Een veranderend speelveld. De nederlandse vastgoedmarkt

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Een veranderend speelveld. De nederlandse vastgoedmarkt"

Laura Sasbrink
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Een veranderend speelveld De nederlandse vastgoedmarkt

2 visie Cor Zadelhoff Wat ik zo interessant vind van onroerend goed is, dat het zo n invloed heeft op je prestaties en op je levensgenot. Het is ongelooflijk belangrijk hoe je woont en waar je werkt

3 vastgoed Kenmerken vastgoed grondgebonden lange levensduur en dus lange terugverdientijd beleggingsvorm nodig om in de toekomst te kijken belangrijk voor kwaliteit leven

4 sluipende omwenteling structurele veranderingen in economie in maatschappij in de ruimtelijke ordening grote gevolgen voor - vastgoedmarkt - projectontwikkeling

5 lange conjunctuurgolf van Kondratieff

6 nieuwe Kondratieff cyclus 4de Kondratieff ( ) 5de Kondratieff ( ) 6de Kondratieff (2010 ) nieuwe dragers staal chemie computer, ICT biotechnologie nanotechnologie olie, plastic robotisering smart technology 3D printen nieuwe vervoerders auto elektriciteit internet kabel, satelliet internet, zelfsturende auto

nanotechnologie olie, plastic robotisering smart technology 3D printen nieuwe

7 schuld Nederland als % bbp in miljard per Nederlander in Titel presentatie aanpassen 7

458 466 per Nederlander in 22.000 24.000 25.000 26.000 27.

8 begrotingstekort als % bbp -5,0-4,3-3,9-2,4-2,4-2,2-1,5 in miljard tekort per dag in miljoen Titel presentatie aanpassen 8

28 25 16 16 15 11 tekort per dag in miljoen 86 76 68

9 aardgasbaten nodig Titel presentatie aanpassen 9

10 langzaam verbeterend vertrekpunt economische groei overheidstekort werkloosheid * ,5% + 1,0% + 2,0% + 2,4% - 2,4% -2,4% -2,1% -1,4% koopkracht - 1,3 + 1,3% + 0,7% + 1,4%

000-0,5% + 1,0% + 2,0% + 2,4% - 2,4% -2,4% -2,1%

12 overaanbod commerciële ruimten aanbod 2015 *1.000 m 2 opname 2014 *1.000 m 2 voorraad 2015 *1.000 m 2 kantoor winkel bedrijfsruimte ha.

000 m 2 kantoor 8.310 1.064 49.585 winkel 2.

13 veel waarde verloren In de periode 2008 tot en met 2014 verloren aan waarde: (indirect rendement volgens ROZ/IPD index): winkels - 11,2% kantoren - 40,4% bedrijfsruimten - 23,2% woningen - 16,7% overig - 4,0% totaal vastgoed - 19,5%

index): winkels - 11,2% kantoren - 40,4% bedrijfsruimten

14 Wat doet veld?

15 Albert Einstein We can t solve problems by using the same kind of thinking we used when we created them

16 nieuwe jassen nodig nieuwe jassen voor nieuwe levens gebouwde omgeving is ontstaan in synchrone samenleving er is genoeg gebouwd, maar niet meer passend op nieuwe maatschappij in principe geen nieuwbouw meer, maar zoeken naar nieuwe functies voor oude gebouwen

gebouwd, maar niet meer passend op nieuwe maatschappij in

17 fundamentele veranderingen van gebouw naar plek, ontmoetingsruimte van hiërarchie naar netwerk van groot naar klein van top/down naar bottum/up van permanent naar tijdelijk et cetera

18 organische ontwikkeling sleutelwoorden spontaan flexibel bottom-up met actieve burgers niet gepland kleinschalig gevolg: geheel ander planningsproces met andere inbreng actoren

19 antwoord in het vastgoedonderwijs opleiden van vernieuwende vastgoedprofessionals, die innovatieve antwoorden kunnen vinden op nog niet bestaande vragen Titel presentatie aanpassen 19

innovatieve antwoorden kunnen vinden op nog niet

20 Albert Einstein Logica brengt je van A naar B.. maar verbeelding brengt je overal!

21 Erasmus Wie durft te dwalen.. vindt nieuwe wegen!

22 verwachting bouwomzet Titel presentatie aanpassen 22

23 nieuwbouw versus verbouw rood = nieuwbouw blauw =verbouw Titel presentatie aanpassen 23

8-10-2015 Titel presentatie aanpassen 24

24 Titel presentatie aanpassen 24 bouwomzet kantoren (nieuwbouw en verbouw)

25 steeds meer kantoormeters onttrokken (rood= toevoeging blauw = onttrekking) Titel presentatie aanpassen 25

26 zwarte doos Groningen Titel presentatie aanpassen 26

27 zwarte doos Groningen gebouw van SoZaWe Groningen m2; eigenaar: Farraig (Iers) Investering van 7 miljoen; begane grond: flexplekken; 1 ste 3 de verdieping: kantoren 4 de 11 de verd. appartementen, hotel bovenste verdieping: restaurant, skybar Titel presentatie aanpassen 27

28 toch blijft vraag/aanbod verder uit balans (rood= aanbod blauw = opname) Titel presentatie aanpassen 28

29 Titel presentatie aanpassen 29 bouwomzet winkels

30 dynamiek winkelmarkt (rood= toevoeging blauw = onttrekking) Titel presentatie aanpassen 30

31 stijgend aandeel on-line winkelen Titel presentatie aanpassen 31

32 bouwomzet bedrijfsruimten Titel presentatie aanpassen 32

33 veel aanbod bij gezonde vraag Titel presentatie aanpassen 33

34 toch overaanbod bedrijventerreinen 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 bouwrijp totaal ijzeren voorraad minimum capaciteit in bestemmingsplannen

35 Titel presentatie aanpassen 35

Vergelijkbare documenten

Veranderend speelveld. een nieuw vertrekpunt op een veranderend speelveld

Veranderend speelveld. een nieuw vertrekpunt op een veranderend speelveld Veranderend speelveld een nieuw vertrekpunt op een veranderend speelveld vastgoed Kenmerken vastgoed grondgebonden lange levensduur en dus lange terugverdientijd beleggingsvorm nodig om in de toekomst