11/06/2019 CARLA DE WOLFF OPDRACHT KUNST & CULTUUR MAART/APRIL 2019 ANNE KEGELS - THEMA PERSPECTIEF

Transcriptie

1 OPDRACHT KUNST & CULTUUR MAART/APRIL 2019 ANNE KEGELS - THEMA PERSPECTIEF Groep 2 e jaar tekenen: (vrijdag voormiddag, vóór de pauze) Carla De Wolff Marjolein Noordhoek Cecilia van Teeseling Chris van Eekert Viera Vanekova Marjolijn de Graaff Proces: Wij zijn elk op zoek gegaan naar twee werken die kaderen in het thema perspectief, uitgaande van de beschreven opdracht. Door deze manier van werken is een grote diversiteit aan beelden ontstaan, echter zonder samenhang. In overleg met Anne hebben we dat dan ook achterwege gelaten. Wel hebben we elk een korte beschrijving gegeven waarin we de keuze van de werken toelichten. Het is leuk om te zien hoe verschillend iedereen werken uitkiest, wat aanspreekt in de werken en waarom. We hopen dan ook dat onze presentatie anderen ook weer aanspreekt. CARLA DE WOLFF Rens Krikhaar Under Sea Disturbances, Potlood, gekleurd papier, 21x295 cm Keuze van Carla De Wolff: Alexandra Roozen Kiest er in haar werk bewust voor om geen kleur te gebruiken. Werkt alleen met grafiet Het feit dat ze zo uitgesproken kiest voor de eenvoud van het potlood spreekt mij als tekenaar erg aan Weinig middelen groots resultaat Het werk laat 2 verdwijningen zien welke van beneden en naar boven gaan Twee suggesties van perspectief Er ontstaat daarom veel diepte. De gelijkmatigheid van de lijnen versterkt dit. Alexanda Roozen, Plain Dust Potlood, papier, 160x120 cm 1

2 MARJOLEIN NOORDHOEK (1) Rens Krikhaar Dit werk is een onderdeel van een serie werken welke samen als titel hebben: Under sea disturbances Afmeting: 21x30 cm Zijn werk is gebaseerd op het genre van het zeestuk, ontdekking uit de gouden eeuw. Dit fascineert hem al sinds zijn jeugd tot op de dag van vandaag Ook hier de eenvoud van het materiaalgebruik en de uitwerking ervan vind ik heel Mooi. Het werk heeft een vogelperspectief waardoor je een hele ruime voorstelling krijgt. Toon Berghahn, Temple, 2012 Acrylverf en olie op papier, 160x210 cm MARJOLEIN NOORDHOEK (2) Keuze van Marjolein Noordhoek: Ik heb twee werken uitgezocht van jonge Nederlandse kunstenaars die me beide aanspraken. Het zijn uiteindelijk toch twee schilderijen geworden; met het perspectief kun je daarin m.i. meer doen dan met alleen tekenen. De twee werken zijn beide met een realistisch perspectief, een eenpuntsperspectief, waardoor je het werk ingezogen wordt. Esther Nienhuis Saudade46, 2015, oil on linen, 140 x 120 cm Bij Toon Berghahn zit er een soort dubbelperspectief in; je kijkt direct naar het abstracte schilderij op het schilderij. In tweede instantie zie je pas dat je dan al in het schilderij van Berghahn zit: de vervallen museumruimte waar de abstracte schilderijen tentoongesteld worden. 2

3 CECILIA VAN TEESELING Bij het werk van Esther Nienhuis is het tegenovergestelde aan de hand. Je blijft ergens voor staan. De duidelijke regendruppels op het glas van een beregende autoruit vormen een scheiding met wat erachter ligt. Dat is vager, mistiger en daarmee veel verder weg, wat nog benadrukt wordt door de autoruit: het is daar, niet hier. Rembrand, Vrouw in het atelier van de kunstenaar Rembrand, De predikende Christus Keuze van CeciIia van Teeseling: CHRIS VAN EEKERT In het kader van het Rembrandt jaar heb ik voor 2 tekeningen van Rembrandt gekozen. De eerst spreekt mij aan vanwege de sfeer. Het heeft als titel vrouw in het atelier van de kunstenaar. ca Het intieme beeld dat de illusie van diepte geeft door de donkere kleur als achtergrond. Atmosferisch perspectief. Pen en penseeltekening Het tweede werk is een ets gemaakt ca de predikende Christus Het effect van diepte door de zwarte achtergrond en het lichtende effect op de centrale figuur en de omliggende figuren die allen in een driehoek zijn getekend waardoor het diepte effect nog meer wordt versterkt. Ina Brekelmans, De bomen Stefan Bleekrode, Manhattan 3

4 VIERA VANEKOVA (1) Keuze van Chris van Eekert: De bomen zijn van Ina Brekelmans. Het is 1 punts-en vervagingsperspectief. Op ooghoogte gezien. Ik vind het erg mooi. De stad, Manhattan, is getekend door Stefan Bleekrode. Vogelvluchtperspectief en met oostindischeinkt. Deze jonge gast tekent veel steden. Eerst gaat hij ze goed bestuderen en dan maakt hij een tekening uit zijn hoofd, zonder foto. SUPERKNAP en prachtig gedaan. Albin Brunovsky, Ill illo VIERA VANEKOVA (2) Albin Brunovsky ( ) is een van mijn lievelings autors. Albin was een Slowaakse schilder, illustrator, graficus en pedagoog en wordt beschouwd als een van de grootste Slowaakse schilders van de 20e eeuw. Elk werk van hem fascineert me. Zijn combinatie van de realiteit met de fantasie, sprookachtige soms enge details, de grens tussen het echte leven en de droom, en zijn vertaling van het natuur maken zijn werk heel bijzonder. In zijn werk Dame is hoed ( eigen vertaling) gebruikt hij repoussoir techniek (volgens mij) waardoor de vrouw naar voren komt. Yayoi Kusama, Ilustratie voor het boek The Little Mermaid 4

5 Japanse kunstenares Yayoi Kusama ( 1929) is vooral bekend van haar kunstwerken met stippen (zgn. dot art), strepen en patronen. Ik heb een van haar illustraties voor het boek The little Mermaid uitgekozen. MARJOLEIN DE GRAAFF (1) Waarom heb ik deze twee kunstenaars gekozen: - Beide illustrators voor kinderboeken, - Beide werken met kleine details, Brunovsky uitgebreid, Kusama herhaling van stippen en strepen, - Beide roepen bij mij een bepaald gevoel op, - Hun werk is niet saai, ik blijf kijken en elke keer zie ik andere details. MARJOLIJN DE GRAAFF (2) Foto 1 Hand met spiegelende bol Door M.C. Escher, 1953 Afmeting: 318x213 mm Waarom? Deze lithografie toont in de bol een zogenaamd fisheye-perspectief, een 3- puntsperspectief dat is uitgebreid met twee extra rondende verdwijnlijnen doordat er niet via een plat, maar een bol vlak gekeken wordt. Escher werd enorm geboeid door perspectief en door spiegeling. Dit werk is een prachtig voorbeeld van een combinatie van deze fascinaties. 5

6 Wat de prent onder meer zo prachtig maakt, is de hand die niet via de spiegelende werkelijkheid wordt waargenomen en getekend, maar via de directe waarneming. Daardoor ontstaat intrigerend perspectivisch contrast, dat blijft boeien. De hand die direct wordt waargenomen is dichtbij en toont daardoor weinig perspectief, maar hij komt naar ons toe. We voelen dat de pols dichterbij is dan de handpalm is. Het beeld in de spiegelende bol loopt weg; de pols en het verdere tafereel wijkt naar achteren. De convergerende lijnen van dat beeld lopen via rondingen die naar de zijkanten van de bol toe steeds sterker worden weg naar één punt. Het gaat hier overigens om een lithografie, die Escher -zoals in al zijn overige werk -eerst in potlood uitvoerig uitwerkte. Deze studies tonen een geweldige vaardigheid in het hanteren van de eenvoud van een grafietpotlood, waarin hij in staat was om schijnbaar oneindige variaties in toon aan te brengen. Foto 2 Over deze tekening heb ik geen andere informatie dan dat hij is afgedrukt in een boek over Felix Guérlin, een illustrator en stedenbouwkundig tekenaar die in Nederland met name bekend is om zijn rechtbanktekeningen en cartoons. De tekenaar licht in het betreffende hoofdstuk uit hoe hij in zijn tekeningen gebruik maakt van perspectief. De tekening die hier getoond wordt is een constructietekening, die vermoedelijk in het ontwerp van een cluster van gebouwen, een straat gezicht was opgenomen. Hier is duidelijk gezocht naar de meest accurate, wetenschappelijke manier om de objecten zo zuiver mogelijk weer te geven. Wat mij hierin boeit, is de techniek die is gebruikt om een 2- dimensionale stedenbouwkundige tekening, een plattegrond om te zetten in een volledig congruente, zuivere 3-dimensionale perspectivische tekening. Wat het nog interessanter maakt, is dat ik nog steeds niet heb kunnen achterhalen wat precies de principes zijn achter het maken van zo n tekening. Vermoedelijk kent alleen de software in de computer die wetmatigheden erachter nog, en bovendien zijn architectenbureaus niet erg geneigd om hun tekeningen via het internet openbaar te maken. Er is een plattegrond, en het (nog denkbeeldige) punt waar vanaf de tekenaar wil dat men het complex ziet als het gebouwd is. Vanuit één punt waaieren de lijnen langs diverse punten van de plattegrond, zoals hoeken, middellijnen etc. uit tot een rechte horizontale lijn die bepaalt hoe groot de perspectivische tekening wordt. Van daaruit worden de lijnen recht omhoog getrokken en tekenen zo de verticale lijnen van de objecten. Daarmee wordt de positie van de objecten in de ruimte en in perspectief zichtbaar, en hun onderlinge verhoudingen. De hoogte van de objecten kan niet uit de plattegrond worden gedestilleerd. Waarschijnlijk zijn de hoogten door latere berekeningen met inachtneming van het perspectief toegevoegd. 6