NOMENCLATUUR LARS. 1. Basisprincipes bij het noteren van activiteiten. Soort document

Transcriptie

1 Soort document Gebruikt voor Datum verspreiding Okt 2018 verantwoordelijke NOMENCLATUUR LARS 1. Basisprincipes bij het noteren van activiteiten De opdrachten die een CLB-medewerker uitvoert, dus wat hij of zij doet, worden in LARS benoemd als activiteiten. We registreren activiteiten die behoren tot de primaire processen. Dit is het rechtstreeks begeleidingswerk van de CLB-medewerker, zoals een hulpverlenend gesprek met een leerling, bespreking op school over de aanpak van een probleem, overleg met een collega van een andere hulpverleningsdienst nav. een verwijzing, Hierbij houden we rekening met de principes van het DRM. Dit wil zeggen dat we enkel de relevante gegevens registreren wanneer er vanuit het CLB een effectief begeleidingstraject wordt gestart. We verwijzen hierbij naar de powerpoint Toegangsrechten binnen LARS concrete toepassing DRM. Deze powerpoint is te vinden via de homepagina van LARS -> implementatie -> nascholingen. Bij de activiteiten registreren we 2 types van cliënten: o Cliënt = leerling o Cliënt = school (in functie van de opbouw van een schooldossier. Is in de huidige versie van LARS 4 nog niet mogelijk om te selecteren) De formele kenmerken van een activiteit (wanneer ze plaats vindt, wie erbij aanwezig is, behandelde problematiek) gebruiken we om de activiteit in LARS te definiëren.

2 Deze gegevens worden ingevuld bij Wat. o Datum: een activiteit heeft altijd één datum. Eventueel kunnen ook het begin- en einduur ingevuld worden. o : de mogelijke keuzes zijn leerling of school. De leerling of de school moeten hierbij telkens geïdentificeerd worden. (Momenteel is het nog niet mogelijk om cliënt school aan te duiden. Dit komt in een later stadium ifv de opbouw van een schooldossier). o s: daarmee geven we de kern, het doel of de finaliteit van de activiteit binnen het begeleidingstraject aan. De functies zijn een concretisering van de kernactiviteiten uit het decreet leerlingenbegeleiding. Elke activiteit heeft minstens één functie. Als er meer dan één functie wordt aangeduid, wordt de functie met het sterretje beschouwd als hoofd-functie. o : dit is het thema van de activiteit, de behandelde problematiek. Elke activiteit heeft minstens één onderwerp. Als er meer dan één onderwerp wordt aangeduid, wordt het onderwerp met het sterretje beschouwd als het hoofdonderwerp. o : Elke activiteit heeft geen, één of meerdere actoren. Als er meer dan één actor wordt aangeduide, dan wordt de actor met het sterretje beschouwd als de hoofdactor. Het aanduiden van Geen betekent dat het dan een activiteit betreft die de CLB-medewerker in zijn eentje doet, of samen met enkel collega s van het CLB. o Deelnemersinfo: er zijn 2 soorten deelnemers, nl: 2

3 - eigenaar: een activiteit heeft altijd één eigenaar. Dit is standaard de CLBmedewerker die de activiteit in LARS aanmaakt. - deelnemer: dit elke ander CLB-medewerker dan de eigenaar, die aan de activiteit meewerkt. o De betrokken leerlingen worden aan een activiteit gekoppeld via Beheer leerlingen of je vertrekt vanuit een leerlingendossier. o De details en de inhoud worden genoteerd in het schrijfveld van het Verslagveld. Een verslagveld heeft een maximaal aantal tekens. Er kunnen per activiteit naargelang de grootte van het verslag of naargelang de aard van gegevens of eventuele excepties verschillende verslagvelden geopend worden. Activiteiten specifiek ter versterking van de school/het schoolteam zullen op termijn kunnen weggeschreven worden in het schooldossier. Daarbij zal de school zijn. Momenteel is dit nog niet te selecteren. 2. De LARS-nomenclatuurlijst Bij het registreren van een activiteit moet de CLB-medewerker verplicht een selectie maken uit de nomenclatuurlijst voor wat betreft functies, onderwerp en actoren. Het type cliënt staat momenteel nog automatisch op leerling en is nog niet te wijzigen. Type Cliënt School (momenteel nog niet te selecteren) Verduidelijking Dit is elke jongere, ingeschreven in een kleuter-, lagere of secundaire school of een voor de vervulling van de deeltijdse leerplicht erkende vorming, waarmee het CLB een samenwerkingsovereenkomst heeft. wordt als cliënt aangeduid als het om een activiteit gaat met betrekking tot het leerlinggebonden aanbod. Als leerling als cliënt wordt geselecteerd, moet (minstens) een leerling op naam geselecteerd en aan de activiteit gekoppeld worden. Dit betekent niet dat deze leerling per definitie aanwezig hoeft te zijn bij de activiteit. Dit is elke kleuter-, lagere of secundaire school of een voor de vervulling van de deeltijdse leerplicht erkende vorming, waarmee het CLB een samenwerkingsovereenkomst heeft. School wordt als cliënt aangeduid als het om een activiteit gaat die tot doel heeft het versterken van de school. Als school als cliënt wordt geselecteerd, moet 3

4 (minstens) een school op naam geselecteerd en aan de activiteit gekoppeld worden. Opmerking: in de hulpverlening wordt al wie deel uitmaakt van het cliëntsysteem (vb. ouders, opvoedingsverantwoordelijken ) als cliënt bejegend. LARS doet daaraan geen afbreuk, maar geeft hen een plaats als in plaats van cliënt. Immers in de contacten met het cliëntsysteem is de ultieme cliënt steeds de identificeerbare leerling. In tegenstelling tot het type cliënt leerling is de actor de persoon, andere dan de CLBmedewerker, die per definitie betrokken is bij de activiteit. Vb: een gesprek met een leerkracht over een bepaalde leerling: cliënt = leerling, actor = de leerkracht Klasgroep engroep en schoolpopulatie Moeder Vader Mee-ouder Voogd Ouders van een klasgroep Ouders schoolpopulatie Leerkracht(en) Verduidelijking leerling die aanwezig is op het moment van de tussenkomst alle leerlingen uit één bepaalde klas (in de groepsstructuur van LARS: een subgroep) binnen één bepaalde school verschillende leerlingen die geen klasgroep vormen; kunnen uit verschillende klassen of uit verschillende scholen/vestigingen komen alle leerlingen van één bepaalde school natuurlijke of adoptiemoeder natuurlijke of adoptievader bij lesbisch of homokoppel: de partner van de natuurlijke of adoptiemoeder resp. vader, die wettelijk ouderlijke rechten uitoefent persoon die officieel het ouderlijke gezag uitoefent, maar niet de moeder of vader of meeouder is groep ouders van leerlingen die geen klasgroep vormen; kunnen uit verschillende klassen of uit verschillende scholen/vestigingen komen. ouders van alle leerlingen van één bepaalde school personeelslid van de school dat vanuit zijn individuele opdracht als lesgever aanwezig is bij de activiteit (dus niet in een structureel verband als MDO/cel leerlingenbegeleiding, klassenraad, ) 4

5 Zorgcoördinator/leerlingenbegeleider Directie/directieteam Klassenraad Cel leerlingenbegeleiding/mdo Schoolverwante begeleiders Netwerkpartners en hulpverlening Derden Opvoedingsverantwoordelijken personeelslid van de school dat instaat voor de interne leerlingenbegeleiding of is aangesteld als zorgcoördinator schooldirectie (NIET directeur van het CLB; die is eigenaar of deelnemer) vergadering van leerkrachten die aan eenzelfde klas lesgeven; selectie van deze actor impliceert aanwezigheid van directie gezien die voorzitter is van de klassenraad structureel overleg tussen een vast team van de school en het CLB met dubbele taak: individuele leerlingen opvolgen (= cliënttype leerling) en vorm geven aan het zorgbeleid (= cliënttype school) personeelslid in schoolse context, dat geen leerkracht, zorgcoördinator, leerlingenbegeleider of directeur is; vb. opvoeder, internaatmedewerker, medewerker MPI, GONbegeleider, leertrajectbegeleider, secretariaatsmedewerker, professionele hulpverleners, niet verbonden aan school, CLB-medewerker(s) van een ander centrum andere dan de opgelijste personen die bij de activiteit aanwezig zijn Let op: - NIET interpreteren als buitenstaander, want er is geen verband met de mate van betrokkenheid op de problematiek of de begeleiding - Stiefmoeder of vader, oom of tante, grootouders, pleegouders, broers en zussen, vrienden van de leerling, zijn allemaal derden, tenzij ze ten aanzien van de leerling in kwestie een rol opnemen van opvoedingsverantwoordelijke (zie verder)! te selecteren als niemand anders dan de CLBmedewerker(s) (van het eigen centrum) aanwezig is (zijn) bij de activiteit, vb. een teamoverleg. Dit wordt ook aangeduid bij formalisering attest/ advies. andere natuurlijke personen dan de ouders die de minderjarige op duurzame wijze in feite onder hun bewaring hebben of bij wie de minderjarige geplaatst is door bemiddeling of te laste van de 5

6 openbare overheid. Voorbeelden zijn de grootouders, pleegouders of om het even welke derde die de minderjarige feitelijk opvoedt. Deze personen zijn geen titularis van het ouderlijk gezag maar staan zeer dicht bij de minderjarige. s s verwijzen naar en zijn een concretisering van de kernactiviteiten van het decreet leerlingenbegeleiding. Door het selecteren van een functie binnen een activiteit, duiden we aan wat de finaliteit is van die specifieke activiteit. De hamvraag is dus niet wat ben ik aan het doen?, maar Waarom doe ik wat ik aan het doen ben in de totaliteit van een begeleidingstraject? Vb: ik doe aan vraagverheldering tijdens een huisbezoek. De essentie van de activiteit is niet het huisbezoek (=wat) maar de vraagverheldering (=waarom). We noteren begeleidingstrajecten in LARS als een aaneenschakeling van logisch opeenvolgende functies Uitgangspunt: Het opbouwen van een traject gebeurt door het werken met gekoppelde activiteiten. Start van een traject: Zoals het decreet leerlingenbegeleiding bepaalt, start een begeleidingstraject altijd met een Onthaal. Onthalen is meer dan het ontvangen van de cliënt als persoon, maar gaat over het onthalen van de zorgvraag van de cliënt. In een traject kan slechts één keer de functie onthaal voorkomen. Het is niet mogelijk om bij de functie van onthaal geen actor te hebben. De zorgvraag moet altijd van iemand komen vb moeder, MDO, leerling,. Gekoppelde activiteiten - volgende logica is van toepassing: Vraagverheldering: kan enkel in een traject als er een onthaal aan voorafgaat. Vraagverheldering kan in een traject meerdere keren voorkomen. Handelingsgericht advies: kan enkel in een traject als er vraagverheldering aan voorafgaat. HGD-intake: kan enkel in een traject als er vraagverheldering aan voorafgaat. HGD-volgende fasen: kunnen enkel in een traject als er HGD-intake aan voorafgaat. Binnen die volgende HGD-fasen zijn er geen restricties meer. Formalisering attest/advies: kan enkel in een traject als er handelingsgericht advies of HGDadvies aan voorafgaat. Begeleiding: kan enkel in een traject als er vraagverheldering aan voorafgaat. 6

7 in Lars Definitie (schuingedrukte tekst) met waar nodig extra toelichting 1 Onthaal Het eerste contact met de leerling, ouders, school en anderen en het beluisteren van het aanmeldingssignaal. Indien nodig biedt het centrum aansluiting met al dan niet zelf aangeboden vraagverheldering of andere vormen van hulp. Vraagverheldering Handelingsgericht advies HGD-Intake HGD-Strategie Impliceert verduidelijken van de rechten & plichten van de cliënt. Als dit door omstandigheden niet zou kunnen tijdens het onthaal (vb. bij crisistussenkomst, als onthaal niet face to face met de cliënt gebeurt), kan dit ook in een navolgend contact met de cliënt. Dit moet bij elk nieuw traject gebeuren, ook al is de cliënt al vertrouwd met het CLB. In een traject kan slecht 1 keer de functie onthaal voorkomen. Samen met de leerling, de ouders/school of een netwerkpartner de problemen inventariseren, systematisch in kaart brengen en ontrafelen. Hierbij worden oplossingsalternatieven verkend en afgetoetst aan een mogelijk aanbod. Kan in een traject enkel als er onthaal aan voorafgaat, of in een activiteit gecombineerd met onthaal. Als uit deze vraagverheldering blijkt dat een diepgaander onderzoek nodig is, stappen we over naar een HGD-traject, waarvan HGD-intake het startpunt is. Kan in eenzelfde traject meerdere keren voorkomen, in verschillende activiteiten en met verschillende actoren. Het centrum geeft advies aan de leerling, de ouders of het schoolteam over keuzemogelijkheden en gedragsalternatieven en eventueel bepaalde hulp Is alleen mogelijk in combinatie met cliënt leerling en de mogelijke actoren leerling / ouder / school Kan ingezet worden zonder HGD-traject Het doel van de HGD-intake is het verduidelijken van de vraag. De belevingen en percepties van de betrokkenen worden ernstig genomen. De CLB-medewerker luistert, stelt vragen, hanteert de formuleringen van de betrokken en verwoordt de hulpvraag in termen van de cliënt. Kan in een traject enkel wanneer er vraagverheldering aan vooraf gaat. De info vanuit de vraagverheldering kan hierin meegenomen worden Het doel van de HGD-strategie is het clusteren van de geobjectiveerde gegevens volgens de componenten van ICF-CY, taxeren van de ernst van de problemen, nagaan of er voldoende informatie is om de hulpvragen te beantwoorden, formuleren van een 1 De schuingedrukte tekst is gebaseerd op het decreet en/of het VBR leerlingenbegeleiding dat in werking trad op 1/9/2018. De schuingedrukte tekst bij de HGD-functies is gebaseerd op het Algemeen Diagnostisch Protocol van Prodia. 7

8 HGD-Onderzoek HGD-Integratie en aanbeveling HGD-Advies HGD-Handelen en evalueren hypothese en eventuele onderzoeksvragen. De bevindingen worden gecommuniceerd naar de leerling/ouders en naar het zorgteam en er wordt afstemming gezocht omtrent het vervolgtraject Kan in een traject enkel wanneer er HGD-intake aan voorafgaat. Het doel van de onderzoeksfase is de onderzoeksvragen beantwoorden. Het is het verzamelen van bijkomende informatie adhv een breed spectrum aan onderzoeksinstrumenten. Door leerling, de ouders en de school zo actief mogelijk te laten meewerken, benut het CLB hun deskundigheid en ervaring tijdens het diagnostisch proces, wat de handelingsgerichtheid van het advies verhoogt. Kan in een traject enkel wanner er HGD-intake aan voorafgaat De integratie- en aanbevelingsfase is een fase van reflectie en bereidt de adviesfase voor. Het doel van de integratie- en aanbevelingsfase is om, op basis van de resultaten van de onderzoeksfase, na te gaan welk handelen wenselijk is voor de leerling en zijn context. Het CLBteam steunt vooral op inzichten omtrent verandering en veranderbaarheid Het CLB-team brengt alle resultaten samen tot één integratief beeld. Dit omvat een antwoord op diverse onderzoeksvragen en vormt een uitgangspunt voor het bepalen van de doelen en de onderwijs-, opvoedings- en ondersteuningsbehoeften. Het betreft een louter formuleren van, er wordt niks beslist. Kan in een traject enkel als er HGD-intake aan voorafgaat. De adviesfase vindt bij voorkeur plaats in een gezamenlijk gesprek met alle nauw betrokkenen. Op basis van een integratief beeld worden de aanzetten uit de integratie- en aanbevelingsfase samen met de betrokken verder uitgewerkt. De cliënt komt op de voorgrond en kiest tussen de voorgestelde alternatieven. Er worden duidelijke afspraken gemaakt over de manier waarop het advies in praktijk wordt omgezet en welke interventies worden ingezet. Aanpassingen of maatregelen zullen worden opgevolgd en geëvalueerd Kan in een traject enkel wanneer er HGD-intake aan voorafgaat Na een periode van interventie wordt deze volgens afspraak geëvalueerd. Dit kan uitmonden in het opnieuw doorlopen van (een deel van) de HGD-cyclus, het doorgaan met de begeleiding of het afronden ervan. Er wordt besproken of de geplande afspraken werden uitgevoerd. Men bekijkt het effect van de gerealiseerde interventies. Het integratief beeld wordt geactualiseerd en zo nodig bijgesteld Doorheen de evaluatie kunnen ook nieuwe hulpvragen, hypothese of onderzoeksvragen rijzen. 8

9 Formalisering attest/advies Begeleiding Draaischijffunctie Kan in een traject enkel wanneer er HGD-intake aan voorafgaat. Dit is het formaliseren en neerschrijven in een attest, document of (gemotiveerd) verslag van een advies en/of een motivatie dat een toegangsticket inhoudt tot een keuze OLB, een voorziening in de hulpverlening, een specifieke zorg,. Zonder dit attest of verslag kan de cliënt reglementair geen toegang krijgen tot bepaalde keuzes, voorzieningen of zorg (Vb.verslag BuO, A-doc, M-doc, ) Kan in een traject enkel als er handelingsgericht advies af HGD-advies aan voorafgaat. De leerling en de ouders versterken in het omgaan met een problematische situatie, die weegt op de schoolcontext, door samen met hen te zoeken naar antwoorden en oplossingen voor de problematische situatie Kan in een traject enkel als er vraagverheldering aan voorafgaat. Het CLB zet deze activiteit in als het aanbod van het centrum ontoereikend is. In dit geval wordt de leerling op basis van indicatiestelling van een centrum doorverwezen naar een schoolextern aanbod. Het centrum zorgt hierbij, in gedeelde verantwoordelijkheid met het schoolextern aanbod, voor een warme toeleiding naar het schoolextern aanbod en terugkoppeling van het extern aanbod naar school in functie van een afstemming op het onderwijstraject en de leerlingbegeleiding. Het CLB werkt hiervoor samen met relevante partners. Kan enkel in een traject wanneer er onthaal aan voorafgaat. Afsluiten van een traject Systematisch contactmoment Selectief contactmoment Dit is een laatste activiteit van een traject, waarin met de cliënt wordt nagegaan of de hulp die het CLB geboden heeft voldoende was, m.a.w. of de cliënt verder kan. Deze functie ligt dicht tegen de functie HGD Handelen en evalueren, maar valt er niet mee samen (HGD-subfuncties zijn immers enkel toegankelijk na HGD-intake, en je moet ook een traject kunnen afsluiten waar geen HGD-traject gelopen werd) Kan enkel in een traject wanneer er onthaal aan voorafgaat. Kan slechts eenmaal in een traject voorkomen. Een periodiek contact waarop de leerling en het CLB in persoon samenzitten en er een uniform aanbod voor populaties of doelgroepen wordt voorzien ter uitvoering van het beleidsdomein preventieve gezondheidszorg. Kan gekozen worden voor een contactmoment ter opvolging van een vaststelling uit een vorig systematisch contactmoment, en dus in het kader van het uitvoeren van de systematische contactmomenten/het 9

10 Signaalfunctie (deze functie kan nu nog niet geregistreerd worden) Consultatieve leerlingbegeleiding (deze functie kan momenteel nog niet geregistreerd worden) verplichte gedeelte, of kan gekozen of geïnitieerd worden in het kader van een vraaggestuurd traject. Het CLB signaleert bij de school dat er zich problemen of onregelmatigheden voordoen in het beleid op leerlingenbegeleiding of binnen de schoolpopulatie, waarbij het aangewezen is dat de school remedieert en haar beleid op leerlingenbegeleiding bijstuurt zodat hier ook preventief op kan worden ingezet. Is alleen mogelijk bij cliënt = school Het CLB biedt versterking aan de school bij problemen van individuele leerlingen of groepen van leerlingen. Het ondersteunt leerkrachten, zorgverantwoordelijken en directies bij de analyse en aanpak van problemen met betrekking tot een specifieke leerling of een groep leerlingen. Door middel consultatieve leerlingenbegeleiding versterkt het CLB de leerkrachten, zorgverantwoordelijken en leerlingenbegeleiders in de invulling en uitvoering van een verhoogde zorg. Vindt veelal plaats tijdens het gestructureerd overleg tussen school en CLB Kan worden ingezet zonder dat de leerling formeel aangemeld is bij het CLB Beperkt zich tot de fase verhoogde zorg Cliënt = school actor = school Verduidelijking van de functies aan de hand van enkele praktische voorbeelden: Draaischijffunctie Dit zijn al de activiteiten die te maken hebben met onze rol van draaischijf tussen onderwijs en de hulpverlening. - Je hebt een leerling waar je in onderling overleg tot het besluit gekomen bent dat therapie gewenst is. Je neemt contact op met het netwerk om te onderzoeken of deze netwerkpartner het geschikte aanbod heeft om jouw leerling verder te kunnen helpen, of om de verwijzing voor te bereiden of in te leiden. Je zorgt hier dus voor de warme overdracht naar de externe hulpverlener. - Een leerling uit een van jouw scholen is al een tijdje in therapie. Je overlegt met de therapeut over hoe de therapie beter kan aansluiten bij wat zich in de school of de klas voordoet, of je gaat samen met de therapeut na hoe je de inzichten uit de therapie best kan concretiseren voor de leerkracht, de klas, de school. In dit geval werk je dus effectief samen in een begeleidingstraject, en neem je als het ware de rol op van tolk of vertaler tussen onderwijs en hulpverlening. 10

11 - Naar aanleiding van de verwijzing maak je een verslag op ten behoeve van de externe hulpverlener, of je verwerkt de verslagen of respons de je ontvangt na een verwijzing. Teamoverleg Er is nogal wat verwarring door het vermengen van Wat ben ik aan het doen? (=activiteit op zich) en Waarom doe ik wat ik aan het doen ben? (= de functie). Zo is een teamoverleg in eerste plaats een activiteit, iets wat je doet, zonder dat het iets zegt over de reden waarom je je collega s raadpleegt. Terwijl dat net de essentie is van de functies binnen Lars. - Je kreeg een complexe hulpvraag binnen en je wil hierover overleggen met collega s, om na te gaan of je de hulpvraag en problematiek breed genoeg verkend hebt (= functie vraagverheldering ). - Je hebt in overleg met het team een uitgebreid diagnostisch onderzoek achter de rug, en wil graag met je collega s de resultaten bespreken om tot een omvattend beeld te komen (= functie HGD-indicering ). - Je hebt een leerling al een tijdje in begeleiding en wil je team consulteren om te overleggen of de begeleiding nog voldoende op spoor zit (= functie begeleiding ) Sensibiliseren signaalfunctie Omdat, anders dan in de leerlinggerichte werking, bij versterking van de school voorzien is dat het CLB niet alleen vraaggestuurd tussenkomt maar ook zelf knelpunten kan signaleren of scholen kan attenderen op de nood om aan een bepaald probleem wat te doen, is de functie Signaalfunctie toegevoegd. Deze functie kan enkel worden gebruikt met clienttype school. (Dit is nu binnen LARS nog niet mogelijk) - Tijdens een systematisch contactmoment halen heel wat leerlingen uit de klas aan dat er binnen de klas veel wordt gepest via sociale media. Je bespreekt dit op een cel leerlingenbegeleiding zodat de school haar acties in het pestbeleid kan aanpassen. MDO Voor het registreren van wat besproken is op een MDO is ook hier de vraag Waarom doe ik wat ik aan het doen ben? (= de functie). De functies zeggen iets over de reden waarom je aan een MDO deelneemt. - Op een MDO wordt voor het eerst een bepaalde problematiek van een leerling gemeld (= functie onthaal) - Op een MDO wordt besproken of de maatregelen, de begeleiding voor een leerling met dyslexie voldoende resultaat opleveren of deze moeten worden bijgestuurd of verder onderzoek nodig is. (= functie HGD-Handelen en evalueren) 11

12 Huisbezoek Ook hier is van belang om na te gaan waarom je op huisbezoek gaat. Het waarom bepaalt de functie van je activiteit. - Je gaat op huisbezoek om bij een bepaalde problematiek meer aanvullende informatie te krijgen van de ouders. Hoe zien zij de problematiek van hun kind? Hoe gaan zij er mee om? Wat is hun vraag?. (= functie vraagverheldering ) - Na een HGD-onderzoek heb je met je CLB-team de resultaten samengebracht en nagekeken welk verder handelen het meest wenselijk is. Je gaat op huisbezoek om de mogelijke alternatieven samen met de ouders te bespreken (= functie HGD- Advies ). De onderwerpenlijst is opgemaakt volgens een boomstructuur met een nummering tot maximaal 4 niveaus diep. De hoofdniveaus komen overeen met de vier CLBbegeleidingsdomeinen. Hoewel het soms moeilijk is te bepalen tot welk CLB-domein een onderwerp behoort of om rechtlijnige clusters af te bakenen, is er pragmatisch voor gekozen de onderwerpen gegroepeerd in 1 domein onder te brengen. Bij sommige onderwerpen wordt een spectrum aangeduid van algemeen naar meer specifiek. o Dit wordt visueel aangeduid met een pijltje -> o Het selecteren van dergelijk onderwerp is expliciet voorzien voor die activiteiten waarvan men de ernstgraad van de problematiek (nog) niet precies kan aangeven. o Onderliggend aan zo n spectrum is telkens een uitsplitsing in concrete, afgelijnde onderwerpen voorzien. o Voorbeeld: Ouders nemen contact met het CLB in verband met moeilijk lezen en hardnekkige spellingsmoeilijkheden bij hun kind. Bij de eerste contacten en activiteiten hieromtrent is het wellicht voorbarig dit al als dyslexie te benoemen, maar gaat het wel degelijk over een probleem dat zich situeert in het spectrum van lees- en spellingsproblemen tot echte dyslexie. We selecteren als onderwerp dan ook Lezen en spelling -> dyslexie Pas als naderhand meer duidelijkheid komt, kan men een van onderliggende onderwerpen selecteren Lezen of Spelling of de combinatie van beiden, of Dyslexie De onderwerpenlijst vind je terug in de bijlagen. 12

13 3. PRAKTISCHE VOORBEELDEN VOLGENS THEMA 3.1. Activiteiten in het kader van de opvolging van de leerplicht Melding door school van problematische afwezigheid van een specifieke leerling, waarbij de tussenkomst van het CLB gevraagd wordt Extra attributen Onthaal Cel leerlingenbegeleiding/mdo Of Zorgcoördinator/leerlingenbegeleider Of Directie/directieteam Of schoolverwante begeleider -> afhankelijk van wie de melding doet Afwezigheden -> problematische afwezigheden Ja -> aantal B-codes bij melding Tabblad attributen Let op: - Binnen eenzelfde traject volstaat het om bij de start één keer de nomfiche te registreren -> dus één keer het aantal B-codes, bij de functie onthaal - Gaat het om een leerling die hervalt (vb. een leerling was in het eerste trimester problematisch afwezig waar het CLB kwam tussen met een positief resultaat, blijft na de krokusvakantie weer afwezig), dan wordt dit gezien als een nieuw traject. Hier wordt dus opnieuw gestart met de functie onthaal en dient opnieuw de nomfiche met het aantal B- codes ingevuld te worden. Overleg door CLB-arts met de huisarts in het kader van problematische afwezigheden, spijbelen Vraagverheldering Netwerkpartners en hulpverlening 13

14 Zo nauwkeurig mogelijk binnen het continuüm van Afwezigheden -> problematische afwezigheden Extra attributen Nee Let op: - Deze activiteit wordt aangemaakt als een gekoppelde activiteit binnen een traject. Dit is geen nieuwe medische activiteit. Verplichte aanwezigheid op de tuchtklassenraad voorafgaand aan een advies van de klassenraad aangaande een definitieve uitsluiting Extra attributen Handelingsgericht advies Klassenraad Interactieproblemen met leerkracht(en) Of Regelovertredend gedrag nee Bos-melding (Buitengezet op school) Melding door de leerling/ouders/school dat een leerling definitief geschorst is. Er wordt verdere opvolging gevraagd vanuit het CLB. Dit is een nieuw traject dat gestart wordt na de beslissing van de klassenraad Extra attributen onthaal Zal variëren naargelang van wie de melding komt Buitengezet op school (BOS) Ja Tabblad attributen 14

15 BOS-opvolging Gesprek met leerling of diens context naar aanleiding van de definitieve uitsluiting van de leerling. Er wordt besproken wat de mogelijkheden zijn (vb. beslissing aanvechten, in een andere school de schoolloopbaan verderzetten ) Extra attributen - Vraagverheldering - Handelingsgericht advies Kan variëren, afhankelijk van tot wie de tussenkomst zich richt Buitengezet op school Nee Let op! 3.2. Activiteiten arts/paramedisch werker in opvolging van een systematisch of selectief contactmoment - Deze activiteiten kunnen niet gekoppeld worden aan het systematisch contactmoment dat eventueel aan de basis ligt van de activiteit. De arts of PMW neemt contact op met de ouders ivm een gegeven of vraag die de ouders noteerden op de vragenlijst, ingevuld voorafgaand aan het systematisch contactmoment ->starten met een nieuw traject Onthaal + vraagverheldering Moeder/vader/mee-ouder/derden Zo nauwkeurig mogelijk selecteren uit de onderwerpenlijst De arts of PMW neemt contact op met de ouders nav een bevinding op het systematisch contactmoment. Er worden mogelijkheden met betrekking tot aanpak en opvolging gegeven Onthaal + vraagverheldering + handelingsgericht advies Moeder/vader/mee-ouder/derden Zo nauwkeurig mogelijk selecteren uit de onderwerpenlijst De arts neemt contact op met de huisarts en/of behandelende arts ifv het uitklaren van een medische problematiek Vraagverheldering Netwerkpartners en hulpverlening 15

16 Zo nauwkeurig mogelijk selecteren uit de onderwerpenlijst Ontvangen van een medisch verslag losstaand van een doorverwijzing na een systematisch contactmoment. -> verslag opladen aan de activiteit + een korte samenvatting en/of conclusie in het e-ard draaischijffunctie Netwerkpartners en hulpverlening Zo nauwkeurig mogelijk selecteren uit de onderwerpenlijst Let op: 3.3. Limitatieve lijst van activiteiten met functie formalisering attest/advies - Om verwarring tussen handelingsgericht advies en/of andere functies in LARS en de functie Formalisering attest/advies te vermijden, wordt formalisering attest/advies enkel gebruikt bij de hieronder opgesomde activiteiten. - We kunnen binnen deze functie onderscheid maken ifv o Schoolloopbaan (vb. verslag/gemotiveerd verslag, attest voedselveiligheid ) o Toeleiding naar zorg binnen onderwijs (vb.adibib-attest ) o Toeleiding naar externe hulp (vb. ITP, verhoogde kinderbijslag ) - Bij deze activiteiten dienen de documenten opgeladen en benoemd te worden op de uniforme manier: jjjjmmdd_clb_type document (Implementatie -> Handleidingen -> Handleiding over documentenbeheer) Attest lichamelijke geschiktheid -> Als de arts een attest verstrekt betreffende de lichamelijke geschiktheid van de leerling om deze toegang te geven tot een bepaalde opleiding. Formalisering attest/advies Lichamelijke geschiktheid Bijkomend attribuut 1. Bouwplaatsmachinist - mech en hydraulische kranen wegenbouwmachines 2. Vrachtwagenchauffeur bijzonder transport 3. Heftruckchauffeur 4. Dakwerken 5. Integrale veiligheid 6. voedselveiligheid 16

17 Let op: - Dit kan als activiteit in het leerlingendossier geregistreerd worden, maar dit is geen verplichte CLB-opdracht - De vorm en de inhoud van dergelijk attest zijn niet concreet omschreven. Best gebruikt men de formulering Op basis van de beschikbare gegevens zijn er geen tegenindicaties. Advies hoogbegaafdheid in het kader van het aanbieden van meer individuele leertrajecten in het secundair onderwijs Bijkomend attribuut? Formalisering attest/advies Hoogbegaafdheid Nee Let op: - Het gaat hier enkel over hoogbegaafdheid ikv de reglementering voor het aanbieden van meer flexibele leertrajecten in het secundair onderwijs, en niet over andere verslaggeving ikv hoogbegaafdheid. - Het beperkte toepassingsgebied van deze materie moet bewaakt worden. Gemotiveerd verslag bij vervroegde instap in Deelt Leren/leertijd (= voor 14-jarigen) Formalisering attest/advies Overstap naar/binnen Leren en werken (en omgekeerd) Bijkomend attribuut? - Vervroegde instap Leren & werken - Bijzondere toelatingsvoorwaarde leertijd Gemotiveerd verslag bij verwijzing POT (persoonlijk ontwikkelingstraject) Bijkomend attribuut? Formalisering attest/advies Overstap naar/binnen Leren en werken (en omgekeerd) Nee Let op: Dit gemotiveerd verslag is niet te verwarren met het gemotiveerd verslag in het kader van het M- decreet. 17

18 Opmaak van een verslag/gemotiveerd verslag ikv M-decreet (eigenaar van de activiteit is de directeur) Bijkomend attribruut? Formalisering attest/advies Trajectbegeleiding ifv verslag/gemotiveerd verslag Voor de bijkomende attributen (alsook voor de opbouw van de trajecten) verwijzen we naar de handleidingen te vinden op de LARS-homepagina -> Implementatie -> Handleidingen Advies bij vervroegde/verlate instap in het lager onderwijs Formalisering attest/advies Overstap KO/LO Advies bij vervroegde/verlate overgang lager naar secundair Formalisering attest/advies Overstap LO/SO Finaliseren van A-doc voor de Intersectorale toegangspoort (ITP) Formalisering attest/advies - A-document - vlg de problematiek Bijkomende attributen Ja (zie bijlage 3) Finaliseren en indienen van een M-document bij de Gemandateerde Voorziening (GV) Formalisering attest/advies - Verontrusting - afhankelijk van de problematiek 18

19 Attest ikv verhoogde kinderbijslag Bijkomende attributen Formalisering attest/advies Erkenning stoornis/handicap Verhoogde kinderbijslag Bezwaarschrift tegen huisonderwijs Formalisering attest/advies Huisonderwijs Let op: - Dit is een formalisering attest/advies om iets NIET te willen. Wanneer je als CLB-team van oordeel bent dat een leerling geen huisonderwijs mag volgen, dan is dit attest bindend. - In het e-ard noteer je de motivatie waarom je bezwaar aantekent. ADIBIB-attest Bijkomende attributen Formalisering attest/advies Te kiezen uit (één of meerder combinaties zijn mogelijk) - Lezen, spelling -> dyslexie - Psychomotoriek -> DCD - Rekenen -> dyscalculie Na het aanduiden van één of meerder mogelijkheden op het tabblad attributen, krijg je de mogelijkheid om het rapport te genereren. Uitschrijven attest door een CLB-arts ifv een chronisch zieke leerling Formalisering attest/advies Afwezigheden -> problematische afwezigheden 19

20 3.4. Attest of gemotiveerd verslag NIET met de functie Formalisering attest/advies - Bij deze activiteiten dienen de documenten opgeladen en benoemd te worden op de uniforme manier: jjjjmmdd_clb_type document (Implementatie -> Handleidingen -> handleiding documentenbeheer) Attest revalidatie tijdens de lestijden Bijkomende attributen Handelingsgericht advies Revalidatie tijdens de lestijden ja - Bijkomende attributen - er wordt een onderscheid gemaakt in o Revalidatie na ziekte of ongeval (gewoon en buitengewoon onderwijs) o Afwezigheid voor behandeling van een stoornis (gewoon onderwijs) o Afwezigheid voor behandeling van een stoornis (buitengewoon onderwijs) Attest of verslag van een gediagnosticeerde leerstoornis Handelingsgericht advies Volgens de leerstoornis Verslag ten behoeve van het netwerk, vb. bij een verwijzing 20

21 Draaischijffunctie Afhankelijk van de problematiek 21

22 BIJLAGEN Bijlage 1: CLB-activiteiten en registratie in functie van verslag/gemotiveerd verslag Alle handleiding omtrent het verslag/gemotiveerd verslag zijn te vinden via de LARS- homepagina -> implementatie -> handleidingen Bijlage 2: CLB-activiteiten en registratie in functie van IJH Mogelijkse trajecten in functie van NRTJ Alle trajecten starten zoals een normaal traject met onthaal, vraagverheldering. onthaal Variërend vlg de situatie Afhankelijk van de problematiek Vraagverheldering Kan variëren Afhankelijk van de problematiek HGD- Kan variëren Afhankelijk van de problematiek HGD-integratie en aanbeveling Er wordt in team besproken om NRTJ aan te vragen Afhankelijk van de problematiek 22

23 HGD-advies Afhankelijk van wie aanwezig is: leerling, vader, moeder,.. Afhankelijk van de problematiek Na het advies dat gegeven wordt om NRTJ op te starten, kunnen we 3 mogelijkheden hebben - Of het CLB-traject stopt na het advies aan de ouders en eventueel komt er nog één activiteit met de overdracht naar een extern MDT die de opmaak van het A-doc voor zijn/haar rekening neemt en de verdere stappen doet. Draaischijffunctie Netwerkpartners en hulpverlening - A-document - Volgens problematiek - Of wanneer het erkende MDT van het eigen CLB het traject verder vervolgt -> leerlingbespreking ifv aanvraag NRTJ tussen het regulier CLB-team en het erkend MDT van het CLB Draaischijffunctie Netwerkpartners en hulpverlening - A-document - Volgens problematiek Opmaak A-document het A-document wordt hier opgeladen jjjjmmdd_clb_a-doc Extra attributen Formalisering attest/advies A-document uitrolmenu - Of wanneer je als CLB, NIET-MDT het A-document opmaakt -> dan wordt het traject verder vervolgd tot formaliseren attest/advies. Het A-document wordt hier opgeladen jjjjmmdd_clb_a-doc Formalisering attest/advies 23

24 Extra attributen A-document uitrolmenu Registratie ifv verontrusting en aanmelding bij een gemandateerde voorziening Een traject ifv een aanmelding bij een gemandateerde voorziening start zoals een ander traject met onthaal, vraagverheldering, Onthaal, vraagverheldering, is afhankelijk Varieert naargelang wie aanwezig is - Verontrusting - Afhankelijk van de problematiek Consult bij een gemandateerde voorziening draaischijffunctie Netwerkpartners en hulpverlening - Verontrusting - Afhankelijk van de problematiek Aanmelden bij een gemandateerde voorziening. Het M-document wordt hier opgeladen jjjjmmdd_clb_m-doc Formalisering attest/advies - Verontrusting - Afhankelijk van de problematiek Bijlage 3: Tussenkomsten ikv besmettelijke ziekten Melding van een besmettelijke ziekte 24

25 leerling Onthaal Afhankelijk van wie aanmeldt Besmettelijke ziekten Suggesties bij het invullen van het verslagveld -> vul hier de nodige gegevens in voor het nemen van de volgende stap: - Over welke ziekte gaat het? - Van wie kwam de melding op school? - Welke arts stelde de diagnose? Indien gekend -> noteren van de contactgegevens - Is de leerling gehospitaliseerd? - Nagaan bij de arts die de diagnose heeft gesteld of het effectief over een besmettelijke aandoening gaat leerling Vraagverheldering Netwerkpartners en hulpverlening Besmettelijke ziekten Suggesties bij het invullen van het verslagveld -> noteren van de conclusie - Diagnose verworpen - Diagnose bevestigd -> geen specifieke acties noodzakelijk, algemeen advies voor school volstaat - Diagnose bevestigd -> nood aan brieven voor ouders van medeleerlingen en maatregelen op school - Diagnose bevestigd -> acties te ondernemen door CLB op school (screening) Screeningsonderzoek Dit is enkel van toepassing als het uit de aard van de aandoening en na overleg met de behandelende arts nodig blijkt dat er actie moet ondernomen worden door het CLB op school. -> wordt aangemaakt als een selectief contactmoment Melding bij de provinciale gezondheidsinspectie/externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het werk ->I s enkel van toepassing als uit de aard van de aandoening dergelijke melding vereist is 25

26 leerling draaischijffunctie Netwerkpartners en hulpverlening Besmettelijke ziekten -> Noteer in het verslagveld wat besproken is met de gezondheidsinspectie / EDPB Bijlage 4: Weigering van een systematisch contactmoment De systematische contactmomenten zijn verplicht, maar ouders en/of leerlingen ouder dan 12 jaar kunnen zich verzetten tegen een bepaalde arts. Registreren van een verzet Dit moet enerzijds beschouwd worden als het onthaal van een vraag of problematiek, anderzijds geef je advies over wat ouders of leerling moeten doen om zich in regel te stellen. leerling Onthaal + vraagverheldering + handelingsgericht advies Afhankelijk van wie de weigering bij het CLB bekend maakt Systematisch contactmoment -> Noteer in het verslagveld de reden van weigering en de nodige info die door het CLB werd verstrekt. De schriftelijke weigering met ontvangstbewijs of de aangetekende weigering kan je hier opladen. Registreren van onderzoeksgegevens Ook al gaat het om gegevens die we verkrijgen uit een onderzoek van een andere arts, dit moet geregistreerd worden als een normaal systematisch contactmoment. Op die manier blijft de verwerking van de meetwaarden intact In het tekstvlak Tekst dossier vermelden we dat het onderzoek werd uitgevoerd door een andere arts. Bijlage 5: Inzage van een dossier (kan voorlopig alleen nog in de oude LARS) Noteren van de vraag naar inzage leerling 26

27 Onthaal + informatieverstrekking Afhankelijk van wie inzage vraagt Inzagerecht Na het bewaren van de activiteit kom je terecht in het scherm van het verslagveld. Tussen de functies bovenaan vind je helemaal rechts de extra knop Wizard Inzagerecht Als je daarop klikt, wordt de wizard gestart en dien je enkele gegevens in te vullen: Antwoord zo correct mogelijk op de vragen, met het DRM als belangrijke leidraad. Klik daarna op Maak inzagerecht afschrift om verder te gaan. Er verschijnt een PDF-document met alle gegevens die de actor kan bekijken. Let op: Om een goed inzagerapport te verkrijgen, is het noodzakelijk om alle verslagvelden conform het DRM in te vullen. Je vindt de nodige info daarrond via de homepagina van LARS- > Implementatie -> Nascholingen -> Schooljaar > Toegangsrechten binnen LARS 27

28 Bijlage 6: Registreren van aandachtspunten De Aandachtspunten staan vermeld op het tabblad Overzicht in een leerlingendossier. We noteren hier enkel de informatie die permanent belangrijk is voor de schoolloopbaan van deze leerling Wat wordt NIET onder aandachtspunten geregistreerd? - Een geheugensteun/post-it/to-do-lijstje - Een communicatie tussen 2 of meerdere collega s - Algemene info mbt context (gezinsrelaties, opvoedingsklimaat, ) - Nice to know-gegevens - Hypotheses - Wat wordt WEL verstaan onder aandachtspunten? - Elke geformaliseerde diagnose - Medische gegevens die belangrijk zijn voor de schoolloopbaan (vb. epilepsie niet aanvalsvrij, gestoord kleurenzicht ) - Overlijden van iemand uit het gezin - Overlijden van een leerling - Vader en/of moeder die uit de ouderlijke macht ontzet is - Een inbeslagname van een dossier - 28

29 Bijlage 7: Inbeslagname van een dossier (moet in LARS nog verder uitgewerkt worden) - Dit kan enkel met een schriftelijk bevel van een onderzoeksrechter - Traject per traject afprinten - Vragen om een kopie van het dossier te mogen houden (belangrijk om in het dossier verder te kunnen werken) - Vermelden bij aandachtspunten Bijlage 8: Overlijden van een leerling - Vermelden in de aandachtspunten - Het leerlingendossier archiveren 29

30 Bijlage 9: de onderwerpenlijst ONDERWERPENLIJST DOMEIN 1: LEREN EN STUDEREN 1. LEREN EN STUDEREN NIET GESPECIFIEERD 1.1. Leren en Cognitie Algemene ontwikkeling Leervoorwaarden -> Schoolrijpheid Ontwikkelingsachterstand Ontwikkelingsvoorsprong Cognitieve ontwikkeling Intelligentie-Begaafdheid Hoogbegaafdheid Zwakbegaafdheid Verstandelijke beperking Geheugen Taal- en spraakontwikkeling Articulatie, spraak Meertaligheid Taalbegrip-taalvaardigheid Taalachterstand Taalstoornis Lezen en spelling -> dyslexie Lezen Spelling Dyslexie Rekenen -> dyscalculie Rekenen Dyscalculie 1.2. Werkhouding en Aandacht niet gespecifieerd Werkhouding werktempo Leermethode studiemethode Motivatie Uitstelgedrag Aandacht, concentratie, impulsiviteit -> AD(H)D Aandacht, concentratie, impulsiviteit AD(H)D 1.3 Erkenning stoornis/handicap ONDERWERPENLIJST DOMEIN 2: ONDERWIJSLOOPBAAN 2. ONDERWIJSLOOPBAAN-NIET GESPECIFIEERD 30

31 2.1. Leerplicht/leerrecht niet gespecifieerd Afwezigheden -> problematische afwezigheden Spijbelen Zorgwekkend dossier (ikv leerplicht) Problematische afwezigheden Schoolloze jongeren Tijdelijke schorsing ikv. een tuchtdossier Buitengezet op school (BOS) Manifeste onwil 2.2. Trajectbegeleiding- niet gespecifieerd Instap in KO en andere instapmomenten Instap in onderwijs en studiekeuze anderstalige nieuwkomers Trajectbegeleiding ifv Gemotiveerd verslag/verslag Inschrijving onder ontbindende voorwaarde (indien verslag) Ondersteuningsnetwerk? Moeilijke keuzes (overzitten, ) Thuisonderwijs, tijdelijk onderwijs aan huis, ziekenhuisscholen, gemeenschapsinstellingen Overstap naar/binnen Leren en Werken (en omgekeerd) POT Trajectverandering buiten scharniermomenten Buitenschoolse begeleiding Revalidatie tijdens de lestijden Time-out Zorgproject (zorgboerderij, ) A-document 2.3. Keuzemomenten niet gespecifieerd Overstap KO -> LO Overstap LO -> SO Overstap naar 2 de graad SO Overstap naar 3 de graad SO Overstap van SO naar HO Overstap van SO naar andere opleiding dan HO Aansluiting met de arbeidsmarkt ONDERWERPENLIJST DOMEIN 3: PREVENTIEVE GEZONDHEIDSZORG 3. PREVENTIEVE GEZONDHEIDSZORG NIET GESPECIFIEERD 3.1. Lichamelijke ontwikkeling niet gespecifieerd Groei en pubertaire ontwikkeling 31

32 Gewicht Lengte Pubertaire ontwikkeling Groei Genitaal stelsel Mond en tanden Duimzuigen en fopspeengebruik - mondademhaling Houding en bewegingsstelsel Zindelijkheid Psychomotoriek -> DCD Grove motoriek Fijne motoriek DCD 3.2. Somatische problemen en afwijkingen niet gespecifieerd Neus-keel-oor Gehoor Visus Gezichtsscherpte op afstand Oogstand Kleurzin Dieptezicht Hart en longen Huid Endocrinologie Psychomotorische klachten Neurologie tics 3.3. Preventie van verspreiding van sommige besmettelijke en andere ziekten niet gespecifieerd Vaccinaties/vaccinatiestatus Besmettelijke ziekten Luizen 3.4. Leefgewoonten niet gespecifieerd Hygiëne Slaapgewoonten Voedings- en eetgewoonten -> eetstoornissen Voedings- en eetgewoonten Anorexia Boulemia Binge eating Middelengebruik -> verslaving Alcohol/drugs/tabak/medicatie/ Gsm/gaming/gokken/computer/ Beweging en sport/fysieke conditie 3.5. Relatievorming en seksualiteit -> niet gespecifieerd Relatievaardigheid Anticonceptie (Tiener)zwangerschap Abortus SOA 32

33 3.6. Systematisch contactmoment 3.7. Lichamelijke geschiktheid 33

34 ONDERWERPENLIJST DOMEIN 4 : PSYCHO-SOCIAAL FUNCTIONEREN 4. PSYCHO-SOCIAAL FUNCTIONEREN NIET GESPECIFIEERD 4.1. Emotionele ontwikkeling niet gespecifieerd Angstproblemen - > angststoornissen Faalangst Schoolfobie Separatieangst Andere angststoornissen Stemmingsproblemen -> Stemmingsstoornissen Verlies, verdriet, rouw Depressie, zelfmoordgedachten (Poging tot) zelfdoding Andere stemmingsstoornissen Persoonlijkheidsproblemen -> persoonlijkheidsstoornissen Zelfverwonding Persoonlijkheidsstoornis (incl. psychotische stoornis) 4.2. Sociale ontwikkeling niet gespecifieerd Aaanpassingsproblemen, sociale vaardigheden Interactieproblemen met leerkracht(en) Communicatie en inetractie -> ASS Sociaal teruggetrokken gedrag ASS Regelovertredend gedrag Pesten en gepest worden Gedragsproblemen -> gedragsstoornissen Gedragsproblemen Antisociale gedragsstoornis (CD: conduct disorder) Oppositioneel-opstandige gedragsstoornis (ODD) 4.3. Problemen thuis niet gespecifieerd Opvoedingsaanpak en vaardigheden Verwaarlozing - mishandeling Interactieproblemen binnen het gezin Financieel-materiële problemen in het gezin 4.4. Identiteitsproblemen niet gespecifieerd Seksuele geaardheid Cultuur, religie Jongerencultuur, subcultuur 4.5 Verontrusting 34