JURISPRUDENTIE AANSPRAKELIJKHEIDSRECHT

Transcriptie

1 JURISPRUDENTIE AANSPRAKELIJKHEIDSRECHT samengesteld door mr. F. Stadermann, mr. W.A. Luiten, mr. M. Keijzer-de Korver en mr. A. Koopman derde, geheel herziene druk

2 Inhoudsopgave DEEL I: AANSPRAKELIJKHEIDSRECHT Vestiging van aansprakelijkheid; buitencontractueel AANSPRAKELIJKHEID VOOR EIGEN ONRECHTMATIG GEDRAG OP GROND VAN ART. 6 :1 6 2 BW 1 Algemeen 15 2 Inbreuk op een recht 17 3 Strijd met een w ettelijke plicht 18 4 Strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt 19 Algemeen 19 Gevaarzetting (waaronder Kelderluik-criteria) 25 5 Ongelukkige samenloop van omstandigheden 29 6 Verkeers- en veiligheidsnormen 33 7 Hinder 37 8 Onvoldoende toezicht 38 9 Rechtvaardigingsgrond Toerekening van onrechtmatig gedrag aan de dader 41 Algemeen 41 Schuld 11 Sportenspel 12 Vriendendienst 13 Gladde vloeren (inclusief aansprakelijkheid ex art. 6:174 BW) 14 Wegbeheerder (zie b ij kw alitatieve aansprakelijkheden voor personen en zaken) 15 Onrechtmatige overheidsdaad 50 Algemeen 50 Waterschap 52 Burgerlijke of bestuursrechter 16 Rechtmatige overheidsdaad 17 R elativiteit; art. 6:163 BW 18 Groepsaansprakelijkheid; art. 6:166 BW

3 K W ALITATIEVE AANSPRAKELIJKHEDEN VO O R PERSONEN EN ZAKEN 19 Kinderen; art. 6:169 BW Ondergeschikten; art. 6:170 BW Niet-ondergeschikten; art. 6:171 BW Gebrekkige zaken; art. 6:173 BW 63 Algemeen 63 Uitsluitingen ex art. 6:173 lid 3 BW 66 Schepen (schuld van het schip; Boek 8 BW) Gebrekkige opstallen; art. 6:174 BW 67 Algemeen 67 Gladde vloeren (zie b ij onrechtm atige daad) Wegbeheerder (inclusief aansprakelijkheid ex art. 6:162 BW) Gevaarlijke stoffen; art. 6:175 BW Stortplaatsen; art. 6:176 BW Dieren; art. 6:179 BW Productenaansprakelijkheid; art. 6:185 BW e.v. 84 VERBINTENISSEN UIT ANDERE BRON DAN ONRECHTMATIGE DAAD 28 Zaakwaarneming Onverschuldigde betaling Ongerechtvaardigde verrijking 88 VERKEERSAANSPRAKELIJKHEID 31 Art. 31 (oud)/185 WVW 89 Algemeen 89 Overmacht 90 Eigen schuld/causale verdeling/billijkheidscorrectie (overig) 95 50%-regel/100%-regel 99 Positie regreszoekende verzekeraar 100 Door motorvoertuig vervoerde personen 102 Reflexwerking (schade van de gemotoriseerde) 102 Toepasselijkheid op tram 104 6

4 Vestiging van aansprakelijkheid; Contractueel NAKOMING EN WANPRESTATIE 32 Opschortingsrechten De gevolgen van het niet nakomen van een verbintenis 105 Toerekening tekortkoming/overmacht; art. 6:75 BW 105 Aansprakelijkheid voor hulppersonen; art. 6:76 BW 106 Aansprakelijkheid voor hulpzaken; art. 6:77 BW Ingebrekestelling; art. 6:82 BW Verzuim zonder ingebrekestelling; art. 6:83 BW 108 BIJZONDERE OVEREENKOMSTEN 36 Koop 108 Aansprakelijkheid koper 108 Aansprakelijkheid verkoper Huur 109 Aansprakelijkheid huurder 109 Aansprakelijkheid verhuurder Opdracht (zie b ij beroepsaansprakelijkheid/aansprakelijkheid dienstverlener) 39 Arbeidsovereenkomst 111 Aansprakelijkheid werkgever voor arbeidsongevallen; art. 1638x (oud)/7:658 BW 111 Algemeen 111 Zorgplicht werkgever 113 "In de uitoefening van zijn werkzaamheden" 119 Arbeidsongeval aan boord van schepen 122 "Uitjes" 123 Rapportage 124 Psychische schade (waaronder als gevolg van seksuele intim idatie) 125 Inleen/uitleen; art. 7:658 lid 4 BW 126 Hulppersonen 128 Opzet of bewuste roekeloosheid werknemer 130 Causaal verband/stelplicht en bewijslast 131 Onmiddellijke werking art. 7:658 BW 136 Quasi werkgeversaansprakelijkheid 137 7

5 Aansprakelijkheid werkgever voor beroepsziekten 137 Asbest 137 Overige beroepsziekten Aansprakelijkheid niet-werkgever voor asbest Aansprakelijkheid overheidswerkgever voor (dienst- jongevallen Aanneming van werk (zie b ij beroepsaansprakelijkheid/aansprakelijkheid dienstverlener) 43 Vaststellingsovereenkomst; art. 7: BW 146 ALGEMENE VOORWAARDEN 44 Algemene voorwaarden 147 Algemeen 147 Terhandstelling/redelijke mogelijkheid to t kennisneming 151 Battle of forms 155 Grijze/zwarte lijs t 157 Exoneratiebeding/grove schuld/strijd met redelijkheid en billijkheid 158 Onredelijk bezwarend beding 163 Vestiging van aansprakelijkheid; overig BEROEPSAANSPRAKELIJKHEID/AANSPRAKELIJKHEID DIENSTVERLENER 45 Beroepsaansprakelijkheid/aansprakelijkheid dienstverlener 165 Aannemer 165 Accountant 166 Adviseur 167 Advocaat 168 Algemeen 168 Trial within a tria l 170 Arts (inclusief overeenkomst inzake geneeskundige behandeling; art. 7:446 t/m 468 BW) 172 Algemeen 172 Aansprakelijkheid medicus 174 Algemeen 174 Stelplicht en bewijslast 178 Informed consent 179 Causaliteitsvraagstukken 181 Algemeen 181 8

6 Schade door verlies van kans op beter behandelingsresultaat 182 Medisch tuchtrecht 184 Assurantietussenpersoon 184 Bank 186 Curator 189 Garagehouder/stallinghouder 191 Bewaameming 193 Notaris 193 Psychotherapeut 196 Taxateur 197 Overig 197 BESTUURDERSAANSPRAKELIJKHEID 46 Bestuurdersaansprakelijkheid 199 CAUSAAL VERBAND 47 Causaal verband; art. 6:98 BW 205 Algemeen 205 Kansberekening 211 Omkeringsregel (zie b ij burgerlijke rechtsvordering) ALTERNATIEVE CAUSALITEIT 48 Alternatieve causaliteit; art. 6:99 BW 211 EIGEN SCHULD (m e t uitzo nd ering van a rt. 185 W V W -zaken) 49 Eigen schuld; art. 6:101 BW 212 Causale verdeling/billijkheidscorrectie 212 Schadebeperkingsplicht 231 MEDESCHULD/HOOFDELIJKE AANSPRAKELIJKHEID 50 Medeschuld/hoofdelijke aansprakelijkheid; art. 6:102 BW 233 9

7 DEEL II OMVANG SCHADE BEGROTING VAN GELEDEN EN NOG TE LIJDEN SCHADE 51 Begroting van geleden en nog te lijden schade; art. 6:97 en 6:105 BW 238 Algemeen 238 Concreet 240 Abstract 242 Schattenderwijs 244 VERMOGENSSCHADE 52 Vermogensschade; art. 6:96 BW 244 Algemeen 244 Buitengerechtelijke kosten; art. 6:96 BW 246 Algemeen 246 Redelijke kosten ter voorkoming of beperking van schade; art. 6:96 lid 2 sub a BW 251 Redelijke kosten ter vaststelling van schade en aansprakelijkheid; art. 6:96 lid 2 sub b BW 251 Redelijke kosten ter verkrijging van voldoening buiten rechte; art. 6:96 lid 2 sub c BW 255 IMMATERIËLE SCHADE 53 Immateriële schade; art. 6:106 BW 257 Algemeen 257 Oogmerk zodanig nadeel toe te brengen; sub a 260 Lichamelijk letsel en andere aantastingen in de persoon; sub b 261 Verwonding of overlijden van anderen: shock- en affectieschade 267 PERSONENSCHADE 54 Schadevergoeding bij letsel; art. 6: Algemeen 271 Whiplash 272 Predispositie 273 Reïntegratie 274 Personenschade en de fiscus 274 Verlies van arbeidsvermogen 275 Algemeen

8 Zelfstandigen 277 Jeugdige slachtoffers 278 (Gehuwde) vrouwen 278 Zwarte neveninkomsten 279 Verlies zelfwerkzaamheid 280 Huishoudelijke hulp/thuiszorg 280 Algemeen 280 Mantelzorg Verplaatste schade; art. 6:107 BW Verhaalsrecht werkgever doorbetaald loon; art. 6:107a BW Schadevergoeding bij overlijden; art. 6:108 BW 285 Algemeen 285 Draagkracht, behoefte en behoeftigheid 286 MATIGINGSRECHT 58 Matigingsrecht; art. 6:109 BW 287 WETTELIJKE RENTE 59 W ettelijke rente; artt. 6:119 en 6:120 BW 289 VOORDEELSTOEREKENING 60 Voordeelstoerekening; art. 6:100 BW

9 DEEL III DIVERSEN BURGERLIJKE RECHTSVORDERING 61 Burgerlijke rechtsvordering 294 Algemeen 294 Stelplicht- en bewijslast 295 Algemeen 295 Omkeringsregel 298 Deskundigenonderzoek 203 Algemeen 303 Medische expertise 208 Groene kaart/patiëntenkaart 211 Inzage-en blokkeringsrecht 212 RECHTSVERWERKING 62 Rechtsverwerking 213 VERJARING 63 Verjaring 215 Algemeen 215 Aanvang verjaringsterm ijn 316 Criterium "bekendheid" 322 Stuiting 325 Stuiting op grond van de WAM 329 Strijd met redelijkheid en billijkheid 330 Verjaring krachtens de Wet van 31 oktober 1924, Stb 482 (vervallen per 1 januari 1992) 332 REGRES 64 Regres 334 Algemeen 334 T ijdelijke Regeling Verhaalsrechten 335 Opruimingskosten/doorkruisingleer 336 OVERGANG VAN VORDERINGEN EN SCHULDEN EN AFSTAND VAN VORDERINGEN (onder andere subrogatie, schuld- en contractsovernem ing en kw ijtscheld ing) 65 Overgang van vorderingen en schulden en afstand van vorderingen

10 CESSIE 66 Cessie 340 FAILLISSEMENT SCHADEVEROORZAKER 67 Faillissement schadeveroorzaker 341 AANSPRAKELIJKHEIDSVERZEKERAAR (WAM EN AVB/AVP) 68 Aansprakelijkheidsverzekeraar (WAM en AVB/AVP) Als vertegenwoordiger van schadeveroorzaker Rechtstreekse aanspraak van benadeelde op AVB/AVP-verzekeraar? Verzekerde som ontoereikend INTERNATIONAAL PRIVAATRECHT 69 Internationaal Privaatrecht Toepasselijk recht Bevoegde rechter REGISTER