O m h e i n i n g e n 1

Transcriptie

1 Omhei n i ng e n 1

2 BETER EEN GOEDE BUUR DAN EEN VERRE VRIEND AFSTAND VAN BEPLANTINGEN, EIGENDOMSGRENZEN, AFSLUITINGEN, AFPALINGEN, FOUTIEF HANDELEN EN BURENHINDER 1. AFSTAND VAN BEPLANTINGEN De ingewikkelde regelgeving rond de afstand van beplantingen leverde al zeer pijnlijke burenruzies op, met veel werk voor rechters en advocaten en vooral veel menselijk leed tot gevolg. Hieronder volgt een overzicht van de geldende regelgeving: - Hoogstammige bomen mogen slechts op een door vast en erkend gebruik bepaalde afstand geplant worden. Bij ontstentenis van zodanig gebruik mogen hoogstammige bomen slechts op twee meter en andere bomen en levende hagen slechts op een halve meter van de scheidingslijn tussen twee erven worden geplant (art. 35 Veldwetboek). o Voor bosaanplantingen in agrarisch gebied moet een afstand van 6 meter van de scheidingslijn gerespecteerd worden. o Fruitbomen mogen als leibomen, aan elke kant van de muur tussen twee erven, geplant worden, zonder dat een afstand in acht genomen wordt. o Voor bomen op openbaar domein van de overheid geldt een specifieke regelgeving, evenals voor bomen langs spoorwegen, waterwegen, autosnelwegen, gewestwegen en buurtwegen. o Bomen in een haag m oeten volgens algemeen gebruik kort gehouden worden tot op een maximumhoogte van 2 meter. o Plaatselijke gebruiken kan u navragen op de griffie van het Vredegerecht. Een nogal veel voorkomend plaatselijk gebruik is dat men wilgen mag planten als weideafslui ting op de perceelsgrens. Indien die er zijn dient u ook de verkavelingsvoorschriften na te kijken. - De afstand van de scheidingslijn tot aan de boom of de haag wordt zowel voor bomen als voor hagen gemeten vanaf het centrum van de stam tot aan de grenslijn. - In de rechtspraak zijn er zeer veel uitspraken over wat als hoogstam, laagstam of haag moet wor den beschouwd. In praktijk is dat niet altijd duidelijk af te lijnen. Er wordt rekening gehouden met : o De aard van de beplanting: soort bomen die al dan niet effectief hoog kunnen worden o De effectieve hoogte: een volwassen hoogstam wordt Omhei n i ng e n 2

3 minstens 2,5 tot 3 meter o Andere hinderlijke eigenschappen: bv. giftig o De feitelijke toestand: bv. soort boom dat groot kan worden maar dat nog lang niet is of jaarlijks ingesnoeid wordt o Het al dan niet bestaan van effectieve hinder In praktijk wordt dus telkens rekening gehouden met de concrete omstandigheden. Tevens zal nagegaan moeten worden of er geen sprake is van o Verkrijgende verjaring: 30 jaar o Bestemming van de huisvader: er stonden bomen op een perceel dat later verdeeld werd o Reeds gesloten overeenkomsten - De nabuur kan de rooiing eisen van bomen, hagen, heersters en struiken die op een kortere afstand geplant staan dan de wet bepaalt. Enkel de vrederechter kan dit beslissen en hij heeft daarbij een appreciatiebevoegdheid. - Het feit dat de boom of de haag m et zijn kruin of takken verder groeit dan de scheidingslijn betreft de problematiek van de overhangende takken. Degene over wiens eigendom takken van bomen van een buur hangen, kan die buur verplichten de takken van zijn boom af te snijden. Hij mag dat nie t zelf doen. Indien er takken te dicht bij de bovengrondse elektriciteitsleidingen hangen wordt de eigenaar gevraagd te kappen. Doet hij dat niet binnen de maand dan kan het gewest, de gemeente of de vergunninghouder zelf kappen. Degene op wiens erf wortels doorschieten mag ze daarentegen wel zelf weghakken (art. 37 Veldwetboek). Het recht om doorschietende wortels of overhangende takken te hebben kan nooit door verjaring verkregen worden. - Elke eigenaar heeft het recht om op de meest volstrekte wijz e van een zaak het genot te hebben en daarover te beschikken, mits er geen gebruik van te maken dat strijdig is met de wetten of de verordeningen (art. 544 B.W.). Het absolute karakter van het eigendomsrecht wordt reeds getemperd door vele wetten en verordeningen. Een voorbeeld van dergelijke beperking van het eigendomsrecht zijn de te respecteren afstanden van beplantingen zoals voorzien in het Veldwetboek. Omhei n i ng e n 3

4 2. EIGENDOMSGRENZEN, AFPALING, AFSLUITINGEN Mits akkoord van beide eigenaars mogen afslui tingen op de perceelsgrens worden opgericht. Als er geen akkoord is, mogen ze tot op de uiterste grens van het eigendom worden geplaatst. Iedere eigenaar kan zijn nabuur verplichten tot het afpalen van hun eigendom. De afpaling geschiedt op gemene ko sten (art. 646 BW). Art. 646 BW voorziet: Iedere eigenaar mag zijn erf afsluiten, behoudens de in art 682 BW gestelde uitzonderingen. Dit laatste betreft het recht van uitweg voor ingesloten percelen. Een eigenaar wiens perceel volledig omringd is door an dere percelen kan over die percelen een uitweg vorderen. Die uitweg zal dan uiteraard niet afgesloten mogen worden. Het Besluit van de Vlaamse Regering van 14 april 2000 tot bepaling van de vergunningsplichtige functiewijzigingen en van de werken, handelingen en wijzigingen waarvoor geen s tedenbouwkundige vergunning nodig is, bepaalt of er al dan niet een vergunning vereist is voor het plaatsen van afsluitingen: Artikel 3, 9 stelt dat er geen vergunning nodig is voor de plaatsing van afsluitingen uit houten of kunststof palen met prikkel - of schrikdraad (weideafsluitingen). Ook de volgende afsluitingen mogen onder voorwaarden geplaatst worden zonder vergunning: - Afsluitingen met een maximum hoogte van twee meter, die bestaan uit palen en draad of draadgaas, uit één betonplaat met een maxim umhoogte van 40 cm en draad of draadgaas, opgericht om een goed af te sluiten. Op die afsluitingen mogen in de onmiddellijke omgeving (30 meter) van een vergund woongebouw constructies worden aangebracht ter bescherming van de privacy, zoals zeildoek, gevl ochten kunststofstrips of rieten matten - Voortuinmuurtjes in metselwerk of andere voortuinafsluitingen met een maximale hoogte van 50 centimeter - Poorten, geplaatst tussen twee kolommen met een maximale hoogte van 2,50 m - Houten panelen met een maximale hoogt e van twee meter, met een maximale lengte van tien meter per zijdelingse en achterste perceelsgrens, opgericht om een goed af te sluiten, en in de onmiddellijke omgeving (30 m) van een vergund woongebouw. Die panelen worden niet ter hoogte van de voortuin geplaatst. Onder onmiddellijke omgeving wordt verstaan: de ruimte gelegen binnen een straal van 30 meter van de uiterste grenzen van het woongebouw. Deze vrijstellingen gelden niet: - In ruimtelijk kwetsbare gebieden (zoals natuurgebied) - In beschermde landschappen - In oeverzones - In een strook van 5 meter vanaf waterlopen. Bovendien gelden de vrijstellingen enkel voor de afsluiting van gevormde huiskavels. Het is dus niet toegelaten om landbouwgronden die achter een woning gelegen zijn af te sluiten zonder Omhei n i ng e n 4

5 vergunning. Bijgevolg is een omheining met houten panelen rond een weide wel vergunningsplichtig. Let wel: van vergunning vrijgestelde werken mogen enkel worden uitgevoerd als ze niet in strijd zijn met geldende reglementeringen zoals RUP s (Ruimteli jk UitvoeringsPlan), BPA s (Bijzonder Plan van Aanleg) en voorschriften van verkavelingsvergunningen. In sommige van deze plannen werd uitdrukkelijk opgenomen dat bepaalde afsluitingen verboden zijn! U kan dit navragen bij uw gemeente. Tot gold de vrijstelling van stedenbouwkundige vergunning, in agrarisch gebied in de ruime zin, voor open weideafsluitingen met een maximale hoogte van 2 meter, enkel voor open afsluitingen in draad of draadgaas en niet voor open houten afsluitingen. Het Besluit van 16 juli 2010 tot vrijstelling van de vergunningplicht werd gewijzigd door een Besluit van 9 september 2011, dat in werking trad op , en dit specifiek met betrekking tot open afsluitingen in agrarisch gebied: Artikel 5, 2e van dit besluit w erd aangepast zodat onder open afsluitingen uitdrukkelijk vermeld wordt open afsluitingen met houten dwarslatten zodat deze ook vrijgesteld worden van vergunning. Vooral voor paardenweiden was dit een belangrijke aanpassing, aangezien voorheen dergelij ke houten afsluitingen niet onder de vrijstelling vielen. De maximale hoogte van 2 meter blijft behouden, net als de algemene voorwaarden voor de vrijstelling. Het moet uiteraard om een open afsluiting gaan zodat houten panelen dus niet onder de vrijst elling vallen. Voor het planten van hagen is geen stedenbouwkundige vergunning nodig. De te respecteren afstand wordt bepaald in voormeld art. 35 van het Veldwetboek. Opgelet: Een draadafsluiting die met klimop of een andere klimplant wordt begroeid beschouwt men als een levende haag en kan dus slechts op een halve meter van de perceelsgrens geplaatst worden, tenzij mits akkoord van beide eigenaars. Omhei n i ng e n 5

6 3. ONRECHTMATIGE DAAD EN BURENHINDER Op elke eigenaar rust de verplichting geen fouten of nalatigheden te begaan waardoor hij aan zijn buren schade zou berokkenen (art e.v. B.W.). Mits zich daaraan te houden zal men zijn buren erge schadegevallen besparen die men gemakkelijk kan voorzien. Zo zal het planten van een (uiterst giftige) taxushaag naast een weide waar dieren grazen ook al respecteert men de afstand voorzien in het Veldwetboek ongetwijfeld als foutief bestempeld worden. Dit betekent dat de planter aansprakelijk gesteld zal worden voor de door zij n daad veroorzaakte schade, waarbij hij ook veroordeeld zal worden de giftige haag te verwijderen. Bij foutief handelen heeft de schadelijder recht op volledig herstel van zijn schade. Daarnaast kan het ook voorkomen dat zelfs een zorgzame, omzichtige bur ger, zonder enige fout te begaan, toch niet kan voorkomen dat zijn naburen schade lijden door een hinderverwekkende activiteit. Het begrip burenhinder spruit voort uit het begrip eigendom. De theorie van de burenhinder gaat er van uit dat er een evenwic ht dient te worden gerespecteerd, aangezien naburige eigenaars elk een gelijk recht op genot van hun eigendom hebben (art. 544 B.W.). De eigenaar van een onroerend goed die, zonder een fout te begaan, dit evenwicht verbreekt, door het opleggen aan een naburige eigenaar van een stoornis die de maat van de gewone buurschapsnadelen overschrijdt, is hem een rechtmatige en passende compensatie verschuldigd, waardoor het evenwicht hersteld wordt. Daartoe moet er sprake zijn van bovenmatige hinder, d.w.z. hind er die de gewone hinder uit nabuurschap het normale gedogen overtreft en aldus het evenwicht verbreekt. De sanctie die gepaard gaat met burenhinder is een compensatie en geen volledig herstel. Vormen van burenhinder kunnen zijn: lawaai, stank, In deze problematiek is het niet overbodig te herinneren aan de regel: beter een goede buur dan een verre vriend, Jan De Boitselier Manager vzw Vlaams Paardenloket Omhei n i ng e n 6