Van theorie naar praktijk en terug naar PDDB 2.0
|
|
- Henriette Mertens
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Van theorie naar praktijk en terug naar PDDB 2.0 Van 1995 via 2006 en 2009 naar 2013 A.J.J.M. (Wied) Ruijssenaars Rijksuniversiteit Groningen Orthopedagogiek
2 Vooraf Alle ingevulde vragenlijsten heb ik vooraf kunnen lezen Ben zelf niet betrokken bij de praktijk van vergoede zorg De organisatie heeft me vrij gelaten in mijn aanpak U hoeft zich niet aan mij te storen
3 1995 Rapport Gezondheidsraad: Dyslexie. Afbakening en behandeling O.a.: Probleem in automatisering van woordidentificatie en schriftbeeldvorming (beschrijvende definitie) Belangrijk moment onderkenning: voorjaar groep 3 Specialistische diagnostiek/behandeling GZ/NVO/NIP Individu-gebonden factoren Eventueel later 2 e behandelperiode Belang van protocollering
4 2006 Leo Blomert / College voor Zorgverzekeringen Protocol Dyslexie Diagnostiek en Behandeling/PDDB O.a.: Gekoppelde verwerking van spraakklanken en letters/woorden (veelal fonologisch van aard) Traagheid als meest hardnekkige kenmerk in vergelijking met relevante vergelijkingsgroep Gespecialiseerde orthopedagogen/psychologen: afwijken van het protocol kan nodig zijn Hinder van co-morbide problemen tegengaan Gebruik van geprotocolleerd leerparadigma
5 2009 Gefaseerde invoering Vergoedingsregeling O.a. Nadruk op Ernstige Enkelvoudige Dyslexie (EED) Veel werk verzet door orthopedagogen/psychologen Idem door kwaliteitsinstituten KD en NRD Scholen stroomlijnen hun signalering en aanpak Belang van protocollen Expertisecentrum Nederlands Dyslexie als onderdeel van regelgeving in onderwijs Normaliseren van het denken over dyslexie (!?)
6
7 2013 Behoefte aan revisie: PDDB 2.0 O.a.: Afstemming op ervaringen tot nu toe Inventariseren knelpunten en verbeteringen Update van kennis uit wetenschappelijk onderzoek Opstellen van een bijgestelde standaard Verdere versterking betrokkenheid beroepsgroepen Rekening houden met betaalbaarheid van de zorg
8 Enkele opmerkingen bij de ontwikkelingen vanaf 1995 Er is geweldig veel bereikt en er is geen reden om de (maatschappelijke en financiële) waarde te betwijfelen Als aan het protocol niets zou veranderen, dan blijft staan dat er een zeer sterke kwaliteitsverbetering is opgetreden De inzet van alle betrokkenen om tot een nog betere opzet te komen valt te prijzen en verdient politieke waardering Het beperken van de vergoedingsregeling tot Ernstige Enkelvoudige Dyslexie is (vooralsnog) te rechtvaardigen
9 Persoonlijke overwegingen
10 Persoonlijke overwegingen bij het protocol (1) Verwar Ernstige Enkelvoudige Dyslexie in het kader van de vergoedingsregeling niet met dyslexie Onderkenning/behandeling kan vroeg in groep 3 nodig zijn Is een 2 e behandelperiode op een later moment haalbaar? De professionele autonomie van de gespecialiseerde (GZ/NVO/NIP) orthopedagogen/psychologen overstijgt de letter van het protocol. Er is meer dan empirische evidentie (zie volgende dia)
11 Bij gebrek aan voldoende fijnmazige data worden klinische beslissingen over hoe individuele kinderen en jongeren zijn te behandelen het best geleid by integrating research evidence with clinical judgment and specialist knowledge of systemic and developmental theory, and critically, the preference of children, adolescents, and their parents. (Reynolds et al, 2012, p. 260 )
12 Persoonlijke overwegingen bij het protocol (2) Is de laagste 10% van de relevante vergelijkingsgroep identiek aan de laagste 10% van de normpopulatie? Dat klank/tekenkoppeling en fonologische processen centrale variabelen zijn: - is cruciaal voor de onderkenning (bv. nonsens-woorden) - maar rechtvaardigt niet vanzelf een geïsoleerde training Voor scholen is een belangrijke rol weggelegd voor het bieden van frequentie en vroegtijdig leren compenseren
13 Intermezzo:
14 Klank/tekenkoppeling & nonsenswoorden Fonologische vaardigheden & associatief leren 1 e specialistische behandelingsfase: groep 3 (school: covariaat leren, frequentie) 2 e specialistische behandelingsfase: groep 6/7 (school: procedures, frequentie, compensatie)
15 Einde balletje:
16 Persoonlijke overwegingen bij het protocol (3) Behandeling blijkt effectief, maar meer aandacht is nodig voor het leerparadigma : interactie instructie/leerproces Dat volgorde, methodiek en inhoud van oefeningen per individu verschillen, is goed verenigbaar met een protocol Hardnekkige problemen in declaratieve, procedurele en meta-cognitieve kennis vereisen specialistenwerk [In volgend voorbeeld: elke cel is theoretisch en empirisch te onderbouwen vanuit complementaire benaderingen]
17 instructie kennis declaratief procedureel metacognitief [bewust laten worden] isoleren oriënteren voordoen/demonstreren oefenen/herhalen verkorten leren controleren versnellen leren onderkennen integreren generaliseren [consolideren] Via instructieprincipes tot stand brengen van duurzame kwalitatieve veranderingen in kennis (= leren) [Uit: Geregeld! (2009/2010)]
18
19 Discussie in de focusgroepen
20 Aanmeldingsgegevens school Relatie diagnosticus/behandelaar met ouders/school Relevante differentiaal-diagnostische vaardigheden Onderzoek algemeen cognitief functioneren Ernstige leesproblemen en/of spellingproblemen Dyslexie-typerend cognitief profiel
21 Om kunnen gaan met sociaal-emotionele problemen Elementen van een best practice behandeling Aanleren van een algoritme voor spellingregels Relevantie van mastery learning in de opbouw Eisen ten aanzien van kunnen stimuleren van motivatie Cliënt, ouders en school als eigenaar van behandeling
22 Vooruit naar PDDB 2.0
Adviesburo Comenius bestaat al ruim 20 jaar en is in Midden Nederland bij ouders, scholen en huisartsen inmiddels een begrip.
1 2 INFORMATIE OVER COMENIUS Adviesburo Comenius bestaat al ruim 20 jaar en is in Midden Nederland bij ouders, scholen en huisartsen inmiddels een begrip. Wij mogen daarom met recht zeggen een ruime ervaring
Nadere informatieVan leergeschiktheid naar geschikte instructie
Van leergeschiktheid naar geschikte instructie Bodegraven StiBCO symposium 7 april 2018 Wied (A.J.J.M.) Ruijssenaars 1 Orthopedagogiek als (mijn) achtergrond Gericht op (ernstige) problemen in de ontwikkeling/opvoeding
Nadere informatieKwaliteitsinstituut Dyslexie
Kwaliteitsinstituut Dyslexie Remco Reij voorzitter Manja van Wezep secretaris Kwaliteitsinstituut Dyslexie Mijlpalen beleidsontwikkeling Dyslexie en onderwijs Dyslexie en zorg Protocol 2007 Oprichting
Nadere informatieLeerlingdossier Dyslexie VERSIE 3.0
Leerlingdossier Dyslexie VERSIE 3.0 Samenstelling van de werkgroep: Maud van Druenen, Expertisecentrum Nederlands Chris Struiksma, NKD Boukje Toering, NKD Jolanda Roelfsema, NKD Marijke van Grafhorst,
Nadere informatieLeerlingdossier Dyslexie
Leerlingdossier Dyslexie VERSIE 3.0 De PPO poortwachters EED werken met dit vernieuwde format Leerlingdossier Dyslexie. Enkele toevoegingen zijn gedaan en hebben betrekking op PPO Rotterdam. Samenstelling
Nadere informatieUw leerling en dyslexie
Uw leerling en dyslexie Brochure voor scholen Dyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie is een handicap die iedereen kan treffen. Het is een ernstige beperking bij het lezen en spellen van taal. Dyslexie
Nadere informatieUw leerling en dyslexie
Uw leerling en dyslexie Brochure voor scholen Dyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie is een aangeboren handicap die iedereen kan treffen. Onafhankelijk van intelligentie. Dyslexie is een hardnekkig probleem
Nadere informatieesther dyslexiepraktijk
esther dyslexiepraktijk molema Dyslexiepraktijk Esther Molema Dyslexiepraktijk Esther Molema is een praktijk waar kinderen met dyslexie en hun ouders terecht kunnen voor behandeling, advisering en coaching.
Nadere informatieOok een rivier begint met de eerste druppel
Ook een rivier begint met de eerste druppel Update Afstemmingsdocument Ernstige lees- en/of spellingproblemen en/of dyslexie Onderwijs aan leerlingen van 4 tot 18 jaar op Walcheren juni 2011 Inleiding
Nadere informatieONL_Folder2011_scholen_WT.indd 1
2899.1026 ONL_Folder2011_scholen_WT.indd 1 29-03-2011 17:42:01 Dyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie is een handicap die iedereen kan treffen. Het is een ernstige beperking bij het lezen en spellen
Nadere informatieLeerlingdossier Dyslexie VERSIE 3.0
Leerlingdossier Dyslexie VERSIE 3.0 Samenstelling van de werkgroep: Maud van Druenen, Expertisecentrum Nederlands Chris Struiksma, NKD Boukje Toering, NKD Jolanda Roelfsema, NKD Marijke van Grafhorst,
Nadere informatieDyslexiebeleid. Kansen creëren en kansen benutten. en 2013 10 jaar vooruitblik. 2023. Terugblik: Mijlpalen
Kansen creëren en en benutten Lexima, Ede, 3 april 2013. Dyslexiebeleid 10 jaar terugblik 2003 en 2013 10 jaar vooruitblik. 2023 C.Struiksma@CEDGroep.nl Terugblik: 1992: Installatie Commissie Dyslexie
Nadere informatieHandelingsgerichte diagnostiek van leerproblemen: een wetenschappelijk kader. Prof. Dr. Pol Ghesquière K.U. Leuven - Orthopedagogiek
Handelingsgerichte diagnostiek van leerproblemen: een wetenschappelijk kader Prof. Dr. Pol Ghesquière K.U. Leuven - Orthopedagogiek Handelingsgerichte diagnostiek een proces waarbij men onderwijs- en opvoedingsproblemen
Nadere informatieNL Onderwijszorg Nederland
0 NL Onderwijszorg Nederland Dyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie is een handicap die iedereen kan treffen. Het is een ernstige beperking bij het lezen en spellen van taal. Dyslexie is aangeboren en
Nadere informatieDyslexie en Hoogbegaafdheid
Dyslexie en Hoogbegaafdheid Amber de Wilde in samenwerking met Evelyn Kroesbergen - Universiteit Utrecht, afdeling Orthopedagogiek - Ambulatorium Universiteit Utrecht - Pieter Span Expertisecentrum Hoogbegaafdheid
Nadere informatieUw kind en dyslexie. Brochure voor ouders
Uw kind en dyslexie Brochure voor ouders Dyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie is een aangeboren handicap die iedereen kan treffen. Onafhankelijk van intelligentie. Dyslexie is een hardnekkig probleem
Nadere informatieWerkbijeenkomst intern begeleiders
Werkbijeenkomst intern begeleiders Van het SWV Duin- en Bollenstreek 28 september 2015 Jolanda Roelfsema, MA Education Taal-/dyslexiespecialist PO www.leerkracht.nu info@leerkracht.nu Programma 19.30 20.15
Nadere informatie2012/2014. Beleid diagnostiek dyslexie. Samenwerkingsverbanden voor Primair Onderwijs. Katwijk/Rijnsburg/Valkenburg & Duin- & Bollenstreek
Beleid diagnostiek dyslexie 2012/2014 Beleidsdocument ten aanzien van dyslexieonderzoek binnen de samenwerkingsverbanden Katwijk/Rijnsburg/Valkenburg en de Duin- & Bollenstreek. Het beleid geldt tot de
Nadere informatieLeidraad vergoedingsregeling dyslexie van onderwijs naar zorg: doorverwijzing bij een vermoeden van dyslexie VERSIE 2.0
Leidraad vergoedingsregeling dyslexie van onderwijs naar zorg: doorverwijzing bij een vermoeden van dyslexie VERSIE 2.0 Samenstelling van de werkgroep: Maud van Druenen, Expertisecentrum Nederlands Femke
Nadere informatiePLD de Spindel, bijlage 4
Checklist Onderkenning Dyslexie Edux Beoordeling van de ernst en hardnekkigheid van de lees- en/of spellingproblemen t.b.v. de continuïteit van de zorg in het primair en voortgezet onderwijs Naam leerling
Nadere informatie. In een notendop. . Over de auteur
Boek : DYSLEXIE Een complex taalprobleem Auteur : Tom Braams Vierde herziene druk 2007, Boom ISBN: 9789053527191 Bespreker : Peter Bauwens, vrijwillige medewerker Die- s-lekti-kus Datum : december 2010.
Nadere informatieDyslexie: een greep uit de actualiteit
Dyslexie: een greep uit de actualiteit Maud van Druenen Cindy Teunissen 3 november 2016 Wat gebeurt er veel. Een greep. Twee definities van dyslexie in Nederland? Kwaliteit dyslexieverklaringen Dyslexie
Nadere informatieSIGNALERING, DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN ERNSTIGE, ENKELVOUDIGE DYSLEXIE
SIGNALERING, DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN ERNSTIGE, ENKELVOUDIGE DYSLEXIE Procedure voor onderwijs, gemeenten en zorgaanbieders binnen de regio Holland Rijnland Juli 2017 Versie 2.3 De vergoede dyslexiezorg
Nadere informatieOm te komen tot een diagnose dyslexie moet aan een drietal diagnoses worden voldaan.
Omgaan met kinderen met lees- en spellingproblemen, dyslexie. April 2013 Aanleiding tot het aanpassen van de notitie van november 2005 SPOVenray draagt zorg voor een goede begeleiding van alle kinderen.
Nadere informatiePROTOCOL DYSLEXIE ANNIE M.G. SCHMIDTSCHOOL, DEN HAAG. 1.Inleiding
PROTOCOL DYSLEXIE ANNIE M.G. SCHMIDTSCHOOL, DEN HAAG 1.Inleiding In dit protocol wordt beschreven hoe op de Annie M.G. Schmidtschool wordt gewerkt aan het voorkomen, onderkennen en aanpakken van lees-
Nadere informatieDyslexienetwerk Pento & Connect logopedie
Dyslexienetwerk Pento & Connect logopedie Bij het dyslexienetwerk Pento en Connect logopedie kunnen kinderen en ouders / verzorgers terecht voor informatie, diagnostiek en behandeling van dyslexie. Dyslexienetwerk
Nadere informatieDyslexiewijzer. Waarom deze dyslexiewijzer? De rol van de logopedist bij dyslexie
Dyslexiewijzer Dyslexiewijzer Waarom deze dyslexiewijzer? Voordat kinderen met het leesonderwijs in aanraking komen, kunnen ze al verwezen worden naar een logopedist. Zij hebben dan een logopedische stoornis
Nadere informatieSamenwerkingsafspraken dyslexiezorg
Samenwerkingsafspraken dyslexiezorg Inleiding In het kader van Passend Onderwijs is bij wet vastgelegd dat scholen vanaf 1 augustus 2014 aan leerlingen een passende onderwijsplek moeten aanbieden. Ook
Nadere informatieDyslexienetwerk Pento & Connect logopedie
Dyslexienetwerk Pento & Connect logopedie Bij het dyslexienetwerk Pento en Connect logopedie kunnen kinderen en ouders / verzorgers terecht voor informatie, diagnostiek en behandeling van dyslexie. Dyslexienetwerk
Nadere informatieUw kind en dyslexie. Brochure voor ouders. Brochure voor ouders
Uw kind en dyslexie Brochure voor ouders Brochure voor ouders Dyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie is een handicap die iedereen kan treffen. Het is een ernstige beperking bij het lezen en spellen van
Nadere informatieDyslexie in vogelvlucht. 6 februari 2015 Elise de Bree
Dyslexie in vogelvlucht 6 februari 2015 Elise de Bree 1 Doel van lezing: 2 Dyslexie Klinische en schoolpraktijk Wetenschappelijke inzichten in lees-spellingsproblemen Definitie van dyslexie Signalering
Nadere informatieProtocol Leesproblemen en dyslexie
www.pcpokrimpenerwaard.nl Protocol Leesproblemen en dyslexie Geloof in onderwijs DE ARK - DE WEGWIJZER - ICHTHUSSCHOOL - DE RANK - KON. JULIANASCHOOL - KON. WILHELMINASCHOOL - EBEN-HAËZER - DE BRON Inhoudsopgave
Nadere informatieWorkshop Dyslexie. Opbouw. Dyslexie- wat is dyslexie en hoe signaleer je het? Protocol Leesproblemen en Dyslexie. Toeleiding naar vergoede zorg.
Workshop Dyslexie Nina Willemse nwillemse@hetabc.nl Opbouw Dyslexie- wat is dyslexie en hoe signaleer je het? Protocol Leesproblemen en Dyslexie. Toeleiding naar vergoede zorg. Zorg op niveau 3; leestechnieken
Nadere informatieAuditieve verwerkingsproblemen
Auditieve verwerkingsproblemen definitie, diagnostiek, (be)handelen Jessica van Herel de Frel Logopedist / spraak taalpatholoog Koninklijke Auris Groep, AC Rotterdam j.v.herel@auris.nl 19 april 2012 Inhoud
Nadere informatieRegionaal Instituut voor Dyslexie
Dyslexie Voorwaarden vergoede dyslexiezorg Waarom kiezen voor het Regionaal Instituut voor Dyslexie? Van aanmelding tot en met behandeling Regionaal Instituut voor Dyslexie Dyslexie Waarom het Regionaal
Nadere informatieDyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie in de zorgverzekering, hoe werkt het?
Uw kind en dyslexie Dyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie is een handicap die iedereen kan treffen. Het is een ernstige beperking bij het lezen en spellen van taal. Dyslexie is aangeboren en onafhankelijk
Nadere informatieJanuari Dyslexieplan
Januari 2014 Dyslexieplan Inhoud 1. Definitie en kenmerken dyslexie 3 2. Signalering 3 3. Dyslexieonderzoek 4 4. Dyslexiebehandeling 5 5. Faciliteiten op school 5 6. Communicatie met ouders 5 7. Tips voor
Nadere informatieAls het leren lezen niet zo soepel gaat
Als het leren lezen niet zo soepel gaat In de onderbouw leert een kind de eerste beginselen van het lezen. Wij letten bij het aanleren van de letters gelijk al op de signalen van leesproblemen. Het aanleren
Nadere informatieStelselwijziging Jeugd. Handreiking. Dyslexiezorg onder de Jeugdwet. Voor gemeenten en samenwerkingsverbanden
Stelselwijziging Jeugd Handreiking Dyslexiezorg onder de Jeugdwet Voor gemeenten en samenwerkingsverbanden 2 Stelselwijziging Jeugd Dyslexiezorg onder de Jeugdwet Wat is dyslexie? Een handreiking voor
Nadere informatieUw leerling en dyslexie
Uw leerling en dyslexie Wat is dyslexie? Dyslexie is een aangeboren beperking bij lezen en spellen die iedereen kan treffen, onafhankelijk van intelligentie. Het is een hardnekkig probleem dat de talentontwikkeling
Nadere informatieDyslexieprotocol Bibit mei 2013
Inhoudsopgave 1. Uitgangspunt 2. Het lees- en spellingonderwijs 3. Signalering 4. Diagnose 5. Hoe gaan we om met dyslectische kinderen? De aanpak. 6. Tips voor ouders en kinderen Uitgangspunt Als we het
Nadere informatieDislectie? Dyslectsie?
Dyslektie? Dicleksie? Dyslectie? Dislectie? Dyslectsie? Studiemiddag dyslexie BAVO Eemland Eveline Wouters, Seminarium voor Orthopedagogiek, Utrecht Juist/onjuist Bespreek 5 minuten met uw buurman/buurvrouw
Nadere informatieRekenen op taal. Opbouw van deze presentatie. Seminar Berkenbrein Neurocognitie- Wat als leren niet vanzelf gaat?
dia 1 Seminar Berkenbrein Neurocognitie- Wat als leren niet vanzelf gaat? Rekenen op taal Inzichten vanuit de neurocognitie Inzichten vanuit de gedragswetenschap Implicaties voor de onderwijspraktijk 15
Nadere informatiePerceelbeschrijving. Ernstige Enkelvoudige Dyslexie
Perceelbeschrijving Ernstige Enkelvoudige Dyslexie Samenwerkende gemeenten Holland Rijnland: Alphen aan den Rijn Hillegom Kaag en Braassem Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Nieuwkoop Noordwijk Noordwijkerhout
Nadere informatieSamenwerkingsafspraken dyslexiezorg
Samenwerkingsafspraken dyslexiezorg Inleiding In het kader van Passend Onderwijs is bij wet vastgelegd dat scholen vanaf 1 augustus 2014 aan leerlingen een passende onderwijsplek moeten aanbieden. Ook
Nadere informatieDyslexie valt als voldaan wordt aan de criteria onder de zorgverzekeringswet, waardoor kinderen gebruik kunnen maken van de vergoedingsregeling voor
Inhoudsopgave 1 Introductie 4 2 Het belang van psycho-educatie 6 3 Het herkennen van dyslexie 8 4 Diagnose dyslexie 10 5 Vergoedingsregeling 12 6 De dyslexieverklaring 13 7 Dyslexie: herkomst en hersenwerking
Nadere informatieDyslexiezorg in Drenthe
Dyslexiezorg in Drenthe De zorgroute naar dyslexiezorg in de regio Drenthe Februari 2015 Programmateam Jeugdhulp regio Drenthe In afstemming met de samenwerkingsverbanden Primair Onderwijs in de regio
Nadere informatieDyslexie, wat is dat eigenlijk?
Dyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie is een handicap die iedereen kan treffen. Het is een ernstige beperking bij het lezen en spellen van taal. Dyslexie is aangeboren en onafhankelijk van intelligentie.
Nadere informatieDyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie in de zorgverzekering, wat gaat er veranderen?
Uw kind en dyslexie Dyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie is een handicap die iedereen kan treffen. Het is een ernstige beperking bij het lezen en spellen van taal. Dyslexie is aangeboren en onafhankelijk
Nadere informatieHet ABC van de leerstoornissen
Het ABC van de leerstoornissen 23 oktober 2012 K.A. Redingenhof Leuven Nadia Gielen Onderzoekseenheid Gezins- en Orthopedagogiek PraxisP Inhoud Leerstoornissen, dyslexie, dyscalculie een beknopt overzicht
Nadere informatieTaalonderwijs aan dyslectische kinderen
Taalonderwijs aan dyslectische kinderen De leergang Taalonderwijs aan dyslectische kinderen heeft tot doel leraren en intern begeleiders toe te rusten met kennis, inzichten en vaardigheden op het gebied
Nadere informatieSamenwerken voor kinderen met ernstige enkelvoudige dyslexie. Denis Koets Tweedaagse PO-Raad 15 oktober 2015
Samenwerken voor kinderen met ernstige enkelvoudige dyslexie Denis Koets Kennismaken Opbouw 1. EED in een notendop 2. Routing: onderwijs en zorg 3. Transformatie gezamenlijke weg Ambitie: onderwijs en
Nadere informatieDyslexie. Beatrijs Brand
Dyslexie Beatrijs Brand Hoe lezen wij? T s errassend oeveel ekst r emist an orden Vlgones een oznrdeeok op een Eglnese uvinretsiet mkaat het neit uit in wlkee vloogdre de lttres in een wrood saatn (c)
Nadere informatieRichtlijnen: Minimaal vereiste - of optimale zorg? Stollen of uitdagen
Richtlijnen: Minimaal vereiste - of optimale zorg? Stollen of uitdagen Teus van Barneveld Directeur, Kennisinstituut van Medisch Specialisten Regieraad: '51 ziekenhuizen is voldoende' Kwaliteitsinstituut
Nadere informatieDyslexie: zorg of onderwijs
Dyslexie: zorg of onderwijs Ria Balm en Rony Weijers DOK h Stichting Deskundigheidsbevordering en Ondersteuning Kwaliteitsbeleid Huisartsenpraktijken Noordwest-Nederland ISO 9001 gecertificeerd Kwakelkade
Nadere informatieDe diagnose van dyslexie: het oplossen van dilemma s. Aryan van der Leij
De diagnose van dyslexie: het oplossen van dilemma s Aryan van der Leij 30 jaar SDN Prof. Joep Dumont 1935-1994 Dilemma s - Recht doen aan de behoefte aan hulp van personen die dyslexie (of een andere
Nadere informatieZorgprogramma Dyslexie
Zorgprogramma Dyslexie www.comen.nl 030-605 25 00 Dit is een uitgave van Comenius Versie 2, augustus 2017 Woerden Inhoud Informatie over Comenius 3 Informatie over onderzoek en behandeling van dyslexie
Nadere informatieNaar herziening van het dyslexie typerende profiel. Peter F. de Jong Universiteit van Amsterdam
Naar herziening van het dyslexie typerende profiel Peter F. de Jong Universiteit van Amsterdam Het huidige dyslexie typerende profiel (DTP) Argumenten voor het gebruik van het DTP Wisseling van perspectief
Nadere informatieVaktherapie: Wat werkt?
Vaktherapie: Wat werkt? Ontwikkeling interventies en werkzame factoren Tom van Yperen, Nji / Universiteit Groningen Ede, 10 juni 2017 Vak in ontwikkeling ZIN: Maak uw interventies meer evidence-based.
Nadere informatieDyslectische leerlingen richting het eindexamen: de rol van de docent
Dyslectische leerlingen richting het eindexamen: de rol van de docent www.masterplandyslexie.nl Protocol Dyslexie VO Vakkaternen Interventieprogramma s Toetsen en Interventies in het VO. Technische maatjes
Nadere informatieVRAGENLIJST VOORTGEZET ONDERWIJS QUICKSCAN
VRAGENLIJST VOORTGEZET ONDERWIJS QUICKSCAN De opzet van de vragenlijst De stellingen hebben betrekking op de verschillende zorgniveaus zoals in het onderwijscontinuüm omschreven (CED groep: Struiksma &
Nadere informatieLees- en dyslexiebeleid
Lees- en dyslexiebeleid Koningin Julianaschool Barneveld 2016-2017 2015-2016 Inhoudsopgave Inleiding 1 1. Signaleren leesproblemen en dyslexie 1.1 Vroegtijdig onderkennen 2 2 1.2 Beginnende geletterdheid
Nadere informatiePROTOCOL Ernstige Rekenwiskundeproblemen
PROTOCOL Ernstige Rekenwiskundeproblemen en dyscalculie Stichting Primair Onderwijs Achterhoek Lohmanlaan 23 7003 DJ Doetinchem INHOUDSOPGAVE Inleiding... 3 Visie en uitgangspunten... 3 Route... 4 Wat
Nadere informatieRichtlijn Omgaan met doublures bij de screening voor toegang tot vergoede dyslexiezorg
Richtlijn Omgaan met doublures bij de screening voor toegang tot vergoede dyslexiezorg Samenstelling van de werkgroep: Maud van Druenen, Expertisecentrum Nederlands Patty Gerretsen, NKD Chris Struiksma,
Nadere informatieDyslexieprotocol Pallas Athene College
Dyslexieprotocol Pallas Athene College 1. Inleiding Doel en uitgangspunten Het Pallas Athene College wil alle leerlingen met dyslexie die ondersteuning en begeleiding bieden die zij nodig hebben om de
Nadere informatieEffectiviteit van een gestructureerde, fonologisch gebaseerde dyslexiebehandeling
Effectiviteit van een gestructureerde, fonologisch gebaseerde dyslexiebehandeling In elke klas zitten wel een aantal kinderen die veel moeite hebben met het leren lezen en spellen. Voor een groot deel
Nadere informatieDyslexiebeleid SWV Unita. Jacolien van der Veer en Anne Vermue
Dyslexiebeleid SWV Unita Jacolien van der Veer en Anne Vermue dyslexie@swvunita.nl Programma Warming-up Dyslexiebeleid SWV Unita Uitwisselen en brainstormen in tweetallen: aanpak zorgniveau 3 op school
Nadere informatiedyslexiezorg berkel-b
dyslexiezorg berkel-b Wat is dyslexie? In Nederland hebben ongeveer 3 tot 5 procent van alle mensen dyslexie. Dit komt neer op 1 tot 2 leerlingen per klas. Dyslexie is erfelijk. Veel ouders van leerlingen
Nadere informatieRichtlijn Omgaan met doublures bij de screening voor toegang tot vergoede dyslexiezorg
Richtlijn Omgaan met doublures bij de screening voor toegang tot vergoede dyslexiezorg Samenstelling van de werkgroep: Maud van Druenen, Expertisecentrum Nederlands Patty Gerretsen, NKD Chris Struiksma,
Nadere informatieParamedisch OnderzoekCentrum
Van bruine klapper tot Extremiteiten. Manuele therapie in enge en ruime zin Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp Boekpresentatie 25 augustus 2006 Wat kunt u verwachten? Boekzwangerschap: van knop naar extremiteit
Nadere informatieVan onderwijs naar zorg: doorverwijzen bij een vermoeden van dyslexie in het kader van de vergoedingsregeling
Van onderwijs naar zorg: doorverwijzen bij een vermoeden van dyslexie in het kader van de vergoedingsregeling Het onderwijs en de gezondheidszorg dragen samen de verantwoordelijkheid voor het voorkomen
Nadere informatieDE MASTEROPLEIDING EDUCATION AND CHILD STUDIES (PER SPECIALISATIE) IN SCHEMA. Child and Family Science (instromen in september)
DE MASTEROPLEIDING EDUCATION AND CHILD STUDIES 2017-2018 (PER SPECIALISATIE) IN SCHEMA Child and Family Science (instromen in september) Internship Child and Family Science Child care, experts, and parents:
Nadere informatieDIAGNOSTISCH PROTOCOL VOOR JONGVOLWASSENEN MET DYSLEXIE
DIAGNOSTISCH PROTOCOL VOOR JONGVOLWASSENEN MET DYSLEXIE Wim Tops Nationale Dyslexie Conferentie INHOUD Inleiding Nieuwe studie van Callens, Tops, & Brysbaert (2012) Beknopt diagnostisch protocol van Tops,
Nadere informatieStichting Haagsche Schoolvereeniging
Stichting Haagsche Schoolvereeniging Toelatingsrichtlijnen Preambule: 1. De Stichting Haagsche Schoolvereeniging kent diverse scholen en afdelingen. De leerling wordt ingeschreven als leerling van één
Nadere informatieInformatiebrief Ernstige Enkelvoudige Dyslexiezorg
Informatiebrief Ernstige Enkelvoudige Dyslexiezorg Voor de directeuren en intern begeleiders van basisscholen, rectoren en zorg coördinatoren van scholen voor voortgezet onderwijs met leerlingen die wonen
Nadere informatieVeelgestelde vragen (FAQ) EED Ernstige Enkelvoudige Dyslexie-ondersteuning SWV Brabantse Wal
Veelgestelde vragen (FAQ) EED Ernstige Enkelvoudige Dyslexie-ondersteuning SWV Brabantse Wal Inhoud Basisondersteuning: waarvoor zijn scholen verantwoordelijk, op het gebied van lees- en/of spellingsproblemen?...
Nadere informatieDE MASTEROPLEIDING EDUCATION AND CHILD STUDIES (PER SPECIALISATIE) IN SCHEMA. Child and Family Science*
DE MASTEROPLEIDING EDUCATION AND CHILD STUDIES 2018-2019 (PER SPECIALISATIE) IN SCHEMA Child and Family Science* Practice of empirical research Internship Child and Family Science Internship Child and
Nadere informatieLeesproblemen en dyslexie
Leesproblemen en dyslexie Bijeenkomsten Bijeenkomst 1- dyslexie- wat is dyslexie en hoe signaleer je het? Bijeenkomst 2- groep 1-2 : signaleren en begeleiden van potentiele zwakke lezers Bijeenkomst 3:
Nadere informatiePerceelbeschrijving Ernstige Enkelvoudige Dyslexie
Perceelbeschrijving Ernstige Enkelvoudige Dyslexie Samenwerkende gemeenten Regio West Friesland Drechterland, Enkhuizen, Hoorn, Koggenland, Medemblik, Opmeer, Stede Broec Inhoud 1. Dyslexiezorg... 3 1.1
Nadere informatieLekker, gezond en betaalbaar koken
Lekker, gezond en betaalbaar Evi Dirickx Onderzoeker Studiecentrum voor Lokaal Sociaal en Lokaal Economisch Beleid Katholieke Hogeschool Kempen 1. Hoofddoelstelling 2. Bestaansreden 3. Concreet 4. Meerwaarde
Nadere informatieVragenlijst lees- en spellingvaardigheid
Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Vragenlijst lees- en spellingvaardigheid School Let op: voor het digitaal invullen van dit formulier heeft u de meest recente versie van Adobe Acrobat Reader nodig.
Nadere informatieWorkshop Dyscalculie. Startopdracht. Doel. Opdracht 1 Placemat
Workshop Dyscalculie Evelien Brouwer Dianne Roerdink Startopdracht Opdracht 1 Placemat Bedenk voor je zelf wat jij al van dyscalculie af weet. Wat is volgens jou dyscalculie. Schrijf dit op in één van
Nadere informatieNASCHOLINGSAANBOD TAAL-/LEESONDERWIJS EN DYSLEXIE
NASCHOLINGSAANBOD TAAL-/LEESONDERWIJS EN DYSLEXIE 2017/2018 Jouw ontwikkeling als professional staat centraal! Goed taal-/leesonderwijs en zorg voor leerlingen met leesproblemen en dyslexie begint bij
Nadere informatieBestaat enkelvoudige dyslexie? Frank Wijnen & Elise de Bree Universiteit Utrecht SDN congres, Dyslexie 2.0
Bestaat enkelvoudige dyslexie? Frank Wijnen & Elise de Bree Universiteit Utrecht SDN congres, Dyslexie 2.0 Situatieschets PDDB: vergoeding van behandeling enkelvoudige dyslexie Enkelvoudig: bij het kind
Nadere informatieNadere Regels Jeugdhulp gemeente Lingewaard 2015 HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE LINGEWAARD
GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Lingewaard. Nr. 130524 30 december 2015 Nadere Regels Jeugdhulp gemeente Lingewaard 2015 HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE LINGEWAARD
Nadere informatieActief beleid in signalering en diagnostiek van dyslexie
Actief beleid in signalering en diagnostiek van dyslexie Wat zijn de opbrengsten voor de organisatie Dr. Judith Bekebrede judith.bekebrede@bekebrede-onderwijsconsulent.nl Prevalentie I Tussen 4 14% 4%
Nadere informatieSIGNALERING, DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN ERNSTIGE, ENKELVOUDIGE DYSLEXIE
SIGNALERING, DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN ERNSTIGE, ENKELVOUDIGE DYSLEXIE Procedure voor onderwijs, gemeenten en zorgaanbieders binnen de regio Holland Rijnland februari 2015 Definitieve versie 1.1 De
Nadere informatie[Dia 4] Toekomst - Toekomst + Verleden - - - - + Verleden + + - + +
1 Lexima Dyslexiecongres 8 april 2015 Wied (A.J.J.M. Ruijssenaars [Dia 1] Dyslexie: hoe gaan we de toekomst in? [Dia 2] In de afgelopen decennia is veel bereikt ten aanzien van dyslexie. We lopen voorop
Nadere informatiePROTOCOL DYSCALCULIE ANNIE M.G. SCHMIDTSCHOOL, DEN HAAG. 1.Inleiding
1.Inleiding In dit protocol wordt beschreven hoe op de Annie M.G. Schmidtschool wordt gewerkt aan het voorkomen, onderkennen en aanpakken van rekenproblemen of dyscalculie. Dit protocol maakt onderdeel
Nadere informatieK e r n v i s i e m e t h o d e
Kinderen met leerproblemen werkelijk kunnen helpen Leerkrachten en kinderhulpverleners hebben er dagelijks mee te maken. Leerlingen die na grondige uitleg, extra persoonlijke aandacht en grote inspanningen
Nadere informatieLeerlingdossier Vergoedingsregeling Dyslexie
Leerlingdossier Vergoedingsregeling Dyslexie dekroon,diagnostiek enbehandelcentrum Koningin Wilhelminalaan 9 7415 KPDeventer Tel:06-81285377 info@centrumdekroon.nl Leerlingdossier Vergoedingsregeling Dyslexie
Nadere informatieInformatie en advies voor docenten SPECIALE AANDACHT GEVRAAGD VOOR STUDENTEN MET DYSLEXIE IN HET MIDDELBAAR BEROEPSONDERWIJS
Informatie en advies voor docenten SPECIALE I AANDACHT GEVRAAGD VOOR STUDENTEN MET DYSLEXIE IN HET MIDDELBAAR BEROEPSONDERWIJS II Inzicht, herkennen, handelen Zo n vier tot vijf procent van de studenten
Nadere informatieDiagnose van dyslexie
Diagnose van dyslexie Brochure van de Stichting Dyslexie Nederland SDN derde, herziene, versie 2004 Opmerking bij de herziene versie Deze brochure is de derde versie van de brochure die de Stichting Dyslexie
Nadere informatieInhoudsopgave. Inleiding 2
Inhoudsopgave Inleiding 2 1. Signaleren leesproblemen en dyslexie 1.1 Vroegtijdig onderkennen 3 3 1.2 Beginnende geletterdheid groep 1 en 2 3 1.3 Aanvankelijk lezen en spellen groep 3 5 1.4 Voortgezet
Nadere informatieERNSTIGE ENKELVOUDIGE DYSLEXIE. Diagnostiek en behandeling door Adelante audiologie & communicatie
ERNSTIGE ENKELVOUDIGE DYSLEXIE Diagnostiek en behandeling door Adelante audiologie & communicatie Ernstige Enkelvoudige Dyslexie Diagnostiek en behandeling Adelante audiologie & communicatie Bij schoolgaande
Nadere informatieTIJD. Een integrale aanpak is niets nieuws, VOOR EEN INTEGRALE AANPAK! Kans om leesproblemen, laaggeletterdheid en dyslexie in samenhang op te lossen
8 DYSLEXIE ALGEMEEN dyslexie TIJD VOOR EEN INTEGRALE AANPAK! Kans om leesproblemen, laaggeletterdheid en dyslexie in samenhang op te lossen DOOR ANNETTE ROETENBERG EN HARRY KLEINTJENS Een integrale aanpak
Nadere informatieMinor Dyslexie Cursus 1: Inleiding Dyslexie Bijeenkomst 4
Minor Dyslexie 2016-2017 Cursus 1: Inleiding Dyslexie Bijeenkomst 4 Programma Vragen over theorie Tot nu toe Complexiteit van lezen: tussendoelen deelvaardigheden Minor Dyslexie 1-4 2 Vragen over theorie
Nadere informatieProtocol leesproblemen en dyslexie
1 KC Den Krommen Hoek Protocol leesproblemen en dyslexie Verantwoording: Het protocol leesproblemen en dyslexie van kindcentrum Den Krommen Hoek is opgesteld op basis van het Protocol Leesproblemen en
Nadere informatieDyslexieprotocol. Versie: mei 2018
Dyslexieprotocol 1 Versie: mei 2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding blz.3 2. Doel van het protocol blz.3 3. Wat is dyslexie? blz.3 4. Signaleringsmiddelen blz.4 5. Minimumdoelen voortgezet technisch lezen blz.5
Nadere informatieALS LEREN EN ONTWIKKELEN NIET VANZELF GAAN. de Poort ORTHOPEDAGOGIEK EN REMEDIAL TEACHING
ALS LEREN EN ONTWIKKELEN NIET VANZELF GAAN de Poort ORTHOPEDAGOGIEK EN REMEDIAL TEACHING de Poort Soms gaat het leren bij een kind of jongere niet vanzelf. Als ouder maak je je daar zorgen om. Kinderen
Nadere informatie