COLOFON. Bert Dennenberg. Drukkerij gemeente Texel. Postbus AE DEN BURG

Transcriptie

1 NOTA WEGBEHEER 2007 Gemeentte Texell Tussen Landsdiiep en Vuurrttorrenweg

2 COLOFON Auteur Fotografie Drukwerk Uitgave en productie Bert Dennenberg Daan Koopman Drukkerij gemeente Texel Gemeente Texel Postbus AE DEN BURG Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de gemeente Texel. 2

3 Inhoudsopgave Samenvatting 4 Hoofdstuk 1 Inleiding 6 Hoofdstuk 2 Huidige situatie 7 Paragraaf 2.1 Wegareaal 7 Paragraaf 2.2 Historie 8 Paragraaf 2.3 Huidige kwaliteit 9 Paragraaf 2.4 Onderhoud wegen 10 Paragraaf 2.5 Budgetten 12 Hoofdstuk 3 Groot onderhoud 13 Paragraaf 3.1 Visie openbare ruimte 13 Paragraaf 3.2 skeuzes 14 Paragraaf 3.3 Relevant onderhoudsareaal 16 Paragraaf 3.4 Kosten groot onderhoud 18 Paragraaf 3.5 Toekomstige kosten groot onderhoud 19 Hoofdstuk 4 Klein onderhoud 21 Hoofdstuk 5 Keuzewijzer 22 Hoofdstuk 6 Aanbevelingen 23 Paragraaf 6.1 Aanbeveling groot onderhoud 23 Paragraaf 6.2 Aanbeveling klein onderhoud 23 Paragraaf 6.3 Toekomstige areaaluitbreidingen 23 Paragraaf 6.4 Monitoring en afleggen verantwoording 23 Paragraaf 6.5 Resumé advisering 24 Hoofdstuk 7 Financiële consequenties 25 Hoofdstuk 8 Conclusie 26 Bijlage 27 Onderhoudscycli en kwaliteiten wegen gemeente Texel wegareaal Onderhoudscycli en kwaliteiten wegen gemeente Texel volledig wegareaal 32 3

4 Samenvatting Het huidige wegbeheer van de gemeente Texel stamt uit In dat jaar is de nota Wegbeheer door de gemeenteraad vastgesteld. De uitgangspunten van deze nota zijn voornamelijk financieel van aard. snormen voor de staat van onderhoud van de Texelse wegen zijn niet verwoord of vastgelegd. In het collegeprogramma Méér voor Texel met minder is over het wegonderhoud het volgende opgenomen: Alle wegen, fietspaden en straten kunnen gezien worden als een visitekaartje Texel. Het is dus naast veiligheidsaspecten belangrijk dat alle mogelijke wegen, van wandelpad tot weg, op een verantwoord niveau onderhouden worden. De Wegenwet stelt verplichtingen aan de wegbeheerders namelijk dat de wegen onderhouden worden en dat de wegen in goede staat verkeren. Eén van de belangrijkste omissies op Texel hieromtrent is dat de wegen binnen de bebouwde kom niet regelmatig geïnspecteerd worden, waardoor het niet mogelijk is om vooral onveilige situaties adequaat op te sporen en op te lossen. Onveilige situaties zijn die waar door gebreken in de verharding ongevallen kunnen ontstaan of schade aan de auto of fiets kunnen optreden, zoals bijvoorbeeld door boomwortels omhoog gedrukte tegels in een voetpad. De doelstelling is te komen tot een beleid waarin vastgesteld is de kwaliteitsnormen van de Texelse wegen met daaraan gekoppeld de verschillende budgetten. De tweede doelstelling is om de door de wetgever gestelde eisen aan wegonderhoud adequaat op te pakken. De derde doelstelling is om uitbreiding van wegareaal, bijvoorbeeld vanwege de aanleg van uitbreidingsplannen financieel te vertalen naar de onderhoudsbudgetten. In de nota Wegbeheer 2007 wordt op basis van de beleidsthema s Veiligheid, Bereikbaarheid, Comfort, Aanzien, Leefbaarheid en Milieu gekeken naar de openbare ruimte. Voor elk van deze thema s worden er relaties gelegd met drie kwaliteitsniveaus. Deze niveaus zijn Sober rapportcijfer 6, Basis rapportcijfer 7 en Goed rapportcijfer 8. Voor het maken van een keuze uit de verschillende kwaliteitsniveaus zijn in de nota de financiële vertalingen ervan opgenomen. In de nota Wegbeheer zijn aanbevelingen opgenomen voor een kwaliteitskeuze voor de verschillende wegen. Voor groot onderhoud wordt geadviseerd te kiezen voor de volgende kwaliteitsniveaus: Wegtype verbindingwegen kwaliteitsniveau Sober - 6 Wegtype wegen in het buitengebied kwaliteitsniveau Sober - 6 Wegtype woonstraten kwaliteitsniveau Sober - 6 Wegtype voetpaden kwaliteitsniveau Basis - 7 Wegtype fietspaden kwaliteitsniveau Basis - 7 Op basis van deze kwaliteitskeuzes voor de verschillende typen wegen dient het beschikbare budget voor groot onderhoud ,-- te bedragen. Ten gevolge van het toegenomen onderhoudsareaal in de afgelopen 10-tallen jaren dient het onderhoudsbudget in ,-- te bedragen. Dit is een stijging van ,-- ten opzichte van de kosten van Dit betekend dat vanaf 2008 het budget bovenop de inflatiecorrectie met 3.715,-- dient te stijgen. 4

5 Ten aanzien van de verplichtingen in de wet en de hieruit voorvloeiende verantwoordelijkheid is in de nota Wegbeheer 2007 opgenomen het regelmatig inspecteren van de wegen binnen de bebouwde kom. De geconstateerde gebreken kunnen direct verholpen worden om hierdoor verkeersonveilige situaties op te lossen, maar ook om eventuele aansprakelijkheidstellingen te voorkomen. Voor klein onderhoud wordt geadviseerd om aan de reguliere inspecties het inspecteren van de wegen binnen de bebouwde kom toe te voegen en hiervoor 500 manuren extra ter beschikking te stellen. Het budget voor klein onderhoud dient ten gevolge van de uitbreiding van de inspecties structureel met ,-- toe te nemen. De verwachting is dat ook in de komende decennia het gemeentelijk wegareaal zal toenemen. Dit zal vooral plaatsvinden door de ontwikkeling en aanleg van uitbreidingsplannen. Deze uitbreidingen van wegareaal vergen een toename van de onderhoudsbudgetten. Om hierop goed in te spelen zal op die momenten dat het speelt de hiervoor benodigde extra onderhoudsgelden vertaald worden op de begroting. Ten aanzien van monitoring en het afleggen van verantwoording zal de gemeenteraad jaarlijks een rapportage worden aangeboden over de hoogte van de kwaliteit van de verschillende typen wegen en de uiteindelijk bestede middelen. 5

6 Hoofdstuk 1 Inleiding De mens is mobiel. Was het vroeger lopend of met paard en wagen; tegenwoordig is het gemotoriseerde verkeer niet meer weg te denken van onze wegen, plus de grote hoeveelheid fietsers en voetgangers. Het onderweg zijn is op zich geen doel. Het werk, onderwijs, winkelen, vrijetijdsbesteding en dergelijke zijn in het algemeen de hoofdredenen voor onze menselijke verkeersbewegingen. Deze verkeersbewegingen vragen om wegen waarover wij ons kunnen verplaatsen. Waren de wegen vroeger spaarzaam en ingericht op het gebruik behorende bij die tijd; tegenwoordig hebben wij in Nederland en ook op Texel een fijnmazig wegennet, ingericht op de huidige soorten van transport en de hoeveelheid verkeer. In de Wegenwet is onder andere opgenomen de verplichting voor het onderhouden van de wegen welke bij de betreffende wegbeheerder in onderhoud zijn en de verplichting dat de wegen in goede staat verkeren. Deze wetgeving geeft hiermee duidelijk de verantwoordelijkheden aan voor de wegbeheerder en in dit geval de gemeente Texel. De wet geeft verder aan dat de aansprakelijkheid bij het niet voldoen aan de eisen die men aan de wegen in de gegeven omstandigheden mag stellen, rust bij de wegbeheerder. Los van de wettelijke verplichting mag het duidelijk zijn dat het wegonderhoud diverse doelen dient. Ten eerste de verkeersveiligheid, maar ook aspecten als bereikbaarheid, comfort en aanzien spelen hierin een rol van betekenis. In het collegeprogramma Méér voor Texel met minder is over het wegonderhoud het volgende opgenomen: Alle wegen, fietspaden en straten kunnen gezien worden als een visitekaartje van Texel. Het is dus naast veiligheidsaspecten belangrijk dat alle mogelijke wegen, van wandelpad tot weg, op een verantwoord niveau onderhouden worden. Het huidige wegbeheer stamt uit In dat jaar is de nota "Wegbeheer" door de gemeenteraad vastgesteld. De uitgangspunten in deze nota zijn voornamelijk financieel van aard. snormen zijn in deze nota niet verwoord en vastgelegd. Om op beleidsniveau keuzes te kunnen maken over het onderhoudsniveau en om op basis hiervan budgetten vast te stellen is actualisering van het wegbeheer noodzakelijk. Het geeft de gemeente een instrument in handen op basis waarvan onderbouwde keuzes gemaakt kunnen worden. 6

7 Hoofdstuk 2 Weg-areaal en onderhoud Paragraaf 2.1 Weg-areaal De gemeente Texel heeft ca. 285 km wegen in beheer en onderhoud. Qua oppervlakte is dit ruim 1,6 miljoen m2 verdeeld over diverse typen wegen en soorten verhardingen. Elk type weg vraagt om een specifiek voor dit type toegesneden onderhoudsregime. Een druk bereden weg vraagt om een ander onderhoudsregime dan een sporadisch bereden weg. Dit verschil in onderhoud geldt ook voor de soorten verhardingen. Asfaltverhardingen hebben weer een ander onderhoudscyclus dan bestratingen of betonverhardingen. Om überhaupt beleid voor het onderhoud te maken, is het nodig om het Texelse wegareaal in kaart te brengen. Voor de verdeling van het verharde oppervlak in de diverse typen wegen en soorten verhardingen wordt de CROW verdeling gehanteerd. Dit is een landelijk aanvaarde verdeling. Voor Texel zit deze er als volgt uit: Tabel 1 - Inventarisatie wegareaal gemeente Texel (in m2) Totaal Verharding Asfalt Beton Elementen Materiaal BSS Klinkers Tegels Wegtype Type Hoofdwegennet Type Zwaar belaste weg Type Gemiddelde belaste weg Type Licht belaste weg Type Woonstraat/parkeerterrein Type Voetpaden/winkelerven Type 7 Fietspaden Totaal m Type 1 en 2 zijn het hoofdwegennet (autosnelwegen en autowegen) respectievelijk zwaar belaste wegen (drukke provinciale wegen. Deze komen op Texel niet voor). Type 3 - Gemiddelde belaste wegen zijn onder andere de Pontweg, Postweg en de Schilderweg. Type 4 - Lichtbelaste wegen zijn de wegen in het buitengebied en de hoofdwegen in de dorpen. De typen 5, 6 en 7 - woonstraten, voetpaden en fietspaden spreken voor zichzelf. Uit dit overzicht blijkt dat het merendeel van de wegen op Texel licht belast zijn. We spreken dan over verkeersintensiteiten minder dan 5000 motorvoertuigen per etmaal. Voor Texelse begrippen is 5000 redelijk veel, maar landelijk gezien zijn dit wegen met relatief weinig verkeer. Verder komt naar voren dat het overgrote deel van onze wegen uit asfalt bestaat. Dit laatste is te verklaren door de grote hoeveelheid wegen in het buitengebied wat in beheer is bij de gemeente Texel. De CROW is het nationale kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte. Deze non-profit organisatie ontwikkelt, verspreidt en beheert praktisch toepasbare kennis voor beleidsvoorbereiding, planning, ontwerp, aanleg, beheer en onderhoud. Dit gebeurt in samenwerking met alle belanghebbende partijen, waaronder Rijk, provincies, gemeenten, adviesbureaus, uitvoeren bouwbedrijven in de grond-, water- en wegenbouw, toeleveranciers en vervoerorganisaties. 7

8 2.2 Historie De hoeveelheid wegen is uiteraard niet van de ene op de andere dag ontstaan, maar beloopt een groeitijd van jaren. Diverse wegen dateren van vroeg in de 20 e eeuw. Na de 2 e Wereldoorlog zijn diverse wegen op Texel verhard en hebben er een aantal uitbreidingsgolven plaatsgevonden ten gevolge van de bouw van nieuwe woonwijken. Uitbreiding van het onderhoudsareaal vraagt om een toename van het onderhoudsbudget. Daarom is het van belang om in beeld te brengen de ontwikkeling van het onderhoudsareaal op Texel over de afgelopen jaren. In de hieronder staande overzichten is aangegeven de groei van het wegareaal over de afgelopen jaren. Tabel - Groei wegareaal Jaren van aanleg Wegoppervlakte Weglengte Tot en met de 40-er m2 254 km 50-er jaren m2 4 km 60-er jaren m2 5 km 70-er jaren m2 11 km 80-er jaren m2 3 km 90-er jaren m2 6 km 21 e eeuw m2 2 km Grafiek - Groei wegareaal Aanleg wegen m2 285 km Hoeveelheid m Reeks1 Reeks er 60-er 70-er 80-er 90-er 21e eeuw Jaren Uit de figuren valt op te maken dat het overgrote deel van het Texelse wegareaal al vóór de 2 e wereldoorlog aangelegd is. Verder valt op dat er in de tweede helft van de vorige eeuw flink geïnvesteerd is in de uitbreiding van wegen. Vooral de uitbreidingen in de 70-er jaren zijn fors te noemen. Dit betreft met name de aanleg van woonstraten binnen de bebouwde kom. In deze 8

9 jaren is het wegareaal met een kleine 20% toegenomen. Verder is een groot doel van de toename toe te schrijven aan de aanleg van fietspaden. 2.3 Huidige kwaliteit Voor het maken van beleidskeuzes is het noodzakelijk om als vertrekpunt te weten de huidige kwaliteit van de Texelse wegen. Een beeld hebben van de huidige kwaliteit maakt duidelijk of de kwaliteit op dit moment voldoende is of dat er achterstallig onderhoud aanwezig is. Achterstallig onderhoud is onderhoud wat te lang uitgesteld is. Binnen het bepalen van het onderhoud dient de mogelijkheid aanwezig te zijn om maatregelen op te schuiven, bijvoorbeeld als er in de komende jaren het vervangen van het riool op het programma staat of een herinrichting. Ook kunnen onderhoudsmaatregelen voor de eerste twee jaar omgeruild worden, als deze niet passen binnen het budget. Dit is echter geen achterstallig onderhoud. Bij achterstallig onderhoud gaat het puur om onderhoud wat vanwege budgettaire beperkingen uitgesteld wordt, maar wat kwalitatief eigenlijk niet kan. De kwaliteit van de wegen wordt binnen de beheerssystematiek uitgedrukt in voldoende, matig en onvoldoende. De inhoud van deze begrippen is de volgende: Voldoende - geen onderhoud noodzakelijk Matig onderhoud binnen enkele jaren Onvoldoende onderhoud noodzakelijk Deze kwaliteiten worden uitgedrukt in percentages van de totale verharding. In onderstaande grafiek is dit aangegeven. Grafiek verhardingen verhardingen Percentage verharding Voldoende Matig Onvoldoende Uit deze grafiek komt naar voren dat 94% van de verhardingen voldoende van kwaliteit is. 3% is matig van kwaliteit en 3% is onvoldoende. De grafiek geeft aan dat over het algemeen de Texelse wegen voldoende van kwaliteit zijn. Hieruit blijkt dat er op dit moment geen achterstallig onderhoud is. 9

10 Paragraaf Onderhoud wegen Jaarlijks voert de gemeente Texel onderhoud uit aan haar wegen. In de inleiding is al vermeld dat dit ook een wettelijke taak is van de gemeente de zorgplicht. Het onderhoud bestaat uit twee onderdelen. Het klein onderhoud en het groot onderhoud. Klein Onderhoud Klein onderhoud is het dagelijks uitvoeren van kleinschalige reparaties, zoals het ophalen van kuilen, het repareren van verzakkingen of gaten in de weg. Het doel van dit type onderhoud is het voorkomen van aansprakelijkheidstellingen door weggebruikers, het wegnemen van onveilige situaties en discomfort. Ten behoeve hiervan worden alle gemeentelijke wegen buiten de bebouwde kom één keer per twee weken geïnspecteerd. De opgemerkte schades worden doorgeven aan de onderhoudsdienst waarna reparatie plaatsvindt. Binnen de bebouwde kom wordt er niet regulier geïnspecteerd. Om budgettaire redenen is in de afgelopen tijd hiertoe beslist. De gemeente Texel heeft derhalve voor schades op wegen binnen de bebouwde kom geen actief opsporingsbeleid. Reparaties van wegen binnen de bebouwde kom vinden alleen plaats op basis van binnengekomen meldingen. Gezien het feit dat vooral binnen de bebouwde kom het meest gewandeld wordt en ook veel gefietst wordt, is het niet inspecteren van wegen vooral voor deze weggebruikers een slechte zaak. In hoofdstuk 6 van deze nota wordt hier verder op ingegaan. 10

11 Groot onderhoud Het doel van groot onderhoud is het verlengen van de levensduur van de verhardingen met een relatief lange periode (ca jaar). Uiteraard spelen ook aspecten als veiligheid, bereikbaarheid, comfort en aanzien hierbij een rol. Ten behoeve van het groot onderhoud worden alle verhardingen jaarlijks geïnspecteerd, waarbij alle schades in beeld worden gebracht. De schadebeelden in combinatie met de onderdom van de weg geven aan wat de restlevensduur is van de verharding. Is de restlevensduur 1 of 2 jaar, dan komt het betreffende wegvak in aanmerking voor groot onderhoud. Alle aldus verkregen wegvakken worden tegen elkaar afgewogen en geprioriteerd. Daarna worden de kosten ervan afgezet tegen het beschikbare budget, waarna de definitieve onderhoudslijst wordt opgesteld. Op basis van deze lijst worden de onderhoudsbestekken gemaakt en uiteindelijk na aanbesteding uitgevoerd. In onderstaand figuur is schematisch weergegeven de totstandkoming van het onderhoudsplan. Figuur Stroomschema opstellen onderhoudsplan Gegevens bestand gedragsmodel Toetsen aan de richting Waarschuwingsgrens Bepalen planperiode Bepalen planjaar Planjaar 1 en 2 Planjaar 3, 4 en 5 Planjaar > 5 Bepalen maatregelgroep Bepalen maatregelgroep Bepalen cyclus Bepalen maatregel en kosten Bepalen maatregel en kosten Bepalen planningstermijn maatregeltoets Bepalen planningstermijn Bepalen planningstermijn Onderhoudskosten Korte termijn Basisplanning en begroting Toetsen aan beschikbaar budget Verschuiven maatregelen Verschuiven binnen de planperiode Vaststellen planning en begroting Verschuiven buiten de planperiode Opstellen bestek Aanbesteden Uitvoeren 11

12 2.5 Budgetten onderhoud wegen Budget groot onderhoud Jaarlijks geeft de gemeente Texel ruim ,-- uit aan het groot onderhoud. In onderstaande tabel is de verdeling van dit budget aangegeven. Tabel Budget groot onderhoud 2007 Omschrijving Budget 2007 Inspectie en inventarisatie ,-- Toezicht en voorbereiding ,-- Verkeersveiligheid - educatie 7.000,-- Groot onderhoud ,-- Verkeersveiligheidsplan ,-- Bermverharding ,-- Aandeelhuisvestingskosten ,-- Kapitaallasten wegen oud ,-- Kapitaallasten wegen nieuw ,-- Totaal Van dit budget wordt netto ,-- daadwerkelijk besteed aan het uitvoeren van groot onderhoud. Daarnaast wordt ongeveer ,-- uit het Riool Egalisatie Fonds (REF) besteed voor het herstraten van wegen ten gevolge van rioleringswerkzaamheden. Derhalve wordt jaarlijks ongeveer ,-- besteed aan daadwerkelijk groot onderhoud. Budget klein onderhoud Aan klein onderhoud wordt jaarlijks ca ,-- uitgegeven. Dit bedrag wordt voornamelijk besteed aan manuren, materiaal en materieel van gemeentewerken 12

13 Hoofdstuk 3 Groot onderhoud Paragraaf 3.1 Visie openbare ruimte Voor het bepalen van het onderhoudsbeleid dient eerst gekeken te worden wat de gemeentelijke visie is op de openbare ruimte. Hiermee wordt bedoeld welke waarde de openbare ruimte voor de gemeente Texel heeft. Het vastleggen van de waarde van de openbare ruimte in één zin is lastig, omdat vanuit diverse invalshoeken naar de openbare ruimte gekeken kan worden. Om het totale zichtveld hanteerbaar te maken kan gekozen worden om vanuit een aantal beleidsthema s naar de openbare ruimte te kijken. Elk thema bestrijkt een bepaalde invalshoek van het blikveld op de openbare ruimte. Door de CROW (Centrum Regelgeving en Ontwerp Wegen) is hiervoor een handleiding ontworpen waarin gekozen is voor de volgende 6 beleidsthema s: Veiligheid Bereikbaarheid Comfort Aanzien Leefbaarheid Milieu Van deze 6 beleidsthema s dient de mate van belangrijkheid ten aanzien van de openbare ruimte ingevuld te worden. Het bepalen van de gemiddelde hoogte van al deze thema s te samen is uiteindelijk het uitgangspunt voor het bepalen van het kwaliteitsniveau van de openbare ruimte en derhalve voor de mate van onderhoud. Daarom zal eerst vastgesteld moeten worden de mate van belangrijkheid voor veiligheid, bereikbaarheid, comfort, aanzien, leefbaarheid en milieu voor de gemeentelijke openbare ruimte. Voor een goede afweging bij het vaststellen van de mate van belangrijkheid van de thema s is het noodzakelijk om de consequenties bij een bepaalde keuze te kennen. Als voorbeeld: Een hoge mate van comfort vraagt om een gemiddeld vlakkere weg en een hoge mate van aanzien vraagt om intensievere controle en onderhoud. Verschillende beleidskeuzes leiden derhalve tot verschillende kwaliteitsniveaus van de openbare ruimte en aan elk kwaliteitsniveau hangt weer een prijskaartje. De kwaliteitsniveaus hebben echter een ondergrens en een bovengrens. De ondergrens is het niveau waar nog net terechte aansprakelijkheid voorkomen wordt en waarbij nog net geen sprake is van kapitaalsvernietiging van de verharding. De bovengrens is een financiële grens. Als niveau wordt hiervoor doelmatigheid aangehouden. Concreet houdt dit laatste in dat voor het hoogste niveau de uitgaven nog redelijk in de hand te houden zijn. Een hoger niveau is wel mogelijk, maar leidt tot onrealistische uitgaven. Om het aantal kwaliteitsniveaus overzichtelijk te houden zijn er een drietal niveaus gedefinieerd. Het gaat hierbij om: sniveau Sober - Rapportcijfer 6. Dit is derhalve de ondergrens voor verantwoord wegbeheer. sniveau Basis - Rapportcijfer 7. Dit kwaliteitsniveau is afgeleid van de richtlijnen van het CROW en is gemiddeld gangbaar in Nederland. sniveau Goed. Rapportcijfer 8. Dit is tevens de bovengrens. Een hogere kwaliteit leidt tot buitenproportionele en niet meer verantwoorde uitgaven. In de praktijk uit het verschil tussen de diverse kwaliteitsniveaus zich in het tijdstip dat de verharding een onderhoudsbeurt krijgt. Hoe hoger het gekozen kwaliteitsniveau hoe eerder er ingegrepen wordt. Bijvoorbeeld een woonstraat met kwaliteitsniveau Basis zal na 24 jaar herbestraat worden en met kwaliteitsniveau Sober pas na 30 jaar. 13

14 Het is nu zaak om relaties te leggen tussen de verschillende beleidsthema s, de kwaliteitsniveaus en de hieruit voortvloeiende beheerskosten. Paragraaf 3.2 skeuzes De omschrijving van de verschillende beleidsthema s is de volgende: Veiligheid Bereikbaarheid Comfort Aanzien Leefbaarheid Milieu De mate waarin ongevallen met persoonlijk letsel en/of materiële schade worden voorkomen. De mate waarin congestie of verkeershinder wordt voorkomen. De mate waarin de gebruiker gemak beleeft van de toestand van het kapitaalgoed. De mate waarin het beeld van het kapitaalgoed als aantrekkelijk wordt ervaren. De mate waarin wordt voorkomen dat (het beheer van) het kapitaalgoed geur-, geluid-, licht- en trillingshinder oplevert voor de omgeving. De mate waarin de belasting van beheer van het kapitaalgoed op bodem, water en lucht wordt voorkomen. Hierbij moet worden aangegeven dat een kwaliteitsniveau steeds geïnterpreteerd moet worden in termen van de inzet van de wegbeheerder op de beleidsthema s. De gemeente Texel kan immers niet integraal verantwoordelijk worden gehouden voor bijvoorbeeld veiligheid, maar cruciaal is wel haar inzet op veiligheid. Belangrijk is om nu te verwoorden de relaties tussen de beleidsthema s en de kwaliteitsniveau. Veiligheid Vanwege de wettelijke zorgplicht dient de invulling van het beleidsthema veiligheid zodanig te zijn dat in elk kwaliteitsniveau veiligheid niet in het geding is. In die zin is er geen variatie in veiligheid voor de verschillende kwaliteitsniveaus. Bereikbaarheid De mate van het voorkomen van verkeershinder of congestie is van belang tijdens de uitvoering van de werkzaamheden. Het afstemmen van de planning van de diverse werken speelt hierin een belangrijke rol. Hoe hoger de bereikbaarheid-eis hoe zorgvuldiger hier naar gekeken moet worden. Voor de gemeente Texel speelt het toerisme een belangrijke rol. Gezien het belang ervan is er alleen verschil opgenomen tussen de niveaus Sober en Basis. Comfort De mate van comfort of discomfort uit zich in de vraag hoelang het uitstellen van onderhoud van een wegvak mag duren. Hoe hoger de comfort-eis hoe eerder een weg opgepakt dient te worden. De mate van comfort komt naar voren in de verschillende kwaliteitsniveaus. Aanzien Het niveau van aanzien uit zich ook in de verschillende kwaliteitsniveaus. Hoe lager de aanzien-eis hoe langer het onderhoud van een wegvak uitgesteld mag worden. In die zin lopen comfort en aanzien parallel aan elkaar. Leefbaarheid Leefbaarheid is vooral van belang in woongebieden. Hierbij spelen geluid en trillingen door oneffenheden in de weg een rol. Hoe hoger de leefbaarheid-eis hoe eerder onderhoud plaats dient te vinden. Milieu De belasting van het milieu door het wegbeheer betreft het gebruik van bouwstoffen en het storten van afvalstoffen. Hiervoor gelden wettelijke regels. Derhalve is er tussen de verschillende kwaliteitsniveaus van de verhardingen geen verschil in de mate van belasting van het milieu. 14

15 In de hieronder weergegeven matrix is aangegeven de relatie tussen de hoogtes van de verschillende beleidsthema s ten opzichte van het kwaliteitsniveau. Opgemerkt dient hierbij te worden dat de verschillende beleidsthema s allemaal op zich staan. Wel bestaat er samenhang tussen de kwaliteitsniveaus bij diverse beleidsthema s. Zo zal de keuze voor een hogere kwaliteit comfort tevens een hogere kwaliteit voor aanzien opleveren. Tabel Beleidsthema versus kwaliteitsniveau Beleidsthema sniveau Sober 6 Basis 7 Goed 8 Veiligheid Bereikbaarheid Comfort 0 + Aanzien 0 + Leefbaarheid 0 + Milieu De verschillende hoogtes moeten als volgt geïnterpreteerd worden. matig, 0 voldoende, + goed Voor elk type weg zal per beleidsthema een kwaliteitsniveau gekozen moeten worden. Uit deze keuzes komt het relevante kwaliteitsniveau naar voren. 15

16 Paragraaf 3.3 Relevant onderhoudsareaal Het weg-areaal wat bij de gemeente Texel momenteel in beheer en onderhoud is bedraagt ca. 1,6 miljoen m2. Hiervoor is reeds verwoord dat dit areaal verspreid over een groot aantal jaren is aangelegd. Het is vanzelfsprekend dat een pas aangelegde weg de eerste jaren nog geen onderhoud behoeft. Het hoeft dan ook geen betoog dat voor nieuwe wegen nog geen onderhoudsgeld gereserveerd moet worden. Budgettair gezien dient derhalve bepaald te worden, welke wegen (welk onderhoudsareaal) relevant zijn in de berekeningen. Technisch gezien komt een weg pas in aanmerking voor onderhoud als er een bepaalde hoeveelheid schade aan de weg geconstateerd is. Dit verval in kwaliteit is pragmatisch gekoppeld aan de levensduur van de verharding. In die zin kan er derhalve een inschatting gemaakt worden, wanneer een nieuw aangelegde weg onderhoud nodig heeft. In onderstaand figuur is voor een gemiddelde weg aangegeven het verloop in kwaliteit over de jaren. Figuur kwaliteit/leeftijd verharding Onderhoudsrichtlijn Leeftijd In jaren Uit het verloop van de kwaliteit blijkt, dat pas na ca. 25 jaar de onderhoudsrichtlijn overschreden wordt. Op dat moment is pas onderhoud nodig. Dit is voor een gemiddelde weg. Voor betonnen fietspaden geldt zelfs dat onderhoud pas over ca. 40 jaar nodig is. In de tijd gezien geeft derhalve toename van het onderhoudsareaal niet een directe toename van het budget. Dit is gemiddeld gezien pas over 25 jaar. In de berekeningen van het budget wordt derhalve uitgegaan dat een nieuwe over 25 jaar weer toe aan onderhoud en over 55 jaar aan vervanging. 16

17 In het onderstaande overzicht is aangegeven welk deel van het onderhoudsareaal relevant is voor het onderhoud Leeftijd jaren van aanleg Tot en met de jaren er jaren 60-er jaren 70-er jaren 80-er jaren 90-er jaren Aanleg in de 21 e eeuw Totaal wegoppervlakte m m m m2 0 m2 0 m2 0 m m2 Voor het bepalen van het onderhoudsbudget voor 2008 is derhalve de hoeveelheid van m2 het uitgangspunt. Gezien het feit dat deze hoeveelheid toeneemt over de komende jaren zal er ook in het budget een toename moeten zijn. Omstreeks het jaar 2050 zal pas de huidige aanwezige onderhoudsareaal van m2 relevant zijn. Dit is een toename van 10% over de komende 40 jaar. In onderstaande figuur is dit weergegeven. Figuur Verschil in hoeveelheid wegareaal versus hoeveelheid onderhoud Wegareaal versus onderhoudsareaal Hoeveelheid in m tot Jaren 17

18 Voor het bepalen van het onderhoudsbudget voor 2008 wordt derhalve een onderhoudsareaal van m2 gehanteerd. Gezien de groei van het onderhoudsareaal over de komende jaren zal een evenredige groei van het budget moeten plaatsvinden. Paragraaf 3.4 Kosten groot onderhoud Elke keuze voor een bepaald kwaliteitsniveau van de verharding geeft een andere kostenplaatje. Daarnaast verschillen de beheerskosten voor de diverse typen wegen. Een intensief belaste weg vraagt om een ander onderhoudsregiem dan een fiets- of voetpad. In het hieronder weergegeven overzicht zijn afgebeeld de jaarlijkse onderhoudskosten per wegtype per kwaliteitsniveau. Het betreft totaal bedragen per type weg, op basis van voor 2008 relevante onderhoudsareaal van m2. Deze bedragen zijn berekend uit de bij de drie kwaliteitsniveaus horende onderhoudscycli. Als voorbeelden hiervan is hieronder weergegeven de onderhoudscyclus en de kosten voor het onderhoud van de Texelse verbindingswegen en de voetpaden. Tabel kosten wegonderhoud verbindingswegen asfalt Onderhoudsareaal m2 sniveau Sober = 6 Basis = 7 Goed = 8 Soort onderhoud Jaar na Kosten/m2 Jaar na Kosten/m2 Jaar na Kosten/m2 aanleg aanleg aanleg Slijtlaag 14 3, , ,05 Overlagen 25 14, , ,00 Slijtlaag 36 3, , ,05 Versterken 46 25, , ,50 Kosten per jaar per m2 0,99 1,04 1,23 Kosten per jaar , , ,88 De onderhoudscyclus van de verbindingswegen is dat vanaf het jaar van aanleg over ruim 10 jaar een slijtlaag (split) aangebracht wordt, na ongeveer 20 jaar een nieuwe asfalt laag, na 30 jaar weer een slijtlaag en na 40 jaar wordt het asfalt vernieuwd en krijgt het een grondige opknapbeurt. Op dat moment begint weer een nieuwe onderhoudscyclus. Afhankelijk van het kwaliteitsniveau is de onderhoudscyclus langer dan wel korter. Aangegeven in het staatje zijn de kosten per m2 en de totale jaarlijkse kosten per kwaliteitsniveau. Tabel Kosten wegonderhoud voetpaden tegels Onderhoudsareaal m2 sniveau Sober = 6 Basis = 7 Goed = 8 Soort onderhoud Jaar na Kosten/m2 Jaar na Kosten/m2 Jaar na Kosten/m2 aanleg aanleg aanleg Herstraten 30 21, , ,00 Herstraten nieuw materiaal 60 36, , ,00 Kosten per jaar per m2 0,95 1,04 1,24 Kosten per jaar , , ,59 Voetpaden - betontegels De onderhoudscyclus van voetpaden is dat vanaf het jaar van aanleg over ca. 25 jaar het voetpad herbetegeld wordt en dat na ongeveer 50 het voetpad compleet vervangen wordt. In de bijlage zijn soort gelijke staatjes opgenomen voor alle type wegen met de verschillende verhardingen. 18

19 In de hieronder weergegeven tabel zijn vermeld de jaarlijkse kosten voor het onderhouden van de verschillende typen wegen bij de drie kwaliteitsniveaus. Tabel Kosten wegonderhoud sniveau Sober 6 Basis 7 Goed 8 Oppervlakte Wegtype Verbindingsweg , , , m2 Buitengebied , , , m2 Woonstraten , , , m2 Voetpaden , , , m2 Fietspaden , , , m2 Totaal bij dezelfde kwaliteitskeuze voor alle type wegen , , , m2 Uit de tabel komt naar voren dat de wegen in het buitengebied de grootste kostenpost is. Deze vaak relatief smalle wegen vergen geen intensief onderhoud, maar hun grote omvang zorgt dat het onderhoud een groot aandeel beneemt van het onderhoudsbudget. Het onderhouden van de gemeentelijke fietspaden kost relatief niet zoveel, ondanks dat de gemeente Texel een ruim fietspadennet heeft. Dit komt doordat een groot deel van onze fietspaden een onderhoudsarme betonnen verharding heeft. Afhankelijk van de te kiezen kwaliteitsniveau voor de verschillende typen wegen ontstaat er bij de optelling het bedrag wat jaarlijks nodig is voor onderhoud. Uit het overzicht komt naar voren dat indien er voor alle type wegen als kwaliteit 6 gekozen wordt er een bedrag van ,-- per jaar nodig is voor het onderhouden van de Texelse wegen. Dit is ruim ,-- meer dan het huidige budget ( ,-- uit Onderhoud wegen en ,-- uit het REF) wat momenteel besteed wordt aan onderhoud. Dit tekort correspondeert ook met de dalende kwaliteitslijn van de gemeentelijke verhardingen bij gelijk blijvend budget over de komende jaren. De reden hiervoor is dat de in de 70-er jaren aangelegde wegen (in totaal ongeveer 15% van het totale wegareaal) momenteel aan onderhoud toe is. 19

20 Paragraaf 3.5 Toekomstige kosten groot onderhoud Vanwege de groei van het wegareaal, zowel in het verleden als in de toekomst, denk hierbij aan de Volmolen en eventuele andere uitbreidingsplannen zal het onderhoud toenemen. Derhalve zal het hiervoor noodzakelijke budget ook moeten toenemen. De verwachting is dat het wegareaal over de komende decennia zal blijven toenemen. Hoeveel dit zal zijn en op welk moment het plaats zal vinden is onbekend. Daardoor is het niet mogelijk om voor deze uitbreidingen een goede schatting te maken van de toenemende onderhoudskosten. Wel is het mogelijk om op basis van het in 2007 aanwezige wegareaal de toekomstige onderhoudskosten te berekenen. Op basis van de onderhoudcycli zal het huidige wegareaal in 2050 volledig voor onderhoud in aanmerking komen. Hieronder is weergeven de kosten voor de verschillende kwaliteitsniveaus gerelateerd aan de diverse wegtypes. Tabel Kosten wegonderhoud in 2050 (prijspeil 2007) sniveau Sober 6 Basis 7 Goed 8 Oppervlakte Wegtype Verbindingsweg , , , m2 Buitengebied , , , m2 Woonstraten , , , m2 Voetpaden , , , m2 Fietspaden , , , m2 Totaal bij dezelfde kwaliteitskeuze voor alle typen wegen , , , m2 De toename van het onderhoudsbudget zit voornamelijk in de wegen binnen de bebouwde kom vanwege de uitbreidingsplannen en in de fietspaden vanwege de aanleg ervan in de afgelopen decennia. 20

21 Hoofdstuk 4 Klein onderhoud Klein onderhoud bevat het dagelijkse beheer van de Texelse wegen. Het bestaat uit het dagelijks inspecteren van de wegen en het uitvoeren van kleinschalige reparatiewerkzaamheden. Het doel van dit type onderhoud is het voorkomen van aansprakelijkheidstellingen door weggebruikers, het wegnemen van onveilige situaties en discomfort. Jaarlijks wordt er ,-- aan klein onderhoud uitgegeven. Momenteel worden alle wegen buiten de bebouwde kom één keer per twee weken geïnspecteerd. Hierbij wordt er gekeken naar met name verkeersgevaarlijke situaties, zoals bijvoorbeeld gaten in de weg, obstakels op de verharding (kiezels tot aangereden dieren) en vervuiling. De opgemerkte zaken worden als het kan direct opgelost of anderszins doorgegeven, waarna herstel plaats vindt. De wegen binnen de bebouwde kom worden niet regulier geïnspecteerd. Kleinschalige reparaties vinden plaats op basis van binnengekomen meldingen. In het kader van de veiligheid van de weggebruiker, maar ook in het licht van de gemeentelijke aansprakelijkheid is dit niet een optimale situatie. In de praktijk blijkt namelijk dat met name voetpaden maar ook andere wegen binnen de kom onderhevig zijn aan kleine schades. Een groot deel hiervan is het ophoog komen van bestratingen ten gevolge van boomwortels. Op dit moment komen deze schades alleen maar aan het licht door meldingen van burgers. Met het regulier inspecteren van ook de wegen binnen de bebouwde kom zijn dit soort schades veel beter te bestrijden en kunnen ongevallen voorkomen worden. Dit komt de veiligheid van de weggebruiker ten goede, maar ook het aanzien van de gemeentelijke bestratingen en in die zin het imago van de gemeente. Voorgesteld wordt derhalve om de wegen binnen de bebouwde kom twee wekelijks te inspecteren. Om dit te realiseren dienen de uren voor weginspectie binnen het klein onderhoud uitgebreid te worden. Op jaarbasis zal dit bij een tweewekelijkse inspectie ongeveer 500 uren bedragen. De kosten hiervan zijn ,--. Op dit moment is het moeilijk in te schatten in hoeverre een inspectie van wegen binnen de bebouwde kom ook daadwerkelijk tot meer reparatieklussen zal leiden en dus tot hogere uitgaven. Verwacht mag worden dat het aantal reparatieklussen meer zal zijn dan de nu binnengekomen meldingen van burgers. Voor dit moment wordt er van uitgegaan dat meerwerk opgevangen wordt binnen het totaal aantal uren van de gemeentelijk buitendienst. 21

22 Hoofdstuk 5 Keuzewijzer Voor een gestructureerd wegonderhoud dient de gemeente Texel keuzes te maken welk onderhoudsniveau nodig geacht wordt voor de verschillende wegen. Afhankelijk van de kwaliteitskeuzes is hiervoor een bepaald onderhoudsbudget noodzakelijk. Door middel van het doorlopen van een stappenplan kan het proces doorlopen worden. Hieronder is dit algemene stappenplan weergegeven. 1. Per wegtype bepalen welk beleidsthema het meest relevant is 2. Per wegtype het kwaliteitsniveau vaststellen 3. Vaststellen het bij 2 noodzakelijke onderhoudsbudget 4. Vaststellen het totale noodzakelijke budget voor groot onderhoud 5. Vaststellen Klein Onderhoud 6. Bepalen het totale onderhoudsbudget De te maken keuzes en de hieruit voortvloeiende onderhoudskosten betreffen een veelvoud van mogelijkheden. In onderstaande stroomschema is voor wegtype 3 het proces uitgebeeld. Figuur Stroomschema kwaliteitskeuze wegtype 3 Wegtype 3 Beleidsthema's Veiligheid Bereikbaarheid Comfort Aanzien Leefbaarheid Milieu Keuze Budget wegtype 3 Budget wegtype 3 Budget wegtype 3 Voor elk wegtype dient volgens het stroomschema de kwaliteit en het budget worden vastgesteld. Alle budgetten bij elkaar opgeteld geeft het totale budget voor onderhoud wegen. 22

23 Hoofdstuk 6 Aanbevelingen Paragraaf 6.1 Aanbeveling Groot Onderhoud Voor een onderbouwd onderhoudsbeleid is het van belang om een bepaald kwaliteitsniveau te kiezen. Dit is ook het meest bepalende in het proces. Vanzelfsprekend spelen de hieruit voortvloeiende onderhoudskosten een grote rol, omdat deze moeten passen binnen de algehele gemeentelijke financiën, maar het is van belang dat de gemeente Texel eerst bepaalt wat haar beleid is. De verschillende kwaliteiten geven een bepaald onderhoudscyclus voor het type wegverharding. Hoe langer de onderhoudscyclus is, hoe meer rendement er uit de onderhoudsmaatregelen gehaald wordt en hoe lager de kosten per m2 zijn. De gemeentelijke verbindingswegen worden voornamelijk belast door motorvoertuigen. Gezien de huidige hoge kwaliteit van de auto s zal iets minder comfort op deze wegen van weinig invloed zijn op het verkeer. Iets anders is het voor de voetganger en zij het in iets mindere mate ook voor de fietser. Een voetpad van mindere kwaliteit kan vooral voor de voetganger van grote invloed zijn op de bereikbaarheid en comfort. In die zin heeft de kwaliteit van het wegdek veel meer impact op de voetganger dan op het gemotoriseerd verkeer. De fietser zit er zo n beetje tussen in. Het item comfort speelt hierin de grootste rol. Vanwege het feit dat voornamelijk gemotoriseerd verkeer rijdt over de wegtypen 3, 4 en 5 wordt geadviseerd om een zo lang mogelijke onderhouds-cyclus te kiezen voor deze wegen. Dit is kwaliteitsniveau 6. In de groep voetpaden zitten ook de voetgangersgebieden in de diverse dorpen. Naast comfort speelt hierin aanzien ook een grote rol vooral vanwege de toeristische uitstraling. Derhalve wordt voor voetpaden kwaliteitsniveau 7 geadviseerd. Voor fietspaden wordt vanwege het item comfort geadviseerd om kwaliteitsniveau 7 te kiezen. Paragraaf 6.2 Aanbeveling Klein Onderhoud Een goed gestructureerd klein onderhoud is van groot belang vanwege veiligheid en comfort voor de weggebruikers. Daarnaast is het van belang om aansprakelijkheidsstellingen naar aanleiding van ongevallen tegen te gaan. Geadviseerd wordt derhalve om ook de wegen binnen de bebouwde kom te inspecteren en hiervoor de benodigde 500 manuren toe te voegen. Paragraaf 6.3 Toekomstige areaal uitbreidingen Het is te verwachten dat in de toekomst het wegareaal zal blijven uitbreiden. Nieuwbouwwijken vragen om infrastructuur. Verder zal waarschijnlijk ook het fietspadennet toenemen. Met het onderhavige stuk kan op eenvoudige wijze berekend worden wat de extra lasten op termijn zullen zijn. Op het moment dat dit speelt kunnen de extra benodigde bedragen hiervoor in de begroting opgenomen worden. Geadviseerd wordt derhalve om extra onderhoudsgelden ten gevolge van toekomstige areaaluitbreidingen op de momenten dat het speelt op te nemen in de begroting. Paragraaf 6.4 Monitoring en afleggen verantwoording Geadviseerd wordt dat het gemeentebestuur één keer per jaar aan de gemeenteraad rapporteert de hoogte van de kwaliteit van de verschillende typen wegen en de uiteindelijk bestede middelen. 23

24 Paragraaf 6.5 Resumé advisering 1. Voor groot onderhoud wordt geadviseerd te kiezen voor de volgende kwaliteitsniveaus: Wegtype 3 verbindingwegen kwaliteitsniveau Sober - 6 Wegtype 4 wegen in het buitengebied kwaliteitsniveau Sober - 6 Wegtype 5 woonstraten kwaliteitsniveau Sober - 6 Wegtype 6 voetpaden kwaliteitsniveau Basis - 7 Wegtype 7 fietspaden kwaliteitsniveau Basis Voor klein onderhoud wordt geadviseerd om aan de reguliere inspecties het inspecteren van de wegen binnen de bebouwde kom toe te voegen en hiervoor 500 manuren extra ter beschikking te stellen. 3. Ten aanzien van toekomstige areaaluitbreidingen wordt geadviseerd om de hiervoor benodigde extra onderhoudsgelden op de momenten dat het speelt op te nemen in de begroting. 4. Ten aanzien van monitoring en het afleggen van verantwoording wordt geadviseerd dat het gemeentebestuur één keer per jaar aan de gemeenteraad rapporteert de hoogte van de kwaliteit van de verschillende typen wegen en de uiteindelijk bestede middelen. 24

25 Hoofdstuk 7 Financiële consequenties Op basis van de kwaliteitskeuzes voor de verschillende typen wegen dient het beschikbare budget voor groot onderhoud 2008 het volgende te bedragen: Wegtype sniveau Kosten groot onderhoud Verbindingswegen 3 Sober ,-- Buitengebied 4 Sober ,-- Woonstraten 5 Sober ,-- Voetpaden 6 Basis ,-- Fietspaden 7 Basis ,-- Totaal ,-- Dit is derhalve een stijging van ,-- ten opzichte van het budget van Het budget voor 2050 dient op basis van deze kwaliteitscriteria het volgende te bedragen: Wegtype sniveau Kosten groot onderhoud Verbindingswegen 3 Sober ,-- Buitengebied 4 Sober ,-- Woonstraten 5 Sober ,-- Voetpaden 6 Sober ,-- Fietspaden 7 Sober ,-- Totaal ,-- Ten opzichte van de kosten van ,-- voor 2008 is dit een stijging van ,--. Dit betekend dat vanaf 2008 het budget bovenop de inflatiecorrectie met 3.715,-- dient te stijgen. Het budget voor klein onderhoud dient ten gevolge van de uitbreiding van de inspecties structureel met ,-- toe te nemen. Dekking van deze bedragen dienen gevonden te worden binnen de totale begroting van de gemeente Texel. 25

26 Hoofdstuk 8 Conclusie Het aanleggen van riante infrastructurele voorzieningen is één zaak, maar het in een goede staat onderhouden is van een andere orde. Het vergt van de wegbeheerder grote inspanningen, zowel qua inzet van personeel en materieel, maar ook qua financiële middelen. Met dit beleidsstuk geeft de gemeente Texel blijk van het feit deze zaak serieus te nemen. De gemeenteraad heeft hierin aangegeven welk kwaliteitsniveau zij nodig acht voor de diverse types wegen en welke budgetten zij voor het onderhoud ervan inzet. Hiermee is voor de komende jaren een stabiele en goede basis gelegd voor het onderhouden van de wegen op Texel. 26

27 NOTA WEGBEHEER Bijlage Gemeentte Texell 27

28 Bijlage - Onderhoudscycli en kwaliteiten wegen gemeente Texel Areaal wat in 2007 relevant is Onderhoudscycli en kwaliteiten wegen gemeente Texel Uitgangspunten: CROW publicaties 145 "Beheerkosten openbare ruimte" en publicatie 147 "Wegbeheer" Betreft onderhoudsareaal wat in 2007 relevant is! en R- = Sober (6) - het kwaliteitsniveau lager dan het basis kwaliteitsniveau R maar nog net voldoende om kapitaalsvernietiging en terechte aansprakelijkheidstelling te voorkomen. R = Basis (7) - het kwaliteitsniveau gebaseerd op landelijke richtlijnen of gemiddelden R+ = Goed (8) - het kwaliteitsniveau hoger dan R door intensiever beheer. Rapportcijfer 6 CROW=7 8 Wegtype 3 - verbindingswegen tussen de dorpen Verharding - m Asfalt Slijtlaag 14 3, , ,05 Overlagen 25 14, , ,00 Slijtlaag 36 3, , ,05 Versterken 46 25, , ,50 Kosten gemiddeld 0,99 1,04 1,23 Kosten per jaar , , ,88 Wegtype 3 - verbindingswegen tussen de dorpen Verharding - m Beton Ged platen vervangen 10 0,70 8 0,70 Voegen vullen 20 5, , ,50 Scheuren repareren 20 0, ,95 Ged platen vervangen 30 0, , ,70 Voegen vullen 40 5, , ,50 Ged platen vervangen 40 0, ,70 Rehabilitatie 60 0, , ,00 Kosten gemiddeld 0,20 0,28 0,40 Kosten per jaar 1.250, , ,16 Kosten per jaar - wegtype , , ,05 28

29 Wegtype 4 - wegen in het buitengebied Verharding - m Asfalt Slijtlaag 20 2, , ,85 Overlagen 30 10, , ,50 Slijtlaag 45 2, , ,85 Versterken 60 12, , ,50 Kosten gemiddeld 0,48 0,53 0,62 Kosten per jaar , , ,69 Wegtype 4 - wegen in buitengebied Verharding - m2 0 Beton Ged platen vervangen 10 0,70 8 0,70 Ged platen vervangen 30 0, , ,70 Ged platen vervangen 42 0, ,70 Rehabilitatie 60 50, , ,00 Kosten gemiddeld 0,85 1,04 1,63 Kosten per jaar 0,00 0,00 0,00 Wegtype 4 - binnenwegen in het buitengebied Verharding - m BSS Herstraten 20 24, , ,00 Herstraten 40 24, , ,00 Herstraten-nieuw materiaal 60 40, , ,40 Kosten gemiddeld 1,47 1,61 1,84 Kosten per jaar , , ,99 Kosten per jaar - wegtype , , ,69 29

30 Wegtype 5 - woonstraten Verharding - m BSS Herstraten 30 24, , ,00 Herstraten-nieuw materiaal 60 40, , ,40 Kosten gemiddeld 1,07 1,17 1,40 Kosten per jaar , , ,80 Wegtype 5 - woonstraten Verharding - m Klinkers Herstraten 30 27, , ,00 Herstraten - nieuw materiaal 60 40, , ,40 Kosten gemiddeld 1,12 1,23 1,47 Kosten per jaar , , ,22 Kosten per jaar - wegtype , , ,02 Wegtype 6 - voetpaden 6 Verharding - m BSS Herstraten 30 24, , ,00 Herstraten - nieuw materiaal 60 40, , ,40 Kosten gemiddeld 1,07 1,17 1,40 Kosten per jaar , , ,80 Wegtype 6 - voetpaden Verharding - m Klinkers Herstraten 30 27, , ,00 Herstraten-nieuw materiaal 60 49, , ,25 Kosten gemiddeld 1,27 1,39 1,66 Kosten per jaar , , ,86 Wegtype 6 - voetpaden Verharding - m Tegels Herstraten 30 21, , ,00 Herstraten - nieuw materiaal 60 36, , ,00 Kosten gemiddeld 0,95 1,04 1,24 Kosten per jaar , , ,59 Kosten per jaar - wegtype , , ,25 30

31 Wegtype 7 - fietspaden Verharding - m Asfalt Slijtlaag 20 3, , ,05 Overlagen 30 8, , ,00 Slijtlaag 45 3, , ,05 Overlagen 60 8, , ,00 Slijtlaag 75 3, , ,05 Vervangen deklaag 90 0, , ,00 Kosten gemiddeld 0,28 0,34 0,42 Kosten per jaar , , ,97 Wegtype 7 - fietspad Verharding - m2 0 Beton Ged platen vervangen 10 0,70 8 0,70 Ged platen vervangen 20 0, ,70 Ged platen vervangen 30 0, ,70 Rehabilitatie 60 40, , ,00 Kosten gemiddeld 0,67 1,05 1,32 Kosten per jaar 0,00 0,00 0,00 Wegtype 7 - fietspaden Verharding - m Tegels Herstraten 30 23, , ,00 Herstraten-nieuw materiaal 60 40, , ,00 Kosten gemiddeld 1,05 1,15 1,37 Kosten per jaar , , ,89 Kosten per jaar - wegtype , , ,86 Totale kosten per jaar , , ,86 31

32 Bijlage onderhoudscycli en kwaliteiten wegen gemeente Texel Volledig areaal Kosten in 2050 (prijspeil 2007) Onderhoudscycli en kwaliteiten wegen gemeente Texel Uitgangspunten: CROW publicaties 145 "Beheerkosten openbare ruimte" en publicatie 147 "Wegbeheer" Op basis van wegareaal totaal en R- = Sober (6) - het kwaliteitsniveau lager dan het basis kwaliteitsniveau R maar nog net voldoende om kapitaalsvernietiging en terechte aansprakelijkheidstelling te voorkomen. R = Basis (7) - het kwaliteitsniveau gebaseerd op landelijke richtlijnen of gemiddelden R+ = Goed (8) - het kwaliteitsniveau hoger dan R door intensiever beheer. Rapportcijfer 5,5 CROW=6 7 Wegtype 3 - verbindingswegen tussen de dorpen Verharding - m Asfalt Slijtlaag 14 3, , ,05 Overlagen 25 14, , ,00 Slijtlaag 36 3, , ,05 Versterken 46 25, , ,50 Kosten gemiddeld 0,99 1,04 1,23 Kosten per jaar , , ,88 Wegtype 3 - verbindingswegen tussen de dorpen Verharding - m Beton Ged platen vervangen 10 0,70 8 0,70 Voegen vullen 20 5, , ,50 Scheuren repareren 20 0, ,95 Ged platen vervangen 30 0, , ,70 Voegen vullen 40 5, , ,50 Ged platen vervangen 40 0, ,70 Rehabilitatie 60 70, , ,00 Kosten gemiddeld 1,36 1,68 2,40 Kosten per jaar 8.735, , ,16 Kosten per jaar - wegtype , , ,05 32

33 Wegtype 4 - wegen in het buitengebied Verharding - m Asfalt Slijtlaag 20 2, , ,85 Overlagen 30 10, , ,50 Slijtlaag 45 2, , ,85 Versterken 60 12, , ,50 Kosten gemiddeld 0,48 0,53 0,62 Kosten per jaar , , ,69 Wegtype 4 - wegen in buitengebied Verharding - m Beton Ged platen vervangen 10 0,70 8 0,70 Ged platen vervangen 30 0, , ,70 Ged platen vervangen 42 0, ,70 Rehabilitatie 60 50, , ,00 Kosten gemiddeld 0,85 1,04 1,63 Kosten per jaar 3.964, , ,16 Wegtype 4 - binnenwegen in het buitengebied Verharding - m BSS Herstraten 20 24, , ,00 Herstraten 40 24, , ,00 Herstraten-nieuw materiaal 60 40, , ,40 Kosten gemiddeld 1,47 1,61 1,84 Kosten per jaar , , ,56 Kosten per jaar - wegtype , , ,41 33