Naar een nieuwe doctrine voor brandveiligheid. 12 april 2011 Jan Kuyvenhoven NVBR

Transcriptie

1 Naar een nieuwe doctrine voor brandveiligheid 12 april 2011 Jan Kuyvenhoven NVBR 1

2 Programma Korte intro: Brandweer over Morgen Nieuwe doctrine Brandveiligheid Visie Brandveiligheid en Actieprogramma Mythes en Tegeltjeswijsheden 2

3 Naar Van verbeteren naar fundamenteel vernieuwen Ontwikkeling Trends Snel veranderende bouwmethoden en materialen Risico s, complexiteit en eisen nemen toe grotere regeldruk en toenemende verwachtingen kennis over brandveiligheid neemt toe Fire Safety Engineering Nieuw bedrijfsmodel Bestaand bedrijfsmodel Regels als middel/effectgericht Overheid bepaalt Gebruiker onderhandelt Verbeteren Stapeling van regels en bouwkunidge maatregelen Steeds duurder Toenemende toezicht- en handhavingsdruk Investeren in veiligheid repressie Bron: van Someren, Strategische Innovationen, Gabler Verlag, 2005 Knelpunten Steeds ingewikkelder Steeds moeilijker uitvoerbaar Steeds duurder tijd 3

4 Brandveiligheid (veiligheidskundige benadering) Verkleinen KANS Beperken EFFECT Veel veranderd laatste decennia: Wat weten we inmiddels? VOORKOMEN Vanaf 1990 geringen outcome: Aantal branden slachtoffers gelijk BEPERKEN EN Schade BESTRIJDEN gestegen Veel brandscheidingen ondeugdelijk NIFV (fatale woningbranden 2008 en 2009) Experimenten met meubilair Woningsprinkler brandweerhaalbaar en betaalbaar Lessons Learned (o.a. De Punt) proactie preventie repressie nazorg Proactie Risico beheersing Repressie 4

5 Nieuwe Strategische doctrine Brandveiligheid Verkleinen KANS Beperken EFFECT VOORKOMEN BEPERKEN EN BESTRIJDEN proactie preventie preventie repressie nazorg Bestuur Burger/ bedrijven brandweer Proactie Brandveilig Leven = Brandveiligheidsbewustzijn Eigen verantwoordelijkheid Brandveilig Wonen Zelfredzaamheid + Brandveilige consumentenproducten Brandveilig Ondernemen Woningsprinklers Risico Risicobeheersing beheersing Nieuwe repressie Brand- Onderzoek en evaluatie 5

6 Een nieuwe visie op brandveiligheid 6

7 N.a.v. de Schipholbrand heeft de overheid een (nieuwe) visie op brandveiligheid beschreven. De oude visie, die was gebaseerd op (meer) regels en (strengere) handhaving is verlaten. 7

8 Relatie tussen Actieprogramma Brandveiligheid en Visie op brandveiligheid Visie op brandveiligheid Verhogen bewustzijn brandveiligheid Waarborgen voldoende kennis en vaardigheden brandveiligheid Borging van brandveiligheidsdenken en handelen 8

9 De hoofdonderwerpen van de visie op brandveiligheid 9

10 Eigen verantwoordelijkheid Primaire verantwoordelijkheid bij burgers en bedrijven Gebouw en Organisatie Recht op handhaving? 10

11 Inzet van de brandweer Voorkomen van brand Bevorderen veiligheidsbewustzijn Stimuleren van de zelfredzaamheid Adviseren aan de hand van brandonderzoek Toezicht op nalevingsgedrag Niet de veranwoordelijkheid overnemen 11

12 Uitwerkingen van eigen verantwoordelijkheid Inzet op: Ouderen Kinderdagopvang en scholeren Brandveilige wijk Studenten NVBR project Brandveilig Leven Elke regio tenminste 1 project. 12

13 De brandweer investeert in: Investeren in FSE Veiligheidsregelingen IBB, Certificering Advisering tijdens vooroverleg Risicogericht toezicht op naleving 13

14 Moeilijke keuzes Dominante rol voor veiligheid niet bij de brandweer Minder uitrukken op vals alarm Primair richten op veiligheid en minder op schadebeperking Repressieve inzet op restrisico 14

15 Risicobenadering Verwoord in de visie: > Er wordt onderzocht hoe de huidige regelgeving kan worden aangepast op een risicobenadering. Uitgangspunt daarbij is de sturingsdriehoek brandpreventie (piramidemodel) van het lectoraat Brandpreventie > Het huidige stelsel van wet- en regelgeving beschrijft minimale voorschriften met betrekking tot bouwen, gebruiken en organisatie. Aan dit uitgangspunt mag niet worden getornd > De aanpak van brandveiligheid is gericht op het voorkomen van slachtoffers bij gekende risico's 15

16 Risicobenadering > Risicobenadering in beleid > Risicobenadering in regelgeving > Risicobenadering in projecten > Risicobenadering op basis van statistiek > Risicobenadering op basis van brandonderzoeksgegevens > Risicobenadering op basis van een risicomodel > Risicobenadering op basis van kans/effect model 16

17 Risico's in de huidige regelgeving Risico = kans x effect Bij de huidige bouwregelgeving gaat men niet uit van de kans, alleen van het effect Door het onderscheid in eisen voor nieuwbouw, bestaande bouw en tijdelijke bouw wordt ook het effect in vergelijkbare situaties verschillend gewogen 17

18 Verschil tussen effectbenadering en risicobenadering Effect (impact) Risicolijn Regels Disproportionele regels Effectlijn Gebrek aan regels Geen regels Risico Waarschijnlijkheid (kans) 18

19 Risicobenadering in toekomstige regelgeving ervaring 19

20 Doelkwantificering Verwoord in de visie: > Er wordt een evaluatiemethode ontwikkeld om inzicht te krijgen in de oorzaken en gevolgen van brand > Er worden doelstellingen geformuleerd met betrekking tot de gevolgen van brandveiligheid (doelkwantificering) Risico's dienen geaccepteerd te worden en er dient nuchter mee omgegaan te worden 20

21 Introductie doelkwantificering in visie lectoraat "We moeten in Nederland een vastgesteld niveau van brandveiligheid beschikbaar hebben, dat bestuurlijk is vastgelegd." "Deze doelkwantificering moet richtinggevend zijn voor de ontwikkeling van wet- en regelgeving, actieprogramma's, visies enzovoorts." 21

22 Doelkwantificering voorzichtig overgenomen in Visie op Brandveiligheid "Met betrouwbare onderzoeksresultaten en statistiek wordt het mogelijk om beleidsdoelstellingen op het gebied van brandveiligheid te stellen in termen van doelkwantificering." "Nader onderzoek moet uitwijzen of en zo ja op welke wijze doelkwantificering een rol moet krijgen in het brandveiligheidbeleid van de overheid." 22

23 Mythes Brand overkomt mij niet... toch? 23

24 24

25 25

26 26

27 Mythes Brand overkomt mij niet Elke dag: - 40 gebouwbranden - 7 grote branden - 1 brand met schade > euro Ca 1 miljard schade per jaar (45% industrie) 27

28 Mythes En mijn gebouw heeft een stempel van de brandweer... Dus is het brandveilig... Toch? 28

29 Mythes Branden blijven binnen de compartimentsgrenzen... Helaas: 50% is ondeugdelijk uitgevoerd Tijdens de bouw: paar gaatjes geboord Tijdens gebruik "aanpassingen gemaakt" 29

30 30

31 31

32 32

33 Dat gelooft u niet? Een paar voorbeeldjes uit de dagelijkse praktijk van de brandweerinspecteur: 33

34 34

35 35

36 36

37 37

38 38

39 39

40 Oh, ja en dan nog dit 50% is ondeugdelijk uitgevoerd De helft daarvan betreft brandwerende deuren En over de rest kunnen wij ons slechts verwonderen. 40

41 41

42 Nog even over de nooduitgangen...? Maar die kennen we natuuurlijk al 42

43 En de trappenhuizen...die zijn bij u toch ook brand- en rookvrij? 43

44 En daar zijn ze dan: de zelfsluitende deuren 44

45 Mythes En als de brandweer het niet blust dekt de verzekering de schade...toch? Minimaal 60% van de bedrijven gaat binnen 2 jaar na de brand failliet. Heeft u ook van die mooie dure apparatuur met lange levertijd in uw bedrijf? Hoe lang zijn uw klanten bereid te wachten tot uw nieuwe gebouw er staat? 45

46 Tegeltjeswijsheden * Rode auto's voorkomen geen branden, ontdekken geen branden en melden geen branden! * Wat u aan de voorkant nalaat, kan de brandweer aan de achterkant NIET goedmaken! 46

47 Dank u voor de aandacht 47