MIP WAToR: herwinnen van grondstoffen uit zure afvalwaterstromen. Wim De Schepper Aquarama TNAV workshop
|
|
- Stefanie Brander
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 MIP WAToR: herwinnen van grondstoffen uit zure afvalwaterstromen Wim De Schepper Aquarama TNAV workshop
2 OVERZICHT» WAToR: het concept» Overzicht projectresultaten» Aperam case: cijfers en haalbaarheid» Vooruitblik en conclusie 2
3 WATOR: WASTE ACID TO RESOURCES» MIP- COOP+ project: herwinnen van grondstoffen uit zure metaalhoudende afvalwaterstromen» Beitsbaden, oppervlaktebehandeling,» Momenteel: Neutralisatie + lozing van anionen (chloriden, fluoriden, nitraten) + storten slib Neutralisatie/verdunning Hergebruik end-of-pipe Lozing grondstoffen via water Vaste afvalstroom (slib) proces intern WATOR extern 3
4 WATOR: WASTE ACID TO RESOURCES» WAToR: Alternatieve behandelingsconcepten voor deze zure stromen» Reductie in milieu-emissies via afvalwaterlozing en/of afvaldeponie» maximaal herwinnen van metalen, zouten/zuren Hergebruik FOCUS: APERAM afvalbeitszuur intern process extern 4
5 APERAM: STAALPRODUCTIE EN AFVALBEITSZUUR Koudwalserij/beitslijn
6 APERAM: STAALPRODUCTIE EN AFVALBEITSZUUR staal beitszuur
7 AFVALBEITSZUUR: KLASSIEKE VERWERKING Koudwalserij ton/jaar Zure afvalstroom (HNO 3 /HF/H 2 SO 4 /M + ) Ca(OH) 2 Neerslag/filterpers Metaalhydroxidekoek M(OH) 2 + CaF + CaSO 4 Afvalwater (NO3- / SO42-) 7
8 AFVALBEITSZUUR: WATOR CONCEPT Koudwalserij ton/jaar ABZ Zure afvalstroom (HNO 3 /HF/H 2 SO 4 /M + ) HF, HNO 3 H 2 SO 4 Vacuum verdamping carbonatatie Metaalsulfaat slurry (H 2 SO 4 /M + ) Metaalhydroxidekoek M(OH) 2 Metaal-OH neerslag Base zout 8
9 OVERZICHT» WAToR: het concept» Overzicht projectresultaten» Aperam case: cijfers en haalbaarheid» Vooruitblik en conclusie 9
10 WATOR PROJECT OPBOUW WP 1 Vastleggen baseline en kritische parameters WP 2 Terugwinnen zuren zouten, metalen WP 3 Carbonatie metaalhydroxidekoeken WP 4 Opstellen van optimaal hergebruikscenario en demonstratie WP 5 Evaluatie van scenario s op andere stromen WP6 businessmodellen op ketenniveau 10
11 WATOR CONCEPT: VERDAMPING ABZ H 2 SO 4 Recuperatie zuren verdamping HF, HNO 3 Met, H 2 SO 4 11
12 WATOR CONCEPT: VERDAMPING ABZ H 2 SO 4» zuurrecuperatie initieel moeilijk» Optimalisatieproeven: verdamping HF, HNO 3» H 2 SO 4 / ABZ ratio» Indikkingsgraad» Spoelwater» Met, H 2 SO 4» Resultaten:» < 5% volatiele zuren ABZ haalbaar» 6 m 3 /dag piloot in aanbouw» verdere optimalisatie met piloot 12
13 WATOR CONCEPT: PRECIPITATIE ABZ H 2 SO 4 precipitatie verdamping HF, HNO 3 Met., H 2 SO 4 Base precipitatie zout Met.OH koek 13
14 WATOR CONCEPT: PRECIPITATIE Met., H 2 SO 4 precipitatie Base» Persing moeilijker dan verwacht» Praktijkproeven semi-technische opstelling:» Optimalisatie persen» wassen zout Met.OH koek» Resultaten:» Goede scheiding MeOH/SO 4» Persen/wassen haalbaar» Momenteel extern => transport haalbaar? 14
15 WATOR CONCEPT: CARBONATATIE EN HERINZET IN STAALPRODUCTIE ABZ H 2 SO 4 recuperatie verdamping HF, HNO 3 Met., H 2 SO 4 Base precipitatie zout Met.OH koek carbonatatie briket Oven 15
16 WATOR CONCEPT: CARBONATATIE EN HERINZET IN STAALPRODUCTIE» labproeven carbonatatie:» Verschillende scenario s getest» Optimalisatie procescondities» Effect toevoegingen vb. carbinox, zero valent Fe,» Resultaten carbonatatie:» Carbonatatie mogelijk zonder toevoeging» Drogen koek vereist hoge temperatuur» Producteigenschappen bricket haalbaar Met.OH koek carbonatatie briket Oven 16
17 WATOR CONCEPT: ALTERNATIEVE PROCESVOERING EN OPZUIVERING ABZ H 2 SO 4 Alternatieve processen verdamping HF, HNO 3 Met., H 2 SO 4 base precipitatie zout Met.OH koek 17
18 WATOR CONCEPT: ALTERNATIEVE PROCESVOERING EN OPZUIVERING ABZ H 2 SO 4 Alternatieve processen verdamping HF, HNO 3 Met., H 2 SO 4 base» technisch haalbaar» Vervuiling => voorfiltratie noodzakelijk» Ingeschatte kosten zelfde range als verdamper» MAAR: concentratie gerecupereerd zuur lager => verdamping aangewezen techniek binnen project precipitatie zout Met.OH koek 18
19 OVERZICHT» WAToR: het concept» Overzicht projectresultaten» Aperam case: cijfers en haalbaarheid» Vooruitblik en conclusie 19
20 Massa en energiebalans jaarbasis Metaalproductie/bewerking ton ABZ Zure afvalstroom (HNO 3 /HF/H 2 SO 4 /M + ) 600 ton F ton HNO ton H 2 SO 4 Vacuum verdamping carbonatatie Metaalhydroxidekoek M(OH) ton Ni 200 ton Cr 820 ton Fe Metaalsulfaat slurry (H 2 SO 4 /M + ) neerslag 1750 ton Base 5550 ton zout 20
21 Massa en energiebalans jaarbasis Metaalproductie/bewerking ton ABZ Zure afvalstroom (HNO 3 /HF/H 2 SO 4 /M + ) 940 MWh elec MWh therm Vacuum verdamping 4800 ton H 2 SO 4 carbonatatie MWh therm Metaalsulfaat slurry (H 2 SO 4 /M + ) 1100 MWh elec 1750 ton Base Metaalhydroxidekoek M(OH) ton Ni 200 ton Cr 820 ton Fe neerslag 5550 ton zout 21
22 Inschatting TEA (ongoing) Huidige situatie Denitrificatie noodzakelijk Zuren Proces Filterkoek (metalen) Afvalwater Verlies metalen via storten Eerste inschattingen: => Kosten in zelfde range Hergebruik metalen Hergebruik zuren 22
23 % totale kost Kostenverdeling, werkpunten kost herwinning zuur kost carbonatatie kost neutralisatie opbrengstmetalen opbrengst zuur -60 Neutralisatie: 55% => hoge kost Recuperatie metalen en zuren: - 40 % 23
24 OVERZICHT» WAToR: het concept» Overzicht projectresultaten» Aperam case: cijfers en haalbaarheid» Vooruitblik en conclusie 24
25 Vooruitzicht: demonstratie APERAM VERDAMPER: 10% ABZ - 6M 3 /DAG (EIGEN INVESTERING - 01/18) 15 M 3 ABZ WATOR 1 BIGBAG BRICKS AANMAKEN EN SMELTEN IN OVEN DOEL: TEA HAALBAARHEID PRAKTISCHE ASPECTEN
26 Conclusies so far herwinnen van grondstoffen uit zure afvalwaterstromen? Ja, maar complexe materie: Technisch: materialen - procedures - technieken Organisatorisch: partners bedrijven keten Economisch: debiet mogelijkheden tot hergebruik Aperam case: positieve vooruitzichten groot debiet intern hergebruik goede samenwerking
VIS-traject De Blauwe Cirkel
VIS-traject De Blauwe Cirkel Algemene conclusies en outlook Arne Verliefde (UGent) Initieel doel Blauwe Cirkel Verhogen efficiëntie waterhergebruik Valorisatie van zouten: Intern Extern Validatie van nieuwe
Nadere informatieRATIONEEL WATERBEHEER IN DE INDUSTRIE: TWEE CASE STUDIES ROND BRONGERICHTE AANPAK
RATIONEEL WATERBEHEER IN DE INDUSTRIE: TWEE CASE STUDIES ROND BRONGERICHTE AANPAK AQUARAMA 25 OKTOBER 2018 Sara Vander Beken Sr. Consultant Water Sweco Belgium SWECO Divisions in Belgium Grootste studie-
Nadere informatieDuurzaam verhogen van de waterefficiëntie bij RO. Aquarama 12/10/2016 Marjolein Vanoppen (UGent)
Duurzaam verhogen van de waterefficiëntie bij RO Aquarama 12/10/2016 Marjolein Vanoppen (UGent) De Blauwe Cirkel Vlaams InnovatieSamenwerkingsverband 1,80 M waarvan 1,36 M gesubsidieerd 1/7/2012 30/6/2016
Nadere informatieWaterkwaliteit 2: Natuur/chemie
Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie Prof. ir. Hans van Dijk 1 Afdeling Watermanagement Sectie Gezondheidstechniek Inhoud hydrologische kringloop kwalitatief 1. regenwater 2. afstromend/oppervlaktewater. infiltratie
Nadere informatiePraktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse
Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse Frank Pierie Onderzoeker Hanzehogeschool Groningen 2/14/2017 1 Agenda 1. Introductie
Nadere informatieULCOS, Ultra Low CO 2 Steelmaking. Koen Meijer, TATA Steel
ULCOS, Ultra Low CO 2 Steelmaking Koen Meijer, TATA Steel ULCOS, Ultra Low CO 2 Steelmaking Het ULCOS project Het ULCOS project is een initiatief van de Europese staalindustrie Doel: 50% reductie van CO
Nadere informatieWater hergebruiken is nog maar het begin. Doctoraat van Anh Tran, 26 november 2014
Water hergebruiken is nog maar het begin Doctoraat van Anh Tran, 26 november 2014 Waterschaarste en de uitputting van natuurlijke hulpbronnen zijn belangrijke uitdagingen voor duurzame ontwikkeling. Volgens
Nadere informatie1. De relativiteit van de effluentkwaliteit
1. De relativiteit van de effluentkwaliteit 1. Water zuiveren = normen nastreven Basis uitdaging voor meeste sectoren (Nieuwe wetgeving: micropolluenten, ZM, ) 2. Filosofie van Pantarein, water zuiveren
Nadere informatieWATERHERGEBRUIK IN DE AUTOMOBIELINDUSTRIE
AQUARAMA TNAV WORKSHOP - 22 mei 2007 Duurzaam watergebruik in de industrie WATERHERGEBRUIK IN DE AUTOMOBIELINDUSTRIE Kringloopsluiting in de fosfatatiezone via omgekeerde osmose Jan Gruwez TREVI nv TREVI
Nadere informatieVALORFOOD: Behandeling van industriële effluenten, rijk aan zware metalen, met behulp van brouwersgisten (S. cerevisiae)
VALORFOOD: Behandeling van industriële effluenten, rijk aan zware metalen, met behulp van brouwersgisten (S. cerevisiae) Waarom zware metalen uit industrieel afvalwater verwijderen? 1. Toxiciteit Cu, Fe,
Nadere informatieConstructeur/fabrikant: CBgroep Opvolgteam: MIRCON bvba
De Luchtwasser Constructeur/fabrikant: CBgroep Opvolgteam: MIRCON bvba Ik plaats een nieuwe varkensstal en neem mee Aanvraag omgevingsvergunning/milieuvergunning 1. WAAR Ruimtelijke structuurplannen. 2.
Nadere informatie1 De bouw van stoffen
Inhoud 1 De bouw van stoffen 1 eigenschappen van stoffen 13 Mengsels en zuivere stoffen 13 D Oplossingen 15 Zuivere stoffen herkennen 15 Scheiding van mengsels 17 2 de opbouw van de materie 19 Moleculen
Nadere informatieCellulose Assisted Dewatering of SLudge:
14 september 2017 1 Cellulose Assisted Dewatering of SLudge: Gericht op ontwatering van slib door hergebruik van cellulosevezel! 4 jarig onderzoeksproject (eind 10 september 2017) Uitgevoerd door 6 partijen
Nadere informatieDoel. Doelgroep. Veiligheid
Doel Deze AFR (Alternative Fuels and Raw Materials) gids is ontwikkeld om op een vlotte toegankelijke manier een overzicht te geven welke soorten afvalstoffen kunnen aanvaard worden binnen Geocycle/LafargeHolcim
Nadere informatieMest: de melkkoe voor de productie van grondstoffen. A. Visser Maart 2015
Mest: de melkkoe voor de productie van grondstoffen A. Visser Maart 2015 André Visser Sinds 1999 bij Royal HaskoningDHV Actief op het vlak duurzaamheid en circulaire economie - energiefabriek - grondstoffenfabriek
Nadere informatieKennis Agenda: onderzoek Testwater. Guido Bakema, IF Technology 15 november 2016
Kennis Agenda: onderzoek Testwater Guido Bakema, IF Technology 15 november 2016 Probleemstelling vanuit huidige praktijk van opslag en afvoer testwater Sterk wisselend en onduidelijk juridisch kader Lange
Nadere informatiesectorplan 33 Zuren, basen en metaalhoudende afvalwaterstromen
sectorplan Zuren, basen en metaalhoudende afvalwaterstromen 1 Achtergrondgegevens Voor deze stromen zie deze sectorplannen overige organische zuren of basen 27 industrieel afvalwater afvalwaterstromen
Nadere informatieSectorplan 33 Zuren, basen en metaalhoudende afvalwaterstromen
Sectorplan 33 Zuren, basen en metaalhoudende afvalwaterstromen 1 Achtergrondgegevens 1. Belangrijkste afvalstoffen Filterkoek van ontgiften-neutraliseren-ontwateren (ONO), zuren, basen, ijzer- en zinkhoudende
Nadere informatieCursus Afvalwaterbehandeling en zuiveringstechnieken
Cursus Afvalwaterbehandeling en zuiveringstechnieken Inleiding Afvalwaterzuivering is het zuiveren van afvalwater van organische en chemische afvalstoffen. Doelstelling daarbij is in het algemeen dat het
Nadere informatie14-10-2010 / Theo Henrar. Adriaan Vollebergh. Director Sales & Marketing Tata Steel Europe
14-10-2010 / Theo Henrar The De Staalindustrie world of steel anno 2011 Adriaan Vollebergh Director Sales & Marketing Tata Steel Europe 1 Exposure Lelystad 2 Ontwikkeling staalvraag 2011 2009: Terugval
Nadere informatiesectorplan 33 Zuren, basen en metaalhoudende afvalwaterstromen
sectorplan Zuren, basen en metaalhoudende afvalwaterstromen 1 Achtergrondgegevens 1. Belangrijkste afvalfracties Filterkoek van ontgiften-neutraliserenontwateren (ONO), zuren, basen, ijzer- en zinkhoudende
Nadere informatieOrganische vracht continue on-line bewaken. Peter-Jan van Oene, 8 november 2011, nieuwegein
Organische vracht continue on-line bewaken Peter-Jan van Oene, 8 november 2011, nieuwegein Waardeketen Organische stoffen TOC/CZV correlatie Inhoud Afvalwater karakteristiek zuivel-industrie Redenen om
Nadere informatieREDUCTIE HYDRAULISCHE BELASTING RWZI
REDUCTIE HYDRAULISCHE BELASTING RWZI Hans Korving Witteveen+Bos WAARSCHUWING Deze presentatie kan verrassende resultaten bevatten Waar gaan we het over hebben? Wat is de achtergrond? Historie en toekomst
Nadere informatieWarmterecuperatie uit gemeentelijke riolering - een haalbare kaart?
Warmterecuperatie uit gemeentelijke riolering - een haalbare kaart? Wendy Francken Directeur VLARIO 1 11 Europese partners Uit 6 landen Met 1 gemeenschappelijk doel De waterketen te verduurzamen door:
Nadere informatieWaterbeheer in de autoindustrie
STUDIEDAG 8 JUNI 99 International Association on Water Quality Waterbeheer in de autoindustrie Deel I Deel II Deel III Waterhergebruik in de autoindustrie : Globale waterbalans : verbruik, lozing & recuperatie
Nadere informatieToiletpapier een waardevolle grondstof GaLiCos: Strippen NH 3 uit afvalwater
Toiletpapier een waardevolle grondstof GaLiCos: Strippen NH 3 uit afvalwater Aquarama Trade Fair TNAV Workshop 23 oktober 2014 Coos Wessels Toiletpapier in afvalwater 10 tot 14 kg per persoon per jaar
Nadere informatieCirculaire en industriële watertechnologie - de noodzaak van multidisciplinair onderzoek. Prof. Arne Verliefde UGent
Circulaire en industriële watertechnologie - de noodzaak van multidisciplinair onderzoek Prof. Arne Verliefde UGent Onderwerp Aandachtsvelden in onderzoek TOC Corrosie Fouling (membranen, ionenwisseling,
Nadere informatieemissie broeikasgassen
Eco-efficiëntie van de industrie D index (=1) 12 11 1 9 8 7 6 5 21 22 23 24 26 27 26 bruto toegevoegde waarde totaal energiegebruik emissie fijn stof (M 2,5 ) emissie broeikasgassen emissie ozonprecursoren
Nadere informatieAfvalwater als warmtebron om proceswater op te warmen
Afvalwater als warmtebron om proceswater op te warmen Ir. Marc Feyten 30/03/2011 www.aaqua.be Onze referenties zijn onze visitekaartjes Blue -HEat Recovery Operation Duurzame valorisatie van laag-calorische
Nadere informatieWorkshop. Mestverwerking: een bron van emissies of een kans voor emissie reductie? Ellen van Voorthuizen Wim van der Hulst Gerard Rijs
Workshop Mestverwerking: een bron van emissies of een kans voor emissie reductie? Ellen van Voorthuizen Wim van der Hulst Gerard Rijs Programma Welkom en opening Introductie mestverwerking MVI s Achtergronddocument:
Nadere informatieVeiligheid en BBT/BREF. Annelies Faelens Departement LNE Afdeling Milieuvergunningen
Veiligheid en BBT/BREF Annelies Faelens Departement LNE Afdeling Milieuvergunningen Inhoud 1. Richtlijn Industriële Emissies 2. BBT s en BREF s 3. Richtsnoeren voor het opstellen van BREF s 4. Veiligheid
Nadere informatieOptimalisatie biologische afvalwaterzuivering
Optimalisatie biologische afvalwaterzuivering Innovatieve Stikstofverwijdering In Slachthuisafvalwater ir. Marc Feyten 24/03/2016 Onze referenties zijn onze visitekaartjes www.aaqua.be 2 1. Problematiek
Nadere informatieZUIVERE STOF één stof, gekenmerkt door welbepaalde fysische constanten zoals kooktemperatuur, massadichtheid,.
PARATE KENNIS CHEMIE 4 e JAAR SCHEMA ZUIVERE STOF één stof, gekenmerkt door welbepaalde fysische constanten zoals kooktemperatuur, massadichtheid,. MENGSEL bestaat uit meerdere zuivere stoffen, de kooktemperatuur,
Nadere informatieBasisscheikunde voor het hbo ISBN e druk Uitgeverij Syntax media
Zie Basisscheikunde voor het hbo bij https://www.syntaxmedia.nl/basisscheikunde-voor-het-hbo Uitwerkingen van de opgaven uit: Hoofdstuk 15 Milieu en veiligheid bladzijde 1 Opgave 1 Welke schade veroorzaakt
Nadere informatieSamenvatting Scheikunde Hoofdstuk 9, 10, 11 Zuren/Basen, Evenwichtsconstanten
Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 9, 10, 11 Zuren/Basen, Evenwichtsconstanten Samenvatting door een scholier 1087 woorden 22 januari 2009 6 42 keer beoordeeld Vak Methode Scheikunde Pulsar chemie Scheikunde
Nadere informatieKom verder. Saxion. Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen. Welkom. Jan de Wit, 20 juni 2012
Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen Welkom Jan de Wit, 20 juni 2012 Vragen? Trends: 1. Energiebesparing door monitoring & procesbeheersing 2. Energiebesparing
Nadere informatieJe kunt de ph van een oplossing meten met een ph-meter, met universeelindicatorpapier of met behulp van zuur-base-indicatoren.
Boekverslag door Merel 797 woorden 22 januari 2017 6.9 14 keer beoordeeld Vak Methode Scheikunde Chemie overal Zie de bijlage voor de grafiek en alle tabellen. H8 Zuren en en Basen Chemie Overal 8.2 De
Nadere informatieZelfs zuiver water geleidt in zeer kleine mate elektrische stroom en dus wijst dit op de aanwezigheid van geladen deeltjes.
Cursus Chemie 4-1 Hoofdstuk 4: CHEMISCH EVENWICHT 1. DE STERKTE VAN ZUREN EN BASEN Als HCl in water opgelost wordt dan bekomen we een oplossing die bijna geen enkele covalente HCl meer bevat. In de reactievergelijking
Nadere informatieNeutraliseren doe je zo. Meting/regeling upgraden naar industrie 4.0? Spreker: Joran Paets Product manager sensors
Neutraliseren doe je zo. Meting/regeling upgraden naar industrie 4.0? Spreker: Joran Paets Product manager sensors Agenda 1. Neutraliseren 2. Industrie 4.0 3. Upgraden 4. Voordeel van de upgrade? 5. Voorbeelden
Nadere informatieStabilisator voor PVC
Stabilisator voor PVC 1 maximumscore 2 Voorbeelden van een juist antwoord zijn: Als chlooretheen polymeriseert ontstaan lange ketens zonder dwarsverbindingen. De ketens kunnen langs elkaar bewegen (bij
Nadere informatieKPS_0120_GWL_2. Stroomgebiedbeheerplan - informatie per grondwaterlichaam. Karakteristieken
Stroomgebiedbeheerplan - informatie per grondwaterlichaam naam grondwaterlichaam naam grondwatersysteem naam stroomgebied Duin- en kreekgebieden Oostvlaamse polders Kust- en Poldersysteem Schelde Karakteristieken
Nadere informatieTNAV workshop.
TNAV workshop Uw stoomketel levert geld op Hydris Engineering Jonas Van Delsen Het Sustain concept: optimalisatie van stoomketelbeheer SUSTAIN concept maximale kostenbesparing Wat is sustain? manier om
Nadere informatiePlatform voor valorisatie van nevenstromen. Johan Gemoets & Andy Vancauwenberghe
Platform voor valorisatie van nevenstromen Johan Gemoets & Andy Vancauwenberghe Het Historiek ProjectSYMBIOSE SYMBIOSE 1 Sept. 2012 Aug. 2014 SYBIOSE 2.0 Sept. 2014 Dec.2015 Het Project (sinds sept. 2012)
Nadere informatieSectorplan 77: Sectorplan 76:
TEKST SECTORPLAN 73 (onderdeel LAP) Sectorplan 73 IJzerhoudend beitsbad op basis van zoutzuur I Afbakening IJzerhoudende beitsbaden op basis van zoutzuur komen in hoofdzaak vrij in de staalindustrie. Met
Nadere informatieGesoldeerde Platenwarmtewisselaars
Gesoldeerde Platenwarmtewisselaars Algemene Documentatie L-Line gesoldeerde platenwarmtewisselaars Constructie Gesoldeerde platenwarmtewisselaars zijn pure tegenstroom warmtewisselaars. De gesoldeerde
Nadere informatieValorisatie reststromen met aquatische biomassa. Rommie van der Weide, Wim van Dijk, Sander Huurman, Hellen Elissen,...
Valorisatie reststromen met aquatische biomassa Rommie van der Weide, Wim van Dijk, Sander Huurman, Hellen Elissen,... Inhoud Motivatie Waarom aquatische biomassa? Acrres Onderzoek aquatische biomassa
Nadere informatieKOELTORENS: BEHANDELING SUPPLETIEWATER DOET WERKINGSKOSTEN DALEN
Nieuwsbrief MilieuTechnologie, februari 2008 (Kluwer, jaargang 15, nummer 2) Jan Gruwez & Stefaan Deboosere, Trevi nv jgruwez@trevi-env.com www.trevi-env.com KOELTORENS: BEHANDELING SUPPLETIEWATER DOET
Nadere informatieVANG Van Afval Naar Grondstof
Afval is een keuze VANG Van Afval Naar Grondstof Regionaal Symposium Grondstoffen in Afvalland? Dinteloord, 15 april 2015 Maarten Goorhuis Senior beleidsmedewerker Koninklijke NVRD Koninklijke NVRD Vereniging
Nadere informatieAfvalverbrandingsinstallatie SITA ReEnergy Roosendaal BV te Roosendaal
Afvalverbrandingsinstallatie SITA ReEnergy Roosendaal BV te Roosendaal Advies voor richtlijnen voor het milieueffectrapport 13 maart 2009 / rapportnummer 2210-23 1. HOOFDPUNTEN VAN HET MER Sita ReEnergy
Nadere informatieINDUSTRIEEL AFVALWATER EN ECOLOGIE: VRIEND, NIET VIJAND. Lut Hoebeke, 1 juni 2018
INDUSTRIEEL AFVALWATER EN ECOLOGIE: VRIEND, NIET VIJAND Lut Hoebeke, 1 juni 2018 Overzicht presentatie Circulaire economie Problemen bij waterbesparing en hergebruik VLAREM artikel rond waterbesparing/waterhergebruik
Nadere informatieZONDER WATER GEEN PAPIER; EN ZONDER PAPIER.. MICHIELADRIAANSE
ZONDER WATER GEEN PAPIER; EN ZONDER PAPIER.. MICHIELADRIAANSE Thereis no suchthingas waste water. Just water wasted. Ideaslikethisare goodforpeople, planetandprofit. Ideaslikethisarisein the Netherlands.
Nadere informatieOEFENSET 2006_1 OPGAVEN
EFENSET 2006_1 PGAVEN werk: Evelien Veltman (secretaresse) Instituut voor eerplanontwikkeling Postbus 2041/7500 CA Enschede Telefoon: (053)4840339 privé: P.A.M. de Groot Kamperzand 1/1274 HK Huizen Telefoon:
Nadere informatieEnergie uit afvalwater
Energie uit afvalwater 15 november 2011 Giel Geraeds en Ad de Man Waterschapsbedrijf Limburg is een samenwerkingsverband van Waterschap Peel en Maasvallei en Waterschap Roer en Overmaas Onderwerpen Introductie
Nadere informatieWORKSHOP CIRCLE SCAN. Door Wouter-Jan Schouten
WORKSHOP CIRCLE SCAN Door Wouter-Jan Schouten WOUTER-JAN SCHOUTEN Doctoraal Bedrijfskunde, Erasmus Universiteit 21 jaar bij the Boston Consulting Group - Partner & Managing Director - Leider van NL Consumer
Nadere informatieNieuwe sanitatie in Nederland. Bert Palsma
Nieuwe sanitatie in Nederland Bert Palsma Conventioneel is fantastisch! Drinkwater; 125 l/p/dag 180 /jr Riolering 125/ jr RWZI 135/ jr 440,- / huishouden /jr 1 toilet spoeling (5 l) ~ 0,025 1 toilet spoeling
Nadere informatieREDUCTIE VAN CHROOMHOUDENDE AFVALSTROMEN DOOR INVOERING VAN SCHONE TECHNOLOGIE IN DE LEERINDUSTRIE
REDUCTIE VAN CHROOMHOUDENDE AFVALSTROMEN DOOR INVOERING VAN SCHONE TECHNOLOGIE IN DE LEERINDUSTRIE werkdocument 96.95X auteur(s) ir. H.A.J. Senhorst datum juni 1994 Inhoudsopgave Bladzijde 1. Inleiding
Nadere informatieKostenonderzoek nascheiding kunststofverpakkingen
ADVISORY Kostenonderzoek nascheiding kunststofverpakkingen Eindresultaten Eric Copius Peereboom Senior Consultant KPMG Sustainability Inhoud Doelstelling, scope, uitgangspunten Resultaten praktijkproeven
Nadere informatieCVS_0400_GWL_1. Stroomgebiedbeheerplan - informatie per grondwaterlichaam. Karakteristieken
Stroomgebiedbeheerplan - informatie per grondwaterlichaam naam grondwaterlichaam naam grondwatersysteem naam stroomgebied Oligoceen Aquifersysteem (gespannen) Centraal Vlaams Systeem Schelde Karakteristieken
Nadere informatieHoofdstuk 10: Zuren, Basen en Zuurbase reacties
Hoofdstuk 10: Zuren, Basen en Zuurbase reacties 1. Zuren en basen: historische theorieën 1. Theorie van ArrheniusOstwald 2. Zuren en basen in de theorie van BrönstedLowry 3. Zuren en basen in de theorie
Nadere informatieHoofdstuk 14: Zuur-Base
Hoofdstuk : uur-ase Wat is een zuur? -het bevat H-atomen -het splitst H af bij oplossen in water HO H zelfde energie als covalente binding H-rest H rest H-rest HO HO rest HO permanent Hl H l Sp² hybridisatie
Nadere informatieDit document is van toepassing op de vergunningaanvraag lozing brijn en reststromen waarbij effluent AWZI Suiker Unie als grondstof wordt ingenomen.
Toelichting vergunningaanvraag Effluent lozing brijn en reststromen BEM1301457 gemeente Steenbergen Gietwaterfabriek TOM 1. Inleiding Tuinbouwontwikkelingsmaatschappij (TOM) ontwikkelt het glastuinbouwgebied
Nadere informatieSamenvatting: Scheikunde H4 Reacties met zoutoplossingen. Don van Baar Murmelliusgymnasium Leerjaar
Samenvatting: Scheikunde H4 Reacties met zoutoplossingen Don van Baar Murmelliusgymnasium Leerjaar 2011-2012 Murmellius2014 www.compudo.nl/murmellius2014 Scheikunde H4: Reacties met zoutoplossingen Samenvatting
Nadere informatieAgenda. 2 de Gen BE. Voortgangsvergadering 3 TETRA projecten. 80108 Valorisatie van (ligno-)cellulose reststromen - VaLiCel
Voortgangsvergadering 3 TETRA projecten 80108 Valorisatie van (ligno-)cellulose reststromen - VaLiCel 80166 Bio-ethanol uit lignocellulose grondstoffen beschikbaar in Vlaanderen Agenda - Tweede generatie
Nadere informatieBEHEERSING VAN DE DROOGPARTIJ LAURENS DE VRIES
BEHEERSING VAN DE DROOGPARTIJ LAURENS DE VRIES LADDER VAN LANSINK IN WARMTEHUISHOUDING Terugdringen warmtevraag Verhogen interne restwarmtebenutting Direct Nieuw projecten & CEPI 2050 Na opwaardering,
Nadere informatieSuspensietransport in de waterloop
Suspensietransport in de waterloop Wat willen we weten? Elin Vanlierde Universiteit Gent Vakgroep Geologie en Bodemkunde Sedimentaire Geologie en Ingenieursgeologie Wat willen we weten? Doelstellingen
Nadere informatieInvloed aswolk van de vulkaanuitbarsting in IJsland op de concentraties van sulfaat, fluoride en (zware) metalen in regenwater
Invloed aswolk van de vulkaanuitbarsting in IJsland op de concentraties van sulfaat, fluoride en (zware) metalen in regenwater Eric van der Swaluw & Hans Verboom, Centrum voor Milieu Monitoring (CMM),
Nadere informatieDE RYCK Klima. 1 kw primaire energie 2,25 kw warmte. ŋ verlies op motor 10% netto vermogen op WP 34% geeft warmte afvoer verwarmingscircuit
DE RYCK Klima LUWAGAM : pomp lucht-water aangedreven met gasmotor PAUL DE RYCK Werking op laag niveau (buitenlucht min. 0 C) omzetten naar warmte op hoog niveau (buiswater max. 50 C) Serreverwarming buis
Nadere informatieZware metalen en Hg. Deze code van goede meetpraktijk beschrijft de toegepaste. werkwijze bij de monsterneming van de totale emissie van
Code van goede meetpraktijk van de VKL Wat doet de VKL? De Vereniging Kwaliteit Luchtmetingen (VKL) heeft ten doel, binnen de kaders van de Europese en Nationale wet- en regelgeving, een concrete bijdrage
Nadere informatieDe waterconstante en de ph
EVENWICHTEN BIJ PROTOLYSEREACTIES De waterconstante en de ph Water is een amfotere stof, dat wil zeggen dat het zowel zure als basische eigenschappen heeft. In zuiver water treedt daarom een reactie van
Nadere informatieOpgaven zuurgraad (ph) berekenen. ph = -log [H + ] poh = -log [OH - ] [H + ] = 10 -ph [OH - ] = 10 -poh. ph = 14 poh poh = 14 ph ph + poh = 14
Opgaven zuurgraad (ph) berekenen Met behulp van deze formules dien je berekeningen te kunnen uitvoeren. Deze hoef je niet uit je hoofd te leren, maar je moet ze wel kunnen toepassen. Bij een toets zullen
Nadere informatieBIJLAGE 7: BEOORDELING VAN ECONOMISCHE HAALBAARHEID VAN VERDERGAANDE ZUIVERINGSTECHNIEKEN
BIJLAGE 7: BEOORDELING VAN ECONOMISCHE HAALBAARHEID VAN VERDERGAANDE ZUIVERINGSTECHNIEKEN Met het oog op de formulering van de BBT-conclusies, beoordelen we in voorliggende bijlage de kostenhaalbaarheid
Nadere informatieLeveranciersdag categorie management bedrijfskleding. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK. Hanneke op den Brouw 23 april 2015
Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK Hanneke op den Brouw 23 april 2015 Wensbeeld bedrijfskleding Rijk Design Duurzaam materiaal Circulaire keten
Nadere informatieSmart Delta Resources
Smart Delta Resources Slimme Energie & Grondstof uitwisselingen in de Delta Regio Het resultaat van gezamenlijke inzet is groter dan de som van de individuele inspanningen Werkconferentie Energieakkoord
Nadere informatieKorte aanduiding: V/erkwijze ter verwerking van alkalihalogenidezouten voor optische en scintillatietoepassingen.
OCTROOIRAAD Prijs ƒ 3, NEDERLAND Ter inzage gelegde Octrooiaanvrage Nr. 7 4 0 6 3 5 1 Int. Cl. B 01 j 17/06, G 02 b 1/02, G 01 * 1 / 202 - Indieningsdatum: 10 mei 1974, Datum van terinzagelegging: 20 november
Nadere informatie1.7 Innovatie Afsluitend... 16
Inhoudsopgave 1 Inleiding en kader... 1 1.1 Waterzuivering: verleden, heden en toekomst... 1 1.2 Wie is verantwoordelijk voor de afvalwaterzuivering?... 3 1.3 Financiën en functioneren... 5 1.4 Belanghebbenden...
Nadere informatieBenedenbuurt gasloos Afweging bronnen en systemen
Benedenbuurt gasloos Afweging bronnen en systemen Harry de Brauw, Marion van Amelrooij, Mirjam Pronk, Barry Meddeler, Maartje Feenstra Doel bijeenkomst Scenario s bepalen voor gasloze verwarming Benedenbuurt:
Nadere informatieKaliumaluminiumsulfaat is een dubbelzout met drie ionsoorten, twee positieve monoatomische en één negatief polyatomisch.
Chemie Vraag 1 Kaliumaluminiumsulfaat is een dubbelzout met drie ionsoorten, twee positieve monoatomische en één negatief polyatomisch. Wat is de juiste formule van dit dubbelzout? KAlSO4 KAl(SO4)2 K3Al(SO4)2
Nadere informatieKaliumaluminiumsulfaat is een dubbelzout met drie ionsoorten, twee positieve monoatomische en één negatief polyatomisch.
Chemie Vraag 1 Kaliumaluminiumsulfaat is een dubbelzout met drie ionsoorten, twee positieve monoatomische en één negatief polyatomisch. Wat is de juiste formule van dit dubbelzout? K3AlSO4 K3Al(SO4)2 KAl(SO4)2
Nadere informatieMulti-residu analyse van geneesmiddelen in afvalwater
Multi-residu analyse van geneesmiddelen in afvalwater Leendert Vergeynst, Herman Van Langenhove, Kristof Demeestere EnVOC ENVIRONMENTAL ORGANIC CHEMISTRY & TECHNOLOGY RESEARCH GROUP ENVOC Vakgroep duurzame
Nadere informatieEmissieloos Telen 2017 Update 31/08/2017 nummer 4
Emissieloos Telen 17 Update 31/8/17 nummer 4 De overheid en de sector hebben afspraken gemaakt over het verminderen van de lozingen van drainwater, met als eindpunt een (nagenoeg) emissieloze glastuinbouw
Nadere informatiePraktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse
Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse Frank Pierie Onderzoeker Hanzehogeschool Groningen 3/30/2017 1 Agenda 1. Introductie
Nadere informatieSS_1300_GWL_4. Stroomgebiedbeheerplan - informatie per grondwaterlichaam. Karakteristieken
Stroomgebiedbeheerplan - informatie per grondwaterlichaam naam grondwaterlichaam naam grondwatersysteem naam stroomgebied Sokkel+Krijt Aquifersysteem (gespannen deel) Sokkelsysteem Schelde Karakteristieken
Nadere informatieUITWERKING TOELICHTING OP DE ANTWOORDEN VAN HET EXAMEN 2001-I VAK: SCHEIKUNDE 1,2 EXAMEN: 2001-I
UITWERKING TOELICHTING OP DE ANTWOORDEN VAN HET EXAMEN 2001-I VAK: SCHEIKUNDE 1,2 NIVEAU: VWO EXAMEN: 2001-I De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen.
Nadere informatieDe accreditatie werd uitgereikt aan/ L'accréditation est délivrée à/ The accreditation is granted to/ Die akkreditierung wurde erteilt für:
Bijlage bij accreditatie-certificaat Annexe au certificat d'accréditation Annex to the accreditation certificate Beilage zur Akkreditierungszertifikat 114-TEST EN ISO/IEC 17025:2005 Versie/Version/Fassung
Nadere informatieEnergie uit oppervlaktewater
Energie uit oppervlaktewater Thema: De theoretische benadering Dr. ir. Kees Wisse Ir. Kundert de Wit DWA installatie en energieadvies Inhoud Open en gesloten, diep, ondiep Installatieconcepten Vereenvoudigde
Nadere informatiebeschrijving zuiveringsproces MOBIELE AFVALWATERZUIVERING
MOBIELE AFVALWATERZUIVERING beschrijving zuiveringsproces Lindenstraat 33a - 1015 KV Amsterdam - tel 020 623 67 80 - fax 084 730 25 87 - info@clean-water.nl CleanWater reinigt - met behulp van een mobiele
Nadere informatieRichtlijn voor de conservering en behandeling van watermonsters
Richtlijn voor de conservering en behandeling van watermonsters februari 2009 Pagina 1 van 9 WAC/I/A/010 INHOUD 1 DOEL EN TOEPASSINGSGEBIED... 3 2 TERMEN EN DEFINITIES... 3 3 PRINCIPE... 3 4 VOORBEHANDELING...
Nadere informatieOPTIES VOOR MESTVERWERKING
OPTIES VOOR MESTVERWERKING Wim Rulkens, Sectie Milieutechnologie, WUR, wim.rulkens@wur.nl Focus: Verwerken van mest met als doel: Productie van waardevolle componenten voor hergebruik Productie van energie
Nadere informatieT8: Zoutoplossingen en Zuren en Basen
T8: Zoutoplossingen en Zuren en Basen 2009 Voorbeeldtoets maandag 25 januari 60 minuten NASK 2, 4 VMBO-TGK, DEEL A. H3: ZOUTOPLOSSINGEN 4 VMBO-TGK, DEEL B. H4: ZUREN EN BASEN Toets voor het vak Nask2.
Nadere informatiesectorplan 27 Industrieel afvalwater
sectorplan Industrieel afvalwater 1 Achtergrondgegevens 1. Belangrijkste afvalstoffen Industriële afvalwaterstromen (niet reinigbaar in biologische afvalwaterzuiveringsinstallaties) 2. Belangrijkste bronnen
Nadere informatieHoofdstuk 6. Zuren en basen. Chemie 5 (2u)
Hoofdstuk 6 Zuren en basen Chemie 5 (2u) Deze slides voor de lesbegeleiding worden ter beschikking gesteld, maar ze zijn te beperkt om als samenvatting van de cursus te kunnen dienen. Dissociatie van ionverbindingen
Nadere informatieMS_0100_GWL_1. Stroomgebiedbeheerplan - informatie per grondwaterlichaam. Karakteristieken. Quartair Aquifersysteem Maassysteem Maas.
Stroomgebiedbeheerplan - informatie per grondwaterlichaam naam grondwaterlichaam naam grondwatersysteem naam stroomgebied Quartair Aquifersysteem Maassysteem Maas Karakteristieken oppervlakte (km²) 876
Nadere informatieDuurzame innovatie met de natuur als mentor - de circulaire economie in de praktijk - Rijks Innovatie Lab 2013
Duurzame innovatie met de natuur als mentor - de circulaire economie in de praktijk - Rijks Innovatie Lab 2013 Introductie van het bedrijf Uitvinder van de Heuga tapijttegel Omzet $ 1 miljard 3500 medewerkers
Nadere informatieBasisscheikunde voor het hbo ISBN e druk Uitgeverij Syntax media
Hoofdstuk 14 Chemische processen bladzijde 1 Opgave 1 Wat denk je, zijn de volgende processen continuprocessen of batch-processen? a productie van verschillende soorten medicijnen b productie van verschillende
Nadere informatieSKB Project. Kunnen δ 18 O-PO 4 gebruikt worden om fosfaatbronnen te herkennen. Marc Verheul
SKB Project Kunnen δ 18 O-PO 4 gebruikt worden om fosfaatbronnen te herkennen Marc Verheul Indeling Inleiding wat zijn isotopen? gedrag van fosfaat Fosfaatbronnen karakteriseren Pilotgebieden Conclusies
Nadere informatieCradle to Cradle: NIOO als inspirerend voorbeeld. Arie Huisman DWA Installatie en energieadvies
23-2-2010 1 Cradle to Cradle: NIOO als inspirerend voorbeeld Arie Huisman DWA Installatie en energieadvies Inspiratie appelboom (C2C) Veel energie en grondstoffen nodig voor groei Veel aanmaak nieuwe bloesems
Nadere informatieKosten en baten van het EUluchtbeleid
Kosten en baten van het EUluchtbeleid Conferentie luchtkwaliteit 2014, Minaraad Bob Nieuwejaers Herziening NEC-richtlijn Richtlijn uit 2001 December 2013: commissievoorstel herziening NEC-richtlijn Verminderen
Nadere informatieUitwerkingen van de opgaven uit: BASISCHEMIE voor het MLO ISBN , 3 e druk, Uitgeverij Syntax Media Hoofdstuk 14 Zouten bladzijde 1
BASISCHEMIE het MLO ISBN 9789077423875, 3 e druk, Uitgeverij Syntax Media Hoofdstuk 14 Zouten bladzijde 1 Opgave 1 Van onderstaande zouten worden steeds waterige oplossingen samengevoegd. Welk slecht oplosbare
Nadere informatieFocus op antimoon. Prof. Dr. Carlo Vandecasteele Dr. Ing. Bram Verbinnen KU Leuven Departement Chemische Ingenieurstechnieken
Fcus p antimn Prf. Dr. Carl Vandecasteele Dr. Ing. Bram Verbinnen KU Leuven Departement Chemische Ingenieurstechnieken Dr. Ing. J Van Caneghem KU Leuven - Grep T Internatinal Engineering Schl Kathlieke
Nadere informatie