STERFTECIJFERS 2012 Cijfers Zorg en Gezondheid 13 november 2014

Transcriptie

1 Dia 1 STERFTECIJFERS 2012 Cijfers Zorg en Gezondheid 13 november 2014 Het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid verwerkt zelf de sterftecertificaten van het Vlaams Gewest. Sinds 2005 (registratiejaar 2003) wordt de nieuwe statistiek van de doodsoorzaken jaarlijks op de website van het agentschap gepubliceerd samen met een eerste algemene analyse. url: De sterftecijfers voor het jaar 2012 worden vandaag gepubliceerd.

2 Dia 2 OVERZICHT > overlijdens: het hoogste aantal in 15 jaar > Hoog aantal door koude wintermaanden > Gevolg: lagere levensverwachting > Belangrijkste doodsoorzaken sterfte voor 75 jaar: suïcide, longkanker en borstkanker > Belangrijkste plaats van overlijden blijft ziekenhuis > Overzicht

3 Dia 3 ALGEMENE STERFTECIJFERS Met volgende onderwerpen: > Sterfte per seizoen > Sterfte per leeftijd > Levensverwachting > Evolutie totale sterfte > Belangrijkste doodsoorzaken > Verloren jaren en vermijdbare sterfte > Plaats van overlijden

4 Dia 4 EVOLUTIE AANTAL OVERLIJDENS Vrouwen Mannen was een jaar met een hoog absoluut aantal overlijdens. > We telden in 2012 het hoogste aantal overlijdens in 15 jaar: zowel bij mannen als bij vrouwen waren er meer dan overlijdens mannen overleden vrouwen overleden > Ook in 2003 overleden er veel mensen, wat het jaar erna werd gecompenseerd. > Het laagste aantal overlijdens voor de periode zien we in 2006.

5 Dia 5 STERFTE PER SEIZOEN 10,5% 10,0% ,5% 9,0% 8,5% 8,0% 7,5% 7,0% 6,5% 6,0% Agentschap Zorg en Gezondheid 5 We vergelijken hier het procentuele aandeel per maand in het totaal aantal overlijdens. Het aantal sterfgevallen in de winter is altijd hoger dan in de zomer. > Voor andere jaren zien we dat Januari gemiddeld het hoogste aantal overlijdens (10%) kent. September gemiddeld het laagste aantal overlijdens (7%) kent. > De sterfte in februari en maart 2012 was veel hoger dan in andere jaren. In februari telden we 10,2% van alle overlijdens; In maart telden we 9,7% van alle overlijdens. > Waarom zo hoog in 2012? De winter was zeer koud van eind januari tot begin maart. En de koudegolf werd gevolgd door een milde griepepidemie. Deze koudegolf trof vooral ouderen (vanaf 75 jaar, maar vooral ouderen van 85 jaar en meer).

6 Mannen Dia 6 AANTAL OVERLIJDENS VS AANTAL INWONERS Populatie Mannen Populatie Vrouwen Overlijdens Mannen Overlijdens Vrouwen 86 j Aantal overlijdens Honderdtallen Aantal inwoners Duizendtallen Vrouwen 88 j De bevolkingspiramide geeft de samenstelling van de bevolking weer volgens leeftijdsjaar. We zien dat: > Mannen bij hun geboorte met meer zijn. > Ze dit overwicht definitief verliezen vanaf de leeftijd van 64 jaar. Boven de 63 jaar zijn er meer vrouwen dan mannen. Die omslag komt er omdat de sterfterisico's jaar na jaar lager liggen voor vrouwen dan voor mannen. In 2000 lag de leeftijd waarop de vrouwen in aantal het overwicht kregen op de mannen nog op 58 jaar: de sterfterisico's van mannen daalden de afgelopen jaren sneller dan die van vrouwen waardoor deze "grens" naar boven opschoof. > Vanaf 86 jaar bij mannen en 88 jaar bij vrouwen jaarlijks 10% of meer van deze bevolkingsgroep sterft. > Pasgeborenen (0 jaar) ook een hoger risico op overlijden hebben.

7 <1 jaar 1-4 jaar 5-9 jaar jaar+ Log-schaal Dia 7 LEEFTIJDSSPECIFIEKE STERFTERISICO S Aantal overlijdens per inwoners Mannen Vrouwen Agentschap Zorg en Gezondheid 7 Opgelet: deze grafiek heeft een logaritmische schaal. Het leeftijdsspecifieke sterfterisico is de kans dat iemand sterft op een bepaalde leeftijd. We drukken die hier uit door voor verschillende leeftijdsgroepen te berekenen hoeveel personen er per van die groep overlijden. Dit sterfterisico stijgt exponentieel met de leeftijd. > Vanaf jaar sterft meer dan 1% van de mannen, bij vrouwen sterft meer dan 1% vanaf jaar. > Vanaf jaar sterft meer dan 10% per jaar. De sterfterisico's liggen voor elke leeftijdsgroep lager voor vrouwen dan voor mannen: dit vertaalt zich in verschillen in levensverwachting, gestandaardiseerde sterfte en verloren potentiële jaren.

8 verwachte leeftijd bij overlijden Dia 8 LEVENSVERWACHTING 85 83, ,87 82 Vrouwen ,89 77 Mannen 76 76, Agentschap Zorg en Gezondheid 8 Zoals in vorige jaren is de levensverwachting bij geboorte voor vrouwen hoger dan voor mannen. > Maar in tegenstelling tot vorige jaren zien we geen stijging bij mannen en zelfs een lichte daling bij vrouwen. Dit is het effect van de hoge sterfte in februari en maart. Overzicht levensverwachting voor enkele leeftijden (cijfers 2012): > bij geboorte: M - 78,9 V - 83,6 > 1 jaar: M - 78,7 V - 83,4 > 20 jaar: M - 60,0 V - 64,6 > 45 jaar: M - 36,0 V - 40,1 > 65 jaar: M - 18,5 V - 21,9 > 75 jaar: M - 11,3 V - 13,7

9 aantal overlijdens per inw. Mannen Dia 9 EVOLUTIE GESTANDAARDISEERDE STERFTE 13,5 13,0 12,5 12,0 11,5 11,0 10,5 10,0 9,5 9,0 y = -0,1253x + 7,9032 R² = 0,9625 BG Mannen Mannen gestandaardiseerd cijfer OG Mannen BG Vrouwen Vrouwen gestandaardiseerd cijfer OG Vrouwen y = -0,2617x + 13,28 R² = 0, ,5 10,0 9,5 9,0 8,5 8,0 7,5 7,0 6,5 6,0 aantal overlijdens per inw. Vrouwen 8,5 5, Agentschap Zorg en Gezondheid 9 Opgelet: andere schaal voor mannen (links, blauw) dan voor vrouwen (rechts, rood) Door de toenemende vergrijzing verwachten we met de jaren steeds meer overlijdens. Door voor leeftijd te standaardiseren, houden we rekening met de veroudering van de bevolking. Die is bij vrouwen meer uitgesproken dan bij mannen. We merken: > een geleidelijke daling van de gestandaardiseerde sterftecijfers over de laatste 15 jaar (mannen en vrouwen). Uitzondering is de discrete stijging bij de vrouwen in 2002 en 2003 (die werd gecompenseerd in 2004). > in 2012 iets hogere sterftecijfers dan in 2011, wel nog duidelijk lager dan in Mannen: 9,6 / inw. Vrouwen: 6,1 / inw. bij mannen daalde de gestandaardiseerde sterfte in per jaar gemiddeld met 26 per inwoners; bij vrouwen daalde de gestandaardiseerde sterfte in per jaar gemiddeld met 13 per inwoners.

10 ASR (1/ inw.) Dia 10 EVOLUTIE GESTANDAARDISEERDE STERFTE Mannen Algemene infectieziekten Kankers en andere nieuwvormingen Endocriene, voedings- en stofwisselingsziekten Psychische en neurologische aandoeningen Ziekten van het hart- en vaatstelsel Ziekten van het ademhalingsstelsel Uitwendige doodsoorzaken Andere doodsoorzaken Agentschap Zorg en Gezondheid 10 De totale gestandaardiseerde sterfte bij mannen > daalde in de periode met 20% van 12 overlijdens naar 9,6 per inwoners (ASR). > deze globale daling is te danken aan de daling van de sterfte door hart- en vaataandoeningen (-35%); ziekten van het ademhalingsstelsel (- 39%); kanker en andere nieuwvormingen (- 15%). > en werd deels te niet gedaan door de stijging van de sterfte door psychische en neurologische aandoeningen (o.a. dementie) (+ 33%) uitwendige oorzaken (+ 3%); andere oorzaken (+ 20%).

11 ASR (1/ inw.) Dia 11 EVOLUTIE GESTANDAARDISEERDE STERFTE Vrouwen Algemene infectieziekten Kankers en andere nieuwvormingen Endocriene, voedings- en stofwisselingsziekten Psychische en neurologische aandoeningen Ziekten van het hart- en vaatstelsel Ziekten van het ademhalingsstelsel Uitwendige doodsoorzaken Andere doodsoorzaken Agentschap Zorg en Gezondheid 11 De totale gestandaardiseerde sterfte bij vrouwen > daalde in de periode met 17% van 7 overlijdens naar 6 per inwoners (ASR). > deze globale daling is te danken aan de daling van de sterfte door hart- en vaataandoeningen (-35%); ziekten van het ademhalingsstelsel (-30%); kanker en andere nieuwvormingen (-8%). > en werd deels te niet gedaan door de stijging van de sterfte door psychische en neurologische aandoeningen (o.a. dementie) (+23%); uitwendige oorzaken (+3%); andere oorzaken (+8%).

12 Dia 12 BELANGRIJKSTE DOODSOORZAKEN PER LEEFTIJDSCATEGORIE Leeftijdsgroep Mannen Vrouwen 0 jaar Aangeboren afwijkingen (44 / 28%) 1-4 jaar Aangeboren afwijkingen / Nietvervoersongevallen (4 /17 %) 5-9 jaar Aangeboren afwijkingen / Vervoersongevallen (2 / 12%) jaar Aangeboren afwijkingen (3 / 13%) Aangeboren afwijkingen (41 / 33%) Niet-vervoersongevallen (5 / 23%) Verschillende doodsoorzaken (1 / 10%) Suïcide (2 / 17%) jaar Vervoersongevallen (23 / 33%) Suïcide (11 / 33%) jaar Suïcide (40 / 35%) Suïcide (10 / 28%) jaar Suïcide (59 / 47%) Suïcide (13 / 33%) jaar Suïcide (55 / 31%) Suïcide (16 / 24%) jaar Suïcide (60 / 33%) Suïcide (16 / 16%) Agentschap Zorg en Gezondheid 12 NB: vervoersongevallen zijn hier beperkt tot vervoersongevallen op land (V01-V89) De doodsoorzaken verschillen per leeftijd: > Tot de leeftijd van 39 jaar sterven mannen en vrouwen in grote lijnen door gelijkaardige oorzaken: aangeboren afwijkingen, ongevallen en suïcide. > Dodelijke vervoersongevallen komen bij jonge mannen meer voor dan bij jonge vrouwen.

13 Dia 13 BELANGRIJKSTE DOODSOORZAKEN PER LEEFTIJDSCATEGORIE Leeftijdsgroep Mannen Vrouwen jaar Suïcide (81 / 27%) Borstkanker (32 / 17%) jaar Suïcide (93 / 17%) Borstkanker (57 / 17%) jaar Suïcide (100 / 11%) Borstkanker (82 / 13%) jaar Longkanker (224 / 17%) Longkanker (109 / 14%) jaar Longkanker (343 / 18%) Longkanker (137 / 13%) jaar Longkanker (383 / 15%) Borstkanker (158 / 11%) jaar jaar Longkanker (436 / 14%) Longkanker (468 / 10%) jaar Ischemische hartziekten (539 / 9%) 85+ jaar Hartdecompensatie, complicaties en...* (933 / 11%) Cerebrovasculaire aandoeningen (158 / 8%) Cerebrovasculaire aandoeningen (261 / 8%) Cerebrovasculaire aandoeningen (539 / 10%) Hartdecompensatie, complicaties en...* (2.006 / 14%) Agentschap Zorg en Gezondheid 13 * Hartdecompensatie, complicaties en : Hartdecompensatie, complicaties en onduidelijk omschreven hartaandoeningen (I46; I50-I51) De doodsoorzaken verschillen per leeftijd en per geslacht. > Vrouwen: tussen 40 en 54 jaar sterven in de eerste plaats aan borstkanker, tussen 55 en 64 jaar in de eerste plaats door longkanker, tussen 65 en 69 jaar sterven opnieuw in de eerste plaats door borstkanker, vanaf 70 jaar sterven in de eerste plaats door cerebrovasculaire aandoeningen. > Mannen: tussen 40 en 54 jaar sterven in de eerste plaats door suïcide, tussen 55 en 79 jaar door longkanker, en vanaf 80 jaar door ischemische hartziekten. > Bij mensen van 85 jaar en meer zijn hartdecompensatie en onduidelijke hartproblemen de meest voorkomende doodsoorzaak. > Ischemische hartziekten: Hartziekten veroorzaakt door een verminderde bloedtoevoer naar de hartspier zelf. De verminderde bloedtoevoer is meestal een gevolg van een vernauwing van de slagaders. De meest typische aandoening van deze groep is het hartinfarct.

14 VPJ (in persoonsjaren) Dia 14 VERLOREN LEVENSJAREN Mannen Vrouwen Kanker en andere nieuwvormingen Uitwendige doodsoorzaken Hart- en vaatziekten Alle andere doodsoorzaken Agentschap Zorg en Gezondheid 14 Op basis van de levensverwachting berekenen we ook het aantal verloren potentiële levensjaren (VPJ) bij mensen die vroegtijdig sterven, nl. voor de leeftijd van 75 jaar. > Het totale aantal VPJ is bij mannen 1,5 maal groter dan bij vrouwen nl. 85 versus 58 per persoonsjaren. > Kankers en andere nieuwvormingen veroorzaken bij mannen en vrouwen ongeveer evenveel verloren jaren, zij het iets meer voor mannen. > Het grote verschil in levensverwachting tussen mannen en vrouwen is vooral toe te schrijven aan uitwendige oorzaken* en hart- en vaatziekten. Dit vraagt om meer details. * Onder uitwendige doodsoorzaken verstaan we de overlijdens veroorzaakt door vervoersongevallen, andere ongevallen, suïcide, doodslag en moord. Alle andere doodsoorzaken worden samen de natuurlijke doodsoorzaken (oorzaken door ziekten of aandoeningen) genoemd.

15 VPJ (1/1000 persoonsjaren) Dia 15 EVOLUTIE VERLOREN LEVENSJAREN - MANNEN 90 Andere doodsoorzaken > 80 Details + evolutie mannen 70 Slecht gedefinieerde oorzaken en symptomen Andere uitwendige doodsoorzaken Suïcide Vervoersongevallen te land Ziekten Spijsverteringsstelsel Alle longziekten Andere hart- en vaatziekten Cerebrovasculaire aandoeningen Ischemische hartziekten Psychische / neurologische aandoeningen Endocriene, voedings en stofwisselingsstoornissen Andere nieuwvormingen Longkanker 0 Algemene infectieziekten Agentschap Zorg en Gezondheid 15 3 doodsoorzaken veroorzaken bij mannen 29% van de verloren potentiële jaren: > longkanker, > suïcide, > ischemische hartziekten (IHZ). De daling van 89 VPJ (per persoonsjaren) in 2008 naar 85 VPJ is te danken aan de daling van de verloren potentiële jaren door > vervoersongevallen te land, > ischemische hartziekten, > long- en andere kankers en > cerebrovasculaire aandoeningen.

16 VPJ (1/1000 persoonsjaren) Dia 16 EVOLUTIE VERLOREN LEVENSJAREN - VROUWEN Andere doodsoorzaken 60 Slecht gedefinieerde oorzaken en symptomen 55 Andere uitwendige doodsoorzaken Suïcide Vervoersongevallen te land Ziekten Spijsverteringsstelsel Alle longziekten Andere hart- en vaatziekten Cerebrovasculaire aandoeningen Ischemische hartziekten Psychische / neurologische aandoeningen Endocriene, voedings en stofwisselingsstoornissen Andere nieuwvormingen Borstkanker Longkanker Algemene infectieziekten Agentschap Zorg en Gezondheid 16 3 doodsoorzaken veroorzaken bij vrouwen 26% van de verloren potentiële jaren: > borstkanker (11% van het totaal), > longkanker, > suïcide. De daling van 60 VPJ (per persoonsjaren) in 2008 naar 58 VPJ is te danken aan de daling van de verloren potentiële jaren door: > borstkanker, > ischemische hartziekten, en > Vervoersongevallen. Maar deze daling wordt deels teniet gedaan door een stijging van de verloren potentiële jaren door: > longkanker.

17 Dia 17 DETAILS VERLOREN JAREN PER LEEFTIJD > Mannen > Vrouwen Agentschap Zorg en Gezondheid 17 Opgelet: De 2 grafieken hebben een verschillende schaal! > Sommige doodsoorzaken hebben impact op het VPJ-cijfer door sterfte op jonge leeftijd, waarbij er bij elk overlijden vele jaren verloren gaan. > Andere doodsoorzaken hebben veel impact wegens het grote aantal overlijdens (op latere leeftijd). De verschillen tussen mannen en vrouwen zijn hier vooral duidelijk bij adolescenten en jonge volwassenen. Maar ook op middelbare leeftijd is de vroegtijdige sterfte, gemeten als verloren potentiële jaren, bij vrouwen veel lager dan bij mannen. > Suïcide (donkerblauw) en vervoersongevallen (lichtblauw) spelen een belangrijke rol door de sterfte op relatief jonge leeftijd. > Kankers (zwart/roze/groen) en hart- en vaatziekten (rood/oranje/geelgroen) zijn belangrijk omwille van het grote aantal overlijdens dat zij veroorzaken op latere leeftijd. > In verhouding spelen VPJ door cerebrovasculaire aandoeningen (oranje) en door colorectale kanker (groen) een belangrijkere rol bij vrouwen dan bij mannen.

18 Absoluut aantal overlijdens Dia 18 EVOLUTIE VERMIJDBARE STERFTE Mannen Primair vermijdbaar Medisch vermijdbaar Agentschap Zorg en Gezondheid 18 Primair vermijdbare sterfte = vermijdbaar door preventie en gezond gedrag In de periode kunnen we bij mannen een duidelijke dalende trend vaststellen in de evolutie van sterfte vermijdbaar door primaire preventie. > Het absolute aantal overlijdens daalde bij mannen met gemiddeld 75 per jaar. > Het procentuele aandeel in de totale sterfte daalde bij mannen. > De daling tussen 2011 en 2012 is mogelijks (gedeeltelijk) het gevolg van wijziging in codeermethode. Medisch vermijdbare sterfte = vermijdbaar door betere gezondheidszorg > Bij mannen daalde het absolute aantal sterfgevallen voor 3 belangrijke doodsoorzaken vermijdbaar door medische interventies (ischemische hartziekten, cerebrovasculaire aandoeningen, pneumonie). > Ook de relatieve sterfte vertoont een dalende trend: sinds 2003 met bijna 0,4 procentpunten per jaar.

19 Abstoluut aantal overlijdens Dia 19 EVOLUTIE VERMIJDBARE STERFTE Vrouwen Primair vermijdbaar Medisch vermijdbaar Agentschap Zorg en Gezondheid 19 Primair vermijdbare sterfte = vermijdbaar door preventie en gezond gedrag In de periode kunnen we bij vrouwen geen duidelijke dalende trend vaststellen in de evolutie van sterfte vermijdbaar door primaire preventie. > Het absolute aantal overlijdens bij vrouwen bleef schommelen rond 891. > Het procentuele aandeel in de totale sterfte steeg bij vrouwen. > De daling tussen 2011 en 2012 is mogelijks (gedeeltelijk) het gevolg van wijziging in codeermethode. Medisch vermijdbare sterfte = vermijdbaar door betere gezondheidszorg > Bij vrouwen daalde het absolute aantal sterfgevallen voor 3 belangrijke doodsoorzaken vermijdbaar door medische interventies (borstkanker, ischemische hartziekten, cerebrovasculaire aandoeningen). > De relatieve sterfte vertoont een dalende trend: sinds 2003 met 0,6 procentpunten per jaar

20 Dia 20 PLAATS VAN OVERLIJDEN Mannen Vrouwen Totaal Aantal % Aantal % Aantal % Thuis ,2% ,9% ,1% Ziekenhuis ,4% ,2% ,8% Woonzorgcentrum ,3% ,7% ,0% Andere plaats ,0% 651 2,2% ,1% Totaal % % % Agentschap Zorg en Gezondheid 20 Andere plaats: o.a. ook palliatieve eenheid, openbare weg (ongevallen en suïcides) > Zowel mannen als vrouwen overlijden vaak in het ziekenhuis. In 2012 vonden respectievelijk 51% en 44% van alle overlijdens plaats in het ziekenhuis. > Omdat mannen vaker op jongere leeftijd overlijden, sterven zij vaker thuis dan vrouwen (27% van alle overlijdens bij mannen tegenover 19% bij vrouwen). > Vrouwen sterven vaker in een woonzorgcentrum dan mannen (35% bij vrouwen tegenover 17% bij mannen). Plaats van overlijden hangt samen met leeftijd en doodsoorzaak. > Voor de meeste leeftijdscategorieën is het ziekenhuis de meest voorkomende plaats van overlijden. Uitzondering hierop zijn mannen tussen 25 en 44 jaar. En vrouwen van 75 jaar of ouder: zij overlijden bijna even vaak in het woonzorgcentrum als in het ziekenhuis. > Op de tweede plaats staat het eigen huis. > In het woonzorgcentrum gaat het bij 2 op de 3 overlijdens om vrouwen van 75 jaar of ouder. > In tegenstelling tot overlijden door natuurlijke oorzaken, vindt een groot deel van de overlijdens door uitwendige oorzaken plaats op een andere plaats. Hieronder vallen o.a. openbare weg, openluchtwater, spoorwegen, werkplaats

21 Dia 21 ONGEVALLEN 2012 Gezondheidsdoelstelling Agentschap Zorg en Gezondheid 21 De gezondheidsdoelstelling ongevallen in de privé-sfeer bepaalt dat de sterfte door ongevallen bij mannen en vrouwen in vergelijking met 1998 moet verminderd zijn met 20%.

22 Dia 22 ONGELUKKIGE VAL Mannen Vrouwen aantal overlijdens gestandaardiseerd aantal overlijdens (/ inw.) aantal overlijdens gestandaardiseerd aantal overlijdens (/ inw.) startcijfer , ,66 huidig cijfer % % 11,05 +13% % 6,21 streefcijfer -20% 183 8, , Agentschap Zorg en Gezondheid 22 Deze doelstelling is gehaald voor alle ongevallen samen, vooral dankzij de daling van de dodelijke vervoersongevallen. Deze doelstelling is ook gehaald voor vrouwen voor ongelukkig vallen. Bij mannen steeg het sterfterisico door een val sinds > In absolute cijfers is de doelstelling (-20%) moeilijk te halen doordat de gevolgen van privé-ongevallen vooral dodelijk zijn voor ouderen en deze bevolkingsgroep enorm toeneemt. In vergelijking met 1998 was het aantal dodelijke valpartijen in 2012 gestegen met 47% bij mannen en met 13% bij vrouwen. > Rekening houdend met de veranderende leeftijdsverdeling, waren er in 2012 wel minder overlijdens dan in 1998 bij vrouwen (gestandaardiseerd aantal o.b.v. Vlaamse standaardbevolking) Voor mannen stellen we een stijging van 8% vast tussen het gestandaardiseerde aantal overlijdens in 1998 en dat in Dat is geen statistisch significant verschil. Voor vrouwen daalde het gestandaardiseerde aantal overlijdens in 2012 met 19% ten opzichte van Ook bij vrouwen is het verschil niet significant. > Het aantal andere dodelijke ongevallen nam nog meer toe dan het aantal dodelijke valpartijen (o.a. accidentele vergiftigingen, verslikkingen, inhalatie maaginhoud).

23 Dia 23 ZELFDODING 2012 Gezondheidsdoelstelling Agentschap Zorg en Gezondheid 23 De gezondheidsdoelstelling zelfdoding bepaalt dat de sterfte door zelfdoding bij mannen en vrouwen tegen 2020 moet verminderd zijn met 20% ten opzichte van 2000.

24 Dia 24 ZELFDODING aantal overlijdens Mannen Europees gestandaardiseerd aantal overlijdens (/ inw.) aantal overlijdens Vrouwen Europees gestandaardiseerd aantal overlijdens (/ inw.) startcijfer , , , ,5 huidig cijfer % % 23,5-10% % 8,3 streefcijfer - 20%(2020) , , Agentschap Zorg en Gezondheid 24 Deze doelstelling is nog niet gehaald, noch bij mannen noch bij vrouwen. In 2012 overleden er iets minder mensen door suïcide dan in 2011, maar nog steeds meer dan in > In absolute cijfers is de doelstelling (-20%) nog niet gehaald. In vergelijking met 2000 was het aantal suïcides in 2012 gedaald met 3% bij mannen en met 10% bij vrouwen. > Rekening houdend met de veranderende leeftijdsverdeling, waren er in 2012 wel duidelijk minder overlijdens dan in 2000 (gestandaardiseerd aantal o.b.v. Europese standaardbevolking) Voor mannen stellen we een daling van 12% vast tussen het gestandaardiseerde aantal overlijdens in 2000 en dat in Dat is een statistisch significant verschil. Voor vrouwen daalde het gestandaardiseerde aantal overlijdens in 2012 met 17% ten opzichte van Ook bij vrouwen is het verschil significant.

25 Gestandaardiseerd aantal suïcides Dia 25 EVOLUTIE CIJFERS ZELFDODING Mannen Vrouwen Streefcijfer Mannen , Streefcijfer Vrouwen , Agentschap Zorg en Gezondheid 25 Hier zie je de evolutie per jaar in vergelijking met de doelstelling -20% tegen Deze cijfers zijn Europees gestandaardiseerd. Tijdens de hele periode zijn de suïcidecijfers voor vrouwen beduidend lager dan die voor mannen. > Bij mannen daalden de suïcidecijfers tussen 2000 en Uitzondering hierop was Na 2007 stegen ze terug. > Bij vrouwen is er weinig evolutie te bespeuren.

26 ASR (1/ inw.) Dia 26 EVOLUTIE ZELFDODING & ONBEPAALDE INTENTIES Mannen BG Mannen suïcide Vrouwen BG Vrouwen suïcide Mannen OG Mannen suïcide & onbep. intenties Vrouwen OG Vrouwen suïcide & onbep. intenties Agentschap Zorg en Gezondheid 26 Het aantal suïcides is wellicht onderschat. Bij een verdacht overlijden is het niet altijd duidelijk of het om een ongeval, een suïcide of een doding gaat. Bv. iemand sterft na een val, maar het is niet duidelijk of de overledene per ongeluk viel, zelf sprong, of door iemand geduwd werd. Dit wordt dan door het parket uitgezocht. Die onduidelijke overlijdens zijn samengeteld onder de noemer "sterfte waarvan de intentie niet kan bepaald worden". Hier worden de sterftecijfers door onbepaalde intenties opgeteld bij die van suïcides (niet ingekleurde symbolen). > Tussen steeg het aantal overlijdens door gebeurtenissen met onbepaalde intentie bij mannen en vrouwen gemiddeld met respectievelijk 2,1 en 1,3 per inwoners per jaar. > Bij mannen daalden de suïcidecijfers tussen 2000 en 2007 (met +/- 1 per / jaar). Deze daling wordt getemperd als we rekening houden met overlijdens met onbepaalde intentie. Sindsdien stijgt het aantal suïcides bij mannen opnieuw gemiddeld met 6 per per jaar, al blijven de cijfers sinds 2009 schommelen rond 25,6 per Deze stijging is sterker (9 per per jaar) wanneer we de overlijdens met onbepaalde intentie meetellen. > Voor vrouwen stellen we een lichte stijging (+/- 1 per /jaar) vast in de sterfte door suïcide en onbepaalde intentie in de periode , maar niet in de sterfte door suïcide alleen.

27 Dia 27 ZELFDODING PER PROVINCIE > hoog laag = west oost > 50% meer risico voor Oost-Vlaamse dan voor Limburgse mannen > 44% meer risico voor West-Vlaamse dan voor Antwerpse vrouwen Agentschap Zorg en Gezondheid 27 > Zowel in Oost- als in West-Vlaanderen zijn de suïcidecijfers voor mannen meer dan 10% hoger dan het Vlaamse cijfer. In Limburg is het cijfer een kwart lager dan het Vlaamse cijfer. > In West-Vlaanderen is het suïciderisico voor vrouwen het hoogst (+24% t.o.v. Vlaanderen). In Antwerpen is het risico het laagst (-14% t.o.v. Vlaanderen) De verhouding man/vrouw is het kleinst in Limburg (2/1) en het grootst in Antwerpen (3/1). *Bij 2 overlijdens in Antwerpen werd het geslacht niet goed genoteerd.

28 Dia 28 VORIGE CIJFERS WORDEN GEARCHIVEERD OP > Cijfers/Vorige-cijfers/ STATISTIEK VAN DE DOODSOORZAKEN OP > Cijfers/Cijfers/Sterftecijfers/ Statistiek-van-de-doodsoorzaken/ > Gedetailleerde sterftecijfers in rekenbladformaat (XLS) > Archief van cijfers en publicaties van vorige jaren (PDF)