Praktische opdracht Filosofie Genetische modificatie

Transcriptie

1 Praktische opdracht Filosofie Genetische modifi Praktische-opdracht door een scholier 4522 woorden 14 februari ,5 13 keer beoordeeld Vak Filosofie Inleiding De bedoeling van deze opdracht is om onderzoek te doen naar wetenschap. Ik heb gekozen om te onderzoeken hoeveel en wat voor invloed de wetenschap heeft op de samenleving. Dit ga ik onderzoeken d.m.v. Genetische Modifi. Dit is een soort wetenschap wat veel invloed heeft gehad, en nog steeds heeft. Het gaat namelijk steeds verder en het wordt steeds uitgebreider. De samenleving raakt in een soort stelsel, de mensen uit de samenleving zijn de wetenschappers die hun omgeving gaan beïnvloeden. De samenleving zelf beïnvloed de wetenschap omdat de moderne mens van tegenwoordig denkt en wil dat alles mogelijk wordt. Wat ik me ga afvragen in dit onderzoek: - Wat is Genetische Modifi? - Wat is DNA? - Wat zijn de belangen en de invloed van de overheid? - Is de invloed op de samenleving nog beheersbaar? - Is Genetische Modifi wel echte wetenschap? - Worden wij beter van Genetische Modifi? - Weten wij eigenlijk nog wel beter? Als ik deze informatie heb verzameld kan ik zien hoeveel invloed genetische modifi op onze samenleving heeft. Uiteraard in het perspectief van wetenschap. Wat ik me dus ga afvragen is: Wat voor invloed genetische modifi heeft op onze samenleving in het perspectief van de gehele wetenschap? Wat is Genetische Modifi? Genetische manipulatie vindt eigenlijk al jaren plaats door verschillende rassen te kruisen. Dat proces duurde voorheen alleen lang en lukte niet bij alle kruisingen. Men kon bijvoorbeeld een wortel niet met een hond kruisen. In de moderne biotechnologie kan dat wel. Ze pakken dan bijvoorbeeld een gen uit een wortel en dat gen stoppen ze in een tomaat. Hierdoor krijg je bijvoorbeeld een tomaat die tegen vorst kan. Men knipt bij genetische manipulatie een stukje DNA (1 of meerdere genen) uit een organisme met Pagina 1 van 12

2 biologische scharen (restrictie enzym). Dit gen wordt vervolgens in het DNA van de bacteriën gebracht. Deze bacteriën planten zich snel voort. Zo kunnen er in korte tijd honderden kopieën bijkomen van het gen. Het gen wordt vervolgens aan het DNA van een organisme toegevoegd. Op het gebied van het gen toevoegen aan een organisme zijn twee begrippen belangrijk: 1. Ex vivo: hierbij wordt eerst de cel uit het organisme gehaald, dan wordt het gen in de cel ingebracht en vervolgens plaatst men de cel terug in het organisme. 2. In vivo: dit wordt ook wel de directe methode genoemd, omdat hierbij het stukje DNA direct in de cel in het organisme wordt geplaatst. Om dit te doen hebben ze momenteel twee veel gebruikte manieren: 1. het gen wordt aangebracht op kleine gouddeeltjes die met een speciaal soort pistool in een laag cellen van het organisme geschoten worden. Hiervoor gebruikt men heel veel van die deeltjes waarvan er met geluk enkelen in een cel, en met nog meer geluk eentje in de celkern en met nog veel meer geluk eentje bij het DNA terecht komt. 2. het gen wordt vervoerd door een virus of bacterie. Die smokkelen vervolgens het gen mee naar binnen de cel in. De bacterie Agrobacterin tumefaciem wordt hier vaak voor gebruikt. Omdat deze technieken niet echt succesvol zijn, wordt aan zo'n gen een marker-gen geplakt. Zo kunnen ze erachter komen of het gen echt in de plant zit. Dat marker-gen geeft bijvoorbeeld een resistentie tegen antibiotica. De plant wordt vervolgens op een bodem vol met antibiotica geplant. De planten die opgroeien hebben het gen en worden verder gekweekt. Deze techniek kan ook worden toegepast bij andere organismen, bij dieren en over een paar jaar zijn we misschien zo ver dat mensen genetisch gemanipuleerd kunnen worden. DNA Chromosomen zijn deeltjes in de kern van een cel en bevatten lange strengen DNA. Waar staat de afkorting DNA voor? DNA betekent: "deoxyribonucleic acid". Kortgezegd is DNA de stof die in de celkern van een cel zit en de informatie (genetische code) bevat voor het maken van levende organismes. De structuur van je DNA ziet eruit als een enorme lange ladder, gedraaid in de vorm van een helix of buis. De "sporten" bestaan uit vier verschillende basen: Adenine (A) Thymine (T) Cytosine (C) Guanine (G) Elke afzonderlijke sport bestaat uit 2 basen. De A en de T zitten altijd met elkaar verbonden in een sport, de C en de G ook. Een bepaalde eigenschap van een organisme wordt bepaald door de volgorde van een aantal van deze sporten, dat noemt men een gen. Elk gen bepaald één eigenschap van het organisme. Het DNA bepaalt je genetische eigenschappen, het genotype. Het genotype is hoe je er genetisch uitziet. Bijvoorbeeld je huidskleur of kleur haren. Als je je haar verft veranderd het genotype NIET! Dan verandert alleen het fenotype, dat is je uiterlijk. Het DNA bevat informatie voor erfelijke eigenschappen. Het DNA in de chromosomen in één enkele celkern bevat de complete informatie voor alle erfelijke eigenschappen. Dus een cel in je teen weet ook hoe je neus Pagina 2 van 12

3 moet worden gevormd. (Als het DNA in je neuscellen beschadigd is en niet weet hoe je een teen moet vormen kan dat geen kwaad. Maar als dat DNA in je neuscellen niet weet hoe het een neus moet vormen heb je WEL een probleem.) Modifi of manipulatie? Met gentechnologie worden de erfelijke eigenschappen beïnvloed. Vandaar dat er gesproken wordt over genetisch gemodificeerde organismen : kortweg ggo s. Tegenstanders hebben het doorgaans over genetische manipulatie. Gentechnologie wordt ook wel aangeduid als moderne biotechnologie. Toepassingen bij voedsel In Europa mogen vijf soorten genetisch gemodificeerde maïs worden geteeld. Alleen Spanje maakt momenteel van deze mogelijkheid gebruik: daar wordt op kleine schaal gentech-maïs geteeld. In Roemenië wordt ook transgene soja verbouwd. Ingrediënten uit deze soorten al dan niet geïmporteerde maïs en soja mogen worden verwerkt in levensmiddelen en veevoer. Het gaat dan bijvoorbeeld om sojaolie, soja-eiwit en maïsolie in margarine, halvarine, bak- en braadproducten, frituurvet en sauzen. Ook olie uit vijf soorten genetisch gemodificeerd koolzaad die buiten Europa worden geteeld, is toegestaan in levensmiddelen. Verder mogen twee andere soorten gentech-maïs in Europa worden verwerkt in levensmiddelen. Enzymen In de praktijk zijn er maar weinig levensmiddelen te koop met gentech-ingrediënten. Omdat veel fabrikanten bang zijn dat mensen deze producten laten staan, zijn zij overgestapt op alternatieven. Wel wordt er bij de productie van levensmiddelen veel gebruik gemaakt van enzymen die afkomstig zijn van genetisch gemodificeerde bacteriën, schimmels of gisten. Enzymen zijn stoffen die worden gebruikt om grondstoffen om te zetten in andere stoffen. Ze kunnen bijvoorbeeld additieven (hulpstoffen), proceshulpstoffen en aroma s produceren. Enzymen worden onder meer gebruikt bij de productie van suikerstroop, kaas, brood en banket, bier, vruchtendranken en wijn, zoetstoffen, vitamine B2 en vitamine B6. Genen knippen Bij gentechnologie worden genen van het ene organisme overgebracht in het andere. Met moderne technieken is het mogelijk na te gaan waar welke genen op het DNA van micro-organismen, planten, dieren of mensen liggen. Het gewenste gen kan uit het oorspronkelijke DNA worden geknipt met enzymen. Het wordt in de cel van een andere organisme gebracht door het in een DNA-pakketje te stoppen. Dit pakketje is het zogenaamde genconstruct of plasmide. Het genconstruct Behalve het gewenste gen moet het genconstruct ook een promotor en een terminator bevatten en vaak ook een merker-gen. Een promotor is een genetische code die het gen activeert, de terminator is de genetische code die het gen uitschakelt. Een merker-gen zorgt ervoor dat cellen of weefsels die het genconstruct bevatten, makkelijk opgespoord en geselecteerd kunnen worden. Merker-genen Pagina 3 van 12

4 Bij gentech-gewassen is het merker-gen vaak een gen dat de cel resistent maakt voor een antibioticum. Bij gewassen die resistent zijn gemaakt voor een bepaald bestrijdingsmiddel, fungeert dit bestrijdingsmiddel als markeerder. Om de veranderde cellen op te sporen, worden de plantencellen behandeld met antiobioticum of bestrijdingsmiddel. Voorbeelden van antibiotica zijn kanamycine en ampicilline. De cellen die blijven leven, zijn resistent tegen het antibioticum of bestrijdingsmiddel en hebben de gewenste genen. Deze cellen zijn dus genetisch gemodificeerd en kunnen uitgroeien tot een complete plant. Omdat er maatschappelijke weerstand is tegen het gebruik van antibioticum-resistentie, wordt er ook gewerkt aan andere markeerders. Fluorescentiegenen bijvoorbeeld, en het ManA-gen. Planten met het ManA-gen zijn in staat het suiker mannose-6-fosfaat te verteren. Planten zonder ManA gaan dood wanneer ze moeten leven op mannose alleen. Dit merker-gen is niet voor alle planten geschikt. Soja bijvoorbeeld bevat het ManA-gen van nature, en kan dus sowieso leven op dit suiker. Genen plakken Het genconstruct wordt geplakt in het DNA van het andere organisme. Het genconstruct wordt in het DNA van sommige cellen opgenomen. Vanaf dat moment wordt het gen, net als het eigen DNA van de cel, bij het delen van de cellen gekopieerd en doorgegeven aan de nieuwe cellen. Bij planten Bij planten zijn er verschillende manieren om een genconstruct in te brengen. Eén methode maakt gebruik van een bacterie die plantencellen kan binnendringen. Het genconstruct wordt dan eerst in deze bacterie ingebouwd. De bacterie dringt de plantencel binnen, waardoor het genconstruct in de cel wordt opgenomen. Bij een andere methode wordt het in te bouwen DNA in de plantencel geschoten met een DNA-pistool. Er wordt geschoten met kleine goudkorreltjes waaraan het in te bouwen DNA kleeft. Uit genetisch gemodificeerde plantencellen kunnen zo complete planten worden gemaakt, waardoor het zaad- en ontkiemstadium worden overgeslagen. Bij dieren Bij dierlijke cellen kan het in te bouwen DNA met een micro-injectienaald worden geïnjecteerd in de celkern van een bevruchte eicel of cel van een embryo. Een andere mogelijkheid is om een cel met elektrische pulsen korte tijd toegankelijk te maken voor het genconstruct. Het resultaat is een genetisch gemodificeerde cel, die eerst wordt vermeerderd. Dat kan door de cel te klonen of celkweektechnieken te gebruiken. Daarna kunnen de transgene cellen, eventueel na implantatie, uitgroeien tot een transgeen organisme. Toelating en regelgeving De regelgeving voor gentechnologie is hoofdzakelijk gebaseerd op Europese richtlijnen en verordeningen. Het doel is waarborgen te bieden voor de veiligheid van mens, dier en milieu, keuzevrijheid voor de consument en eerlijkheid in de handel. Er is wetgeving met het oog op milieu, gezondheid en productveiligheid, voor toepassingen bij mensen, micro-organismen, gewassen en dieren, voor de etikettering van levensmiddelen en voor de eigendomsrechten. Pagina 4 van 12

5 Teelt en verwerking in voedsel De Europese Unie heeft een richtlijn voor de introductie van genetisch gemodificeerde levende of levensvatbare organismen in het milieu. Daarbij gaat het om zowel proeven in kassen als in de openlucht op proefvelden. Er zijn aparte regels voor commerciële import en voor het verbouwen van gewassen voor commerciële doeleinden. De richtlijn heeft tot doel om eventuele schadelijke effecten voor mens en milieu te voorkomen. Verder is er een verordening voor de introductie van levensmiddelen die zijn gemaakt met gentechnologie. Deze verordening regelt de veiligheid en etikettering van deze producten. Genetisch gemodificeerde organismen die buiten Europa zijn toegestaan, mogen alleen worden geïmporteerd als ze ook zijn toegelaten in Europa. Moratorium Sinds 1998 zijn er geen nieuwe genetisch gemodificeerde gewassen meer toegelaten in Europa. Er was sprake van een zogenaamd moratorium. De Europese Commissie wilde het moratorium graag opheffen, maar een aantal landen, waaronder Frankrijk, Duitsland en Oostenrijk, waren daar fel tegen. Zij vonden dat er te veel onduidelijkheid was over de risico s van genetische modifi. In juli 2003 heeft de Europese Ministerraad nieuwe wetgeving aangenomen, die toelating van nieuwe gewassen mogelijk maakt. Belangrijk uitgangspunt is dat genetisch gemodificeerde levensmiddelen veilig moeten zijn en dat het etiket duidelijk moet maken dat gentechnologie is toegepast. Daartoe moeten gentech-ingrediënten, -additieven en -aroma s door het hele productieproces gevolgd kunnen worden. Het Milieu De milieugevolgen van een wijde verspreiding van genetisch gemodificeerde gewassen zijn moeilijk in te schatten. Gewassen die resistent zijn tegen chemische onkruidverdelgingsmiddelen lijken schadelijk voor het milieu. In de strijd tegen onkruid krijgt de boer immers de gelegenheid om meer gif te spuiten. De biodiversiteit (soortenrijkdom) op deze velden neemt dan af, omdat flora en fauna minder goed gedijen op bespoten grond. Daar staat tegenover dat het genetisch gemanipuleerde Bt-katoen een speciaal gen bevat waardoor deze bestand is tegen de katoenkever. Dit leidt juist tot minder chemische bestrijdingsmiddelen. Een persbericht van Greenpeace, waarin betoogd werd dat het gebruik van Bt-katoen heeft geleid tot een milieuramp in China, lijkt grond te missen. Voorts kan het zaad van genetisch gemodificeerde gewassen met andere planten in aanraking komen. Doordat de wind zaden van deze gewassen meeneemt, kunnen kruisingsproducten ontstaan. Zo ontstond in november 2002 beroering in de Verenigde Staten toen bleek dat een commercieel maïsveld dat diervoer produceerde, was 'besmet' met zaden uit een nabijgelegen proefveld. Daar werden diverse genetische experimenten op maïs uitgevoerd om medicijnen te ontwikkelen tegen diarree en diabetes. Het medische bedrijf ProdiGene, dat de medicijnen ontwikkelt, kreeg een boete van dollar, en moest ook 2,8 miljoen dollar betalen om de geoogste maïsvoorraaden te vernietigen. Uiteindelijk hebben kruisingsproducten, die ontstaan door het overwaaien van zaadjes, als extra nadelig effect dat het moeilijk wordt om ggo's te identificeren. Hierdoor zal het etiket van producten in de supermarkt wellicht niet de juiste informatie kunnen geven - wat met name lastig is voor mensen met Pagina 5 van 12

6 bepaalde allergieën. De landbouw De voordelen die genetische modifi zou kunnen bieden voor de consument, gelden ook voor de boer. De oogst van gewassen kan betrouwbaarder worden, door deze gewassen immuun te maken voor plantziektes en onkruidbestrijders. Ook zouden genetisch gemanipuleerd vee minder vatbaar kunnen zijn voor ziektes. Het Publiek Debat Biotechnologie en Voedsel noemde als hypothetische voorbeelden koeien die niet vatbaar zijn voor BSE. Daartegenover staat dat boeren in grotere mate afhankelijk worden van multinationals, die ggo's en bijbehorende onkruidverdelgingsmiddelen produceren en verkopen. Door te sleutelen aan het afweersysteem van de gewassen, zijn deze gewassen beter bestand tegen bestrijdingsmiddelen. Echter, deze resistentie geldt alleen voor het bestrijdingsmiddel van dat bedrijf zelf (de planten zijn niet beschermd tegen een onkruidverdelger van de concurrent). De boer wordt hiermee dus gedwongen om de bestrijdingsmiddelen bij hetzelfde bedrijf te kopen als waar hij de zaden koopt. Ook beschermen deze biotechbedrijven hun zaden via octrooien, waardoor boeren octrooirechten moeten betalen als zij bepaalde zaadsoorten zaaien. De invloed en belangen van de overheid Natuurlijk speelt de overheid een belangrijke rol bij de wetenschap. Bepaalde wetenschappelijke onderzoeken moeten gefinancierd worden door de overheid. De overheid beslist ook of bepaalde onderzoeken wel of niet mogen worden gedaan. Ze moeten toestemming geven en het moet in de wetgeving passen. De overheid heeft dus veel invloed op de wetenschap. Ze kunnen bijvoorbeeld een onderzoek niet echt zien zitten, dit betekent dat ze er niet veel geld aan zullen uitgeven. Als ze een onderzoek wel zien zitten, en ze weten dat het een groot succes kan worden dan zullen ze meer financieren. Eigenlijk is de wetenschap zo een beetje afhankelijk van de overheid, en genetische modifi dus ook. Er bestaan namelijk wetten voor de gentechnologie en daar heeft de overheid zich aan te houden. Het kan namelijk ook negatieve gevolgen hebben. Is de invloed van de wetenschap nog beheersbaar? Hoe zal het dan in de toekomst gaan? De samenleving laat zich steeds meer beïnvloeden ze gaan het steeds normaler vinden allemaal, over een paar jaar is het misschien wel normaal om een robot in huis te hebben die alles schoonmaakt en die kookt en afwast en boodschappen doet. Over een paar jaar mogen we misschien wel ons eigen kind maken, we gaan gewoon alleen perfecte genen toedienen, zodat hij of zij blond wordt met blauwe ogen en sportief is, zonder ziektes. Zal het zo ver gaan komen? Dat de wetenschap ons gewoon zo maakt, dat we denken dat we perfect gaan worden? De wetenschap heeft zoveel invloed. Denk maar aan de televisie, en nu het internet en mobiele telefoons. Het is nu de normaalste zaak van de wereld dat iedereen een mobiele telefoon op zak heeft, en we kunnen er nog niet zonder ook. Wetenschap en samenleving is een combinatie die geleidelijk verder gaat, ze doen het samen, de wetenschap ontdekt en de samenleving profiteert en helpt mee. Als we er niet om denken laten we de wetenschap straks lekker gaan, want wij profiteren wel denken we. Er kunnen dan alleen grote problemen gaan ontstaan. De wetenschap gaat zich zover ontwikkelen dat we zelf niet doorhebben dat we ons alleen maar bezig houden met de vraag hoe wij er zelf beter van kunnen Pagina 6 van 12

7 worden. We stellen onderzoeken niet meer tot discussie totdat er misschien wel een punt komt waarop wij onze samenleving niet meer zelf kunnen sturen. De wetenschap wordt dan misschien te verleidelijk. Wat het gevaar dan is bij Genetische Modifi, is dat het echt kan gaan worden uitgekiemd totdat we misschien wel ons eigen ideale kinderen kunnen maken. Tegenwoordig kun je alles met geld. En wat ze proberen te bereiken zijn kinderen zonder genen voor bijvoorbeeld een ziekte in de familie. Dit is op zich logisch, je betaalt hier geld om te voorkomen dat je kind die ziekte misschien zal krijgen. Maar als ze dit kunnen zullen ze ook verder gaan. Dan kun je namelijk gewoon een mens maken, je haalt de slechte genen er uit en je plaatst er wat mooie genen in. Blond haar zou leuk zijn, en de ogen van jou die mooie bruine. Zo kraken ze de hele code van het DNA. Uiteindelijk zullen ze ook kunnen klonen (het letterlijk kopiëren van een mens). Je krijgt een wereld vol perfecte mensen, en niemand denkt verder na want we worden gewoon door de wetenschap geleid. Natuurlijk hoeft het niet zo te lopen, maar toch zal de wetenschap steeds verder gaan met DNA onderzoeken en het knippen en plakken van genen. Wat ze eerst graag willen bereiken: Medicijnen tegen ziekten die op dit moment ongeneeslijk zijn (zoals de ziekte van Pompe); Voedingsproducten die ziekten helpen voorkomen (zoals gezondere tomaten); Gewassen die kunnen groeien in ongunstige omstandigheden zoals op zoute bodems. Hierdoor komen nieuwe gebieden beschikbaar voor landbouw. En behoeven minder oerwouden opgeofferd hoeven te worden om aan de toenemende voedselbehoefte te kunnen voldoen. Is Genetische Modifi wel echte wetenschap? Om deze vraag goed te kunnen beantwoorden, moeten we eerst de definitie weten van wetenschap; deze luidt: Wetenschap is een menselijke activiteit, gericht op het verkrijgen van systematische kennis en inzicht met behulp van geformaliseerde methodieken. De zo verkregen kennis en inzicht moet worden getoetst met behulp van eveneens geformaliseerde methodische onderzoeken om verifi te verkrijgen. Of te wel: Het verkrijgen van kennis met behulp van onderzoeken. Wat er uit de onderzoeken komt wordt getoetst met een soortgelijk onderzoek om kennis te verkrijgen. Eigenlijk stamt genetische modifi af van het fokken en kruisen van dieren en planten. Dit is al eeuwen gaande. Hier heb ik een overzicht: Vanaf jaar geleden Begin van de akkerbouw. De zaden van de sterkste planten worden gebruikt voor het volgende jaar. Vanaf jaar geleden De mens leert kaas, yoghurt, bier en wijn maken. Tussen 50 voor Chr. en 400 na Chr. Introductie van appels, peren en kersen in Nederland Eerste gebruik van kunstmatige inseminatie bij paarden. Tussen 1500 en 1800 Pagina 7 van 12

8 Introductie van aardappels, maïs, bonen en tomaten op het bord van de Europeaan. Circa 1670 Koperwinning met behulp van bacteriën in Spanje Eerste kruising tussen verschillende plantensoorten (landbouwgewassen) Eerste gebruik vaccinatie tegen pokken Ontdekking eerste enzym Pasteur toont de relatie aan tussen gisting en micro-organismen Experimenten van Gregor Mendel leiden tot het opstellen van zijn erfelijkheidswetten Het woord 'genetica' wordt voor het eerst gebruikt Eerste gebruik van micro-organismen bij het zuiveren van rioolwater Het woord 'biotechnologie' wordt voor het eerst gebruikt Ontdekking van penicilline Ontdekking dat DNA de drager is van erfelijke informatie Opheldering van de structuur van het DNA Eerste bepaling van de DNA-volgorde van een gen Ontwikkeling van recombinant DNA-technieken. Pagina 8 van 12

9 1977 Eerste menselijke eiwit gemaakt in micro-organismen Marktintroductie van menselijke insuline geproduceerd in micro-organismen Eerste genetisch gemodificeerde plant Eerste proefvelden met genetisch gemodificeerde planten De geboorte van het eerste genetisch gemodificeerde schaap. Stremsel voor vegetarische kaas op de markt Genetisch gemodificeerde soja en tomaat te koop Genetisch gemodificeerd koolzaad te koop Eerste klonering van een schaap (Dolly) Ruwe versie van de DNA-volgorde van het menselijke genoom beschikbaar. Eerste volledige bepaling van de DNA-volgorde van een plant (de zandraket, Arabidopsis) 2001 Complete DNA-volgorde van het menselijk genoom gepubliceerd. In hoeverre is Genetische modifi dan wetenschap? Wat je hieruit kunt opmaken is dat de wetenschap in de loop der tijd steeds beter wordt, en waarschijnlijk zal hier nog een hele lijst achteraan komen. Wat mij opviel was dat in 1761 al de eerste kruising tussen verschillende plantensoorten (landbouwgewassen) is uitgevoerd. Toen was het denk ik wel wetenschap, het was iets nieuws wat helemaal uitgeprobeerd is en toegepast. Eigenlijk is de genetische modifi gewoon een opvolger van de fokkerij en het kruisen. Maar toch, pas nadat er DNA is ontdekt en de structuur hiervan konden ze deze techniek uittesten en vernieuwen en uitvoeren. Hieruit kan ik opmaken dat het wel wetenschap is. Met gentechnologie is het namelijk mogelijk heel specifieke genen in te bouwen of uit te schakelen. Bij de traditionele plantveredeling en dierenfokkerij is het onzeker welk resultaat wordt bereikt. Er worden twee planten of dieren gekruist, die een combinatie van eigenschappen van beide ouders oplevert. Niet alle Pagina 9 van 12

10 eigenschappen daarvan zijn gewenst. Wel is het mogelijk om nakomelingen te selecteren op hun genen en met deze nakomelingen door te gaan. Er is van veel eigenschappen nog onbekend welke genen erbij zijn betrokken. Ze deden en doen namelijk nieuwe testen, ook op dieren en op mensen waarin ze genen gingen knippen en plakken. Het is dus een nieuw wetenschappelijk onderzoek. In hoeverre worden wij beter van Genetische modifi en wetenschap? Aan de ene kant worden we denk ik wel beter van wetenschap. We krijgen steeds modernere technieken en wat ze graag willen bereiken is bijvoorbeeld medicijnen voor een ziekte, of het genezen van een ongeneeslijke ziekte. Natuurlijk zou dit mooi zijn, als er bijvoorbeeld geen kanker meer zou zijn. Maar je kunt je de gevolgen ook gaan afvragen. Er is altijd wel weer wat nieuws wat we willen ontdekken. En ik denk dat het met genetische modifi ook het geval zal zijn. Straks kunnen we nog echt ons kind de goede genen gaan geven d.m.v. onderzoeken en testen met een embryo. Maar dan laten we de natuur zijn gang niet meer gaan en dit betekent dat we de natuurlijke processen verstoren. Mensen gaan zo ver dat ze alles willen, geld, gezondheid, een goede baan, een mooi huis, en natuurlijk ook gezonde kinderen. Het is ook logisch dat we willen dat we de ziekte kanker niet meer doorgeven aan onze kinderen. Wie zou dat nou wel willen? Dit zou erg mooi zijn, maar als dat kan, dan kan er nog veel meer. De wetenschappers willen dan ook veel meer. Klonen bijvoorbeeld, de wereld gaat uiteindelijk uit wetenschappelijke mensen bestaan, met genen gespeelde mensen. En het is ook nog gevaarlijk maar mensen laten zich blind leiden door de mooie wetenschap. De mensen geloven de wetenschappers ook, ze hebben een enorme invloed op de samenleving. Als je denkt aan de landbouw dan begrijp je ook wel dat ze hier veel voordeel zullen hebben aan de biotechnologie. Ze kunnen namelijk hun planten en groenten en ander voedsel zo maken als ze willen. Bestendig in de winter tegen de kou, goed kunnen tegen uitdroging. Ze willen de beste eigenschappen. Het probleem hierbij is dat er ook veel planten weg zullen gaan, een soort van uitsterven. Want deze zijn niet meer goed genoeg en zullen niet meer worden gebruikt, het gevaar kan zijn dat de nieuwe planten misschien niet bestendig zijn tegen een onverwachte natuurontwikkeling. Maar de boeren hebben er wel veel profijt van op het moment, ze krijgen hierdoor meer geld, het gaat namelijk beter met de landbouw. Aan de andere kant, weten we nu nog niet wat later de gevolgen nog kunnen zijn. Een ding is zeker, we kunnen zien hoe belangrijk de wetenschap is en hoeveel invloed het hier heeft op de mens. De landbouw laat zich straks geheel leiden door iets wetenschappelijks, de genetische modifi. Weten wij nog wel beter? Ik denk dat wij niet meer beter weten. Natuurlijk zijn er mensen tegen de genetische modifi, maar de meeste gewone mensen zoals ik nu, laten zich gewoon leiden want we houden ons er normaal gesproken helemaal niet mee bezig. Het gaat gewoon zijn gangetje om ons heen. We vinden het toch normaal dat iedereen een mobiele telefoon heeft? Of de hele dag computerspelletjes speelt op de pc? De techniek en wetenschap dat is tegenwoordig waar wij van leven. En dit is eigenlijk best een gevaar vind ik. Ze gaan steeds verder, misschien komt er een punt waarbij ze te ver gaan, dan moet ik denken aan de film: I Robot. Pagina 10 van 12

11 Treinen in de lucht, een auto waarmee het normaal is dat je 300 km per uur gaat zodat je op tijd op je werkt bent, zonder ongelukken uiteraard. En bovenal wat het belangrijkste in de film is. Robotten, zo gemaakt dat iedereen thuis een heeft, hij maakt schoon in het huis. Doet boodschappen, de was en zeg het maar op. Het belangrijkste is: hij is zo ingesteld dat hij je beschermt. Ze denken dat er niets fout kan gaan, de robot luistert perfect naar de baas, totdat er een robot is waaraan het een en ander mankeert. Hij keert zich tegen de mens en roept andere robots op om hetzelfde te doen. Het resultaat mag duidelijk zijn, de mens wordt gewoon weg geroeid door zijn eigen wetenschap. Conclusie Wetenschap speelt een enorm grote rol in onze samenleving. De wetenschap gaat zo snel en zoals ik al zei veel onderzoek wordt gewoon gefinancierd door onze eigen overheid. Genetische modifi was eerst nog niet echt toegepast omdat het nog niet helemaal zeker was, en mensen vonden het ook te gevaarlijk en de voordelen konden niet op tegen de nadelen. Maar nu het beter is onderzocht en ze hebben veel testen gedaan, gebruikt de landbouw wel genetische modifi. Ook willen ze het met dieren, en uiteraard uiteindelijk met mensen. Zorgen dat er geen kanker meer is, en kanker is een van de beangstigende ziektes die in vele levens regeert. Maar uiteindelijk kan de wetenschap zo ver zijn, dat wij niet beter weten en dat we de wetenschap zijn gangetje laten gaan, en deze kan dan te ver gaan omdat ze alleen nog maar wetenschappelijk kunnen denken, maar niet meer aan de samenleving in zijn geheel of vooral de enorme gevolgen die er kunnen ontstaan als je zelf je mensen gaat maken, of robots. En iedereen maakt gebruik van wetenschap, ik zit nu achter een laptop ik zit op een technisch wetenschappelijk apparaat mijn werkstuk te typen. En het rare, ik vind het de normaalste zaak van de wereld terwijl ze vroeger nog amper konden schrijven. Het kan best zo zijn dat mensen het straks normaal vinden dat er geen ernstige ongeneeslijke ziektes zijn, maar er komt echt wel iets nieuws voor in de plaats, de lopende band werkt door. Totdat de wetenschap ons in het geheel opslokt. Maar ik moet wel zeggen, alles is ook zo handig! Ze zullen je maar robot aanbieden die alles voor je haalt, schoonmaakt en opruimt. Er zullen te veel mensen zijn die hiermee akkoord zouden gaan, zonder te denken aan de eventuele gevolgen. Ik ben wel bang dat er straks mensen zijn die hun perfecte kindje willen ontwerpen, of zichzelf klonen. Het is zo onnatuurlijk, alles is dan gebaseerd op wetenschap. Bronvermelding De informatie over de landbouw en het milieu heb ik van de site: De informatie over de toelating en regelgeving heb ik van de site: fi/toelating+en+regelgeving/ De informatie over het voedsel en de dieren heb ik van de site: fi/toepassingen+bij+voedsel/ Pagina 11 van 12

12 DNA van de sites: Genetische Modifi: fi/ Ik heb nog wel meer sites bezocht maar deze heb ik niet opgeslagen. Het werkstuk is gedeeltelijk van de informatie van het internet. Maar dat zijn alleen de dingen die ik hierboven heb genoemd. De rest van de vragen moest ik zelf beantwoorden d.m.v. het gebruik van de informatie die ik heb samengesteld. Pagina 12 van 12