Consultatie Demonstratie Energie- Innovatie Rianne Post Paul Claassens

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Consultatie Demonstratie Energie- Innovatie Rianne Post Paul Claassens"

Transcriptie

1 Consultatie Demonstratie Energie- Innovatie 2019 Rianne Post Paul Claassens

2 Programma 10:00 uur Inleiding - door Ministerie van Economische Zaken en Klimaat 10:15 uur Inrichting DEI 2019 en thema s flexibiliteit & ruimte door RVO 11:00 uur Korte pauze 11:15 uur Discussie en vragen 11:45 uur Afsluiting en netwerklunch 13:00 uur Einde Demonstratie Energie-Innovatie december 2018

3 Achtergrond DEI Komt voort uit Energieakkoord Bedoelt om Nederlandse demonstratieprojecten op het gebied van energieopwekking en energiebesparing in etalage te zetten. Circa 35 miljoen per jaar Demonstratie Energie-Innovatie december 2018

4 Klimaatenvelopmiddelen Klimaatenvelop 2019 voor pilots en demo s (in Meuro) Industrie Mobiliteit Landbouw en Landgebruik Elektriciteit Gebouwde omgeving Monitoring, borging en communicatie Verdeling 2020 en verder volgt uit klimaatakkoord Voor vandaag focus op thema s Systeemintegratie & Ruimte Demonstratie Energie-Innovatie december 2019

5 Disclaimer Het gaat om voorgestelde aanpassingen in de DEI waarop we uw feedback vragen. De Minister moet nog goedkeuring geven. Publicatie in de Staatscourant is leidend bij het doen van een subsidieaanvraag. Demonstratie Energie-Innovatie december 2019

6 Beoogde aanpassingen DEI Demonstratie Energie-Innovatie december 2018

7 Klimaatenvelopmiddelen & DEI Systeemintegratie Opslag & Conversie 35 miljoen euro Ruimtelijke inpassing 10 miljoen euro 5 december 2018 Daarnaast worden thema s CO 2 reductie industrie en gebouwde omgeving toegevoegd Demonstratie Energie-Innovatie

8 Doelstelling en Verbreding Doelstelling wordt gericht op CO 2 -reductie Pilots en demo Demonstratie Energie-Innovatie december 2018

9 Demonstratie Energie Innovatie Consultatiebijeenkomst 5 december 2018 Angela Juliaans

10 Marktontwikkeling Positionering Fiscaal: WBSO, RDA, innovatiebox SDE+ SBIR DEI VFF Hernieuwbare Topsector energie regelingen Energie I-krediet MIT Fiscaal: EIA NWOregelingen PPS Toeslag, ECN/TNO BBMKB, GO, groeifaciliteit, DVI Discovery Development Demonstration Deployment (TRL 1-3) (TRL 4-6) (TRL 7-8) (TRL 9)

11 Nieuw in 2019 Doelstelling: van energie naar CO 2 -reductie in 2030 Pilots voor alle sectoren (nu alleen industrie en biobrandstoffen) CO 2 -reductie industrie, CCUS, recycling, aardgasloze woningen, flexibilisering elektriciteitssysteem, en ruimtelijke inpassing van grootschalig opgewekte hernieuwbare energie via de DEI, elk met eigen budget 1 loket Bij demo s: nieuw voor NL betekent max. 3 soortgelijke demo s Van 2 tenders per jaar naar beoordeling op volgorde van binnenkomst

12 Doel Was: Etalage van energie-innovaties Demo van technieken ontwikkeld door NL bedrijven Exportpotentieel belangrijk Wordt: Bijdragen aan kosteneffectieve CO 2 -reductie in 2030 Inclusief flexibilisering elektriciteitssysteem en optimale benutting energielandschap.

13 Soort projecten Pilotprojecten - O&O: experimentele ontwikkeling - Testen van innovatieve CO 2 -reducerende maatregelen in omgevingen die representatief zijn voor het functioneren onder reële omstandigheden - Ontwikkelaar vaak in de lead - Internationale stand van onderzoek en techniek is de maatstaf Demonstratieprojecten - Investeringssubsidie (materiële activa) - Demonstratie van nieuwe technologie of nieuwe toepassing in de praktijk (door een eindgebruiker) - Permanente installatie

14 Soort projecten: thema s Thema CO2-reductie industrie (o.a recycling, CCUS, infrastructuur) Aardgasloze woningen, wijken en gebouwen waarvan voor maatschappelijk vastgoed Flexibilisering elektriciteitssysteem (o.a. waterstof in de industrie) Ruimtelijke inpassing Energie-innovatie Budget in 2019 ( circa) 30 mln 11 mln 4 mln 33 mln 10 mln 34 mln Geoormerkte budgetten per thema

15 Wat past niet? Demonstratieprojecten op het gebied van: Biobrandstoffen CCUS (Carbon capoture, utilisation and storage) Blauwe waterstof het ontwerp en de vervaardiging van milieuvriendelijke producten, machines of vervoermiddelen Aardgasloze woningen, wijken en gebouwen Pilotprojecten mogen wel.

16 Soort projecten: Flexibilisering elektriciteitssysteem Vermogen om real-time te reageren op en balanceren van - vraag en aanbod Experimenteren met oplossingen voor flexproblemen vanaf 2030 Stimulering (grootschalige) opslag en conversie - Groene waterstof - Andere vormen van opslag en conversie: batterijen, power-to-x (ammoniak, mierenzuur, methanol of andere chemische componenten) Stimulering flexibele vraag (demand side respons)* Stimulering CO 2 -vrij regelvermogen* Flexibiliteit energie-infrastructuur (transport- en distributienetten) * Voor zover het gaat om (combi met) materiële vaste activa

17 Soort projecten: Ruimtelijke inpassing Focus op grootschalig opgewekte elektriciteit (> 0,5 MW) 4 aandachtsgebieden: - Zon en wind op land (niet GO) - Zon en wind binnen verkeersinfrastructuur (incl. spoorwegen) en water (niet de zee) - Zon en wind op zee - PV in de gebouwde omgeving

18 Ruimte: zon en wind op land (niet GO) Landschappelijke inpassing (cultuurhistorische landschapselementen) Meervoudig gebruik van ruimte Verlaging maatschappelijke kosten voor de netaansluiting Aanvullend in projecten bijv.: Acceptatie van omwonenden, nieuwe manieren van betrekken Alternatieve financieringsconstructies Milieuaspecten - biodiversiteit, bodemkwaliteit, geluid

19 Ruimte: zon en wind in verkeersinfrastructuur Verkeersinfrastructurele werken en binnenwateren Landschappelijke inpassing Op vernieuwende wijze aansluiten op bestaande cultuurhistorische landschapselementen en bestaande functies van een locatie Aanvullend in projecten bijv: Versterking maatschappelijk draagvlak, betrokkenheid omwonenden Veiligheid, bereikbaarheid, onderhoud Eigendomsverhoudingen

20 Ruimte: zon en wind op zee Oplossingen die nadelige ruimtelijke gevolgen beperken - Meervoudig ruimtegebruik - Voorbeelden hiervan zijn visserij, sea farming (kweek van schelpdieren, vis, zeewier, algen), toerisme, olie & gas en scheepvaart Oplossingen voor nadelige ecologische effecten direct gerelateerd aan bouw en exploitatie van parken - Effecten op bijv. vleermuizen, vogels en zeezoogdieren - Voorbeelden: vogel- of vleermuis afschrikkingssystemen; fundatiemethoden (inclusief de scour protection) die de biodiversiteit verbeteren

21 Ruimte: PV in de gebouwde omgeving Zonneladder Versnelling van grootschalige PV-projecten d.m.v. projectmatige aanpak Bestaande bouw Voorbeelden zijn: - Aanak in serie / grote herhaalbaarheid - Lichtgewicht daksystemen - Prefab dakelementen met geïntegreerde PV voor renovatie Kern: technologie die door kleur, vorm, gewicht of functie esthetisch naadloos geïntegreerd kan worden in de bestaande bouw.

22 Kenmerken (1) Aanvrager: - Onderneming alleen of samenwerkingsverband met minimaal 1 ondernemer - Geen subsidie voor provincie, gemeente of Rijksoverheid - BES-eilanden toegestaan - Bij demoprojecten liggen financieel voordeel en milieuvoordeel bij de aanvrager Experimentele ontwikkeling (EO) en demonstratie; focus op TRL 6-8 Subsidie: - Pilot: 25% - Demonstratie: verschilt per soort investering; meestal subsidie voor de extra kosten ten opzichte van het gangbare, minder milieuvriendelijke alternatief

23 Kenmerken (2) Opslag MKB: 10% punten midden bedrijf 20% punten klein bedrijf Onderzoeksorganisaties: 80% subsidie voor EO Maximale subsidie: 6 mln per project; voor flexibilisering: 15 mln Indieningstermijn sluit als het budget op is of op de sluitingsdatum

24 Subsidie% voor demo Recycling en hergebruik: 35% Energie-infrastructuur: 50%, (max. verschil subsidiabele kosten en exploitatiewinst) Milieubescherming: 40% Energie-efficiëntie: 30% Hernieuwbare energie: 30-45% Plus de eerder genoemde MKB-opslagen.

25 Looptijd en voorschotten Voorwaarde klimaatenvelop: kasuitgaven in 2019 Lukt met de bevoorschottingsregels (Kaderbesluit) in 2 gevallen: 1. looptijd project maximaal één jaar en de gevraagde subsidie voor alle deelnemers < ; - Er wordt 90% van het verleende subsidiebedrag als voorschot betaald binnen twee weken na verlening (startdatum niet relevant). 2. het project eindigt op voor de overige projecten,. - Als de subsidie voor een deelnemer meer dan is, wordt die deelnemer bevoorschot per kwartaal. Het laatste voorschot wordt dan betaald in het vierde kwartaal van Uitzondering: energie-innovatie (geen klimaatenvelop): max. 4 jaar; gelijk bedrag/kwartaal of voorschot per kwartaal op basis van mijlpalen

26 Beoordelingscriteria: algemeen Aanvraag is op tijd ingediend en compleet (na uur of later); Starten na indiening van de subsidieaanvraag; Voldoende bijdrage aan de doelstelling van de subsidie; Aannemelijk dat het project binnen de looptijd wordt voltooid; Voldoende vertrouwen dat de betrokkenen het project kunnen financieren; Voldoende vertrouwen dat de betrokkenen de capaciteiten hebben om het project uit te voeren; Voldoende vertrouwen in de technische of economische haalbaarheid van het project.

27 Beoordelingscriteria: specifiek (1) Voldoende bijdrage aan verduurzaming in 2030 (CO 2 -reductie, flexibilisering, optimale benutting energielandschap) Kwaliteit van het project is voldoende (aanpak en methodiek, de omgang met risico s, de uitvoerbaarheid, de deelnemende partijen en de mate waarin de beschikbare middelen effectief en efficiënt worden ingezet); Slaagkans van de innovatie in de markt en maatschappij - Businesscase producent en eindgebruiker - Niet-technologische aspecten - Opschaling of herhaling binnen 5 jaar - Vervolgstappen tot verdere implementatie Project is niet groter dan nodig om de werking van de techniek aan te tonen

28 Beoordelingscriteria: specifiek (2) Innovatie is voldoende nieuw - Pilot: internationale stand der techniek; toegevoegde waarde? - Demonstratie: max. twee andere soortgelijke projecten gesubsidieerd; aannemelijk maken waarom vervolgdemo; exploitatieberekening Demonstratieproject CO 2 -reductie industrie: CO 2 -reductie kost max. 40 subsidie per 1000 kg CO 2 - CO 2 reductie in eerste 5 jaar - Ten opzichte van het meest milieuvriendelijke alternatief Pilotproject CO 2 -reductie industrie: aannemelijk dat subsidiabele kosten voor 2025 dalen tot onder 100 per 1000 kg CO 2 Hergebruik van CO 2 : subsidie is nodig voor de businesscase (kosten en baten)

29 Verleningsproces Beoordeling op volgorde van binnenkomst Digitaal indienen via eloket Beoordeling door RVO, met advies van externe onafhankelijke experts (techniek, markt, kwaliteit) Positief eindoordeel subsidie Beslistermijn: 8 weken Aanvraag afgewezen: opnieuw indienen mag Budgetoverschrijding: loting

30 Aandachtspunten (1) Laat uw projectidee toetsen Aanvraag indienen alleen zinvol als de financiering rond is - per deelnemer (eigen aandeel = kosten subsidie) - onder voorbehoud van RVO-subsidie mag - stuur stukken ter onderbouwing mee Niet-technologische aspecten Technische haalbaarheid: - beschrijf werkingsprincipe goed - beschrijf eerder onderzoek en resultaten - evt. energie- en massabalans

31 Aandachtspunten (2) Economische haalbaarheid: - betrek partners in de keten, liefst als deelnemer; - beschrijf markt, maak een business plan en wees realistisch!!! Kwaliteit project: - Helder zijn over wat u gaat doen; - Toegevoegde waarde t.o.v. lopende projecten, stap die gezet wordt; - Vervolgstappen na het project: marktimplementatie, businesscase eindgebruiker; - Geen haalbaarheid, verkenningen, zoektocht. Onderzoeksorganisatie? Dan samenw.ovk vóór start project!!

32 Publicatie in de Staatscourant : 1 februari 2019 Een aanvraag indienen : vanaf 4 februari (eloket) Een aanvraag indienen voor aardgasloos : vanaf 1 april (eloket) Sluitingsdatum : 24 september uur Sluitingsdatum aardgasloos : 13 augustus uur Sluitingsdatum energie-innovatie : 31 december uur

33 Houd in de gaten

34 Programma 10:00 uur Inleiding - door Ministerie van Economische Zaken en Klimaat 10:15 uur Inrichting DEI 2019 en thema s flexibiliteit & ruimte door RVO 11:00 uur Korte pauze 11:15 uur Discussie en vragen 11:45 uur Afsluiting en netwerklunch 13:00 uur Einde Demonstratie Energie-Innovatie december 2018

35 Vragen Feedback

36 Stelling 1 Flexibilisering: ICT We beogen projecten te stimuleren waarbij met name geïnvesteerd wordt in assets en ICT een ondersteunende rol heeft. Is dat wat u betreft de goede insteek? Demonstratie Energie-Innovatie december 2018

37 Stelling 2: Ruimte Ruimtelijke inpassing van grootschalig opgewekte elektriciteit wordt gezien als knelpunt. Voorziet u op dit punt projecten? Demonstratie Energie-Innovatie december 2018

38 Stelling 3: opslag voor samenwerking Het is mogelijk om 10%. opslag voor ondernemers toe te kennen voor samenwerking met onderzoeksorganisatie. Is dit wat u betreft noodzakelijk/wenselijk? Demonstratie Energie-Innovatie december 2018

Subsidieregelingen voor energieinnovaties. infra. Nationaal consortium Zon op Infra 14 maart 2019 Bert Janson

Subsidieregelingen voor energieinnovaties. infra. Nationaal consortium Zon op Infra 14 maart 2019 Bert Janson Subsidieregelingen voor energieinnovaties Zon op infra Nationaal consortium Zon op Infra 14 maart 2019 Bert Janson inhoud Doel beschikbare subsidie regelingen Urban Energy regeling HER-regeling DEI+ Demonstratie

Nadere informatie

Subsidieregeling Urban Energy. Voorlichtingsbijeenkomst UE 14 maart 2019 Marco Kolkman

Subsidieregeling Urban Energy. Voorlichtingsbijeenkomst UE 14 maart 2019 Marco Kolkman Subsidieregeling Urban Energy Voorlichtingsbijeenkomst UE 14 maart 2019 Marco Kolkman Programma 9:30 Welkomstwoord en toelichting subsidieregeling Urban Energy 10:15 Toelichting programmalijnen 1 t/m 5

Nadere informatie

JIP tender Maurits Clement. 9 april 2019

JIP tender Maurits Clement. 9 april 2019 JIP tender 2019 Maurits Clement 9 april 2019 Marktontwikkeling Positionering Positionering Fiscaal: WBSO, RDA, innovatiebox SDE+ SBIR DEI Hernieuwbare Topsector energie regelingen Energie VFF I-krediet

Nadere informatie

DEI Demonstratie E-Innovatie HE Hernieuwbare Energie

DEI Demonstratie E-Innovatie HE Hernieuwbare Energie Energie-Innovatie Topsector Energie (TSE) regelingen 2017 DEI Demonstratie E-Innovatie HE Hernieuwbare Energie Paul Ramsak / Gerdi Breembroek RVO.nl Informatiemiddag Aardwarmte 12 april 2017 adele 2 Paul

Nadere informatie

DEI Demonstratie E-Innovatie HE Hernieuwbare Energie

DEI Demonstratie E-Innovatie HE Hernieuwbare Energie Energie-Innovatie Topsector Energie (TSE) regelingen 2016 DEI Demonstratie E-Innovatie HE Hernieuwbare Energie Paul Ramsak/ Gerdi Breembroek RVO.nl Informatiemiddag Geothermie 3 februari 2016 adele 2 Paul

Nadere informatie

Subsidies. Energie en Industrie Maurits Clement

Subsidies. Energie en Industrie Maurits Clement Subsidies Energie en Industrie 2016 Maurits Clement Regelingen in de Topsector Energie Topsector en TKI s bepalen prioriteiten en Bugetten RVO voert tenders uit om budgetten toe te kennen aan projecten

Nadere informatie

TKI Gas. CCUS tender. Webinar 1 september 2017 Gerdi Breembroek / Marvin Deonisia

TKI Gas. CCUS tender. Webinar 1 september 2017 Gerdi Breembroek / Marvin Deonisia TKI Gas CCUS tender 2017 Webinar 1 september 2017 Gerdi Breembroek / Marvin Deonisia CCUS tender Carbon Capture, Utilisation and Storage Aanleiding: CCUS: kan 20% van de Nederlandse CO2- uitstootreductie

Nadere informatie

TSE regelingen t.a.v. duurzame mobiliteit Simone te Buck

TSE regelingen t.a.v. duurzame mobiliteit Simone te Buck TSE regelingen t.a.v. duurzame mobiliteit 05 09 2017 Simone te Buck Positionering Fiscaal: WBSO, RDA, innovatiebox SDE+ SBIR DEI Marktontwikkeling NWOregelingen VFF Hernieuwbare Topsector energie regelingen

Nadere informatie

Beleidsexperiment CO₂-reductie industrie

Beleidsexperiment CO₂-reductie industrie Subsidieregeling Beleidsexperiment CO₂-reductie industrie Webinar 30 April 2018 Maurits Clement, RVO.nl Interactief Webinar Welkom! Vragen via de Chat Polls 2 Test poll 3 U informeren over de regeling

Nadere informatie

Bob Meijer Lancering TKI Wind op Zee Tenders 2015 30 januari 2015

Bob Meijer Lancering TKI Wind op Zee Tenders 2015 30 januari 2015 Bob Meijer Lancering TKI Wind op Zee Tenders 2015 30 januari 2015 2015 First come, first served Januari 2015 Subsidieregelingen TKI Wind op Zee 2015 onder voorbehoud de officiële regeling is leidend 2

Nadere informatie

DEI+ innovaties aardgasvrij

DEI+ innovaties aardgasvrij DEI+ innovaties aardgasvrij Korte termijn innovaties aardgasloze wijken, woningen en gebouwen Daniël van Rijn, RVO Michiel van der Vight, TKI Urban Energy Drie regionale bijeenkomsten, Amsterdam, Zwolle

Nadere informatie

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Subsidieregelingen Topsector Energie

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Subsidieregelingen Topsector Energie Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Ministerie van Economische Zaken en Klimaat Subsidieregelingen Topsector Energie Martin Otten Energie Innovatie T: 088-042 3185 E: martin.otten@rvo.nl Agri & Food

Nadere informatie

Ondersteuning projecten duurzaam vervoer en DKTI-Transport. Erik van de Burgwal 5 september 2017

Ondersteuning projecten duurzaam vervoer en DKTI-Transport. Erik van de Burgwal 5 september 2017 Ondersteuning projecten duurzaam vervoer en DKTI-Transport Erik van de Burgwal 5 september 2017 Ontwikkelfases en instrumenten subsidies leningen garanties en borgstellingen 1. subsidies 2. leningen 3.

Nadere informatie

RVO.nl Erik van de Burgwal Johan van Zwet

RVO.nl Erik van de Burgwal Johan van Zwet RVO.nl Erik van de Burgwal Johan van Zwet Subsidielandschap Horizon 2020 TKI-toeslag INTERREG Eurostars MIT NWO-STW DKTI-Transport Innovatiekrediet VFF CEF Transport SDE+ Groen projecten SEED capital Groeifaciliteit

Nadere informatie

RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid. RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland. thema s:

RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid. RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland. thema s: RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland thema s: - duurzaamheid - landbouw - innovatie - internationaal ondernemen Onze opdrachtgevers

Nadere informatie

Subsidies. Energiebesparing Industrie TKI ISPT 2014. Maurits Clement maurits.clement@rvo.nl

Subsidies. Energiebesparing Industrie TKI ISPT 2014. Maurits Clement maurits.clement@rvo.nl Subsidies Energiebesparing Industrie TKI ISPT 2014 Maurits Clement maurits.clement@rvo.nl Overzicht regelingen Industrie Joint Industry Projects (JIP) - 5.200.000 Eur Early Adopter projects (EAP) - 500.000

Nadere informatie

RVO.NL-regelingen voor zon-pv en zonthermisch:

RVO.NL-regelingen voor zon-pv en zonthermisch: RVO.NL-regelingen voor zon-pv en zonthermisch: SDE+, TKI en experimenten E-wet 15 april 2015 16 april 2015 Wido van Heemstra Karin Keijzer Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Wat doen wij: (RVO.nl)

Nadere informatie

Subsidies Biobased Economy

Subsidies Biobased Economy Subsidies Biobased Economy Amsterdam, 23 juni 2014 Astrid Hamer Subsidies Weinig gebruikt door bedrijven (spec. BBE) Wijs ze erop. WBSO regio Overzicht regelingen BBE door RVO.nl RDA SDE+ NL EU MIT: MKB

Nadere informatie

Van Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

Van Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Van Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Inhoud Van energie naar klimaat Introductie RVO De opgave De uitvoering - Wetgeving - Instrumenten

Nadere informatie

Kansen voor zonpv: de RVO-regelingen. 22 maart Wido van Heemstra. 23 maart Karin Keijzer

Kansen voor zonpv: de RVO-regelingen. 22 maart Wido van Heemstra. 23 maart Karin Keijzer Kansen voor zonpv: de RVO-regelingen 22 maart 2017 23 maart 2017 Wido van Heemstra Karin Keijzer Rijksdienst voor Ondernemend Nederland RVO.NL stimuleert ondernemend Nederland bij duurzaam, agrarisch,

Nadere informatie

Regelingen voor zon-pv

Regelingen voor zon-pv Regelingen voor zon-pv 16 maart 2016 17 maart 2016 Wido van Heemstra Karin Keijzer Rijksdienst voor Ondernemend Nederland RVO.NL stimuleert ondernemend Nederland bij duurzaam, agrarisch, innovatief en

Nadere informatie

SUBSIDIE VOOR DEMONSTRATIEPROJECT ENERGIE-INNOVATIE. die innoverende organisaties niet mogen missen.

SUBSIDIE VOOR DEMONSTRATIEPROJECT ENERGIE-INNOVATIE. die innoverende organisaties niet mogen missen. EI SUBSIDIE VOOR DEMONSTRATIEPROJECT ENERGIE-INNOVATIE die innoverende organisaties niet mogen missen. DE DEI IN HET KORT WAAROM DEI? DEI-SUBSIDIE IS BEDOELD OM: 1. Nederlandse energie-innovaties (internationaal)

Nadere informatie

Model projectplan tender ISPT Energiebesparing industrie: joint industry projects 2014

Model projectplan tender ISPT Energiebesparing industrie: joint industry projects 2014 Model projectplan tender ISPT Energiebesparing industrie: joint industry projects 2014 Als bijlage bij de subsidieaanvraag moet u een projectplan bijvoegen. Dit projectplan dient een beschrijving te geven

Nadere informatie

TKI - Topconsortium Kennis en Innovatie EnerGO - Energie in de Gebouwde Omgeving

TKI - Topconsortium Kennis en Innovatie EnerGO - Energie in de Gebouwde Omgeving TKI - Topconsortium Kennis en Innovatie EnerGO - Energie in de Gebouwde Omgeving Gezocht: Multifunctionele energie renovatie Multifunctionele energie renovatie kunnen we samen versnellen Programma TKI

Nadere informatie

Model projectplan Early Adopter- en Pilotprojecten Energiebesparing Industrie 2014

Model projectplan Early Adopter- en Pilotprojecten Energiebesparing Industrie 2014 Model projectplan Early Adopter- en Pilotprojecten Energiebesparing Industrie 2014 Als bijlage bij de subsidieaanvraag moet u een projectplan bijvoegen. Dit projectplan dient een beschrijving te geven

Nadere informatie

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Publiek gefinancierd energieonderzoek 2016 In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Inleiding Jaarlijks brengt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) in opdracht van het ministerie

Nadere informatie

Subsidies Groen Gas en Biobased 2017

Subsidies Groen Gas en Biobased 2017 Subsidies Groen Gas en Biobased 2017 31 mei 2017 Energy Valley Jos Reijnders-Groen Gas Freek Smedema-BBE Jobert Winkel, Martin Otten Leen Hoogeveen en vele anderen.. Waarom Groen Gas? Nederland is aardgasland,

Nadere informatie

We W t e-t en e n re g re e g lg e e lg v e in v g in. g

We W t e-t en e n re g re e g lg e e lg v e in v g in. g Wet- en regelg 20 november 2014 Wet- en regelgeving. SBK NMD versie 1.6. 1 PRODUCT ONGETOETST SBK NMD versie 1.6. 6 PRODUCTEN ONGETOETST gem. 0,70 Bron: Vakblad Bouwregels in de prak tijk augustus

Nadere informatie

NeVER/VMR 18 juni Klimaatakkoord en omgevingsrecht vanuit energierechtelijk perspectief

NeVER/VMR 18 juni Klimaatakkoord en omgevingsrecht vanuit energierechtelijk perspectief NeVER/VMR 18 juni 2019 Klimaatakkoord en omgevingsrecht vanuit energierechtelijk perspectief Waar energie- en omgevingsrecht elkaar ontmoeten Ollongren ziet ruimte voor gemeenten om stoppen met aardgas

Nadere informatie

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat Publiek gefinancierd energieonderzoek 2018 In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat Inleiding Jaarlijks brengt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) de Monitor publiek

Nadere informatie

Kabinetsappreciatie Hieronder wordt volgens de lijnen van het voorstel van de sectortafel Elektriciteit ingegaan op de aanpak per thema.

Kabinetsappreciatie Hieronder wordt volgens de lijnen van het voorstel van de sectortafel Elektriciteit ingegaan op de aanpak per thema. Kabinetsappreciatie sectortafel Elektriciteit De sectortafel Elektriciteit heeft een indicatieve reductieopgave voor 2030 van 20,2 Mton. Daarbij heeft het Kabinet aangegeven dat het stoppen van elektriciteitsproductie

Nadere informatie

Symposium De Groene Delta van Nijmegen. Dag van de duurzaamheid 10 oktober 2014

Symposium De Groene Delta van Nijmegen. Dag van de duurzaamheid 10 oktober 2014 Symposium De Groene Delta van Nijmegen Dag van de duurzaamheid 10 oktober 2014 Noodzaak tot veranderen 13-10-2014 2 En toen was daar... http://www.energieakkoordser.nl/ https://energiekgelderland.nl/paginas/default.aspx

Nadere informatie

Aanbevelingen voor een effectief klimaatakkoord. Leren van wind op zee: Naar een programmatische aanpak. Ron Wit, Den Haag, 19 januari

Aanbevelingen voor een effectief klimaatakkoord. Leren van wind op zee: Naar een programmatische aanpak. Ron Wit, Den Haag, 19 januari Aanbevelingen voor een effectief klimaatakkoord Leren van wind op zee: Naar een programmatische aanpak Ron Wit, Den Haag, 19 januari 2018 1 Inzet klimaatakkoord volgens minister EZK Een doelstelling van

Nadere informatie

Innovatietender aardgasloze wijken, woningen, gebouwen

Innovatietender aardgasloze wijken, woningen, gebouwen Innovatietender aardgasloze wijken, woningen, gebouwen Programmalijn 0, regeling Urban Energy Daniël van Rijn, RVO Klaas Vegter, TKI Urban Energy Vier regionale bijeenkomsten, Groningen, Zwolle, Eindhoven,

Nadere informatie

Innovatie voor (transitie naar) een klimaatneutrale elektriciteitshuishouding. Juni 2018

Innovatie voor (transitie naar) een klimaatneutrale elektriciteitshuishouding. Juni 2018 Innovatie voor (transitie naar) een klimaatneutrale elektriciteitshuishouding Juni 2018 De KIA Elektriciteit in de context van energie-innovatie (niet compleet) Programma ECN part of TNO Programma s TKI

Nadere informatie

Missiegedreven Innovatiebeleid: in het teken van de Energieen Klimaattransitie

Missiegedreven Innovatiebeleid: in het teken van de Energieen Klimaattransitie Missiegedreven Innovatiebeleid: in het teken van de Energieen Klimaattransitie Werkconferentie Topsector Energie Martine Roza Directie Energiemarkt & Innovatie Inhoud De maatschappelijke opgave Visie EZK

Nadere informatie

Stand van zaken bioenergie in Nederland subsidies en regelgeving

Stand van zaken bioenergie in Nederland subsidies en regelgeving Stand van zaken bioenergie in Nederland subsidies en regelgeving Kees Kwant Inhoud Doelstellingen duurzaam energiebeleid Energiesituatie in Nederland Ondersteuning vanuit SenterNovem (SDE, EOS, EIA, DEN-B)

Nadere informatie

24 maart Met dank aan de gemeente Almelo

24 maart Met dank aan de gemeente Almelo 24 maart 2016 Met dank aan de gemeente Almelo R&D projecten R&D samenwerkingsprojecten Grote R&D- samenwerkingsprojecten Stimuleren proeftuinen Stimuleren cluster- en netwerkactiviteiten Wbso regelingen

Nadere informatie

Regionale Energie- Strategieën

Regionale Energie- Strategieën Ontwerp van het Regionale Energie- Strategieën Woningen en gebouwen 7 februari 2019 Presentatie RES Kennisfestival Lokale Energie Zwolle 1 Klimaatakkoord: nationale opgave voor de RES-sen Tafel elektriciteit:

Nadere informatie

Zonder Energieopslag geen Energietransitie. Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013

Zonder Energieopslag geen Energietransitie. Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013 Zonder Energieopslag geen Energietransitie Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013 Duurzame Energie Koepel 6 brancheorganisaties (wind, zon, bodemenergie, bio, warmtepompen,

Nadere informatie

MIT-regeling. MKB Innovatiestimulering Topsectoren. Tweede tranche, september 2013

MIT-regeling. MKB Innovatiestimulering Topsectoren. Tweede tranche, september 2013 MIT-regeling MKB Innovatiestimulering Topsectoren Tweede tranche, 2013 9 september 2013 Regeling MKB Innovatiestimulering Topsector T&U Proces: Topteam T&U stelde een plan op voor Innovatiestimulering

Nadere informatie

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020 OP EFRO OOST-NEDERLAND 2014-2020PRESENTATIE KENNISPARK, 23 APRIL 2014 JOLANDA VROLIJK, PROGRAMMAMANAGER EFRO OP EFRO Oost-Nederland 2014-2020 Inhoud presentatie 1. Inleiding Europese Fondsen: cohesie beleid

Nadere informatie

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Doelstellingen - Mondiaal Parijs-akkoord: Well below 2 degrees. Mondiaal circa 50% emissiereductie nodig in

Nadere informatie

Voorlichtingsbijeenkomst OP EFRO Tender Valorisatie 2015. Joep Hoveling

Voorlichtingsbijeenkomst OP EFRO Tender Valorisatie 2015. Joep Hoveling Voorlichtingsbijeenkomst OP EFRO Tender Valorisatie 2015 Joep Hoveling Inhoud presentatie OP EFRO Noord-Nederland 2014-2020 Budget en doel van de Tender Valorisatie 2015 Subsidiebedragen en percentages

Nadere informatie

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Inleiding Jaarlijks brengt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) in opdracht van het ministerie van

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Energie, Telecom & Mededinging Bezoekadres Bezuidenhoutseweg

Nadere informatie

Mkb Innovatiestimulering Topsectoren (TKI mkb-versterking en Mkb innovatiestimulering Topsectoren) - Subsidieregeling sterktes in innovatie

Mkb Innovatiestimulering Topsectoren (TKI mkb-versterking en Mkb innovatiestimulering Topsectoren) - Subsidieregeling sterktes in innovatie Mkb Innovatiestimulering Topsectoren (TKI mkb-versterking en Mkb innovatiestimulering Topsectoren) - Subsidieregeling sterktes in innovatie Doel van het onderdeel Mkb Innovatiestimulering Topsectoren (MIT)

Nadere informatie

Klimaatakkoord. Ministerie van Economische Zaken en Klimaat T.a.v. de heer ir. E.D. Wiebes Postbus EK 'S-GRAVENHAGE

Klimaatakkoord. Ministerie van Economische Zaken en Klimaat T.a.v. de heer ir. E.D. Wiebes Postbus EK 'S-GRAVENHAGE Klimaatakkoord Ministerie van Economische Zaken en Klimaat T.a.v. de heer ir. E.D. Wiebes Postbus 20401 2500 EK 'S-GRAVENHAGE BETREFT Procesbrief Klimaatakkoord DEN HAAG ONS KENMERK 5 oktober 2018 18.34838

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 31 239 Stimulering duurzame energieproductie Nr. 286 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

11 Pijler 9: Stimulering commercialisering voor groei en export

11 Pijler 9: Stimulering commercialisering voor groei en export 11 Pijler 9: Stimulering commercialisering voor groei en export 11.1 Ambitie In 2030 neemt Nederland, op weg naar een duurzame energiehuishouding in 2050, een top 10-positie in op de Mondiale CleanTech-ranking.

Nadere informatie

Power to gas onderdeel van de energietransitie

Power to gas onderdeel van de energietransitie Power to gas onderdeel van de energietransitie 10 oktober 2013 K.G. Wiersma Gasunie: gasinfrastructuur & gastransport 1 Gastransportnet in Nederland en Noord-Duitsland Volume ~125 mrd m 3 aardgas p/j Lengte

Nadere informatie

Stimuleringsregeling. Welkom. E-health Thuis (SET) Marion van der Heden

Stimuleringsregeling. Welkom. E-health Thuis (SET) Marion van der Heden Welkom Stimuleringsregeling E-health Thuis (SET) Marion van der Heden Aanleiding beleid VWS Programma Langer Thuis: stimuleren dat ouderen met goede kwaliteit van leven zelfstandig kunnen blijven wonen

Nadere informatie

MIT-regeling. MKB Innovatiestimulering Topsectoren. 2 april 2013

MIT-regeling. MKB Innovatiestimulering Topsectoren. 2 april 2013 MIT-regeling MKB Innovatiestimulering Topsectoren 2 april 2013 Regeling MKB Innovatiestimulering Topsector T&U Proces: Topteam T&U stelde een plan op voor Innovatiestimulering MKB in de sector: een keuze

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 65 65 33april 2009 Regeling van de Minister van Economische Zaken van 25 maart 2009, nr. WJZ / 9057818, tot wijziging

Nadere informatie

1. Introductie Soorten projecten en thema s Soorten projecten De verschillende thema s... 4

1. Introductie Soorten projecten en thema s Soorten projecten De verschillende thema s... 4 1 Inhoudsopgave 1. Introductie... 3 2. Soorten projecten en thema s... 3 2.1 Soorten projecten... 3 2.2 De verschillende thema s... 4 3. Kom ik in aanmerking?... 5 3.1 Voorwaarden... 5 3.2 Beoordeling...

Nadere informatie

Ga in de Businesscase ook in op het bredere economisch/financieel perspectief en denk daarbij aan:

Ga in de Businesscase ook in op het bredere economisch/financieel perspectief en denk daarbij aan: In deze toelichting vindt u een handreiking voor een businesscase specifiek gericht op innovatie (met uitsluiting van fieldlabs) (1) of fieldlabs (2) of koolstofarme economie (3). 1. Voor Innovatie: Het

Nadere informatie

NEW BUSINESS. Guy Konings

NEW BUSINESS. Guy Konings 2015 Guy Konings Stedin is verantwoordelijk voor transport van gas en elektriciteit in West Nederland Onze missie: Altijd energie voor onze klanten, vandaag en morgen. Simpel, betaalbaar en duurzaam KERNGETALLEN

Nadere informatie

MIT MKB Innovatiestimulering Regio en Topsectoren

MIT MKB Innovatiestimulering Regio en Topsectoren MIT - 2016 MKB Innovatiestimulering Regio en Topsectoren Belangrijke data MIT regeling (regio s + landelijk vangnet) opening sluiting Instrument(en) 10 mei 2016 (9:00 uur) 1 sept. 2016 (17:00 uur) MKB

Nadere informatie

Concept Klimaatakkoord: De stand van zaken

Concept Klimaatakkoord: De stand van zaken Concept Klimaatakkoord: De stand van zaken Jan-Willem Lobeek Directeur-bestuurder Natuur en Milieufederatie Groningen Proces Klimaatakkoord I Klimaatberaad: Onder leiding van Ed Nijpels met vijf voorzitters

Nadere informatie

Stimulering lokale hernieuwbare energie productie vanaf 2020

Stimulering lokale hernieuwbare energie productie vanaf 2020 Stimulering lokale hernieuwbare energie productie vanaf 2020 Jon Eikelenstam Programmadirectie Energieuitdagingen 2020 Ministerie van Economische Zaken Agenda 1. Bevindingen uit evaluatie van salderingsregeling

Nadere informatie

TopSector Energieregelingen. (tenders en FCFS) Do s and don ts. 15 febr Andre de Boer RVO.nl

TopSector Energieregelingen. (tenders en FCFS) Do s and don ts. 15 febr Andre de Boer RVO.nl TopSector Energieregelingen (tenders en FCFS) Do s and don ts 15 febr 2017 Andre de Boer RVO.nl I : Het verleningsproces (R&Dtender, DEI) Optioneel: Projectidee laten toetsen door RVO/TKI WoZ U dient in.

Nadere informatie

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst Warmtetransitie en het nieuwe kabinet Nico Hoogervorst 24 november 2017 Regeerakkoord Rutte III (2017 - ) Opmerkelijk: Lange formatie Klimaat-minister op EZ Duurzaam = klimaatbescherming Milieubescherming

Nadere informatie

ons bin zinnig feb 2019 made in zeeland

ons bin zinnig feb 2019 made in zeeland ons bin zinnig feb 2019 aanleiding klankbordgroep - duurzaam project - concreet én meetbaar - binnen 5 jaar te realiseren. - energie-balans energie-efficiëntie (duurzame bronnen/besparen) energie-efficiëntie

Nadere informatie

CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid"

CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid" Inleiding! Wat zijn de plannen van de politieke partijen op gebied van duurzaamheid en wat betekent het voor de bouw?" Dit document zet de verschillende

Nadere informatie

Van malle molens naar tonnenjacht NWEA. Nederlandse WindEnergie Associatie Hans Timmers R-meeting

Van malle molens naar tonnenjacht NWEA. Nederlandse WindEnergie Associatie Hans Timmers R-meeting Van malle molens naar tonnenjacht NWEA Nederlandse WindEnergie Associatie Hans Timmers R-meeting 11-04-2018 Regeerakkoord De tonnenjacht van Wiebes Coalitie Akkoord -49% CO 2 (Ambitie Europees -/- 55%)

Nadere informatie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!

Nadere informatie

Activiteiten Colruyt Group

Activiteiten Colruyt Group Activiteiten Colruyt Group Waarom meedoen aan de Blauwe Cluster? Meerwaarde creëren Ecologie Maatschappij Economie = onze verantwoordelijkheid opnemen Geloof in duurzaam ondernemen Lange-termijngroei en

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 27266 29 september 2014 Regeling van de Minister van Economische Zaken van 26 september 2014, nr. WJZ/14150444, houdende

Nadere informatie

Energieakkoord voor duurzame groei

Energieakkoord voor duurzame groei Energieakkoord voor duurzame groei Netwerkbijeenkomst Duurzame regionale energie Gelderland 15 januari 2014 Lodewijk de Waal Energieakkoord Wie zaten aan tafel? Inhoud presentatie Hoofdlijnen Energieakkoord

Nadere informatie

Topsector Energie. Terugblik in cijfers

Topsector Energie. Terugblik in cijfers Topsector Energie Terugblik in cijfers - Inhoud Inleiding 2 Doel 2 Scope 2 Grondslag van de cijfers 2 Veranderingen ten opzichte van de vorige rapportage 2 Aantal energie-innovatieprojecten 3 De subsidie

Nadere informatie

Uw business case voor energiebesparing TKI-ISPT. RvT maart 2013

Uw business case voor energiebesparing TKI-ISPT. RvT maart 2013 Uw business case voor energiebesparing TKI-ISPT RvT maart 2013 Het topsectorenbeleid Overheid, Rijksdient voor ondernemend Nederland Tenders voor Demo, pilot en Early adapter projecten Topcluster voor

Nadere informatie

Presentatie Nieuwe energie voor het klimaat

Presentatie Nieuwe energie voor het klimaat Presentatie Nieuwe energie voor het klimaat WERKPROGRAMMA SCHOON EN ZUINIG en WKK Pieter Boot Inhoud 1. Waarom Schoon en Zuinig? 2. Welke doelen? 3. Hoe groot is de trendbreuk? 4. Hoofdlijnen gevolgde

Nadere informatie

Gelet op artikel 2 van de Algemene subsidieverordening Noord-Holland 2011;

Gelet op artikel 2 van de Algemene subsidieverordening Noord-Holland 2011; Besluit van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland van 6 maart 2018, nr. 773758-1042276, tot vaststelling van de Uitvoeringsregeling subsidie MKB innovatiestimulering topsectoren Noord-Holland 2018. Gedeputeerde

Nadere informatie

17 februari 2016 Hans Ahoud, Daniël ten Holder, Tom Verhoef

17 februari 2016 Hans Ahoud, Daniël ten Holder, Tom Verhoef 17 februari 2016 Hans Ahoud, Daniël ten Holder, Tom Verhoef 15.30 uur: ontvangst 15.45-16.45 uur: Presentatie regelingen OP 2016 16.45-17.30 uur: Presentatie Businesscases 17.30-18.00 uur: drankje en snack

Nadere informatie

Innovatie-instrumenten voor bedrijven in Nederland. Naar de top! Ino Ostendorf MT-lid directie Innovatie & Kennis

Innovatie-instrumenten voor bedrijven in Nederland. Naar de top! Ino Ostendorf MT-lid directie Innovatie & Kennis Innovatie-instrumenten voor bedrijven in Nederland Naar de top! Ino Ostendorf MT-lid directie Innovatie & Kennis Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie Innovatie-instrumenten voor bedrijven

Nadere informatie

en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018

en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018 Energie-infrastructuur: overzicht en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018 Indeling De drie fasen van ordening en regulering infrastructuur Nederland doorvoerland Wat is de opgave? Investeringen

Nadere informatie

Financieringsvoorwaarden ondersteuning regionale allianties 2014-2016

Financieringsvoorwaarden ondersteuning regionale allianties 2014-2016 1. Inleiding In september 2013 is door een groot aantal partijen, waaronder de Rijksoverheid, werkgevers- en werknemersorganisaties, natuur- en milieuorganisaties, financiële instellingen en de VNG, het

Nadere informatie

MIT-regeling. MKB Innovatiestimulering Topsectoren. 22 maart 2013. Rolinde Oosterheert

MIT-regeling. MKB Innovatiestimulering Topsectoren. 22 maart 2013. Rolinde Oosterheert MIT-regeling MKB Innovatiestimulering Topsectoren 22 maart 2013 Rolinde Oosterheert Feiten en getallen Subsidie aangekondigd april 2012: meerjarige regeling! Budget 2013: 22 M! Per topsector 2,0 M Uitzonderingen:

Nadere informatie

Interreg Vlaanderen-Nederland. Projectmogelijkheden onder Interreg V

Interreg Vlaanderen-Nederland. Projectmogelijkheden onder Interreg V Interreg Vlaanderen-Nederland Projectmogelijkheden onder Interreg V 2014-2020 EU 2020-strategie De EU 2020-strategie: Inhoudelijke richting voor de Europese fondsen 2014 2020 Meer inhoudelijke focus in

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 12638 8 mei 2013 Regeling van de Minister van Economische Zaken van 6 mei 2013, nr. WJZ / 13056100, houdende wijziging

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 35 000 XII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (XII) voor het jaar 2019 Nr. 6 NOTA VAN WIJZIGING

Nadere informatie

H-vision Blauwe waterstof voor een groene toekomst Alice Krekt, programmadirecteur Deltalinqs Cimate Program

H-vision Blauwe waterstof voor een groene toekomst Alice Krekt, programmadirecteur Deltalinqs Cimate Program H-vision Blauwe waterstof voor een groene toekomst Alice Krekt, programmadirecteur Deltalinqs Cimate Program 13-12-2018 Steven Lak voorzitter Om 2030 ambitie van broeikasgas emissiereductie te behalen

Nadere informatie

Workshop Openstelling Koolstofarme economie. Eline de Graaff 20 juni 2019

Workshop Openstelling Koolstofarme economie. Eline de Graaff 20 juni 2019 Workshop Openstelling Koolstofarme economie Eline de Graaff 20 juni 2019 Programma Workshop Koolstofarme economie 16:15 17:15 Inhoudelijk kader van de openstelling Stappenplan Toelichting projectplan en

Nadere informatie

Het Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten

Het Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten Het Energiebeleid van komende jaren dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten Opbouw Ambities en hoofdlijnen Ontwikkelingen in het energieveld Keuzes van het kabinet Ambitie Regeerakkoord: 1. Minder

Nadere informatie

Mark Frequin. Voormalig Directeur-Generaal Energie en Telecom Ministerie van Economische Zaken

Mark Frequin. Voormalig Directeur-Generaal Energie en Telecom Ministerie van Economische Zaken Mark Frequin Voormalig Directeur-Generaal Energie en Telecom Ministerie van Economische Zaken Energiebeleid: van context tot acties. Mark Frequin Rijks Universiteit Groningen Inhoud 1. Context 2. Richting

Nadere informatie

Subsidieregeling stimulering bouw en onderhoud sportaccommodaties

Subsidieregeling stimulering bouw en onderhoud sportaccommodaties Nederland watersportland! Een leven lang genieten op het water Subsidieregeling stimulering bouw en onderhoud sportaccommodaties Watersportacademy is onderdeel van het Watersportverbond Bram Sluijk EDS

Nadere informatie

Hoe financier ik de vernieuwing. Subsidies landschap & regelingen TCNN Dennis Carton

Hoe financier ik de vernieuwing. Subsidies landschap & regelingen TCNN Dennis Carton Hoe financier ik de vernieuwing Subsidies landschap & regelingen TCNN Dennis Carton TCNN Innovatie-expert voor MKB in N-NL Begeleiding tot daadwerkelijke vernieuwde of nieuwe producten, diensten en processen

Nadere informatie

Gas op Maat. Postbus 250, 3190 AG Hoogvliet Rotterdam Telefoon +31(0)

Gas op Maat. Postbus 250, 3190 AG Hoogvliet Rotterdam Telefoon +31(0) Gas op Maat De maatschappij is op weg naar een CO 2 -neutraal energiesysteem. De gassector wil graag bijdragen aan het behalen van deze doelstelling. In de transitieperiode is de rol van aardgas maatwerk:

Nadere informatie

Call 1: Meer Veerkracht, Langer Thuis

Call 1: Meer Veerkracht, Langer Thuis Call 1: Meer Veerkracht, Langer Thuis Programma voor alleenstaande ouderen met een beperking om hen langer zelfstandig te kunnen laten wonen, zonder verlies van kwaliteit van leven. Oproep tot het indienen

Nadere informatie

Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz

Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz RAI PTM - bijeenkomst Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz 1 Stedin Netbeheer is verantwoordelijk voor het transport van gas en elektriciteit in West Nederland Onze missie: duurzame energie voor iedereen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 32 813 Kabinetsaanpak Klimaatbeleid Nr. 348 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT Tabel 1 Totale opbrengst ODE (bedragen in lopende

Nadere informatie

Opinievergaring jongeren Innovatie & Commercialisering

Opinievergaring jongeren Innovatie & Commercialisering Opinievergaring jongeren Innovatie & Commercialisering THEMABIJEENKOMST I & C 22 maart 2013 SER DIALOOGSESSIE 27 februari 2013 30 Young Professionals 50 Young Professionals ONDERWERPEN TER DISCUSSIE: 1.

Nadere informatie

Routekaart Energietransitie procesafspraken

Routekaart Energietransitie procesafspraken Routekaart Energietransitie procesafspraken Energiebesparing en transformatie van gebouwde omgeving, mobiliteit, industrie en landbouw & landgebruik Samenwerking met inwoners(initiatieven), ondernemers

Nadere informatie

We are building World s Largest. Bifacial Solar Noise Barrier

We are building World s Largest. Bifacial Solar Noise Barrier SOlar NOise Barrier We are building World s Largest Bifacial Solar Noise Barrier Zonne-geluidsschermen Het probleem: Nauwelijks benutting van de beschikbare 5.000.000 m 2!! Geen functionele integratie

Nadere informatie

Regels topsectoren en innovatie - provincie Gelderland -

Regels topsectoren en innovatie - provincie Gelderland - Regels topsectoren en innovatie - provincie Gelderland - Het doel van de Regels topsectoren en innovatie (VITGETOPINNO2014) is het stimuleren van projecten binnen de prioritaire Programma's Topsectoren

Nadere informatie

Waarom windenergie? Steeds meer schone energie Het Rijk kiest voor een betrouwbare en steeds schonere energieopwekking voor de samenleving.

Waarom windenergie? Steeds meer schone energie Het Rijk kiest voor een betrouwbare en steeds schonere energieopwekking voor de samenleving. Waarom windenergie? Steeds meer schone energie Het Rijk kiest voor een betrouwbare en steeds schonere energieopwekking voor de samenleving. Ter vergelijking: Wind op land kost tussen 8,5 en 9,6 cent per

Nadere informatie

2. Hoofdlijnen per sector

2. Hoofdlijnen per sector 2. Hoofdlijnen per sector Aan vijf sectortafels hebben overheden, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en vakbonden voorstellen geformuleerd om beoogde hoeveelheid broeikasgasreductie te realiseren.

Nadere informatie

Het TKI SOLAR ENERGY in het Nederlandse Energie- / Topsectorenbeleid

Het TKI SOLAR ENERGY in het Nederlandse Energie- / Topsectorenbeleid Het TKI SOLAR ENERGY in het Nederlandse Energie- / Topsectorenbeleid SundayNL 2014-19 november 2014 - Arnhem Wijnand van Hooff Programmadirecteur TKI Solar Energy Inhoud Het Nederlandse Energiebeleid en

Nadere informatie

Zon op Dak. Pilot ontzorging ondernemers bij realisatie zonnepanelen op eigen dak. 20 mei 2019 Emmen VPB

Zon op Dak. Pilot ontzorging ondernemers bij realisatie zonnepanelen op eigen dak. 20 mei 2019 Emmen VPB Zon op Dak Pilot ontzorging ondernemers bij realisatie zonnepanelen op eigen dak 20 mei 2019 Emmen VPB Segmentering van het bedrijventerrein WAAROM DIT PROJECT? VERDUURZAMING IS ONDERDEEL RIJKSBELEID ENERGIENOTA

Nadere informatie

Waterstof. Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie

Waterstof. Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie Waterstof Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie Jörg Gigler & Marcel Weeda TKI Nieuw Gas Waterstofbijeenkomst

Nadere informatie