Lokaal mediabeleid Rotterdam

Transcriptie

1 Lokaal mediabeleid Rotterdam

2

3 Lokaal mediabeleid Rotterdam G.H. van der Wilt en A.L. Roode Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) november 2011 In opdracht van de raadscommissie JOCS van de gemeente Rotterdam

4 Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) Auteur: G.H. van der Wilt en A.L. Roode Project: Adres: Blaak 34, 3011 TA Rotterdam Postbus 21323, 3001 AH Rotterdam Telefoon: (010) Telefax:(010) Website: 2 Lokaal mediabeleid Rotterdam

5 INHOUD Samenvatting en conclusies 5 1 Inleiding Onderzoeksopzet Uitvoering onderzoek met het DSR Respons, veldwerkverantwoording en weging 10 2 Informatie over Rotterdam Belang van informatie via de media Belang informatie per onderwerp Waardering informatie per onderwerp Opvattingen over de Rotterdamse media 17 3 Rotterdamse mediakanalen Bekendheid en waardering Radio en televisie Kranten Digitaal Anders Voorkeurskanalen 24 4 Meepraten over Rotterdam Ruimte om mee te praten via de media Meepraten via de media: ja of nee? Meepraten: via welke kanalen? Meepraten: over welke onderwerpen? 28 Lokaal mediabeleid Rotterdam 3

6 4 Lokaal mediabeleid Rotterdam

7 Samenvatting en conclusies In opdracht van de commissie Jeugd, Onderwijs, Cultuur en Sport (JOCS) heeft het Centrum voor Onderzoek en Statistiek in het najaar van 2011 een onderzoek over de lokale media uitgezet onder de leden van het Digitaal Stadspanel Rotterdam. Via dit onderzoek moet duidelijk worden hoe de inwoners van Rotterdam denken over het lokale mediabeleid. De aanleiding hiervoor is de behandeling van het lokale mediabeleid van de gemeente Rotterdam, die eind 2011 plaatsvindt. Om de resultaten van dit onderzoek zo representatief mogelijk te krijgen voor de gehele Rotterdamse bevolking, is gewogen naar leeftijd; dit achtergrondkenmerk heeft, anders dan weging herkomst, invloed op de onderzoeksresultaten. Informatie via de media belangrijk Vier op de vijf Rotterdammers vindt het belangrijk om via lokale media (krant, tv, radio en internet) op de hoogte gehouden te worden over wat er in Rotterdam speelt. Hoe ouder men is, hoe belangrijker men dit vindt. Naar opleiding geldt juist het omgekeerde: hoogopgeleiden vinden het minder belangrijk om via de media informatie over Rotterdam te ontvangen dan laagopgeleiden. Allochtone Rotterdammers vinden het belangrijker om via de media geïnformeerd te worden dan autochtone Rotterdammers. De onderwerpen die het belangrijkste worden gevonden om via de media over geïnformeerd te worden zijn wonen in Rotterdam, openbaar vervoer in Rotterdam en nieuws over werkzaamheden in Rotterdam. Dit zijn ook onderwerpen, zoals we later zien, waarover Rotterdammers het liefst via de media over meepraten. Informatie over uitgaan in Rotterdam, sporten in Rotterdam en toerisme in Rotterdam wordt het minst belangrijk gevonden. Naar achtergrondkenmerken bestaat er een aantal (logische) verschillen: ouderen vinden het belangrijk geïnformeerd te worden over toerisme, politiek, openbaar vervoer en werkzaamheden, jongeren vinden het belangrijk om geïnformeerd te worden over uitgaan, werken en festivals en evenementen. Hoogopgeleiden willen geïnformeerd worden over uitgaan, festivals en evenementen en cultuur. Laagopgeleiden willen geïnformeerd worden over wonen, toerisme en openbaar vervoer. Allochtone Rotterdammers vinden het op alle vlakken belangrijker om geïnformeerd te worden dan autochtone Rotterdammers. Over het algemeen vinden Rotterdammers dat de informatie over Rotterdam die via de lokale media wordt verspreid actueel en begrijpelijk is. Rotterdammers vinden minder vaak dat de informatie uitgebreid genoeg is en gericht is op de juiste doelgroep. Opvattingen over de media 67 procent van de Rotterdammers vindt dat er genoeg mediakanalen zijn die over Rotterdam berichten, 46 procent vindt dat de media die over Rotterdam berichten meegaan met de tijd, 40 procent vindt dat de informatie die via de media over Rotterdam wordt verspreid voldoet aan zijn of haar behoefte, 32 procent vindt de media over Rotterdam neutraal en 31 procent vindt dat de verschillende mediakanalen goed aansluiten bij de verschillende Rotterdamse bevolkingsgroepen. Bij de laatste vier stellingen zegt 39 procent tot 51 procent overigens het niet te weten of het niet eens, niet oneens met de stellingen te zijn. Lokaal mediabeleid Rotterdam 5

8 Algemene bekendheid mediakanalen Via TV en Radio Rijnmond heeft een meerderheid van de Rotterdammers (respectievelijk 79 procent en 57 procent) wel eens informatie over Rotterdam gekregen. In de categorie kranten worden de Metro editie Rotterdam, het AD Rotterdams Dagblad, het totaal van de Echo, Postiljon en Delta en de Havenloods door een meerderheid van de Rotterdammers genoemd en in de categorie digitaal zijn dat de websites van de gemeente Rotterdam, RTV Rijnmond en het Algemeen Dagblad. Via een categorie anders hebben de Rotterdammers nog meer mediakanalen genoemd dan degenen die zijn voorgelegd. Dit zijn voornamelijk minder lokale mediakanalen, zoals Radio 1, NOS-journaal, RTL4, de Volkskrant, nu.nl, maar ook juist hele lokale mediakanalen, zoals de buurtkrant van het Oude Westen, de Ster van Kralingen en de Hoekse Krant. De mate waarin Rotterdammers informatie over Rotterdam via de mediakanalen hebben gekregen, hangt in sommige gevallen nauw samen met de achtergrondkenmerken van de Rotterdammers. Oudere Rotterdammers scoren hoger dan gemiddeld op de meer traditionele mediakanalen (Radio en TV Rijnmond, het AD Rotterdams Dagblad, de Rotterdam-pagina in de Telegraaf, de Oud-Rotterdammer). Jongere Rotterdammers scoren daarentegen hoger dan gemiddeld op doelgroepgerichte mediakanalen (Megastad FM, FunX, Metro editie Rotterdam) en nieuwe mediakanalen (diverse websites, Twitter, smartphone Apps). Allochtone Rotterdammers hebben vaker dan gemiddeld informatie over Rotterdam gekregen via doelgroepgerichte mediakanalen (Rotterdam TV, toegangsradio, FunX, Metro editie Rotterdam). Laagopgeleide Rotterdammers scoren hoger dan gemiddeld op Radio en TV Rijnmond, AD Rotterdams Dagblad, de Rotterdam-pagina in de Telegraaf en de Oud- Rotterdammer. Hoogopgeleide Rotterdammers tenslotte scoren hoger dan gemiddeld op Megastad FM, website van de gemeente Rotterdam, Twitter en smartphone Apps. Waardering mediakanalen Geen enkel mediakanaal wordt door de Rotterdammers met een onvoldoende beoordeeld; alle rapportcijfers variëren tussen 6,4 en 7,5. Voorkeur voor mediakanalen Op de vraag via welk mediakanaal men het liefst informatie over Rotterdam ontvangt, komt TV Rijnmond als populairste mediakanaal naar voren: 62 procent van de Rotterdammers noemt de lokale tv-zender. De top-5 wordt compleet gemaakt door de Havenloods (genoemd door 41 procent), het totaal van Echo, Postiljon en Delta (40 procent) en het AD Rotterdams Dagblad en Radio Rijnmond (beide 39 procent). Oudere Rotterdammers, laagopgeleide Rotterdammers en autochtone Rotterdammers noemen vaker dan gemiddeld Radio en TV Rijnmond, het AD Rotterdams Dagblad, de Havenloods en de Oud-Rotterdammer. Jongere Rotterdammers en hoogopgeleide Rotterdammers noemen vaker dan gemiddeld de websites van RTV Rijnmond en van de gemeente Rotterdam. Allochtone Rotterdammers noemen vaker dan gemiddeld Metro editie Rotterdam. Meepraten via de media De helft van de Rotterdammers (52 procent) weet niet of de Rotterdamse mediakanalen voldoende ruimte bieden om mensen te laten meepraten over Rotterdamse onderwerpen. Een kwart (26 procent) vindt dat die ruimte genoeg wordt geboden en één op de vijf (22 procent) vindt dat die ruimte juist niet genoeg wordt geboden. Naar achtergrondkenmerken bezien zijn 6 Lokaal mediabeleid Rotterdam

9 het vooral jongere Rotterdammers en Rotterdammers met een middenopleiding die positiever dan gemiddeld zijn over de ruimte die wordt geboden om mee te praten. Oudere Rotterdammers en laagopgeleide Rotterdammers zijn negatiever dan gemiddeld. Van alle Rotterdammers geeft 18 procent aan de behoefte te hebben om via de media mee te praten over wat er in Rotterdam gebeurt. Die behoefte is het grootst onder Rotterdammers in de leeftijd van 35 tot en met 54 jaar, hoogopgeleide Rotterdammers en allochtone Rotterdammers. Meepraten: hoe en waarover Rotterdammers die via de media willen meepraten over wat er in Rotterdam gebeurt doen dit het liefst via websites. Meepraten via de krant, via Twitter of via de radio wordt ook genoemd, maar in veel mindere mate dan meepraten via websites. Rotterdammers praten via de media het liefst mee over wonen in Rotterdam en de Rotterdamse politiek. Ook openbaar vervoer, festivals en evenementen, cultuur en werken in Rotterdam zijn onderwerpen waar men wel over wil meepraten. Meepraten over sporten en toerisme in Rotterdam wordt het minst genoemd. De onderwerpen waarover Rotterdammers via de media over willen meepraten, komen voor een groot deel overeen met de antwoorden op de vraag hoe belangrijk men het vindt om informatie over deze onderwerpen te krijgen. Ook hier staat wonen in Rotterdam bovenaan en sporten en toerisme onderaan. Lokaal mediabeleid Rotterdam 7

10 8 Lokaal mediabeleid Rotterdam

11 1 Inleiding In het voorjaar van 2011 heeft de gemeenteraad van Rotterdam besloten dat het Digitaal Stadspanel Rotterdam (DSR) de raad kan helpen op een snelle manier de mening van de Rotterdamse bevolking te peilen. Het gaat om onderwerpen waarvoor de mening van de Rotterdamse bewoners relevant is om te laten meewegen in de besluitvorming. Op verzoek van de commissie Jeugd, Onderwijs, Cultuur en Sport (JOCS) heeft de griffie van de gemeente Rotterdam het COS de opdracht gegeven om een eerste peiling voor de gemeenteraad onder de leden van het DSR uit te zetten. De aanleiding voor deze peiling is de behandeling van het lokale mediabeleid van de gemeente Rotterdam. 1.1 Onderzoeksopzet In verband met de behandeling van het lokale mediabeleid, wil de Rotterdamse gemeenteraad van de Rotterdammers weten hoe ze hierover denken. Daartoe is onder de leden van het Digitaal Stadspanel Rotterdam een vragenlijst uitgezet waarin de volgende onderwerpen aan bod zijn gekomen: Vinden Rotterdammers het belangrijk om via de lokale media geïnformeerd te worden over zaken die spelen in Rotterdam? Wat vinden Rotterdammers van de informatie die ze via deze media krijgen over wat er speelt in Rotterdam? Het gaat hier om informatie op verschillende terreinen, zoals sport, uitgaan, politiek, voorzieningen, lokaal nieuws, overlastgevende werkzaamheden, etc. Via welke mediakanalen bereikt de informatie Rotterdammers en hoe tevreden zijn ze over deze mediakanalen? Via welke mediakanalen willen Rotterdammers bij voorkeur geïnformeerd worden? Via welke mediakanalen willen Rotterdammers meepraten over wat er speelt in Rotterdam? 1.2 Uitvoering onderzoek met het DSR Het onderzoek is uitgevoerd met behulp van het Digitaal Stadspanel Rotterdam (DSR). Het DSR maakt gebruik van internet om vragenlijsten aan de panelleden voor te leggen. Het voordeel hiervan is dat op een snelle en kostenbesparende manier Rotterdammers worden ondervraagd over een onderwerp. Er hoeven bijvoorbeeld geen Rotterdammers meer worden geworven om mee te doen aan onderzoek, zoals door brieven te sturen of te bellen. Een nadeel van deze wijze van onderzoek doen is dat Rotterdammers die de Nederlandse taal niet beheersen niet kunnen meedoen aan het onderzoek. Dit geldt overigens ook voor schriftelijk onderzoek. Onderzoek doen onder Rotterdammers die de Nederlandse taal niet beheersen, kan alleen mondeling, met inzet van (allochtone) interviewers. Omdat deze veldwerkmethode een grote investering vergt, zowel van middelen als tijd, moet vooraf worden bepaald of dit noodzakelijk is. Hierbij wordt gelet op wat de (verwachte) invloed is op de onderzoeksresultaten. Bij dit onderzoek is gekozen om gebruik te maken van het DSR. Het DSR bestaat uit ongeveer Rotterdammers. In het panel zijn jongeren, allochtonen, laagopgeleiden en ouderen (enigszins) ondervertegenwoordigd. Uit het gehele panel is Lokaal mediabeleid Rotterdam 9

12 gestratificeerd panelleden geselecteerd. Dit is zodanig gedaan dat de samenstelling van de groep geselecteerde panelleden zoveel mogelijk overeenkomt met de samenstelling van de Rotterdamse bevolking. Hierdoor wordt de groep panelleden die de vragenlijst ontvangen zo representatief mogelijk gemaakt. 1.3 Respons, veldwerkverantwoording en weging Voor het onderzoek naar het lokaal mediabeleid van de gemeente Rotterdam zijn in totaal panelleden van het Digitaal Stadspanel Rotterdam uitgenodigd. Uiteindelijk hebben, na twee rappelmailings, panelleden de vragenlijst ingevuld. Dit komt neer op een respons van 42 procent. In figuur 1.1 is naar achtergrondkenmerken weergegeven welke panelleden zijn uitgenodigd en hoe de respons naar die achtergrondkenmerken was. Uit de figuur blijkt dat de respons onder jongeren en allochtonen laag was in verhouding tot degenen uit die groep die waren uitgenodigd om de vragenlijst in te vullen. Naar opleiding geldt juist dat voor alle drie de groepen de respons hoog was in verhouding tot degenen die uit die groep waren uitgenodigd. Dit is mogelijk omdat de respons onder panelleden waarvan de opleiding onbekend was, relatief weinig hebben gereageerd. Figuur 1.1 Achtergrondkenmerken uitgenodigde panelleden en panelleden die de vragenlijst hebben ingevuld uitgenodigd Vragenlijst ingevuld aantal percentage aantal Percentage Leeftijd: -18 t/m 34 jaar % % -35 t/m 54 jaar % % -55 jaar en ouder % % -onbekend 262 7% 28 2% totaal % % Opleidingsniveau: -laag % % -midden % % -hoog % % -onbekend % 54 3% totaal % % Etniciteit: -autochtoon % % -allochtoon % % -onbekend 65 2% 3 0% totaal % % % ,2% 10 Lokaal mediabeleid Rotterdam

13 Vraag over opvattingen De laatste vraag, waarin de panelleden is gevraagd naar hun opvatting over verschillende stellingen over de Rotterdamse media, is als gevolg van een programmeerprobleem niet voorgelegd aan alle uitgenodigde panelleden. Dit is reden geweest om een tweede rappelmailing te versturen. Deze mailing is niet alleen naar de uitgenodigde panelleden verstuurd die tot dan toe de vragenlijst niet hadden ingevuld, maar ook naar een nieuwe groep panelleden die zich recent heeft aangemeld voor het Digitaal Stadspanel Rotterdam. Ondanks het feit dat de laatste vraag dus niet aan alle panelleden is voorgelegd, is deze wel door voldoende panelleden beantwoord om gedegen uitspraken te kunnen doen. Wegen Het wegen van de onderzoeksresultaten is van belang voor het oordeel van de totale groep panelleden die de vragenlijst hebben ingevuld. Door weging wordt de mening meer representatief. Aangezien de groep panelleden die de vragenlijst heeft ingevuld een bepaalde mate van selectiviteit kent, is er bij dit onderzoek voor gekozen de onderzoekresultaten te wegen. Alleen weging naar leeftijd bleek de resultaten te beïnvloeden; weging naar herkomst heeft zo weinig invloed op de onderzoeksresultaten dat besloten is dit niet toe te passen. Deelgroepen In dit rapport wordt, op verzoek van de leden van de commissie JOCS, naast de mening van de totale groep respondenten ook de mening van een drietal deelgroepen gepresenteerd, mits er verschillen zijn in mening. De deelgroepen zijn ingedeeld naar de volgende achtergrondkenmerken: Leeftijd: 18 t/m 34 jaar 35 t/m 54 jaar 55 jaar en ouder Opleiding: laag midden hoog Etniciteit: autochtoon allochtoon Wanneer in dit rapport de uitsplitsing van de mening over of de bekendheid van een bepaald onderwerp naar achtergrondkenmerken niet gemaakt is, dan betekent dat, dat er binnen die achtergrondkenmerken geen noemenswaardige verschillen bestaan. Lokaal mediabeleid Rotterdam 11

14 12 Lokaal mediabeleid Rotterdam

15 2 Informatie over Rotterdam In dit hoofdstuk wordt gekeken of Rotterdammers het belangrijk vinden om via de media informatie te krijgen over wat er speelt in Rotterdam. Ook is voor een aantal nader gespecificeerde onderwerpen gevraagd of men het belangrijk vindt om hierover geïnformeerd te worden via de media en zo ja, wat men van de informatie vindt die over dat onderwerp of die onderwerpen wordt verspreid. Daarnaast is nog een aantal stellingen voorgelegd over de Rotterdamse media. 2.1 Belang van informatie via de media Vier op de vijf Rotterdammers vindt het belangrijk om via de media (krant, tv, radio, internet) informatie te krijgen over wat er speelt in Rotterdam. Nog eens één op de vijf vindt dat een beetje belangrijk. Slechts 2 procent van de Rotterdammers is van mening dat dit niet belangrijk is. Naar leeftijd bestaan er grote verschillen: de mate waarin het belangrijk wordt gevonden om via de media informatie te krijgen over wat er speelt in Rotterdam loopt op met de leeftijd. Ook naar opleidingsniveau van de Rotterdammers bestaan er grote verschillen: onder laagopgeleiden is het percentage dat het belangrijk vindt om via de media geïnformeerd te worden ruim 10 procent hoger dan onder hoogopgeleiden. Allochtone Rotterdammers tenslotte vinden het belangrijker om via de media geïnformeerd te worden dan autochtone Rotterdammers. Figuur 2.1 toont deze verschillen. Figuur 2.1 Percentage Rotterdammers dat het belangrijk vindt om via de media geïnformeerd te worden, naar achtergrondkenmerken (groene lijn = alle Rotterdammers) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 18 t/m 34 jaar 35 t/m 54 jaar 55 jaar en ouder laag opgeleid middelbaar opgeleid hoog opgeleid autochtoon allochtoon Lokaal mediabeleid Rotterdam 13

16 2.1.1 Belang informatie per onderwerp Vervolgens is voor een elftal gespecificeerde onderwerpen gevraagd hoe belangrijk men het vindt om hier via de media over geïnformeerd te worden. Het gaat om de volgende onderwerpen: wonen in Rotterdam, uitgaan in Rotterdam, werken in Rotterdam, sporten in Rotterdam, festivals en evenementen in Rotterdam, toerisme in Rotterdam, cultuur in Rotterdam, de Rotterdamse politiek, openbaar vervoer in Rotterdam, nieuws over werkzaamheden in Rotterdam en ander nieuws over Rotterdam. Figuur 2.2 Hoe belangrijk vindt u het om over de volgende onderwerpen via de media geïnformeerd te worden? w onen in Rotterdam openbaar vervoer in Rotterdam nieuw s over w erkzaamheden in Rotterdam festivals en evenementen in Rotterdam cultuur in Rotterdam w erken in Rotterdam de Rotterdamse politiek anders nieuw s over Rotterdam uitgaan in Rotterdam sporten in Rotterdam toerisme in Rotterdam 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% niet belangrijk beetje belangrijk belangrijk Drie onderwerpen steken duidelijk boven de rest uit: wonen in Rotterdam, openbaar vervoer in Rotterdam en nieuws over werkzaamheden in Rotterdam. Tweederde van de Rotterdammers vindt het belangrijk om hierover via de media geïnformeerd te worden en nog eens ruim een kwart vindt dat een beetje belangrijk. Hoewel een ruime meerderheid van de Rotterdammers het een beetje belangrijk of belangrijk vindt om over de andere onderwerpen geïnformeerd te worden via de media, is er vooral bij de onderwerpen toerisme in Rotterdam, sporten in Rotterdam, werken in Rotterdam en uitgaan in Rotterdam een aanzienlijk deel dat dat niet belangrijk vindt. Naar achtergrondkenmerken bekeken zijn er een aantal, voor de hand liggende, verschillen. Oudere Rotterdammers vinden het belangrijker dan jongere Rotterdammers om geïnformeerd te worden over zaken als wonen, toerisme, politiek, openbaar vervoer en werkzaamheden, 14 Lokaal mediabeleid Rotterdam

17 terwijl jongere Rotterdammers het belangrijker vinden om geïnformeerd te worden over uitgaan, werken en festivals en evenementen. Hoogopgeleide Rotterdammers vinden het belangrijker dan laagopgeleide Rotterdammers om geïnformeerd te worden over uitgaan, festivals en evenementen en cultuur terwijl laagopgeleiden het belangrijker vinden om geïnformeerd te worden over wonen, toerisme, openbaar vervoer en werkzaamheden. Allochtone Rotterdammers vinden het, met uitzondering van het onderwerp ander nieuws over Rotterdam, voor alle onderwerpen belangrijker dan autochtone Rotterdammers om er over geïnformeerd te worden. Als daar echter ook de antwoordcategorie een beetje belangrijk bij wordt opgeteld, zijn de verschillen tussen autochtone Rotterdammers en allochtone Rotterdammers in veel gevallen kleiner Waardering informatie per onderwerp Aan degenen die hebben aangegeven het belangrijk of een beetje belangrijk te vinden om over een onderwerp geïnformeerd te worden, is voor dat onderwerp gevraagd wat ze vinden van de informatie die hierover via de media wordt verspreid. Daarbij zijn de volgende zes aspecten voorgelegd: 1. Informatie is actueel 2. Informatie is betrouwbaar 3. Informatie is uitgebreid genoeg 4. Informatie is gericht op de juiste doelgroep 5. Informatie is begrijpelijk 6. Informatie is interessant De figuren 2.3 en 2.4 op de volgende pagina laten zien hoe de bovenstaande aspecten voor elk onderwerp beoordeeld zijn. Uit beide figuren blijkt dat Rotterdammers het vaakst vinden dat de informatie actueel en begrijpelijk is. Rotterdammers vinden het minst vaak dat de informatie uitgebreid genoeg is en gericht is op de juiste doelgroep. Van de elf verschillende onderwerpen scoort informatie over festivals en evenementen in Rotterdam het meest gunstig in het oordeel van de Rotterdammers op de zes aspecten, gevolgd door informatie over uitgaan in Rotterdam en informatie over werkzaamheden in Rotterdam. Informatie over sporten in Rotterdam, werken in Rotterdam en ander nieuws over Rotterdam scoort het minst goed. Lokaal mediabeleid Rotterdam 15

18 Figuur 2.3 Percentage Rotterdammers dat het per onderwerp eens is met de zes aspecten 65% 60% 55% 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% actueel betrouw baar uitgebreid genoeg gericht op juiste doelgroep w onen in Rotterdam w erken in Rotterdam festivals en evenementen in Rotterdam begrijpelijk uitgaan in Rotterdam sporten in Rotterdam interessant Figuur % 60% 55% 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% Percentage Rotterdammers dat het per onderwerp eens is met de zes aspecten, vervolg 15% actueel betrouw baar uitgebreid genoeg gericht op juiste doelgroep begrijpelijk interessant toerisme in Rotterdam cultuur in Rotterdam de Rotterdamse politiek openbaar vervoer in Rotterdam nieuw s over w erkzaamheden in Rotterdam anders nieuw s over Rotterdam 16 Lokaal mediabeleid Rotterdam

19 2.2 Opvattingen over de Rotterdamse media De Rotterdammers is een vijftal stellingen voorgelegd over de Rotterdamse media, waarbij ze konden aangeven het er mee eens of oneens te zijn (zie figuur 2.5). Hieruit blijkt dat een ruime meerderheid van 67 procent vindt dat er genoeg mediakanalen zijn die over Rotterdam berichten. 19 procent is hier neutraal over en 8 procent is het hier mee oneens. Bij de vier andere stellingen is er niet zo n grote meerderheid die het met stelling eens is: met de stellingen dat de media die over Rotterdam berichten meegaan met de tijd en dat de informatie over Rotterdam die via de Rotterdamse mediakanalen voldoet aan de behoefte is de grootste groep Rotterdammers het eens (respectievelijk 46 procent en 40 procent), maar tegelijkertijd heeft een grote groep neutraal (respectievelijk 33 procent en 32 procent) of negatief (respectievelijk 9 procent en 21 procent) geantwoord. De grootste diversiteit in mening is er over de stellingen dat de media die over Rotterdam berichten dat op een neutrale manier doen en over de stelling dat de verschillende mediakanalen goed aansluiten bij de verschillende bevolkingsgroepen in Rotterdam. Met de stelling over de neutraliteit is 32 procent het eens, is 38 procent neutraal en is 16 procent het oneens; met de stelling over het aansluiten bij de verschillende bevolkingsgroepen is 31 procent het eens, is 31 procent neutraal en is 18 procent het oneens. Figuur 2.5 Stellingen over de Rotterdamse media Er zijn genoeg mediakanalen die over Rotterdam berichten De media die over Rotterdam berichten gaan mee met de tijd De informatie over Rotterdam die via de Rotterdamse mediakanalen w ordt verspreid, voldoet aan mijn behoefte De media die over Rotterdam berichten doen dat op een neutrale manier De verschillende mediakanalen sluiten goed aan bij de verschillende bevolkingsgroepen in Rotterdam 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% w eet niet, geen mening mee oneens niet eens, niet oneens mee eens Lokaal mediabeleid Rotterdam 17

20 18 Lokaal mediabeleid Rotterdam

21 3 Rotterdamse mediakanalen De mediakanalen die over Rotterdam berichten zijn divers (multimediaal) en groot in aantal. In dit hoofdstuk wordt gekeken via welk kanaal of via welke kanalen Rotterdammers wel eens informatie over Rotterdam hebben gekregen en hoe ze de mediakanalen die ze kennen waarderen. Daarnaast wordt gekeken via welk kanaal of via welke kanalen Rotterdammers informatie over Rotterdam het liefst ontvangen. 3.1 Bekendheid en waardering De mediakanalen die over Rotterdam berichten zijn onderverdeeld in vier categorieën: radio en televisie, kranten, digitaal en anders. Per categorie is gevraagd via welk kanaal of via welke kanalen uit die categorie men wel eens informatie over Rotterdam heeft gekregen. Daarnaast is gevraagd elk genoemd kanaal te beoordelen door middel van een rapportcijfer Radio en televisie Via TV Rijnmond en Radio Rijnmond zegt een meerderheid van de Rotterdammers wel eens informatie over Rotterdam te hebben gekregen. Megastad FM, FunX en Rotterdam TV worden door een bescheiden minderheid (maximaal 10 procent) genoemd, toegangsradio, MTNL en Demet TV door slechts één procent van de Rotterdammers. De laatste drie mediakanalen richten zich op specifieke doelgroepen, die maar voor een klein deel in het Digitaal Stadspanel zijn vertegenwoordigd. Dit verklaart (mede) het lage percentage dat zegt via deze kanalen wel eens informatie over Rotterdam te hebben gekregen. Een op de zeven Rotterdammers geeft aan via geen van de mediakanalen binnen de categorie radio en televisie wel eens informatie over Rotterdam te hebben gekregen. Zie figuur 3.1. Figuur 3.1 Percentage Rotterdammers dat wel eens informatie over Rotterdam heeft gekregen via dit mediakanaal (meer antwoorden mogelijk) TV Rijnmond Radio Rijnmond Megastad FM FunX Rotterdam TV toegangsradio MTNL Demet TV geen 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Lokaal mediabeleid Rotterdam 19

22 Naar achtergrondkenmerken zijn er duidelijke verschillen: oudere Rotterdammers, laagopgeleide Rotterdammers en autochtone Rotterdammers hebben vaker informatie over Rotterdam via TV Rijnmond en Radio Rijnmond gekregen dan jongere en hoogopgeleide Rotterdammers. Voor Megastad FM en FunX geldt het omgekeerde: jongeren en hoogopgeleiden hebben vaker via deze kanalen informatie over Rotterdam gekregen dan ouderen en laagopgeleiden. Allochtone Rotterdammers hebben vaker informatie over Rotterdam gekregen via FunX dan autochtone Rotterdammers. Het aandeel Rotterdammers dat heeft aangegeven via geen van de mediakanalen uit de categorie radio en televisie is het hoogst onder jongeren, hoogopgeleiden en allochtonen. Beoordeling mediakanalen Van de mediakanalen in de categorie radio en televisie wordt Demet TV het beste beoordeeld, met een 7,5, gevolgd door TV Rijnmond en Radio Rijnmond (beide 7,4) en FunX (7,3). De overige vier mediakanalen worden beoordeeld met een cijfer tussen de 6,4 en 6,9. Figuur 3.2 Rapportcijfers mediakanalen radio en televisie de groene balkjes geven rapportcijfers weer die gebaseerd zijn op een klein aantal antwoorden. Deze rapportcijfers zijn daardoor vooral indicatief Demet TV TV Rijnmond Radio Rijnmond FunX MTNL Megastad FM Rotterdam TV toegangsradio Kranten 5,0 5,5 6,0 6,5 7,0 7,5 8,0 Via de lokale uitgaven van de Metro en het Algemeen Dagblad, via één van de uitgaven van De Echo, Postiljon of Delta (bij elkaar opgeteld) en via de Havenloods heeft meer dan de helft van de Rotterdammers wel eens informatie over Rotterdam gekregen, via de Oud- Rotterdammer een kwart. De gemeentelijke Stadskrant wordt genoemd door één op de vijf Rotterdammers. De losse edities van de Stadskrant, verspreid als bijlage van Delta, Postiljon en Echo, worden door minimaal twee- en maximaal elf procent van de Rotterdammers genoemd 1. Een op de veertien Rotterdammers geeft aan via geen van de mediakanalen binnen de categorie kranten wel eens informatie over Rotterdam te hebben gekregen. 1 Vanaf november 2011 verschijnt de Stadskrant niet meer in de Delta, Postiljon en Echo, maar in de Havenloods, De Botlek2, Brielsche Courant en De Westlander. 20 Lokaal mediabeleid Rotterdam

23 Figuur 3.3 Percentage Rotterdammers dat wel eens informatie over Rotterdam heeft gekregen via dit mediakanaal (meer antwoorden mogelijk) Metro editie Rotterdam AD Rotterdams Dagblad Echo, Postiljon, Delta (totaal) Havenloods De Oud-Rotterdammer Stadskrant (totaal) Stadskrant (bijlage Echo) Postiljon - Rotterdam Alexanderpolder e.o. De Echo - Kralingen-Croosw ijk Postiljon - Rotterdam Hillegersberg e.o. De Echo - Rotterdam centrum e.o. Rotterdam-pagina Telegraaf Stadskrant (bijlage Postiljon) De Echo - Rotterdam Charlois Delta - Rotterdam Hoogvliet / Pernis De Echo - Rotterdam IJsselmonde De Echo - Rotterdam Feijenoord De Echo - Rotterdam Noord / Blijdorp Stadskrant (bijlage Delta) De Echo - Rotterdam Overschie geen 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Het percentage Rotterdammers dat via het AD Rotterdams Dagblad, de Havenloods en de Oud-Rotterdammer wel eens informatie over Rotterdam heeft gekregen, loopt op met de leeftijd. Voor de Metro editie Rotterdam geldt juist het omgekeerde. Laagopgeleiden hebben vaker via het AD Rotterdams Dagblad en de Oud-Rotterdammer informatie over Rotterdam gekregen dan hoogopgeleiden; de laatste groep heeft dat daarentegen vaker via de Metro editie Rotterdam gekregen. Autochtone Rotterdammers hebben vaker dan allochtone Rotterdammers informatie over Rotterdam via het AD Rotterdams Dagblad, de Havenloods, de Oud-Rotterdammer en de Stadskrant gehad. Allochtone Rotterdammers hebben die informatie vaker via de Metro editie Rotterdam gekregen. Onder jongeren en hoogopgeleiden en is het percentage dat heeft aangegeven nooit via een van de mediakanalen in de categorie kranten informatie over Rotterdam te hebben gekregen het hoogst. Beoordeling mediakanalen De mediakanalen in de categorie kranten worden allen voldoende beoordeeld. De rapportcijfers variëren tussen de 6,5 (De Echo Rotterdam Feijenoord) en 7,4 (de Oud- Rotterdammer). Zie figuur 3.4 voor een overzicht. Lokaal mediabeleid Rotterdam 21

24 Figuur 3.4 Rapportcijfers mediakanalen kranten de groene balkjes geven rapportcijfers weer die gebaseerd zijn op een klein aantal antwoorden. Deze rapportcijfers zijn daardoor vooral indicatief De Oud-Rotterdammer Stadskrant (bijlage Delta) AD Rotterdams Dagblad Postiljon - Rotterdam Hillegersberg e.o. Delta - Rotterdam Hoogvliet / Pernis De Echo - Rotterdam IJsselmonde Metro editie Rotterdam Havenloods Stadskrant (bijlage Echo) Postiljon - Rotterdam Alexanderpolder e.o. Stadskrant (bijlage Postiljon) De Echo - Rotterdam Charlois De Echo - Rotterdam centrum e.o. Rotterdam-pagina Telegraaf De Echo - Rotterdam Noord / Blijdorp De Echo - Kralingen-Croosw ijk De Echo - Rotterdam Overschie De Echo - Rotterdam Feijenoord 5,0 5,5 6,0 6,5 7,0 7,5 8, Digitaal Via de gemeentelijke website heeft bijna de helft van de Rotterdammers wel eens informatie over Rotterdam gekregen. De websites van RTV Rijnmond en het Algemeen Dagblad zijn ook relatief vaak genoemd. Via apps voor de smartphone, twitter en Rotterdam Hyves heeft minder dan 10 procent wel eens informatie over Rotterdam gekregen. Een op de drie Rotterdammers geeft aan via geen van de mediakanalen binnen de categorie digitaal wel eens informatie over Rotterdam te hebben gekregen. Zie figuur 3.5. Voor alle mediakanalen in de categorie digitaal geldt dat jongere Rotterdammers vaker informatie over Rotterdam hebben gekregen dan oudere Rotterdammers. Naar opleiding geldt dat Rotterdammers met een middenopleiding vaker dan laag- of hoogopgeleiden nieuws over Rotterdam via de website van RTV Rijnmond en de website van het Algemeen Dagblad hebben gekregen. Voor de website van de gemeente Rotterdam geldt dat het percentage oploopt met de hoogte van de opleiding. Autochtone Rotterdammers tenslotte hebben vaker dan allochtone Rotterdammers informatie over Rotterdam via de websites van RTV Rijnmond en het Algemeen Dagblad ontvangen. Onder ouderen, laagopgeleiden en allochtonen is het percentage dat heeft aangegeven nooit via een van de mediakanalen in de categorie digitaal informatie over Rotterdam te hebben gekregen het hoogst. 22 Lokaal mediabeleid Rotterdam

25 Figuur 3.5 Percentage Rotterdammers dat wel eens informatie over Rotterdam heeft gekregen via dit mediakanaal (meer antwoorden mogelijk) w ebsite RTV Rijnmond w ebsite Algemeen Dagblad Smartphone Apps Tw itter (@rotterdam) Rotterdam Hyves geen 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Beoordeling mediakanalen Ook de mediakanalen in de categorie digitaal worden allemaal voldoende beoordeeld. De rapportcijfers variëren tussen de 6,5 (Rotterdam Hyves en en 7,2 (website RTV Rijnmond). Zie figuur 3.6 voor een overzicht. Figuur 3.6 Rapportcijfers mediakanalen digitaal de groene balkjes geven rapportcijfers weer die gebaseerd zijn op een klein aantal antwoorden. Deze rapportcijfers zijn daardoor vooral indicatief w ebsite RTV Rijnmond Smartphone Apps w ebsite Algemeen Dagblad Tw itter (@rotterdam) Rotterdam Hyves 5,0 5,5 6,0 6,5 7,0 7,5 8,0 Lokaal mediabeleid Rotterdam 23

26 3.1.4 Anders Een op de zes Rotterdammers geeft aan via andere mediakanalen informatie over Rotterdam te hebben gekregen. Hieronder vallen onder andere nieuwsprogramma s op de landelijke radio- en televisiezenders (Radio 1, NOS-journaal, Nieuwsuur, RTL-4), andere landelijke en lokale kranten (de Volkskrant, NRC, buurtkrant Oude Westen, de Ster van Kralingen, de Hoekse krant, NL010) en andere digitale kanalen ( , Google, Facebook, LinkedIn, diverse Twitterkanalen, nu.nl), billboards en abri s. 3.2 Voorkeurskanalen De complete lijst met mediakanalen is nogmaals aan de Rotterdammers voorgelegd, nu met de vraag via welk mediakanaal of via welke mediakanalen men het liefste informatie over Rotterdam ontvangt. Figuur 3.7 op de volgende pagina geeft een overzicht, waarbij alle mediakanalen uit dezelfde categorie dezelfde kleur hebben. Zo is ook inzichtelijk wat binnen een categorie het meest genoemde mediakanaal is. Uit de figuur blijkt duidelijk dat TV Rijnmond onder Rotterdammers veruit het populairste mediakanaal is om informatie over Rotterdam te ontvangen. Op afstand volgen vier kanalen uit de categorie kranten (Havenloods, het totaal van De Echo, Postiljon en Delta, AD Rotterdams Dagblad en Metro editie Rotterdam), één kanaal uit de categorie radio en televisie (Radio Rijnmond) en één kanaal uit de categorie digitaal ( Al deze mediakanalen worden door tenminste een kwart van de Rotterdammers genoemd als kanaal via welke ze het liefste informatie over Rotterdam ontvangen. Van de overige kanalen zijn er nog vijf die door 10 tot 20 procent van de Rotterdammers worden genoemd (de website van het Algemeen Dagblad, de Stadskrant (optelling van de drie afzonderlijke bijlagen), de Oud-Rotterdammer en de website van RTV Rijnmond). Alle overige kanalen worden door minder dan 10 procent van de Rotterdammers genoemd. Andere kanalen via welke men het liefste informatie over Rotterdam ontvangt zijn onder andere , Facebook, het NRC en diverse lokale krantjes (Rozenburgse Courant, buurtkrant Oude Westen, de Ster van Kralingen, de Hoekse krant). Oudere Rotterdammers en laagopgeleide Rotterdammers noemen Radio en TV Rijnmond, het AD Rotterdams Dagblad, de Havenloods en de Oud-Rotterdammer vaker dan jongere Rotterdammers en hoogopgeleide Rotterdammers, die op hun beurt vaker dan de oudere Rotterdammers de website van RTV Rijnmond en noemen. Autochtone Rotterdammers noemen vaker dan allochtone Rotterdammers Radio en TV Rijnmond, het AD Rotterdams Dagblad, de Havenloods, de Oud-Rotterdammer en de website van RTV Rijnmond, terwijl allochtone Rotterdammers vaker de Metro editie Rotterdam noemen. 24 Lokaal mediabeleid Rotterdam

27 Figuur 3.7 Via welk mediakanaal ontvangt u het liefste informatie over Rotterdam? (meer antwoorden mogelijk) TV Rijnmond Havenloods Echo, Postiljon, Delta (totaal) AD Rotterdams Dagblad Radio Rijnmond Metro editie Rotterdam tterdam.nl website RTV Rijnmond De Oud-Rotterdammer Stadskrant (totaal) tterdam.info website Algemeen Dagblad Smartphone Apps Postiljon - Rotterdam Alexanderpolder e.o. Stadskrant (bijlage Echo) Twitter (@rotterdam) De Echo - Kralingen-Crooswijk Postiljon - Rotterdam Hillegersberg e.o. Rotterdam-pagina Telegraaf FunX De Echo - Rotterdam centrum e.o. De Echo - Rotterdam Charlois Delta - Rotterdam Hoogvliet / Pernis Stadskrant (bijlage Postiljon) De Echo - Rotterdam IJsselmonde De Echo - Rotterdam Feijenoord De Echo - Rotterdam Noord / Blijdorp M egastad FM De Echo - Rotterdam Overschie Rotterdam Hyves Stadskrant (bijlage Delta) Rotterdam TV toegangsradio Demet TV MTNL ander mediakanaal 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Lokaal mediabeleid Rotterdam 25

28 26 Lokaal mediabeleid Rotterdam

29 4 Meepraten over Rotterdam Rotterdammers zijn gevraagd naar hun mening over de vraag of de Rotterdamse mediakanalen voldoende ruimte bieden om mee te praten over Rotterdamse onderwerpen. Ook wordt in dit hoofdstuk ingegaan op de vraag of Rotterdammers via de media willen meepraten over wat er in Rotterdam gebeurt en zo ja, via welke mediakanalen en over welke onderwerpen men dan wil meepraten. 4.1 Ruimte om mee te praten via de media De helft van de Rotterdammers weet niet of de Rotterdamse mediakanalen voldoende ruimte bieden om hen te laten meepraten over Rotterdamse onderwerpen, of heeft daar geen mening over. Een kwart vindt wel dat de media die ruimte voldoende bieden, iets meer dan één op de vijf vindt van niet. Naar achtergrondkenmerken bestaan er wat verschillen, al zijn die niet heel erg groot: Rotterdammers van 18 tot en met 34 jaar vinden meer dan gemiddeld dat de Rotterdamse mediakanalen voldoende ruimte bieden om mee te praten, Rotterdammers van 55 jaar en ouder vinden dat juist minder (linker cirkel). Naar opleiding bezien (middelste cirkel) blijkt dat laagopgeleide Rotterdammers minder dan gemiddeld vinden dat er genoeg ruimte wordt geboden om via de media mee te praten over Rotterdamse onderwerpen, terwijl midden opgeleiden meer dan gemiddeld vinden dat die ruimte geboden wordt. De verschillen tussen autochtone Rotterdammers en allochtone Rotterdammers tenslotte (rechter cirkel) zijn gering. Figuur 4.1 Vindt u dat de Rotterdamse mediakanalen voldoende ruimte bieden om u te laten meepraten over Rotterdamse onderwerpen? alle Rotterdammers 18 t/m 34 jaar 35 t/m 54 jaar 55 jaar en ouder alle Rotterdammers laag opgeleid midden opleiding hoog opgeleid alle Rotterdammers allochtoon autochtoon w eet niet, geen mening ja nee w eet niet, geen mening ja nee w eet niet, geen mening ja nee Lokaal mediabeleid Rotterdam 27

30 4.1.1 Meepraten via de media: ja of nee? Drie op de vijf Rotterdammers geeft aan niet de behoefte te hebben om via de media mee te praten over wat er gebeurt in Rotterdam. Nog eens een kwart weet het niet of heeft hier geen mening over. Krap één op de vijf Rotterdammers zegt wél via de media mee te willen praten. De behoefte om via de media mee te praten over wat er in Rotterdam gebeurt is het grootste onder Rotterdammers in de leeftijd van 35 tot en met 54 jaar (21 procent), hoogopgeleide Rotterdammers (20 procent) en allochtone Rotterdammers (19 procent). Onder jongeren en ouderen (respectievelijk 15 procent en 16 procent) en onder laagopgeleide Rotterdammers (14 procent) is de behoefte om via de media mee te praten over wat er in Rotterdam gebeurt kleiner Meepraten: via welke kanalen? Rotterdammers die hebben aangegeven mee te willen praten via de media over wat er gebeurt in Rotterdam, doen dat het liefste door op websites foto s of filmpjes te uploaden of door te reageren op artikelen op een website. Een ingezonden brief in de krant wordt door één op de drie genoemd, twitter en de radio (reageren tijdens een uitzending) door één op de vijf. Andere mediakanalen die zijn genoemd zijn Facebook, het digitaal stadspanel Rotterdam en debatten, conferenties en (raads)- bijeenkomsten. Figuur 4.2 Via welk(e) mediakana(a)l(en) wilt u meepraten? via websites (insturen foto s, filmpjes, reageren op artikelen) 64% via de krant (ingezonden brief) 35% via twitter 21% via de radio (reageren tijdens een uitzending) 19% anders, namelijk (o.a. Facebook, digitaal stadspanel/onderzoeken, tijdens debatten/bijeenkomsten) 13% totaal aantal antwoorden 399 *percentages tellen op tot meer dan 100%, omdat respondenten meer antwoorden konden geven Meepraten: over welke onderwerpen? De Rotterdammers die via de media willen meepraten over wat er in Rotterdam gebeurt praten het liefst mee over wonen in Rotterdam, een onderwerp dat voor iedereen relevant is. Ook de Rotterdamse politiek is een onderwerp waar een groot deel van de Rotterdammers over mee willen praten, evenals het openbaar vervoer, festivals en evenementen en cultuur in Rotterdam. Meepraten over sporten en toerisme in Rotterdam wordt duidelijk het minste genoemd. Andere onderwerpen zijn veiligheid, de inrichting van de openbare ruimte, buurtnieuws en kwetsbare groepen (ouderen, mensen met een beperking). Zie figuur 4.3 voor een overzicht. 28 Lokaal mediabeleid Rotterdam

31 Figuur 4.3 Over welk(e) onderwerp(en) wilt u meepraten? wonen in Rotterdam 71% de Rotterdamse politiek 53% openbaar vervoer in Rotterdam 45% festivals en evenementen in Rotterdam 43% cultuur in Rotterdam 41% werken in Rotterdam 39% uitgaan in Rotterdam 36% sporten in Rotterdam 22% toerisme in Rotterdam 21% anders, namelijk (o.a. veiligheid, inrichting openbare ruimte, buurtnieuws, kwetsbare groepen) 16% totaal aantal antwoorden *percentages tellen op tot meer dan 100%, omdat respondenten meer antwoorden konden geven. De antwoorden op de vraag over welke onderwerpen men via de media wil meepraten, komen voor een groot deel overeen met de antwoorden op de vraag hoe belangrijk men het vindt om informatie over deze onderwerpen te krijgen (figuur 2.2): ook hier staat wonen in Rotterdam bovenaan en uitgaan, sporten en toerisme in Rotterdam onderaan. Lokaal mediabeleid Rotterdam 29