GEDREVEN DOOR KENNIS, BEWOGEN DOOR MENSEN

Transcriptie

1 GEDREVEN DOOR KENNIS, BEWOGEN DOOR MENSEN Prof. dr. Rob A.B. Oostendorp 1 Met de titel van mijn afscheidslezing Gedreven door kennis, bewogen door mensen, de slogan van het UMC St Radboud, wil ik mijn bewondering tot uitdrukking brengen over de inzet van vele paramedische beroepsbeoefenaren bij de diagnostiek en behandeling van aan hen toevertrouwde patiënten op basis van hun kennis van de pathofysiologie, hun deskundigheid en hun persoonlijke betrokkenheid bij het revalidatieproces van deze patiënten. Prof. dr. Rob Oostendorp HET NEDERLANDS PARAMEDISCH INSTITUUT Mijn werkzaamheden bij het Nederlands Paramedisch Instituut hebben steeds in het licht gestaan van kennisontwikkeling, kennisverspreiding en kennistoepassing met als belangrijkste doelstelling dat relevante wetenschappelijke ontwikkelingen en resultaten ook daadwerkelijk worden vertaald naar de klinische praktijk. Vaak is mij in de afgelopen jaren gevraagd wat de missie van het NPi is. Ik zal deze vraag graag nog eens beantwoorden. De missie van het NPi als kenniscentrum voor de paramedische zorg is een bijdrage te leveren aan doeltreffende, doelmatige en optimale paramedische zorg aan uiteenlopende patiëntengroepen met als doel patiënten ook daadwerkelijk de noodzakelijke en gewenste zorg te laten ontvangen. 1 Afscheidslezing bij het aftreden als wetenschappelijk directeur van het Nederlands Paramedisch Instituut op vrijdag 11 mei 2007 LOOPBAAN Mijn professionele loopbaan heeft zich afgespeeld op verschillende werkplekken: ziekenhuizen, vrijgevestigde praktijken, hogescholen en universiteiten. De periode dat ik aan het NPi verbonden ben geweest, valt uiteen in drie perioden, te weten: de periode van 1980 tot 1987, waarin ik als docent verbonden was aan de Stichting Wetenschap en Scholing Fysiotherapie (SWSF), de periode van 1987 tot 1994 waarin ik, op uitnodiging van Gré Dijkstra-de Weys, toenmalig directeur SWSF, in dienst trad en vervolgens samen met Ria Wams de directie van SWSF vormde, en tenslotte de periode van 1994 tot 2007, waarin ik als wetenschappelijk directeur samen met Ria Wams als algemeen directeur de Raad van Bestuur van het NPi vormde. Een periode van bijna twintig jaar waarin het bestaan van het NPi werd gekenmerkt door goede tijden en slechte tijden. Wat waren mijn motieven om, in combinatie met andere functies, het NPi zo lang te beschouwen als mijn thuishaven? Mijn antwoord kan in wezen kort zijn. Het NPi heeft zo n wezenlijke bijdrage geleverd aan de kwaliteit van de paramedische zorg in al zijn toonaarden qua ontwikkeling, verspreiding en toepassing van kennis dat ik geen reden heb gezien om die haven voortijdig te verlaten. OPBOUW LEZING Als uitgangspunt voor deze afscheidslezing beschouw ik de verschillende elementen van de paramedische zorg als volgt: van speelveld tot spel, van speler tot kwaliteit van het spel, van nederlaag tot overwinning, van tegenstander tot medespeler, van spelregel tot overtreding, van promotie tot demotie en van sponsoring tot faillissement, van luctor tot emergo met als doel een stimulans te geven tot verbetering van de kwaliteit van de paramedische zorg onder het motto het kan altijd beter. PARAMEDISCHE SPEELVELDEN In mijn inaugurele rede op 12 januari 2001, bij mijn aantreden als hoogleraar aan de Radboud Universiteit Nijmegen en in mijn afscheidsrede op 2 maart jongstleden waarvan velen van u ook getuigen zijn geweest, heb ik het paramedisch werkterrein en het functioneren van de mens vergeleken met een speelveld en spelers (Oostendorp, 2001; Oostendorp, 2007). Bijna alle speelvelden worden door één of meerdere paramedische beroepsbeoefenaren, in functionele combinaties met andere hulpverleners, betreden. Speelvelden die bij de gezonde mens ogenschijnlijk grenzeloos zijn. Ogenschijnlijk, omdat het ook een speelveld is dat door ziekte tijdelijk, blijvend of in toenemende mate wordt begrensd. Op dit dynamische veld speelt de paramedische zorg zich af, soms op een zich verruimend, soms op een zich verkleinend speelveld; soms wordt erop gespeeld met een groot, soms met een klein team. Lees verder op ISSUE ONDERZOEK & ONTWIKKELING 1

2 OVER DE KUNST VAN HULPVERLENEN Lang heb ik nagedacht over de titel van dit afscheidssymposium Gedreven door kennis, bewogen door mensen. Een prachtige titel. Toch zou ik er zelf de voorkeur aan geven om de titel in volgorde te veranderen: Bewogen door mensen, gedreven door kennis. Eerst de bewogenheid, en daarna kennisvergaring en kennisontwikkeling vanuit die bewogenheid. Zo heb ik Rob de afgelopen dertig jaar leren kennen en zo zie ik ook de toekomst van de fysiotherapie. Wetenschap kent geen tranen is een uitdrukking die zeker niet voor Rob geldt. Leo Hagenaars Professionele bewogenheid is verbonden met kennis, met kennis over die bewogenheid. Kennis over intermenselijke bewogenheid kan die bewogenheid verdiepen. Zonder kennis over intermenselijkheid, over intermenselijke betrokkenheid, bestaat de kans dat professionele bewogenheid vervlakt en karikaturaal wordt. Hulpverlenen wordt dan slechts het verlenen van diensten. Je kunt zeggen dat mensen wandelende verhalen zijn. Alle betekenissen van alle gedragingen samen vormen een verhaal. Dat verhaal kan door anderen, mits zij kunnen lezen, worden gelezen. Mensen lezen is een kunst, professioneel hulpverlenen is een kunst. 1 docent Hogeschool Rotterdam & Omstreken / adviseur onderwijsinhoud en -uitvoering NPi (bijdrage afscheidssymposium Rob Oostendorp op 11 mei 2007) Omgang met mensen brengt ons bij onszelf, mensen lezen is ook praten met jezelf, met je alter ego. Menselijke verhalen confronteren ons soms met zinsvragen, levensvragen of wezenskwesties en soms ook met morele dilemma s. Vragen als: Wat is professionele bewogenheid? Waardoor worden fysiotherapeuten bewogen om anderen te bewegen tot anders bewegen of tot in beweging komen? Hoe kan intermenselijke bewogenheid professioneel en dus toetsbaar tot expressie worden gebracht? vormen de leidraad van deze bijdrage. Bewogen zijn door mensen, de basis van professioneel hulpverlenen, veronderstelt wat mij betreft kennis over: Presentie, het er voor de ander zijn. Het verstaan van de ander. Narrativiteit. Ik zal proberen om deze drie thema s in deze bijdrage uit te werken. Leo Hagenaars 1 PRESENTIE, HET ER VOOR DE ANDER ZIJN De sector zorg en welzijn waartoe de fysiotherapie behoort, ontwikkelt zich de laatste jaren in de richting van het marktmodel. Patiënten worden cliënten en aanbodgerichte zorg wordt vraaggerichte zorg. Van fysiotherapeuten wordt verwacht dat zij marktgericht gaan denken. Fysiotherapeuten zijn bezig met het beschrijven van hun waren, hun diensten, productbeschrijvingen, zodat de kwaliteit en de prijs van de verschillende producten kan worden bepaald. Prestatie-indicatoren worden ontwikkeld, procesindicatoren en outcome-indicatoren. Grondgedachte hierbij is dat fysiotherapeuten producten of prestaties leveren die meetbaar zijn. Hun handelen is meetbaar, evenals de waren, de diensten of de producten die zij aanbieden. Als kenmerk van hun handelen wordt gezien dat zij iets doen, iets maken. Zorgverlenen wordt gelijkgesteld met iets doen, het verlenen van diensten, dienstverlenen. Toch zijn kritische kanttekeningen en bedenkingen te maken bij het marktgerichte denken en handelen. Kan iedere hulpbehoevende medemens wel een kritische consument zijn? Kan elke lijdende, hulpbehoevende medemens de ervaren last wel overzien en een hulpvraag formuleren. Is een al dan niet tijdelijk verlies van autonomie niet logischerwijze verbonden met een zekere mate van lijdzaamheid, een zekere mate van patiënt-zijn. Kunnen fysiotherapeuten aan de hand van hun professionele richtlijnen die het ware vertegenwoordigen wel bepalen wat het goede voor de individuele hulpvrager is? Fysiotherapeuten, in contact met mensen met problemen met hun bewegen, zien zich voor vragen gesteld die niet uitsluitend of geen makende antwoorden verdragen, vragen die iets anders vergen dan dat er marktgericht op wordt ingegaan. Is kinesiofobie een niet-rationele angst om te bewegen of is het een uiting van existentiële angst? Lees verder op 2 ONDERZOEK & ONTWIKKELING ISSUE

3 Projectaanvraag gehonoreerd GEZOND LEVEN GROEPSPROGRAMMA VOOR LAAG OPGELEIDE, NIET-WESTERSE ALLOCHTONE MANNEN dr. Dorine van Ravensberg 1 Het NPi zag zijn subsidieaanvraag bij ZonMw voor een nieuw project rond hulpverlening aan laag opgeleide niet-westerse allochtone mannen onlangs gehonoreerd. Dit nieuwe twee jaar durende project is gericht op de ontwikkeling van een integraal Gezond Leven programma samen met deze doelgroep. Het project bouwt voort op het succesvolle groepsoefenprotocol en de methode integrale benadering voor laag opgeleide niet-westerse allochtone vrouwen met chronische pijn. Het project zal grotendeels worden uitgevoerd in Amsterdam, waar al veel samenwerkingsnetwerken zijn opgebouwd. RELEVANTIE Laag opgeleide niet-westerse allochtonen ervaren veel gezondheidsproblemen zoals diabetes, hart- & vaatziekten, astma/copd, depressie, en aspecifieke pijnklachten, met als gevolg frequente huisartsconsulten, ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid. Algemene Gezond Leven (GL) programma s spreken deze doelgroep vaak niet aan. Daarom is het uitgangspunt voor het project dat deze allochtone doelgroep zelf vanaf de start actief meehelpt bij de ontwikkeling en uitvoering van op hen gerichte programma s. De start van de verandering naar gezonder leven ligt in de zorg vanwege het gezag van artsen en fysio- / oefentherapeuten; en vraagt om uitvoering in groepsverband voor culturele spiegeling en steun. 1 Programma-/projectleider NPi PROJECTDOELEN Het primaire projectdoel is het ontwikkelen, in nauwe samenwerking met de doelgroep mannen, van een geprotocolleerd Gezond Leven groepsprogramma, met meetinstrumentarium, geprotocolleerde voorlichting, en geschikte laagdrempelige sportieve activiteiten in de wijk/buurt. Verder gaat het om de implementatie en borging van het ontwikkelde GL-programma en de doelgroepparticipatie daarin, bij onder meer zorgverzekeraars, hulpverleners, gemeenten, sport& welzijnsorganisaties in de buurt / wijk. PLAN VAN AANPAK Het project zal worden uitgevoerd in verschillende stadsdelen van Amsterdam, waar veel allochtonen met gezondheidsachterstand wonen. In twaalf stadsdelen zijn in de eerdere projecten ( ) samenwerkingsnetwerken opgebouwd tussen onder meer de sectoren gezondheidszorg en sport & welzijn, inclusief samenwerking met allochtone organisaties en verenigingen, en er zijn korte lijnen naar bijvoorbeeld maatschappelijk werk en cursussen van GGZ en GGD. In de opzet, coördinatie en uitvoering van het project hebben allochtone sleutelfiguren en een vertegenwoordiger van de Kwaliteitskring migranten een belangrijke rol. Mannelijke (maar ook hierin geïnteresseerde vrouwelijke) fysio- / oefentherapeuten zullen worden getraind voor hun taken onder meer door de NPi-cursus Coachen naar gezond leven in multicultureel perspectief. VERWACHTE RESULTATEN De resultaten zullen zijn: 1. een geprotocolleerd Gezond Leven groepsprogramma voor allochtone mannen met resultaten vanuit de pilotfase; 2. gegevens over de mate waarin (voorwaarden voor) borging zijn gerealiseerd; 3. een methodiek voor het realiseren Dorine van Ravensberg, ook actief in de vakantie. van doelgroepparticipatie in gezondheidsbevordering voor een gedefinieerde doelgroep. Deze methodiek zal deel uitmaken van een door het Nederlands Instituut voor Gezondheidsbevordering en Ziektepreventie (NIGZ) samen te stellen toolkit Participatie. Het project zal plaatsvinden van september september Voor de cursussen op dit terrein zie: ISSUE ONDERZOEK & ONTWIKKELING 3

4 COACHEN VAN ALLOCHTONE CLIËNTEN NAAR EEN GEZONDE LEEFSTIJL Twee nieuwe NPi-cursussen op september en 3 november 2007 Het coachen van laag-opgeleide cliënten van niet-westerse afkomst naar een gezondere leefstijl krijgt steeds meer aandacht, waarbij gezonder bewegingsgedrag en andere eetgewoonten voorop staan. Steeds meer zorgverzekeraars erkennen het belang van deze paramedische functie. Het coachen van deze doelgroep vraagt specifieke competenties. Het NPi heeft hiertoe op basis van de zogeheten migrantenprojecten twee specifieke cursussen ontwikkeld voor fysio- en oefentherapeuten: de tweedaagse (basis)cursus Coachen naar gezond leven in multicultureel perspectief en de eendaagse cursus Coach gezond leven - migrantenprotocol. CURSUS COACHEN NAAR GEZOND LEVEN IN MULTI- CULTUREEL PERSPECTIEF NR De tweedaagse (basis)cursus Coachen naar gezond leven in multicultureel perspectief vindt plaats op vrijdag 28 september (incl. avondprogramma) en zaterdag 29 september 2007 in Hotel en Congrescentrum. De cursus is gericht op het leren coachen van de doelgroep naar een langdurig gezondere leefstijl met meer sportief bewegen. De cursist krijgt kennis aangereikt over algemene culturele verschillen in gezondheidsopvattingen en zingeving rond de zogeheten BRAVO-thema s (zoals bewegen, niet-roken en ontspanning). Veel aandacht wordt geschonken aan communicatie (o.a. health empowerment en motivational interviewing ) in multicultureel perspectief. Het stelt de cursist in staat om inzicht te krijgen in de opvattingen van individuele patiënten en deze te coachen naar gedragsverandering. Verder komen aan de orde aspecten als groepsvorming en groepsdynamiek, training, pijn en chronische aandoeningen, alle in multicultureel perspectief. CURSUS COACH GEZOND LEVEN - MIGRANTENPROTO- COL NR De eendaagse cursus Coach gezond leven migrantenprotocol vindt plaats op zaterdag 3 november 2007 in Hotel en Congrescentrum Papendal te Arnhem. Deze cursus is gericht op het toepassen van de methode Integrale benadering en het protocol voor vrouwelijke migranten met chronische aspecifieke pijn. In deze cursus wordt specifiek ingegaan op de inhoud van het migrantenprotocol, de vragenlijsten, tests en meetinstrumenten, de speciaal ontwikkelde voedingsvoorlichting bedoeld als opstap naar de diëtist of naar voedingscursussen van GGD, thuiszorg of buurtcentra, en het aangaan van samenwerkingsverbanden in de eigen wijk met onder meer sportscholen, sportbuurtwerk, allochtone organisaties en buurtcentra. EFFECTIEF GROEPSTHERAPIEPROGRAMMA VOOR MENSEN MET CHRONISCHE OF RECIDIVERENDE PIJNKLACHTEN Kent u ook een vaste groep van patiënten in uw praktijk die blijven terugkomen met dezelfde chronische pijnklachten? Een groep die afhankelijk van u blijft en waarvan u niet meer goed weet wat u hen nog kunt bieden? Er blijkt een mogelijkheid om deze patiëntengroep te trainen zodanig dat ze hun verantwoordelijkheid weer nemen voor hun probleem, en ze leren omgaan met de pijn. Een prospectief onderzoek van Pool e.a. onder 96 patiënten met chronische pijnklachten (continue pijn, langer dan twaalf weken) laat zeer positieve effecten zien van het acht weken durende groepstherapieprogramma. Voor de groepstherapie hoeft u niet te beschikken over grote oefenruimtes met dure apparatuur. Met simpele oefenmaterialen komt u al heel ver. De deelnemers aan dit programma bleken significant toe te nemen in kracht (meer dan 96%), een significant lagere score te hebben op de Quebec Back Pain Disability Scale en op de functie- en pijn-vas. Dit is verrassend, daar er geen aandacht uitgaat naar de pijn van de patiënt. De subjectieve verbetering van de patiënt wordt door driekwart van de patiënten als sterk verbeterd gescoord en meer dan 60% geeft aan voortaan te blijven sporten of bewegen. Een bijzonder positief resultaat. (Jaarboek Fysiotherapie/Kinesitherapie 2007, hoofdstuk 1). Bent u ook geïnteresseerd in de praktische invulling van dit groepstherapieprogramma? Volg dan de cursus Groepstherapie voor mensen met chronische of recidiverende pijnklachten nr op maandagmiddag en -avond 19 en dinsdag 20 november 2007 in Hotel en Congrescentrum. NADERE INFORMATIE Voor nadere informatie over bovenstaande cursussen zie de cursuspagina s voor fysio- en oefentherapeuten op Inschrijving voor deze en andere NPi-cursussen is mogelijk via het on line inschrijfformulier. 4 DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING ISSUE

5 Nieuwe NPi-uitgave! Voor paramedici en andere professionals in en buiten de gezondheidszorg TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN VAN DE MULTIPROFESSIO- NELE INTERNATIONAL CLASSIFICATION OF FUNCTIONING, DISABILITY AND HEALTH (ICF) Vragen over het gebruik van de ICF zijn er legio. Zoals wat je nu precies met de ICF in de praktijk kunt doen, of de ICF helpt bij het afnemen van de anamnese en de communicatie met de patiënt / cliënt en met andere professionals, of de ICF te gebruiken is bij verslaglegging in de dagelijkse praktijk, hoe meetinstrumenten zich verhouden tot de ICF, en wat de meerwaarde is van ICF-begrippen bij het genereren van managementinformatie en in wetenschappelijk onderzoek? Op deze en andere relevante vragen geven de auteurs in dit boek een antwoord. OPBOUW BOEK Door zijn opbouw is het boek ook bijzonder geschikt voor de paramedische en andere gezondheidszorgopleidingen. Deel I betreft de basisbegrippen, er aan gerelateerde begrippen (zoals modellen) en het gebruik van de ICF bij het beschrijven van het functioneren van cliënten en het methodisch handelen. Deel II gaat over de toepassingsmogelijkheden van de ICF toegelicht aan de hand van een groot aantal voorbeelden uit de praktijk. Ook bevat Deel II een aantal concrete handreikingen voor verschillende typen gebruikers van de ICF. In Deel III staan de ontwikkelingen met betrekking tot de ICF centraal. Classificaties zijn niet statisch: ontwikkelingen in de taal, de terminologie, moeten met een zekere regelmaat worden beoordeeld op hun relevantie voor verwerking in classificaties. Dat kan in de vorm van kleine veranderingen die de structuur van de classificatie niet aantasten (updates) en meer ingrijpende veranderingen (revisies). BESTELLINGEN De prijs van het boek bedraagt 32, -. Voor NPi- Servicekaart-abonnees is de prijs 29,-. Bestellen is mogelijk via ISSUE ONDERZOEK & ONTWIKKELING 5

6 MET HET NPi NAAR NEW YORK! Nieuwe stedentrip-formule vanaf 2008 Michael Schermer 1 Het NPi organiseert sinds vijf jaar zogeheten summercourses. Hierbij wordt een reguliere NPi-cursus op een locatie in het buitenland georganiseerd in combinatie met een recreatieve activiteit, zoals zeilen op de Griekse wateren of duiken in de Rode Zee in Egypte. Vanaf 2008 voegt het NPi hier een nieuwe Recreatie en educatie - formule aan toe: een NPi-cursus in combinatie met een stedentrip. Van zaterdag 15 tot en met zaterdag 22 maart 2008 vindt de eerste stedentrip-cursus plaats in New York. Daar zal NPi-cursusleider Ad Warmerdam M.S. de cursus De arthrokinetische benadering verzorgen op de ochtenden van maandag 17 - vrijdag 21 maart De cursuslocatie is de Columbia University in Manhattan, waarmee het NPi voor deze activiteit samenwerkt. De Columbia University staat zeer goed bekend en heeft onder andere een fysiotherapieopleiding. De cursuslocatie: het Medical Center van de Columbia University. wrichten beschrijft. Centraal in deze cursus staat het inzicht in het geïntegreerd functioneren van spieren, gewrichten en zenuwen. Een disfunctie in de ene structuur zal altijd de andere structuren beïnvloeden. Volgens hetzelfde principe zal de correctie van een disfunctie in een structuur zijn - positieve - uitwerking hebben op andere structuren. Veranderde reflexactiviteit vanuit het gewricht zal invloed hebben op de spiertonus, terwijl de spierspanning en spiercontracties de gewrichtspositie en -beweging beïnvloeden. De oorzaak van een spierzwakte kan in een naburig gewricht zijn gelegen, maar tevens in de wervelkolom of in de spier zelf (myopathie). Met behulp van manuele technieken is het mogelijk om de gewrichtsfunctie te herstellen (de afferentie vanuit het gewricht wordt genormaliseerd), waardoor tevens de spierfunctie verbetert. In de cursus komen de volgende onderdelen aan bod: een theoretisch, wetenschappelijk onderbouwd model betreffende het integrale functioneren van spieren, gewrichten, zenuwen en hun interacties; het onderzoeken van de spier-, gewrichts- en zenuwfunctie in diverse lichaamsregio s; het met manuele en oefentherapeutische technieken corrigeren van gewrichtsdisfuncties en spierzwaktes. BEZOEK NEW YORK Tijdens de middagen en avonden kan men individueel of in groepjes de Big Apple verkennen. Hiervoor zullen diverse suggesties worden aangedragen; ook wordt op één van de avonden met de hele groep een bezoek gebracht aan een show op Broadway. Cursusleider Ad Warmerdam heeft 1 fysiotherapeut / cursuscoördinator / cursusleider afdeling Deskundigheidsbevordering NPi CURSUS DE ARTHROKINETI- SCHE BENADERING De cursus De arthrokinetische benadering is een sterk praktijkgerichte cursus. De deelnemers worden geïntroduceerd in de arthrokinetische benaderingswijze, ontwikkeld door Ad Warmerdam. In 1999 promoveerde Ad Warmerdam aan de University of St. Augustine, Florida op onderzoek waarin hij nauwkeurig de interacties tussen spieren en ge- Cursusleider en reisleider Ad Warmerdam, M.S., fysiotherapeut/manueeltherapeut 6 DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING ISSUE

7 van 1985 tot 2004 zelf in New York gewoond en gewerkt als fysiotherapeut / manueeltherapeut in een ziekenhuis en in een eigen praktijk. Hij behaalde zijn Masters of Physical Therapy aan één van de universiteiten die New York rijk is. Tevens was hij begeleider van de New York Marathon en heeft hij parttime voor een reisorganisatie mensen rondgeleid door New York. Hij zal derhalve naast de rol van cursusleider tevens de rol van reisleider vervullen tijdens de eerste NPi-stedentrip. Het hotel waar de deelnemers tijdens deze week verblijven is het Lucerne Hotel New York, in Manhattan, niet ver van de Columbia University, aan de populaire Upper West Side vlakbij Central Park. In de directe omgeving van het hotel liggen o.a. het American Museum of Natural History, het Lincoln Center, het Broadway Theatre District, het Financial District en diverse cafés, restaurants en interessante winkels. Vanuit het hotel hebben de gasten een prachtig uitzicht op de Hudson River. STEDENTRIP- ARRANGEMENT Het stedentrip-arrangement omvat: De - met 18 punten geaccrediteerde - cursus De arthrokinetische benadering inclusief cursusmateriaal. Retourvlucht Amsterdam-New York. Transfers van het vliegveld in New York naar het hotel en vice versa. Zeven overnachtingen in het Lucerne Hotel New York. Een weekkaart voor de New Yorkse metro. Een bezoek aan een Broadwayshow. Een informatiegids over de stad New York. ARRANGEMENTSPRIJZEN De arrangementsprijzen zijn: 1.995,- voor deelnemers zonder een NPi-Servicekaart-abonnement 1.795,- voor deelnemers met een NPi-Servicekaart-abonnement 1.295,- voor partners die niet deelnemen aan de cursus. NADERE INFORMATIE Voor nadere informatie zie de rubriek Recreatie en educatie op de cursuspagina voor fysiotherapeuten op CONGRES NEDERLANDS PARAMEDISCH INSTITUUT FICU organiseert in samenwerking met het NPi het congres: Fysiotherapie en Intensive Care fysiotherapeutische interventies voor, tijdens en na de ICU-opname datum: maandag 26 mei 2008 locatie: Hotel en Congrescentrum dagvoorzitter: Prof. Dr. Rik Gosselink, fysiotherapeut, hoogleraar revalidatiewetenschappen De kosten bedragen inclusief koffie, thee en congresmateriaal 195,-. Voor NPi-Servicekaart-abonnees bedragen de kosten 135,-. Inschrijven is reeds mogelijk: on line inschijfformulier Nr.: FICU is een werkgroep van fysiotherapeuten, werkzaam op een intensive care, uit zes verschillende ziekenhuizen in Amsterdam, Leiden en Nieuwegein. In de komende periode zal alle relevante congresinformatie worden geplaatst op de website van FICU: ISSUE DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING 7

8 URSUSSEN IN DE PERIODE SEPTEMBER 2007 T/M FEBRUARI 2008 ZIJN ER BIJ DE VOLGENDE CURSUSSEN NOG PLAATSEN VRIJ: Sportrevalidatie Nr Data: vrijdagmiddag en -avond 14 en zaterdag 15 september, vrijdagmiddag en -avond 26 en zaterdag 27 oktober, vrijdagmiddag en -avond 16 en zaterdag 17 november 2007 Kosten: 995,- inclusief koffie, thee, lunches, avondmaaltijden en cursusmateriaal resp. 895,- voor NPi- Coach gezond leven - migrantenprotocol (NIEUW!) Nr Datum: zaterdag 3 november 2007 Kosten: 216,- inclusief koffie, thee, lunch en cursusmateriaal resp. 194,- voor NPi- Clinical Neurodynamics - onderlichaam Nr Data: woensdag 14 en donderdag 15 november 2007 Kosten: 357,- inclusief koffie, thee, lunches en cursusmateriaal resp. 325,- voor NPi- De elleboog: complexer dan het lijkt (VERNIEUWD!) Nr Data: vrijdagmiddag en -avond 16 november en zaterdag 17 november 2007 Kosten: 399,- inclusief koffie, thee, avondmaaltijd, lunch en cursusmateriaal resp. 359,- voor NPi- Groepstherapie voor mensen met chronische of recidiverende pijnklachten Nr Data: maandagmiddag en -avond 19 november en dinsdag 20 november 2007 Kosten: 399,- inclusief koffie, thee, avondmaaltijd, lunch en cursusmateriaal resp. 359,- voor NPi- Hartfalen (voor tweedelijns fysiotherapeuten) Nr Data: vrijdag 23 november (inclusief avondprogramma) en zaterdag 24 november 2007 Plaats: Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn Kosten: 429,- inclusief koffie, thee, lunches, avondmaaltijd en cursusmateriaal resp. 389,- voor NPi- volgeboekt Feldenkrais - Back into action Nr Data: donderdagmiddag en -avond 29 november, vrijdag 30 november (geen avondprogramma) en zaterdag 1 december 2007 De Bergse Bossen te Driebergen Kosten: 660,- inclusief koffie, thee, avondmaaltijd, twee lunches en cursusmateriaal resp. 595,- voor NPi- Enkelletsels (VERNIEUWD!) Nr Data: vrijdagmiddag en -avond 30 november en zaterdag 1 december 2007 Kosten: 395,- inclusief koffie, thee, avondmaaltijd, lunch en cursusmateriaal resp. 355,- voor NPi- Beweging in het gedrag van de cliënt, om hem/haar weer in beweging te krijgen (NIEUW!) Nr Data: vrijdag 30 november (inclusief avondprogramma) en zaterdag 1 december 2007 Kosten: 526,- inclusief koffie, thee, lunches, avondmaaltijd en cursusmateriaal resp. 473,- voor NPi- Hydrotherapie in de neurologie (NIEUW!) Nr Data: vrijdag 30 november (inclusief avondprogramma) en zaterdag 1 december 2007 Plaats: Bussum Kosten: 499,- inclusief koffie, thee, lunches, avondmaaltijd en cursusmateriaal resp. 449,- voor NPi- 8ZIE OOK DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING CURSUSAGENDA OP: ISSUE ONDER CURSUSSEN

9 Zwanger Actief (VERNIEUWD!) Nr Data: vrijdagmiddag en -avond 30 november en zaterdag 1 december 2007, vrijdagmiddag en -avond 11 en zaterdag 12 januari, vrijdagmiddag en -avond 25 en zaterdag 26 januari 2008 Kosten: 995,- inclusief koffie, thee, lunches, avondmaaltijden en cursusmateriaal resp. 895,- voor NPi- Lumbosacrale patronen (NIEUW!) Nr Data: vrijdag 7 en zaterdag 8 december 2007 (geen programma op vrijdagavond) Kosten: 325,- inclusief koffie, thee, lunches en cursusmateriaal resp. 293,- voor NPi- Klinisch-neurologisch onderzoek als sleutel voor behandeling Nr Data: vrijdagochtend 14 december 2007, vrijdagmiddag en -avond 18 en zaterdag 19 januari 2008 Kosten: 499,- inclusief koffie, thee, avondmaaltijd, lunch en het boek Neurologische aandoeningen. Klinisch onderzoek (incl. CD-rom) van prof.dr. W. De Weerdt resp. 449,- voor NPi- Orthopedische hulpmiddelen: de hand (NIEUW!) Nr Datum: dinsdag 18 december 2007 Kosten: 195,- inclusief koffie, thee, lunch en cursusmateriaal resp. 175,- voor NPi- Patroonherkenning: lagerug (NIEUW!) Nr Datum: zaterdag 15 december 2007 Kosten: 195,- inclusief koffie, thee, lunch en cursusmateriaal resp. 175,- voor NPi- Patroonherkenning: nek (NIEUW!) Nr Datum: zaterdag 19 januari 2008 Kosten: 195,- inclusief koffie, thee, lunch en cursusmateriaal resp. 175,- voor NPi- Patroonherkenning: schouder (NIEUW!) Nr Datum: zaterdag 9 februari 2008 Kosten: 195,- inclusief koffie, thee, lunch en cursusmateriaal resp. 175,- voor NPi- Vervolgcursus Functiestoornissen van de bekkenbodem bij kinderen Nr Data: donderdagmiddag en -avond 7 februari, vrijdag 8 februari (geen avondprogramma) en zaterdag 8 maart 2008 Plaats: Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn Kosten: 619,- inclusief koffie, thee, avondmaaltijd, twee lunches, cursusmateriaal en het boek Hillie en Billie leren plassen en poepen resp. 557,- voor NPi- Oppervlakte-elektromyografie in de praktijk Nr Data: donderdag 24 januari en donderdag 7 februari 2008 Kosten: 399,- inclusief koffie, thee, lunches, syllabus en het Handboek oppervlakte-elektromyografie van J.L.M. Franssen resp. 359,- voor NPi- Indien u reeds in het bezit bent van het boek, verzoeken wij u dit bij de inschrijving te vermelden. Het cursusbedrag is dan 20,- lager. Kijk ook in de speciale cursusagenda op Zoek op trefwoord of zoek op periode! bijblijven met het NPi ZIE OOK ISSUE DE CURSUSAGENDA OP: DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING ONDER CURSUSSEN 9

10 CURSUSSEN MET INTERNATIONALE KOPSTUKKEN Michael Schermer 1 Ook het komende jaar organiseert het NPi diverse cursussen in Nederland met internationale kopstukken op paramedisch terrein. Zo staan voor het najaar van 2007 en het voorjaar van 2008 de volgende vijf cursussen op de rol. MOBILIZING AWARENESS : SENSOMOTORISCHE REËDUCATIE met Servaas Mes uit de USA Vanwege de grote belangstelling voor deze cursus organiseert het NPi op donderdagmiddag en - avond 27, vrijdag 28 en zaterdag 29 september 2007 een extra cursus (cursusnummer ) over deze door cursusleider Servaas Mes ontwikkelde methode, waarin hij elementen van de methoden Somatics, Alexander en Feldenkrais heeft geïntegreerd. Servaas Mes is een - uit Nederland afkomstige - fysiotherapeut / Somatic practitioner & educator, die al jaren in Amerika woont en werkt en als docent verbonden is aan de San Francisco State University. FELDENKRAIS - BACK INTO ACTION met Lawrence Goldfarb uit de USA Feldenkrais is onder de paramedici die gericht zijn op het bewegend functioneren van mensen een nog niet zo bekende methode. Toch betreft het een voor deze hulpverleners zeer geëigende en bruikbare methode ter verbetering van de kwaliteit van het bewegend functioneren bij mensen met een verstoring hiervan. Het is niet zozeer een behandelmethode, maar meer een leermethode, gericht op bewegingseducatie. De methode Feldenkrais is bij uitstek geschikt om de efficiëntie en het gemak van díe dagelijkse bewegingshandelingen (ADL-activiteiten) te verbeteren waarin de betreffende persoon zich belemmerd voelt. 1 fysiotherapeut / cursuscoördinator / cursusleider afdeling Deskundigheidsbevordering NPi Lawrence Goldfarb Ph. D. Voor hen die geïnteresseerd zijn in de methode Feldenkrais, maar niet meteen de uitgebreide opleiding wensen te volgen, organiseert het NPi drie driedaagse cursussen Feldenkrais (één cursus per 1,5 jaar) met Lawrence Goldfarb als docent: Back into action. In deze cursus staat de rug c.q. wervelkolom centraal. Er wordt gewerkt aan de hand van een selectie van bewegingsseries specifiek gericht op het bewegend functioneren van de rug. On your feet. In deze cursus vormen het staan en gaan de rode draad. Pushing & pulling. In deze cursus vormen de bewegingshandelingen duwen, trekken en tillen het vertrekpunt voor diverse Feldenkraisbewegingsseries. De eerstvolgende Feldenkrais-cursus van het NPi is de cursus Feldenkrais - Back into action (cursusnummer ) op donderdagmiddag en -avond 29 november, vrijdag 30 november en zaterdag 1 december 2007 in Hotel en Congrescentrum De Bergse Bossen te Driebergen. (N.B. De volledige opleiding tot Feldenkraisdocent duurt vier jaar en kan worden gevolgd in Amsterdam. Deze International Amsterdam Feldenkrais Teacher Training staat ook onder leiding van Lawrence Goldfarb, Ph.D. uit de USA). CLINICAL NEURODYNAMICS met Michael Shacklock uit Australië Evenals vorig jaar verzorgt Michael Shacklock uit Adelaide zijn internationaal hoog aangeschreven cursussen Clinical Neurodynamics - bovenlichaam op 12 en 13 november 2007 (reeds vol) en Clinical Neurodynamics - onderlichaam op 14 en 15 november 2007 (cursusnummer , nog plaats). Michael Shacklock is fysiotherapeut en Director van de City Physiotherapy Michael Shacklock demonstreert een zenuwmobilisatietechniek. 10 DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING ISSUE

11 and Sports Injury Clinic in Adelaide. Hij heeft een zeer doeltreffende methode ontwikkeld voor de diagnostiek bij en behandeling van cliënten met klachten betreffende het bewegingssysteem met een neurale component. In zijn bijzonder praktische hands on cursussen demonstreert Shacklock deze methode, met als focus de klinische beelden van mensen met pijnsyndromen. Er worden veel nieuwe diagnostische en therapeutische (zenuwmobilisatie)technieken in gedemonstreerd en geoefend. In zijn boek Clinical Neurodynamics: A new system of musculoskeletal treatment (2005) beschrijft Shacklock specifieke tests voor bijna alle delen van het perifere zenuwstelsel en maakt hij het belang van deze aanpak duidelijk voor de diagnostiek bij patiënten met pijngerelateerde klachten zonder aanwijsbare pathologie. HET PPP-CONCEPT BIJ INCONTINENTIE (NIEUW) met Annemie Devreese uit België Op zaterdag 2 februari 2008 organiseert het NPi in praktijk Pelvicum Fysiotherapie te Schiedam een masterclass voor geregistreerde bekkenfysiotherapeuten over Het PPPconcept bij incontinentie (cursusnummer ). De masterclass wordt gegeven door prof.dr. Annemie Devreese, een zeer ervaren bekkenbodemtherapeut uit Leuven. Voor zowel urge- als stressincontinentie is een gerichte revalidatiebehandeling mogelijk. In het PPP-oefenconcept (Position, Proprioception, Pelvic floor) worden met oefentherapie waarin houdingen centraal staan de bekkenbodemspieren proprioceptief getraind. In essentie komt dit concept erop neer dat de aanspanning van de oppervlakkige en diepe spierlagen van de bekkenbodem in de juiste volgorde wordt geoefend in verschillende houdingen. Dit gebeurt steeds in combinatie met contractie van de buikspieren. In bepaalde houdingen is het gemakkelijker bepaalde spieren van de bekkenbodem aan te spannen dan in andere houdingen. Dit principe wordt gehanteerd bij de behandeling van patiënten die moeite hebben met het selectief activeren van de bekkenbodemspieren. De bedoeling van deze cursusdag is dat de deelnemers vertrouwd raken met de basisprincipes van het PPP-concept en dit concept praktisch leren toepassen bij cliënten met incontinentieklachten. Het oefenen op geleide van een (inwendig) toucher maakt onderdeel uit van het PPP-concept en zal tijdens de cursus ook praktisch worden geoefend. EVALUATION AND TREATMENT OF THE THORACIC SPINE AND RIB CAGE (NIEUW) met Mark Bookhout uit de USA Op vrijdag 6 en zaterdag 7 juni 2008 verzorgt de gerenommeerde fysiotherapeut / manueeltherapeut / osteopaat Mark Bookhout, MSc uit de USA de nieuwe cursus Evaluation and treatment of the thoracic spine and rib cage (cursusnummer ) Mark Bookhout toont een mobilisatietechniek. voor fysio- en manueeltherapeuten. In deze cursus leert de deelnemer hoe hij disfuncties in de thoracale wervelkolom en ribdisfuncties kan diagnosticeren en behandelen met behulp van zogeheten Muscle Energy Technieken en directe gewrichtsmobilisatietechnieken. Tevens zal worden getoond hoe de schouderfunctie gunstig kan worden beïnvloed door behandeling van de thoracale wervelkolom en ribbenkast. Het opstellen van een oefenprogramma voor cliënten met disfuncties in de thoracale wervelkolom respectievelijk ribdisfuncties is ook een cursusonderdeel. Annemie Devreese, bekkenbodemtherapeut uit Leuven. NADERE INFORMATIE Voor nadere informatie over de bovenstaande cursussen zie de cursuspagina voor fysiotherapeuten op Inschrijving is mogelijk via het on line inschrijfformulier op de website van het NPi. ISSUE DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING 11

12 20+ SCHOLINGSTRAJECT VOOR PAS AFGESTUDEERDE FYSIOTHERAPEUTEN Op vrijdagmiddag 15 juni 2007 organiseerde het NPi, in samenwerking met het KNGF, voor het eerst een informatiemiddag speciaal voor vierdejaarsstudenten fysiotherapie en pas afgestudeerde fysiotherapeuten. Harm Askes (hoofd Deskundigheidsbevordering NPi), Leo Hagenaars (adviseur onderwijsinhoud en onderwijsuitvoering bij het NPi), Jan Megens (accountmanager bij het KNGF), Michael Schermer en Hans Bult (NPicursusleiders / -coördinatoren) informeerden de meer dan 70 aanwezigen over de diensten en producten van het NPi en het KNGF. Om nader kennis te maken met het NPi ontvingen alle aanwezigen gratis een NPi- Servicekaart. Tevens werd bekendgemaakt dat in het voorjaar van 2008 pas afgestudeerde fysiotherapeuten kunnen deelnemen aan een speciaal voor hen ontwikkeld scholingstraject onder leiding van Leo Hagenaars, op de twee vrijdagen 8 februari en 4 april 2008 in Hotel en Congrescentrum. Het doel van deze instapcursus is om het instromen in de reguliere NPi-cursussen en -opleidingen te vergemakkelijken. De inhoud van de instapcursus is gericht op de eerstelijn; alle voorbeelden c.q. casuïstieken zullen worden toegespitst op de eerstelijns setting. De kosten voor dit tweedaagse scholingstraject bedragen 215,- inclusief koffie, thee, lunches en scholingsmateriaal, respectievelijk 195,- voor NPi- Pas afgestudeerde fysiotherapeuten kunnen zich voor dit traject inschrijven via het on line inschrijfformulier op Ook handig: HET WEKELIJKS NIEUWS VOOR PARAMEDICI Behalve de NPi-CursistenService is er ook nog het Wekelijks Nieuws voor Paramedici. Dit is een wekelijks overzicht van nieuws voor paramedici, zoals dat in dag- en weekbladen en in een groot aantal andere bronnen verschijnt. Het biedt u in één oogopslag het belangrijkste nieuws dat ook uw cliënten en patiënten kunnen hebben gelezen. U ziet snel wat op uw vakgebied de publiciteit haalde en wat op dat van uw collega-paramedici. De items worden voorzien van hyperlinks naar de verschillende nieuwsbronnen, zodat u verder kunt lezen als u dat zou willen. Inmiddels hebben meer dan 7700 paramedici, wetenschappers, artsen en andere belangstellenden een gratis abonnement op deze paramedisch brede attenderingsservice genomen. NU ABONNEREN! Abonneer u nu op het Wekelijks Nieuws voor Paramedici via: mailservice.asp COLOFON ISSUE is de gratis kwartaaluitgave van het Nederlands Paramedisch Instituut en verschijnt in februari, mei, augustus en november in een oplage van ruim exemplaren. Issue is ook volledig op internet te vinden onder Issue Online op Redactie: H.E. Askes H.W.A. Wams E. Wieberdink Vormgeving: van Doornik & Co Advertenties: H.E. Askes, askes@paramedisch.org ISSN Nederlands Paramedisch Instituut Postbus BD Amersfoort Telefoon: (033) Fax: (033) Internet: npi@paramedisch.org 12 DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING ISSUE

13 HET NPi IN 2006: VOORAL SPANNEND! 2006 was al weer een spannend jaar voor het NPi. Spannend door alle ontwikkelingen in de gezondheidszorg en de consequenties daarvan voor de paramedische sector. De marktwerking en de kostenbeheersing, de verdere opmars van de digitalisering, doelmatig en evidence based handelen, prestatie-indicatoren, de DBC s, de thuiszorg. Het NPi ontving en ontvangt daarover veel vragen en heeft diverse activiteiten opgezet om erop in te spelen. Spannend ook doordat het NPi zich zonder VWS-subsidie blijkt te kunnen handhaven en een uitermate nuttige functie vervult als enige landelijke instituut dat pal staat voor specifiek de paramedische sector. In eigen huis lag uiteraard de focus op uitbreiding dan wel handhaving van zijn positie op de markt van deskundigheidsbevordering, documentatie en onderzoek & ontwikkeling. Bij beschouwing van de resultaten is het NPi succesvol gebleken. Als organisator van cursussen en symposia op paramedisch gebied is het NPi niet meer weg te denken uit de markt. De DocOnline-databanken trokken in 2006 weer meer dan één miljoen bezoekers. Ook voor de unieke paramedische bibliotheek-collectie was de belangstelling van gebruikers in 2006 weer groot. Nieuw op de NPi-website was onder meer de installatie van de NPi-Shop voor het bestellen van boeken en rapporten en de ontwikkeling van NPi-Learning. Verder stond 2006 in het teken van het naderend afscheid - vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd in maart van zijn wetenschappelijk directeur, prof.dr. R.A.B. Oostendorp, tevens houder van de leerstoel 'Paramedische Wetenschappen' aan het UMC St Radboud in Nijmegen. Behalve een afscheidssymposium op 2 maart 2007 van de Afdeling Kwaliteit van Zorg van het UMC St Radboud, waaraan het NPi heeft meegewerkt, organiseerde het NPi zijn eigen afscheidssymposium op 11 mei Het NPi-kwartaalblad Issue verscheen in 2006 in een oplage van exemplaren en de gratis digitale Wekelijkse NPi-mailservice registreerde 7605 abonnees. Daarnaast bleek de NPi-Servicekaart voor bijna 4400 paramedici interessant vanwege de aantrekkelijke kortingen die deze kaart biedt op NPiproducten, zoals cursussen en publicaties. De samenwerking met andere organisaties en de netwerkfunctie van het NPi komt onder meer tot uiting in de participatie van het NPi in in totaal 66 besturen, adviesraden, begeleidingsen adviescommissies, werkgroepen, lidmaatschappen en dergelijke. Lees het jaarverslag 2006 op algemeen/jaarverslagen.asp NPi-cursussen in de regio schrijf in voor de NPi-regio-nieuwsbrieven Het NPi heeft de afgelopen periode zeer goede ervaringen opgedaan met het aanbieden van cursussen in de regio. Het regionale cursuspakket zal derhalve in de komende periode verder worden uitgebreid. Uw voordelen: - geen lange reistijden - minder kosten - meer op maat Om op de hoogte te blijven van het cursusaanbod in uw regio kunt u vanaf heden inschrijven voor de NPi-regio-nieuwsbrief. Met behulp van deze regionale nieuwsbrieven zullen we ook peilen wat de scholingswensen zijn in een bepaalde regio. De regio-nieuwsbrieven zullen onregelmatig verschijnen en informatie bevatten over activiteiten van het NPi in 12 regio s. In de regio Randstad West wordt binnenkort een aantal NPi-cursussen aangeboden. Meer weten? Schrijf in voor de NPi-regio-nieuwsbrieven op: Uiteraard is het ook mogelijk dat u suggesties of wensen naar ons mailt betreffende cursussen die u graag in uw regio georganiseerd wilt hebben. U kunt hiervoor een sturen naar Harm Askes, hoofd Deskundigheidsbevordering, askes@paramedisch.org ISSUE DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING 13

14 ZONDER KENNIS GEEN KUNDE! DocOnline onmisbaar voor kwaliteit paramedische zorg In 2006 registreerde DocOnline weer ruim één miljoen bezoeken. DocOnline van het NPi is al jaren hét startpunt voor het vinden van paramedische informatie. Het is dus zaak om DocOnline in de lucht te houden, zodat het de toegang is en blijft tot de drie veel geraadpleegde paramedische databanken van het NPi. Het wegvallen van de VWS-subsidie betekent helaas dat het handhaven van DocOnline niet meer kosteloos kan. Vanaf 1 januari 2008 wordt daarom een abonnementensysteem ingevoerd en wordt de toegang voor individuele gebruikers gekoppeld aan de NPi-Servicekaart. Voor professionals in de zorg is het steeds belangrijker dat zij toegang hebben tot wetenschappelijke informatie en dat ze weten waar zij deze kunnen vinden. En hoewel men tegenwoordig voor het vinden van informatie de deur zelfs niet meer uit hoeft, toch werkt googlen voor het vinden van wetenschappelijke informatie niet echt. En, wát je vindt, is niet altijd wat je zoekt. VOOR PARAMEDISCHE INFORMATIE NAAR DocOnline Iedereen weet dat hij al googlend voor veel doeleinden op het internet een heel eind aan zijn trekken komt. Dat geldt niet voor het zoeken van wetenschappelijke informatie, want nog geen 10% van de op internet aanwezige informatie is geïndexeerd door zoekmachines [1]. DocOnline van het Nederlands Paramedisch Instituut is al jaren hét startpunt voor het vinden van paramedische informatie. Voor wetenschappelijke informatie over bijvoorbeeld oefentherapie is DocOnline overigens de enige bron. Geen wonder dat DocOnline ook in 2006 weer door meer dan één miljoen mensen is bezocht. eigen PC of werkplek. De referenties zijn doorzoekbaar met Nederlandstalige(!) trefwoorden uit de Paramedische Indextermenlijst van het NPi. Er zijn drie databanken beschikbaar, namelijk DocOnline Literatuur, Protocollen en Meetinstrumenten. DocOnline Literatuur bevat meer dan beschrijvingen van tijdschriftartikelen, boeken, rapporten en andere (paramedische) publicaties, veelal voorzien van een samenvatting. Het is om drie redenen een unieke databank. Ten eerste is het bestand gemakkelijk te doorzoeken door het gebruik van Frans de Meijer 1, Ria Wams 2 Nederlandse trefwoorden. Ten tweede door de vele referenties van internationale tijdschriften die elders (in externe databanken) niet zijn opgenomen en last but not least door zijn gerichtheid op de Nederlandstalige artikelen. DocOnline Protocollen bevat zo n 2500 beschrijvingen van (zorg)protocollen, standaarden en richtlijnen op paramedisch terrein; het zijn zowel mono- en multidisciplinaire als inhoudelijke en procesmatig gerichte protocollen. DocOnline Meetinstrumenten betreft de referenties van zo n 450 vragenlijsten, observatielijsten en antropometrische instrumenten voor het vaststellen van de gezondheidstoestand van een patiënt / cliënt, voor het vaststellen van effecten van de paramedische zorg bij individuele patiënten in de dagelijkse praktijk, en voor het meten van tevredenheid van patiënten met paramedische zorg. DocOnline-DATABANKEN DocOnline is als portaal voor de paramedische databanken van het NPi de directe weg voor het vinden van paramedische informatie vanaf de 1 Informatiespecialist NPi 2 Directeur NPi De computerruimte voor bezoekers in de voormalige NPi-bibliotheek. 14 DOCUMENTAIRE INFORMATIE ISSUE

15 nen een belangrijke bijdrage leveren aan wetenschappelijk of beleidsmatig onderzoek op paramedisch terrein. Efficiënt en zo volledig mogelijk zoeken van literatuur is een vak apart. Veel cursisten die hierin in groepen of individueel geschoold worden, verzuchten dat ze dat veel eerder hadden moeten doen, dat hun dat veel tijd zou hebben bespaard en dat ze degelijker te werk zouden zijn gegaan. De informatiespecialisten van het NPi kunnen u of uw bedrijf / organisatie begeleiden bij het uitvoeren van literatuuronderzoek op paramedisch terrein. De ontruimde NPi-bibliotheek. DocOnline BLIJFT BESCHIKBAAR VIA ABONNEMENTENSYSTEEM Vanaf 2004 subsidieert VWS het NPi niet meer jaarlijks en dus ook DocOnline niet meer. Om DocOnline toch in de lucht te kunnen houden is er in de afgelopen tijd gezocht naar andere mogelijkheden om dat financieel te kunnen bolwerken. Uiteindelijk is gekozen voor een abonnementensysteem. Vanaf januari 2008 zal de toegang gekoppeld zijn aan de NPi- Servicekaart. Deze kaart biedt u daarnaast de bekende voordelen, zoals 10% korting op deelname aan NPicursussen, 30% op symposia, 10% op de aankoop van publicaties. Kijk op voor meer informatie. Hogescholen en andere instellingen kunnen vanaf 1 januari 2008 via een multi-userabonnement terecht op DocOnline, zodat studenten, intramurale paramedici en onderzoekers voor hen relevante informatie kunnen blijven vinden. DocOnline ( is in 2007 nog gratis. Voor meer informatie kunt u en: doc@paramedisch.org. LITERATUURONDERZOEK Literatuuronderzoek heeft betrekking op het in kaart brengen van de stand van zaken over een bepaald (wetenschappelijk) onderwerp op paramedisch gebied. De bij het NPi werkzame gekwalificeerde literatuuronderzoekers (informatiespecialisten) kun- ANDERE DIENSTEN ZOEKPROFIELEN Als u geen mogelijkheid of zin heeft om iedere keer weer op zoek te gaan naar eventueel verschenen artikelen, dan kan het NPi u - op abonnementsbasis - periodiek literatuuroverzichten verstrekken aan de hand van uw persoonlijk zoekprofiel. U ontvangt dan met de afgesproken frequentie de nieuwste literatuurbeschrijvingen in uw mailbox. Kijkt u voor meer informatie op of stuur een naar: doc@paramedisch.org. LEREN ZOEKEN Wilt u zelf (beter) leren zoeken? Het NPi geeft jaarlijks een door het KNGF geaccrediteerde cursus Systematisch zoeken van literatuur op internet. Als u interesse heeft en meer informatie wilt over deze cursus, dan kunt u een sturen naar: desk@paramedisch.org. [1] Zaal R. Zoekt en gij zult dolen. Automatisering Gids 2007; 41(26/27): 3 NPi-MAIL-ATTENDERINGEN Een gemakkelijke manier om op de hoogte te blijven van het paramedisch nieuws is u abonneren op de -attenderingen van het NPi. Er zijn twee verschillende mailingen, beide interessant, beide gratis, namelijk het Wekelijks Nieuws voor Paramedici en de NPi-CursistenService. De NPi-CursistenService bevat Nederlandstalige samenvattingen van wetenschappelijke literatuur, nieuwsberichten uit de media en informatie over cursussen, congressen alsmede links naar relevante websites. De NPi-CursistenService verschijnt over tien verschillende thema s, elk acht keer per jaar. Bent u geïnteresseerd en wilt u meer informatie of zich aanmelden? Kijkt u dan op Het Wekelijks Nieuws voor Paramedici brengt u elke maandagochtend het laatste paramedische nieuws uit meer dan 50 nieuwsbronnen in uw mailbox. Hierdoor hoeft u (bijna) niets te missen over wat er aan paramedisch nieuws is verschenen in de landelijke dagbladen en zorgmagazines. Kijkt u op voor meer informatie over deze mail. ISSUE DOCUMENTAIRE INFORMATIE 15

16 Geen kopieën van artikelen meer via het NPi WAAR KAN IK NU KOPIEËN BESTELLEN? Tot oktober 2006 kon men via DocOnline van het NPi met een paar muisklikken fotokopieën bestellen van een groot deel van de gevonden referenties. Met de gedwongen sluiting van de NPi-bibliotheek is die functie vervallen. De kosten voor deze service liepen te hoog op en doorberekening van alle kosten in de kopieprijs zou deze onaanvaardbaar hoog maken. Het NPi besloot daarom de kopieservice te staken. Nu de bibliotheek van het NPi niet meer openbaar toegankelijk is, is het ook wettelijk niet meer toegestaan dat het NPi kopieën van tijdschriftartikelen levert aan particulieren of instellingen (waaronder bibliotheken) [1]. HOE KOM IK DAN AAN MIJN ARTIKELEN? Paramedici die werkzaam zijn in een (grote) instelling (hogeschool, ziekenhuis, e.d.) kunnen vaak terecht bij hun eigen bibliotheek. Studenten kunnen ook gebruikmaken van de mediatheek op hun hogeschool. Anderen zullen contact moeten opnemen met een universiteitsbibliotheek, bij voorkeur van een medische faculteit, of met een zogenaamde WSF-bibliotheek. WSF staat voor Wetenschappelijke Steun Functie. Deze functie is een openbare bibliotheekvoorziening op hbo / wetenschappelijk niveau, welke wordt uitgevoerd door dertien grote openbare bibliotheken verspreid over het land [2]. Iedereen met een openbaar bibliotheekabonnement kan gebruik maken van de kopiediensten van de WSFbibliotheken. Zij kunnen daarvoor bij hun eigen openbare bibliotheek terecht. LITERATUUR [1] De Auteurswet staat levering van fotokopieën uit auteursrechtelijk beschermde werken alleen toe als de organisatie (in dit geval het NPi) non-profit is en een publiek toegankelijke bibliotheek heeft. [2] Zie voor een overzicht: HEEFT U AL EEN ABONNEMENT OP DE NPi-SERVICEKAART? U krijgt kortingen op NPi-diensten en -producten U maakt wetenschappelijk onderzoek op uw vakgebied mogelijk U investeert in uw eigen Documentatiecentrum Het NPi biedt u de mogelijkheid een abonnement op de NPi-Servicekaart te nemen en gebruik te maken van de volgende voordelen: 10% korting op alle NPi-cursussen 30% korting op NPi-congressen 10% korting op NPi-publicaties gratis toegang tot DocOnline (de NPi-databanken Literatuur, Protocollen en Meetinstrumenten) Regelmatig kortingen op voor paramedici aantrekkelijke diensten en producten. WAT KOST EEN NPi-SERVICEKAART? Een individueel, persoonsgebonden abonnement op de Servicekaart kost 45,- per jaar. Een groepskorting is mogelijk van 15 tot 30 procent. AANMELDEN Abonnementen kunnen worden aangemeld via Internet (zie onder Servicekaart ). 16 DOCUMENTAIRE INFORMATIE ISSUE