Verslag EVC-conferentie 12 juni 2012 EVC en duurzame inzetbaarheid: wij tekenen ervoor!

Transcriptie

1 Verslag EVC-conferentie 12 juni 2012 EVC en duurzame inzetbaarheid: wij tekenen ervoor! Met de ondertekening van een nieuw EVC-convenant hebben de rijksoverheid en de sociale partners een volgende stap gezet in het bestendigen van ECV als arbeidsmarktinstrument. Het convenant borduurt voort op de eerdere Kwaliteitscode voor EVC die de partijen in 2006 samen met de onderwijskoepels in 2006 overeenkwamen. De ondertekening vond plaats op 12 juni 2012 tijdens een drukbezocht congres in Utrecht waarbij tal van EVC-aanbieders en -gebruikers uit vooral de onderwijswereld maar ook uit het bedrijfsleven aanwezig waren. De rijksoverheid was eveneens breed vertegenwoordigd met ambtenaren van de ministeries van Onderwijs, Sociale Zaken en van Economische Zaken. Staatssecretaris Halbe Zijlstra van OCW ondertekende het convenant mede namens zijn collega-bewindslieden van SZW en EL&I. Medeondertekenaars FNV-voorzitter Agnes Jongerius en VNO-voorman Bernard Wientjes vertegenwoordigden de sociale partners verenigd in de Stichting van de Arbeid. Met het plaatsen van hun handtekening beloven de overheid, de werknemers- en de werkgeversorganisaties zich in te zetten voor de verdere verspreiding van EVC als arbeidsmarktinstrument ter ondersteuning van een Leven Lang Leren. Tijdens het interview met dagvoorzitter en gespreksleider Jacobine Geel beloofde staatssecretaris Zijlstra dat de overheid zich sterk zal blijven maken voor de kwalitatieve borging én de kwalitatieve toetsing van EVC-trajecten. Jongerius en Wientjes zegden op hun beurt toe dat zij alles in het werk zullen stellen om in fors meer cao s dan nu het geval is afspraken te maken over EVC-trajecten voor werknemers. Verslag conferentie EVC en duurzame inzetbaarheid. Wij tekenen ervoor!, juni 2012

2 Interview van Jacobine Geel met Zijlstra, Jongerius en Wientjes EVC is belangrijk en moet daarom bereikbaar worden voor zo veel mogelijk mensen op de arbeidsmarkt. Maar hoe doe je dat? Dit was één van de kernvragen die aan de orde kwamen op het congres dat was georganiseerd rond de ondertekening van het nieuwe EVC-convenant. Convenant ter stimulering van het arbeidsmarktinstrument EVC als onderdeel van een Leven Lang Leren. Convenanten staan niet bekend om hun sexy benamingen, maar dergelijke titels maken doorgaans wel helder waar de onderliggende afspraak of afspraken over gaan. Deze bijeenkomst gaat over het belang van EVC, zo opende dagvoorzitter Jacobine Geel het congres EVC en duurzame inzetbaarheid, wij tekenen er voor!. Voorafgaand aan de ondertekening vroeg zij de convenantpartners dan ook naar dit belang. Volgens staatssecretaris Halbe Zijlstra geeft EVC mensen met veel ervaring maar zonder diploma een kickstart in de vorm van vrijstellingen wanneer zij besluiten alsnog een diploma te gaan halen. FNV-voorzitter Agnes Jongerius antwoordde op haar beurt: EVC gaat ook over weten wat je waard bent; het geeft je zelfvertrouwen, ook omdat anderen dat vertrouwen in je uitspreken. En VNOvoorman Bernard Wientjes zei: Het is ook in het belang van werkgevers dat hun medewerkers opgeleid worden en opgeleid blijven worden. Kritische kanttekeningen bij EVC vielen van de kant van de convenantpartners, zeker op dit moment, niet te verwachten. Hoewel er hier en daar nog wel een voorzichtige kritische noot werd gekraakt. EVC-trajecten moeten van een onbesproken kwaliteit zijn, zo zei staatssecretaris Zijlstra, want anders werkt het niet. En die kwaliteit kan nog steeds beter. En volgens Jongerius mag EVC geen exclusief speeltje van werkenden worden: Ik heb zorgen over de werkzoekenden. Zij staan min of meer buiten de arbeidsmarkt en hebben geen werkgever die hen een EVC-traject kan aanbieden. Ik denk dat we daarom ook een systeem moeten maken voor de mensen die even geen werkplek hebben. Gevraagd naar wat er allemaal nog meer beter kan, antwoordde Jongerius: Momenteel vinden we afspraken rond EVC terug in één op de vijf cao s. Dit convenant loopt tot 2020 en dat betekent dat we tot 2020 nog vier van de vijf cao s hebben te gaan. Wientjes nuanceerde de wens van Jongerius enigszins, maar vond toch ook dat anno 2020 in minimaal vier van de vijf cao s afspraken over EVC terug te vinden zouden moeten zijn. Verslag conferentie EVC en duurzame inzetbaarheid. Wij tekenen ervoor!, juni 2012

3 Met deze laatste opmerking verleidde de werkgeversvoorzitter dagvoorzitter Geel tot de vraag wat we de komende tijd van de convenantpartners zelf mogen verwachten om EVC in minimaal vier van de vijf cao s te krijgen. Zijlstra beloofde zwaar in te zetten op kwaliteitsverbetering door kwalitatieve toetsing en door de kwaliteit te borgen. De verantwoordelijkheid hiervoor leggen we hoog, namelijk bij de staatssecretaris zelf. Jongerius beloofde zich in te zetten voor het borgen van EVC in zoveel mogelijk cao s. Dingen die hierbij niet goed gaan, zullen we zeker melden. Wientjes verklaarde het opleiden van personeel als iets essentieels te zien. Het lijkt binnenkort zelfs wettelijk verplicht te worden. Daarmee wordt EVC helemaal een interessant instrument. Ik zal er daarom voor zorgen dat EVC hoog op de agenda van de Stichting van de Arbeid komt te staan, want één op de vijf cao s is echt veel te weinig. Presentaties verankering EVC in cao Na de ondertekening van het convenant volgde een tweetal presentaties van ervaringsdeskundigen uit de sectoren Zorg en Welzijn en Bouw en Infra waar EVC (vanwege cao-afspraken) al langer wordt toegepast. Zij legden uit waarom het instrument in hun sector heeft kunnen uitgroeien tot een waar succesnummer. Citaat: Ik heb op een zaterdag 70 diploma s aan EVC-deelnemers mogen uitreiken. Het is aandoenlijk om te zien hoeveel dat met deze mensen doet. Zo n dag kan voor mij dan niet meer kapot. Korte samenvatting van de presentaties van Hans Timmerman (VGN) en Sander van Bodegraven (Fundeon) EVC goed geland in zorg en bouw Verslag conferentie EVC en duurzame inzetbaarheid. Wij tekenen ervoor!, juni 2012

4 EVC heeft een mooie zachte landing beleefd in de sectoren Welzijn en Bouw, zo bleek tijdens het congres EVC en duurzame inzetbaarheid, wij tekenen er voor!. Twee inleiders, uit elke sector één, vertelden over de succesfactoren. Eén van hen: Ja, EVC is in onze sector een vanzelfsprekendheid, en dat ik ga u hier laten zien. In de sector Zorg & Welzijn zijn op dit moment meer dan mensen van dertig jaar en ouder in opleiding, vertelde senior beleidsmedewerker Hans Timmerman van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN). En er gebeurt meer in deze sector, waar inmiddels ruime ervaring is met portfolio s, ervaringsprofielen en ervaringscertificaten. Zo wordt er nu bijvoorbeeld ook hard gewerkt aan de ontwikkeling van e-portfolio s. Knelpunt is nog wel de uitwisselbaarheid: Ze moeten dezelfde taal spreken, aldus Timmerman. In de sector Bouw & Infra zien we van hetzelfde laken een pak. Onze opdracht is zoveel mogelijk ervaringscertificaten om te zetten in diploma s, aldus algemeen directeur Sander van Bodegraven van Fundeon. Daarvoor is samenwerking met de ROC s noodzakelijk, en dat doen we door de ROC s al in een zo vroeg mogelijk stadium bij onze activiteiten te betrekken. Ketensamenwerking noemen we dit, met als uitgangspunt de kwalificatiedossiers van de betrokkenen. Dat deze aanpak vruchten afwerpt, blijkt uit de cijfers. Van Bodegraven: Van de deelnemers behaalt 67,2 procent een diploma of certificaat. Van hen rondt 74 procent het traject af met een diploma en 26 procent met een certificaat. Succesfactoren De succesvolle toepassing van EVC in deze sectoren heeft mede te maken met de cao-afspraken die hieromtrent zijn gemaakt. Hiermee hebben de zorg en de bouw zich zogezegd aan EVC gecommitteerd. Maar daarmee is succes nog niet gegarandeerd. Daar is meer voor nodig. In de sector Zorg & Welzijn heeft het bijzonder goed geholpen dat de sociale partners een gezamenlijke visie hebben geformuleerd op loopbaan, werk en ontwikkeling, en de rol die EVC hierbij kan spelen. Hiernaast zijn er afspraken gemaakt over ervaringscertificaten op basis van door de branche erkende standaarden, en over het vaker toepassen van standaarden op basis van beroepscompetentieprofielen. Ook een duidelijke toekomstvisie ontbreekt niet. Bijvoorbeeld: maak beroepsopleidingen geschikt voor scholing van werk naar werk; hanteer het uitgangspunt leer alleen wat je niet beheerst ; lever maatwerk binnen de structuur basis profiel keuze; en werk slimme financieringswijzen uit die aantrekkelijk zijn voor alle betrokkenen. Timmerman hierover: Hier gaan we dus voor! Ook in de sector Bouw & Infra is de financiering een van de succesfactoren: die geschiedt volledig vanuit het O&O-fonds. Een andere succesfactor is volgens Van Bodegraven dat het traject volledig wordt begeleid door een van de Fundeon-adviseurs. Zij zijn het trouwens ook die EVC direct en vaak persoonlijk onder de aandacht brengen van de werkgevers. Dit uitventen vinden wij heel belangrijk! Wat betreft de toekomst voorziet Van Bodegraven dat EVC alleen maar belangrijker zal gaan worden voor de employability van werknemers. Maar laten we hierbij wel aandacht hebben voor de steeds zwaardere eisen die worden gesteld aan de rekenen taalvaardigheden, zo voegde hij hier aan toe. Ik voorzie dat wanneer we aan deze eisen vasthouden, het aantal EVC-trajecten wel eens fors kan dalen. Ik roep de sociale partners daarom op dit probleempunt onder de aandacht van het ministerie te brengen. Waarvan acte: de staatsecretaris en enkele van zijn ambtenaren zaten in de zaal. Verslag conferentie EVC en duurzame inzetbaarheid. Wij tekenen ervoor!, juni 2012

5 Verslag conferentie EVC en duurzame inzetbaarheid. Wij tekenen ervoor!, juni 2012

6 De toekomst van EVC Vervolgens was het tijd voor het afrondende deel van het congres bestaande uit een zaaldiscussie over de verdere ontwikkeling en inbedding van EVC in de toekomst. Dit gebeurde aan de hand van zes korte inleidingen door zes verschillende personen, die zes thema s aansneden in zes krachtige stellingen. De thema s die de revue passeerden waren duurzame participatie; leren voor volwassenen; non-formeel leren, het Nederlands kwalificatieraamwerk NLQF; de leercultuur in branches; en het erkennen van vakmanschap in bedrijven. Zaaldiscussie over de verdere ontwikkeling en inbedding van EVC Suggesties voor vernieuwing en verbetering Het aantal jaarlijkse EVC-toekenningen in Nederland bedraagt op dit moment ongeveer stuks. De partijen die hierbij betrokken zijn, staan nu voor de opdracht dit aantal verder uit te breiden. Maar hoe de verdere ontwikkeling en inbedding van EVC vorm te geven? De aanwezigen op het congres EVC en duurzame inzetbaarheid, wij tekenen er voor! gingen hierover met elkaar in gesprek. Voor een goed gesprek of leerzame discussie zijn prikkelende stellingen nodig, zo realiseerden ook de organisatoren van het EVC-congres zich. Gekozen werd daarom voor zes korte inleidingen met daaraan gekoppeld stellingen. Niet als doel, maar als middel om met elkaar in gesprek te komen, onder de bezielende maar toch ook strenge begeleiding van dagvoorzitter Jacobine Geel. In dit voor de bezoekers actieve deel van het congres ging de aandacht ook uit naar zaken die nog niet geheel naar wens verlopen en die voor een verdere inbedding van EVC zullen moeten worden aangepakt. Bekend is bijvoorbeeld de problematiek van de kwalificatiestructuur die op MBO-niveau landelijk geldt, maar die per HBO verschillend wordt ingevuld. Hierdoor is EVC aanzienlijk eenvoudiger te gebruiken voor en door mensen op MBO- dan op HBO-niveau. Maar de focus lag niet alleen op knelpunten. Er werden ook verfrissende voorstellen gedaan. Luid applaus was er bijvoorbeeld voor de stelling van de vertegenwoordigster van de Nederlandse Raad voor Training en Opleiding (NRTO, de overkoepelende branchevereniging voor alle particuliere onderwijsinstellingen), dat Verslag conferentie EVC en duurzame inzetbaarheid. Wij tekenen ervoor!, juni 2012

7 duurzame inzetbaarheid vraagt om vraaggericht beleid. Zij riep ook op te komen tot kwalificatiedossiers voor volwassenen, omdat de bestaande kwalificatiedossiers te veel gericht zijn op jongeren. Dat leverde haar alweer applaus op. Eén terechte kanttekening uit de zaal was er wel: Dit gaat over onderwijs, terwijl EVC een arbeidsmarktinstrument is. Een ander idee dat kon rekenen op ruime instemming van de aanwezigen, was het pleidooi voor herinvoering van de leervoucher. Als is het maar 250 euro, het motiveert enorm, zo luidde de achterliggende gedachte. Bijkomend voordeel: de leervoucher zou ook goed gebruikt kunnen worden voor mensen zonder baan en dus ook zonder werkgever die hen kan stimuleren tot een EVC-traject. In haar afrondende slotwoord gaf Jacobine Geel twee opvallende conclusies weer: De behoefte aan één meetlat en één taal voor alle bij EVC betrokken partijen is begrijpelijk, maar tevens een punt van zorg. De ruimte die EVC verschaft buiten de diploma's om dient immers niet te worden beperkt. Het is belangrijk het onderwijs vroegtijdig bij de trajecten te betrekken. Er is dus nog altijd werk aan de winkel. Verslag conferentie EVC en duurzame inzetbaarheid. Wij tekenen ervoor!, juni 2012

8 Enkele korte reacties van bezoekers van het congres EVC en duurzame inzetbaarheid, wij tekenen er voor!. Hoe reageren zij op het nieuwe convenant en hoe zien zij de toekomst van EVC? Ger van Laak, P3transfer (onderdeel ROC West-Brabant): Wij helpen mensen verder in hun vak, en EVC is daar een goed en handig instrument voor. In mijn beleving heeft EVC in de periode tot nu toe vooral in de pioniersfase gezeten. Nu, met de afsluiting van het nieuwe convenant, werken we meer aan een definitieve bestendiging. Dat vind ik een goede zaak. Lian Bastiaansen, ministerie SZW: Het belang van dit convenant is dat we EVC definitief positioneren als arbeidsmarktinstrument. Met het convenant laten we duidelijk zien dat EVC wordt gedragen door de overheid en de sociale partners. Ammon Owed, ministerie OCW: EVC is in de eerste plaats een marktactiviteit: private partijen bieden het aan en zijn verantwoordelijk voor de uitvoering. De overheid voert regie op de kwaliteit en zorgt voor de borging daarvan. En ondersteunt marktpartijen onder andere met EVC-trainingen. Met het oog op bestendiging van EVC zal duidelijk zijn dat we hier mee doorgaan. Verslag conferentie EVC en duurzame inzetbaarheid. Wij tekenen ervoor!, juni 2012