Inhoudelijke middag Dyslexie

Transcriptie

1 Inhoudelijke middag Dyslexie Josephine Ranzijn MSc, Orthopedagoog SKJ & Dyslexiebehandelaar Janine Schouten MSc, Orthopedagoog SKJ & Dyslexiebehandelaar Renske Wieringa, Onderwijsadviseur & Dyslexiebehandelaar

2 Meer leesplezier voor zwakke lezers

3 Belang van lezen Leesmotivatie Verschillende soorten lezers Criteria geschikte boeken Voorbeelden verschillende soorten teksten Samen lezen / tutor lezen Rol van ouders Zo wordt lezen leuker

4 Belang van lezen Relatie met: zelfbeeld andere vakgebieden begrijpend lezen woordenschat kennis over de wereld zelfredzaamheid

5 leesmotivatie Leesmotivatie kan via onderwijs effectief beïnvloed worden ((Van Steensel, Van der Sande, Bramer & Arends, 2016) Intrinsieke motivatie wanneer een kind de activiteit als leuk, interessant, of plezierig ervaart. Leidt effectiever en efficiënter tot opbrengsten dan extrinsieke motivatie.

6 Intrinsiek gemotiveerd kind leest vanuit zichzelf Intrinsieke motivatie Pakt vaker een boek En leest hier langer in. Meer leeskilometers Meer leesplezier Dus snellere ontwikkeling leesvaardigheid

7 Drie basisbehoeften De Naeghel et al., 2014; Van Steensel et al., Competentie tijdens de leesles focussen op één leesdoel met gerichte instructie en feedback. 2. Autonomie ruimte om vrij te lezen, maar met ondersteuning van de leerkracht (balans tussen voorkeur en leesniveau). 3. Verbondenheid ouders/verzorgers, leerkrachten, vrienden, klasgenoten zijn belangrijke stimulators (samenwerkvormen zoals theaterlezen).

8 Verschillende soorten lezers Spellende lezers Radende lezers Trage lezers (tijdconsumerende aanpak)

9 Spellende lezers Aanpak: Eerst de letterkennis versterken, daarna vloeiend lezen bevorderen en het leestempo opvoeren.

10 Radende lezers Aanpak: De letterkennis versterken en terug naar de nauwkeurigheid: rust in het lezen terugvinden.

11 Trage lezers (tijdconsumerende aanpak) Aanpak: Eerst vloeiend lezen bevorderen en daarna de leessnelheid verhogen.

12 Criteria geschikte teksten/boeken Duidelijke verhaallijn. Uitnodigende lay-out. Illustraties, die de tekst ondersteunen. Duidelijk lettertype. Voor oudere kinderen: lage AVI-niveaus, maar niet kinderachtig. Informatieve boeken: de informatie is opgedeeld in kleine stukjes tekst. (Advies nodig? Informeer bij Marjolein Huiberts, Onderwijsadviseur Taal & Lezen:

13 Zwakke lezers op gang helpen Voorspellen op basis van de illustraties Begin als leerkracht/ouder met voorlezen om in het verhaal te komen Praten over het verhaal Bladzijdes / teksten vergroten Regel voor regel samen lezen Eerste gedeelte met audio ondersteuning Selectie maken van bijvoorbeeld 5 geschikte boeken waar kinderen uit kunnen en mogen lezen

14 Welk leesmateriaal draagt bij aan leesplezier? Boeken die in series worden uitgebracht Dialoogteksten Gedichten Moppen

15 Boeken in series Kenmerkend bij series is: de context is voorspelbaar vertrouwde hoofdpersonen herkenbare onderwerpen.

16 Moppen en dialoogteksten Dialoogteksten Aandacht voor intonatie; kinderen laten met nadruk horen welke rollen ze hebben/spelen. Geschikt voor herhaald oefenen; wisselen van rollen. Geschikt om thuis te oefenen; ouder en kind lezen samen. Moppen Leesbegrip; het kind wil de clou van de mop begrijpen. Laat een zwakke lezer oefenen en daarna een of meerdere moppen voorlezen aan de groep.

17 Gedichten Gedichten Geschikt voor haperende, radende en onzekere lezers Steun aan rijm en ritme Meer zelfvertrouwen door vloeiend lezen succeservaring Herhaald oefenen met gedichten is plezieriger door rijm en ritme Aan de slag: zingen met gedicht / frasering

18 Voorbeeld rijm en ritme Kom zei de koning met bulderende stem: Ik wil op die boterham bosbessenjam. En toen de bosbessenjam er stond, Wilde hij liever een suikerklont. Daarna wilde hij muisjes, daarna weer pasta, En toen zei de koningin eindelijk: BASTA! Bron: Waar de koning trek in had

19 Lezen in zinsdelen Voorbeeld van betekenisvolle woordgroepen uit: Het kameeltje Er was eens een oude koning in een zilveren paleis Hij was goed en eerlijk en zijn baard was lang en grijs Nu moet je weten, dat die koning een kameeltje had. Een lief klein wit kameeltje, dat gewoonlijk naast hem zat Op een avond zij de koning, hinkelend op één voet, Ik wil het kameeltje mee naar bed, dat vind je toch wel goed? Nee, zei de koningin beslist, zou zit het me tot hier! Nu hangt het me de keel uit, dat verschrikkelijke dier!

20 Lezen in zinsdelen Voorbeeld van betekenisvolle woordgroepen uit: Het kameeltje Toen ging de koning huilen en de hele vloer werd nat. Hij snikte en hij jammerde: ik mag ook nooit eens wat. Vooruit dan maar, vooruit dan maar, zo zei de koningin. Nu gaan ze altijd slapen met het kameeltje tussenin.

21 Voorspellen op basis van illustraties

22 Aantrekkelijke boeken voor zwakke lezers

23 Samen lezen Lezen in tweetallen Tutorlezen

24 Steunkaart aandachtspunten

25 Steunkaart bijwijzer

26 Rol van ouders Stel als school een collectie samen met boeken die geschikt zijn om thuis te lezen. Geef ouders tips voor de begeleiding van hun kind thuis Hoe organiseer je thuis het oefenen? zie tips ICT/apps/handige websites

27 Hoe wordt lezen (thuis) weer leuk? Handige websites en apps die het leesplezier van kinderen kunnen vergroten

28 Hulpmiddelen

29 Josephine Ranzijn MSc Orthopedagoog SKJ Dyslexiebehandelaar Janine Schouten MSc Orthopedagoog SKJ Dyslexiebehandelaar Renske Wieringa Onderwijsadviseur Dyslexiebehandelaar