Brielle - Westvoorne Omgevingsplannen. Nota van uitgangspunten

Transcriptie

1 Brielle - Westvoorne Omgevingsplannen Nota van uitgangspunten

2

3 Brielle en Westvoorne Omgevingsplannen Buitengebied Nota van uitgangspunten identificatie planstatus projectnummer: datum: status: concept vastgesteld projectleider: drs. M.P. Kegler drs. D.J. Verhaak aangesloten bij: Delftseplein 27b postbus AD Rotterdam T:

4 Rho Adviseurs bv Niets uit dit drukwerk mag door anderen dan de opdrachtgever worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van Rho Adviseurs bv, behoudens voorzover dit drukwerk wettelijk een openbaar karakter heeft gekregen. Dit drukwerk mag zonder genoemde toestemming niet worden gebruikt voor enig ander doel dan waarvoor het is vervaardigd.

5 Inhoud 1. Inleiding Aanleiding planvorming Intergemeentelijke samenwerking: voorsorteren op ambtelijke fusie Algemene uitgangspunten 4 2. De keuze voor een pilot omgevingsplan Mogelijkheden omgevingswet en omgevingsplan Mogelijkheden en gevolgen keuze omgevingsplan Een kaderstellende milieueffectrapportage Verbrede reikwijdte, (de)regulering en afstemming Beleid voor de fysieke leefomgeving Ambitie omgevingsplan Keuzes verbrede reikwijdte Keuzes (de)regulering Afstemming Digitale vormgeving omgevingsplan Instrumentarium en digitale vormgeving Ambitie en uitgangspunten omgevingsplan Algemeen Kwaliteit van de leefomgeving Functies Bouwen Flexibiliteit Het planproces 27 Bijlage: Bijlage 1 Samenvatting van de botsproeven Rho adviseurs voor leefruimte

6 2 Inhoud Rho adviseurs voor leefruimte

7 1. Inleiding Aanleiding planvorming Actualiseringsplicht Voor zowel de gemeente Brielle als Westvoorne geldt dat de bestemmingsplannen voor het buitengebied in het voorjaar van 2017 herzien moeten zijn. Wij hebben de handen ineengeslagen en gaan gezamenlijk de uitdaging aan om beide plannen buitengebied te herzien. Dit past helemaal bij ons beleidsvoornemen om meer met partners op Voorne Putten samen te werken. Omgevingswet Naar verwachting treedt de nieuwe Omgevingswet in 2019 in werking. Met het opstellen van bestemmingsplannen voor het buitengebied onder de Wro, zouden we in 2018 meteen op een achterstand staan, te meer daar er een mogelijkheid bestaat nu al vooruit te lopen op de Omgevingswet. Wij hebben daarom een aanvraag gedaan om in aanmerking te kunnen komen als pilot in het kader van de crisis en herstelwet en een bestemmingsplan met verbrede reikwijdte op te stellen. Een dergelijk bestemmingsplan is vergelijkbaar met het toekomstige omgevingsplan en biedt vergelijkbare mogelijkheden en sluit goed aan bij onze ambities om tot een flexibele en toekomstgericht beleid en regelgeving voor het landelijk gebied te komen Intergemeentelijke samenwerking: voorsorteren op ambtelijke fusie Samenwerking Brielle Westvoorne Onze buitengebieden delen veel vragen, aandachtspunten en ontwikkelingsrichtingen. Dat is een belangrijke reden om samen de planvorming op te pakken. Doel van de samenwerking is om de regels voor het buitengebied zoveel mogelijk op elkaar af te stemmen. Hiermee willen we tegemoet komen aan de wensen van onze bevolking. Dit geldt des te meer als de gemeenten Brielle, Westvoorne en Hellevoetsluis per 1 januari 2018 ambtelijk gaan fuseren. Het gezamenlijk opstellen van het plan zorgt ervoor dat de ambtenaren van beide gemeente elkaars plan leren kennen en wordt het straks eenvoudiger om met elkaars plan te werken. Hiermee dragen we bij aan een soepele integratie van de werkorganisaties bij de ambtelijke fusie. Samenwerking op Voorne Putten Het bestemmingsplan Buitengebied Hellevoetsluis is in november 2012 vastgesteld. De gemeente Hellevoetsluis heeft in haar planning voor de actualisatie van haar ruimtelijke plannen de herziening van dit plan voor de periode opgenomen. In het augustus 2015 heeft de gemeente Nissewaard het voorontwerp bestemmingsplan Buitengebied West in procedure gebracht. Dit plan ziet op grote delen van het buitengebied van de voormalige gemeenten Bernisse en Spijkenisse. Opstelling van het bestemmingsplan vloeit voort uit de afspraken die gemaakt zijn tussen deze beide gemeenten in de voorbereiding van de samenvoeging tot Nissewaard en is in 2014 gestart. Hoewel de Rho adviseurs voor leefruimte

8 4 Inleiding procedure al loopt kijken we waar mogelijk in hoeverre de standpunten ten aanzien van het landelijk gebied overeenkomen. De gemeenten Hellevoetsluis en Nissewaard worden betrokken bij de herziening van de bestemmingsplannen landelijk gebied van Brielle en Westvoorne, waarmee bijgedragen wordt aan de samenwerking op Voorne Putten en de voorbereiding op de ambtelijke fusie Algemene uitgangspunten Doel Nota van Uitgangspunten Er liggen drie belangrijke doelstellingen ten grondslag aan het opstellen van deze Nota van Uitgangspunten (NvU) 1. Keuze bestemmingsplan of omgevingsplan De wet (Crisis en herstelwet, CHW) biedt de mogelijkheid om af te wijken van de Wet op de ruimtelijke ordening (Wro) en zo vooruit te lopen op de Omgevingswet (OW). Ondanks dat wij de ambitie hebben uitgesproken om een omgevingsplan op te stellen, is het belangrijk om in deze Nota van Uitgangpunten de afweging in beeld te brengen tussen het opstellen van een bestemmingsplan (Wro) of een omgevingsplan (OW). Hoofdstuk 2 gaat daar uitgebreid op in; 2. Inzicht in het proces Het herzien van de bestemmingsplannen Landelijk gebied van beide gemeenten vergt een stevig proces, gezien de omvang van beide plannen. De NvU beoogt u een helder inzicht te geven in het proces dat we voor deze planvorming willen doorlopen. Meer hierover leest u in hoofdstuk Reikwijdte, (de)regulering en afstemming Ondanks dat bij de vaststelling van deze NvU pas de keuze tussen een bestemmingsplan of omgevingsplan wordt bepaald, is het van belang nu al voorbereidingen te treffen, als de keuze op het omgevingsplan valt. Om die reden is inmiddels de pilotstatus in het kader van de CHW aangevraagd. Ook zullen we nu al bepaalde keuzes met betrekking tot reikwijdte, deregulering en afstemming voorleggen. Los van de uiteindelijke keuze voor de planvorm, zijn we daarmee goed voorbereid voor de volgende stap in het planproces. Hierover leest u meer in de hoofdstukken 3 en 4. Afbakening plangebied Het buitengebied van Westvoorne en Brielle kan grofweg worden geformuleerd als de delen van onze gemeenten buiten de stad en dorpsgebieden (Rockanje, Tinte, Oostvoorne, Brielle, Vierpolders en Zwartewaal). Het omgevingsplan Buitengebied beslaat dan ook het gehele oppervlak, met uitzondering van de plangebieden van de recente plannen voor de dorpsgebieden en bedrijventerreinen. Het bestemmingsplan voor het zeegebied Westvoorne, waaronder ook het Oostvoornse Meer, is echter recent herzien. Gelet hierop wordt voorgesteld om het zeegebied buiten het plangebied van het nieuwe omgevingsplan te laten. Dit betekent dat de nieuwe plannen de volgende ruimtelijke plannen vervangen: Rho adviseurs voor leefruimte

9 Inleiding 5 Westvoorne - Landelijk Gebied Westvoorne (na 4e herziening); - Kruiningergors (na 1e herziening); - Actualisatie Kruiningergors 2011 en Actualisatie Landelijk Gebied Westvoorne 2012; - Caravanterrein Brielse Meer (beheersverordening); - Glastuinbouwintensiveringsgebied Tinte; - Langeweg 7 Rockanje; - de diverse bestemmingsplannen Ruimte voor Ruimte / Sanering glastuinbouw; - overige bestemmingsplannen met betrekking tot locaties in het buitengebied; - wijzigingsplannen die op basis van de genoemde plannen zijn vastgesteld. Brielle - Landelijk gebied (inclusief de 1e en 2e herziening); - Glaspark 4P 2011; - Ruimte voor Ruimtewoningen; - alle overige bestemmingsplannen met betrekking tot locaties in het buitengebied die oorspronkelijk in één van de bovenstaande plannen waren opgenomen; - alle wijzigingsplannen die de afgelopen jaren op basis van één van de bovenstaande plannen zijn vastgesteld. Op de bijgaande afbeelding zijn de plangrenzen van de omgevingsplannen indicatief weergegeven. Met de stippellijn is de grens tussen de plannen Brielle en Westvoorne aangegeven. Figuur 1.1. Ligging plangebied Rho adviseurs voor leefruimte

10 6 Inleiding Rho adviseurs voor leefruimte

11 2. De keuze voor een pilot omgevingsplan Mogelijkheden omgevingswet en omgevingsplan De bestemmingsplannen Landelijk gebied dateren uit Dat betekent dat de wettelijke plantermijn van het bestemmingsplan (van 10 jaar) in 2017 afloopt. Wij hebben daarom twee deadlines voor vaststelling van de te herziene plannen. 13 maart 2017 voor Brielle, 29 mei 2017 voor Westvoorne. Om tijdig een actueel planologisch kader te hebben, zijn wij gestart met de herziening van de bestemmingsplannen. In 2019 treedt de Omgevingswet (in beginsel) in werking. Wij gaan nu gebruik maken van de mogelijkheid om daarop vooruitlopend een omgevingsplan op te stellen en zo voor te sorteren op het nieuwe wettelijke kader. Door het opstellen van een pilot omgevingsplan investeren wij in het instrumentarium van de toekomst en de daarbij behorende filosofie, in plaats van het opstellen van een bestemmingsplan dat vlak na de vaststelling (door de inwerkingtreding van de Omgevingswet) als instrument vervalt. Tevens benutten wij het planproces om ons voor te bereiden op de omgevingswet en levert de intensieve samenwerking tussen onze beide gemeenten en het betrekken van Nissewaard en Hellevoetsluis bij het planproces een belangrijke bijdrage aan de samenwerking op Voorne Putten en de voorbereiding op de ambtelijke fusie op Voorne. Artikel 2.4 van de Crisis en herstelwet biedt de mogelijkheid om bij wijze van experiment af te wijken van bestaande wet en regelgeving, indien het experiment bijdraagt aan innovatieve ontwikkelingen en voldoende aannemelijk is dat uitvoering ervan bijdraagt aan het bestrijden van de economische crisis en aan de duurzaamheid. De innovatie zit in dit project met name in een andere wijze van beleidsontwikkeling en in het opstellen en gebruiken van een ander instrumentarium, afgestemd op de uitgangspunten van de Omgevingswet. De innovatie werkt ook door in werkwijze en organisatie. Het omgevingsplan vraagt om een andere wijze van toetsing van initiatieven en heeft daarmee ook gevolgen voor de werkwijzen en organisatie bij toetsing en handhaving. Inmiddels hebben wij de pilotstatus aangevraagd en ziet het ernaar uit dat die ook wordt verleend. De formele aanwijzing van de volgende tranche pilotplannen vindt per 1 oktober 2016 plaats. Daarop vooruitlopend is inmiddels gestart met de voorbereiding voor het opstellen van het omgevingsplan Mogelijkheden en gevolgen keuze omgevingsplan Wij kiezen ervoor om pilot omgevingsplannen op te stellen. Dat biedt mogelijkheden ten opzichte van het opstellen van bestemmingsplannen, maar deze keuze heeft ook gevolgen voor de organisatie, voor de burger en er zijn risico s aan verbonden. Het is van belang de mogelijkheden en gevolgen in beeld te hebben en gedurende het planproces de gevolgen voor de gemeenten en eventuele risico s te bewaken en waar nodig actie ondernemen. Rho adviseurs voor leefruimte

12 8 De keuze voor een pilot omgevingsplan In onderstaand schema hebben wij de voor en nadelen en eventuele risico s in beeld gebracht. 1. Mogelijkheden Flexibiliteit In het bestemmingsplan kunnen afwijkingen en wijziging worden opgenomen. Hiervoor moeten meetbare voorwaarden worden geformuleerd: kwantitatieve regels. Dit beperkt de opties en afwegingen. In het omgevingsplan kun je ook ja, mits bepalingen en kwalitatieve regels en normen opnemen. Dit vergroot de flexibiliteit van het plan. Controle en Indien in het omgevingsplan met kwalitatieve normen wordt gewerkt, kan de handhaving interpretatie van strijdigheid met de regels lastiger zijn. Ook door meer rechtstreeks mogelijk te maken onder kwalitatieve voorwaarden wordt meer naar handhaving toegeschoven. Dat betekent dat van handhavers andere competenties en vaardigheden worden verwacht. Integrale toetsing Het bestemmingsplan mag toetsen op planologisch relevante aspecten, die niet in andere wetten zijn geregeld: het gaat om een goede ruimtelijke ordening. In het omgevingsplan gaat het om een goede fysieke leefomgeving. Het omgevingsplan heeft daarmee een verbrede reikwijdte. Onder de Omgevingswet bevat het plan ook regels voor bijvoorbeeld het milieu, omgevingswaarden en natuur. De integraliteit van plan en toetsing aan het plan neemt toe. Delegatie De Wro bepaalt wat de gemeenteraad mag delegeren aan B&W. Dit is voorgeschreven. De uitvoering kan verder gedelegeerd en/of gemandateerd worden. In het omgevingsplan is de raad vrijer in het delegeren van bevoegdheden naar B&W. De raad kan ook buiten het omgevingsplan bepaalde bevoegdheden delegeren aan het college. Dit versnelt procedures en verlaagt kosten voor gemeente en burger. 2. Gevolgen voor organisaties Samenwerking Met het gezamenlijk opstellen van de omgevingsplannen zetten wij de eerste stappen op weg naar de ambtelijke fusie. De samenwerking tussen Brielle en Westvoorne wordt geïntensiveerd en de kennis van elkaars plannen en beleid vergroot. Door het betrekken van Nissewaard en Hellevoetsluis streven wij ook naar een afstemming van het beleid voor het buitengebied voor heel Voorne Putten. Proces Het opstellen van een Omgevingsplan kost in eerste instantie meer voorbereidingstijd. Er zal meer beleidsvorming op bepaalde thema s plaatsvinden en de op te nemen thema s moeten omgezet worden in regels. Bij de huidige inventarisatie kan mogelijk tijdwinst worden geboekt in het minder gedetailleerd vastleggen van de bestaande situatie. Voor een Omgevingsplan geldt de verplichte actualiseringstermijn van 10 jaar niet, actualisering kan beperkt blijven tot die onderdelen van het plan waar dat nodig/gewenst is. Als het omgevingsplan eenmaal vastgesteld is kost het onderhoud en de actualisering op termijn minder tijd en geld. Inhoud Het opstellen van een omgevingsplan vraagt gezien het innovatieve karakter en de verbrede reikwijdte in eerste instantie meer ambtelijke capaciteit. Aangezien op termijn deze capaciteit sowieso voor omgevingsplannen moet worden ingezet, maakt het per saldo weinig uit of die nu in het kader van deze pilot wordt ingezet of over enkele jaren bij het van kracht worden van de omgevingswet. Juridisch Juridische kennis van de Crisis en herstelwet en omgevingswet wordt vooral ingehuurd. Bij een omgevingsplan zal juridische kennis vooral van Rho adviseurs en het ministerie van I&M komen. Op dit punt zijn er geen directe gevolgen voor de gemeenten. Uitvoering na plan Een bestemmingsplan wordt opgesteld op basis van de huidige wetgeving en vraagt vervolgens dagelijkse werkzaamheden van huidige organisatie. Bij een omgevingsplan zal de organisatie eerder om moeten schakelen dan Dit moet op termijn sowieso gebeuren. Voordeel is dat we met het opstellen van een pilot de organisatie tijdig voorbereiden op de komst van de omgevingswet Rho adviseurs voor leefruimte

13 De keuze voor een pilot omgevingsplan 9 Deregulering Andere manier van werken Werkprocessen Beleidsvorming en voorbereiding Kwalitatieve afweging Het bestemmingsplan biedt mogelijkheden voor deregulering maar die zijn beperkt. Regels uit ander beleid of instrumenten voor de fysieke leefomgeving blijven hetzelfde. Het omgevingsplan biedt meer kansen op het voorkomen van dubbele en strijdige regels voor de fysieke leefomgeving en juist regels te schrappen. Een Omgevingsplan vraagt een andere houding en werkwijze bij beleidsvorming en toetsing: enerzijds vraagt dit een houding om aan de voorkant van een initiatief in gesprek te gaan en gezamenlijk naar oplossingen te zoeken die bijdragen aan de gemeenschappelijke doelen. Anderzijds zullen medewerkers meer kwalitatief en meer integraal (o.a. ruimtelijke ordening, milieu, water, verkeer) moeten denken. Dat heeft gevolgen voor zowel de beleidsvorming als voor de toetsing en vraagt mogelijk andere vaardigheden van medewerkers. Het is belangrijk dat zowel beleidsmedewerkers, plantoetsers en handhavers nauw bij de voorbereiding van het Omgevingsplan worden betrokken en dat desgewenst bijscholing plaats vindt. Intern vraagt een pilot Omgevingsplan om een heldere processtructuur. Zowel voor de planvorming, als vergunningverlening en handhaving wordt de benadering integraler en benaderd vanuit bijdragen aan doelen in plaats van passen binnen normatieve regels. Dit vraagt om een herijking van deze processen, zowel wat de stappen in het proces betreft, als voor diegenen die in deze processen worden betrokken. Het opstellen van een Omgevingsplan vraagt om een meer fundamentele, integrale visie op de fysieke leefomgeving en het bijhorende planningsstelsel. Het gaat daarbij om vragen, zoals de gewenste beleidsruimte, de mate van detaillering en van flexibiliteit of globaliteit, welke rechtszekerheid wil je bieden en de cultuur van de organisatie. Dit vraagt om een andere manier van denken en regievoering. Hiermee is met de omgevingsvisies overigens al een eerste stap gezet. In het omgevingsplan zullen meer initiatieven op grond van kwalitatieve normen beoordeeld worden. Medewerkers zullen binnen die kaders een (belangen ) afweging moeten maken en moeten toetsen. Dit betekent overleg en afstemming met de belanghebbenden (aanvrager én de omgeving) en de inhoudelijk specialisten, maar ook scholing met betrekking tot kwalitatieve toetsingskaders. 3. Gevolgen voor burgers en belanghebbenden Proces Het introduceren van een Omgevingsplan zal ook voor de burgers, belanghebbenden en bedrijven in Brielle en Westvoorne gevolgen hebben. Dit geldt niet in de laatste plaats voor hun adviseurs die doorgaans met de medewerkers van de gemeente in contact komen. Maar zeker ook voor de burger, belanghebbenden en initiatiefnemers die willen weten wat de (on)mogelijkheden in de fysieke leefomgeving zijn. Of als hij een vergunning wil aanvragen dan wel geen vergunning nodig heeft. Tijdens het planproces moeten wij burgers, belanghebbenden en bedrijven meenemen in en uitleg geven over dit nieuwe instrument. Raadpleegbaarheid Doordat alle regels voor de fysieke leefomgeving uiteindelijk worden geïntegreerd in één omgevingsplan, worden de regels met betrekking tot een locatie voor een burger makkelijker raadpleegbaar. Er is minder kans dat regels worden vergeten. Alle informatie moet ook digitaal beschikbaar worden gesteld. In de beginperiode kan dat leiden tot vragen en onbekendheid, uiteindelijk krijgt de burger/ belanghebbende makkelijker inzichtelijk welke regels gelden op een bepaalde plek. Gewenste Voor gewenste ontwikkelingen (ontwikkelingen die passen binnen onze ontwikkelingen omgevingsvisies) kunnen procedures verminderd en verkort worden. Indien door sneller goede participatie en overleg door de initiatiefnemer met de omgeving van het realiseerbaar project, er geen gebruik wordt gemaakt van rechtsmiddelen, is de formele vergunningprocedure korter. Indien de omgeving onvoldoende is betrokken bij het proces en er daardoor onvoldoende draagvlak voor de ontwikkeling is, blijven zij beschikken over de huidige rechtsmiddelen en is er minder procedureel voordeel. Rho adviseurs voor leefruimte

14 10 De keuze voor een pilot omgevingsplan Maatwerk ten behoeve van het initiatief 4. Procedure Van het plan Communicatie Juridisch Gedragenheid 5. Effect Instrumenten Bereiken doelen Werkingsduur 6. Financieel Kosten Lange termijn Verbrede reikwijdte Regels in het omgevingsplan kunnen meer kwalitatief gemaakt worden dan de concrete en kwantitatieve regels van het bestemmingsplan. Dat biedt meer ruimte voor de burger of belanghebbende om een initiatief te onderbouwen en voor de gemeente om maatwerk te leveren. Anderzijds kan dat wel tot meer discussie leiden over wat wel en niet mogelijk is. Zowel een bestemmingsplan als een pilot omgevingsplan doorlopen de Wroprocedure. Op dit punt is er geen verschil. Het bestemmingsplan is een bekende planvorm zowel intern als extern. Bij opstellen van een omgevingsplan moet extra geïnvesteerd worden in informeren van belanghebbenden en overleg met betrokken partijen. Een pilot omgevingsplan is een innovatieve planvorm die mogelijk wordt gemaakt door de Crisis en herstelwet. Er is geen jurisprudentie op dit vlak. Het plan wordt opgesteld en onderbouwd binnen de kaders van de Wro en de Chw. De risico s worden op die manier beheerst en vormen gedurende het planproces een continu aandachtspunt bij de keuzes die gemaakt worden. Meer loslaten en kwalitatieve regels kunnen leiden tot discussie. Tegelijkertijd worden procedures daardoor eenvoudiger en kunnen actuele thema s worden meegenomen. Uiteraard wordt dat alleen bereikt met een heldere communicatie. Het bestemmingsplan kan als instrument niet voorzien in alle maatregelen die de gemeente wenst te nemen voor bepaalde beleidsonderwerpen. Het omgevingsplan biedt hier meer mogelijkheden. Op dit moment is het echter onduidelijk welk uitvoerings instrumentarium er straks aan het omgevingsplan gekoppeld is. Dit wordt in de fase van het voorontwerpomgevingsplan uitgewerkt. Wij willen doelen bereiken door regie te voeren en alleen te regelen wat we moeten regelen. Het omgevingsplan sluit veel meer bij deze doelstelling aan. Het bestemmingsplan is door jurisprudentie verworden tot een instrument, gebaseerd op rechtszekerheid. Het bestemmingsplan is 10 jaar geldig. Het omgevingsplan kent straks onder de omgevingswet geen geldigheidstermijn. Actualisering vindt plaats als de gemeente daar behoefte aan heeft en kan modulair plaats vinden. De kosten voor het opstellen van een omgevingsplan zijn voor de korte termijn hoger dan voor een bestemmingsplan. Hier is in onze budgetten al rekening mee gehouden. Na 2018 zal alsnog een omgevingsplan gemaakt moeten worden. Ondertussen zouden wel kosten voor bestemmingsplannen, beleid en verordeningen gemaakt worden. Mede daarom is ervoor gekozen nu reeds pilot omgevingsplannen op te stellen. Het modulair herzien en invoegen is op termijn goedkoper. Nu zijn de regels voor de fysieke leefomgeving verdeeld over het bestemmingsplan en sectoraal beleid en regels. Bij het opstellen van een bestemmingsplan blijven sectoraal beleid en regels bestaan naast dit plan. Afstemming tussen regels blijft dus ook. Het actueel houden van beleid en afstemming tussen regels kost geld en ambtelijke inzet. De pilot integreert regels voor de fysieke leefomgeving en stemt deze af. Opgenomen modules zijn na vaststelling allemaal actueel en hoeven niet meer los van elkaar actueel gehouden te worden en zijn goedkoper te herzien Rho adviseurs voor leefruimte

15 De keuze voor een pilot omgevingsplan Een kaderstellende milieueffectrapportage Voor een bestemmingsplan buitengebied is, gezien de eisen uit de Wet milieubeheer, de Natuurbeschermingswet en de vergaande jurisprudentie op dit vlak, in veel gevallen een planmer met passende beoordeling noodzakelijk. Een planmer plicht is aan de orde als een bestemmingsplan: - kaderstellend is voor een toekomstig besluit over mer (beoordelings)plichtige activiteiten: bijvoorbeeld bedrijfsactiviteiten die in het kader van de omgevingsvergunning milieu mer (beoordelings)plichtig zijn; - mogelijkheden biedt voor activiteiten die een significant negatief effect kunnen veroorzaken op Natura 2000 gebieden. Een passende beoordeling op grond van de Natuurbeschermingswet 1998 leidt automatisch tot een planmer plicht. Bij de beoordeling of sprake is van een planmer plicht, dient te worden uitgegaan van de maximale invulling van de bouw en gebruiksmogelijkheden die een plan biedt (bij recht, via binnenplanse afwijking en wijzigingsbevoegdheden). De keuze voor een omgevingsplan heeft in principe geen gevolgen voor deze beoordeling. Ook een bestemmingsplan met verbrede reikwijdte op grond van de Crisis en herstelwet dient in overeenstemming te zijn met de mer regelgeving en de Natuurbeschermingswet. Vanwege de directe doorwerking vanuit Europese regelgeving biedt de Crisisen herstelwet op dit punt geen mogelijkheden voor een afwijking van de geldende toetsingskaders of uitgestelde toets. Ten behoeve van de besluitvorming over de pilot omgevingsplannen wordt een mer procedure doorlopen, waarbij voor beide gemeenten één gezamenlijke milieueffectrapportage wordt opgesteld. De reikwijdte en het detailniveau van een planmer voor een regulier bestemmingsplan buitengebied wordt sterk bepaald door de vergaande jurisprudentie en de daarmee samenhangende eisen die de Commissie voor de m.e.r. stelt aan de inhoud van een planmer Buitengebied. Dit resulteert in gedetailleerde berekeningen van (veelal theoretische) maximale onderzoekssituaties. De inhoud van het MER is daarmee steeds meer gericht op het voorkomen van risico s in een eventuele beroepsprocedure en minder op het leveren van een positieve bijdrage aan de inhoud van het plan en de afwegingen die in dat kader moeten worden gemaakt. De komende overgang van Wro naar Omgevingswet biedt kansen om los te komen' van deze huidige praktijk en te komen tot een aanpak die beter aansluit bij de grondgedachten achter de nieuwe Omgevingswet. Het loslaten en bieden van flexibiliteit in het omgevingsplan heeft gevolgen voor de reikwijdte en het detailniveau van het planmer. Binnen de pilot verkennen wij op welke wijze het merinstrument optimaal kan worden ingezet om de besluitvorming over de omgevingsplannen te ondersteunen. Het MER kan worden ingezet om: - Af te bakenen van de voorwaarden waaronder wij ontwikkelingsruimte willen bieden; - in beeld te brengen van mogelijkheden en maatregelen waarmee nieuwe initiatieven een bijdrage kunnen leveren aan het oplossen van eventuele knelpunten en het versterken van waarden; - de wijze waarop de milieugevolgen kunnen worden gemonitord en de mogelijkheden om zo nodig bij te sturen uit te werken. Bijzonder punt van aandacht is daarbij de toetsing aan de Natuurbeschermingswet. In de aanvraag voor de pilotstatus in het kader van de Crisis en Herstelwet hebben wij het verzoek gedaan om in het plan regels op te kunnen nemen waarin wordt bepaald dat een vergunning en/of instemming op grond van de Natuurbeschermingswet 1998 moet zijn verkregen alvorens activiteiten mogen worden verricht. Dit kan consequenties hebben voor de opzet van de passende beoordeling en de depositieberekeningen die in dat kader worden uitgevoerd. Ook dit moet in het kader van onze pilot verder worden verkend. Rho adviseurs voor leefruimte

16 12 De keuze voor een pilot omgevingsplan Naast deze NVU is de Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) opgesteld. Dit is de startnotitie voor de planmer procedure. Met de Notitie reikwijdte en detailniveau worden de overlegpartners geraadpleegd over de opzet van het planmer en de onderliggende onderzoeken. Hierin zijn de uitgangspunten met betrekking tot het doel en de opzet van de planmer nader uitgewerkt Rho adviseurs voor leefruimte

17 3. Verbrede reikwijdte, (de)regulering en afstemming Beleid voor de fysieke leefomgeving Op weg naar de omgevingswet De Omgevingswet (en daarmee het omgevingsplan) heeft betrekking op de fysieke leefomgeving. Dat begrip is breder dan de goede ruimtelijke ordening uit de Wet ruimtelijke ordening. Op basis van artikel 1.2 van de Omgevingswet omvat de fysieke leefomgeving in ieder geval bouwwerken, infrastructuur, watersystemen, water, bodem, lucht, landschappen, natuur en cultureel erfgoed. Als gevolgen voor de fysieke leefomgeving worden onder andere aangemerkt activiteiten waardoor emissies, hinder of risico s worden veroorzaakt. Gevolgen voor de mens, voor zover deze wordt of kan worden beïnvloed via de onderdelen van de fysieke leefomgeving worden ook aangemerkt als gevolgen voor de fysieke leefomgeving. In het Besluit kwaliteit leefomgeving worden door het rijk normen en instructieregels opgenomen voor de verschillende aspecten van de leefomgeving. Daarmee wordt de kwaliteit van de fysieke leefomgeving vertaald in concrete normen. Naar aanleiding van een door de Tweede Kamer aangenomen amendement is het mogelijk dat gemeenten aanvullende eisen stellen aan de kwaliteit van de leefomgeving. Dat kan bijvoorbeeld als sprake is van onvoorziene gezondheidsrisico s, die nog niet door de wet worden beschermd. Zo kan een gemeente een omgevingsvergunning weigeren als sprake is van bijzondere omstandigheden, waardoor het verlenen van de vergunning zou leiden tot nadelig gevolgen voor de gezondheid. Voor het plangebied gelden op dit moment diverse ruimtelijke beleidskaders. Gemeentelijk beleid Voor het buitengebied geldt in Westvoorne de Omgevingsvisie Westvoorne 2030 welke op 5 juli 2016 is vastgesteld en waarmee de structuurvisie Westvoorne uit 1996 wordt vervangen.. Na vaststelling van de omgevingsvisie vormt deze het belangrijkste ruimtelijke beleidskader om te gebruiken als onderlegger van het bestemmingsplan. In de Omgevingsvisie Westvoorne 2030 is niet voor alle beleidsaspecten nieuw beleid geformuleerd. Een voorbeeld is het glastuinbouwbeleid. Hiervoor is de structuurvisie Glasherstructurering vastgesteld in 2009 en in 2011 gedeeltelijk herzien. De uitgangspunten uit deze visie zijn dus nog steeds van kracht en worden bij de opstelling van het omgevingsplan meegenomen. Gelet op de ruimtelijke ontwikkelingen van de laatste jaren is het beleid voor het landelijk gebied herijkt door het opstellen van de Omgevingsvisie Landelijk gebied. De Omgevingsvisie Landelijk gebied is op 5 juli 2016 vastgesteld en vervangt daarmee voor het buitengebied de structuurvisie Brielle uit Deze visie kan daarmee eveneens als beleidsmatige onderlegger voor het nieuwe plan dienen. De structuurvisie Brielle blijft gelden voor het stedelijk gebied. Regionale visies en beleid In 2013 is op regionaal niveau de gebiedsvisie Voorne Putten vastgesteld. Voor de noordrand van het eiland Voorne Putten is gewerkt aan een nadere uitwerking van de gebiedsvisie met een gebiedsperspectief Geuzenlinie Voorne Putten.. Het gaat om het gebied ten noorden van de N218. Rho adviseurs voor leefruimte

18 14 Verbrede reikwijdte, (de)regulering en afstemming Daarnaast zijn er diverse regionale visies opgesteld op het gebied van economie, recreatie, toerisme en wonen welke eveneens betrokken zullen worden bij het opstellen van het Omgevingsplan. Andere overheden De provincie heeft haar ruimtelijk beleid vastgelegd in de Visie ruimte en mobiliteit en de bijbehorende Verordening Ruimte. Met name de verordening is relevant voor ons omgevingsplan, omdat hierin de regels staan waaraan gemeenten moeten voldoen bij de opstelling van hun eigen ruimtelijke plannen. Mochten zich in de voorbereiding van het omgevingsplan initiatieven aandoen die in strijd zijn met de provinciale verordening, dan bieden onze omgevingsvisies wellicht basis om in overleg met de provincie te gaan over aanpassing of ontheffing van de verordening. Op dit moment doen zich overigens nog niet dergelijke situaties voor. Met onze omgevingsvisie als onderlegger kunnen we juist de wat minder ingrijpende aanpassingen ook al goed motiveren, uitgaande van een ruimtelijke kwaliteitsverbetering. Hiervoor is ook minder snel sprake van strijd met het provinciaal beleid. Dat neemt overigens niet weg dat continue aandacht moet zijn voor onderlinge afstemming, onder meer in het kader van de ladder voor duurzame verstedelijking. Op dit moment is de provincie gestart met het voorbereiden van een provinciale omgevingsvisie en bijbehorende provinciale omgevingsverordening. Beiden zullen meer aansluiten bij de bedoelingen van de Omgevingswet omtrent beleid en regelgeving voor de fysieke leefomgeving. Door de provincie bij de omgevingsplannen van Brielle en Westvoorne te betrekken, ontstaat de gewenste wisselwerking tussen beide overheidslagen. De rijksoverheid heeft de structuurvisie Infrastructuur en Ruimte vastgesteld, waarin een integrale visie op de ruimtelijke ontwikkeling van ons land is vastgelegd. Het Rijk richt zich in die visie op de grote lijnen die van belang zijn voor de ontwikkeling van Nederland. Daarnaast heeft het Rijk diverse sectorale visies opgesteld, zoals de structuurvisie Buisleidingen en de structuurvisie Windenergie op land. Inmiddels is de rijksoverheid gestart met de voorbereidingen van de Nationale Omgevingsvisie (NOVI). Deze visie moet in 2018 de nu nog vele bestaande Rijksstructuurvisies gaan vervangen. Ambtelijk worden wij regelmatig uitgenodigd om deel te nemen aan brainstormsessies die het Rijk organiseert over dit onderwerp. Op die manier zijn we ook betrokken bij dit proces. Ook is het belangrijk om de omgevingsplannen af te stemmen met de regels van het waterschap. Zowel het waterschap als de gemeenten stellen regels in het fysieke domein. Afstemming, voorkomen van strijdigheid en dubbele regelgeving is van belang op de thema s waterveiligheid, waterkwantiteit en kwaliteit en wegen. In algemene zin wordt de beleidsvorming van andere overheden gevolgd en beoordeeld op relevantie voor onze eigen ruimtelijke plannen en vindt zo nodig afstemming plaats. Met name als het om gemeentegrensoverschrijdende zaken gaat (denk aan geluid en externe veiligheid) is afstemming met omliggende gemeenten, DCMR en de veiligheidsregio een vanzelfsprekendheid Ambitie omgevingsplan De ruimte die de Omgevingswet biedt willen wij met het pilot omgevingsplan in beginsel benutten. Daarbij spelen twee aspecten een rol: het opnemen van het vigerende gemeentelijk beleid voor de fysieke leefomgeving in het omgevingsplan, dat nu nog via andere sporen is geregeld,; formuleren van integraal beleid en regels voor de kwaliteit van de fysieke leefomgeving. Wat betreft het integreren van de gemeentelijke verordeningen en beleidsregels voor de fysieke leefomgeving in het omgevingsplan kiezen wij voor een selectieve aanpak Rho adviseurs voor leefruimte

19 Verbrede reikwijdte, (de)regulering en afstemming 15 Daarbij spelen drie aspecten een rol: In de eerste plaats zijn de verordeningen en beleidsregels niet opgesteld met het oogmerk ze ooit mee te nemen in een omgevingsplan, waardoor er verschillen zijn in plangebieden en definities. De verordeningen en beleidsregels zouden moeten worden aangepast, ingetrokken en/of gedeeltelijk van kracht moeten blijven voor het gebied wat niet in het omgevingsplan wordt opgenomen. In de tweede plaats is de duidelijkheid en toegankelijkheid van het omgevingsplan een belangrijk aandachtspunt. Naarmate meer verordeningen en beleidsregels die qua opzet niet zijn afgestemd op het omgevingsplan worden opgenomen, kan de duidelijkheid van het omgevingsplan afnemen. tot slot is van belang dat er nog geen wettelijke standaarden zijn en het integreren van verordeningen en beleidsregels daardoor pionierswerk is. Om die reden is besloten om een selectie te maken van de verordeningen en beleidsregels die meegenomen worden in het omgevingsplan. De verordeningen en beleidsregels die aansluiten bij en van belang zijn voor de doelstelling om het bijzondere karakter van het buitengebied te behouden worden in ieder geval meegenomen en zo nodig aangepast (bijvoorbeeld door aanpassing van het gebied waarop de verordening van toepassing is, het op een andere manier raadpleegbaar maken of door een beleidsregel te actualiseren). Het betreft de verordeningen en beleidsregels die van belang zijn voor de landschapsstructuur (landschapskader, waardevolle bomen en dergelijke) en voor de beeldkwaliteit (welstandsnota). Voorts zijn de beleidsregels en verordeningen meegenomen waarvan opname noodzakelijk is of relatief eenvoudig (zoals het archeologiebeleid). Het omgevingsplan moet zodanig van opzet zijn dat in de toekomst beleidsregels of verordeningen relatief eenvoudig aan het plan kunnen worden toegevoegd. Naast het opnemen van de vigerende verordeningen en beleidsregels in het omgevingsplan is het mogelijk om voor zover de wetgeving zich daar niet tegen verzet eigen beleid en regels te formuleren voor de kwaliteit van de fysieke leefomgeving Keuzes verbrede reikwijdte In paragraaf 3.1 is aangegeven op welke manier het gemeentelijke beleid voor de fysieke leefomgeving in het omgevingsplan kan worden opgenomen. In deze paragraaf wordt specifieker aangegeven of en hoe de beleidsonderwerpen relevant zijn voor en zich laten vertalen in een omgevingsplan, uitgaande van de doelstellingen. Het huidige gemeentelijke beleid zoals vertaald in het vigerende bestemmingsplannen Landelijk gebied vormt het uitgangspunt. Dit beleid wordt geactualiseerd aan de hand van de omgevingsvisies. Het ruimtelijke beleid wordt aangevuld met de elementen, relevant voor de fysieke leefomgeving die in diverse andere gemeentelijke nota s, verordeningen en beleidsregels zijn opgenomen. Daarnaast wordt het huidige provinciale beleid zoals vastgelegd in de Visie ruimte en mobiliteit, Verordening ruimte 2014 en Programma ruimte en Programma mobiliteit meegewogen. Rho adviseurs voor leefruimte

20 16 Verbrede reikwijdte, (de)regulering en afstemming De volgende bestemmingsplannen worden vervangen door het omgevingsplan: Westvoorne Brielle Landelijk gebied Westvoorne Landelijk gebied De sinds de vaststelling van het bestemmingsplan De sinds de vaststelling van het bestemmingsplan Landelijk gebied vastgestelde Landelijk gebied vastgestelde postzegelbestemmingsplannen, wijzigingsplannen postzegelbestemmingsplannen, wijzigingsplannen en verleende afwijkingen. en verleende afwijkingen. Verbrede reikwijdte: beleid en regels voor de fysieke leefomgeving Westvoorne Brielle Omgevingsvisie Westvoorne 2030 Omgevingsvisie Landelijk gebied Brielle Handboek kwaliteitsverbetering buitengebied Landschapskader (nog op te stellen) (landschapskader/beeldkwaliteitsplan) Woonvisie 2014 Woonvisie Archeologische Monumentenzorg Archeologiebeleid Nota ruimtelijke kwaliteit Welstandsnota Gezondheidsbeleid Westvoorne Nota Lokaal Gezondheidsbeleid Toeristisch recreatief beleid Masterplan, Recreatie en toerisme, deelnotitie recreatie en toerisme in het kader van het ISVP Algemene Plaatselijke Verordening Westvoorne 2015 bruikbaarheid en aanzien van de weg (Hoofdstuk 1, afdeling 5) evenementen (Hoofdstuk 1, afdeling 7 m.u.v. openbare orde) bescherming van het milieu en het natuurschoon en zorg voor het uiterlijk aanzien van de gemeente (hoofdstuk 4) recreatiegebieden (overname van GZH) Algemene Plaatselijke Verordening Brielle 2013 bruikbaarheid en aanzien van de weg (Hoofdstuk 1, afdeling 5) evenementen (Hoofdstuk 1, afdeling 7 m.u.v. openbare orde) bescherming van het milieu en het natuurschoon en zorg voor het uiterlijk aanzien van de gemeente (hoofdstuk 4) Evenementenbeleid met Evenementenbeleid Brielle 2004 calamiteitenplan Integraal Veiligheidsbeleid Nota Integraal Veiligheidsbeleid Bedrijfsmatige paardenhouderij Beleidsregel Bed and Breakfast en Gastenverblijven Gemeentelijk verkeer en vervoersplan Rioleringsplan (wordt geactualiseerd) Externe veiligheidsvisie Brielle Bodemkwaliteitskaart en bodembeheersplan Bodemkwaliteitskaart Brielle Westvoorne Detailhandel Westvoorne Terrassenbeleid 2008 (wordt geactualiseerd) Glasherstructurering Westvoorne Groenbeheerplan Milieubeleidsplan Brielle Nota hondenpoepbeleid Nota Parkeerbeleid Sportnota Waterplan Westvoorne Waterplan Brielle Rho adviseurs voor leefruimte

21 Verbrede reikwijdte, (de)regulering en afstemming 17 Voorne Putten Gebiedsvisie 'Voorne Putten (her )ontdekt' regionale bodemkwaliteitskaart Afsprakenkader Geluid en Ruimtelijke ontwikkeling project Kreken Kweken Economisch Profiel van Voorne Putten Gebiedsperspectief Geuzenlinie Voorne Putten Visie Gastvrijheidseconomie Voorne Putten Regionale woonvisie Geluidscontouren Europoort Maasvlakte, Maasvlakte II, Botlek Vondelingenplaat, helihaven Maasvlakte Veiligheidscontouren Europoort Maasvlakte, Maasvlakte II, Botlek Vondelingenplaat 3.4. Keuzes (de)regulering De opgave die bij (de)regulering voor ligt is niet meer regels op te stellen dan nodig is om het beleid van beide gemeenten te kunnen realiseren. Omdat de Afgelopen 10 jaar de maatschappij is veranderd en daarmee ook de aandachtspunten in beleid, moeten we de bestaande regels kritisch tegen het licht houden. Dit doen we in twee stappen; 1. We onderzoeken welke regels nodig zijn om de hoofdlijnen van beleid te realiseren van beide omgevingsvisies; 2. Op een gedetailleerder niveau worden regels in beide bestemmingsplannen tegen het licht gehouden. Deze stap wordt uitgevoerd tijdens het opstellen van het voorontwerp omgevingsplan. Wij hanteren daarbij de volgende uitgangspunten; (de)regulering is gericht op de doelen die wij in beide gemeenten willen bereiken; (de)regulering moet aansluiten bij de reikwijdte van het omgevingsplan; De mate van flexibiliteit moet minimaal gelijk zijn aan en bij voorkeur groter zijn dan de vigerende plannen (onder meer ter voorkoming van nieuwe postzegelplannetjes); We onderzoeken in hoeverre deze flexibiliteit kan ontstaan door gebruik te maken van kwalitatieve normen (bijvoorbeeld: passend in het landschap in plaats van hanteren van bouwhoogten); Regelgeving die ontstaan is door incidenten willen we zoveel mogelijk voorkomen; We maken ruimte voor andere vormen van regulering, zoals het hanteren van bepaalde procesregels (bijvoorbeeld met betrekking tot het genereren van draagvlak), inspireren en meer leunen op vertrouwen tussen overheid en burger Afstemming Een belangrijke reden voor de samenwerking tussen Brielle en Westvoorne is om beleid beter op elkaar af te stemmen. Afstemmen van beleid raakt de volgende onderwerpen: Beleidsmatige afstemming. We nemen vergelijkbare beleidsstandpunten in over specifieke onderwerpen. Het uitgangspunt hiervoor zijn beide omgevingsvisies. In beide visies is de kwaliteit van het landschap een belangrijk uitgangspunt. In beide gemeenten komen 4 gebieden voor die sterk vergelijkbaar zijn en waar afstemming in de omgevingsvisies al is terug te lezen. Het betreft de Oude en jonge zeekleipolders, het Brielse Meer en de kassengebieden. De te bereiken doelen voor deze gebieden zijn vergelijkbaar. Daarnaast komen er landschappen voor die uniek zijn voor elke gemeente afzonderlijk (Westvoorne: de zanderijen, Brielle, de veenpolders). Met name als het gaat om behoud en versterking van landschappelijke kwaliteiten (deze doelen zijn vergelijkbaar), kan regelgeving (de wijze waarop doelen worden bereikt) afwijken. Rho adviseurs voor leefruimte

22 18 Verbrede reikwijdte, (de)regulering en afstemming Afstemming regelgeving. Beleid wordt vertaald in regels. Die worden voor de vergelijkbare beleidsonderdelen zoveel mogelijk gelijk getrokken. Als dat op onderdelen niet lukt, wordt dit gemotiveerd en inzichtelijk gemaakt en desgewenst op het niveau van de gemeenteraden besproken. Daar waar beleidsmatig andere keuzes worden gemaakt, bijvoorbeeld bij de voor Brielle en Westvoorne unieke landschappen, kan regelgeving afwijken. Procesmatige afstemming. Dit betreft de spelregels hoe we met initiatieven willen omgaan. Welke verplichtingen kent de initiatiefnemer, op welke wijze faciliteert de gemeente, welke procedure moet worden doorlopen, etc. Deze processen stemmen we goed op elkaar af, ook met het oog op een verdere ambtelijke samenwerking in de toekomst. De samenwerking voor beide omgevingsplannen voor het buitengebied beperkt zich in eerste instantie tussen Brielle en Westvoorne. Om ook tot afstemming met andere gemeenten op Voorne Putten te komen, wordt tijdens de afstemming eveneens gekeken naar beleid en regelgeving van Hellevoetsluis en Nissewaard Digitale vormgeving omgevingsplan Het omgevingsplan verschilt op een aantal onderdelen van het bestemmingsplan. Zo bevat het omgevingsplan regels voor activiteiten die gericht zijn op het bereiken en in stand houden van een veilige en gezonde fysieke leefomgeving en een goede omgevingskwaliteit. Het vertrouwde referentiekader goede ruimtelijke ordening uit de Wro verdwijnt. Een gezonde fysieke leefomgeving is een breder kader dan de goede ruimtelijke ordening. Zo zijn onder meer milieuaspecten, beeldkwaliteit, en welstand onderdeel van een gezonde fysieke leefomgeving en kunnen daarmee onderdeel zijn van een omgevingsplan. Volgens de Omgevingswet gaat het in een omgevingsplan om het waarborgen van de veiligheid, het beschermen van de gezondheid, het beschermen van het milieu, het beschermen van landschappelijke of stedenbouwkundige waarden, het behoud van cultureel erfgoed, de natuurbescherming, het tegengaan van klimaatverandering, de kwaliteit van bouwwerken, de evenwichtige toedeling van functies aan locaties, het behoeden van de staat en werking van infrastructuur voor nadelige gevolgen van activiteiten, het beheer van infrastructuur, het beheer van watersystemen, het beheer van geobiologische en geothermische systemen en ecosystemen, het beheer van natuurlijke hulpbronnen, het beheer van natuurgebieden en het gebruik van bouwwerken (artikel 1.2 Omgevingswet). Een gemeente mag zelf bepalen of alle regels en bepalingen die betrekking hebben op de fysieke leefomgeving uiteindelijk in een omgevingsplan terecht komen. Er kan ook voor worden gekozen om bepaalde onderdelen separaat te blijven regelen in beleidsregels of verordeningen. Het omgevingsplan heeft dan echter niet het beoogde integrale karakter. In het omgevingsplan kunnen gemeentelijke beleidsregels en verordeningen worden geïntegreerd of er kan naar worden verwezen. Voordeel van het werken met een verwijzing naar beleidsregels of verordeningen is dat het omgevingsplan niet behoeft te worden gewijzigd bij veranderende inzichten: het wijzigen van de materiële beleidsregel of de verordening is dan voldoende. Nadeel is dat het bedoelde integrale karakter minder goed uit de verf komt. Het uitgangspunt voor het omgevingsplan is dat beleidsregels en verordeningen waar mogelijk in het omgevingsplan worden verwerkt. Het omgevingsplan kent geen geldigheidstermijn (uiterste houdbaarheidsdatum): een eenmaal vastgesteld omgevingsplan blijft gelden en kan op onderdelen steeds worden herzien. Alleen het onderdeel dat wordt herzien is daarbij onderdeel van de vaststellingprocedure en staat open voor beroep. Bij de inrichting van de set van regels voor een omgevingsplan en de opzet van de verbeelding wordt rekening gehouden met deze mogelijkheid om onderdelen (modules) eenvoudig te kunnen herzien. Er hoeft daarmee ook geen uitgebreid feitelijk onderzoek gedaan te worden naar uiteenlopende uitvoeringsvarianten van het plan: dit kan worden doorgeschoven naar het moment waarop er daadwerkelijke sprake is van een ontwikkeling Rho adviseurs voor leefruimte

23 Verbrede reikwijdte, (de)regulering en afstemming 19 Schematisch zou de opzet van een omgevingsplan er dan als volgt uit kunnen zien. Figuur 3.1. Lagen in de verbeelding (plat vlak en in digitale laagopbouw) met een voorbeeldmodule van de regels De raadpleger prikt door op de verbeelding op een bepaalde locatie te klikken als het ware door alle lagen/modules in het omgevingsplan en ziet alle relevante onderdelen van het omgevingsplan, met uitsluitend de onderdelen van de regels die voor de betreffende locatie van belang zijn. Naar een opzet voor het omgevingsplan voor onze gemeenten In het omgevingsplan voor onze gemeenten: zullen waar mogelijk algemene regels worden gehanteerd; zal indien noodzakelijk en wenselijk een onderscheid in deelgebieden worden gemaakt: deze deelgebieden kunnen op verschillende niveaus worden onderscheiden: doel/koers op hoofdlijnen: het onderscheid tussen de deelgebieden uit de omgevingsvisies; in het omgevingsplan wordt zo veel mogelijk uitgegaan van algemene toelaatbaarheid, waar nodig gekoppeld aan bestaand gebruik; de toelaatbaarheid van ontwikkelingen wordt voorts gekoppeld aan een locatietoets; gebruik: de vigerende systematiek van bestemmingen in bestemmingsplannen impliceert een gebiedsindeling op basis van feitelijk gebruik; in het omgevingsplan wordt hier terughoudendheid mee omgegaan; waar dat niet nodig is worden functies niet van elkaar onderscheiden maar worden meerdere vormen van gebruik rechtstreeks toegestaan; ten Rho adviseurs voor leefruimte

24 20 Verbrede reikwijdte, (de)regulering en afstemming opzichte van het traditionele bestemmingsplan is sprake van een globalisering van bestemmingen en een vergroting van de flexibiliteit; concrete, feitelijk aanwezige, te verwachten of te realiseren waarden: op perceelsniveau wordt de bescherming van deze waarden geborgd; ontwerpend aspect: de indeling in deelgebieden speelt met name een rol in de versterking van de verschillen tussen deelgebieden en versterking van de onderscheidende kenmerken van een deelgebied, door het stellen van gebiedsgerichte voorwaarden aan nieuwe ontwikkelingen, zoals bijvoorbeeld de voorwaarden voor landschappelijke inpassing per deelgebied; zal worden bijgedragen aan duurzame verbetering van de kwaliteit van de fysieke leefomgeving omgevingskwaliteit, onder andere door: de duidelijke verwijzing naar de landschapskaders; het opnemen van de voorwaarde bij bepaalde ontwikkelingen dat sprake moet zijn van een toevoeging van ruimtelijke kwaliteit; het opnemen van kwalitatieve voorwaarden bij bepaalde ontwikkelingen zoals voorwaarden met betrekking tot milieuaspecten, duurzaamheid en gezondheid; ondernemersklimaat: bieden van ruimte voor agrarische en toeristische ontwikkelingen 3.7. Instrumentarium en digitale vormgeving Bij de nieuwe doelen en uitgangspunten hoort ook een vernieuwd instrumentarium dat aansluit bij de beoogde doelen (integraal, globaal, doelgericht denken, afwegingsruimte, kwalitatief in plaats van kwantitatief, vertrouwen). Dit instrumentarium bestaat uit verschillende soorten van regels: bouw en gebruiksregels en beoordelingsregels, meldingsregels, maatwerkvoorschriften en regels en regels voor gelijkwaardigheid. Een omgevingsplan kan geen verplichte vergunningen voorschrijven (in het bestemmingsplan: omgevingsvergunning voor slopen of omgevingsvergunning voor uitvoeren werken en werkzaamheden) of binnenplanse afwijkingen bevatten: deze worden in de Omgevingswet zelf geregeld. Het omgevingsplan kan wel de criteria bevatten op basis waarvan een omgevingsvergunning voor een afwijkingsactiviteit van de Omgevingswet wordt verleend. Naar een opzet voor het omgevingsplan Bij de keuze voor instrumentarium wordt gestreefd naar minder regels en ontwikkelingen die minder of kortere procedures mogelijk maken. De voorkeur wordt gegeven aan het rechtstreeks toestaan van initiatieven en ontwikkelingen mits voldaan wordt aan een aantal voorwaarden. Het is vervolgens de verantwoordelijkheid van de initiatiefnemer om aan deze voorwaarden te (blijven) voldoen. Dit vraagt extra aandacht en alertheid van de ambtelijke medewerkers die belast zijn met handhaving. Waar nodig worden de regels aangevuld met de bepaling dat een melding van een ontwikkeling moet worden gedaan bij het college van burgemeester en wethouders. Hierdoor ontstaat een duidelijk toetsingsmoment en kunnen zo nodig ook maatwerkregels worden opgelegd. Ontwikkelingen of activiteiten die niet rechtstreeks of met melding worden toegestaan kunnen met een afwijking of delegatie worden toegestaan: het omgevingsplan bevat de voorwaarden waaronder deze instrumenten kunnen worden toegepast. Bij de vertaling van de Nota van Uitgangspunten in het omgevingsplan zullen de daadwerkelijke keuzes voor instrumenten worden gemaakt Rho adviseurs voor leefruimte

25 Verbrede reikwijdte, (de)regulering en afstemming 21 Objectgerichtheid Uitgangspunt voor omgevingsplannen is het objectgericht benaderen van de informatie en de regels die in een omgevingsplan staan. Gronden en panden zijn objectgericht te benaderen indien de gronden gekoppeld worden aan een getekend vlak waaraan de betreffende regels voor de gronden en panden zijn gekoppeld. Zo krijgt de burger alle regels die voor het perceel van toepassing zijn direct inzichtelijk. We gebruiken hiervoor zoveel mogelijk bestaande standaarden en technieken. Mogelijk wordt een speciale raadpleegomgeving ontwikkeld waarmee het plan naar de wensen van onze gemeenten toegankelijk gemaakt kan worden. Rho adviseurs voor leefruimte

26 22 Verbrede reikwijdte, (de)regulering en afstemming Rho adviseurs voor leefruimte

27 4. Ambitie en uitgangspunten omgevingsplan Algemeen Planfilosofie De Omgevingswet gaat uit van een andere filosofie dan de huidige Wet ruimtelijke ordening (Wro): minder regels, deregulering; meer loslaten: vertrouwen als uitgangspunt; integratie van aspecten rondom de fysieke leefomgeving in één ruimtelijk plan (verbrede reikwijdte); meer ruimte voor afwegingen op gemeentelijk niveau; meer ruimte en flexibiliteit voor wenselijke ontwikkelingen; waarborgen van de gewenste omgevingskwaliteit. Deze filosofie vormt de rode draad bij het opstellen van onze omgevingsplannen Doelen voor ons omgevingsplan Wij willen de nieuwe planfilosofie graag toepassen in het nieuwe planningsstelsel voor het buitengebied. Daarbij spelen de volgende overwegingen een rol: voorbereiden op de Omgevingswet, in instrumentarium, werkwijzen en organisatie; gebruik maken van de mogelijkheden die het instrumentarium van de Omgevingswet biedt om ontwikkelingen eenvoudiger mogelijk te maken; integreren van beleidsvelden met betrekking tot de fysieke leefomgeving in één integraal instrument. Afstemmen van beleid en regelgeving voor de fysieke leegomgeving tussen beide gemeenten. Wij streven naar eenduidig beleid en duidelijkheid voor burgers. De Omgevingswet biedt in de ogen van het gemeentebestuur in dat licht een aantal kansen: maken van (meer) integrale afwegingen, waarbij verschillende afwegingskaders worden afgestemd en geïntegreerd. Dit zowel binnen de gemeenten als tussen de gemeenten; beleid en regelgeving meer richten op beleidsdoelen dan op een normatieve vertaling daarvan; het meer faciliteren van ontwikkelingen, zonder onnodige procedures. Het huidige planningsstelsel, zoals vertaald in het huidige provinciale en gemeentelijke ruimtelijk ordeningsbeleid heeft, naast bescherming van de ruimtelijke kwaliteit, weliswaar als insteek om ruimte te bieden aan ontwikkelingen, maar beide werken in de praktijk vaak belemmerend. De betrokken beleidsdoelen zijn in het algemeen uitgewerkt in concrete (kwantitatieve en normatieve) regels en kaders. In plaats van faciliterend te zijn voor gewenste ontwikkelingen onder de goede voorwaarden, zijn de huidige regels te zeer gericht op het voorkomen van ongewenste ontwikkelingen. De ruimte ontbreekt vaak om op een andere dan de voorgeschreven manier de doelen te bereiken. Het is onze ambitie om nieuwe op basis van onze omgevingsvisies passende ontwikkelingen zo veel mogelijk rechtstreeks of met zo beperkt mogelijke procedures mogelijk te maken. Wij zoeken voor het buitengebied naar instrumenten om te kunnen komen tot een integratie van eigen beleid en regelgeving, waarbij flexibiliteit wordt bereikt door het behalen van de achterliggende beleidsdoelen te borgen in plaats van die uit te werken in concrete normen en maatregelen. Een instrument waarmee Rho adviseurs voor leefruimte

28 24 Ambitie en uitgangspunten omgevingsplan effectiever en efficiënter ingespeeld kan worden op gewenste ontwikkelingen, waarbij meer maatwerk kan worden geleverd met een gelijkwaardig en mogelijk zelfs beter resultaat. Doel voor het omgevingsplan is vierledig: de bijzondere kwaliteit van het buitengebied van Brielle en Westvoorne behouden en versterken; passende economische ontwikkelingen mogelijk maken; nieuwe gewenste ontwikkelingen faciliteren en eenvoudig mogelijk maken, onder de goede voorwaarden; integreren van regelgeving rondom de fysieke leefomgeving in het omgevingsplan. Een afgeleide doelstelling is dat we dit willen bereiken door beleid en regelgeving zoveel mogelijk tussen de gemeenten op Voorne Putten af te stemmen. Deze doelen vragen om een ander instrumentarium dan de vigerende bestemmingsplannen Landelijk gebied. Wij willen een meer integrale en meer flexibele regeling waarbij met behoud van de omgevingskwaliteit beter kan worden ingespeeld op ontwikkelingen in het buitengebied; een juridisch kader dat meer ruimte biedt voor maatwerk in de belangenafweging (op basis van kwalitatieve criteria, gelijkwaardige oplossingen). Het omgevingsplan vraagt daarom om een goede mix van loslaten en sturen/vinger aan de pols houden. Daarbij zal een verschuiving optreden van kwantitatief en normatief naar een meer kwalitatieve en faciliterende regeling. De kunst is om gewenste ontwikkelingen direct mogelijk te maken en ongewenste ontwikkelingen te voorkomen. Mogelijkheden Bij het benutten van de kansen en mogelijkheden die de Omgevingswet biedt zijn de volgende aspecten van belang. Goede fysieke leefomgeving De nieuwe Omgevingswet richt zich op het in stand houden van een veilige en gezonde fysieke leefomgeving en een goede omgevingskwaliteit. De term goede ruimtelijke ordening' verdwijnt. Hiermee heeft het omgevingsplan een bredere reikwijdte dan het huidige bestemmingsplan. Milieu, ruimtelijke ordening en andere aspecten van de fysieke leefomgeving kunnen worden geïntegreerd in het omgevingsplan. Daardoor ontstaat ook een meer integrale beleidsvorming en toetsing. De regelgeving kan zo worden vereenvoudigd. De regels worden inzichtelijker en strijdige en dubbele regelingen worden voorkomen. Ze worden immers op één plek samengebracht. Afwijken van wettelijke kaders De pilotstatus op basis van de Crisis en Herstelwet biedt kansen om op onderdelen af te wijken van het huidige wettelijk kader. Voorbeelden daarvan zijn de mogelijkheid om regels op te nemen die verder gaan dan een goede ruimtelijke ordening (toepassen verbrede reikwijdte) en de mogelijkheid om gebruiks en bouwmogelijkheden anders dan door bestemmingen aan te geven. Kwalitatieve én kwantitatieve toetsingsregels Het Omgevingsplan biedt ruimte om nieuwe ontwikkelingen mogelijk te maken met kwalitatieve regels. Het kan een flexibeler kader bieden dan een bestemmingsplan. Het bestemmingsplan kan en mag alleen concreet toetsbare kwantitatieve regels bevatten. Het omgevingsplan biedt mogelijkheden voor meer directe regels, onder voorwaardelijke bepalingen: ja, mits. Hiermee kunnen gewenste ontwikkelingen makkelijker en sneller mogelijk worden gemaakt. Houdbaarheidstermijn en aanpassing modules. Het bestemmingsplan heeft een maximale houdbaarheidstermijn van 10 jaar. Het omgevingsplan kent geen einddatum 1. Het omgevingsplan biedt wel meer mogelijkheden om het beleid te monitoren en tussentijds bij te sturen. Periodieke monitoring kan leiden tot tussentijdse aanpassing van inhoudelijke modules. Als bijvoorbeeld beleid voor externe veiligheid aanpassing behoeft, kan 1 Als dit plan wordt vastgesteld onder de Wro, dan is het een bestemmingsplan met verbrede reikwijdte met een houdbaarheidstermijn van 20 jaar. Zou het plan onder de nieuwe Omgevingswet worden vastgesteld, dan geldt er geen einddatum Rho adviseurs voor leefruimte

29 Ambitie en uitgangspunten omgevingsplan 25 dat tussentijds alleen voor dat aspect worden opgenomen. Hierbij blijven andere aspecten onaangeroerd. Het aangepaste aspect is dan ook alleen onderwerp van besluitvorming en eventueel bezwaar en beroep. Dit maakt de actualisering van het omgevingsplan eenvoudiger. In de volgende paragrafen worden verschillende varianten voorgesteld voor de ambitie en insteek van het omgevingsplan. Op basis van de hierboven beschreven planfilosofie worden deze varianten met de klankbordgroep en de gezamenlijke gemeenteraden besproken, waarmee we de ambitie bepalen waarmee het omgevingsplan uitgewerkt gaat worden. Uiteraard zijn de keuzes niet altijd zwart of wit, maar door een discussie te voeren over de varianten, krijgen wij zicht op de voorkeuren voor de uitwerking van het plan Kwaliteit van de leefomgeving Wij zetten in op behoud en versterking van de kwaliteit van de fysieke leefomgeving. In onze omgevingsvisies is onderscheid gemaakt in verschillende deelgebieden op basis van de in onze gemeenten aanwezige landschapstypen. Wij hanteren de volgende uitgangspunten: De landschapstypen vormen in het omgevingsplan de basis voor het beleid en de uitwerking van de regels. Voor het waarborgen van de ruimtelijke kwaliteit wordt de welstandsnota opgenomen in het omgevingsplan. De landschappelijke kwaliteitskaders die worden opgesteld vormen de basis voor vormgeving, inpassing en ruimtelijke kwaliteitsverbetering bij ontwikkelingen. Een goed en gezond leefmilieu, duurzaamheid en veiligheid vormen belangrijke kwaliteiten die betrokken worden in afwegingen die gedaan worden op basis van onze omgevingsplannen Functies In het omgevingsplan wordt bepaald waarvoor gronden gebruikt mogen worden. In het omgevingsplan kunnen we op verschillende manieren omgaan met het toestaan van functies. Binnen een bandbreedte tussen alle functies die bijdragen aan een goede en gezonde leefomgeving en een regulier bestemmingsplan zoals we dat nu kennen, kiezen Brielle en Westvoorne voor de volgende benadering: Functies die passen binnen de koers en kwaliteiten van het betreffende landschapstype (voor de verschillende landschapstypes, zie de beide omgevingsvisies) zijn toegestaan. Dat betekent dat bestaande functies worden gerespecteerd en zo nodig specifiek worden toegestaan, maar nieuwe ontwikkelingen niet functioneel worden benoemd. Rho adviseurs voor leefruimte

30 26 Ambitie en uitgangspunten omgevingsplan 4.4. Bouwen In het omgevingsplan wordt bepaald wat ten behoeve van de toegestane functies gebouwd mag worden. Er zijn verschillende insteken voor het opnemen van bouwregels mogelijk. Binnen een bandbreedte tussen Gebouwen en bouwwerken zijn toegestaan mits passend in de stedenbouwkundige en landschappelijke kwaliteit van het buitengebied en de bouwvoorschriften van een regulier bestemmingsplan zoals we dat nu kennen, kiezen Brielle enn Westvoorne voor de volgende benadering: Gebouwen en bouwwerken zijn toegestaan indien wordt voldaan aan de beleidsregels van hett handboek kwaliteitsverbetering buitengebied. Deze beleidsregels verschillen per landschapstype. Aanvullend wordt voor specifieke gevallen bezien in hoeverree kwalitatievee normenn aangevuld moeten worden met kwantitatieve normen Flexibiliteit In het omgevingsplan gaan wij werken met dee flexibiliteitsbepalingen die de omgevingswet mogelijk maakt: Binnen het omgevingsplan o Melding o Afwijking Buiten het omgevingsplan o Delegatie Dialoogg met de omgeving Bij het toepassen t vann afwijkings en delegatie bevoegdhedenn vinden wij het van belang dat de initiatiefnemer een dialoog met m de omgeving voert. Doel van de dialoog is draagvlak voor een initiatief genereren, hett verbeteren van v plannenn en het rekening houden met belangen van de omgeving Rhoo adviseurs voor leefruimte

31 5. Het planproces 27 Voor het gehele planproces (Nota van Uitgangspunten en bestemmingsp plan met verbrede reikwijdte) is onderstaand schema gehanteerd. Hierin zijn de afwegingenn tussen de verschillende instrumenten en hun doorlooptijd weergegeven. Na de vaststelling van de Nota van Uitgangspunten, starten we de bestemmingsplannen met verbrede reikwijdte op (omgevingsplannen). Parallel daaraan stellen we een MER op. Afhankelijk van een mogelijke wetswijziging die betrekking heeft op de herzieningsplicht vann de bestemmingsplannen in het kader van de Wet ruimtelijke ordening, starten we eveneens met het opstellen van een beheersverordening voor beide plannen. Na de zomer wordt het voorontwerpbestemmingsplan opgesteld. Hierinn worden de uitgangspunten met betrekking tot reikwijdte en deregulering verder uitgewerkt en vervolgens vertaald inn regels en verbeelding. Vervolgens wordt geïnventariseeg erd omdat dan ook duidelijk is op welk detailniveau de inventarisatie moet plaats vinden. Bij dat proces betrekken wij de ambtelijke a organisatie, stakeholders in de vorm van dee klankbordgroep, beide colleges en de gemeenteraden. Het proces wordt begeleid door een ambtelijkee projectgroepp en een stuurgroep. De weerslag van deze werkzaamheden leggen wij in de vorm van eenn definitief voorontwerpbestemmingsplan ter t inzage, zodat ook bewoners en gebruikers van hett buitengebied kennis kunnen nemen van het plan. Daarbij voorzien wij in de nodige toelichting op het nieuwe plan. Rho adviseurs voor leefruimte