Nieuwe elektriciteitscentrale op de Maasvlakte. Schone, betrouwbare en betaalbare energie uit kolen en biomassa. Benelux
|
|
- Lennert Abbink
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Nieuwe elektriciteitscentrale op de Maasvlakte Schone, betrouwbare en betaalbare energie uit kolen en biomassa Benelux
2 Elektriciteit: behoefte en productie Nederland heeft steeds meer elektriciteit nodig. Het verbruik steeg de afgelopen jaren met één tot twee procent per jaar en naar verwachting zal deze stijging ook in de komende decennia doorzetten. Sinds 2000 is maar in beperkte mate nieuwe opwekkingscapaciteit bijgebouwd. De import is daardoor toegenomen tot bijna een kwart van de nationale behoefte. Nederland is daarmee voor zijn energievoorziening afhankelijk geworden van buurlanden, zoals België, Frankrijk en Duitsland. Toen deze landen een overcapaciteit hadden, was dit geen probleem. Nu hier niet langer sprake van is, moet de binnenlandse vraag naar elektriciteit worden opgevangen met nieuwe productiecapaciteit in Nederland om schaarste te voorkomen. Deze noodzaak wordt versterkt doordat de komende jaren verscheidene verouderde centrales zullen worden gesloten. Niet alleen in Nederland. Ook in de rest van West Europa. Dit betekent dat zowel vanwege vermindering van import en de groeiende vraag als vervanging van verouderde centrales nieuwe productiecapaciteit nodig is. Overheidsbeleid De Nederlandse overheid heeft een beleid uitgestippeld dat de voorziening van energie zeker moet stellen. Dit beleid is vastgelegd in de Energierapporten (o.a. in 2005 en 2008). De rapporten vinden de bouw van nieuwe elektriciteitscentrales onvermijdelijk. Daarbij heeft het Energierapport 2005 een uitgesproken visie op kolen: Kolen verdient als brandstof opnieuw aandacht, zeker met het oog op het bevorderen van de voorzieningszekerheid. [ ] In de toekomst is het mogelijk bij kolengestookte elektriciteitscentrales de CO 2 -uitstoot op te vangen en veilig op te slaan. Het aanbod van de energiesector om mee te investeren in demonstratieprojectenvoor CO2-opslag is een belangrijke stap. Het rapport van 2008 is nog stelliger over de noodzaak van kolencentrales. De Nederlandse regering is daarbij van mening dat kolencentrales niet strijdig zijn met het nieuwe milieu- en klimaatbeleid. Dit standpunt wordt ondersteund gezaghebbende internationale instanties als het Internationale Agentschap voor Energievraagstukken (IEA) en de internationale organisatie voor economische ontwikkeling en samenwerking (OECD). Beide instituten onderstrepen dat naast investeringen in duurzame energiebronnen, ook investeringen in fossiele opwekkingstechnologie nodig zijn om de stijgende vraag op te vangen. Dit blijft zo totdat voldoende duurzame bronnen zijn ontwikkeld om aan de vraag te voldoen. Duurzame energie Nederland wil voldoen aan de Kyoto-doelstellingen. Om de duurzame energiehuishouding te realiseren die in deze doelstellingen is vastgelegd, zal Nederland meer energie uit duurzame bronnen moeten halen. Als gevolg hiervan zal de uitstoot van broeikasgassen dalen. Om de doelen te halen en de leveringsbetrouwbaarheid te handhaven, zijn veel technologische doorbraken nodig. Bijvoorbeeld voor de afvang van CO 2. E.ON wil actief bijdragen aan een duurzame energievoorziening. Daarom is de onderneming in 2006 een wereldwijd innovatieprogramma gestart. Hiermee wil E.ON de ontwikkeling van duurzame productiemethodes, zoals wind en biogas, en de CO 2 -arme energieproductie uit fossiele brandstoffen versnellen. De emissiereductie van CO 2 is een van de belangrijkste pijlers onder dit programma. Ook voor E.ON Benelux is CCS (Carbon Capture & Storage) een speerpunt. In april 2008 heeft E.ON Benelux met TNO bij de bestaande Maasvlaktecentrale een proefinstallatie voor de afvang van CO 2 uit rookgassen in gebruik genomen. Bij de officiële opening van deze installatie heeft E.ON Benelux aangegeven de belangrijkste industriële partner in het tweede deel van het nationale CATO-project te willen zijn. Het CATO-project is het belangrijkste Nederlandse initiatief op het gebied van CCS.
3 E.ON Benelux is bovendien partner in het Rotterdam Climate Initiative. Wereldwijd participeert E.ON in meer dan veertig projecten die een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van technologie om de uitstoot van CO 2 te verminderen. Tussen 2008 en het eind van 2010 investeert E.ON zes miljard euro in duurzame energie. Nieuwe centrale E.ON breidt de productiecapaciteit in Nederland uit met een nieuwe kolengestookte elektriciteitscentrale van MW. De centrale zal in ongeveer zeven procent van de Nederlandse elektriciteitsbehoefte voorzien. De bouw vergt een investering van ruim 1,2 miljard euro. Deze investering past in de groeistrategie van E.ON in de Benelux en illustreert het streven van E.ON om het belang van de economie en het milieu zo goed mogelijk te laten samenvloeien. Omdat de prijs van kolen minder onderhevig is aan prijsschommelingen op de wereldmarkt dan gas, leiden kolencentrales, ook in de toekomst, tot lagere en stabielere prijzen voor huishoudens en zakelijke gebruikers. Bovendien wordt in Nederland al zeventig procent van de elektriciteit opgewekt met gascentrales. Deze voorkeur dateert uit de tijd dat ons land hiervoor gebruik kon maken van de eigen gasvoorraden. Nu deze uitgeput raken, moet gas worden geïmporteerd uit politiek minder stabiele landen als Rusland en Iran. Steenkool, biomassa en CO 2 E.ON bouwt de nieuwe centrale op basis van poederkooltechnologie met superkritische stoomparameters. Deze opwekkingsmethode is, in tegenstelling tot de vaak genoemde kolenvergassing, de enige technologie die op dit moment op industriële schaal met bewezen bedrijfszekerheid kan worden toegepast. Het energierendement van de nieuwe centrale is ongeveer 46 procent en zal ongeveer twintig procent hoger zijn in vergelijking met bestaande Nederlandse centrales. Daarmee vermindert de uitstoot van CO 2 per Kilowattuur ook met circa twintig procent. E.ON zal, net als in de bestaande centrale (21%), de mogelijkheid benutten om in de nieuwe centrale biomassa als brandstof bij te stoken. E.ON doet op dit moment onderzoek naar het maximale percentage biomassa dat kan worden bijgestookt. Ook onderzoekt E.ON of de CO 2 -emissie nog verder verlaagd kan worden door warmtelevering aan tuinders en andere industriële klanten. De nieuwe centrale wordt voorbereid op de afvang van CO 2. Zoals gezegd, doet E.ON op dit moment op meerdere plaatsen in de wereld onderzoek naar deze technologie. Ook op de Maasvlakte. Zodra bewezen is dat dit op industriële schaal werkt en economisch haalbaar is, kan het afvangen worden toegepast.
4 De voordelen van de Maasvlakte E.ON heeft op dit moment op de Maasvlakte al een MW kolencentrale. De nieuwe centrale komt op hetzelfde terrein. De Maasvlakte heeft een aantal grote voordelen voor energiecentrales. Door de ligging aan diep vaarwater heeft de haven van Rotterdam zeer goede mogelijkheden voor bulkaanvoer van kolen en biomassa, waardoor een centrale grote kostenvoordelen heeft ten opzichte van locaties landinwaarts in Nederland of Duitsland. De Maasvlakte biedt ook goede mogelijkheden om via technische samenwerking met bestaande en nieuwe industrie wederzijdse economische voordelen te halen. Een voorbeeld is de levering van restwarmte aan de gasterminal GATE en aan de Happy Shrimp Farm, waar tropische garnalen worden gekweekt. Daarnaast heeft het gebied goede logistieke voorzieningen. Zowel het wegennet als de koppelingen met het elektriciteitsnet zijn aanwezig. De beschikbaarheid van koelwater is belangrijk voor elektriciteitscentrales. Met de Noordzee vlakbij, heeft een Maasvlakte-centrale koelwater in overvloed en hoeft geen koeltoren te worden gebouwd. BioMass haven 8211 haven 8210 Europahaven Mississippihaven Hoek van Holland N15 Nieuwe Waterweg N218 N57 14 A A4 Kethelplein A20 Nieuwe Maas 17 Botlektunnel 8 16 Oude Maas A Amste Den H 10 A13 11 Rott U Beneluxtu 17 Beneluxplein A Dor Gorin
5 Specificaties Nieuwe Centrale Brandstof: Steenkool en biomassa Technologie: Poederkool met superkritische stoomparameters Capaciteit: MW Bruto Rendement: Circa 46% Investering: 1,2 miljard Productie per jaar: 7,5 TWh Koeling: Zeewater Afgas behandeling: DeNOx en rookgasontzwaveling, elektrofilters voor afvang van fijnstof, voorbereiding op CO 2 -afvang Afzetmarkt: Nederland en Noord-West Europa Klanten: De huidige en nieuwe zakelijke en particuliere klanten van E.ON Benelux. E.ON verwacht de komende jaren het aantal klanten op de Nederlandse en Belgische markt uit te breiden. Locatie: Maasvlakte Rotterdam
6 Planning Indienen MER December 2006 Milieuvergunning verleend November 2007 Bouwvergunning verleend April 2008 Start bouw April 2008 Start bouw stoomketel Januari 2010 Inbedrijfstelling 2012 *Vergunningen moeten voorjaar 2007 zijn verleend om de centrale tijdig in bedrijf te kunnen nemen. Vergunningen Aan de bouw van een energiecentrale gaat een intensief vergunningentraject vooraf. In het begin is de aandacht vooral gericht op de milieueffecten van de centrale. Deze worden vastgelegd in de Milieueffectrapportage (MER). De MER wordt opgesteld door E.ON en getoetst door een onafhankelijke commissie. Ook het publiek heeft inspraakmogelijkheden. De MER-procedure voor MPP3 is begin 2006 gestart en afgerond in de zomer van Daarna zijn de aanvragen voor de milieuvergunningen en de bouwvergunning ingediend. Ook bij deze procedures heeft het publiek de mogelijkheid haar mening kenbaar te maken. In november 2007 zijn de milieuvergunningen verleend door Rijkswaterstaat en de Provincie Zuid-Holland. De bouwvergunning is in april 2008 verleend door de gemeente Rotterdam. De milieuvergunningen zijn een voorwaarde om een bouwvergunning te krijgen. Hoewel milieuorganisaties beroep hebben aangetekend tegen het verlenen van de milieuvergunningen bij de Raad van State, heeft deze zaak geen invloed op de voortgang van de bouwvergunningprocedure en de start van de bouwwerkzaamheden. In april 2008 waren alle vergunningen verleend en kon met de bouw worden begonnen.
7 Informatievoorziening E.ON Benelux hecht grote waarde aan transparantie en open communicatie met alle belanghebbenden in de Nederlandse samenleving. De bouw van een energiecentrale kan vragen oproepen of verwachtingen creëren die om een toelichting vragen. E.ON Benelux zal gedurende de vergunningprocedure en het bouwproces actief contact zoeken met belanghebbenden en vertegenwoordigers van belangenbehartigers. Zo zullen gesprekken plaatsvinden met lokale bestuurders en worden belangenorganisaties uitgenodigd voor een toelichting op locatie. E.ON Benelux heeft ook een speciaal dossier toegevoegd aan de website Hierin staat alle actuele informatie over de bouw van de nieuwe centrale. Voor informatie kunt u ook terecht bij de afdeling Public Affairs van E.ON Benelux, telefoonnummer E.ON Benelux b.v. Capelseweg AX Rotterdam
8
RWE Power. CCS Werbeagentur 10/07. Energiecentrale Eemshaven. RWE Power AG Essen Keulen (Duitsland) I Dertien vragen
RWE Power RWE Power AG Essen Keulen (Duitsland) I www.rwe.com CCS Werbeagentur 10/07 Dertien vragen Een nieuwe elektriciteitscentrale op kolen en biomassa in Eemshaven RWE bouwt van 2008 tot 2013 een elektriciteitscentrale
Nadere informatieWat zijn voor Nederland de argumenten voor en tegen CO2-afvang en -opslag (CCS*)?
Nederland de argumenten en CO2-afvang Nederland de argumenten en CO2-afvang Nederland de argumenten en CO2-afvang Nederland de argumenten en CO2-afvang Nederland de argumenten en CO2-afvang Nederland de
Nadere informatieBiomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie
Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!
Nadere informatieDe Energietransitie van de Elektriciteitsproductie
De Energietransitie van de Elektriciteitsproductie door Adriaan Wondergem 6 october 2010 De Energietransitie van de Elektriciteitsproductie van 2008 tot 2050. De kernvragen zijn: Hoe ziet een (bijna) CO2-loze
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401
Nadere informatie100% groene energie. uit eigen land
100% groene energie uit eigen land Sepa green wil Nederland op een verantwoorde en transparante wijze van energie voorzien. Dit doen wij door gebruik te maken van duurzame energieopwekking van Nederlandse
Nadere informatieEnergie: inleiding en beleid Gepubliceerd op Compendium voor de Leefomgeving (
Indicator 11 augustus 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Energiedragers De economie
Nadere informatieOnze energievoorziening in feiten: mythes, nieuwtjes en kansen
Onze energievoorziening in feiten: mythes, nieuwtjes en kansen Heleen de Coninck, 13 september 2011 Energieonderzoek Centrum Nederland Grootste energieonderzoekcentrum van Nederland Missing link tussen
Nadere informatieNet voor de Toekomst. Frans Rooijers
Net voor de Toekomst Frans Rooijers Net voor de Toekomst 1. Bepalende factoren voor energie-infrastructuur 2. Scenario s voor 2010 2050 3. Decentrale elektriciteitproductie 4. Noodzakelijke aanpassingen
Nadere informatieOnze energievoorziening in feiten: mythes, nieuwtjes en kansen. Heleen de Coninck, 13 september 2011
Onze energievoorziening in feiten: mythes, nieuwtjes en kansen Heleen de Coninck, 13 september 2011 Energieonderzoek Centrum Nederland Grootste energieonderzoekcentrum van Nederland Missing link tussen
Nadere informatieAntwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (Partij voor de Dieren) (d.d. 7 maart 2008) Nummer 2152
van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (Partij voor de Dieren) (d.d. 7 maart 2008) Nummer 2152 Onderwerp Bouw kolencentrale Maasvlakte Aan de leden van Provinciale Staten Toelichting vragensteller
Nadere informatieEEN NIEUWE AMBITIE IN ENERGIE
EEN NIEUWE AMBITIE IN ENERGIE Een nieuwe ambitie in energie Verschuiving focus Noordwest-Europese markt naar regio Zuid-Holland Van elektriciteitsproductie naar energie Regionale binding MPP3 in nauwe
Nadere informatiePower to gas onderdeel van de energietransitie
Power to gas onderdeel van de energietransitie 10 oktober 2013 K.G. Wiersma Gasunie: gasinfrastructuur & gastransport 1 Gastransportnet in Nederland en Noord-Duitsland Volume ~125 mrd m 3 aardgas p/j Lengte
Nadere informatieUniper centrale Den Haag
1 Uniper centrale Den Haag 2016 MPP3 in bedrijf op Maasvlakte Een ervaren multinational met een nieuwe naam Een internationaal energiebedrijf met ongeveer 14.000 medewerkers en actief in meer dan 40 landen.
Nadere informatieEnergie voor morgen, vandaag bij GTI
Energie voor morgen, vandaag bij GTI Jet-Net docentendag 5 juni 2008 GTI. SMART & INVOLVED GTI is in 2009 van naam veranderd: GTI heet nu Cofely SLIMME ENERGIENETWERKEN, NU EN MORGEN 2008 2010 Centrale
Nadere informatieENERGIE-INFRASTRUCTUUR IN HET ROTTERDAMSE HAVENGEBIED. Maart 2019
ENERGIE-INFRASTRUCTUUR IN HET ROTTERDAMSE HAVENGEBIED Maart 2019 Inleiding De concentratie van industrie in de Rotterdamse haven is een goede uitgangspositie voor het doen slagen van de energietransitie:
Nadere informatieProvinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL
Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Doelstellingen - Mondiaal Parijs-akkoord: Well below 2 degrees. Mondiaal circa 50% emissiereductie nodig in
Nadere informatieWindenergie in Wijk bij Duurstede
Windenergie in Wijk bij Duurstede J.H. Fred Jansen Nationaal Kritisch Platform Windenergie (NKPW) www.nkpw.nl Bruto opbrengst windenergie in Nederland en Wijk bij Duurstede Netto opbrengst Geluid windturbines
Nadere informatieAfvang, transport en opslag van CO 2 (CCS) 1. Wat is CCS? ECN-facts. -afvang. Methoden van CO 2. Bronnen van CO 2. Afvang van CO 2
Afvang, transport en opslag van (CCS) ECN-facts Methoden van -afvang Afvang van is een bekende technologie in verschillende industriële processen, bijvoorbeeld in de kunstmestindustrie, waterstofproductie
Nadere informatie16% Energie van eigen bodem. 17 januari 2013
16% Energie van eigen bodem 17 januari 2013 Inhoud Klimaatverandering Energie in Nederland Duurzame doelen Wind in ontwikkeling Northsea Nearshore Wind Klimaatverandering Conclusie van het IPCC (AR4, 2007)
Nadere informatie1 Nederland is nog altijd voor 92 procent afhankelijk van fossiele brandstoffen
achtergrond Afscheid van fossiel kan Klimaatverandering is een wereldwijd probleem. Energie(on)zekerheid ook. Dat betekent dat een transitie naar een veel duurzamere economie noodzakelijk is. Het recept
Nadere informatieNEW BUSINESS. Guy Konings
2015 Guy Konings Stedin is verantwoordelijk voor transport van gas en elektriciteit in West Nederland Onze missie: Altijd energie voor onze klanten, vandaag en morgen. Simpel, betaalbaar en duurzaam KERNGETALLEN
Nadere informatieDuurzame biomassa. Een goede stap op weg naar een groene toekomst.
Duurzame biomassa Een goede stap op weg naar een groene toekomst. Nuon Postbus 4190 9 DC Amsterdam, NL Spaklerweg 0 1096 BA Amsterdam, NL Tel: 0900-0808 www.nuon.nl Oktober 01 Het groene alternatief Biomassa
Nadere informatieLater is nu! Reactie van Greenpeace op het Energierapport 2005 Nu voor later van het Ministerie van Economische Zaken.
Later is nu! Reactie van Greenpeace op het Energierapport 2005 Nu voor later van het Ministerie van Economische Zaken 6 september 2005 Greenpeace belicht twee samenhangende punten uit het Energierapport
Nadere informatieTransitie naar een. CO -neutrale toekomst
Transitie naar een CO -neutrale toekomst 2 CO 2 reductie van bron tot gebruiker Steeds méér duurzame energie, maar niet minder CO 2 -uitstoot KLIMAATVERDRAG VAN PARIJS In het verdrag van Parijs werd afgesproken
Nadere informatieMark Frequin. Voormalig Directeur-Generaal Energie en Telecom Ministerie van Economische Zaken
Mark Frequin Voormalig Directeur-Generaal Energie en Telecom Ministerie van Economische Zaken Energiebeleid: van context tot acties. Mark Frequin Rijks Universiteit Groningen Inhoud 1. Context 2. Richting
Nadere informatieLes De productie van elektriciteit
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les De productie van elektriciteit Werkblad Doe de stekker in het stopcontact en je hebt licht, geluid, beeld, beweging... Allemaal dankzij elektriciteit. Maar waar komt dat
Nadere informatieLes Biomassa. Werkblad
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Biomassa Werkblad Les Biomassa Werkblad Niet windenergie, niet zonne-energie maar biomassa is de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in Nederland. Meer dan 50%
Nadere informatieEffecten en kosten van een kolenexit versus schone kolencentrales Bezinningsgroep energie 28 juni 2016
Effecten en kosten van een kolenexit versus schone kolencentrales Bezinningsgroep energie 28 juni 2016 Ron.wit@eneco.com Overzicht presentatie 1. Ontwikkeling aandeel kolenstroom in Nederland 2. Effecten
Nadere informatieMondiale perspectieven voor energie, technologie en klimaatbeleid voor 2030 KERNPUNTEN
Mondiale perspectieven voor energie, technologie en klimaatbeleid voor 2030 KERNPUNTEN Referentiescenario De WETO-studie (World Energy, Technology and climate policy Outlook 2030) bevat een referentiescenario
Nadere informatieWat vraagt de energietransitie in Nederland?
Wat vraagt de energietransitie in Nederland? Jan Ros Doel/ambitie klimaatbeleid: Vermindering broeikasgasemissies in 2050 met 80 tot 95% ten opzichte van 1990 Tussendoelen voor broeikasgasemissies Geen
Nadere informatieEnergievoorziening Rotterdam 2025
Energievoorziening Rotterdam 2025 Trends Issues Uitdagingen 9/14/2011 www.bollwerk.nl 1 Trends (1) Wereld energiemarkt: onzeker Toenemende druk op steeds schaarsere fossiele bronnen Energieprijzen onvoorspelbaar,
Nadere informatieNationale Energieverkenning 2014
Nationale Energieverkenning 2014 Remko Ybema en Pieter Boot Den Haag 7 oktober 2014 www.ecn.nl Inhoud Opzet van de Nationale Energieverkenning (NEV) Omgevingsfactoren Resultaten Energieverbruik Hernieuwbare
Nadere informatieVisie op Windenergie en solar Update 2014
Visie op Windenergie en solar Update 2014 De vooruitzichten voor hernieuwbare energie zijn gunstig Succes hangt sterk af van de beschikbaarheid van subsidies Naast kansen in Nederland kan de sector profiteren
Nadere informatieCO 2 dumpen: daarom niet!
CO 2 dumpen: daarom niet! www.greenpeace.nl colofon Juli 2010 CO 2 dumpen: daarom niet! Stichting Greenpeace Nederland, Postbus 3946, 1001 AS Amsterdam, telefoon 0800 422 33 44, www.greenpeace.nl Coverbeeld
Nadere informatieElektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto
Elektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto Bron 1: Elektrische auto s zijn duur en helpen vooralsnog niets. Zet liever in op zuinige auto s, zegt Guus Kroes. 1. De elektrische auto is in
Nadere informatieNaar een duurzame energievoorziening
Naar een duurzame energievoorziening De schone taak van aardgas 1 2 We staan voor belangrijke keuzes De wereld staat voor dringende keuzes. Neem het energievraagstuk. De wereldbevolking groeit in korte
Nadere informatieEnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, Korte uitleg over de bijeenkomsten. KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16
EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 Korte uitleg over de bijeenkomsten KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16 EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 (1) Organisatie: KIVI
Nadere informatieBevoorradingszekerheid
Bevoorradingszekerheid Commissies Bedrijfsleven en Binnenlandse Zaken van de Kamer van volksvertegenwoordigers 23.09.2014 23 september 2014 1 Meer over FEBEG Inhoud Niets nieuws onder de zon Veel partijen
Nadere informatieVergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE 2010. Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie
Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE 2010 Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie Financieren Duurzame energie binnen Rabobank Groep Maatwerk Sustainability naast Food
Nadere informatieRol van WKK in een toekomstige Nederlandse energievoorziening:
Rol van WKK in een toekomstige Nederlandse energievoorziening: Betaalbaar & betrouwbaar? Robert Harmsen ECN Beleidsstudies COGEN Symposium Zeist 22 oktober 2004 Een blik naar de toekomst (1) Four Futures
Nadere informatieHet Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten
Het Energiebeleid van komende jaren dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten Opbouw Ambities en hoofdlijnen Ontwikkelingen in het energieveld Keuzes van het kabinet Ambitie Regeerakkoord: 1. Minder
Nadere informatieFactsheet: Dong Energy
Factsheet: Dong Energy Holding/bestuurder Type bedrijf Actief in Markt Bedrijfsprofiel Dong Energy Producent/leverancier elektriciteit (en aardgas) Europa Consumenten/zakelijk - Omzet 900 miljoen (NL)/9
Nadere informatieVisie elektriciteitscentrale en biomassa in de toekomst
Visie elektriciteitscentrale en biomassa in de toekomst André Zeijseink (KEMA) Biomassa Meestook Symposium, Amsterdam, 27 mei 2010 Inleiding KEMA in t kort Belangrijke energie-drivers Rol van kolen in
Nadere informatieWaterstof, het nieuwe gas. Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft
Waterstof, het nieuwe gas Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, Transport en Grondstoffen Economische, technische
Nadere informatieFeiten en cijfers. Steenkool
Feiten en cijfers Voorwoord Hoe lang is het geleden dat een gesprek over energie steevast strandde in wazige blikken en onverholen gegaap? Energie, daar moest je geen woorden aan vuil maken. Dat was er
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401
Nadere informatiefeiten& weetjes energiecentrale REC Alles wat je zou moeten weten... Hoe Hoe eigenlijk? zit het eigenlijk? De REC maakt van uw afval duurzame energie
Alles wat je zou moeten weten... feiten& weetjes zit het energiecentrale REC De REC maakt van uw afval duurzame energie Omrin is koploper in het scheiden van huishoudelijk afval. Ons doel? Zo veel mogelijk
Nadere informatiereating ENERGY PROGRESS
reating ENERGY PROGRESS 2012 ENERGIE EN MILIEU: Opwarming van de aarde: Drastische vermindering CO 2 -uitstoot Energie: De energiekosten fluctueren sterk en zullen alleen maar stijgen Behoud van het milieu
Nadere informatieDe helft van de elektriciteit duurzaam in 2025? En
1 van 14 10-1-2019 16:38 Energieblog van Jasper Vis Ik hou van feiten over onze energievoorziening. Ik schrijf deze blog op persoonlijke titel. Tot 1 oktober 2018 was ik directeur Nederland bij Ørsted
Nadere informatieGeachte Voorzitter, Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer Interne postcode 650 der Staten Generaal Postbus EA DEN HAAG
Directoraat-Generaal Milieubeheer Directie Klimaatverandering en Industrie Project Schoon en Zuinig Rijnstraat 8 Postbus 20951 2500 EZ Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer Interne postcode 650
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 32 813 Kabinetsaanpak Klimaatbeleid op weg naar 2020 Nr. 133 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR
Nadere informatieVan fossiele brandstoffen naar waterstof: de overgang
ECN-RX--05-119 Van fossiele brandstoffen naar waterstof: de overgang Jan Willem Erisman Daan Jansen Marcel Weeda ECN Opendag, mei 2005 Mei 2005 Van fossiele brandstoffen naar waterstof: de overgang Jan
Nadere informatieBedrijfsprofiel E.ON Benelux. Februari 2015
Bedrijfsprofiel E.ON Benelux Februari 2015 E.ON Visie ONZE ROL Improving People s Lives ONS DOEL Your Partner of Choice for Energy Solutions Je Voorkeurspartner voor Energieoplossingen Putting Our Customer
Nadere informatieSlimme netten voor fossiele centrales. Frans Rooijers directeur
Slimme netten voor fossiele centrales Frans Rooijers directeur Inhoud Energiecentrales maken verlies Slimme netten verbeteren business case Beinvloeden gebruikersgedrag is essentieel, maar moeilijk 2 Energiecentrales
Nadere informatieCO 2 -uitstootrapportage 2011
Programmabureau Klimaat en Energie CO 2 -uitstootrapportage 2011 Auteurs: Frank Diependaal en Theun Koelemij Databewerking: CE Delft, Cor Leguijt en Lonneke Wielders Inhoud 1 Samenvatting 3 2 Inleiding
Nadere informatieHernieuwbare Energie na Frans Rooijers - directeur CE Delft
Hernieuwbare Energie na 2025 Frans Rooijers - directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en beleidsmatige
Nadere informatieBroeikasgasemissies in Nederland,
Indicator 19 mei 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De totale uitstoot van broeikasgassen
Nadere informatieEconomie kernenergie versus andere opties
Economie kernenergie versus andere opties Bert Dekker KIVI NIRIA stuurgroep Energie Symposium De economie van kerncentrales 9 november 2007 Uitgangspunten SEM Maximalisatie van renderende besparingen (payback
Nadere informatieExterne notitie. Petten, 8 juli Cees Volkers Wouter Wetzels. Afdeling Policy Studies ECN-N Van
Externe notitie Petten, 8 juli 2013 Afdeling Policy Studies ECN-N--13-028 Van Cees Volkers Wouter Wetzels Onderwerp Nieuwste inzichten Nederlands gasverbruik Inleiding ECN Policy Studies voert regelmatig
Nadere informatieSectorplan 7 Afval van energievoorziening
Sectorplan 7 Afval van energievoorziening 1 Achtergrondgegevens 1. Belangrijkste afvalstoffen Poederkoolvliegas, E-bodemas, rookgasontzwavelinggips, KVvliegas, KV-slak, bodemas en vliegas 2. Belangrijkste
Nadere informatieNOTA (Z)140109-CDC-1299
Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS NOTA
Nadere informatieTariefontwikkeling Energie 08 2015
In dit bericht geeft Ploos Energieverlening (Ploos) haar visie op verschenen nieuwsberichten aangaande ontwikkelingen energietarieven van de afgelopen maand. Het betreft de analyses van verschillende partijen
Nadere informatieBio energiecentrales Eindhoven
Bio energiecentrales Eindhoven Frans Kastelijn Projectmanager Gemeente Eindhoven Maart 2009 Inhoudsopgave 1. Duurzame energie op lokaal niveau 2 Activiteiten op lokaal niveau 3. Bio energiecentrales in
Nadere informatieMANAGEMENT SAMENVATTING ENERGIERAPPORT 2008
MANAGEMENT SAMENVATTING ENERGIERAPPORT 2008 Er is de komende jaren een fundamentele verandering van onze energievoorziening nodig om het hoofd te bieden aan de mondiale uitdagingen op energiegebied: de
Nadere informatieRol energiedragers binnen de Nederlandse energievoorziening
Indicator 14 augustus 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De energievoorziening van Nederland
Nadere informatieWaarom windenergie? Steeds meer schone energie Het Rijk kiest voor een betrouwbare en steeds schonere energieopwekking voor de samenleving.
Waarom windenergie? Steeds meer schone energie Het Rijk kiest voor een betrouwbare en steeds schonere energieopwekking voor de samenleving. Ter vergelijking: Wind op land kost tussen 8,5 en 9,6 cent per
Nadere informatieNuon Helianthos. Een doorbraak in zonne-energie.
Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. 2 Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. Nuon Helianthos 3 Een duurzame samenleving staat hoog op de politieke en maatschappelijke agenda. Een wezenlijke
Nadere informatie28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs
28 november 2015 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de
Nadere informatieDat kan beter vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 August 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/82623 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieTB141-E Introductie in Energie & Industriesystemen
TB141-E Introductie in Energie & Industriesystemen Oefententamen 1 Aanwijzingen: Lees de vragen vooraf door en deel de beschikbare tijd in voor beantwoording van de vragen. Dit tentamen beslaat 20 meerkeuzevragen
Nadere informatieInbreng VEMW Open consultatie RLi Energieadvies 2050
Woerden, 29 mei 2015 Inbreng VEMW Open consultatie RLi Energieadvies 2050 Visie VEMW VEMW behartigt de belangen van de zakelijke energie- en watergebruikers in Nederland. Nederland kent al decennia een
Nadere informatieSamen voor duurzaam. Jaarverslag 2013 Eneco Holding N.V.
Samen voor duurzaam Jaarverslag 2013 Eneco Holding N.V. Strategie Trends en ontwikkelingen Ontwikkelingen in de energiemarkt De energiemarkten in Europa zijn in transitie van een centraal gestuurde energievoorziening,
Nadere informatieLes Biomassa LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE. Werkblad. Les Biomassa Werkblad. Over biomassa. Generaties biobrandstoffen
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Biomassa Werkblad Les Biomassa Werkblad Niet windenergie, niet zonne- energie maar biomassa is de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in Nederland. Meer dan 50%
Nadere informatiecertificeert duurzame energie
certificeert duurzame energie Met het certificeren van duurzame energie voorzien we deze energieproductie van een echtheidscertificaat. Dit draagt wezenlijk bij aan het goed functioneren van de groeneenergiemarkt.
Nadere informatieFOSSIELE BRANDSTOFFEN
FOSSIELE BRANDSTOFFEN De toekomst van fossiele energiebronnen W.J. Lenstra Inleiding Fossiele energiebronnen hebben sinds het begin van de industriele revolutie een doorslaggevende rol gespeeld in onze
Nadere informatieWie betaalt de rekening van de energietransitie?
Wie betaalt de rekening van de energietransitie? Symposium KVGN 17 november 2016 Ron Wit Ron.Wit@eneco.com Overzicht presentatie 1. Ontwikkeling broeikasgassen in Nederland 2. Ontwikkeling integrale kosten
Nadere informatieRol energiedragers binnen de Nederlandse energievoorziening
Indicator 12 februari 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Energie speelt een cruciale
Nadere informatieStichting Reclame Code T.a.v. Reclame Code Commissie Postbus 75684 1070 AR Amsterdam. Betreft: Klacht Greenpeace tegen reclame-uitingen van NUON
Stichting Reclame Code T.a.v. Reclame Code Commissie Postbus 75684 1070 AR Amsterdam Betreft: Klacht Greenpeace tegen reclame-uitingen van NUON Amsterdam, 21 augustus 2007 Geachte leden van de Reclame
Nadere informatieKernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec)
Kernenergie En dan is er nog de kernenergie! Kernenergie is energie opgewekt door kernreacties, de reacties waarbij atoomkernen zijn betrokken. In een kerncentrale splitst men uraniumkernen in kleinere
Nadere informatieBetaalbaarheid van energie
Ministerie van Economische Zaken De Minister van Economische Zaken H.G.J. Kamp Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG Woerden : onze ref. : /HG-tr doorkiesnr. : 0348 48 43 66 e-mail : hg@vemw.nl onderwerp : Onderzoek
Nadere informatieRotterdam CCUS Project Porthos: transport en opslag van CO2
Rotterdam CCUS Project Porthos: transport en opslag van CO2 Klimaatdoelstellingen in Nederland Nederland heeft duidelijke klimaatdoelstellingen: in 2030 moet de uitstoot van broeikasgassen met 49% zijn
Nadere informatieEnergy2050NL Klimaatneutraal energiesysteem. Frans Rooijers - directeur CE Delft
Energy2050NL Klimaatneutraal energiesysteem Frans Rooijers - directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en
Nadere informatie: Nederlandse elektriciteitscentrales en onconventioneel gas
30109151-Consulting 10-2303, rev.2 8-Feb-11 HKo/JMW Notitie aan van Betreft : AER/Den Haag : KEMA Nederland : Nederlandse elektriciteitscentrales en onconventioneel gas 1 INLEIDING De AER gaat een advies
Nadere informatieLancering NVDE Question & Answers
Lancering NVDE Question & Answers Q: Waarom is NVDE opgericht? A: Met de oprichting van de NVDE is er nu een brede brancheorganisatie die de slagkracht van de sector zal vergroten. Negen verschillende
Nadere informatieGroep 8 - Les 3 Restproducten
Leerkrachtinformatie Groep 8 - Les 3 Restproducten Lesduur: 20 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen weten wat restproducten zijn en welke restproducten horen bij verschillende manieren van energie
Nadere informatieVerbruik van hernieuwbare energie
Indicator 11 juli 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel hernieuwbare energie
Nadere informatieGegevens stroometikettering 2004
CE CE Oplossingen voor Oplossingen voor milieu, economie milieu, economie en technologie en technologie Oude Delft 180 Oude Delft 180 2611 HH Delft tel: 015 2 150 150 fax: fax: 015 015 2 150 150 151 151
Nadere informatieTechnologie en economie van drie CO 2 -arme opties van elektriciteitsopwekking
ECN Beleidsstudies ECN-BS--10-011 6 april 2010 Notitie aan Technologie en economie van drie CO 2 -arme opties van elektriciteitsopwekking : Werkgroep Heroverweging Energie en Klimaat Projectnummer : 50656
Nadere informatieCaro De Brouwer 27/11/2013
Caro De Brouwer 27/11/2013 Caro De Brouwer 2e Master Irw Energie, KUL Erasmus Imperial College London Thesis: Solvent storage for postcombustion CCS in coal fired plants Voorzitter YERA Young Energy Reviewers
Nadere informatieDE PRIJS VAN ELEKTRICITEIT
DE PRIJS VAN ELEKTRICITEIT Hoe komt de prijs tot stand? PZEM.nl/zakelijk HET ONTSTAAN VAN DE PRIJS Bedrijven onderhandelen met energieleveranciers over de prijs voor elektriciteit en gas. Ook binnen branches
Nadere informatieWindenergie in Utrecht
Windenergie in Utrecht J.H. Fred Jansen Nationaal Kritisch Platform Windenergie (NKPW) www.nkpw.nl Conclusies Windenergie is geen noemenswaardig alternatief voor fossiele energie en levert geen noemenswaardige
Nadere informatieVerbruik van duurzame energie,
Indicator 15 december 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel duurzaam in het
Nadere informatieNaar een duurzame energie huishouding: belofte of mogelijkheid?
Naar een duurzame energie huishouding: belofte of mogelijkheid? Luuk Beurskens, ECN Beleidsstudies KIVI NIRIA, Noordscharwoude, 23 september 2008 www.ecn.nl Inleiding ECN/NRG ontwikkelen hoogwaardige kennis
Nadere informatieWindenergie in Steenbergen
Windenergie in Steenbergen J.H. Fred Jansen Nationaal Kritisch Platform Windenergie (NKPW) www.nkpw.nl Conclusies Windenergie is geen noemenswaardig alternatief voor fossiele energie en levert geen noemenswaardige
Nadere informatieNet voor de Toekomst: samenvatting
Net voor de Toekomst: samenvatting Om in 2050 een CO2-neutrale samenleving te bereiken, zal de energievoorziening de komende decennia een ingrijpende transitie moeten doormaken. Maar hoe precies, is nu
Nadere informatieAanbod en verbruik van elektriciteit,
Indicator 14 november 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2016 bedroeg het totale
Nadere informatieH-vision Blauwe waterstof voor een groene toekomst Alice Krekt, programmadirecteur Deltalinqs Cimate Program
H-vision Blauwe waterstof voor een groene toekomst Alice Krekt, programmadirecteur Deltalinqs Cimate Program 13-12-2018 Steven Lak voorzitter Om 2030 ambitie van broeikasgas emissiereductie te behalen
Nadere informatieInfo avond buren - 01.12.2011
Info avond buren - 01.12.2011 Het biomassaconversieproject E.ON Langerlo BUREN INFO AVOND Donderdag 01.12.2011 2 Agenda 1. Burgemeester Wim Dries (20:00) 2. Inleiding E.ON 3. Historiek Langerlo centrale
Nadere informatieVerbruik van duurzame energie,
Indicator 28 april 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel duurzaam in het binnenlandse
Nadere informatie