Achterliggende informatie over de zon- en maanademhaling voor balans blog

Transcriptie

1 Achterliggende informatie over de zon- en maanademhaling voor balans blog In het blog van december heb ik aandacht besteed aan onze rol als man of vrouw. De afwisselende ademhaling door het linker- en rechterneusgat helpen ons de mannelijke en vrouwelijke energieën meer in balans te brengen. Onderaan DIT blog heb ik een paar links vermeld naar betreffende blogs. De zon- en maanademhaling door rechter en linker neusgat (Pingala en Ida) We hebben twee neusgaten en dat is niet voor niets. Met ademen uitsluitend door het linker neusgat (Ida) activeer je volgens yogische systemen - de zogenaamde maanenergie en deze heeft invloed op de werking van de rechter hersenhelft die staat voor intuïtie, wijsheid en ontspanning. Ook is er een verwijzing naar het ontvankelijke en vrouwelijke deel in ons. Het rechter neusgat (Pingala) verwijst naar de linker hersenhelft. In yogaland wordt hier gesproken over de zonademhaling, die voedend is en staat voor actie, daad- en wilskracht, het mannelijke aspect in ons. Klik op de vrolijke afbeelding of klik hier voor een uitgebreidere toelichting op de zon- en maanademhaling. Prana, levensenergie, is hiermee gemoeid. Pranayama kunnen we beoefenen en dit kan heel gestaag leiden naar bewustzijnsverruiming zonder drugs: die heb je lekker in jezelf voorradig! J Inleiding Om meer inzicht te verkrijgen in het nut van ademoefeningen apart door het linker- en rechter neusgat, is een beknopte toelichting op een aantal begrippen vereist. Wat is prana? Het woord prana is afkomstig uit het Sanskriet en betekent kosmische energie. Een paar andere aanduidingen: Het werkwoord pran betekent ademen, prana betekent ademhaling. Het houdt vitaliteit en kracht in. Er is

2 een directe relatie tussen ons gehele grove lichaam, de adem en onze vitaliteit! Om dit begrijpelijk te maken wordt wel gesproken over het pranalichaam, of ademlichaam. Hierbij is geen sprake van een aparte identiteit, maar van een voortdurende inwerking van prana op het stoffelijk lichaam. Vanuit ons beeldend vermogen kunnen wij bijvoorbeeld met aandacht voor de beweging een heel grote stap maken tijdens een bewuste inademing. Je zult merken dat die stap je dan makkelijker afgaat, dan wanneer je impulsief een grote stap maakt, of moet maken om iets snel te ontwijken. Ook (ballet- )dansers maken veel gebruik van hun ademlichaam op deze wijze. PRANA / prana en apana Voor alle duidelijkheid. Ik spreek over PRANA als kosmische levensenergie in zijn totaal, inclusief de (positief) voedende en (negatief) reinigende aspecten. Wanneer ik een duiding ga geven met betrekking tot ons ademen door het linker- en rechter neusgat, wordt dit universele begrip toch even in tweeën gehakt, namelijk prana als positieve energie en apana als negatieve energie. Wat is Pranayama? Pranayama is een van de stadia in het yogasysteem, dat aan Patanjali wordt toegeschreven. Prana-yam-a. Het deelwoord yam heeft zowel een uitstrekkende als een tegenhoudende betekenis. De laatste letter is de a en betekent niet en zou kunnen verwijzen naar het niet meer opnemen van levensenergie maar het afstaan van afgewerkte stoffen. Pranayam-a is dan ook ademtraining, opdat al je longblaasjes goed benut worden. En leidt tevens naar het zogenaamde doden van de ademhaling. In meditatie kan de in- en uitademing namelijk super stil worden, dat je bijna niet merkt dat je ademt. Nog een deelwoord: Yama. Yama staat ook voor de god van de dood: vandaar het doden van de adem. Ook verwijst Yama naar discipline : het eerstgenoemde stadium in het yogasysteem van Patanjali. Een mooi woord waarvan je de letters iets kan omvormen en dan wordt het discipel, wat volgeling betekent. Gebruik je levenskracht als een discipel? Dan volg je innerlijk waarvan je voelt waardoor en waarvoor je Leeft! Maar ook als dit alles nog niet lukt, heb alle geduld en behoud je intentie om je levenskracht geleidelijk aan te leren kennen en benutten.

3 Dienstbaar zijn Zonder zweverig te willen worden, vind ik dat discipline betrachten als discipelschap ook de intentie van dienstbaar zijn inhoudt. Voor mij gaat het hier om een serieus innerlijk proces waarbij je jezelf kunt afvragen: gaat dienstbaar zijn om jezelf verloochenen voor een ander in een tegenstellende verhouding? Misschien gaat het om beseffen dat dienstbaar zijn een soort dankbaar bewegen is tussen wat wij - driedimensionaal - veronderstellen dat wij zelf zijn (stof, materie, los van anderen) en wat wij in hetzelfde licht veronderstellen dat de buitenwereld is (?!). Voel zelf. Al met al betekent pranayama de beheersing van de prana, of behering van levensenergie. In het woord behering lijkt me dat het ik of ego een inderdaad dienende rol inneemt. Het hele woord pranayama ontleed, maakt helder wat er gebeurt bij ademen en ademtraining. Ook maakt het woord duidelijk waar je naar toe kunt bewegen: energie ruim opnemen, afvalstoffen opruimen en tevens vanuit ons bewustzijn de adem LATEN verstillen in meditatie. Waarop hebben de begrippen Ida en Pingala betrekking? In de eerste alinea van dit blog noemde ik al de begrippen: Ida en Pingala. Daar voeg ik nog twee begrippen aan toe: Sushumna en nadi s. De nadi s en het getal Om te beginnen met het laatste begrip: De Nadi s kun je grofweg vergelijken met de zenuwbanen in ons zenuwstelsel, maar dan oneindig verder vertakt en voor het (gemiddelde) oog onzichtbaar. Zij zijn kanalen waardoor de levensenergie in ons lichaam stroomt. Zij zijn dus niet de prana zelf maar de buizen waardoor prana wordt vervoerd. Er zijn er oneindig veel van: Dit is slechts een hoeveelheidsaanduiding. Lees hiertoe de volgende alinea aandachtig. De 7, die wijst op af en compleet zijn. Alleen als het gaat om Leven dan is het nog niet af! Daarvoor hebben we de 2 nodig. Wij zagen al in de blogs over dua(2)liteit/nondualiteit en verdriet etc., dat wij ons meer bewust kunnen worden van de beweging tussen de zogenaamde tegendelen 1 en 2,

4 waardoor het verschil 3 ontstaat, die valt in de 4 en de dingen. Wij kunnen meer besef krijgen wat nondualiteit inhoudt, juist door de dualiteit (de 2) te doorgronden. Het belangrijkste van het getal lijkt mij dan ook de optelling van 7 plus 2 = 9. 9 staat voor het volmaakte, het complete, verdergaand dan alleen het stoffelijke. Ook verwijst het naar het Griekse woord Enneade (negen-heid) dat de grens tussen het aardse en het hemelse zou vertegenwoordigen. De hoedanigheid van het getal verwijst dan ook naar de uitwisseling van fijne kosmische (hemelse) levensenergie met de grove stof van het lichaam in het aardse bestaan. De nadi s zijn de paden om de zogenaamd innerlijke en uiterlijke wereld met elkaar te laten uitwisselen. De wijze waarop is ook steeds in beweging. Jij kunt - behalve met ademtraining - met jouw gedachten de levensenergie sturen naar elk mogelijk denkbaar plekje in je lichaam. Heb je pijn? Adem bewust naar die plek! Dit getal gaat voor mij leven en pint mij niet vast op een getal wat ik maar zou moeten geloven dat dit klopt. Nee: alleen kloppen dingen wanneer ik de hoedanigheid van 7 en 2 doorgrond, waarna ik niet anders meer wil dan mijn nadi s (laten) opschonen omdat dit reinigingsproces mij brengt naar wezenlijk in-contact-zijn met alomtegenwoordige levensenergie en vitaliteit. Zonder angst voor het vele onbekende dat in mij huist, geef ik mij dan over aan die oneindige levensenergie waarbij iedere lichaamscel is betrokken. Wetende dat dit alles voor ieder ander individu ook geldt, zijn wij dus allemaal en helemaal met elkaar verbonden (ook al wil je dat misschien wel eens niet ). Toch kun je individu zijn, ja zelfs moet je dit zijn, wil je je/het leven gaan snappen. Ida, Pingala en Sushumna Ida, Pingala en Sushumna: aanduidingen voor drie hoofdstromen. De nadi s Ida en Pingala ontspringen aan weerskanten van de linker- en rechter neusvleugel en lopen langs de wervelkolom naar beneden, waarbij zij elkaar kruisen bij de verschillende chakra s 1). Onderaan de wervelkolom, waar de zogenaamde Kundalini-energie rust, ontspringt de Sushumna. Deze loopt door het midden van de wervelkolom naar de kruin 2). Apana Weer een nieuw begrip: apana 2) staat voor de negatief geladen energie, de maanenergie, waar het linker neusgat (Ida) betrekking op heeft. Prana, als

5 positief geladen energie, de zonne-energie, wordt vervoerd vanuit het rechter neusgat (pingala). De prana die wij op deze manier opnemen zou je nog dualistisch kunnen noemen: links = negatief, rechts = positief. De energie die uiteindelijk door Sushumna vanuit onderaan de wervelkolom naar boven wordt gedrukt, is een samengaan van prana en apana. Dit gebeurt heel geleidelijk waarbij sprake is van het opwekken van onze kundalini-energie. A Even heel praktisch en teruggrijpend naar het mannelijke en vrouwelijke in ons. Je bewustwording van de tweezijdigheid in jezelf en het bewegende evenwicht hiertussen wordt belichaamd door het opwekken van de kundalini-energie. B LET WEL: De kundalini-energie stijgt echter op celniveau overal in je lichaam op, waarbij we opstijgen dan net zo goed neerdalen kunnen noemen, of breder en smaller worden. Al deze begrippen kunnen niet zonder elkaar bestaan, zoals in eerdere blogs al is besproken. Beter is te spreken van verruimen, wat m.i. weer meer ruimte voor jezelf betekent. Wat dan ook met jezelf gebeurt in de geest en hier is direct de zesde chakra of je derde oog mee gemoeid. C Ook zorgelijke gedachten die we almaar zelf voeden veroorzaken afvalstoffen in alle cellen. Voeden is in dit verband een grappig woord, eigenlijk bedoel ik aandacht geven aan. Voeden in dit artikel is juist de opbouwende inademing of prana. Gelukkig kun je vanuit je besef dat een gedachte een kracht is, de prana-apana uitwisseling op celniveau desgewenst! - ten goede beïnvloeden. 1) In een volgend blog ga ik nader in op deze bewustzijnscentra bij de wervelkolom 2) Ook ga ik dan verder in op de begrippen kundalini en de hoofdnadi Sushumna. Tevens licht ik iets toe over de werking van apana ten opzichte van prana. Kom tot actie Ik zou het leuk vinden als je een reactie wilt geven op al deze informatie. Wil je meer leren over houding, yoga-asana s en filosofie? Meld je dan hier aan voor een proefles.