Dik Spekkink, 10 februari Dik Spekkink. adviesbureau voor bouwprocesinnovatie BIM

Transcriptie

1 IPC voor architecten Collectief project BIM Dik Spekkink, 10 februari 2011 Even voorstellen Dik Spekkink adviesbureau voor bouwprocesinnovatie Kwaliteitszorg Bouwprocesinnovatie ICT-beleid in de bouw BIM 1

2 Betrokkenheid bij BIM Open afsprakenstelsels Beleidsnota s (BNA, BIR, Rgd, Uneto-VNI,...) Introductieworkshops BIM (o.a. BNA academie) Cursus BIM manager Gecertificeerd BIM Quickscanner IPC voor architecten: Collectief project BIM Standaardtaakbeschrijving voor 3D/BIM Ontwikkeling BNA Klankbordgroep BIM BIM Expertnetwerk van NLingenieurs Wat is IPC? Innovatie Prestatie Contract Innovatie Prestatie Contract Subsidieregeling voor collectieven van MKB s Uitvoeringsorganisatie: Agentschap NL Collectieven van maximaal 35 bedrijven die (deels samen) willen werken aan innovatie Individuele innovatieplannen voor 3 jaar Bij goedkeuring 50% subsidie 40% mag in de vorm van eigen uren 10% out of pocket (inkopen externe kennis) 20% totaalbudget: collectieve projecten 2

3 IPC voor architecten Initiatief: Stichting Archimove, Groningen Jaap Neijzen 35 architectenbureaus Drie Collectieve Projecten Marktonderzoek Duurzaam bouwen BIM 32 bureaus participeren in Collectief Project BIM Coördinator: Dik Spekkink Collectief Project BIM Ca 20 workshops Ca. 20 workshops Wat is BIM en wat betekent het voor het bureau? Opstellen beleidsvisie en implementatieplan Softwarekeuze Visies van / samenwerking met ketenpartners Opstellen van BIM-protocol Juridische aspecten, contracten p, Workshops: ondersteuning van individuele implementatietrajecten Begonnen met BIM Quickcan 3

4 Wat is de BIM Quickscan? BIM Quickscan kijkt naar: Organisatie en management Mentaliteit en cultuur Informatiestructuur en informatiestromen Techniek (hardware en software) Online systeem, standaard rapportage Aanvullend: persoonlijk advies Mede op basis van Quickscans: indeling in groep beginners en groep gevorderden 4

5 De Beginners Wismans de Jong QAN Architectuur Han van Zwieten Architecten De Gevorderden broekbakema 5

6 (On)dank(s)zij de crisis Vrijwel alle deelnemers hebben zware klappen gekregen Desondanks: juist nu investeren in vernieuwing Klaar zijn voor andere toekomst Andere manieren van samenwerken Iedereen voelt dat BIM daarin belangrijk wordt IPC-traject helpt enorm Start: wat is BIM? Bouwwerk Informatie Model Een hype? Grootste innovatie in. (100?) jaar als het gaat om samenwerken en communiceren in de bouw 6

7 worden gerealiseerd door: leiden tot: worden getoetst met: hebben referenties met: D C B A 22,8 7,8 C A first floor A' C' Definitie BIM BIM is een digitaal model van een bouwwerk, waarin alle relevante informatie betreffende zijn functionele en fysieke karakteristieken wordt opgeslagen, ontsloten en beheerd en dat een uitgangspunt vormt voor en ondersteunend is aan activiteiten en besluitvorming in de gehele levenscyclus van het bouwwerk Onderdeel/kern d van het BIM is een 3D bouwwerkmodel. Het BIM wordt gedeeld door meerdere belanghebbenden in het bouwproces. Betrokkenen werken daardoor met dezelfde informatie, die continu beschikbaar en altijd actueel is. Programma van Eisen Beheer & onderhoud Haalbaarheidsonderzoek Ontwerp - Tekeningen - Berekeningen Regelgeving 48 7,8 7,2 Bouwwerk Informatie Model Visualisatie Toekomstmuziek! (we staan nog helemaal aan het begin van deze ontwikkeling) Constructie - Tekeningen - Berekeningen Installaties -Tekeningen - Berekeningen Facility Management Simulaties - Klimaat - Daglicht, geluid - Brand / rookverspreiding - Energiegebruik Virtueel bouwen Technische specificaties 7

8 Stand van zaken (vanuit architectenperspectief) Ca. 50% van BNA-architecten bezig met 3D/BIM Variërend van licentie in huis tot volledig 3D Vooral nog intern: little BIM Vooral 3D modelleren Koppelingen met andere software nog gering 3D/BIM ondersteunde samenwerking met ketenpartners nog maar mondjesmaat Beleidsdoelstellingen IPC deelnemers Versterken positie in het bouwproces Versterken positie in het bouwproces Regievoering / BIM regisseur / ontwerpintegratie Professionalisering Verbeteren/uitbreiden dienstverlening Kwaliteits- en efficiëncyverbetering Betere gebouwen Efficiënter werken Efficiënter werken Minder risico s voor opdrachtgevers en bouwers Meerwaarde BIM benutten Inspelen op marktontwikkelingen Opdrachtgevers beginnen ernaar te vragen 8

9 Rode draad implementatieplannen BIM werkgroep / kerngroep Architect, projectleider, tekenaar Softwarekeuze Proefproject(en) Keuze implementatiemethode Olievlek of in één keer (of in twee keer) Uitrollen 3D modelleren in hele bureau Uitbouwen naar meerdere toepassingen intern ( little bim ) 3D/BIM ondersteunde samenwerking met ketenpartners ( BIG BIM ) Opmerkelijk: Het begint vaak low profile als nieuw tekenpakket maar men ontdekt al snel meerwaarde Verbaasd over de extra informatie die al min of meer automatisch in het model zit 9

10 Snelle meerwaarde Betrokkenen krijgen veel meer inzicht (inclusief opdrachtgever/gebruiker) Hoeveelheden uit het model Real time toetsing van het ontwerp aan het PvE 10

11 Vinger aan de financiële pols door gekoppelde begrotingen Stukslijsten Ook handig voor Ook handig voor facility management! 11

12 Alle tekeningen zijn altijd consistent! Softwarekeuze ( beginners ) Oriëntatie: sessie met ervaren gebruikers van belangrijkste 3D modelleringspakketten Revit, ArchiCad, VectorWorks, Arkey-ASD Aanvullend: individuele gesprekken met leveranciers Uiteindelijke conclusie: kwalitatief ontlopen pakketten elkaar nauwelijks Je kunt eigenlijk geen verkeerde keuze maken Ieder pakket heeft sterke en zwakke punten Andere criteria bepalen uiteindelijke keuze 12

13 Wat zijn dan die andere criteria? Het huidige tekensysteem Voor AutoCad gebruikers is overstap op Revit logisch/voordelig Arkey-ASD blijkt prima BIM fähig VectorWorks: idem Wat spreekt het meest aan? Pragmatiek: kiezen voor de marktleider Iedereen zit op Revit, Opdrachtgever eist Revit Noodzakelijke investeringen Belangrijk: moet uitwisseling via IFC ondersteunen Welk type bureau ben je? IFC: van gesloten naar open uitwisseling Dé open uitwisselingsstandaard d voor 3D objectinformatie: IFC open standaarden gesloten systemen : uitwisseling software- gebonden open systemen : uitwisseling systeem- onafhankelijk 13

14 Opmerkelijk Beeld van IFC: het werkt niet, er gaat veel informatie verloren vinden vooral Revit gebruikers Ligt meer aan Revit dan aan IFC Komt dit jaar verandering in In Nederland heel goede voorbeelden van echte 3D/BIM samenwerking op basis van IFC Wat voor type bureau ben je? 14

15 Opmerkelijk Algemeen beeld bij architecten: BIM kost ons extra tijd en energie, maar aannemer profiteert IPC-groep: we doen het in de eerste plaats voor onszelf (en onze opdrachtgevers) Betere ontwerpen Efficiënter werken (geen redundante informatie) Sterke tool voor onze rol als ontwerpintegrator Betere service, uitbreiding dienstenpakket Als we toegevoegde waarde leveren voor anderen, zal dat zich ooit uitbetalen Afrekenen met percepties Met BIM werken alle ontwerpteamleden tegelijkertijd online - in hetzelfde model Werkelijkheid: ontwerpteamleden werken (meestal) in eigen aspectmodellen, die periodiek worden gesynchroniseerd 15

16 Werken met aspectmodellen Bouwkundig model Geïntegreerd model Installatiemodel Werken met aspectmodellen Bouwkundig model Constructiemodel Constructiemodel Geïntegreerd model Installatiemodel 16

17 Werken met aspectmodellen Bouwkundig model Constructiemodel Geïntegreerd model Installatiemodel Afrekenen met percepties Om te BIMmen moet je allemaal met dezelfde programmatuur werken Werkelijkheid: relevante informatie kun je goed via open standaard (IFC) uitwisselen Het model dat we in de ontwerpfase maken, wordt gebruikt in alle fasen van de levenscyclus van het gebouw 17

18 worden gerealiseerd door: leiden tot: worden getoetst met: hebben referenties met: D C B A 22,8 7,8 C A first floor A' C' Haalbaarheidsonderzoek Ontwerp - Tekeningen - Berekeningen Visualisatie Regelgeving 48 7,8 7,2 Programma van Eisen Beheer & onderhoud Constructie - Tekeningen - Berekeningen Wordt het dít of BIM BAM BOM? Bouwwerk Building Information InformatieModel (ontwerp) Model Building Assembly Model (uitvoering) Installaties -Tekeningen - Berekeningen Facility Management Building Operation Model (exploitatie) Simulaties - Klimaat - Daglicht, geluid - Brand / rookverspreiding - Energiegebruik Virtueel bouwen Technische specificaties PRAKTIJKERVARINGEN 18

19 BIM vergt andere manier van denken Van tekenen naar modelleren met intelligente objecten Van plaatje naar database Aan ieder object hangt extra informatie Geometrie is slechts één van de mogelijke representaties Hergebruik van data in verschillende applicaties Meer werk in vroege ontwerpfase(n) Mogelijkheid beïnvloeden kosten/kwaliteit Kosten van ontwerpwijzigingen Inspann ning / effect BIM ontwerpproces Traditionele ontwerpproces Kosten van Ontwerpwijzigingen BIM proces VO DO TO PV UO / DV EXPL 19

20 Praktijkervaringen Grenzen tussen ontwerpfasen vervagen / vallen weg Standaardbeschrijvingen van output per fase kloppen niet meer Traditionele honorariumverdeling past niet Ontwikkeling STB voor 3D-BIM (2011) Integral Project Delivery Hier mogelijk nog fase bouwaanvraag 20

21 Praktijkervaringen Information Delivery Manual (IDM) Goede procesafspraken noodzakelijk Hoe organiseren we het modelleringsproces? Wie is eigenaar van welke objecten? Wie moet wanneer welke informatie leveren? Hoe wisselen we informatie uit, in welk formaat? Hoe en wanneer breng je elkaar op de hoogte van wijzigingen in je eigen objecten Wanneer noem je een VO en VO? Hoe nemen we de opdrachtgever mee in het proces? BIM vraagt: Fundamenteel andere manier van denken Fundamenteel andere manier van denken en doen Objectgeoriënteerd Vloekgarantie : allerlei dingen lijken niet te kunnen Nieuwe werkwijzen, nieuwe bureaustandaarden Transparant werken en informatie delen Ontwerpen wordt steeds minder een black box 21

22 BIM vraagt ook: Interactief werken (in teamverband) Enorme versnelling van het teamproces (je bent al snel de bottleneck) Real time ontwerpevaluatie Enorme toename van (interne en externe) informatie waar je liefst direct iets van moet vinden Dus: tekenen wordt moeilijker Door koppeling van informatie aan het model BIM is daarom: Niet zomaar een volgende stap in de automatisering BIM gaat de core business van architecten ingrijpend veranderen BIM is uiterst strategische tool Regisseur van het ontwerpen bouwproces kan zich niet permitteren om niet met BIM bezig te zijn Vraagt om beslissingen en betrokkenheid op directieniveau 22

23 IPC in 2011 Regeling gaat ingrijpend veranderen Regeling gaat ingrijpend veranderen Officieel weten we nog niets Minder budget, maximale projectgrootte kleiner Tenders: de beste voorstellen worden gehonoreerd V k ltidi i i i ll ti Voorkeur voor multidiscipinaire collectieven Archimove opteert voor rol als penvoerder Onafhankelijk, zonder winstoogmerk Belangstelling? Meld u aan bij info@archimove.nl 23

24 Dank voor uw aandacht! Handout op nl 24