Het belangrijkste wetenschappelijk onderzoek op een rij

Transcriptie

1

2 Het belangrijkste wetenschappelijk onderzoek op een rij Hier lees je de kern van wat er momenteel bekend is op basis van wetenschappelijk onderzoek over succesvolle ouderbetrokkenheid. Ouderbetrokkenheid heeft zowel korte als lange termijn invloed Ouderbetrokkenheid blijkt zowel direct, als indirect, als op de lange termijn de schoolse ontwikkeling van kinderen positief te beïnvloeden. Zo blijkt ouderbetrokkenheid al op jonge leeftijd direct van invloed op de schoolprestaties en het sociale gedrag van kinderen. Die invloed wordt geconstateerd op doorzettingsvermogen, receptieve woordenschat en probleemgedrag in de groep. Ook blijkt ouderbetrokkenheid bij te dragen aan het vertonen van positief gedrag door kinderen ten opzichte van leeftijdsgenoten en volwassenen en aan een positieve attitude ten aanzien van leren. Indirect hangt ouderbetrokkenheid positief samen met lagere doublurecijfers en minder schooluitval. Het geeft hogere onderwijsrendementcijfers en meer deelname aan vervolgonderwijs. In de basisschoolleeftijd is het effect van ouderbetrokkenheid op de ontwikkeling van kinderen groter dan het effect dat wordt veroorzaakt door het verschil in de kwaliteit van scholen! Het effect van positieve ouderbetrokkenheid is groter dan het effect door de kwaliteit van de school De kern van de ouderbetrokkenheid is een kwalitatief goede communicatie met elke individuele ouder, waarin ouders en leraren/school samen optrekken. Dit heeft een positief en direct effect op het functioneren van de leerlingen binnen de school. In de basisschoolleeftijd is het effect van ouderbetrokkenheid op de ontwikkeling van kinderen groter dan het effect veroorzaakt door het verschil in de kwaliteit van de school. Een positief effect op het sociaal functioneren, op het cognitief functioneren, op de schoolprestaties en op de werkhouding.

3 Onderling vertrouwen en gelijkwaardigheid zijn belangrijke elementen in het partnerschap school en ouder. Dit vraagt een flexibele en open opstelling van leraren, waardoor er meer gemeenschappelijkheid kan ontstaan tussen hen en de ouders. Vanuit deze visie wordt de verantwoordelijkheid voor het partnerschap vooral bij leraren gelegd: van hen wordt verwacht om vanuit hun professionele rol flexibel te zijn en open te staan, daar waar ouders dit wellicht niet altijd zijn. De betrokkenheid van de ouders in de thuissituatie levert een grote bijdrage aan de ontwikkeling en het leersucces van kinderen. De rol van ouders, het effect van de thuissituatie en de gezinsfactoren maken 49% uit op het leren lezen en rekenen. Er is echter nog weinig bekend over welke vormen van ouderbetrokkenheid invloed hebben op welke ontwikkelingsaspecten. Verwachtingen doen er toe Verwachtingen van leraren spelen een grote rol. Leraren baseren hun verwachtingen van de betrokkenheid van ouders op hun eerste indruk van die ouders. Deze verwachting van de ouders beïnvloed weer de verwachtingen, die de leraar heeft van de prestaties van hun kind. Als ouders de ouderavonden bezoeken, oordelen leraren positiever over hun betrokkenheid, dan wanneer zij zich zelden of nooit laten zien. Tegelijkertijd komt uit onderzoek ook naar voren dat de communicatie tussen school en ouders over opvoeding en onderwijs vaak moeizaam verloopt en er onduidelijkheid is over wederzijdse verantwoordelijkheden. Helaas hebben leraren vaak verkeerde verwachtingen van de onderwijsbetrokkenheid van de ouders; zij doen geen navraag bij ouders of hun inschatting klopt. Leraren overschatten van de ondersteuning door hoog- en onderschatten van de ondersteuning door laagopgeleide en allochtone ouders.

4 Uit onderzoek blijkt ook een omgekeerde samenhang. Wanneer kinderen succesvol zijn op school, heeft dat een positieve invloed op de betrokkenheid van hun ouders. Ouders van kinderen die goed presteren op school, blijken meer betrokken te zijn dan de ouders van kinderen die op school minder goed presteren. De oudergroep van hoog-presteerders hanteert hun betrokkenheid bij het schoolwerk thuis en hun betrokkenheid bij activiteiten in de omgeving strategisch om de leerprestaties van hun kinderen op school te stimuleren. Ouders van laag-presterende leerlingen investeren wel veel tijd, maar handelen minder strategisch, hanteren minder succesvolle strategieën in het begeleiden van schoolwerk en nemen naar de school toe een meer afwachtende houding aan. Tegenvallende schoolprestaties vanuit het perspectief van de ouders lokken meer ouderbetrokkenheid uit, omdat ouders dit als een probleem ervaren. Ook al hebben ouders tot dan toe weinig direct contact gehad met de leraar, nu nemen zij contact met school op. Goed ouderschap is de kern Goed ouderschap in de thuis situatie is de belangrijkste factor bij ouderbetrokkenheid. Dit doen ouders door: een veilige en stabiele omgeving te bieden, de intellectuele ontwikkeling te stimuleren, gesprekken met hun kind te hebben, het goede voorbeeld te geven, het belang van onderwijs uit te dragen, hoge verwachtingen te koesteren van hun kind, contact met de school te onderhouden, informatie met de school uit te wisselen. De grondhouding van het schoolteam is essentieel Schoolteams mogen in het algemeen een meer open houding naar ouders toe ontwikkelen. Een aandachtspunt daarbij is om de doelen van de ouders een plek te geven. Uit onderzoek blijkt namelijk dat bij samenwerking vooral het belang van de school centraal staat. Dat kan ten koste gaan van de doelen van de ouders. In Nederland geldt dit vooral voor de allochtone ouders. Door het trainen van ruim 250 scholen, IKC s en KO s zie ik dat een systeem toepassen fantastische resultaten genereert. In de Glans-techniek zijn de kritische succesfactoren verwerkt, waardoor je veel tijd en onnodig gedoe bespaart. Marja Klaver

5 Ouderbetrokkenheid is als Haarlemmer Wonderolie. Als het op de juiste manier wordt aangepakt, levert het enorm veel op: Kinderen halen hun persoonlijk record Ouders zijn ambassadeur van de school Het team werkt professioneel vanuit een heldere visie Als het niet op orde is, zijn de kosten hoog. De leerkracht ervaart onnodig veel extra werkdruk en krijgt vaak een gevoel van onvermogen en frustratie. Het kind voelt zich onveilig en komt in een loyaliteitsconflict tussen leerkracht en ouder. Daarom is ouderbetrokkenheid het verborgen kapitaal van scholen. De positieve betrokkenheid van ouders heeft een zeer belangrijke invloed op de schoolloopbaan van het kind. Direct en indirect en op zowel de korte als de lange termijn. In de basisschoolleeftijd is het effect van ouderbetrokkenheid op de ontwikkeling van het kind zelfs groter dan het effect dat wordt veroorzaakt door het verschil in de kwaliteit van scholen. Boek bestellen Wil je het boek helemaal lezen? Dat kan! Wil Ga naar je het onze boek website: helemaal lezen? Dat kan! Ga naar onze website: Ook te verkrijgen bij de betere boekhandel, bol.com Ook te verkrijgen bij de betere boekhandel, bol.com en managementboek.nl en managementboek.nl