Grammatica les 7 THE PRESENT PERFECT- Voltooid Tegenwoordige tijd 7.1 DE VOLTOOID TEGENWOORDIGE TIJD ALS ER IETS " GEBEURD IS"

Transcriptie

1 1 Grammatica les 7 THE PRESENT PERFECT- Voltooid Tegenwoordige tijd 7.1 DE VOLTOOID TEGENWOORDIGE TIJD ALS ER IETS " GEBEURD IS" Deze tijd maak je met " have - has" plus voltooid deelwoord (van het werkwoord). In het Nederlands kennen we deze tijd natuurlijk ook; wij maken de voltooid tegenwoordige tijd met het werkwoord "heb", "heeft" of "hebben" PLUS het voltooid deelwoord. In het Engels maken we de voltooid tegenwoordige tijd (=present perfect) met "have" of "has" PLUS het voltooid deelwoord. Enkele voorbeelden: De Voltooid Tegenwoordige tijd ( = Present Perfect) Ik heb gewerkt, hij heeft gewerkt: I have worked, he has worked In het voorbeeld hierboven staat in blauw de vervoeging van het Hulpwerkwoord "hebben" en in rood het Voltooid Deelwoord van het werkwoord "werken" = gewerkt / worked Je gebruikt dus "have" of "has" + het voltooid deelwoord. Hier een voorbeeld van de voltooid tegenwoordige tijd (present perfect) met het werkwoord "lopen" = "walk": "Has" gebruik je alleen bij een "he" = een "she" of een "it" en dat kan vanalles zijn: een mens, dier, plant, beroep, ding etcetera, zolang het er maar één is! Ik heb gelopen I have walked Jij hebt gelopen You have walked Hij heeft gelopen He has walked (The dog has walked = een "hij") Zij heeft gelopen She has walked (My sister has walked= een "zij") Het heeft gelopen It has walked (The child has walked= een "het") Wij hebben gelopen We have walked Jullie hebben gelopen You have walked Zij hebben gelopen They have walked Het VOLTOOID DEELWOORD in het voorbeeld hierboven is "walked".

2 2 Grammatica les 7 THE PRESENT PERFECT- Voltooid Tegenwoordige tijd - vervolg Hoe maak je een voltooid deelwoord? (= past participle) Dat is gemakkelijk; voor alle regelmatige werkwoorden geldt: Het voltooid deelwoord is precies hetzelfde als het woord dat je gebruikt voor de verleden tijd: je zet dus "-ed" achter het werkwoord Hieronder een voorbeeld met het werkwoord "watch" = "kijken" Je ziet in dit voorbeeld dat het werkwoord in de verleden tijd en de voltooide tijd precies hetzelfde is, namelijk "watched". verleden tijd (past simple) voltooid tegenwoordige tijd (=present perfect) I watched I have watched "watched"= past participle I keek Ik heb gekeken "gekeken"= het voltooid deelwoord You watched You have watched "watched"= past participle Jij keek Jij hebt gekeken "gekeken"= het voltooid deelwoord He watched He has watched "watched"= past participle Hij keek Hij heeft gekeken "gekeken"= het voltooid deelwoord She watched She has watched "watched"= past participle Zij keek Zij heeft gekeken "gekeken"= het voltooid deelwoord It watched It has watched "watched"= past participle Het keek Het heeft gekeken "gekeken"= het voltooid deelwoord We watched We have watched "watched"= past participle Wij keken Wij hebben gekeken "gekeken"= het voltooid deelwoord You watched You have watched "watched"= past participle Jullie keken Jullie hebben gekeken "gekeken"= het voltooid deelwoord They watched They have watched "watched"= past participle Zij keken Zij hebben gekeken "gekeken"= het voltooid deelwoord

3 3 Grammatica les 7 THE PRESENT PERFECT- Voltooid Tegenwoordige tijd - vervolg Het voltooid deelwoord (= past participle) bij onregelmatige werkwoorden. Net als in de Verleden Tijd (=Past Simple of Simple Past hoofdstuk 5), verandert bij de voltooide tijd een onregelmatig werkwoord niet. Het blijft hetzelfde. Tip! leer zoveel mogelijk onregelmatige werwoorden van buiten! Bij de behandeling van de verleden tijd (past simple) - hoofdstuk 4 - hebben we gezien dat een aantal werkwoorden afwijkt van de standaard regel. Diezelfde werkwoorden wijken ook af in de voltooide tijd, maar je ziet hieronder dat het voltooid deelwoord" seen" overal hetzelfde blijft. Dat is dus precies hetzelfde als bij onregelmatige werkwoorden in de verleden tijd; alle vervoegingen blijven hetzelfde! Een voorbeeld met het onregelmatige werkwoord "zien" = "see" Ik heb gezien = I have seen Jij hebt gezien = You have seen Hij heeft gezien = He has seen Zij heeft gezien = She has seen Het heeft gezien = It has seen Wij hebben gezien = We have seen Jullie hebben gezien = You have seen Zij hebben gezien = They have seen Hierboven zie je weer de vervoeging van het werkwoord "have "- have / has " PLUS het Voltooid Deelwoord (seen). In je lijst met onregelmatige werkwoorden zie je het voltooid deelwoord in de rechter kolom! Voor de verleden tijd en ook de voltooide tijd geldt: deze werkwoorden zoveel mogelijk van buiten leren om die te kunnen gaan gebruiken in het dagelijks spreken! Hieronder zie je enkele woorden uit die lijst: Nederlands Infinitive Past Past Participle (het hele werkwoord) (verleden tijd) (voltooid deelwoord) barsten burst burst burst bedoelen mean meant meant beginnen begin began begun begrijpen understand understood understood bellen ring rang rung

4 4 Grammatica les 7 THE PRESENT PERFECT- Voltooid Tegenwoordige tijd - vervolg Wanneer gebruik je de voltooid tegenwoordige tijd? ( = present perfect) "Als jij denkt dat je iets moet vertellen dat in het verleden begon maar nog steeds bezig is of nog steeds impact heeft. "Ik geef enkele voorbeelden, want wij Nederlanders doen precies hetzelfde als de Engelsen maar de Engelse taal is hier iets nauwkeuriger in": Nederlands: Je vertelt tegen iemand aan de telefoon dat je jouw arm gebroken hebt. (dat is de voltooide tijd) Dan zeg je in het Nederlands "Ik heb mijn arm gebroken" Engels: "I have broken my arm" "have = de vervoeging en "broken" is het voltooid deelwoord" Kijk even naar deze zin. "Ik heb mijn arm gebroken". Als je dit zegt tegen iemand aan de telefoon dan weet iedereen dat je jouw arm gebroken hebt en: dat er ook gevolgen zijn! Dus de persoon die luistert naar jou denkt al meteen dat je in het gips zit; of naar de dokter bent geweest, of veel pijn hebt: dat zijn allemaal mogelijke gevolgen. De gebeurtenis uit het verleden gaat dus door in het "nu", het heden. Hieronder geef ik het verschil aan tussen de verleden en de voltooide tijd: "Ik brak mijn arm in 2001" "I broke my arm in 2001" (= past simple / verleden tijd: dat is gebeurd!) "Ik heb mijn arm nog onlangs gebroken" "I have broken my arm just recently." (= present perfect / voltooid tegenwoordige tijd: dat is gebeurd maar je voelt meteen aan dat dit nog gevolgen heeft!)

5 5 Grammatica les 7 THE PRESENT PERFECT- Voltooid Tegenwoordige tijd - vervolg Bepaalde woorden die bij voltooid tegenwoordige tijd horen (present perfect) Zonder het te beseffen praten we in het Nederlands heel vaak over dingen die eerder begonnen en nu nog gevolgen hebben of in een staat verkeren. Voorbeeld van woorden die aangeven dat iets in het verleden begon en nog steeds verder gaat: " so far" = "tot dusver" " We have read three stories so far" " never" = "nooit" " She has never been in London" Zo zijn er een aantal woorden, signaalwoorden, waarbij je meteen ziet of iets begon in het verleden en nog (steeds) gevoelsmatig of werkelijk gevolg heeft Bij zo'n woord gebruik je dan de Present Perfect (= Voltooid Tegenwoordige Tijd ) Hier een overzicht van een aantal van deze signaalwoorden: "just" (zojuist) "(as) yet" (tot dusver) "so far" (tot nu, tot dusver) "up to now" (tot nu, tot dusver) "already" (al, reeds) "recently" (onlangs) "since" (sinds) "never" (nooit) "ever" (ooit) "already" (al, reeds) 7.6 Vragen en Ontkenningen in de voltooid tegenwoordige tijd (present perfect) Bij vragen begin je de zin met "have" of "has" : " Has he done his homework yet?" " Have you seen that actor before?" " Have they ever been in America?" Bij ontkenningen gebruik je "have not" (afgekort: "haven't") of "has not" (afgekort "hasn't") " Has he done his homework yet?" "No, he hasn't done his homework." " Have you seen that actor before?" "No, I have not seen that actor before." " Have they ever been in America?" "No, they haven't been in America".

6 6 Grammatica les 8 THE PRESENT PERFECT CONTINUOUS of progressive present perfect 8.1 DE VOLTOOID TEGENWOORDIGE TIJD ALS ER IETS " in het verleden begon en NOG STEEDS AAN HET GEBEUREN IS " Deze tijd maak je met " have - has" plus "been" plus werkwoord met "ing" je gebruikt de PRESENT PERFECT CONTINUOUS om aan te geven dat iets in het verleden begon en tot nu toe voortduurt. Vaak staan er dan signaalwoorden woorden in de zin waarin duidelijk wordt dat iets in het verleden begon en nog nog steeds voortduurt. Hier een overzicht van een aantal van deze signaalwoorden: "for" "for many years" "for months" "for years" "all their lives" "for how long? " "for hours " "for 20 minutes " "all morning " "since " "all night" (gedurende) (gedurende vele jaren) (gedurende maanden) (jarenlang) (hun hele leven) (hoelang?) (urenlang) (gedurende 20 minuten) (de hele morgen) (sinds, sedert) (de hele nacht) 1. "(al) jarenlang" = " for years " " Mijn knie doet al jarenlang pijn! " (in deze zin voel je al meteen aan dat de pijn in mijn knie begon in het verleden, en nog steeds pijn-aan-het-doen is. Het begon in het verleden en het is dus nog steeds aan het gebeuren! In het Engels: " My knee has been hurting for years " 2. " hun hele leven" = " all their lives " " Mijn ouders wonen hun hele leven in Eindhoven" (in deze zin voel je al meteen aan mijn ouders begonnen te wonen in Eindhoven en dat ze daar nog steeds aan het wonen zijn! Het begon in het verleden en het is dus nog steeds aan het gebeuren! In het Engels:

7 7 " My parents have been living in Eindhoven all their lives " Grammatica les 8 THE PRESENT PERFECT CONTINUOUS vervolg 8.2 Verdere Voorbeelden van de Present Perfect Continuous: Wat deed je de afgelopen 30 minuten? What have you been doing for the last 30 minutes? Sinds juni geeft James les op de universiteit. James has been teaching at the university since June. Zij werkt nu (al) drie jaar voor dat bedrijf. She has been working at that company for three years (now). Zij praatten gedurende het afgelopen uur. They have been talking for the past hour. We wachten hier al meer dan twee uur! We have been waiting here for over two hours! Waarom heeft Nancy in de afgelopen drie dagen haar medicijnen niet genomen? Why has Nancy not been taking her medicine for the past three days?

8 8 Grammatica les 9 THE PAST PERFECT- Voltooid Verleden tijd - Plusperfect 9.1 DE VOLTOOID VERLEDEN TIJD ALS ER IETS " GEBEURD WAS " de Voltooid Verleden Tijd. Gebruik gewoon " had" Bijvoorbeeld: Ik had gewerkt ( I had worked) ; Ik had gezien (I had seen) In onderstaand voorbeeld zie je meteen het verschil tussen de Voltooid Tegenwoordige Tijd en de Voltooid Verleden Tijd (voltooid verleden tijd : hoofdstuk 7): Voltooid Tegenwoordige Tijd (chapter 7) Voltooid Verleden tijd Ik heb gewerkt - I have worked Ik had gewerkt I had worked Ik heb gezien - I have seen Ik had gezien I had seen jij hebt gebeld - You have called Jij had gebeld You had called Hij heeft beloofd - He has promised Hij had beloofd He had promised Wij hebben gewandeld - We have walked Wij hadden gewandeld We had walked 1. Je ziet in bovenstaande voorbeelden dat bij iedere persoonsvorm of onderwerp overal "had" blijft staan; dus je hoeft niets te vervoegen. 2. Je ziet in bovenstaande voorbeelden ook dat de voltooide deelwoorden: "worked"-"seen" "called", "promised" precies hetzelfde blijven als in de Voltooid Tegenwoordige Tijd Je hoeft in de Voltooid Verleden Tijd alleen maar "had" toe te passen 9.2 Wanneer gebruik je de Past Perfect? = de voltooide verleden tijd [1] De Past Perfect wordt gebruikt als je het al over het verleden hebt, maar nog verder terug in de tijd gaat. Voorbeelden: 1. I told him that I had forgotten my keys. deze zin laat twee momenten in het verleden zien: Ik vertelde hem (het laatste moment in het verleden) dat ik daarvoor mijn sleutels kwijtgeraakt was (het eerste moment in het verleden)

9 9 Je zou hier ook kunnen zeggen: "Ik verloor mijn sleutels en daarna vertelde ik het hem" Grammatica les 9 THE PAST PERFECT- Voltooid Verleden tijd - vervolg 2. I could see from her face that she had seen John. deze zin laat twee momenten in het verleden zien: Ik kon zien aan haar gezicht zien (het laatste moment in het verleden) dat zij eerst John gezien had (het eerste moment in het verleden) Je zou hier ook kunnen zeggen: "Ik kon zien aan haar gezicht dat zij John gezien had 3. You had studied English before you went to New York. deze zin laat twee momenten in het verleden zien: Eerst studeerde jij Engels (het eerste moment in het verleden = Past Perfect) voordat je John ontmoette (daarna het tweede moment in het verleden= Past Simple ) 9.3 Signaalwoorden bij de Past Perfect De Past Perfect wordt vaak gebruikt bij tijdsbepalingen zoals when, after, as soon as en just. Voorbeelden: When Dawn had arrived we left. (deze zin laat twee momenten in het verleden zien: Dawn kwam aan ( het eerste moment in het verleden=1) daarna vertrokken wij (=2) ) After I had bought my new computer, I sold my old one. (deze zin laat twee momenten in het verleden zien: Ik kocht mijn nieuwe computer (het eerste moment in het verleden=1) daarna verkocht ik mijn oude (=2) )

10 10 Grammatica les 10 THE (PRESENT) FUTURE TENSE = de (tegenwoordige) toekomende tijd 10.1 DE TOEKOMDE TIJD ALS ER IETS GAAT GEBEUREN IN DE TOEKOMST De toekomende tijd (future tense) is eigenlijk helemaal geen aparte tijd, maar gewoon een vorm van de tegenwoordige of verleden tijd. Je maakt hem door shall/will of would toe te voegen. Ook de Present Simple en de Continuous worden gebruikt om de toekomst te beschrijven! je gebruikt de FUTURE TENSE om aan te geven dat iets in de toekomst gaat gebeuren. Vaak staan er dan signaalwoorden in de zin waarin duidelijk wordt dat iets in de toekomst gaat gebeuren. Hier een overzicht van een aantal van deze signaalwoorden: "next week" "next year" "in three years" "three years from now" "tonight" "tomorrow" "later on" (volgende week) (volgend jaar) (over drie jaar) (over drie jaar) (vanavond) (morgen) (later) 10.2 Het gebruik van de future tense in bevestigende -, ontkennende - en vraag zinnen Met de woorden "shall" of "will" Bevestigend I will/shall you/he/she/it/they will we will/shall Afgekort: I ll you/he/she/it/they ll we ll Ontkennend I will/shall not you/he/she/it/they will not we shall/will not Afgekort: I shan t/won t you/he/she/they won t we shan t/won t Vragend Shall I? Will you/he/she/it/they? Ontkennende vraag Afgekort: shan t/won t? Won t you/he/she/it/they?

11 11 Shall we? shan t/won t we? Grammatica les 10 THE FUTURE TENSE - DE TOEKOMDE TIJD - vervolg 10.3 Hoe maak je de toekomde tijd? De meest gebruikelijke manieren: - met shall of will I'll see you tomorrow. - met going to + een werkwoord Is anyone going to do it? - met de Present Continuous They are coming for dinner tonight. [1] Als je wilt vertellen wat je denkt dat gaat gebeuren, gebruik je: - shall of will I bet it'll rain when we go out - going to + een werkwoord You're going to hate that party. [2] Als je zeker weet dat iets gaat gebeuren gebruik je: - going to + een werkwoord I'm going to see her tomorrow. - Present Continuous He is leaving for Athens next Tuesday. [3] Bij besluiten, beloftes en bedreigingen gebruik je will. It's the doorbell... I'll answer it. I swear I will pay you back. I promise I will help you. Shall gebruik je in dit geval alleen bij vragen. Shall I open it? [4] De Present Continuous gebruik je ook om de toekomst aan te geven bij tijdschema's. My plane is leaving at tonight. The shop is closing at 6.30 pm. De Present Simple kan in dit geval ook.

12 12 My plane leaves at tonight. The shop closes at 6.30 pm. Grammatica les 10 THE FUTURE TENSE - DE TOEKOMDE TIJD - vervolg 10.4 Wanneer gebruik je "shall" nog in de toekomde tijd? Zoals je kunt zien, komen bij "I" en "we" ( = 1e persoon enkel- en meervoud) twee vormen voor: shall en will. Vroeger werd shall veel meer gebruikt dan tegenwoordig. In gewone gesprekken wordt will gebruikt. "Shall" wordt tegenwoordig steeds minder gebruikt bij "I" en "we". Shall komt echter nog wel voor in vraagzinnen: in een aangeplakte vraag (question tag) na let s Let s go, shall we? ("shall we"?" = de aangeplakte vraag= "zullen we?") bij een voorstel Shall we take the bus? (= Zullen we de bus nemen? = een voorstel) bij een vraag naar instructie of advies (als je wilt weten wat je moet doen) Which car shall we buy? The blue one or the red one? (Welke auto zullen we kopen, de blauwe of de rode = een vraag naar een instructie of advies) Let op: In bijzinnen die beginnen met when, if, before, after, as soon as, until, enz. gebruik je geen future; in de hoofdzin komt dan wél simple future: "As soon as the taxi arrives, we will go"

13 13 Grammatica les 11 THE FUTURE PERFECT TENSE DE VOLTOOID TEGENWOORDIGE TOEKOMENDE TIJD 11.1 FUTURE PERFECT The Future Perfect oftewel de Voltooid Tegenwoordig Toekomende Tijd bestaat uit "will" of "shall" gevolgd door "have" plus het voltooid deelwoord. De Future Perfect wordt gebruikt om aan te geven dat iets "is", of "wordt" afgerond op een nader tijdstip in de toekomst. The mechanic said he will have repaired our car by Tuesday. At noon, I'll have been here for 3 long hours. Do you think you will have finished it by next Thursday? In 5 years time I ll have finished university and I ll be able to earn some money at last. Vaak wordt de FUTURE PERFECT gebruikt in combinatie met "by" of "in": I think astronauts will have landed on Mars by the year I ll have finished in an hour and then you can use the computer. I promise I ll have done all the work by next Saturday. "by" betekent "tegen"- niet later dan een aangegeven tijd. "in" betekent "binnen"- binnen een bepaalde periode een aangegeven tijd.

14 14 Grammatica les 12 THE FUTURE PAST TENSE DE VERLEDEN TOEKOMENDE TIJD 12.1 FUTURE PAST Als je over het verleden praat, maar iets wilt vertellen over wat toen in de toekomst was, gebruik je ook de Future, maar dan met: 1. - met "would" He was a winner then, but three days later he would be dead met "was/were going to" + een werkwoord Last time we met, you were going to start a new job, right? 3. - met de Past Continuous Remember the time when Daryl was coming for dinner.

15 15 Grammatica les 13 can, could en be able to uitleg 13.1 wat betekenen deze woorden? 1. Can, could en be able to betekenen alledrie eigenlijk hetzelfde, namelijk: "kunnen" 2. De vraag is: wanneer gebruik je welke? 2.a "Can" en "could" betekent dat je iets kan, of kon. 2.b "To be able to" betekent dat je ergens toe in staat bent. Voorbeeld 1: I can drive a car but I am not able to drive one right now because I have broken my leg. (Dus deze persoon KAN een auto rijden, maar op het moment is die er niet TOE IN STAAT omdat zijn been gebroken is. Voorbeeld 2: I won't be able to help you tomorrow because I've got a party. (Dus deze persoon KAN normaal gesproken wel helpen, maar morgen is die er niet TOE IN STAAT omdat zijn been gebroken is. Voorbeeld 2: I could already speak when he was one. He is not able to now because he's broken his jaw. (Dus deze persoon KON wel spreken vanaf 1 jaar, maar nu is hij er niet TOE IN STAAT omdat zijn kaak gebroken is. Das als je twijfelt tussen de keuze can-could-be able to, vraag jezelf dan af: "Is iemand OP EEN BEPAALD MOMENT IN STAAT om iets te kunnen doen?" "Was iemand OP EEN BEPAALD MOMENT IN STAAT om iets te kunnen doen?" 3. Het verschil tussen "can" en "could" 3.1 could als suggestie: "zou kunnen" You could apologize to him = Je zou je excuses kunnen aanbieden. 3.2 could als verleden tijd van "can" : We could not come to his party in 1999 = We konden niet naar z'n feest komen in 1999.

16 could is beleefder "can"in een vraagzin : Could you give me a hand please? Zou je me alsjeblieft kunnen helpen? Can, could en be able to uitleg vervolg 13.1 wat betekenen deze woorden?- vervolg 4. "can" en "could" betekent naast "kunnen" ook "mogelijk zijn" of " toestemming hebben" Vaak worden die gebruikt bij andere tijden, immers je kunt "can" en "could" alleen maar in de tegenwoordige en de verleden tijd vervoegen! 4.a mogelijk zijn : be possible to It will be possible to ski on this winter 4.b toestemming hebben : be allowed to I've been allowed to eat my sandwiches here In voobeeld 4a. hierboven zie je een toekomende tijd = future tense In voobeeld 4b. hierboven zie je een voltooid tegenwoordige tijd: present perfect

17 Can, could en be able to oefeningen met antwoorden 1. Could you help your mother do the dishes, Danny, please? can - could - are able to 2. Your grandmother could ride a horse when she was young, but not anymore. is able to - can -could 3. I am a good dancer but I am not able to be your partner because of my broken ankle. am not able to be - could not - will not be able to be 4. Clarice will be able to explain this to you better than Jeremy. can - could - will be able to 5. When it stops raining we will be able to to see better. could - can - will be able to 6. He had an accident and his car was in the river but he was able to get out in time. could - can - was able to 7. Can you tell me the time, please? can - could - are you able to 8. So you are five years old! Can tell the time from the clock yet? can - are you able to - could - were you able to 9. We wanted to go by car, but we were not able to because we had run out of petrol. cannot - could not - were not able to 10. That is way too heavy! You will not be able to carry that. could not - cannot - will not be able to 11.

18 18 I haven't been able to concentrate recently at work. I don't know what it is. could not - haven't been able to - wasn't able to 13.2 Can, could en be able to oefeningen met antwoorden 12. My brother can cook very well. He is a chef in a French restaurant. can - could - is able to 13. When he was only 2, my friend Lee could speak quite well. could - was able to- can 14. I have to go to a business dinner tomorrow night so I can't (not) come to the party. I'm very sorry. can't - am not able to - couldn't 15. Kevin lived in Italy for six years, so he must be able to speak Italian quite well. He will help you with your homework. could - can - be able to 16. This telephone is terrible. I can't (not) hear you at all. not able to - can't - couldn't 17. When the car drove into the lake, one of the passengers couldn't (not) open the door and had to be rescued. weren't able to - couldn't- can't 18. Despite the arrival of the storm, they were able to finish the football match. could - were able to - can 19. When I was very young, I used to be able to touch my toes, but I can't now!! could - be able to - can 20. The house was totally empty all day yesterday and I was able to finish that book I was reading. was able to - can - could 21. My mother tells me that her grandfather was one of the best musicians of his time in the city and could play the piano like a professional.

19 19 can- was able to - could 22. I hope to be able to speak English very well after this course finishes. can - be able to - could