VTO Vroeghulp. Jaarverslag 2008

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "VTO Vroeghulp. Jaarverslag 2008"

Transcriptie

1 VTO Vroeghulp Jaarverslag 2008

2 Voorwoord Signaleerders essentiële schakel in de zorgketen Inhoudsopgave Voorwoord Signaleerders essentiële schakel in zorgketen Dicht bij het vuur Anita Keuning, JGZ-verpleegkundige VTO-Vroeghulp (doelstelling en doelgroep) We zetten ouders op het juiste spoor Marianne Hamersma, eigenaresse en groepsleidster van de Speelhoeve Nieuwe ontwikkelingen in De tijd blijkt altijd weer sneller te gaan dan ik verwacht. Vorig jaar zat ik rondom dit tijdstip ook achter de computer om een voorwoord te schrijven voor het jaarverslag en dat lijkt toch echt nog niet zo lang geleden. Ik schat in dat ik niet de enige ben die dit zo ervaart. Dit hoeft geen probleem te zijn, maar is in bepaalde situaties wel lastig. Dan moet ik bijvoorbeeld eigenlijk iets doen, maar omdat het nog niet heel urgent is, schuif ik dit steeds voor mij uit. Met als gevolg dat ik ineens voor een voldongen feit sta en móét handelen, omdat het anders geen zin meer heeft. Of het is eigenlijk al te laat om nog actie te ondernemen, omdat bijvoorbeeld de datum verstreken is waarvoor ik had moeten reageren. Aanmeldingen Grote positieve sprongen Adrie van der Veen, peuterspeelzaalleidster Tommie Leeftijd aangemelde kinderen Reden van aanmelding Je weet zeker dat het goed komt Loes Galema, pedagoog JGZ 0-19 jaar Aard van het eindadvies Ouders willen gehoord worden Sibbel de Jong, schoolmaatschappelijk werker Timpaan Samenstelling teams Zo vroeg mogelijk de juiste beslissing Klaas Politiek, intern begeleider basisschool Colofon Ik schrijf dit omdat ik mij zo voor kan stellen dat het soms ook zo gaat als iemand zich zorgen maakt over de ontwikkeling van een kind. Je begint je zorgen te maken en je vraagt je af: Komt dit wel goed? Je besluit het nog even aan te zien. Een tijdje later wordt de zorg wat serieuzer en je overweegt het er eens met een collega over te hebben. Maar het heeft niet zo n haast, want wie weet is er niets aan de hand. En weer een paar maanden later realiseer je je ineens dat het kind over een maand weggaat voor een volgende levensstap. In het gunstigste geval besluit je toch nog te handelen en deel je je zorg met anderen. In het minder gunstige geval denk je: Ach, als er wat is kan mijn opvolger wel actie ondernemen. Herkenbaar menselijk gedrag, maar niet in het belang van het kind. Het zou voor het kind en ook voor diens ouders veel beter zijn als we onze zorg serieus nemen en direct actie ondernemen. Pas dan krijgt het kind de kans zich zo optimaal mogelijk te ontwikkelen. Gelukkig nemen signaleerders hun zorg meestal wél serieus en wordt er alert gereageerd als er zorg is, in plaats van het uitstellen van het uitspreken van die zorg. Dit komt ook naar voren in de cijfers in dit jaarverslag en het doet mij veel plezier dit te kunnen constateren. VTO-Vroeghulp is afhankelijk van de signaleerders als eerste schakel in de keten, om daarna de zorg over te kunnen nemen. De signaleerders zijn daarmee de belangrijkste schakel in de keten. Zolang signalen niet worden besproken of doorgegeven, mis je de aansluiting met de zorgketen. Juist om het belang van die signaleerders extra te benadrukken hebben we hen een prominente rol gegeven in ons jaarverslag. Het is vertrouwenwekkend en hoopgevend dat wij allen onze verantwoordelijkheid ten aanzien van kinderen serieus nemen! Anja van Vliet Provinciaal coördinator VTO-Vroeghulp 2 VTO Vroeghulp Jaarverslag 2008 VTO Vroeghulp Jaarverslag

3 VTO-Vroeghulp Dicht bij het vuur Als JGZ-verpleegkundige bereiken Anita Keuning van meerdere kanten signalen als er zorgen zijn over een kind. Bijvoorbeeld via de peuterspeelzaal, het consultatiebureau of signalen vanuit het buurtnetwerk. In gebiedsgerichte netwerken worden bijvoorbeeld eens in de zes weken risico s gesignaleerd en besproken. Doelstelling Het doel van VTO-Vroeghulp is het vroegtijdig onderkennen van ontwikkelings- en gedragsproblemen en daar waar nodig in een zo vroeg mogelijk stadium hulp verlenen aan kind en ouders of verzorgers. VTO-Vroeghulp wil er samen met ouders of verzorgers voor zorgen dat hun kind zich zo goed mogelijk ontwikkelt. Daarom werken hulpverleners van verschillende instellingen samen in de VTO-Vroeghulpteams. Zij zorgen ervoor dat de hulpverleningsvormen zo goed mogelijk op elkaar én op de wensen van de ouders worden afgestemd. Doelgroep Kinderen van 0-7 jaar waarbij men vragen, twijfels of zorgen heeft over hun ontwikkeling. VTO-Vroeghulpteams Er zijn vijf multidisciplinaire VTO-Vroeghulpteams werkzaam binnen de provincie Friesland, te weten in Leeuwarden, Dokkum, Drachten, Heerenveen en Sneek. Alle teams zijn dit jaar elf keer bijeen geweest. Tijdens dit overleg worden nieuw aangemelde kinderen besproken en wordt een voorstel gedaan met betrekking tot nadere diagnostiek, begeleiding of behandeling en schoolkeuze. Doordat de hulpvragen vanuit verschillende invalshoeken besproken worden, kan aan ouders vervolgens een weloverwogen advies voorgelegd worden. Gemiddeld worden er twintig kinderen per teamoverleg besproken. Public Relations Veel reeds gemaakte contacten werden op een natuurlijke manier onderhouden. VTO-Vroeghulp heeft ook dit jaar voorlichtingsavonden georganiseerd voor peuterspeelzaalleidsters en medewerkers van de kinderopvang. Er is contact geweest met enkele coördinatoren Jong in Friesland/Centra voor Jeugd en Gezin en beleidsmedewerkers van gemeenten en provincie. De Centra voor Jeugd en Gezin zullen ook in het jaar 2009 onze aandacht vragen. Omdat het belangrijk is dat de Centra voor Jeugd en Gezin en VTO- Vroeghulp de hulpverlening voor zorgkinderen van 0 tot 7 jaar goed op elkaar afstemmen. Een kind wordt door het consultatiebureau-team aangemeld bij VTO-Vroeghulp als het zich niet conform zijn leeftijd ontwikkelt. Dit wordt uiteraard altijd in overleg met de ouders gedaan. Het is goed om zorg naar ouders toe uit te spreken en vaak is deze zorg voor ouders ook heel herkenbaar. Je moet echter wel de tijd nemen om ontwikkelings-, motorische of taalachterstanden bij ouders bespreekbaar te maken. Je moet als het ware meebewegen met ouders. Eerst kunnen ouders bijvoorbeeld ook gebruik maken van consultatiebureau-plus, als de stap voor de ouders naar VTO-Vroeghulp nog te groot is of als er nog onduidelijkheid is over de mogelijke achterstand. Consultatiebureau-plus is een versterking van de signalerende functie van de JGZ. Terugkoppeling Door goede samenwerking met de peuterspeelzaal is vaak voor de basisschoolleeftijd duidelijk waar een kind het beste op z n plek is. De lijnen zijn kort, we zitten dicht bij het vuur. En na aanmelding wordt er direct actie ondernomen. Als een kind eenmaal is aangemeld wordt er zowel tussentijds als aan het eind van het traject teruggekoppeld wat er met het kind gebeurt. Rijpingstijd Als JGZ-verpleegkundige is Keuning in één wijk werkzaam, ze heeft in 2008 meer kinderen aangemeld dan op één hand zijn te tellen. In haar wijk heeft ze te maken met een peuterspeelzaal die de VVE (Voor- en Vroegschoolse Educatie) aanpak toepast. Was vroeger de insteek: het loopt niet zo n vaart nog even afwachten, het kind heeft nog wat rijpingstijd nodig, tegenwoordig worden signalen in een eerder stadium met ouders besproken en wordt er actie ondernomen. Vaak is dat een goede inschatting! Anita Keuning JGZ-verpleegkundige Coördinatoren Er zijn een provinciaal coördinator en vier regiocoördinatoren werkzaam binnen de provincie. Zij hebben eens in de twee maanden overleg gehad, om zoveel mogelijk kwaliteit en eenduidigheid te waarborgen, binnen de werkwijze van VTO- Vroeghulp. Stuurgroep In de stuurgroep hebben vertegenwoordigers uit de betrokken organisaties en oudervertegenwoordigers zitting. De stuurgroep heeft de strategische en beleidsmatige aansturing van VTO- Vroeghulp tot taak. De stuurgroep is dit jaar twee keer bijeen gekomen om diverse zaken te bespreken. Agendapunten waren onder andere: een herzien convenant VTO-Vroeghulp, samenwerking met Weer Samen Naar School, Centra voor Jeugd & Gezin en de vraag of kinderen uit multiproblemgezinnen kunnen worden aangemeld ter preventie van gedrags- of ontwikkelingsproblematiek. 4 VTO Vroeghulp Jaarverslag 2008 VTO Vroeghulp Jaarverslag

4 Nieuwe ontwikkelingen in 2008 We zetten ouders op het juiste spoor Rechtstreeks doorverwijzen naar VTO-Vroeghulp, dat hebben ze nog niet bij de hand gehad bij kinderdagverblijf De Speelhoeve, maar er is wel twee keer contact geweest met Marianne Hamersma, eigenaresse en groepsleidster. Twee keer heb ik een verzoek om informatie ontvangen van VTO- Vroeghulp. Een van beide keren is het kindje hier ook geobserveerd. De andere keer ging het om een kindje van inmiddels vier jaar oud dat was doorgestroomd naar de basisschool. In dat geval konden we wel de informatie die wij hadden delen met het VTO-Vroeghulpteam. De samenwerking is Hamersma goed bevallen. De schriftelijke zetten. We weten beter wat VTO inhoudt en we kunnen aanvragen waren duidelijk. Het was helder waar het vandaan bijvoorbeeld bij ouders aangeven dat het mogelijk is dat hun kwam, wat de hulpvraag van de ouders was en er stond op kindje in de thuissituatie of hier op het kinderdagverblijf wordt het formulier waar VTO-Vroeghulp informatie mocht inwinnen geobserveerd. Dat er gedegen naar hun kind wordt gekeken. Het over het kind. Zo was heel duidelijk welke partijen er allemaal is voor ons daarmee gemakkelijker bespreekbaar geworden. bij betrokken waren. Er is een casemanager van VTO op het kinderdagverblijf geweest om het kind te observeren. Zij heeft Juiste richting van te voren telefonisch contact opgenomen om een en ander Ons kinderdagverblijf viert dit jaar haar tienjarig jubileum. In door te spreken. Ook is er naderhand een goede terugkoppeling de beginjaren hebben we een blind kindje gehad. De ouders geweest welke diagnose er is gesteld en hoe de hulpvraag van hebben toen zelf helemaal uitgezocht hoe ze een PGB moesten ouders is opgelost. aanvragen en een Rugzakje voor extra ondersteuning in het basisonderwijs. De mogelijkheden en regelingen waren toen Ingang vrij onbekend. Nu weten we hoe we ouders daarmee verder Door de contacten met VTO is voor Hamersma de ingang naar kunnen helpen. Als je weet wat er in hulpverleningsland te koop VTO nu ook duidelijker. Als wij zorgen hebben over een kind is, kun je ouders de juiste richting wijzen. dan bespreken we dingen die ons opvallen met de ouders. Je kunt niet zomaar dingen doen zonder ouders te informeren. Marianne Hamersma Maar we kunnen ouders wel op het spoor naar VTO-Vroeghulp Eigenaresse en groepsleidster van de Speelhoeve Project 5en & 6en met VTO-Vroeghulp De laatste jaren worden er steeds meer schoolkinderen aangemeld bij VTO-Vroeghulp. De JGZ 0-4 jarigen moest hierdoor steeds meer tijd investeren in oudere kinderen die in principe niet tot hun doelgroep behoorden. Het vergt namelijk veel tijd om het VTO-Vroeghulpteam van alle schriftelijke informatie te voorzien, informatie op te vragen en ook de afsluitbrieven weer naar alle betrokkenen te versturen. De provinciaal coördinator van VTO-Vroeghulp is met de provincie Fryslân, afdeling Jeugd en afdeling Zorg in gesprek gegaan. De provincie heeft projectsubsidie beschikbaar gesteld in 2008 met als doel een overbrugging in tijd te bieden naar een structurele oplossing in het logistieke administratieve proces. Project Vroeg Voortdurend en Integraal (VVI) Eind 2008 is bekend geworden dat VTO-Vroeghulp Friesland meedoet aan het landelijk programma VVI (zie voor informatie Dit driejarige programma omvat de ketenzorg van vroegsignalering tot inhoudelijke zorg rondom 0 tot 7 jarigen met ontwikkelingsproblematiek. Dit programma sluit goed aan bij waar wij in het samenwerkingsverband VTO-Vroeghulp in Friesland mee bezig (willen) zijn, zoals trajectbegeleiding, samenhang tussen onderwijs en zorg en de integrale zorgketen. Samenwerking VTO-Vroeghulp <> Weer Samen Naar School Daar er regelmatig kinderen worden aangemeld bij VTO- Vroeghulp met een schoolvraag, is het van belang dat ook de onderwijsexpertise in alle VTO-Vroeghulpteams aanwezig is. In de VTO-Vroeghulpteams Leeuwarden, Drachten en Dokkum is deze onderwijsexpertise reeds (deels) aanwezig. Deze expertise moet in team Leeuwarden en Dokkum nog wel geborgd worden. Het streven is om deze expertise ook in de VTO- Vroeghulpteams Sneek en Heerenveen te verwezenlijken. Het is noodzakelijk een verbinding tussen de voorschoolse periode en het onderwijs te hebben ten behoeve van de continuïteit van de zorg voor het kind. De provinciaal VTO-Vroeghulpcoördinator is vanaf 2008 ook aanwezig bij het provinciaal Weer Samen Naar School coördinatorenoverleg. Deskundigheidsbevordering Tijdens uitwisseling met bijvoorbeeld peuterspeelzaalleidsters kwam regelmatig aan de orde dat het voor hen moeilijk is slecht nieuws gesprekken te voeren. Voor VTO-Vroeghulp is het wel van belang is dat peuterspeelzaalleidsters hun zorg over een kind met ouders bespreken, zodat deze zorg verder opgepakt kan worden door bijvoorbeeld VTO-Vroeghulp. Via VTO-Vroeghulp hebben enkele groepen peuterspeelzaalleidsters scholing gekregen in het voeren van slecht nieuws gesprekken. 6 VTO Vroeghulp Jaarverslag 2008 VTO Vroeghulp Jaarverslag

5 Aanmelders In 2008 waren er 306 aanmeldingen voor VTO-Vroeghulp. Het aantal kinderen woonachtig in Friesland van 0-4 jaar betrof dit jaar Dit betekent dat het aantal aanmeldingen bij VTO-Vroeghulp 0,8 % betreft van het totale aantal kinderen van 0-4 jaar in Friesland. Ten opzichte van 2007 is het aantal aanmeldingen wat afgenomen. Hier is geen sprake van een trend, in de eerste twee maanden van 2009 zijn al honderd aanmeldingen ingediend. De consultatiebureauteams meldden in 2008 de meeste kinderen aan. Aanmelding vanuit de peuterspeelzalen is veelal via de Jeugdgezondheidszorg verlopen, omdat de peuterspeelzalen signalen vaak bespreken met iemand van het consultatiebureauteam. Dat het aantal ouders dat aanmeldt minder lijkt te zijn geworden, is een positieve ontwikkeling, dit betekent namelijk dat we beter in beeld hebben wie de signaleerders zijn. Als ouders zelf aanmelden zijn ze vaak op het spoor van VTO-Vroeghulp gezet door bijvoorbeeld de peuterspeelzaal of het consultatiebureau. Daar is dit jaar meer op doorgevraagd en dat vertaalt zich door naar de cijfers. Dit jaar hebben we bij ouders die zich rechtstreeks meldden bij VTO-Vroeghulp doorgevraagd door wie ze op VTO-Vroeghulp waren geattendeerd. Als ouders op het VTO-Vroeghulpspoor waren gezet door signaleerders als bijvoorbeeld de peuterspeelzaal of het consultatiebureau, dan is de aanmelding op conto van die signaleerder gekomen. Hierdoor lijkt het dat minder ouders zich rechtstreeks bij VTO-Vroeghulp hebben gemeld, maar in principe betekent dit dat we de signaleerders beter in beeld hebben. Grote positieve sprongen Peuterspeelzaalleidsters zijn een belangrijke schakel in de zorgketen. Op de peuterspeelzaal wordt vaak voor het eerst gesignaleerd dat een kind zich anders ontwikkelt of zich anders gedraagt. Op peuterspeelzaal Tommie hebben ze dit regelmatig bij de hand. Deze peuterspeelzaal ligt in de wijk Lemmerweg van Sneek en het aantal kinderen dat wordt doorverwezen naar VTO-Vroeghulp ligt hier procentueel hoger dan in de rest van Sneek Overzicht aanmelders 2008 Consultatieburo team Peuterspeelzaal Audiologisch c. Ped. teams JGZ Kinderartsen Ouders Consultatieburo+ Logopedist School Rev. Friesland Kinderopvang Alg. Maatsch.Werk Cons. jonge risico kinderen Huisarts 2006 (totaal 293) 2007 (totaal 361) 2008 (totaal 307) Nazorgpoli Overige Toch is dat geen reden om de werkwijze aan te passen volgens Adri van der Veen, één van de peuterspeelzaalleidsters van Tommie. We ondernemen actie als daar een aanleiding voor is en op het moment dat we zorgen hebben over een kind, dan bespreken we dat met ouders. Dat is niet anders of je nu eens per twee jaar een kind doorverwijst naar VTO of meerdere malen per jaar. Wat wel anders is, is het nauwe contact dat Tommie heeft met VTO-Vroeghulp. Doordat we regelmatig doorverwijzen, is het ook makkelijker om contact op te nemen over andere dingen. Zo kunnen we ook bij VTO-Vroeghulp terecht met vragen over hoe je het beste met bijzondere kinderen kunt omgaan en hebben we handige en bruikbare tips gekregen over het bieden van duidelijkheid, structuur en wat een kind houvast geeft. Deze tips zijn direct toepasbaar in onze dagelijkse praktijk. Niet alleen kunnen we terecht bij VTO voor algemene tips of als we een kind doorverwijzen, het is ook zo dat het bij twijfel altijd mogelijk is dat er iemand van het VTO-team komt observeren. Uiteraard ook weer na overleg met de ouders. Ouders moeten hier ook toestemming voor geven. Als er twijfel is bij zorg rond een kind, wordt er altijd eerst geobserveerd. Dan kan blijken of het wel of niet een kind is voor het VTO-team of dat er andere actie moet worden ondernomen óf dat er niets aan de hand is. Het kan ook zijn dat de peuterspeelzaal niet de juiste plek is voor een kind. VTO-Vroeghulp kan dan andere opvang adviseren en ouders daarbij begeleiden. Als na observatie inderdaad wordt geconcludeerd dat verder onderzoek door het VTO-team noodzakelijk is, dan wordt samen met ouders het intakeformulier ingevuld. Voor ouders is het heel belangrijk dat de zorg heel duidelijk wordt geformuleerd. Zodat de gezamenlijke zorg, de zorg die ouders zelf hebben, die de peuterspeelzaalleidster heeft en die VTO-Vroeghulp heeft heel duidelijk naar voren komt. Ondersteuning van VTO- Vroeghulp en de peuterspeelzaal in samenspraak met de ouders kan heel veel opleveren. Als eenmaal duidelijk wordt wat er aan de hand is, dan kan een kind nog steeds hele grote positieve sprongen maken. Maar het is belangrijk om alles in het juiste perspectief te zetten voor ouders. Adri van der Veen Peuterspeelzaalleidster Tommie 8 VTO Vroeghulp Jaarverslag 2008 VTO Vroeghulp Jaarverslag

6 Leeftijd aangemelde kinderen 2008 VTO-Vroeghulp blijft voortdurend het signaal afgeven van het VTO-Vroeghulp kan voor schoolgaande kinderen met complexe belang om kinderen tijdig te signaleren en aan te melden. De problematiek een meerwaarde hebben, indien er goed naar de meeste kinderen werden aangemeld in de leeftijdscategorie thuissituatie moet worden gekeken om een juist beeld van het tussen 3 en 4 jaar. Het is belangrijk dat kinderen in een zo kind en diens behoefte te krijgen. Bij VTO-Vroeghulp wordt naar vroeg mogelijk stadium worden aangemeld om voldoende tijd het totaalplaatje van thuissituatie en school gekeken. voor nadere diagnostiek en begeleiding bij de schoolkeuze te hebben. Hier is iedereen bij gebaat. Het kind, de ouders, de kinderopvang en de school. Als een kind drieëneenhalf is, heeft het de schoolgaande leeftijd al bijna bereikt. Positief punt is het feit dat de meeste kinderen dit jaar tussen 3 en 3,5 jaar werden aangemeld, terwijl dat vorig jaar vooral na 3,5 jaar was. Leeftijd aangemelde kinderen ,5 jaar 0,5 jaar 1 jaar 1,5 jaar 2,0 jaar 2,5 jaar 3 jaar 3,5 jaar 4 jaar 5 jaar 6 jaar Reden van aanmelding De reden van aanmelding laat eenzelfde beeld zien als het jaar ervoor. Ontwikkeling Dagbesteding / school Gedrag Spraaktaal Contact Trajectbegeleiding Je weet zeker dat het goed komt Als je een kind doorverwijst naar VTO-Vroeghulp, dan kun je het met een gerust hart loslaten, aldus Loes Galema, pedagoog JGZ 0-19 jaar. Als pedagoog begeleidt Galema al bijna 25 jaar bijzondere kinderen. In maximaal vijf bezoeken geeft ze ouders handvaten bij opvoedingsvragen. Soms is vijf keer echter niet genoeg en spelen er meerdere vragen, dan kan een kind doorverwezen worden naar het VTO-Vroeghulpteam. Stel een kind van drie is thuis moeilijk, het luistert niet, is druk en het beste is, wat het kind én de ouders nodig hebben. En als ongeconcentreerd en als ouders het iets verbieden, dan stopt het een kind dan bij VTO-Vroeghulp is aangemeld, dan weet je even, maar gaat vervolgens weer verder. Het verbod ketst af en zeker dat er zorgvuldig naar een kind wordt gekeken door komt niet binnen. En ook motorisch ontwikkelt het kind zich niet het multidisciplinaire team en dat is ontzettend fijn. Je weet goed. Ouders hebben al een aantal dingen geprobeerd, maar het zeker dat het goed komt. In het team zit een kinderarts, een kind verandert niet, het groeit niet. Dan rijst de vraag: hoe komt (ortho)pedagoog, bureau Jeugdzorg en het onderwijs zijn dat? Is er sprake van een aandachtsstoornis, is er een mentaal vertegenwoordigd en er zit ook een casemanager van probleem? Op dat moment komt VTO-Vroeghulp in beeld. MEE Friesland in die de trajectbegeleiding doet. Met name de opvoedingsondersteuning die wordt geboden terwijl het kind Ondersteuning nog in de molen zit, is volgens Galema een voordeel. Het VTO-team kijkt naar het totaalplaatje, ze doen de trajectbegeleiding, maar bieden ondertussen ouders ook in de Verder geholpen thuissituatie al ondersteuning. Zodat het ouders niet boven het Het kind verdwijnt na aanmelding bij VTO niet bij Galema uit hoofd groeit. Op die manier wordt ook de relatie tussen ouder beeld. Via het elektronisch dossier kan ze bijhouden wat de stand en kind onderhouden, aldus Galema, en dat is minstens zo van zaken is. Vindt er een onderzoek door de kinderarts plaats, belangrijk. wordt er een psychologische test afgenomen, et cetera. Er wordt gekeken welke ondersteuning de ouders nodig hebben Zorgvuldig nu en in de toekomst. Door de samenwerking van verschillende De samenwerking met VTO-Vroeghulp is heel goed. Galema organisaties en disciplines binnen het VTO-team worden zowel geeft aan dat ze de coördinator van het VTO-team ook ouders als kind verder geholpen. raadpleegt als ze niet zeker is of ze een kind moet aanmelden of niet. De lijnen onderling zijn kort en als ik de coördinator Loes Galema bel, dan denkt ze mee over wat in deze specifieke situatie Pedagoog JGZ 0-19 jaar 10 VTO Vroeghulp Jaarverslag 2008 VTO Vroeghulp Jaarverslag

7 Adviezen VTO-Vroeghulpteam Opvallend is het grote aantal Psychologisch Onderzoeken. Het psychologisch onderzoek omhelst niet alleen een bepaling van het ontwikkelingsniveau waarop het kind functioneert, maar ook wordt door middel van gedragsvragenlijsten, anamnese en observatie een indruk verkregen van eventuele gedrags- of ontwikkelingsstoornissen. Een dergelijk breed onderzoek is vaak nodig om een goed beeld te krijgen van het kind om een goed advies te kunnen geven over het vervolgtraject zoals schooladvies. Er is ook vaak Medisch Orthopedagogische Dagbehandeling (MOD) geadviseerd. Dit betekent dat er een enorme toestroom is voor de MOD s met risico van (te lange) wachttijd. Daarom heeft de provinciaal coördinator VTO-Vroeghulp een signaal afgegeven aan de Provincie Friesland, afdeling Jeugd en aan Stichting Jeugdhulp en hier aandacht voor gevraagd. Ouders willen gehoord worden Als schoolmaatschappelijk werker is Sibbel de Jong er voor de leerkrachten, voor de kinderen en voor hun ouders. Ze staat midden in de school, zodat ze voor iedereen makkelijk aanspreekbaar is. Van het kind dat tijdens de vakantie iets naars heeft meegepakt en op de trap haar hand pakt: Juf Sibbel we moeten even praten, naar de invalleerkracht die even de bijzonderheden van een klas wil doornemen, naar de ouders met wie De Jong koffiedrinkt op het schoolplein Collateraal Psychologisch onderz. Psychiatrisch onderz. Kinderarts (Ortho)ped.obs. Logoped. (onderz.) Ped.onderst. MEE Ped. onderst. JGZ Thuisbegeleiding Ped. onderst. zorgaanb. Video Home Training Portagelijst Audiologisch C. Autisme Team Revalidatie arts. Klin.geneticus Kinderneuroloog KNO-arts Oogarts Consultatieburo+ Onderz.c.jonge risico kind. (Uitbr.) peuterspeelzaal Kinderdagopvang BJZ MOD Kinderdagcentrum SBO Regulier onderwijs Speciaal onderwijs Skelp/taaltrein Th. Peutergroep (Rev. Frl.) Logopedie Fysiotherapeut. (onderz.) Bureau Jeugdzorg divers GGZ-Jeugd (beg.) GGZ-ouders Geruststelling PGB Overige Financiële verantwoording Lasten Baten Provinciaalcoördinator VTO-Vroeghulp ,- CVZ subsidie VTO-vroeghulp ,- Projectmedewerker Vijven en Zessen ,- Subsidiegeld Vijven en Zessen ,- Secr. Ondersteuning Vijven en Zessen ,- VVI projectfinanciering ,- Projectmedewerker VVI ,- Project werkgroep VVI 1.670,- Materiele kosten VTO-Vroeghulp 8.001,- Accountantskosten Vijven en Zessen 1.500,- Exploitatietekort 1.345, , ,- De overige participanten binnen VTO-Vroeghulp werden gefinancierd uit de reguliere middelen van de eigen organisaties. Tegen de kinderen zegt ze dat ze juf Sibbel is en dat ze er is om het voor de kinderen zo goed mogelijk te maken, zij zorgt ervoor dat ze zich verder goed voelen als ze zich verdrietig voelen, omdat papa en mama heibel hebben, omdat ze ruzie hebben met klasgenootjes of omdat oma ernstig ziek is. Het welzijn van de kinderen ligt haar na aan het hart en daarom is ze er ook een groot voorstander van dat scholen een goede relatie onderhouden met VTO-Vroeghulp. De Jong wordt uitgeleend aan drie scholen op dit moment. Op de ene school zijn het de leerkrachten zelf die verwijzen naar VTO-Vroeghulp na overleg met ouders en met mij. Op de andere school ben ik het die de verwijzing doet. Het is erg prettig dat de leeftijdsgrens van VTO-Vroeghulp is verruimd tot 7 jaar. Soms blijkt pas in groep 3 dat een kind er nog niet aan toe is om naar school te gaan. En als een kind wat ouder is, kan het zelf beschrijven waar het tegenaan loopt. Bij jongere kinderen moet je het vooral van de observatie van gedrag hebben. Doordat de drempel laag is om even bij De Jong binnen te lopen, is de drempel naar VTO-Vroeghulp ook laag. Ik ben voor het opbouwen van een relatie met ouders, investeren in ouders. Dan zijn de problemen ook minder omvangrijk of onneembaar. School moet niet alleen contact opnemen als er iets is. Op alledrie de scholen waar ik werk, zijn er korte lijnen met het VTO-team. Door enerzijds de korte lijn naar VTO-Vroeghulp en anderzijds de goede relatie met ouders kunnen we onze zorgen en signalen makkelijker bespreekbaar maken met ouders. Schuldgevoel ligt bij ouders al snel op de loer. Het is ook heerlijk dat bij het VTO-team alle disciplines in huis zijn. Ze werken met één casemanager die zorgt voor de contacten met de rest van het VTO-team. Dat is voor ouders ook wel zo overzichtelijk. De Jong geeft verder aan dat de communicatie met VTO-Vroeghulp optimaal verloopt. Omdat de casemanager op basis van respect en gelijkwaardigheid communiceert zowel met ouders als met verwijzers. Ouders willen gehoord worden en dat worden ze bij VTO-Vroeghulp. Sibbel de Jong Schoolmaatschappelijk werker Timpaan 12 VTO Vroeghulp Jaarverslag 2008 VTO Vroeghulp Jaarverslag

8 Zo vroeg mogelijk de juiste beslissing Als alles goed gegaan is, dan hoef ik niet meer door te verwijzen naar VTO-Vroeghulp. Dan heeft een kind dat traject al achter de rug en zit het op de juiste plek. Dat neemt niet weg dat wij als IB ers steeds meer samenwerken met het VTO-Vroeghulpteam. Klaas Politiek, zelf intern begeleider (IB er) ziet duidelijk de voordelen in van een nauwe samenwerking met zowel peuterspeelzalen als VTO-Vroeghulp. Als IB er ben je ook een soort verbindingspersoon bij de overgang van peuterspeelzaal naar basisschool en later ook bij de overgang van basisschool naar voortgezet onderwijs. Het is belangrijk om zo vroeg mogelijk de juiste beslissingen te Eenheid nemen ten goede van het kind, de ouders en de begeleiders, In september van 2009 wordt de beroepsstandaard van benadrukt Klaas Politiek, zelf intern begeleider op een de intern begeleider gepresenteerd, die is ontwikkeld door basisschool. Voorheen was het vaak zo dat kinderen die de Landelijke Beroepsgroep voor intern begeleiders. De opvielen op de peuterspeelzaal, gewoon naar de basisschool beroepsgroep wil met de beroepsstandaard de zorg in het gingen en dan werd daar in de eerste groepen bekeken of onderwijsveld een kwalitatieve impuls te geven. Daarnaast het kind wel op zijn plek zat. Tegenwoordig bespreekt de komt er meer eenheid bij de werkzaamheden van de intern peuterspeelzaal zorgen eerder met ouders en trekt sneller aan begeleider. Politiek is ook bovenschools intern begeleider en de bel bij het VTO-Vroeghulpteam. Het VTO-team kan dan in onderwijsadviseur/zorgspecialist. Door met elkaar te praten, met een zo vroeg mogelijk stadium in kaart brengen wat er met een andere scholen, met peuterspeelzalen en met VTO-Vroeghulp, kind aan de hand is en wat dat kind nodig heeft om zich zo goed en niet over elkaar, komt een kind zo snel mogelijk op de beste mogelijk te kunnen ontwikkelen. plek. Zonder eerst veel verschillende instanties en loketten langs te hoeven. Inspelen Politiek is erg blij met deze ontwikkeling en is ook tevreden Bovenschoolse contacten over de onderlinge afstemming tussen peuterspeelzaal, VTO- Politiek gebruikt zijn bovenschoolse contacten ook om zoveel Vroeghulp en basisonderwijs. Signalen en zorgen worden mogelijk bekendheid te geven aan VTO-Vroeghulp. We zijn tijdig gedeeld en door de jongere screening is vaak al voor de samen aan het werk om een kind te helpen en we werken aan schoolgaande leeftijd duidelijk waar een kind het beste op zijn een optimale geïntegreerde afstemming. Voor de toekomst plek is. Als dat de Medische Orthopedagogische Dagbehandeling hoopt Politiek op een nog nauwere samenwerking met VTOis, kan een kind daar soms niet direct terecht. Tijdens de wachttijd Vroeghulp. heeft de basisschool deze kinderen, met vaak een specifiek probleem of een vertraagde ontwikkeling, steeds meer te bieden door de positieve ontwikkelingen wat de zorgbegeleiding betreft. Klaas Politiek Doordat bekend is waar een kind in zijn ontwikkeling is, kan de Intern begeleider basisschool basisschool daar goed op inspelen. Samenstelling Teams VTO Vroeghulpteam Leeuwarden en omgeving Mevr. F. Houtstra jeugdarts en coördinator Thuiszorg Friese Land (JGZ) Mevr. E. van Pinxteren kinderarts Medisch Centrum Leeuwarden Mevr. S. Houweling pedagoog Thuiszorg Friese Land (JGZ) Mevr. T. van der Wal medewerker centrale toegang Bureau Jeugdzorg Mevr. P. v.d. Berg medewerker centrale toegang Bureau Jeugdzorg Mevr. G. Ferwerda casemanager MEE Friesland Mevr. E. Smidt casemanager MEE Friesland Mevr. J. Stienstra casemanager MEE Friesland Mevr. A. de Jong casemanager MEE Friesland Mevr. E. Wiersma sociaal verpleegkundige GGZ-Jeugd Mevr. J. Spitz consulent jonge risico kinderen WSNS verband het Spectrum Mevr. H. Frodl jeugdarts GGD Fryslân VTO-Vroeghulpteam Dokkum en omgeving Mevr. F. Houtstra jeugdarts en coördinator Thuiszorg Friese Land (JGZ) Dhr. A. Kaldi kinderarts Ziekenhuis de Sionsberg Mevr. J. Schuitemaker orthopedagoog Thuiszorg Friese Land (JGZ) Mevr. M. Mulder medewerker centrale toegang Bureau Jeugdzorg Mevr. G. de Vries casemanager MEE Friesland Mevr. T. Nicolai casemanager MEE Friesland Mevr. L. Hiemstra casemanager MEE Friesland Mevr. I. Born psychotherapeut GGZ-Jeugd Mevr. M. Strikwerda consulent jonge risico kinderen SBO de Twine Op consultbasis de jeugdartsen vanuit het onderwijs uit regio Dokkum VTO-Vroeghulpteam Drachten en omgeving Mevr. F. Janssen jeugdarts en coördinator Thuiszorg de Friese Wouden (JGZ) Dhr. H. Mulder kinderarts Nij Smellinghe ziekenhuis Mevr. M. Ledegang/Mevr. K. Kooij orthopedagoog MEE Friesland Mevr. T. Walter medewerker centrale toegang Bureau Jeugdzorg Mevr. C. van Aggelen casemanager MEE Friesland Mevr. I. Penterman casemanager MEE Friesland Mevr. S. Joritsma casemanager MEE Friesland Mevr. J. de Jong psycholoog GGZ Jeugd Mevr. V. Veenis consulent jonge risico kinderen SBO it Heechhof VTO-Vroeghulpteam Heerenveen en omgeving Mevr. I. Müller jeugdarts en coördinator Thuiszorg de Friese wouden (JGZ) Mevr. A. Kistemaker kinderarts Ziekenhuis Tjongerschans Mevr. G. Sevinga/Mevr. A.W. de Boer psycholoog Ziekenhuis Tjongerschans Mevr. A. de Jong medewerker centrale toegang Bureau Jeugdzorg Mevr. C. van Aggelen casemanager MEE Friesland Mevr. J. Ritsema casemanager MEE Friesland Mevr. F. Peeters casemanager MEE Friesland Mevr. K. Pilkes GGZ-psycholoog GGZ Jeugd VTO-Vroeghulpteam Sneek en omgeving Mevr. E. Boswinkel coördinator MEE Friesland Mevr. B. Kool jeugdarts en coördinator Thuiszorg Zuidwest Friesland (JGZ) Mevr. H. Rijk kinderarts Antonius Ziekenhuis Mevr. I. Bakker pedagoog Thuiszorg Zuidwest Friesland (JGZ) Mevr. G. Becker medewerker centrale toegang Bureau Jeugdzorg Mevr. T. Vos systeemtherapeut Talant Mevr. E. Boswinkel casemanager MEE Friesland Mevr. G. Foppele casemanager MEE Friesland Mevr. T. Visser casemanager MEE Friesland Mevr. T. Hartkamp casemanager MEE Friesland Dhr. F. Schaaphok jeugdarts GGD Fryslân (JGZ) Mevr. E. Bogaart sociaal psychiatrisch verpleegkundige GGZ Jeugd Kinderrevalidatiearts, mevr. M. Meinsma, is op consultbasis beschikbaar geweest voor de teams. 14 VTO Vroeghulp Jaarverslag 2008 VTO Vroeghulp Jaarverslag

9 Colofon Samenstelling en redactie Fotografie Vormgeving Druk Communicatie en Marketing MEE Friesland Martin Rijpstra Fotografie Leeuwarden Herian Reclameadviesbureau Drachten Hanzedruk Bolsward Provinciaal coördinator VTO-Vroeghulp Anja van Vliet, Secretariaat Jeugdgezondheidszorg, GGD Fryslân Leeuwarden/Dokkum e.o. (058) Sneek e.o. (0515) Drachten/Heerenveen e.o. (088) VTO-Vroeghulp is een samenwerkingsverband van: - MEE Friesland; - Jeugdgezondheidszorg (JGZ); - de Friese ziekenhuizen; - Bureau Jeugdzorg; - Revalidatie Friesland; - Kinderdagcentra (Talant); - GGZ-Jeugd. VTO Vroeghulp friesland

JAARBERICHT INTEGRALE VROEGHULP

JAARBERICHT INTEGRALE VROEGHULP JAARBERICHT INTEGRALE VROEGHULP INTEGRALE VROEGHULP Doelstelling Het doel van Integrale Vroeghulp is het vroegtijdig onderkennen van ontwikkelings- en/of gedragsproblemen en daar waar nodig in een zo vroeg

Nadere informatie

Gefundeerd schooladvies dankzij Consulent Jonge Risico Kinderen (CJRK)

Gefundeerd schooladvies dankzij Consulent Jonge Risico Kinderen (CJRK) Gefundeerd schooladvies dankzij Consulent Jonge Risico Kinderen (CJRK) Consulenten jonge risicokinderen (CJRK s) zijn experts op het gebied van onderwijs aan jonge kinderen. Zij geven advies aan ouders,

Nadere informatie

VTO-Vroeghulp. Jaarverslag 2009 VTO-VROEG HULP FRIESLAND. Colofon. Provinciaal coördinator VTO-Vroeghulp

VTO-Vroeghulp. Jaarverslag 2009 VTO-VROEG HULP FRIESLAND. Colofon. Provinciaal coördinator VTO-Vroeghulp Colofon Samenstelling en redactie Fotografie Vormgeving Druk Communicatie en Marketing MEE Friesland Martin Rijpstra Fotografie Leeuwarden Synapz Leeuwarden Andeko Dokkum Provinciaal coördinator VTO-Vroeghulp

Nadere informatie

JAARBERICHT INTEGRALE VROEGHULP

JAARBERICHT INTEGRALE VROEGHULP 2015 JAARBERICHT INTEGRALE VROEGHULP VOORWOORD Per 1 januari 2015 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de cliëntondersteuning. De expertise rondom het jonge zorgkind, die in de loop der jaren in Friesland

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Jeugd & Gezin

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Jeugd & Gezin MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Jeugd & Gezin We redden het niet met de opvoeding van ons kind. Is er iemand bij wie we terecht kunnen? Iemand die ons begrijpt? Ons kind heeft een beperking,

Nadere informatie

Integrale Vroeghulp IJmond & Zuid-Kennemerland Jaarverslag Jaarverslag Integrale Vroeghulp IJmond & Zuid-Kennemerland 1/6

Integrale Vroeghulp IJmond & Zuid-Kennemerland Jaarverslag Jaarverslag Integrale Vroeghulp IJmond & Zuid-Kennemerland 1/6 Jaarverslag 2017 Integrale Vroeghulp IJmond & Zuid-Kennemerland 1/6 Voorwoord Met dit jaarbericht informeer ik u over de ontwikkelingen binnen Integrale Vroeghulp IJmond en Zuid-Kennemerland in 2017. Ook

Nadere informatie

Jaarverslag Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord

Jaarverslag Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord Jaarverslag 2014 Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord Inleiding Met dit jaarbericht informeer ik u over de ontwikkelingen binnen Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord in 2014. Dit jaar stonden, naast

Nadere informatie

Bij vragen over de ontwikkeling of het gedrag van jonge kinderen

Bij vragen over de ontwikkeling of het gedrag van jonge kinderen Integrale Vroeghulp Voor verwijzers Bij vragen over de ontwikkeling of het gedrag van jonge kinderen Integrale Vroeghulp voor verwijzers Werkt u als professional in het onderwijs, bij Bureau Jeugdzorg,

Nadere informatie

Integrale Vroeghulp. Hulp voor ouders en hun kind van 0-7 jaar met complexe meervoudige ontwikkelingsvragen

Integrale Vroeghulp. Hulp voor ouders en hun kind van 0-7 jaar met complexe meervoudige ontwikkelingsvragen Integrale Vroeghulp Hulp voor ouders en hun kind van 0-7 jaar met complexe meervoudige ontwikkelingsvragen Visie en doelstelling IVH Hoe vroeger, hoe beter (vroegsignalering) Optimaal benutten van de ontwikkelingsmogelijkheden

Nadere informatie

Zorg op maat voor het jonge kind en zijn ouders

Zorg op maat voor het jonge kind en zijn ouders Zorg op maat voor het jonge kind en zijn ouders Wie zijn wij? Iedere ouder maakt zich wel eens zorgen om zijn kind. Eet mijn kind goed? Speelt hij genoeg met andere kinderen? Zijn die woedeaanvallen normaal?

Nadere informatie

Jaarverslag Jaarverslag Integrale Vroeghulp IJmond en Zuid- Kennemerland. Integrale Vroeghulp IJmond & Zuid-Kennemerland 1/7

Jaarverslag Jaarverslag Integrale Vroeghulp IJmond en Zuid- Kennemerland. Integrale Vroeghulp IJmond & Zuid-Kennemerland 1/7 Jaarverslag 2016 Integrale Vroeghulp IJmond en Zuid- Kennemerland Jaarverslag 2016 Integrale Vroeghulp IJmond & Zuid-Kennemerland 1/7 Voorwoord Met dit jaarbericht informeer ik u over de ontwikkelingen

Nadere informatie

Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord Jaarverslag Jaarverslag Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord 1/7

Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord Jaarverslag Jaarverslag Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord 1/7 Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord Jaarverslag 2017 Jaarverslag 2017 Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord 1/7 Voorwoord Met dit jaarverslag informeren wij u over de ontwikkeling en resultaten van

Nadere informatie

Vastgesteld Stuurgroep VVE Zaanstad 7 december 2017

Vastgesteld Stuurgroep VVE Zaanstad 7 december 2017 ONDERSTEUNING IN DE VOORSCHOOLSE PERIODE Vastgesteld Stuurgroep VVE Zaanstad 7 december 2017 INLEIDING Het grootste deel van de kinderen ontwikkelt zich normaal; zij bezoeken zonder noemenswaardige bijzonderheden

Nadere informatie

In deze notitie wordt bovengenoemde concrete actie nader uitgewerkt.

In deze notitie wordt bovengenoemde concrete actie nader uitgewerkt. Notititie Interne Zorgstructuur Voorschool d.d. 2 mei 2006 Vastgesteld Adviesgroep GOA 0-6 d.d. 6 juni 2006 1. Inleiding In oktober 2005 heeft de gemeenteraad de nota Haagse Klasse, Beleidskader voor het

Nadere informatie

Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord Jaarverslag Jaarverslag Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord 1/6

Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord Jaarverslag Jaarverslag Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord 1/6 Jaarverslag 2015 Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord 1/6 Inleiding Met dit jaarbericht informeer ik u over de ontwikkelingen binnen Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord in 2015. Dit jaar was vanwege

Nadere informatie

Opvoeding & Ontwikkeling

Opvoeding & Ontwikkeling MEE Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Opvoeding & Ontwikkeling Opvoeding & Ontwikkeling MEE is een organisatie voor iedereen met een beperking of chronische ziekte. MEE biedt

Nadere informatie

Passend Onderwijs voor de kinderen op school: samen met ouders en leerkracht

Passend Onderwijs voor de kinderen op school: samen met ouders en leerkracht Passend Onderwijs voor de kinderen op school: samen met ouders en leerkracht Vanaf 1 augustus is de Wet passend onderwijs van kracht. De school van uw kind/uw school is aangesloten bij het samenwerkingsverband

Nadere informatie

Voorschoolse voorzieningen Ommen

Voorschoolse voorzieningen Ommen Voorschoolse voorzieningen Ommen Ommen, november 2012 Voorschoolse voorzieningen Ommen Peuterontwikkeling in Ommen; in het belang van peuters Uw kind gaat naar een peuterspeelzaal of kinderdagverblijf

Nadere informatie

Samen maken. mogelijk. wij meedoen voor jeugd ONDERSTEUNING BIJ LEVEN MET EEN BEPERKING

Samen maken. mogelijk. wij meedoen voor jeugd ONDERSTEUNING BIJ LEVEN MET EEN BEPERKING Samen maken wij meedoen voor jeugd mogelijk Kinderen en jongeren met een beperking moeten de kans krijgen zich optimaal te ontwikkelen, zodat zij zo zelfstandig mogelijk mee kunnen doen in de maatschappij.

Nadere informatie

Voorschoolse voorzieningen Ommen

Voorschoolse voorzieningen Ommen Voorschoolse voorzieningen Ommen Ommen, juni 2012 Wat is Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) Voor- en Vroegschoolse Educatie is bedoeld voor kinderen vanaf ongeveer 2½ jaar. Sommige kinderen in die leeftijd

Nadere informatie

Jaarverslag Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord

Jaarverslag Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord Jaarverslag 2013 Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord Inleiding Met dit jaarbericht wil ik u graag informeren over de ontwikkelingen bij Integrale Vroeghulp Noord- Holland-Noord (IVH NHN) in 2013. Het

Nadere informatie

KINDERGENEESKUNDE. Pedagogische begeleiding van uw kind in het ziekenhuis

KINDERGENEESKUNDE. Pedagogische begeleiding van uw kind in het ziekenhuis KINDERGENEESKUNDE Pedagogisch team Pedagogische begeleiding van uw kind in het ziekenhuis Inleiding De kinderafdeling en de kinderpoli in het Laurentius ziekenhuis beschikken over een pedagogisch team.

Nadere informatie

Het psychosociaal kinderteam (PST)

Het psychosociaal kinderteam (PST) Het psychosociaal kinderteam (PST) Het bezoek van u en uw kind aan de kinderarts is aanleiding voor de kinderarts om de zorgen en vragen rondom uw kind te bespreken in het psychosociaal kinderteam. Deze

Nadere informatie

&Ons Tweede Thuis KINDEREN

&Ons Tweede Thuis KINDEREN &Ons Tweede Thuis KINDEREN & & KINDEREN Inleiding Het liefst zorg je als ouder zelf voor je kind maar soms heb je hulp nodig. Bijvoorbeeld als je kind een achterstand in de ontwikkeling of een verstandelijke,

Nadere informatie

Bij zorgen over de ontwikkeling of het gedrag van uw kind van 0-7 jaar. Integrale Vroeghulp Regio Arnhem, Nijmegen en Tiel

Bij zorgen over de ontwikkeling of het gedrag van uw kind van 0-7 jaar. Integrale Vroeghulp Regio Arnhem, Nijmegen en Tiel Bij zorgen over de ontwikkeling of het gedrag van uw kind van 0-7 jaar. ONS KIND ONTWIKKELT ZICH ANDERS. ER KLOPT IETS NIET, MAAR WAT? IK MAAK ME ZORGEN OVER ONS KIND, MET WIE KAN IK DIE DELEN? Onze jongste

Nadere informatie

Naar huis... De overgang naar de thuissituatie

Naar huis... De overgang naar de thuissituatie Naar huis... Na lang wachten wordt uw kind uit het ziekenhuis ontslagen. Veel ouders krijgen dan pas tijd en ruimte om stil te staan bij wat er allemaal is gebeurd. Allerlei vragen kunnen dan naar boven

Nadere informatie

Kinderdiabetes Het kinderdiabetesteam geeft antwoord op uw vragen

Kinderdiabetes Het kinderdiabetesteam geeft antwoord op uw vragen Help, mijn kind heeft diabetes! Dan komen vele vragen naar voren: Mag ik nu nog wel een ijsje geven? Hoe kun je een kind leren spuiten? Mijn kind durft het niet in de klas te vertellen. Kan ik mijn kind

Nadere informatie

voor- en vroegschoolse educatie Convenant uitvoering Boxtels model

voor- en vroegschoolse educatie Convenant uitvoering Boxtels model Convenant uitvoering Boxtels model Impuls kwaliteit VVE beleid Boxtel 6 juli 2011 Aanleiding en doelstelling bestuurlijk convenant Met ingang van de Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie krijgt

Nadere informatie

Presentatie verdiepingssessie inkoop Jeugd-AWBZ. Vrijdag 13 juni 2014

Presentatie verdiepingssessie inkoop Jeugd-AWBZ. Vrijdag 13 juni 2014 Presentatie verdiepingssessie inkoop Jeugd-AWBZ Vrijdag 13 juni 2014 Wie zijn we? Ons Tweede thuis is een organisatie ten dienste van ongeveer 2000 mensen met een verstandelijke, meervoudige of lichamelijke

Nadere informatie

Totaal in begeleiding 2015

Totaal in begeleiding 2015 IVH Jaarverslag Flevoland Almere Met de nieuw gestarte corporatie JGZ is er gesproken over de borging van Integrale Vroeghulp (IVH) binnen de gemeente Almere. Gezien de samenvoeging van de Zorgroep en

Nadere informatie

KomPas Samen sterker op basisscholen

KomPas Samen sterker op basisscholen KomPas Samen sterker op basisscholen Informatie voor scholen en ouder(s)/verzorger(s) Samen sterker op basisscholen voor kinderen met gedragsproblemen door integrale samenwerking tussen onderwijs, toegangsteams

Nadere informatie

Kinderen met gehoor-, spraak- en/of taalproblemen

Kinderen met gehoor-, spraak- en/of taalproblemen Kinderen met gehoor-, spraak- en/of taalproblemen Afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde Informatie voor verwijzers Kinderen met gehoor-, spraak- en/of taalproblemen Kinderen met problemen of vragen op

Nadere informatie

Wegwijzer voor ouders van een kind met het Sturge-Weber syndroom

Wegwijzer voor ouders van een kind met het Sturge-Weber syndroom Wegwijzer voor ouders van een kind met het Sturge-Weber syndroom In opdracht van: Nederlandse Vereniging voor mensen met een wijnvlek of het Sturge-Weber syndroom Ontwikkeld door: Het Ondersteuningsburo

Nadere informatie

Opvoed aanbod. Dit is een uitgave van:

Opvoed aanbod. Dit is een uitgave van: Opvoed aanbod 058 Dit is een uitgave van: opvoedpunt Leeuwarden 2 Preventieve opvoedsteun Opvoeden en opgroeien, het is logisch dat ouders daar vragen over hebben. Het is fijn als iemand met je mee kan

Nadere informatie

Diagnostisch centrum

Diagnostisch centrum REINAERDE Diagnostisch Centrum Als uw kind zich anders ontwikkelt De ontwikkeling van kinderen verloopt niet altijd vanzelfsprekend. Bijvoorbeeld als uw kind een ontwikkelingsachterstand of beperking heeft

Nadere informatie

Ik werk Ik doe Ik kan Ik ben

Ik werk Ik doe Ik kan Ik ben Ik werk Ik doe Ik kan Ik ben Mijn naam is Kinnik Ik ben Ik kan Ik doe... Ik werk... er voor ieder kind, van peuter tot jong volwassene. Ik ben volledig gericht op de wereld van kinderen en jongeren. Ik

Nadere informatie

Stichting Vroeghulp Rotterdam. Stichting Vroeghulp Rotterdam is 21 augustus 1997 opgericht door onderstaande organisaties:

Stichting Vroeghulp Rotterdam. Stichting Vroeghulp Rotterdam is 21 augustus 1997 opgericht door onderstaande organisaties: Stichting Vroeghulp Rotterdam Stichting Vroeghulp Rotterdam is 21 augustus 1997 opgericht door onderstaande organisaties: - ASVZ. - MEE Rotterdam Rijnmond. - Pameijer. - Rijndam revalidatiecentrum. Later

Nadere informatie

Nieuwsbrief Maart 2010 Nr. 1, Jaargang 3

Nieuwsbrief Maart 2010 Nr. 1, Jaargang 3 Centrum voor Jeugd en gezin Amersfoort Nieuwsbrief Maart 2010 Nr. 1, Jaargang 3 In deze nieuwsbrief Integrale Vroeghulp Utrecht Integrale Vroeghulp Utrecht Ouders worden betrokken bij het plan voor hun

Nadere informatie

Laat het jonge kind dat vandaag opvalt, niet de jongere zijn die straks uitvalt Integrale Vroeghulp regio Delft en Zoetermeer

Laat het jonge kind dat vandaag opvalt, niet de jongere zijn die straks uitvalt Integrale Vroeghulp regio Delft en Zoetermeer Laat het jonge kind dat vandaag opvalt, niet de jongere zijn die straks uitvalt Ketenzorg voor jonge kinderen met ontwikkelingsproblemen 1 Inleiding De komende jaren verandert er veel op het gebied van

Nadere informatie

Laat het jonge kind dat vandaag opvalt niet de jongere zijn die straks uitvalt

Laat het jonge kind dat vandaag opvalt niet de jongere zijn die straks uitvalt Laat het jonge kind dat vandaag opvalt niet de jongere zijn die straks uitvalt Ketenzorg voor jonge kinderen met ontwikkelingsproblemen 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 Samenwerking met de verschillende gemeenten

Nadere informatie

Totaal in begeleiding 2015

Totaal in begeleiding 2015 IVH Jaarverslag Flevoland Zeewolde Al in is IVH als methodiek geborgd in het Ondersteuningshuis. In is dit geëvalueerd met alle betrokkenen inclusief een medewerker van de gemeente. De samenwerking binnen

Nadere informatie

Stichting Vroeghulp Rotterdam. Stichting Vroeghulp Rotterdam is 21 augustus 1997 opgericht door onderstaande organisaties:

Stichting Vroeghulp Rotterdam. Stichting Vroeghulp Rotterdam is 21 augustus 1997 opgericht door onderstaande organisaties: Stichting Vroeghulp Rotterdam Stichting Vroeghulp Rotterdam is 21 augustus 1997 opgericht door onderstaande organisaties: - ASVZ. - MEE Rotterdam Rijnmond. - Pameijer. - Rijndam revalidatiecentrum. Later

Nadere informatie

4. Protocollen en reglementen Zorgstructuur Datum 9 januari 2014 Versie 2 Blad 1 van 5 ZORGSTRUCTUUR

4. Protocollen en reglementen Zorgstructuur Datum 9 januari 2014 Versie 2 Blad 1 van 5 ZORGSTRUCTUUR 4. Protocollen en reglementen 4.1.10 Zorgstructuur Blad 1 van 5 ZORGSTRUCTUUR Vastgesteld 9 januari 2014 Blad 2 van 5 Algemeen De peuterspeelzalen krijgen steeds meer te maken met peuters en ouders met

Nadere informatie

Taken van interne begeleiders in de samenwerking

Taken van interne begeleiders in de samenwerking Taken van interne begeleiders in de samenwerking Hoewel dé intern begeleider niet bestaat, heeft de Landelijke Beroepsgroep voor Intern Begeleiders (LBib) toch geprobeerd wat overzicht te brengen in de

Nadere informatie

Combipoli Psychiatrie/Kinder- en Jeugdpsychiatrie

Combipoli Psychiatrie/Kinder- en Jeugdpsychiatrie Sophia Kinderziekenhuis U bent doorverwezen naar de combipoli Psychiatrie/Kinder- en Jeugdpsychiatrie om te onderzoeken of u extra hulp kunt gebruiken bij de omgang met uw kind. In deze folder leest u

Nadere informatie

Uitwerking van de Stappen Voor- en vroegschoolse educatie in Salland

Uitwerking van de Stappen Voor- en vroegschoolse educatie in Salland Uitwerking van de Stappen Voor- en vroegschoolse educatie in Salland 1. Signaleren 1.1 VVE beoordeling tijdens contactmoment op het consultatiebureau Jeugdgezondheidszorg (JGZ) (Uitvoerend: JGZ) 1.2 VVE

Nadere informatie

Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord Jaarverslag Jaarverslag Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord 1/8

Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord Jaarverslag Jaarverslag Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord 1/8 Jaarverslag 2016 Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord 1/8 Voorwoord Met dit jaarbericht informeer ik u over de ontwikkelingen binnen Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord in 2016. Ook in 2016 hebben

Nadere informatie

Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk Geweld

Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk Geweld Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk Geweld Zorgroutes interne en externe zorgstructuur in basisscholen 23 juni 2014 1 Inhoud INLEIDING... 3 MELDCODE KINDERMISHANDELING EN HUISELIJK GEWELD... 3 CRITERIA

Nadere informatie

Jaarverslag Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord 1/7

Jaarverslag Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord 1/7 Jaarverslag 218 Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord 1/7 Voorwoord Met dit jaarverslag informeren wij u over de ontwikkeling en resultaten van Integrale Vroeghulp van het afgelopen jaar. We hebben dit

Nadere informatie

Kinderen met een beperking van AWBZ naar Jeugdwet. Toeleiding naar gespecialiseerde zorg voor kinderen met een beperking

Kinderen met een beperking van AWBZ naar Jeugdwet. Toeleiding naar gespecialiseerde zorg voor kinderen met een beperking Kinderen met een beperking van AWBZ naar Jeugdwet Toeleiding naar gespecialiseerde zorg voor kinderen met een beperking Belang van vroege signalering, vroege diagnostiek en vroege interventie Kinderen

Nadere informatie

Sophia Kinderziekenhuis. Polikliniek Neonatologie

Sophia Kinderziekenhuis. Polikliniek Neonatologie Sophia Kinderziekenhuis Polikliniek Neonatologie Pasgeborenen die intensieve zorg nodig hebben gehad, ontwikkelen zich over het algemeen goed. Mocht de ontwikkeling toch anders verlopen, dan is het belangrijk

Nadere informatie

vooruitkomen OUDERS & OPVOEDERS

vooruitkomen OUDERS & OPVOEDERS > vooruitkomen + OUDERS & OPVOEDERS ! Via Bureau Jeugdzorg of uw huisarts bent u bij Rubicon jeugdzorg terecht gekomen. Soms zijn er problemen in het gezin die u niet zelf kunt oplossen. Uw kind is bijvoorbeeld

Nadere informatie

vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik

vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik > vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik OUDERS & OPVOEDERS Als er binnen uw gezin sprake is van seksueel misbruik, heeft dat grote invloed. Er is veel verdriet, boosheid, wantrouwen en schuldgevoel.

Nadere informatie

Wat worden leerlingen en ouders hier beter van? Wat levert het op voor leerkrachten, scholen en partners?

Wat worden leerlingen en ouders hier beter van? Wat levert het op voor leerkrachten, scholen en partners? Wat worden leerlingen en ouders hier beter van? Wat levert het op voor leerkrachten, scholen en partners? Passend onderwijs Zorg- en adviesteams Integraal indiceren Centrum voor jeugd en gezin De lokale

Nadere informatie

Peuterrevalidatie. Bijzondere aandacht voor uw peuter

Peuterrevalidatie. Bijzondere aandacht voor uw peuter Peuterrevalidatie Bijzondere aandacht voor uw peuter Bijzondere aandacht voor uw peuter Op eigen benen staan, de eerste stapjes zetten, de eerste woordjes zeggen. Deze spontane stappen in de ontwikkeling

Nadere informatie

Welkom bij De Hondsberg

Welkom bij De Hondsberg Welkom bij De Hondsberg Inhoud 7 Een eerste kennismaking met De Hondsberg Voor wie is De Hondsberg? Veel deskundigheid Onze werkwijze Het multidisciplinaire team 9 Samen kijken we verder Observatie en

Nadere informatie

voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken

voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken Het Centrum voor Jeugd en Gezin is er voor iedereen Kinderen zijn voortdurend in ontwikkeling. Zowel lichamelijk, geestelijk

Nadere informatie

HULP BIJ OPVOEDING BEHANDELING BEGELEIDING OBSERVATIE DIAGNOSTIEK. kinderen

HULP BIJ OPVOEDING BEHANDELING BEGELEIDING OBSERVATIE DIAGNOSTIEK. kinderen HULP BIJ OPVOEDING BEHANDELING BEGELEIDING OBSERVATIE DIAGNOSTIEK kinderen Soms heeft een gezin extra begeleiding nodig. Bijvoorbeeld als uw kind een achterstand in de ontwikkeling of een verstandelijke,

Nadere informatie

Hulp op maat bij ontwikkelingsproblemen bij kinderen van 0 7 jaar. Jaarverslag 2014. Regio s

Hulp op maat bij ontwikkelingsproblemen bij kinderen van 0 7 jaar. Jaarverslag 2014. Regio s Regio s Almere Deventer Lelystad/Noordoostpolder Ommen/Hardenberg Zwolle/Kampen Jaarverslag 2014 Hulp op maat bij ontwikkelingsproblemen bij kinderen van 0 7 jaar Voorwoord In het vorige jaarverslag riep

Nadere informatie

Kindergeneeskunde. Kinderdiabetes team. Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep

Kindergeneeskunde. Kinderdiabetes team. Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep Kindergeneeskunde Kinderdiabetes team Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep Wat is Diabetes? Diabetes Mellitus is een ziekte waarbij de alvleesklier

Nadere informatie

Workshop Onderwijsdag 2012 Enschede

Workshop Onderwijsdag 2012 Enschede Anneke Elenbaas van Ommen - 20 maart 2012 SAMENWERKEN AAN DE DOORGAANDE LIJN IN ZORG EN EDUCATIE BINNEN DE VOOR- EN VROEGSCHOOLSE PERIODE Workshop Onderwijsdag 2012 Enschede Programma Welkom en toelichting

Nadere informatie

Het psychosociaal kinderteam (PST)

Het psychosociaal kinderteam (PST) Het psychosociaal kinderteam (PST) Het bezoek van u en uw kind aan de kinderarts is aanleiding voor de kinderarts om de zorgen en vragen rondom uw kind te bespreken in het psychosociaal kinderteam. Deze

Nadere informatie

VROEG VOORTDUREND INTEGRAAL

VROEG VOORTDUREND INTEGRAAL Kader voor meten en weten Kwaliteitsindicatoren voor alle bouwstenen van Vroeg, Voortdurend, Integraal december 2011 VROEG VOORTDUREND INTEGRAAL PARTNERS Vroeg, Voortdurend, Integraal Ketens van vroege

Nadere informatie

TKM Online, april 2012

TKM Online, april 2012 TKM- enquête onder ruim 1.400 professionals Het zwarte gat na een melding Marie-José Linders voor Tijdschrift Kindermishandeling 'Je ziet niet hoe het verder gaat met een kind. Wat gebeurt er? Wat doen

Nadere informatie

Programma. Passend onderwijs ZAT - CJG; samen sterk voor de jeugd. Landelijk Steunpunt ZAT s

Programma. Passend onderwijs ZAT - CJG; samen sterk voor de jeugd. Landelijk Steunpunt ZAT s Passend onderwijs ZAT - CJG; samen sterk voor de jeugd Themaconferenties WSNS-coördinatoren en bestuurders Dinsdag 22 september 2009, Rotterdam Woensdag 30 september 2009, Weert Maandag 5 oktober 2009,

Nadere informatie

Developmental Coördination Disorder (DCD)

Developmental Coördination Disorder (DCD) Developmental Coördination Disorder (DCD) informatie voor kind ouders Wat is DCD Waardoor is mijn kind zo onhandig? Heeft u zich dit als ouder al vaak afgevraagd en onvoldoende antwoord gekregen, dan kunt

Nadere informatie

Centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie

Centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie Centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie Informatie voor cliënten, familie en betrokkenen Centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie Maelsonstraat 1 1624 NP HOORN 088 65 65 010 www.ggz-nhn.nl/jeugd www.ggz-nhn.nl

Nadere informatie

Startpunt voor. gezond en veilig. opgroeien

Startpunt voor. gezond en veilig. opgroeien Startpunt voor gezond en veilig opgroeien GGD Fryslân Jeugdgezondheidszorg is het startpunt voor gezond en veilig opgroeien van Friese kinderen van 0 tot 18 jaar. We volgen de gezondheid en ontwikkeling

Nadere informatie

Tekst: Marije Bosdriesz

Tekst: Marije Bosdriesz Partnerschap tussen ouders, school en hulpverleners vergroot de kansen van kinderen met extra ondersteuningsbehoeften. Met Passend onderwijs en de Jeugdwet krijgt dat partnerschap een nieuwe impuls. Integraal

Nadere informatie

Jaarbericht Integrale Vroeghulp Zuid-Limburg Bij zorgen over de ontwikkeling en/of het gedrag bij kinderen van 0 tot 7 jaar.

Jaarbericht Integrale Vroeghulp Zuid-Limburg Bij zorgen over de ontwikkeling en/of het gedrag bij kinderen van 0 tot 7 jaar. Integrale Vroeghulp Zuid-Limburg Bij zorgen over de ontwikkeling en/of het gedrag bij kinderen van 0 tot 7 jaar. Jaarbericht 2012 www.ivhzl.nl www.integralevroeghulpzuidlimburg.nl Integrale Vroeghulp Zuid-Limburg

Nadere informatie

10 Aanmelding en zorgplicht basisschool

10 Aanmelding en zorgplicht basisschool 10 Aanmelding en zorgplicht basisschool Deze bijlage is een toelichting bij het schema in het Ondersteuningsplan op pagina 17. De cijfers in het schema corresponderen met de uitleg in deze bijlage. 20

Nadere informatie

Voorkomen van spraak- en taalachterstand bij kinderen door vroegtijdige signalering

Voorkomen van spraak- en taalachterstand bij kinderen door vroegtijdige signalering Voorkomen van spraak- en taalachterstand bij kinderen door vroegtijdige signalering Leren praten gaat vaak vanzelf, maar niet altijd. Soms maken kinderen nog fouten met praten, terwijl hun leeftijdsgenootjes

Nadere informatie

Integrale Vroeghulp. Bij zorgen over de ontwikkeling of het gedrag van uw kind van 0 tot en met 6 jaar

Integrale Vroeghulp. Bij zorgen over de ontwikkeling of het gedrag van uw kind van 0 tot en met 6 jaar Integrale Vroeghulp Bij zorgen over de ontwikkeling of het gedrag van uw kind van 0 tot en met 6 jaar Integrale Vroeghulp Mijn buurvrouw denkt dat mijn zoon autisme heeft. Is dat zo? De peuterspeelzaal

Nadere informatie

PROTOCOL SAMENWERKING TUSSEN DE CONSULTATIESBUREAUS EN DE VVE - PEUTERSPEELZALEN. Voor de periode in de gemeente Halderberge.

PROTOCOL SAMENWERKING TUSSEN DE CONSULTATIESBUREAUS EN DE VVE - PEUTERSPEELZALEN. Voor de periode in de gemeente Halderberge. PROTOCOL SAMENWERKING TUSSEN DE CONSULTATIESBUREAUS EN DE VVE - PEUTERSPEELZALEN. Voor de periode 2010-2011. in de gemeente Halderberge. Het realiseren van de sluitende aanpak in het kader van de Voor-

Nadere informatie

amersfoort Hoe bereik ik CJG Amersfoort?

amersfoort Hoe bereik ik CJG Amersfoort? amersfoort Folder voor ouders van 0-8 jarigen Bezoekadres Heiligenbergerweg 36, 3816 AK Amersfoort T 033 47 94 000, E info@cjgamersfoort.nl I www.cjgamersfoort.nl carta U kunt binnenlopen bij CJG Amersfoort.

Nadere informatie

Moederschap bij LVB cliënten Cordaan/Jeugd/Amsterdam. hebben het recht ouder te zijn.

Moederschap bij LVB cliënten Cordaan/Jeugd/Amsterdam. hebben het recht ouder te zijn. Moederschap bij LVB cliënten Cordaan/Jeugd/Amsterdam Mensen met een lichtverstandelijke beperking hebben het recht ouder te zijn. 1 Moederschap bij LVB cliënten Workshop Programma Stellingen Wie zijn wij?

Nadere informatie

Weten wat er verandert in de jeugdhulp in 2015? Deze lijst geeft antwoord op de meest gestelde vragen.

Weten wat er verandert in de jeugdhulp in 2015? Deze lijst geeft antwoord op de meest gestelde vragen. Weten wat er verandert in de jeugdhulp in 2015? Deze lijst geeft antwoord op de meest gestelde vragen. Vanaf 1 januari 2015 zijn wij als gemeente verantwoordelijk voor de jeugdhulp in Hendrik-Ido- Ambacht.

Nadere informatie

Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling en gedrag

Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling en gedrag Sara (3) praat slecht en maakt moeilijk contact. Ik maak me zorgen. Wat nu? Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling en gedrag Wat is Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling

Nadere informatie

Inleiding. Beleid Kinderdagverblijf Duimelot te Zenderen

Inleiding. Beleid Kinderdagverblijf Duimelot te Zenderen Inleiding In september en oktober 2006 zijn de kinderdagverblijven en peuterspeelzalen (de voorschoolse voorzieningen) in de gemeente Borne met de jeugdgezondheidszorg en de procesmanager jeugdbeleid een

Nadere informatie

Wat doen wij als Cliëntenraad Werk en Bijstand van de gemeente Tytsjerksteradiel voor u?

Wat doen wij als Cliëntenraad Werk en Bijstand van de gemeente Tytsjerksteradiel voor u? Maart 2014 In deze nieuwsbrief: 1. Over de cliëntenraad 2. Tot ziens en welkom 3. Verslag achterbanbijeenkomst 18 maart 2013 4. SUN (Stichting Urgente Noden) 5. Werkcafé 6. Dyn Ynset 7. Stichting Leergeld

Nadere informatie

Kinderdagverblijf Buitenpret. Peuterspeelleergroep De Krullevaar Peuterspeelleergroep Pim&Pom PROTOCOL VVE

Kinderdagverblijf Buitenpret. Peuterspeelleergroep De Krullevaar Peuterspeelleergroep Pim&Pom PROTOCOL VVE Kinderdagverblijf Buitenpret Peuterspeelleergroep De Krullevaar Peuterspeelleergroep Pim&Pom PROTOCOL VVE INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 1. Omschrijving VVE 1.1 Algemeen 3 1.2 Doelgroepbepaling 4 1.3 Toeleiding

Nadere informatie

Maashorst helpt kinderen verder!

Maashorst helpt kinderen verder! Maashorst helpt kinderen verder! Inhoud Met goede hulp van buitenaf kunnen problemen worden opgelost. Maashorst is een betrouwbare partner met veel ervaring die u die hulp kan bieden. 5 Maashorst helpt

Nadere informatie

Richtlijn JGZ-richtlijn Pesten

Richtlijn JGZ-richtlijn Pesten Richtlijn JGZ-richtlijn Pesten Onderbouwing Taken JGZ-medewerkers bij preventie, signalering en aanpak van pesten Preventie pesten tijdens contactmomenten signalering risicofactoren Tijdens de contactmomenten

Nadere informatie

Samenwerken in de jeugdketen Een instrument voor gegevensuitwisseling

Samenwerken in de jeugdketen Een instrument voor gegevensuitwisseling Samenwerken in de jeugdketen Een instrument voor gegevensuitwisseling Uitgave van het Centrum voor Jeugd en Gezin Opsterland. Bij het samenstellen van deze uitgave is gebruik gemaakt van Samenwerken in

Nadere informatie

Protocol signalering 1-11- 2011. M. de Veen

Protocol signalering 1-11- 2011. M. de Veen Protocol signalering 1-11- 2011 M. de Veen Inleiding De pedagogisch medewerker volgt dagelijks de ontwikkeling van het kind. Tijdens deze dagelijkse observaties kan de pedagogisch medewerker opvallendheden

Nadere informatie

centrum voor verstandelijke beperking en psychiatrie MAAK KENNIS MET DE SWAAI

centrum voor verstandelijke beperking en psychiatrie MAAK KENNIS MET DE SWAAI centrum voor verstandelijke beperking en psychiatrie MAAK KENNIS MET DE SWAAI De Swaai is een samenwerking tussen GGZ Friesland en Talant en biedt jongeren en volwassenen met zowel een verstandelijke

Nadere informatie

Project: Ontwikkelen van Outcome-indicatoren voor de Zorg Advies Teams, Tilburg Dossiernummer: 50-50405-99 ZonMw, 18-07-2013

Project: Ontwikkelen van Outcome-indicatoren voor de Zorg Advies Teams, Tilburg Dossiernummer: 50-50405-99 ZonMw, 18-07-2013 Project: Ontwikkelen van Outcome-indicatoren voor de Zorg Advies Teams, Tilburg Dossiernummer: 50-50405-99 ZonMw, 18-07-2013 Projectgroep: Gemeente Tilburg: Mw. M. Lennarts, beleidsmedewerker, dhr. W.

Nadere informatie

Visie Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) gemeente Goirle 2011-2014

Visie Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) gemeente Goirle 2011-2014 Visie Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) gemeente Goirle 2011-2014 1. Inleiding Kinderen ontplooien zich later beter in onderwijs en maatschappij als hun start goed is. Als een kind in de voor- of vroegschoolse

Nadere informatie

ONDERWIJSZORGLOKET BERSEBA ZEELAND

ONDERWIJSZORGLOKET BERSEBA ZEELAND ONDERWIJSZORGLOKET BERSEBA ZEELAND informatie voor OUDERS Elk kind zijn talent, elk kind zijn onderwijs ONDERWIJSZORGLOKET BERSEBA ZEELAND Biezelingsestraat 24 4421 BS Kapelle T: 0182 760 770 / 06 130

Nadere informatie

Verwijsindex risico s jeugdigen Utrecht

Verwijsindex risico s jeugdigen Utrecht Verwijsindex risico s jeugdigen Utrecht Jij in @risk Wat betekent dit? Jij staat sinds kort in @risk, de verwijsindex risico s jeugdigen Utrecht. Waarom is dat? Wat betekent dit? En wat gebeurt er met

Nadere informatie

Met een goede start naar de basisschool

Met een goede start naar de basisschool Met een goede start naar de basisschool INSPIRATIEDOCUMENT OVER HET BELANG VAN DE OPVOED- EN OPGROEIOMGEVING VOOR DE ONTWIKKELING VAN JONGE KINDEREN MEE Nederland ActiZ GGD GHOR Nederland MOgroep 1 Over

Nadere informatie

Een onrustige baby (huilbaby)

Een onrustige baby (huilbaby) Een onrustige baby (huilbaby) Uw kind is aangemeld voor de polikliniek kindergeneeskunde van HMC Bronovo omdat het onrustig is, veel huilt en mogelijk minder goed drinkt. We spreken in dit geval van een

Nadere informatie

Passend Onderwijs in Friesland. hoe zit dat precies

Passend Onderwijs in Friesland. hoe zit dat precies Passend Onderwijs in Friesland hoe zit dat precies Passend Onderwijs is de nieuwe manier waarop in het onderwijs extra ondersteuning aan leerlingen met leer- of ontwikkelingsmoeilijkheden wordt gegeven.

Nadere informatie

Project MEEdoen. De aanvraag betreft een subsidie uit het Transitiefonds Sociaal Domein en hebben betrekking op domein D; invoering Passend Onderwijs.

Project MEEdoen. De aanvraag betreft een subsidie uit het Transitiefonds Sociaal Domein en hebben betrekking op domein D; invoering Passend Onderwijs. Project MEEdoen Mede namens SKL en WSNS, biedt MEE IJsseloevers hierbij 2 projectbeschrijvingen aan betreffende MEEdoen in het basisonderwijs en MEEdoen in de kinderopvang. Beide projecten worden door

Nadere informatie

7 Passend onderwijs. 7.1 Algemeen. 7.2 Interne begeleiding. Schoolgids 2012-2013

7 Passend onderwijs. 7.1 Algemeen. 7.2 Interne begeleiding. Schoolgids 2012-2013 7 Passend onderwijs 7.1 Algemeen Kinderen zijn nieuwsgierig en willen graag leren. Deze eigenschap hoort bij het kind zijn. Alle kinderen verdienen aandacht en zorg, maar zeker ook diegenen die moeite

Nadere informatie

BEGELEIDING EN ONDERSTEUNING VAN KIND EN GEZIN. Ondersteuning bij integratie. Syndion is een stichting... SECTOR

BEGELEIDING EN ONDERSTEUNING VAN KIND EN GEZIN. Ondersteuning bij integratie. Syndion is een stichting... SECTOR SECTOR BEGELEIDING EN ONDERSTEUNING VAN KIND EN GEZIN Ondersteuning bij integratie Syndion is een stichting... Syndion is een stichting voor dienstverlening en ondersteuning aan mensen met een handicap.

Nadere informatie

Adviesrapport Decentralisatie Jeugdzorg Wageningen 2013

Adviesrapport Decentralisatie Jeugdzorg Wageningen 2013 Adviesrapport Decentralisatie Jeugdzorg Wageningen 2013 Jongerenraad Wageningen Adviesnr. : 1 Datum : 29-05-2013 Colofon De Jongerenraad, een adviesorgaan van de gemeente Wageningen, is geïnstalleerd in

Nadere informatie

De lessen kunnen op elk gewenst tijdstip bekeken worden. Aantal deelnemers. Pedagoog. Jeugdverpleegkundige.

De lessen kunnen op elk gewenst tijdstip bekeken worden. Aantal deelnemers. Pedagoog. Jeugdverpleegkundige. 4.2.12. Digitale opvoedondersteuning voor ouders van het jonge kind Ondersteuning in de vorm van een aantal online lessen voor ouders met kinderen tot 4 jaar, om ze voor te bereiden op de (toekomstige)

Nadere informatie

Ervaringen van een RAAK-regio

Ervaringen van een RAAK-regio Ervaringen van een RAAK-regio Zaanstreek Waterland Voorgeschiedenis In Zaanstreek Waterland: - een sterke traditie van samenwerking tussen welzijnsorganisaties, jeugdzorginstellingen, jeugdgezondheidszorg

Nadere informatie

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS Huisartsenpraktijk Dalfsen ARGO BV 2014 Rapportage wachtkamerinterview Inleiding Onder de cliënten van huisartsenpraktijk Dalfsen zijn de afgelopen 2 jaren tevredenheidsonderzoeken

Nadere informatie