"An apple a day keeps the doctor away!" Het kweken van een voortreffelijk gezonde hap
|
|
- Irma Maes
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 L E E S T E K S T "An apple a day keeps the doctor away!" Het kweken van een voortreffelijk gezonde hap Er is ongetwijfeld iemand die deze uitspraak voor jou kan vertalen. Misschien kan je het zelf wel. Weet je ook wat ze wil zeggen? Eet elke dag een appel, da s gezond. Aan keuze gelukkig geen gebrek. Er bestaan duizenden soorten appels. Met elk een eigen smaak: zoet of zuur; elk met een eigen kleur: van blozend rood, over grasgroen tot prachtig geel; met elk een typische geur, vorm, grootte en hardheid. Kortom : voor elk wat wils. James Grieve Je begrijpt dat het onbegonnen werk is ze allemaal op te sommen. Wat wel mogelijk is, is het indelen in grote groepen. Daarvoor kun je bijvoorbeeld kijken waarvoor we ze gebruiken. Handappels kun je zo uit het vuistje eten. Om appelmoes of appelbereidingen te maken gebruiken we moesappels. Sapappels zijn dan weer appels die heel veel sap bevatten en waarmee je appelsap of appelwijn kan maken. Je kan ook kijken naar de boom waaraan ze groeien. Ja, uiteraard zijn het allemaal appelbomen, maar de hoogte van die bomen kan nogal verschillen. Zo spreekt men van laagstammen als de stam tussen de 50 en de 0 cm hoog zijn. Halfstammen meten tussen 1,20 m en 1,40 m. Hoogstammen hebben een stam die hoger is dan 2 m. Een appelkweker heeft het het hele jaar door druk met het verzorgen van zijn boomgaard. Maar eens de oogsttijd aangebroken is, heeft hij handen te kort. Appels butsen zeer makkelijk en kunnen dan niet lang meer bewaard worden. Voorzichtigheid is hier dus geboden. Vandaar dat het plukken van de appels nog altijd voor het grootste deel handenarbeid is. Gedurende de oogstperiode (september oktober) heeft de appelkweker zeer veel volk nodig. Maar omdat de prijs van onze Elstar appels in de winkel niet te hoog mag worden, kan hij geen hoog loon betalen. Bovendien is het vrij zwaar werk. Het gebeurt dan ook vaak dat hij niet voldoende mensen kan vinden om de pluk vlot te laten verlopen. De grootste zorg van een appelkweker is het kweken van mooie, lekkere, gezonde appels. Daarvoor moet hij heel wat factoren in het oog houden. De natuur is immers niet altijd een bondgenoot, maar soms een vijand die moet bedwongen worden. Denk maar eens aan de rare kuren die het weer soms heeft. Zo is er de wind, die voor gevoelige temperatuurschommelingen kan zorgen en zelfs de vruchten van de bomen kan doen vallen. Om zijn appelbomen te beschutten tegen de wind zal de kweker rond zijn boomgaard hagen aanplanten als windscherm. Die haag moet even hoog zijn als 1/10 van de grootte van de achterliggende boomgaard. Je treft deze hagen vooral aan in streken waar het vaak hard waait (vb. in de Polders). Cox s Orange Pippin Tuinbouw.1
2 L E E S T E K S T Gloster Boskoop Als de appelbomen in bloei staan, vernietigt nachtvorst soms een groot deel van de bloesems. Om dit te voorkomen worden de bomen beneveld als er nachtvorst dreigt. Tijdens het bevriezen geeft het vernevelde water immers warmte af en zo zullen de bloesems niet bevriezen. Het spreekt vanzelf dat dit alleen helpt bij lichte nachtvorst. Tegen hogere vriestemperaturen staat de appelkweker machteloos. Dat is ook zo bij hagel. Felle hagelbuien kunnen de appels ernstig beschadigen zodat die niet meer te verkopen zijn. Soms merkt de fruitteler dat zijn bomen ziek zijn. Abnormale verkleuring van bladeren en vruchten kunnen daar bijvoorbeeld een teken van zijn. Dan stuurt de fruitteler een deeltje van de zieke stam naar het laboratorium. Daar onderzoekt men welke ziekte de boom heeft en hoe die behandeld kan worden. Vaak zijn het gebruik van sproeistoffen en het verwijderen van de zieke delen de enige oplossing. De appelboom wordt ook nog belaagd door allerlei dieren, grote en kleine. Hazen en konijnen knagen graag de bast van de stam af. Daardoor zullen de bomen trager groeien. Daarom zie je rond de stammen van de appelbomen gaas zodat de knaagdieren niet meer bij de stam kunnen. Vogels vinden de vruchten dan weer lekker. Om die op afstand te houden gebruikt men vogelverschrikkers, kanonnen, lege conservenblikken of blaffende honden die tussen de fruitbomen doorlopen. Jonagold Het kleine ongedierte is moeilijker op te sporen. Daarvoor gebruikt de fruitboer een klopzeil. Hij spant het zeil onder een tak en klopt op de tak. De aanwezige insecten vallen op het zeil, en zo kan hij controleren welke en hoeveel schadelijke insecten op de boom zitten. Nu kan hij ook de nodige maatregelen treffen om het ongedierte te bestrijden. Dat kan met sproeistoffen, maar heel wat ongedierte kan ook op natuurlijke wijze bestreden worden. Daarvoor gaat de fruitteler roofinsecten of parasieten inzetten die schadelijke insecten opeten en nuttige insecten met rust laten. Een mooi voorbeeld van zo n parasiet is de sluipwesp. Die gaat haar eitjes leggen in bladluizen. Als de larven uit de eitjes komen, eten zij het binnenste van de bladluis op en blijft er alleen een leeg omhulsel over. Lieveheersbeestjes zijn dan weer beruchte roofinsecten. Ook zij zijn vooral verlekkerd op bladluizen. Volwassen lieveheersbeestjes eten tot 150 bladluizen per dag. Als larve kan zo n minikrokodilletje (want daar lijkt de larve een beetje op) wel tot 800 bladluizen per dag verslinden. Rupsen op de bomen kunnen dan weer bestreden worden met kippen. Zo proberen de fruittelers langs natuurlijke weg de schadelijke insecten uit de boomgaard te weren. En is dat geen goede zaak voor het milieu? Golden Delicious.2 Tuinbouw
3 W E R K O P D R A C H T An apple a day keeps the doctor away! 1. Appelwoorden Zoek zoveel mogelijk samenstellingen met het woord appel. Verklaar het woord. Kun je het woord ook op een ludieke manier tekenen? Bijvoorbeeld: een oogappel 2. Hebben appels ook vijanden? Schrijf de verschillende belagers in het bovenste vakje. Hoe men het kan voorkomen of genezen in het onderste vakje. Verbindt ook het onderste vakje met het juiste prentje. C? Tuinbouw.3
4 W E R K O P D R A C H T Wie helpt mij plukken? Plaats de volgende gegevens bij de juiste advertentie! einde van de oogstperiode begin van de oogstperiode intensieve arbeid studenten overschot tijdsdruk Waarom laat de fruitteler advertentie 1 publiceren? En advertentie 2? advertentie 1 advertentie 2 Tip: let op de datum Welk groot probleem van de fruitteler blijkt uit de 2 advertenties? Bedenk een (fantasierijke) oplossing voor dit probleem. Teken en leg je uitvinding uit! 4. Waar groeien de meeste fruitbomen? Zoek op met behulp van je atlas: in welke streken in België wordt er aan fruitteelt gedaan? Duid de streken op onderstaande kaart aan. Vergeet je legende niet! Zo kun je aangeven of er veel of weinig aan fruitteelt wordt gedaan. (bijvoorbeeld veel bomen is veel fruitteelt in die streek... of je kan ook met kleuren werken) Legende.4 Tuinbouw
5 W E R K O P D R A C H T 5. Ga zelf na wat lieveheersbeestjes en fruitvliegen met fruitbomen te maken hebben! WERKFICHE 1: Starten Zorg voor een correcte aansluiting met het internet. Raadpleeg een zoekmachine vb. advalvas, altavista, yahoo,... Tracht informatieve websites over lieveheersbeestjes te vinden door het passende kernwoord in te geven. Hoeveel informatieve websites over lieveheersbeestjes kan je vinden? Selecteer voor jezelf de site met de mooiste afbeeldingen. Noteer het adres: Selecteer voor jezelf de site met de beste informatie. Noteer het adres: Waarom is deze website interessant? Klaar? Ga nu over naar werkfiche 2. WERKFICHE 2: Het lieveheersbeestje Volg het stappenplan en je kan de vragen over het lieveheersbeestje oplossen. Jij of de leerkracht zorgt voor een aansluiting met het internet. Tik het adres correct in: Wacht tot de pagina volledig zichtbaar is. Met de muis wijs je de foto aan van het lieveheersbeestje. Wat merk je op? Goed gewerkt, zoek nu de antwoorden op de vragen! VRAGEN: 1. Wanneer is een kever een lieveheersbeestje? Leuk om te doen Print deze webpagina af en orden ze als informatie in je wereldoriëntatiekaft. 2. Wat staat op het menu van de lieveheersbeestjes? 3. Welke lieveheersbeestjes zijn welkom op een appelboom met luizen? WERKFICHE 3: de fruitvlieg. Volg het stappenplan en je kan de vragen over de fruitvlieg oplossen. Jij of de leerkracht zorgt voor een aansluiting met het internet. Tik het adres correct in: Wacht tot de pagina volledig zichtbaar is. Klik op de foto van de fruitvlieg of zoek in de alfabetische lijst de naam op. Voer nu de volgende opdrachten uit. OPDRACHTEN: 1. Vul de identiteitskaart van de fruitvlieg in. 2. Hoe wordt de fruitvlieg nog genoemd? 3. Waar kan je deze insecten aantreffen? Identiteitskaart FRUITVLIEG Formaat: Kleur: Aantal eieren: Larven: Ontwikkelingsduur: 4. Hoe vermijd je fruitvliegjes in huis? Tuinbouw.5
6 W E R K O P D R A C H T. Kan je de spreekwoorden ontcijferen? Elke letter werd vervangen door een symbool Wij geven er alvast een paar cadeau: appel =. Tuinbouw
7 D O E A C T I V I T E I T E N An apple a day keeps the doctor away! 1. Welke appel is de beste? Iedereen brengt zijn lievelingsappel mee. Elkeen beschrijft zijn appel naar vorm, smaak, grootte, kleur, vastheid van het vruchtvlees,... Nadien moet iedereen geblinddoekt uit drie appels zijn lievelingsappel terugvinden. Men mag ruiken, proeven en tasten. 2. Zelf appelchips maken Benodigdheden: appel keukenmes handdoek koud water frituurpan en frituurolie Werkwijze: Snijd de geschilde appel in dunne plakjes. Leg ze gedurende een tiental minuten in koud water en droog ze zeer goed af. Bak ze in zeer heet frituurvet. Laat ze afkoelen en... smakelijk! 3. Hoe hoog moet mijn haag zijn? Moet er een muur rond die boomgaard? Hieronder zie je de plattegrond van de boomgaard van boer Dobbleflip. Hij kweekt appels en peren. De oranje stroken zijn hagen. A Boer Dobbleflip is niet van gisteren. Hij weet dat de hoogte van zijn haag gelijk moet zijn aan 1/10 van de breedte van het te beschermen perceel. Hoe hoog laat hij in principe zijn haag groeien? Haag 1 = 1,8 m Haag 2 = 2 m Haag 3 = 1, m B Waarom plant hij drie hagen aan? Met één haag zou hij toch minder plaats verliezen, en dus meer appels en peren kunnen verbouwen? Hij zou dan ook minder haag moeten onderhouden. Toch doet hij dat niet? Waarom? Een te hoge haag plant hij niet want hij mag ook niet te veel zon wegnemen (iets verder weg zetten van de bomen zodat de zon er nog bij kan) C Waarom heeft hij die plaats gekozen om de hagen te plaatsen. Kan jij nog een betere inplanting voorzien? Geef wat meer uitleg. De hagen die binnenin de boomgaard staan hebben weinig zin: ze vangen immers geen wind op. Je kan ze dan beter rondom zetten maar het best op de W en ZW flank, gezien van hieruit de meeste wind waait. Wel zet de fruitteler best elzenhagen want daar overwinteren o.a. roofwantsen die in het voorjaar naar de boomgaard verhuizen om gretig bladluizen, spinteieren, tripsen, de perenbladvlo en kleine rupsen te eten. = 4 m 2 Overheersende windrichting : zuidwesten Tuinbouw.7
Kun je appelbomen zaaien?
5 Kun je appelbomen zaaien? 1. Wie vindt de verschillende manieren van vermeerdering? In onderstaande tekst zitten verschillende vermeerderingswijzen verborgen. Alle zinnen moet je zien als een aaneenschakeling
Nadere informatieWERKBLADEN VOOR DE LEERLINGEN
BIO? DA S LOGISCH! INTROLES VOOR DE 2 e GRAAD 1 LESUUR WERKBLADEN VOOR DE LEERLINGEN 2 BIO? DA S LOGISCH? - WERKBLADEN VIDEO: GEERT HOSTE Wat is biologische voeding? Schrijf zoveel mogelijk termen op die
Nadere informatieDe vier seizoenen in de boomgaard
Verantwoordelijke uitgever: Ann Cloet - Tel 056.860.150 De vier seizoenen in de boomgaard Draaiboek de animatie rond «Boomgaard» Voornaam:... Realisatie : CRIE Moeskroen en (Stad Moeskroen) Editie Jaar
Nadere informatieLEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD WERKBLADEN
LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD WERKBLADEN 2 LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD - WERKBLADEN GROTE BOMEN & KLEINE BOMEN Grote bomen... of kleine bomen? Zijn de bomen in deze boomgaard hoogstammen of laagstammen?
Nadere informatie5 Bezoek aan een fruitteeltbedrijf
5 Bezoek aan een fruitteeltbedrijf 1 Op interview Het bedrijf van Wim Martens ligt in Ordingen bij Sint-Truiden, in de Limburgse fruitstreek van Vochtig Haspengouw. Hoeveel ha is je bedrijf en welke fruitsoorten
Nadere informatieGroenten onder glas 1. Op het land 2. Blad 1. Verbouwen (van groente) Iets laten groeien. Insect Een klein diertje met zes poten.
5 Lastige woorden Blad Groenten onder glas Verbouwen (van groente) Iets laten groeien. Insect Een klein diertje met zes poten. Ziektekiem Een bacterie of virus waar je ziek van kunt worden. Stapelbed Bedden
Nadere informatie,:,- ::s (\') ., - n. -==-. (\) ==} (\) (\) (ih. (\) (h. b,. (\)
ë' - ::s r,:,- -+ o -+ (\') 0 lo., o_ 0 - n. ==} -==-. < (ih o= (h b,. =g ) Tuinwandeling voor groep 1 / 2 van het primair onderwijs HET LIEVEHEERSBEESTJESPAD Tuin: Landzigt Tijdsduur: cira 1 uur Eigen
Nadere informatieLEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD FICHES
LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD FICHES LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD - FICHES PRO 7 GROTE BOMEN & KLEINE BOMEN GROTE BOMEN... Vroeger plantten de boeren hoogstamfruitbomen. Elke boerderij had zijn hoogstamboomgaard
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
Lieveheersbeestje Wie het het lieveheersbeestje? Veel mensen vinden insecten, en vooral kevers, maar griezelige beesten. Ze hebben van die rare sprieten op hun kop, van die enge dunne pootjes, En ook hun
Nadere informatie7-12 jaar Scharrelavontuur. 7-12 jaar Scharrelavontuur
Geluiden Wees 1 minuut helemaal stil. Luister naar de geluiden om je heen. Hoeveel geluiden heb je gehoord? Welke geluiden heb je herkend? Je eigen geur maken Verzamel verschillende soorten blaadjes, mos,
Nadere informatieMeander. Aardrijkskunde WERKBOEK
5 Meander Aardrijkskunde WERKBOEK 5 Meander Aardrijkskunde WERKBOEK Eindredactie: Carla Wiechers Leerlijnen: Mark van Heck Auteurs: Marc ter Horst, Jacques van der Pijl THEMA 4 thema 4 les 1 Wat eten
Nadere informatieBIOBOER. Maar vandaag is het aardoliealarm. Kijk op je aardoliekaart of er voor jou een probleem is.
BIOBOER 1 Hoe het elk jaar gaat... Om goed te kunnen zaaien, moet de aarde los. Daarvoor gebruik je een tractor. Dat gaat vlot. Neem reuzenpassen en ga 5 vakjes vooruit! Maar vandaag is het aardoliealarm.
Nadere informatie2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27
Inhoud 1 > Uitgangspunten 9 2 > Kerndoelen 11 3 > Materialen 12 4 > Aan de slag 15 5 > Introductie van de manier van werken 22 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 7 > Waarom samenwerkend
Nadere informatieWat weet jij over biologisch en over de bodem?
Met leuke vragen, opdrachten en experimenten voor thuis! Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Biologisch, lekker natuurlijk! Heb je er wel eens over nagedacht dat alles wat je eet, van een plant
Nadere informatieWerkschrift : Hoe werk ik op WikiKids?
Werkschrift : Hoe werk ik op WikiKids? WERKBOEK WIKIKIDS Welkom bij het werkboek van WikiKids. In dit werkboek staan opdrachten waarmee je stap voor stap leert werken met WikiKids. Er staan 15 opdrachten
Nadere informatieGroep: Schrijf achter elk dier waar je denkt dat het woont. a) De mensen in het clipje laten aan andere mensen zien dat het hun huis en tuin is.
Naam: Groep: LES 3 - WERKBLAD 1 Kamertje te huur! SAMENWONEN Bekijk het clipje: Samenwonen. a) Met wie woon jij samen in en om jouw huis? Schrijf de namen op van de mensen die in jouw huis wonen. Welke
Nadere informatieHoe bladluisplagen voorkomen
Hoe bladluisplagen voorkomen Een teveel aan bladluizen = een tekort aan bladluiseters. Beter voorkomen dan genezen. En ja, bladluizen voorkomen is mogelijk en het is zelfs niet eens moeilijk: Maak je tuin
Nadere informatieVan eitje tot vlinder
Werkblad Van eitje tot vlinder Wat is de goede volgorde van de plaatjes? Begin bij plaatje : de vlinder legt eieren. Schrijf de letter a in hokje. Welk plaatje is de volgende? Zet de letter ervan in hokje
Nadere informatieLESPAKKET ECOLOGIE. Naam. Dierenrijk is onderdeel van
LESPAKKET ECOLOGIE HAVO / VWO Naam Docent Klas LEKKER BEESTEN TUSSEN DE DIEREN Dierenrijk is onderdeel van WELKOM IN DIERENRIJK ELAND Om ervoor te zorgen dat je een leuke en leerzame excursie hebt, volgen
Nadere informatiePlanten voor de Prins Werkmap Tweede graad Basisonderwijs
Planten voor de Prins Werkmap Tweede graad Basisonderwijs Tekeningen: Jowan De Saedeleer Inleiding Wil jij Prins Baldewijn helpen om terug in zijn kasteel te gaan wonen? Dan moet je op zoek gaan naar nuttige
Nadere informatieEen goede vangst! Een goede vangst 2014 - http://omwb.braintrigger.nl
Een goede vangst! Om fijn te leven maak je veel gebruik van energie. Bijvoorbeeld om eten te koken, of om te spelen met een spelcomputer. Maar ook om het huis te verwarmen of jezelf te vervoeren. Voor
Nadere informatieOpdrachtkaarten Lente
Zandspoor Opdrachtkaarten Lente Zandspoor Opdrachtkaarten Lente Je onderzoekt straks in het duingebied allerlei dingen die met zand te maken hebben. De materialen die daarvoor nodig zijn, zitten in de
Nadere informatieAfwijkingen bestrijden
Afwijkingen bestrijden De ziekte- of schadeveroorzaker is al aanwezig en je bent tot de conclusie gekomen dat er bestreden moet worden. Welke methode ga je dan hanteren? Er zijn verschillende methoden
Nadere informatieDe kolibrie. Lievelingsbloemen
Kolibries zijn piepkleine, kleurrijke vogeltjes. Ze eten nectar. Die halen ze met hun lange bek uit de bloemen. Soms lusten ze ook een spinnetje. Lievelingsbloemen Kolibries houden van buisvormige en borstelige
Nadere informatieQUESTI OPSTARTGIDS ALGEMENE INSTELLINGEN EN LVS
01 - WELKOM BIJ QUESTI Welkom bij Questi. Alvorens je opstart, willen we je graag attent maken op enkele zaken. Voor je op de knop inloggen klikt, bekijk je best even de algemene filmpjes onder de knop
Nadere informatieAardoliealarm in het bos
de graad > Landbouw > lesmateriaal > spelkaarten Aardoliealarm in het bos BIOBOER Om goed te kunnen zaaien, moet de aarde los. Daarvoor gebruik je een tractor. Dat gaat vlot. Neem reuzenpassen en ga 5
Nadere informatieHet houden van een spreekbeurt
Het houden van een spreekbeurt In deze handleiding staan tips over hoe je een spreekbeurt kunt houden. Waar moet je op letten? Wat moet je wel doen? En wat moet je juist niet doen? We hopen dat je wat
Nadere informatieNatuur dagboek. Op ontdekking in je achtertuin
Natuur dagboek Op ontdekking in je achtertuin Hey daar! Dit is jouw eigenste, hoogst persoonlijkste Dit natuurdagboek is van natuurdagboek. Trek de tuin, het park of het bos in. Gebruik je ogen, oren en
Nadere informatieNachtvlinders. Glasvleugelpijlstaart. De sint-jansvlinder is een dagactieve nachtvlinder
Nachtvlinders Wist je dat er 2 groepen vlinders zijn? De ene groep noemen we dagvlinders, de andere groep noemen we nachtvlinders. Het verschil tussen dag- en nachtvlinders lijkt heel simpel: dagvlinders
Nadere informatieMateriaal Groen. Deel 3: Groen groeit
Materiaal Groen Deel 3: Groen groeit Colofon Deel 3: Groen groeit Onderdeel van het materiaal Groen, met de thema s: Seizoenen (dl. 1), Groen in de stad (dl. 2), Groen groeit (dl. 3), Thuis tuinieren (dl.
Nadere informatie3 Waarom houdt de boomkweker van (sommige) diertjes?
3 Waarom houdt de boomkweker van (sommige) diertjes? Nuttige en schadelijke insecten in de boomkwekerij. Bas en Balthazar liggen te soezen in de zon als Fran fluitend de tuin komt ingelopen. Ze was de
Nadere informatieFeestelijke ijsklontjes
Algemene richtlijnen voor eten uit de natuur Probeer zo hoog mogelijk te plukken Was alles altijd goed Als je twijfelt, eet het niet! Pluk niet op plekken waar honden/katten poepen en plassen Feestelijke
Nadere informatieINSECTEN. werkboekje
INSECTEN werkboekje 20 maart 2009 Dag lieve kleine vlinder Waar vlieg je toch naartoe? Breng jij misschien de eitjes weg, ben jij nu al moe? Jouw eitjes worden rupsjes. die groeien heel erg vlug. ook krijgen
Nadere informatieWERKBLAD OPDRACHTEN. Locatie: De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen. 2008 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen
Dassenwerk WERKBLAD OPDRACHTEN Locatie: De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen 2008 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen 1. Waar ben je? Je gaat een onderzoek doen in een klein gebied van Nationaal
Nadere informatieBeste natuurliefhebber/- ster,
Beste natuurliefhebber/- ster, Het was dinsdag 10 december een, wat mij betreft, ideale herfstdag: zonnig, droog en weinig wind. Maar ook op zo n mooie dag, zo laat in het jaar, mag je natuurlijk niet
Nadere informatieBloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal
Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal Rode draad in deze presentatie Waarom bloemenranden op je bedrijf? Natuurlijke plaagbestrijding is dichtbij.
Nadere informatieONDERZOEKERS:...(vul je naam in) Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :...
Rode opdracht: bomen Pak de boomzoeker 1, 2 en 3 uit de werkmap Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Als je naar de takken van de boom kijkt,
Nadere informatieIk zie, ik zie, wat jij niet ziet
Naam: Groep: LES 1 - WERKBLAD 1 Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet 1. OP STAP Bekijk het clipje: Op stap. Mensen gaan naar hun werk, naar school of op bezoek bij familie. Ze gaan boodschappen doen, naar
Nadere informatieWandelroute langs insecten en andere kleine beestjes
Wandelroute langs insecten en andere kleine beestjes Tijdens deze buitenopdracht komen jullie verschillende insecten tegen. Ook vind je andere kleine beestjes, die geen insecten zijn. De route is met een
Nadere informatieVliegen de aardbeien of de aardbijen?
L E E S T E K S T Kroon Opgezwollen bloembodem of schijnvrucht Steel Vliegen de aardbeien of de aardbijen? Pitjes, de echte vruchten Aardbeien kent toch iedereen. Bloedrood van kleur met een groen kroontje,
Nadere informatieMinipret.nl Lente Werkboekje Groep 5-6
Minipret.nl Lente Werkboekje Groep 5-6 Naam: Groep: Woordzoeker Zoek de woorden en streep ze door! lente voorjaar kikkerdril bloemen vogels maart april mei vlinders groeien kikkers lammetjes rups wandelen
Nadere informatieBloggen jullie ook? Je tikt in google blogger en je neemt de eerste webpagina www.blogger.com
Bloggen jullie ook? 1. Wat is bloggen? Je maakt een weblog of plaats (overzicht) op het internet. Eigenlijk is het een eenvoudige eigen site op het internet in dagboekvorm. Het is niet moeilijk, je hebt
Nadere informatie8 5 Aarde en heelal. Lees de vragen over de planeten in de tabel hieronder. Vragen over de planeten. Aarde Maan Mars
Lees de vragen over de planeten in de tabel hieronder. Vragen over de planeten. Aarde Maan Mars Is er water? ja beetje ja (vooral ijs!) Kunnen er planten groeien? ja nee nee Kunnen er dieren leven? ja
Nadere informatieLesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel
Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Groepjes Duur: ± 30 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren wat het favoriete voedsel
Nadere informatiecontains recycled plastics
contains recycled plastics by we are elho Elho verrast je telkens weer met vrolijke, functionele en creatieve producten die je blijven inspireren en je huis of tuin nog gezelliger maken. by we all love
Nadere informatie1. Geheimen. 2. Zwammen
1. Geheimen 'Geen plant en geen dier' Een paddestoel is zeker geen dier, maar een plant is het ook niet. Ze hebben geen groene bladeren om zonlicht op te vangen. Bovendien groeien paddestoelen in het donker.
Nadere informatieNaar Binnen. wsbrief. NieuwsBr. ief nr.4, Beste lezer,
NieuwsBr wsbrief ief nr.4, 2011 Naar Binnen Beste lezer, Dit jaar heeft wel een heel bijzonder start van de herfst gekregen. Het was heerlijk warm weer. Ik heb volop genoten van de laatste warme dagen.
Nadere informatieLesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel
Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Doelgroep: Groep 6 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Groepjes Duur: ± 30 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren wat het favoriete voedsel
Nadere informatieEen goede vangst! Opdracht van Domein en Knaapen Groep: een goede vangst - http://domein.braintrigger.nl
Een goede vangst! Om fijn te leven maak je veel gebruik van energie. Bijvoorbeeld om eten te koken, of om te spelen met een spelcomputer. Maar ook om het huis te verwarmen of jezelf te vervoeren. Voor
Nadere informatie2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S
2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de
Nadere informatieCompetentie: Leergebied: Zuid Nederland. Constructies
Techniekkit: Domein: Competentie: Leergebied: Zuid Nederland Constructies Ontwerpen Natuur In Nederland vind je verschillende natuurgebieden. Een voorbeeld van een natuurgebied is De Biesbosch. Het gebied
Nadere informatie1 In het begin. In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde.
1 In het begin GENESIS 1:1-25 In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde. De aarde is nat en donker. God wil van de aarde iets heel moois maken.
Nadere informatienatuurboekje van zomer 2017
natuurboekje van zomer 2017 HOI! HÉ, KIJK, IS DAT EEN WESP? Hij schiet van links naar rechts, omhoog, omlaag. Soms hangt hij stil in de lucht, als een helikopter. Maar vliegt een wesp op die manier? Nee!
Nadere informatieICT Publisher 2002 1
ICT Publisher 2002 1 Werken met Publisher 2002 1. Het maken van een eenvoudige publicatie in Publisher Inhoud Wat gaat er gebeuren? Waarom ga ik het doen? Wat wordt het resultaat? Oefeningen en werkwijzen
Nadere informatieBloei en bestuiving. In kader van het Leaderproject: De boomgaard als school en atelier. Bij-leren in de boomgaard
Nationale Boomgaarden Stichting v.z.w. Vereniging voor pomologie, boomgaard- en landschapsbeheer (staatsblad 2 09-2005) Leopold-III-straat 8 3724 Vliermaal, tel: 012/391188; fax: 012/747438 E-mail: info@boomgaardenstichting.be
Nadere informatie( BIOLOGISCHE ) Akker- en tuinbouw. Vol met boerenwijsheid én leuke Wist je datjes... CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE
BIOLOGISCHE ) Akker- en tuinbouw Vol met boerenwijsheid én leuke Wist je datjes... CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE Een krop sla zonder gif Biologische aardappelen, granen en groenten
Nadere informatieHuisje, boompje, zwaluwtje
Huisje, boompje, zwaluwtje Help 1 / 3e graad 2 Opdrachten Je kreeg van je juf of meester een grote tekening. Je ziet een landschap waar huiszwaluwen zich niet welkom voelen. Waarom niet? Maak een lijstje
Nadere informatieMoeder Natuur BESCHUIT MET MUISJES
Naam: Moeder Natuur BESCHUIT MET MUISJES Bekijk het clipje: Beschuit met muisjes Groep: LES 8 - WERKBLAD 1 a) Weet je hoe het was toen jij een baby was? Bijvoorbeeld: Was je het eerste kind bij jou thuis
Nadere informatieWerkboekje. Natuur en milieu educatie. Groep 7. Naam: Fruit in de mix. Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna
Werkboekje Natuur en milieu educatie Naam: Groep 7 Fruit in de mix Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna Werkblad 1 Waar komt ons fruit vandaan? Vul 1. Teken het klassikale woordenweb die
Nadere informatieHoe maak ik een werkstuk?
Hoe maak ik een werkstuk? Stap 1: Onderwerp en vraag Voordat je kunt beginnen met het maken van een werkstuk, moet je natuurlijk een onderwerp kiezen. Als je een onderwerp hebt gekozen ga je bedenken wat
Nadere informatieZuivel is belangrijk. Melk is goed voor... ELK!
tweede leerjaar 2 Zuivel is belangrijk Melk is goed voor... ELK! Plaats de passende leeftijd bij elke tekening. Kies uit: 6 tot 12 jaar, 1 tot 3 jaar, 0 jaar, meer dan 60 jaar, 12 tot 18 jaar, 6 maanden
Nadere informatieGedroogde zuidvruchten. Waar gaat deze kaart over? Voedingswaarde van gedroogde zuidvruchten. Wat wordt er van jou verwacht?
Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over gedroogde. In deze kaart staat wat gedroogde zijn. Je leert welke gedroogde er zijn en hoe je ze moet bewaren. Wat wordt er van jou verwacht? Na het bestuderen
Nadere informatieCopyright 2017 Frank Wasse Auteur: Frank Wasse Organisatie: Wormenkwekerij Wasse Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, door middel van
Copyright 2017 Frank Wasse Auteur: Frank Wasse Organisatie: Wormenkwekerij Wasse Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, door middel van druk, fotokopieën, geautomatiseerde gegevensbestanden
Nadere informatiePlanten voor de Prins Werkmap Eerste graad Basisonderwijs
Planten voor de Prins Werkmap Eerste graad Basisonderwijs Tekeningen: Jowan De Saedeleer Inleiding Wil jij Prins Baldewijn helpen om terug in zijn kasteel te gaan wonen? Dan moet je op zoek gaan naar nuttige
Nadere informatieGroene tomaten rijp maken
Groene tomaten rijp maken Is het het einde van het seizoen en heb je nog wat onrijpe, groene tomaten aan je plant zitten? Hier zijn wat simpele suggesties om ze rijp te maken, waarbij je gebruik maakt
Nadere informatiePOMologische Vereniging Noord-Holland. Fruitbomen. Planten. www.hoogstamfruitnh.com
POMologische Vereniging Noord-Holland Fruitbomen www.hoogstamfruitnh.com Planten 12 Dit werkboekje is een uitgave van de POMologische Vereniging Noord-Holland INHOUD 1. Wanneer fruitbomen planten? 2. Gaat
Nadere informatieMolsla Paardenbloem. Achtergrondinformatie
Molsla Paardenbloem Achtergrondinformatie De paardenbloem is een zeer algemeen voorkomende plant. In gazons, graslanden, bermen en ruigten kun je hem vaak aantreffen. De paardenbloem behoort tot de familie
Nadere informatieZAAI- GOED DEZE LESBRIEF IS VAN..
ZAAI- GOED DEZE LESBRIEF IS VAN.. DIT BOEKJE GAAT OVER ZADEN EN WAT ER MEE GEBEURT ALS JE ZE IN DE GROND STOPT Heb jij wel eens wat in de tuin gezaaid? ja / nee Misschien woon je in een huis zonder tuin
Nadere informatieRATELSLANGEN PEKARI S
groep 8 DESERT Deze DESERT-speurtocht bevat open en meerkeuze vragen. Bij de meerkeuze vragen is steeds maar één antwoord goed (tenzij anders vermeld). Denk er ook aan dat je de paden niet mag verlaten
Nadere informatie( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL:
( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL: GROEP:.. BOOM IN DE ZOMER(beuk, esdoorn, berk) waarneemvel 1a WAT IS DE NAAM VAN JULLIE BOOM?.. 1. WELK SCHORSPLAATJE PAST BIJ JE BOOM? (kruis aan) hoe voelt deze schors?:
Nadere informatieTijdsplanning werkstuk groep 5
Naam: Groep 5 Tijdsplanning werkstuk groep 5 Wat wanneer Aan de juf het onderwerp van maandag 21 januari 2013 mijn werkstuk doorgeven inleveren opdracht 1 maandag 28 januari 2013 inleveren opdracht 2 donderdag
Nadere informatieNIEUWSBRIEF 37 September 2010. Beste,
NIEUWSBRIEF 37 September 2010 Beste, Je hebt via www.atelierartisjok.be ingetekend op de nieuwsbrief. De nieuwsbrief zal je wat meer wegwijs maken in diverse thema's rond planten en tuinarchitectuur. Suggesties
Nadere informatieSchone van Boskoop Deze appelsoort is rond 1750 ontstaan. Hoewel de Schone van Boskoop een oud ras is wordt hij nog veel verkocht en is hij erg popula
Appel bomen Groninger Kroon Deze appelsoort bestaat sinds 1875 en is zeer goed ziekteresistent. Hij is niet zelf bestuivend en kan bestoven worden door o.a. Present van Engeland. De appel heeft een zachtzure
Nadere informatieEen regenmeter of pluviometer maken
Een regenmeter of pluviometer maken Wil je weten hoeveel regen er valt? Volg dan de stappen van dit stappenplan om zelf een pluviometer te maken. Materiaal: plastic fles van 0,5 liter kiezelstenen (tegen
Nadere informatieDIGIPRENTSERIE: DE SNOEPSLANG
DIGIPRENTSERIE: DE SNOEPSLANG Toelichting Bedankt voor het downloaden van het pakket De Snoepslang. Deze werkbladen zijn bedoeld om te gebruiken naar aanleiding van het verhaal De Snoepslang. Je vindt
Nadere informatieZorgboerderij Boer Hans Werkstuk van Sam Driessen groep 6 21 Juni 2010
Zorgboerderij Boer Hans Werkstuk van Sam Driessen groep 6 21 Juni 2010 Blz. 1 Voorwoord: Ik heb gekozen voor het onderwerp, zorgboerderij boer hans. Omdat ik het zelf heel leuk vind om daar naar toe te
Nadere informatieJe gaat een tekst lezen over insecten eten. Lees de uitleg hierna en lees de tekst. Maak dan de vragen.
2015 lok 2, week 7, les 1 Groep 5-6 Hoe vat ik samen? Wat ga je leren? Je kunt straks: vertellen wat de hoofdgedachte is de hoofdgedachte in de tekst vinden uitleggen hoe je de hoofdgedachte kunt geruiken
Nadere informatieVerzamelen. Les 1. Verzamelen. Opdracht. Lesbrief groep 7 en 8. Van: Heb jij een verzameling? JA / NEE
Regionaal Historisch Centrum Eindhoven Postbus 191, 5600 AD Eindhoven www.rhc-eindhoven.nl Lesbrief groep 7 en 8 Verzamelen Van: Les 1 Verzamelen Heel veel mensen sparen iets. Als je iets spaart, dan krijg
Nadere informatieHet web van een spin kan: Hoe heet de beroemde paddenstoel rood met witte stippen? Hoeveel stekels heeft een egel ongeveer? Wat is de goede volgorde:
Hoe heet de beroemde paddenstoel rood met witte stippen? a. Vliegenzwam b. Elfenbankje c. Rode zwam Het web van een spin kan: a. Haar eigen gewicht dragen b. 2 maal haar eigen gewicht dragen c. Tot 4000
Nadere informatieof... meten is KETEN!
let op: al het klooien is op eigen risico! ;) Lekker samen klooien! Klooikoffer voor ouders & kinderen die samen aan de slag willen klooikoffer #6: meten is weten! of... meten is KETEN! Hoe zuur is dit?
Nadere informatie4-7 jaar Scharrelavontuur. 4-7 jaar Scharrelavontuur. Sterke geuren. Aardegeuren. Pluk een blaadje van een plantje.
Sterke geuren Pluk een blaadje van een plantje. Wrijf erover met je vingers, en verkreukel het blaadje een beetje. Ruik nu eens. Laat elkaar je blaadje ruiken. Waar ruikt het naar? Aardegeuren Ga op de
Nadere informatieTeken een architect. Lees het volgende verhaal:
Teken een architect Lees het volgende verhaal: Een architect heeft een hele dag nagedacht over een nieuwe brug die gebouwd moet worden. Via de brug moet het verkeer, ook zware vrachtwagens, over een brede
Nadere informatieBijlage VMBO-GL en TL
Bijlage VMBO-GL en TL 2011 tijdvak 2 biologie CSE GL en TL Deze bijlage bevat informatie. GT-0191-a-11-2-b Jakobskruiskruid - Informatie Lees eerst informatie 1 tot en met 5 en beantwoord dan vraag 38
Nadere informatieDAT VERDIENT EEN BLOEMETJE!
1B DAT VERDIENT EEN BLOEMETJE! - Tuinbouw - "ik hoor en ik vergeet, ik zie en ik onthoud, maar ik doe en ik begrijp" Naam:... Klas:... 1 Probleem Binnen enkele weken is het weer infodag en de directie
Nadere informatieDASSENWERK. werkbladen opdrachten Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen. Locatie De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen
DASSENWERK werkbladen opdrachten Locatie De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen 2012 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen 1. Waar ben je? Je onderzoekt vandaag een klein gebied van Nationaal Park De
Nadere informatieLeerpaden maken. 1. Account en wachtwoord. 2. Maak een nieuw leerpad aan. 3. Inhoud aan een leerpad toe voegen. 4. Structuur aanbrengen op een pagina.
Leerpaden maken 1. Account en wachtwoord 2. Maak een nieuw leerpad aan. 3. Inhoud aan een leerpad toe voegen. 4. Structuur aanbrengen op een pagina. 5. Structuur aanbrengen met stappen 6. Structuur aanbrengen
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, jongens en meisjes,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, jongens en meisjes, Hé Joyce, ga je mee? Emma rent achter Joyce aan als ze van het schoolplein lopen. Joyce, wij gaan vanmiddag op bezoek bij mijn oom,
Nadere informatieKortom, iedere gifkikker heeft zo zijn eigen middeltjes om te zorgen dat hij genoeg te eten krijgt, zonder zelf opgegeten te worden.
1 Eten en (niet) gegeten worden 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 De meest onwaarschijnlijke kleuren van alle dieren vind je bij de kikkers.
Nadere informatieDieren in de winter 3
Dieren in de winter 3 inhoud blz. 1. Winter 3 2. De egel 4 3. De vleermuis 5 4. De eekhoorn 6 5. De merel 7 6. De ree 8 7. De pad 9 8. Het lieveheersbeestje 10 9. Filmpjes 11 Bronnen en foto s 12 Colofon
Nadere informatieBIO: ETEN & WETEN INTROLES VOOR DE
BIO: ETEN & WETEN INTROLES VOOR DE 1 e GRAAD 2 LESUREN FICHES VOOR DE LEERLINGEN FICHE 1 - A WORTELEN Biowortelen die kiest voor natuur en milieu. Bio kiest voor natuur en milieu! De biowortelboer teelt
Nadere informatieEen spreekbeurt houden
Een spreekbeurt houden Kies je onderwerp Je kiest natuurlijk een onderwerp waar je veel belangstelling voor hebt. Misschien weet je er al veel van, of je wilt dat nu juist gaan onderzoeken! Ga vervolgens
Nadere informatieINSTRUCTIES GEBRUIK GOOGLE KALENDER/AGENDA VOOR AVIOSIM VRIJWILLIGERS
INSTRUCTIES GEBRUIK GOOGLE KALENDER/AGENDA VOOR AVIOSIM VRIJWILLIGERS Pagina 1 Inhoudsopgave 1. Welkom 3 2. Inleiding 4 3. Gedeelde agenda toevoegen 5 3.1 Stappenplan als je nog geen Google Account hebt
Nadere informatie7.4: Naar het Natuurwetenschappelijk museum
7.4: Naar het Natuurwetenschappelijk museum De zender de ontvanger de boodschap Kies uit: geschreven, gesproken, de brief, de telefoon, luistert, leest, de luisteraar, de lezer BOODSCHAP BOODSCHAP Ik deel
Nadere informatieAPPEL MIDDENBOUW GROEP 4/5/6
APPEL MIDDENBOUW GROEP 4/5/6 LESOPZET Samenvatting De leerlingen leren enkele appelrassen aan hun kenmerken herkennen. Daarbij wordt ingegaan op het verschil in sapgehalte van de verschillende appelrassen.
Nadere informatieDe appelboomgaard. voor de leerkracht
De appelboomgaard voor de leerkracht Lespakket voor de 2de graad lager onderwijs met een leidraad voor de leerkracht en leuke invulbladen voor de leerlingen www.west-vlaanderen.be/landbouweducatie Het
Nadere informatieNATUUR EN TECHNIEK VOOR HET BASISONDERWIJS KWISMEESTER KWISVRAGEN
NATUUR EN TECHNIEK VOOR HET BASISONDERWIJS 6 KWISMEESTER KWISVRAGEN Thema 1 Gezondheid Les 1 Wat eet jij allemaal? Jouw lichaam heeft verschillende voedingsstoffen nodig om te kunnen leven. Voedingsstoffen
Nadere informatieRaar, maar waar! deel 1. groep 3 en 4
Raar, maar waar! deel 1 Natuur groep 3 en 4 Inhoud 1 Raar, maar waar! 3 2 Een vreemd ei 4 3 Spring er maar uit 5 4 Verstopt 6 5 Slim 7 6 Vlieg er niet in 8 7 Een kever met een luchtje 9 8 Een zware hap
Nadere informatieBekijk de werkbladen ( vanaf pagina 3) en lees deze lesbeschrijving door. Zorg voor de benodigde beschreven materialen.
Les 2: Lekker vis! Lesbeschrijving voor de leerkracht groep 5-6 Voorbereiding Bekijk de werkbladen ( vanaf pagina 3) en lees deze lesbeschrijving door. Zorg voor de benodigde beschreven materialen. Nodig:
Nadere informatieProeven doe je met je tong. Op je tong zitten allemaal smaakpapillen. Je herkent daardoor dat banaan zoet smaakt en citroen zuur.
Over de Tong Op heel veel scholen ga ik smaakproeven doen. Ook op jullie school! En jullie kunnen me daarbij helpen door aan mijn experimenten mee te doen. Als goede proefpersonen willen jullie je natuurlijk
Nadere informatie