Jaarrapportage Samen werken aan een duurzame toekomst

Transcriptie

1 Jaarrapportage 2011 Samen werken aan een duurzame toekomst

2

3 Inleiding Kampereiland e.o. Beheer in balans: Economisch én ecologisch gezond! Samenwerking komt tot bloei Voorwoord Martin Visscher Jaaroverzicht 2011 Meerwaarde voor pachters Dagelijks beheer Pachtbeleid en pachtprijzen Retributie recht van opstal Taxatie dijkpercelen Samenwerking Versterking natuur en landschap Rietbeheer Oeverherstelplan Ommetje Kamperzeedijk REALISATIE KAMPEREILAND VASTGOED N.V BEGROTING EN MEERJAREN- PERSPECTIEF 2013 Meerjarenperspectief Kengetallen Toezicht Bijeenkomsten Samenstelling Belangrijke besluiten Evaluatie en aanbesteding Stimuleringsregeling Duurzame Ontwikkeling Kampereiland e.o. Project Weidse Waarden Hoge deelname Werkwijze Begrote uitgaven Schema uitgaven Weidse Waarden Directievoering Monitoring Communicatie Beleid Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Financiën Redelijk rendement Baten en lasten 2008 t/m Toekomstperspectief voor het Kampereiland e.o. Duurzame landbouw Marktsituatie jaarrapportage

4 Kampereiland e.o. Het Kampereiland en omgeving is in de loop van de eeuwen langzaam ontstaan door landaanwas. Het oude polderland vormt een bijzonder en waardevol gebied in het nationaal landschap IJsseldelta. Niet alleen vanwege het uitgestrekte open weidelandschap, maar ook vanwege de historie die opgesloten ligt in het gebied. De vele boerderijen geven een mooi beeld van deze geschiedenis, maar laten ook zien dat de landbouw nog steeds de economische drager is van dit gebied. Ook de diverse rietlanden en wateren met hun zeldzame rietvogels vervullen een belangrijke natuurfunctie. Niet voor niets zijn deze aangemerkt als Natura2000-gebied. Steeds meer toeristen, recreanten uit de regio en dagjesmensen weten het Kampereiland e.o. te vinden en te waarderen. Veel van hen ontdekken het gebied vanaf het water, maar er is ook een prachtige fietsroute die aansluit op het knooppuntennetwerk. Deze route is circa 27 kilometer lang en voert over het gehele Kampereiland. Bij het beheren van dit kostbare, historische bezit werkt de Stadserven conform de beleidskaders van de gemeente Kampen en op basis van vier statutaire hoofddoelstellingen: geen vervreemding van het erfgoed der vaderen, het behalen van een redelijk rendement, zorgdragen voor natuur en landschap, het voeren van een loyaal pachtbeleid. 4 Als eigendom van de gemeente Kampen vindt Kampereiland e.o. haar oorsprong in Bij Raadsbesluit zijn vanaf oktober 2007 zowel het bezit als het beheer van de ruim hectare landbouwgronden, natuurgebieden en wateren door de gemeente op afstand gezet. Onder de overkoepelende handelsnaam worden het eigendom en het beheer van de gronden nu formeel ingevuld door Kampereiland Vastgoed NV en Kampereiland Beheer NV. Kampereiland Vastgoed NV is eigenaar van de gronden, met de gemeente Kampen als enig aandeelhouder. Namens deze aandeelhouder houdt een Raad van Commissarissen toezicht. Het actieve beheer van de gronden en de directievoering is in handen van de Kampereiland Beheer NV. Noorderstaete rentmeesters B.V. voert de dagelijkse werkzaamheden uit in opdracht van Kampereiland Beheer NV. Beheer in balans: Economisch én ecologisch gezond! Naast de instandhouding van het bezit richt de beheerstaak van zich op een duurzame gebiedsontwikkeling. Duurzaam in de betekenis van economisch én ecologisch gezond, binnen een kwalitatief aantrekkelijke omgeving waar mens en dier zich thuis voelen. Dat vergt een voortdurende balans in de afstemming tussen de belangen van pachters, bezoekers en die van natuur en landschap. In de praktijk betekent dit dat streeft naar een optimale bedrijfsstructuur voor de pachtbedrijven in combinatie met het behouden en versterken van de grote culturele, landschappelijke en natuurhistorische waarden van Kampereiland e.o.

5 2011 Samenwerking komt tot bloei Wie zaait zal oogsten, dat geldt ook voor. Vier jaar geleden stonden pachters en pachtbedrijf voor de uitdagende taak om handen en voeten te geven aan een nieuwe samenwerking die Kampereiland e.o. in velerlei opzichten een duurzame toekomst moest bieden. Steeds meer pachters sloegen de handen ineen met de bedoeling om intensief samen te gaan werken bij de uitvoering van hun bedrijfsactiviteiten. In 2011 is er samen met veel energie gestoken om deze samenwerking tot wasdom te laten komen. Daarnaast hebben de pachters meegedacht en meegeholpen om het project de Weidse Waarden vorm te geven. In 2011 werd dit initiatief operationeel en de animo van pachters hiervoor blijkt nu al boven verwachting te zijn. De nadrukkelijke keuze om pachters via een bottom-up benadering te betrekken bij de ontwikkeling van de Weidse Waarden vertaalt zich nu al in een hoge deelname en een breed scala aan veelbelovende, duurzame plannen. Daarnaast is in 2011 ook de samenwerking met organisaties als Natuurmonumenten, Waterschap en Wildbeheereenheid en andere relaties verder versterkt. Partijen weten elkaar te waarderen en te vinden. Dat biedt perspectief, want goed partnerschap is cruciaal bij het streven naar duurzame gebiedsontwikkeling. In 2011 is de samenwerking op Kampereiland e.o. tot bloei gekomen en wat dat betreft is een woord van dank aan alle pachters en partners op zijn plaats. Laten we samen verder gaan, op weg naar een duurzame toekomst van het Kampereiland e.o.! Martin Visscher Directeur jaarrapportage

6 6 Jaaroverzicht 2011

7 Meerwaarde voor pachters De Stadserven streeft bij de uitvoering van het pachtbeleid naar meerwaarde voor alle pachters op Kampereiland e.o. In 2011 wierp zich daarom regelmatig op voor de rechten van de pachter. Daarnaast is, vanuit het oogpunt van goed rentmeesterschap, het staande beleid van de reguliere pacht met succes voortgezet. Reguliere pacht gaat immers uit van een langdurige relatie van de pachters met het gepachte land en dat leidt tot extra zorg voor de gepachte grond en continuïteit in ondernemerschap. Het periodiek overleg met de pachtersraad, een formeel adviesorgaan van, heeft ook in 2011 een belangrijke rol vervuld bij de uitvoering van het dagelijks beheer. Dagelijks beheer Het dagelijks beheer heeft een veelzijdig karakter. Het beheren van de contracten is een belangrijke taak, maar bewaakt ook de plichten van de verpachter en van de eigenaar van de gronden. Zo is in 2011 wederom periodiek gecontroleerd of pachters de landerijen en sloten goed verzorgen. Daarnaast heeft een belangrijke functie als belangenbehartiger. Het afgelopen jaar heeft de Stadserven zich bijvoorbeeld sterk gemaakt voor gunstigere voorwaarden bij de taxatie van opstallen. Tevens is met het waterschap gezocht naar een oplossing voor het opbrengen van maaisel buiten de walkant. In overleg met de pachtersraad is het plan gelanceerd om maaisel collectief op te rapen en daar te deponeren waar iedere pachter het bij voorkeur heeft. Uiteindelijk is een andere goede oplossing naar voren gekomen en wordt met de pachters een pilot voor een nieuwe onderhoudsvorm opgestart. De verwachting is dat het nieuwe onderhoud in 2012 daadwerkelijk uitgevoerd wordt. In dit proces is gebleken dat de pachtersraad, met daarin vertegenwoordigd de Pachtersbond en LTO, goed hebben samengewerkt en oog hebben gehad voor zowel het pachters-, als het verpachtersbelang. Naast de dagelijkse gesprekken met pachters staat in voortdurend contact met overige contracthouders zoals Natuurmonumenten, huurders, recht van opstalhouders en de Wildbeheereenheid. Daarnaast zijn er veelvuldig contacten geweest met overheden en belangenorganisaties als de peurvereniging K.IJ.G., VBVN, de Agrarische Natuurvereniging Camperland en de hengelsportvereniging Ons Vermaak. Op deze manier konden alle partners en belanghebbenden proactief betrokken blijven bij de activiteiten van en groeit het draagvlak voor het beleid en de vele initiatieven die in het belang van Kampereiland e.o. worden gerealiseerd. Pachtbeleid en pachtprijzen De Stadserven voert een loyaal pachtbeleid conform de afspraken bij oprichting. Dat betekent dat we als verpachter vasthouden aan het regulier verpachten van gronden. We streven dus niet naar het behalen van een maximale prijs op de markt (ten opzichte van geliberaliseerde pacht is een relatief beperkt rendement voor de verpachter mogelijk), maar naar een eerlijke prijs die ondernemers zekerheid en kansen biedt. Om dit te realiseren volgt de richtlijnen van het landelijke pachtprijzenbesluit (wettelijke pacht), met in acht name van de rendementstaakstelling. In 2011 is een nieuw pachtprijzenbesluit gepubliceerd. De pachtprijzen voor reguliere pachters zijn in 2011 met één procent gedaald. De inningen van de pacht, erfpachtcanon, huren en retributies en alle noodzakelijke betalingen aangaande het bezit van zijn het afgelopen jaar tijdig verricht. jaarrapportage

8 Retributie recht van opstal Het koppelen van de retributie van het recht van opstal aan de pachtnormen maakt een essentieel onderdeel uit van het loyale pachtbeleid. De vergoeding die voor een agrarisch huiskavel op de vrije markt wordt gehanteerd is immers aanzienlijk hoger dan op het Kampereiland e.o. In 2011 zijn nieuwe Recht van Opstalvoorwaarden vastgesteld, met gunstiger voorwaarden ten aanzien van de taxatie van gebouwen aan het einde van de uitgiftetermijn. Dit biedt pachters meer zekerheid bij het aanvragen van financieringen. Taxatie dijkpercelen Al jarenlang mogen pachters geen vee meer op de dijken weiden. De Stadserven heeft de belofte aan de pachtersbond uit 2005 gestand gedaan en de Grondkamer verzocht om een hertaxatie van de dijkpercelen ten behoeve van een eventuele aanpassing van de pachtprijs. In 2011 zijn de laatste taxaties van de waardering van de dijken afgerond. Over het algemeen is sprake van een verlaging van de pachtprijs van de dijken met 40%. Teveel betaalde pacht is eenmalig met rente terugbetaald. 8 Boerenbedrijf met opstallen Samenwerking Als verpachter stimuleert actief samenwerkingsverbanden tussen pachters en pachtoverdracht (met behoud van melkquotum en toeslagrechten). Dit is van belang omdat dit bijdraagt aan de ontwikkeling van de landbouwstructuur en daarmee aan de toekomst van de agrarische bedrijven op Kampereiland e.o. en daarmee tevens voor het behoud van het agrarisch landschap. In de afgelopen jaren zijn diverse samenwerkingsverbanden aangegaan. Inmiddels werken 15 pachters samen in 7 samenwerkingsverbanden. Daarvan zijn er 5 gerealiseerd en 2 verkeren momenteel in de afrondende fase. Het betreft ruim 13% van alle pachters. In 2011 zijn er geen nieuwe samenwerkingsverbanden bij gekomen. De focus lag voornamelijk op het verder verdiepen van bestaande samenwerkingsverbanden. Daarnaast was er veel aandacht gericht op verbreding, verdieping en verduurzaming van de landbouw, aangezien juist hier voor de ondernemers op Kampereiland e.o. de beste kansen voor samenwerking liggen.

9 Versterking natuur en landschap De zorg voor natuur en landschap speelt een centrale rol in de beheersopgave van. Juist de landschapsdoelstelling komt tot zijn recht als het de agrarische bedrijven economisch goed gaat en zij zich kunnen ontwikkelen. De agrarische bedrijven zorgen immers voor instandhouding van het open landschap. De typerende landschapselementen voor het Kampereiland e.o., de terpen, beplantingen en poelen, blijven door hen onderhouden en dus bestaan. Datzelfde geldt in feite voor natuurbeheer. Zowel de pachters als natuurorganisaties zijn dagelijks in de weer om de natuurwaarden van Kampeiland e.o. in stand te houden of te ontwikkelen. De pachters onderhouden sloten en weiden, ze markeren vogelnesten en maaien daaromheen. Natuurmonumenten is een van de belangrijkste natuurorganisaties. Als pachter van de rietlanden (een van de vele Natura2000- gebieden) draagt Natuurmonumenten zorg voor het vogelbeheer en het rietbeheer. Rietbeheer Kampereiland e.o. kent ruim 260 hectare rietland. Met de Vereniging Natuurmonumenten (NM) is in 2008 overeenstemming bereikt over de uitvoering van het dagelijks rietbeheer tot eind Het hele proces van het rietlandbeheer is langdurig en kostbaar maar uiteindelijk kon in het voorjaar 2011 worden begonnen met herinrichtingswerkzaamheden in het Ketelmeer. De omliggende pachters worden mede door NM betrokken bij het proces en de werkzaamheden. In 2011 zijn gesprekken met NM opgestart om te onderzoeken of er een langduriger relatie opgebouwd kan worden. Zo is het voor NM eventueel mogelijk geldstromen te genereren, waardoor de dekking van kosten voor het beheer langer gegarandeerd kunnen worden. jaarrapportage

10 Ommetje Kamperzeedijk De provincie Overijssel werkt samen met aan versterking van het landschap door agrarische bedrijven bottom-up ontwikkelingsmogelijkheden te bieden. Dit komt de leefbaarheid van het platteland, de verduurzaming en de biodiversiteit zeer ten goede. In het kader van deze samenwerking is in 2011 het ommetje Kamperzeedijk ontstaan. Een bijzonder initiatief, waarbij langs de rand van een perceel van een betonnen wandelpad met klinkerlook is aangelegd. Oeverherstelplan De Stadserven heeft subsidie gekregen voor een oeverherstelplan in het Noorddiep in het kader van Groen Blauwe Diensten. De werkzaamheden gaan in 2012 op kleine schaal van start. Er wordt onder andere gekeken of de herstelmaatregelen aanslaan. 10

11 Directievoering De Stadserven wil een open, transparante en klantgerichte organisatie zijn. Zo staat het ook nadrukkelijk vermeld in de missie van het pachtbedrijf. Als directievoerder namens Kampereiland Beheer N.V. heeft Noorderstaete rentmeesters B.V. hier in 2011 veel aandacht aan gegeven door verdere verbeteringen door te voeren op het gebied van monitoring en communicatie. Monitoring Ten eerste is er veel energie gestoken in de verdere verbetering van het monitoringsprotocol. Daarmee kunnen we meten of het vastgestelde beleid met de daaruit voortvloeiende activiteiten en initiatieven bijdragen aan de vier hoofddoelstellingen. Daarnaast is een begin gemaakt met het opstellen van een protocol om onze dienstverlenende processen duidelijker te omschrijven en dus meetbaar te maken. Tot slot speelt monitoring in het kader van de prestatieovereenkomst bij de subsidiebijdrage van de provincie Overijssel aan het project De Weidse Waarden een belangrijke rol. Beleid Er komt ook de komende jaren veel op het Kampereiland e.o. af. In samenspraak met de pachtersraad wordt hierover nagedacht. Wat zijn de kansen en bedreigingen? Hoe blijft het Kampereiland e.o. ook in de toekomst van waarde en welke beleid past hier bij? Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Het is inherent aan de doelstellingen en de missie van dat het rentmeesterkantoor op maatschappelijk betrokken en verantwoorde wijze zijn taken invult. Binnen het beheer van de gronden op Kampereiland e.o. streeft voortdurend naar een goede balans tussen people, planet en profit. Ook de interne organisatie is gericht op een zo bewust mogelijke bedrijfsvoering. Zo koopt de kantoororganisatie haar producten duurzaam in (FSC, fair trade). Communicatie Om een goede permanente communicatie te waarborgen, zijn in 2011 de voorbereidingen gestart om een meerjarig communicatiebeleid te ontwikkelen. Dit zal de handvatten moeten geven om in het kader van de doelstellingen van de organisatie op een juiste en doeltreffende wijze met stakeholders te communiceren. Een communicatieplan met bijbehorend communicatieprotocol zal in 2012 verder worden uitgewerkt. Daartoe is eind 2011 een proces in gang gezet om via een onderhands offertetraject een geschikt communicatiebureau te selecteren. jaarrapportage

12 12

13 Financiën De exploitatie van het jaar 2011 wijkt op een aantal punten af van de begroting. Het netto resultaat is lager dan begroot en dat heeft mede te maken met het feit dat de baten zijn achtergebleven bij de begroting. Een belangrijke oorzaak hiervoor zijn onze succesvolle inspanningen om bij de grondkamer een rechtvaardiger taxatie te kunnen realiseren voor dijken en buitendijkse gronden. De teveel betaalde pacht is in 2011 terugbetaald. Aan de lastenkant valt op dat de zakelijke lasten lager uitvallen dan geraamd. Dit is vooral een gevolg van de lagere belastingen en heffingen (OZB en Waterschap) waarmee de Stadserven werd geconfronteerd. Hier staat tegenover dat de totale kosten toch iets hoger uitvallen dan begroot. Deels is dit een gevolg van de kosten ter voorbereiding op de in 2012 te realiseren evaluatie en de aanbesteding, kosten die niet waren begroot maar op verzoek van de aandeelhouder nu zijn opgenomen in de exploitatie van. Voor het andere deel betreft het extra deskundigenkosten voor juridische begeleiding, onder andere met betrekking tot de bypass. Deze kosten staan voor 2011 in de boeken, maar worden door derden in 2012 terugbetaald. Die terugbetaling zal ten goede komen aan de exploitatieopbrengst Qua standaarduitvoering van de bedrijfsvoering loopt de Stadserven dus binnen de pas. Redelijk rendement Conform de in 2007 bij oprichting vastgestelde indexering, is het rendementscijfer wederom gestegen. Het cijfer valt ruim hoger uit dan in het ijkjaar 2004 dat, mede op basis van risicomanagement, geldt als minimumrendement (index 114). Het berekende rendementscijfer over 2011 bedraagt conform de destijds opgestelde uitgangspunten 155,3. Met dit indexcijfer is aan de gestelde rendementseis voldaan. Gezien de marktontwikkelingen in de voorbije jaren en met inachtneming van de huidige economische ontwikkeling, acht de Stadserven het van belang om voor de vaststelling van de rendementseis een herijking uit te voeren ten behoeve van een nieuwe beoordelingsmethodiek. Baten en lasten 2008 t/m , , , , , , ,-, begrote lasten werkelijke lasten werkelijke baten begrote baten jaarrapportage

14 REALISATIE KAMPEREILAND VASTGOED N.V begroting goedgekeurd AvA BATEN Begroot Resultaat Verschil Huren landerijen en grond Pachten landerijen en opstallen Pachtersomslag Recht van opstal en erfpachten Weekendhavens Plakkegeld contracten Rietsubsidie Min. van Landbouw Overige goederen en diensten Vis- en jachtrechten totaal baten Winst- en verliesrekening 2011 t.o.v. begroting 2011 (De over 2011 gepresenteerde cijfers zijn ontleend aan de door ACMO Accountants + Belastingadviseurs goedgekeurde jaarrekening 2011.) LASTEN Begroot Resultaat Verschil Onderhoud opstallen Contracten NR en FPG Goedkeuringskosten contracten Belastingen en heffingen Verzekeringen Onderhoud terreinen, oevers, dijken Accountantskosten RvC en Pachterraad Deskundigenkosten Beheerkosten jacht en visserij Overige kosten landerijen voorziening dubieuze debiteuren PR en communicatie totaal lasten rentebaten, -lasten en afschrijvingen mutaties lopende pachttermijnen NETTO RESULTAAT incidentele baten - rendementseis 114,7 rendementsverwachting 162,5 rendementsresultaat 155,3

15 BEGROTING EN MEERJARENPERSPECTIEF 2013* BATEN Realisatie 2011 Begroting 2012 Begroting Huur Pacht Verrekening zakelijke lasten opstalrecht en erfpacht erfpacht weekendhavens plakkegeld overige opbrengsten LASTEN Realisatie 2011 Begroting 2012 Begroting Onderhoud eigendom Beheerkosten afhandelingskosten contracten bestuurskosten zakelijke lasten verzekeringen Accountantskosten Deskundigenkosten facilitaire kosten rentebaten, -lasten en afschrijvingen mutaties lopende pachttermijnen NETTO RESULTAAT * onder voorbehoud uitkomst aanbesteding incidentele baten - rendementseis n.b. rendementsperspectief n.b. Begroting 2013 De baten laten ten opzichte van 2012 een gelijke tred zien. De lasten ontwikkelen zich conform gangbare indexeringen. Het resultaat voor 2013 zal redelijk gelijk zijn aan 2012 en zal voldoen aan de rendementseis (bij voortgezette reeks). De begroting 2013 is ter vaststelling ingebracht in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AvA) van 30 mei jaarrapportage

16 Meerjarenperspectief Verderop in dit verslag wordt aangegeven welke ontwikkelingen de landbouw zal doormaken. In deze paragraaf wordt het effect getoond op het financiële resultaat van t/m Pachtprijzen zullen, de eerste jaren, lichtelijk dalen (of stabiliseren). Bij continuering van de huidige rendementen in de landbouwsector zal de pachtprijs bij een volgend te verwachten pachtprijzenbesluit in 2013 licht kunnen gaan stijgen. In 2014 wordt het nettoresultaat van 2011 vermoedelijk weer behaald. Nu de pachtprijzenbesluiten jaarlijks worden genomen is de verwachting dat grote schommelingen niet meer aan de orde zullen zijn. 16

17 MEERJARENPERSPECTIEF BATEN begroting perspectief perspectief perspectief perspectief Huur Pacht Verrekening zakelijke lasten Opstalrecht en erfpacht Erfpacht weekendhavens Plakkegeld Overige opbrengsten totaal baten LASTEN begroting perspectief perspectief perspectief perspectief Onderhoud eigendom Beheerkosten Afhandelingskosten contracten Bestuurskosten Zakelijke lasten Verzekeringen Accountantskosten Deskundigenkosten Facilitaire kosten totaal lasten rentebaten, -lasten en afschrijvingen mutaties lopende pachttermijnen NETTO RESULTAAT incidentele baten rendementseis n.b. n.b. n.b. n.b. rendementsperspectief n.b. n.b. n.b. n.b. jaarrapportage

18 Kengetallen totaal aantal stadserven gestaakte pachtbedrijven gestarte samenwerkingsinitiatieven samenwerkingsinitiatieven gemiddelde oppervlakte per stadserf (ha) 35,1* 34,4 34,4 uitbreidingen van opstalrecht (stadserven) burgerwoning met opstalrecht regulier verpachte landerijen (hectare) liberaal verpachte landerijen (hectare) 162** opstalrechten (hectare) overige contracten (hectare) niet contract gebonden percelen (hectare) totale oppervlakte eigendom (hectare) totale oppervlakte eigendom (hectare) *) voor regulier verpachte landerijen **) bij geliberaliseerde pacht beschikt de verpachter over flexibiliteit over prijs en duur van de verpachting. Het betreft gronden die door de gemeente zijn aangewezen voor toekomstige bedrijvigheid of functieverandering. De Stadserven sluit in beginsel aan bij de reguliere pachtprijzen, maar de looptijd van contracten is korter.

19 Toezicht De Raad van Commissarissen (RvC) heeft toezicht gehouden op de directie op basis van de vier hoofddoelen van, de tien kaderstellende beleidsregels van de gemeente Kampen, het structuurfonds met de Weidse Waarden en juridisch relevante dossiers. Er zijn regelmatig vergaderingen geweest van de Raad van Commissarissen met de directie. Ook heeft de jaarlijkse evaluatie plaatsgevonden tussen de RvC en de directie. Zowel de individuele commissarissen als de directie en de rentmeester hebben ieder voor het eigen aandachtsveld aandacht gegeven aan thema s als good `governance en persoonlijke en/of vaktechnische ontwikkeling. Aan de beleidsuitgangspunten is in 2011 voldaan. Bijeenkomsten Er zijn in 2011 elf RvC-vergaderingen geweest. Naast de reguliere vergaderingen kwam de RvC bijeen voor overleg inzake het evaluatieonderzoek door KPMG. Vanwege het instemmingsrecht is de RvC tevens betrokken geweest bij besprekingen inzake de voorgenomen grondverkoop in verband met de mogelijke aanleg van de bypass. Samenstelling De Raad van Commissarissen (RvC) van wordt samengesteld door de algemene vergadering van aandeelhouders, zijnde de gemeente Kampen. De leden van de RvC zijn onafhankelijk van elkaar en van belangen van Kampereiland Vastgoed NV benoemd. In 2011 bestond de RvC uit de volgende leden: De heer ing. B. Fokkens - voorzitter Mevrouw mr. ing. J.W. Kempenaar-van Ittersum - secretaris De heer drs. B.W. Gort - lid Belangrijke besluiten De RVC heeft in 2011 een aantal besluiten genomen. Zo is voorgesteld om de jaarstukken over het jaar 2010 op grond van het accountantsverslag en de accountantsverklaring goed te keuren en de directie en de RvC te dechargeren voor het gevoerde beleid en het gehouden toezicht. Daarnaast is ingestemd met het opstellen van een PR- en communicatieplan en met de verlenging van de controle-opdracht met de accountant voor de periode Op strategisch niveau is de RvC betrokken geweest bij de formulering van het monitoringsprotocol, zodat op de lange termijn de effecten van het gevoerde beleid gemeten kunnen worden. In het verlengde hiervan speelde de RvC een rol bij de kaderstelling voor het Structuurfonds in het algemeen en het project de Weidse Waarden in het bijzonder. Speciale aandacht was er in 2011 voor de vaststelling van een directie- en RvC reglement, ter aanvulling op de statuten. Hierin is onder meer geregeld de wijze waarop de RvC zijn taken en bevoegdheden uitoefent en de wijze van de besluitvorming binnen de RvC. Ook de communicatie met de gemeente is in het reglement vastgelegd, alsmede de manier waarop wordt omgegaan met eventuele conflicten tussen RvC-leden onderling, dan wel tussen de directie en de RvC. jaarrapportage

20 Evaluatie en aanbesteding 20 Bij oprichting is bepaald dat na vijf jaar een algehele evaluatie zal plaatsvinden, teneinde te kunnen beoordelen of de verzelfstandiging heeft gebracht wat de gemeente Kampen ervan verwachtte. In overeenstemming met de afspraken uit 2007 zijn de voorbereidingen gestart ten behoeve van de aanbesteding van de beheerstaken door Kampereiland Beheer N.V. voor de periode vanaf het jaar Zowel de evaluatie als de voorbereiding van de aanbesteding is door de gemeente Kampen als aandeelhouder in samenspraak met de Raad van Commissarissen opgepakt. In 2011 heeft de gemeente Kampen de evaluatie van het beheer Kampereiland e.o. via KPMG voorbereid en grotendeels uitgevoerd. De evaluatie is begin 2012 afgerond. Er is gekeken naar het kwaliteitsniveau van de communicatie, de doeltreffendheid van de kader stellende beleidsregels met bijbehorende statuten, de duidelijkheid van de gestelde doelen en de afbakening van verantwoordelijkheden tussen en de gemeente Kampen als enig aandeelhouder. Op basis van de aanbevelingen en conclusies, kan de gemeente vervolgens desgewenst haar kaders en beleidsdoelen bijstellen.

21 Stimuleringsregeling Duurzame Ontwikkeling Kampereiland e.o. Project Weidse Waarden Duurzame landbouw, verbreding en verdieping (DLVV) zijn voor het Kampereiland e.o. en noodzakelijk om ook in de toekomst te kunnen blijven voldoen aan de vier hoofddoelstellingen. Hiertoe is als uitwerking van het structuurfonds* de Stimuleringsregeling Duurzame Ontwikkeling Kampereiland e.o. in het leven geroepen. Daaropvolgend ontstond het project Weidse Waarden. Dankzij dit bijzondere project, dat in 2011 operationeel werd, heeft het Kampereiland e.o. de unieke kans om in de toekomst voorop te lopen als het gaat om duurzaam gebiedsbeheer. De Weidse Waarden inspireert en ondersteunt talrijke ondernemende initiatieven van pachters en overige bewoners. Al deze initiatieven versterken het economisch perspectief van het agrarisch bedrijf en leveren een bijdrage aan landschap, natuur en milieu. Eind 2011 zijn in het kader van de Weidse Waarden de volgende projecten gehonoreerd: 3 duurzame stallen, 2 mestvergisters, streekproducten melk en kaas (2 kartrekkers), 2 zorg-/ opvanglocaties voor jongeren en het project (natuur)recreatie via vogelkijkhutten (4 initiatiefnemers vanuit de gestarte pilot eind 2010), realisering van zonne-energie op 14% van de pachtbedrijven in 2012, leidend tot een energiereductie van 20%, diverse initiatieven die in ontwikkeling zijn in de praktijkteams waar 18% van de pachtbedrijven aan deelnemen: een regionaal voercentrum, PureGraze, mestraffinage & -verwerking, kringlooplandbouw, via samenwerking een route ontwikkelen in zorgfuncties en recreatieaanbod, een slotenproject, vergroting van de biodiversiteit, biomassa Kampereiland e.o., natuurbehoud en, tot slot, energiewinning, op 14% van de pachtbedrijven hebben energiescans plaatsgevonden. jaarrapportage

22 Hoge deelname Per 31 december 2011 doen maar liefst veertig verschillende betrokkenen mee. Deze groep bestaat uit 37 pachters (34% van het totaal) en 3 overige bewoners (3,5% van het totaal). Vergeleken met andere beginnende, gelijksoortige projecten is dit nu al een hoog percentage. De verwachting is dat de deelname verder zal groeien. Er wordt momenteel gewerkt aan de plannen van 6 nieuwe deelnemers aan het stimuleringsmodel. Werkwijze De voorwaarden om steun te verlenen zijn vrijwel volledig overgenomen van de ideeën en gedachten van pachters. Zo is een bruikbaar model ontstaan over het hoe en wat van steunverlening: het stimuleringsmodel. Persoonlijke coaching en collectieve begeleiding vormen een belangrijk onderdeel van dit model. De Stadserven zet deze instrumenten in om te waarborgen dat zoveel mogelijk initiatieven uiteindelijk tot concrete resultaten komen. Centraal in de werkwijze staat de bottom up-benadering. Het gaat erom juist de ideevorming en initiatieven van pachters te stimuleren en dat leidt tot draagvlak voor de projectdoelen. Door kwaliteit toe te voegen via de expertise van diverse betrokkenen wordt verder de slaagkans aanzienlijk verhoogd en zullen de prestaties op de lange termijn bijdragen aan het (economisch) perspectief van de bedrijven en de waarden van het gebied. De Stadserven signaleert bij lokale overheden spanning tussen het toestaan van innovaties in de landbouw versus het behouden van karakteristieke bebouwing, de omvang van erven en het cultuurhistorisch landschap. De behoeftes van de pachtbedrijven en de generaties van de toekomst zijn daarin cruciaal omdat zij het gebied behouden. Begrote uitgaven Het structuurfonds* heeft per 31 december 2011 een saldo van ,-. Dit is exclusief een subsidie van de provincie Overijssel van ,-, wat eerder begroot was op ,-. Het ontstane verschil van ,- wil de Stadserven via cofinanciering verkrijgen om te voldoen aan het huidige meerjarenperspectief. Het uitkeren van steun aan pachters brengt staatssteunrisico s met zich mee. Om ongeoorloofde staatssteun uit te sluiten wordt gebruik gemaakt van passende verordeningen. Schema uitgaven Weidse Waarden reserve per % monitoring 2% directe steun doelgroep 58% projectontwikkeling en -management 10% juridische/project ondersteuning 6% communicatie en draagvlak 3% ondersteuning doelgroep en stakeholders en financiërs 3% training, coaching, workshops, excusies t.b.v. doelgroep 10% * Structuurfonds: De naam structuurfonds komt voort uit de oorspronkelijke opdracht om de agrarische bedrijfsstructuur van het Kampereiland e.o. te behouden en verder te ontwikkelen 22

23 Toekomstperspectief voor het Kampereiland e.o. De landbouw is nog steeds de primaire economische drager van het Kampereiland en omgeving. Toch blijkt uit de groei van de recreatieve voorzieningen dat toeristen graag het Kampereiland bezoeken om te genieten van de natuur en het eeuwenoude landschap. In de zomer zijn de diverse boerencampings dan ook druk bezet. Kortom, bij het beheren van dit gebied wil, naast de primaire agrarische functie, nadrukkelijk rekening houden met alle functies in het gebied en met de daaruit voortvloeiende diversiteit aan belangen. Bij het zoeken naar de juiste balans tussen al deze belangen zullen de pachters, het pachtbedrijf en alle partners in de bijzondere samenwerking op het Kampereiland slim moeten inspelen op ontwikkelingen die zich onvermijdelijk afspelen op zowel nationale, Europese en zelfs globale schaal. Duurzame landbouw Het Europees landbouwbeleid zet bijvoorbeeld meer en meer in op vergroening van de landbouw. Duurzame landbouw, garantie van gezond voedsel, bescherming van het milieu en de omgeving en de ontwikkeling van plattelandsgebieden worden dus steeds belangrijker. Door het duurzaamheidsbeleid van voort te zetten en te intensiveren kan door de pachters vroegtijdig op deze ontwikkeling worden voorgesorteerd. Marktsituatie De financiële gevolgen van de hervorming van het landbouwbeleid zijn moeilijker in te schatten. De economische ontwikkelingen zorgen in combinatie met de wereldhandel voor een meer grillige marktsituatie in de melkveehouderij. In 2011 zijn de melkprijzen weer verder aangetrokken en de vooruit- zichten lijken weer wat positiever. Per saldo zullen deze ontwikkelingen gemiddeld genomen naar verwachting geen negatieve invloed hebben op het behalen van de beleidsdoelstellingen in het algemeen en de rendementsdoelstellingen in het bijzonder. Integendeel, ze bieden ons Kampereiland e.o. een lonkend perspectief. jaarrapportage

24 Handelsnaam van: Kampereiland Vastgoed N.V. Postbus AM Kampen Koornmarkt 26, Kampen T (038) E info@destadserven.nl I 24