5,6. Werkstuk door een scholier 9615 woorden 14 mei keer beoordeeld. Geschiedenis. Inleiding

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "5,6. Werkstuk door een scholier 9615 woorden 14 mei keer beoordeeld. Geschiedenis. Inleiding"

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 9615 woorden 14 mei ,6 76 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Wij hebben voor het vak geschiedenis een werkstuk gemaakt over de Verenigde Staten. Daarbij hebben we vooral gekeken naar de slavernij en de burgeroorlog. Onze hoofdvraag is: - Welke rol had de slavernij in verband met de burgeroorlog? Onze deelvragen zijn: - Wat is slavernij in de Verenigde Staten? - Welke problemen waren er bij de slavernij? - Welke rol had Abraham Lincoln in de burgeroorlog met betrekking tot de slavernij? Het ontstaan van de Verenigde Staten van Amerika. De geschiedenis van Amerika begint rond het jaar voor Christus; er kwamen mensen aan op het land dat later Amerika werd genoemd. Deze mensen kwamen uit Azië en waren via Siberië (over het ijs) in Amerika terechtgekomen. Ze verspreidden zich over heel het land, van oost naar west en van noord naar zuid. Van het bestaan van deze mensen en van het land waar zij op woonden hadden de Europeanen toen nog geen weet. Dit veranderde in 1492, toen de Europeaan Christopher Columbus vanuit Palos naar Azië vertrok. Alleen in Azië kwam hij nooit aan. Hij kwam namelijk bij een ander werelddeel terecht en omdat hij dit niet wist noemde hij de bewoners van het werelddeel indianen, aangezien hij dacht dat het land waar hij zich bevond India moest zijn. Toen later bleek dat het niet India was waar hij zich bevond werd het nieuwe werelddeel Amerika genoemd of Nieuwe Wereld. Toen het nieuwe werelddeel bekend werd besloten meerdere Europeanen zich te gaan vestigen om er te zoeken naar goud en andere kostbaarheden. Deze koloniën worden exploitatiekoloniën genoemd. Als eerste kwamen de Spanjaarden, die in 1565 St. Augustine oprichtten (Florida). Na Spanje kwam in 1607 John Smith die uit naam van Groot-Brittannië de kolonie Jamestown stichtte (Virginia). Ook de Italianen, Fransen en Nederlanders gingen koloniën stichten in de Nieuwe Wereld. Engeland kwam in 1620 met een tweede kolonie, genaamd Masechuttas. De Pilgrim Fathers, die deze kolonie stichtten, kregen toen te maken met de Indianen. Deze kwamen in opstand, maar uiteindelijk moesten de Indianen het vergelden en Pagina 1 van 24

2 verloren zij het van de Pilgrim Fathers en de andere nieuwe bewoners waar tegen zij in opstand kwamen. De indianen werden steeds verder verdreven. Inmiddels ging het de Europeanen al niet meer alleen maar om het zoeken van kostbaarheden als goud en tabak. Het werden, nadat er rond 1619 ook vrouwen en zwarten kwamen, ook vestigingskoloniën. Ook Nederland wist een kolonie te stichten, dit gebeurde in 1625 en werd Nieuw Amsterdam genoemd. (New York). Helaas raakte Nederland deze kolonie ook weer kwijt toen zij een van de oorlogen met Engeland verloor en gedwongen werd om Nieuw Amsterdam te ruilen voor Suriname. Zo kreeg Engeland heel de kustlijn in handen. De rest van de koloniën waren bijna allemaal Spaans of Frans. Niet alleen met Nederland voerde Engeland oorlog om koloniën in te pikken. Ook de andere koloniën moesten het ontgelden. Hierbij won Engeland onder andere nog enkele Franse koloniën. Na al deze oorlogen kwam Engeland in geldnood. Het besloot om daarom maar extra belasting op de producten te gaan vragen aan de Engelse kolonisten Ook kwam er een verbod; er mochten geen koloniën worden gesticht ten westen van de Appalachen. De Engelse kolonisten pikten dit niet, zij wilden meer handelsvrijheid. De Engelsen reageerden alsmaar op de eisen van de Amerikanen door nog strengere regels te maken. De Amerikanen weigerden alsmaar en gingen protesteren. Uiteindelijk ontstond er zo de onafhankelijkheidsoorlog. Het zag er naar uit dat de Engelsen zouden winnen, maar door een slimme advocaat en de goede leider van het Amerikaanse leger, George Washington, waren het uiteindelijk de koloniën die het wonnen. In 1776 verklaarden de dertien Engelse koloniën zich dan ook onafhankelijk. Toch was het nog niet afgelopen allemaal. Er bleef ruzie van 1776 tot 1783 tussen Engeland en Amerika, maar uiteindelijk, weer met behulp van George Washington, won Amerika het alsnog. De grondwet en de principes van vrijheid en volkssoevereiniteit Na de onafhankelijkheidsverklaring van de koloniën werden alle vertegenwoordigers van de verschillende koloniën bij elkaar geroepen in Philadelphia. Er werd op 17 september 1787 een grondwet gemaakt die voor alle koloniën moest gelden, dus zowel de noordelijke als de zuidelijke. Maar bij het maken van deze grondwet was men een belangrijk gegeven vergeten; er waren grote verschillen tussen de noordelijke en zuidelijke koloniën ontstaan. Vooral in de slavenhandel was er een groot verschil dat niet zomaar weg gewerkt kon worden. Het Zuiden van Amerika handelde namelijk volop in slaven. Zij vonden het normaal, en ook al was het wettelijk verboden, in de maatschappij was het niets dan normaal. Er kwamen via de zogenaamde driehoekshandel slaven uit Afrika die door Europeanen opgehaald werden en in Amerika geruild werden voor grondstoffen. In het Noorden was dit helemaal niet het geval. Slavernij kwam er weinig voor en was zowel door de wet als door de maatschappij verboden. Dit leidde dus tot een conflict toen de grondwet werd opgesteld aangezien beide partijen niet wilden afstappen van hun gewoontes en principes. Daarom werd er in 1789 een nieuwe grondwet gemaakt. In deze grondwet was niets te lezen over slaven dus de partijen mochten zelf weten hoe ze daar mee om zouden gaan. Pagina 2 van 24

3 Maar er stond meer in de grondwet van de Verenigde Staten. Zo was er veel te lezen over ideeën die men had in de verlichting. Zo stond er in over de Trias politica (leer van de machtenscheiding) van Montesquieu, de gedachte van federalisme (het behouden van onafhankelijkheid voor elke staat) waar men al ervaring mee had voordat de grondwet werd opgezet en het idee van government by law (bestuur door het recht) van Locke. Ook stond er nog het idee van Rousseau in over de volkssoevereiniteit. Dit houdt in dat de uiteindelijke macht bij het volk ligt. Het volk heeft dus de beslissing over wie hen gaat vertegenwoordigen, dit kan en gebeurt bijna altijd via stemmen. Met verkiezingen kiest de Amerikaanse burger dan ook de nieuwe president. Al deze stukken uit de Amerikaanse grondwet zijn gericht op de vrijheidsgedachte. Bij de vrijheidsgedachte horen ook nog de eerste tien van de 26 amendementen. Deze amendementen zijn kleine veranderingen (maar geen grote wijzigingen) die nog toch de originele Constitutie worden gerekend. De 26 amendementen kwamen van 1791 tot 1992 bij de originele grondwet. In deze amendementen staan onder andere: Vrijheid van godsdienst en pers Verbod van onredelijke onderzoeking en beslagneming wat betreft het huis en de persoon Garanties voor een eerlijke berechting in strafzaken, inclusief het recht niet tegen zichzelf te getuigen Verbod van wrede en ongebruikelijke straffen Later kwam er ook een verbod op slavernij en kwam er het beginsel van gelijkheid voor de wet. De grondwet is gemaakt to form a more perfect union. De letterlijke vertaling luidt om aldus een volmaakter eenheid te vormen en houdt in dat naast de vrijheid in de grondwet ook de eenheidsgedachte centraal staat. Algemene informatie over de Verenigde Staten De betekenis van de vlag De grondvorm van de vlag is sinds 1977 niet meer gewijzigd. Alleen zijn er in het blauwe vlak een aantal sterren toegevoegd. De eerste variant van deze vlag is gemaakt door Betsy Ross. De 13 banen, rood en wit, staan voor de 13 Britse koloniën die zich in 1775 verenigden om hun vrijheid te verdedigen. In 1960 is de laatste ster aan de vlag toegevoegd. De 50 witte sterren symboliseren de huidige 50 staten van Amerika. Als er een nieuwe bij de Verenigde Staten van Amerika kwam, dan kwam er ook een nieuwe ster op de vlag bij. Op de 1e 4 juli nadat de staat officieel een staat is geworden wordt er een ster aan de vlag toegevoegd. In 1960 is de laatste ster aan de vlag toegevoegd. De vlag van de Verenigde Staten van Amerika: Pagina 3 van 24

4 Het volkslied Het volkslied van de Verenigde Staten geldt al sinds De tekst is geschreven door Francis Scott Key en de muziek is gemaakt door John Stafford Smith. De tekst van het volkslied: The Defense of Fort McHenry Oh, say can you see, by the dawn's early light, What so proudly we hailed at the twilight's last gleaming? Whose broad stripes and bright stars, through the perilous fight, O'er the ramparts we watched, were so gallantly streaming? And the rockets' red glare, the bombs bursting in air, Gave proof through the night that our flag was still there. O say, does that star-spangled banner yet wave O'er the land of the free and the home of the brave? On the shore, dimly seen through the mists of the deep, Where the foe's haughty host in dread silence reposes, What is that which the breeze, o'er the towering steep, As it fitfully blows, now conceals, now discloses? Now it catches the gleam of the morning's first beam, In full glory reflected now shines on the stream: 'Tis the star-spangled banner! O long may it wave O'er the land of the free and the home of the brave. And where is that band who so vauntingly swore That the havoc of war and the battle's confusion A home and a country should leave us no more? Their blood has wiped out their foul footstep's pollution. No refuge could save the hireling and slave From the terror of flight, or the gloom of the grave: And the star-spangled banner in triumph doth wave O'er the land of the free and the home of the brave. Oh! thus be it ever, when freemen shall stand Between their loved homes and the war's desolation! Blest with victory and peace, may the heaven-rescued land Praise the Power that hath made and preserved us a nation. Then conquer we must, for our cause it is just, And this be our motto: "In God is our trust." Pagina 4 van 24

5 And the star-spangled banner forever shall wave O'er the land of the free and the home of the brave! Het aantal staten De Verenigde Staten van Amerika kent 50 staten en het District of Columbia (DC) met de hoofdstad Washington. De staten hebben elk een grondwet en een parlement bestaande uit twee kamers en een gekozen gouverneur. Daarenboven zijn er 2 US - Commonwealth Territories, buiten- en pachtgebieden. Van de 50 deelstaten, zijn er 49 op het vaste land van Noord Amerika en 1 (Hawaii) ligt in de Grote Oceaan. De staten van de Verenigde Staten van Amerika zijn: Alabama Alaska Arizona Arkansas Californië Colorado Connecticut Delaware Florida Georgia Hawaii Idaho Illinois Indiana Iowa Kansas Kentucky Louisiana Maine Maryland Massachusetts Michigan Minnesota Mississippi Missouri Montana Nebraska Nevada New Hampshire Pagina 5 van 24

6 New Jersey New Mexico New York North Carolina North Dakota Ohio Oklahoma Oregon Pennsylvania Rhode Island South Carolina South Dakota Tennessee Texas Utah Vermont Virginia Washington Washington DC West Virginia Wisconsin Wyoming De belangrijkste staten daarvan zijn: Californie Florida Hawaii Kentucky Montana New York Rhode Island Texas Utah Wyoming Het aantal inwoners De Verenigde Staten van Amerika heeft een oppervlakte van miljoen km2. Er wonen ongeveer 278 miljoen mensen op dat gebied. De bevolkingsspreiding is uiterst ongelijk. Alaska en de droge gebieden in het westen hebben een Pagina 6 van 24

7 bevolkingsdichtheid van minder dan 10 inwoners per km2, terwijl het oosten, de gebieden om de Grote Meren en delen van Texas en Californië een zeer hoge bevolkingsdichtheid hebben. Ca. 76% van de bevolking woont in een stedelijk. Californië en sommige noordoostelijke staten hebben de grootste verstedelijking. Het minst verstedelijkt zijn de zuidelijke staten. De gemiddelde jaarlijkse bevolkingsgroei bedroeg over de periode , 9%. Het geboortecijfer bedroeg in ; het sterftecijfer 9. De levensverwachting bedroeg in jaar voor blanke mannen, 67,5 jaar voor zwarte en gekleurde mannen, 79 jaar voor blanke vrouwen en 75 jaar voor zwarte en gekleurde vrouwen. Percentages van minderheden De etnische groepen in de Verenigde Staten van Amerika: - Blanken: 82.8 % - Zwarten en Mulatten: 12.7 % - Indianen: 0.9 % - Aziaten: 3.6 % Wat informatie over de etnische groepen in de Verenigde Staten van Amerika: - De Indianen: De oorspronkelijke bewoners van de Amerika zijn de Indianen. Zijn maken slechts een klein deel van de bevolking uit. Maar 0.9 % Hun aantal is echter in de 20ste eeuw toegenomen door een hoog geboortecijfer; in 1960 bedroeg hun aantal , in 1995 was dat gestegen tot ca. 2,2 miljoen. Een deel van hen woont in door de overheid gestichte reservaten, vooral in de westelijke staten. In 1924 kregen de Indianen het volledige Amerikaanse staatsburgerschap. - De zwarten en Mulatten: Een immigrantengroep, die niet uit eigen vrije wil kwam, vormden de vanaf de 17de tot in de 19de eeuw het land binnengevoerde negerslaven, afkomstig uit Afrika, die in het zuidoosten op plantages te werk gesteld werden. Zij bleven ook na de afschaffing van de slavernij in 1863 een in vele opzichten achtergestelde groepering. Als gevolg van de mechanisatie van de landbouw moesten velen naar een andere bron van inkomsten uitzien en miljoenen (naar schatting vier miljoen) trokken vooral na de Tweede Wereldoorlog naar het noorden, waar zij in de grote steden, veelal in afzonderlijke woonwijken, onder vaak zeer slechte economische en sociale omstandigheden verblijven. In 1995 woonden ca. 33 miljoen zwarten in het land (13% van de bevolking). - Aziaten: Pagina 7 van 24

8 Een andere immigrantengroep zijn de Aziaten. In , 2 miljoen (4% van de bevolking) vormden de Amerikanen van Aziatische afkomst, vnl. Japanners, Chinezen, Filippinos, Vietnamezen en Koreanen. Als je kijkt naar de godsdienst zijn er vier verschillende hoofdgroepen: - Protestanten 33.1 % - Katholieken 22.1 % - Joden 2.4 % - Orthodoxen 1.7 % De bestuursorganen In Amerika is er net als in Nederland een scheiding tussen rechterlijke, wetgevende en uitvoerende macht. Dat wil zeggen dat ze onafhankelijk van elkaar opereren en elkaar kunnen controleren. Ik zal de verschillende machten apart bespreken. Wetgevende macht Deze macht is in handen van de US Congress, het Amerikaanse Congres dat staat in Washington DC. Het Congres bestaat uit de US Senate, de Senaat, vergelijkbaar met onze Eerste Kamer, en de US House of Representatives, het Huis van Afgevaardigden, vergelijkbaar met onze Tweede Kamer. Deze kamers worden allebei door de verschillende staten zelf gekozen. Bij de vorming van de Senaat, bestaande uit 100 leden, mag elke staat twee mensen afvaardigen, die dan zes jaar in de Senaat zitten. Het Huis van Afgevaardigden heeft 438 zetels en daar is de ambtstermijn maar twee jaar. Leden kunnen wel elke keer opnieuw voor twee jaar gekozen worden. Hoeveel leden er uit een bepaalde staat in het Huis van Afgevaardigden terechtkomen, hangt af van het aantal inwoners in die staat. Hoe de Senaat en het Huis van Afgevaardigden precies gekozen wordt, vertel ik in het volgende hoofdstuk. De hoofdtaak van de Senaat en het Huis van Afgevaardigden is het indienen van wetsvoorstellen. Het Huis van Afgevaardigden houdt zich vooral bezig met de wetten met betrekking tot financiën en belasting. Als er een wetsvoorstel is gekomen moet het eerst door het Huis van Afgevaardigden en de Senaat worden goedgekeurd. Dan krijgt de president het pas te zien. Als hij zijn handtekening eronder zet is het een wet geworden. De president heeft wel een vetorecht, maar als tweederde van de Senaat en het Huis van Afgevaardigden toch voor is, gaat het door. Er zijn ook andere dingen die het Congres, en dan vooral het Huis van Afgevaardigden, moet regelen, zoals wie er president wordt als geen enkele kandidaat de meerderheid heeft gekregen en het ontzetten van de president of een andere hoge functionaris (impeachment). De Senaat moet verdragen en benoemingen van bepaalde functionarissen goedkeuren voordat ze uitgevoerd kunnen worden. Als laatste doet het Congres ook nog onderzoek naar bepaalde situaties, wat uitgevoerd wordt door allerlei commissies. Uitvoerende macht De president is het hoofd van de uitvoerende macht. Hij heeft daardoor een hele hoop taken. Hij is staatshoofd, regeringsleider, opperbevelhebber van het Amerikaanse leger en hij moet ook plannen indienen voor nieuwe wetten. Als laatste is hij ook nog leider van de politieke partij die hem gekozen heeft. Als staatshoofd kondigt hij onder andere wetten af en heeft hij het zogenaamde gratierecht. Hij is als Pagina 8 van 24

9 staatshoofd ook woordvoerder van de natie en heeft als weinig anderen toegang tot de massamedia. Als regeringsleider moet hij zorgen dat de aangenomen wetten juist uitgevoerd worden, hij is hoofd van het federale bestuursapparaat en hij kan functionarissen benoemen en ontslaan. Omdat hij ook opperbevelhebber is van het Amerikaanse leger beslist hij over het inzetten van troepen in eigen land en in het buitenland. De president wordt gekozen voor vier jaar en kan maar één keer herkozen worden. Rechterlijke macht In de Verenigde Staten zijn er verschillende rechtbanken, regionale en federale, die allemaal verschillende zaken behandelen. De regionale rechtbanken heten US Districts Courts, zij behandelen alle zaken waar de federale rechtbanken niet over gaan, zoals misdrijven die in die bepaalde staat gepleegd zijn of misdrijven die alleen daar strafbaar zijn. De federale rechtbanken heten US Circuit Courts. Zij behandelen misdrijven zoals kidnapping, fraude, smokkel en andere zaken die strafbaar zijn in heel Amerika. Veroordeelden moeten hun straf ook uitzitten in een federale gevangenis. Ook heb je een soort rechtbank voor het hoger beroep, het zogenaamde US Courts of Appeal oftewel het Federaal Hof van Appèl, en de Hoge Raad van de Verenigde Staten, de US Supreme Court. De rechters van de Hoge Raad worden door de president voor het leven benoemd, omdat dit het hoogste orgaan is van de rechterlijke macht. De Hoge Raad heeft toetsingsrecht waardoor de rechters alle wetten en bestuurszaken mogen toetsen aan de grondwet en als ze in strijd zijn met die grondwet nietig mogen verklaren. Ook behandelen ze zaken die van groot Amerikaans belang zijn. Tot slot mag de (grond)wet van staten op zichzelf niet in strijd zijn met de federale grondwet en wetten en die moeten op hun beurt ook weer kloppen met de Amerikaanse grondwet. De federale wetten zijn op iedereen in Amerika van toepassing, zowel op de inwoners als op de bezoekers. Ook is er in de Verenigde Staten nog een zogenaamde vierde macht die eigenlijk een combinatie is van wetgevende, uitvoerende en rechtgevende macht. Hiertoe behoren de onafhankelijke, regelgevende instellingen bijvoorbeeld met betrekking tot handel, communicatie, burgerluchtvaart en arbeidsverhoudingen. De oudste instelling is de Interstate Commerce Commision uit 1887 die de handel tussen de staten regelt en controleert. Deze commissie bestaat uit zeven mensen die na toestemming van de Senaat door de president benoemd worden, maar die voor de rest wel onafhankelijk werken. De kiesstelsels voor de wetgevende en de uitvoerende macht In dit hoofdstuk bespreek ik hoe het Congres, bestaande uit de Senaat en het Huis van Afgevaardigden, en de president in de Verenigde Staten gekozen worden. De Senaat Zoals u in het vorige hoofdstuk hebt kunnen lezen, worden de senatoren voor een termijn van zes jaar gekozen. De Senaat bestaat uit 100 leden wat betekent dat er twee senatoren zijn per staat, hoe groot of hoe klein die staat ook is. Ze worden met meerderheid van stemmen door de eigen staat gekozen. Het Huis van Afgevaardigden Het Huis van Afgevaardigden heeft 438 leden afkomstig uit alle 50 staten. Hoeveel afgevaardigden er zijn Pagina 9 van 24

10 per staat hangt af van het aantal inwoners in die bepaalde staat. Elke staat wordt namelijk verdeeld in een aantal districten waaruit ook per district één afgevaardigde gekozen wordt. Als je je in dat district verkiesbaar wilt stellen, moet je ook echt in dat district wonen. Als er dan gestemd wordt en je meer stemmen behaalt dan je tegenstanders mag je voor de komende twee jaar plaats nemen in het Huis van Afgevaardigden. De president Er zijn elke vier jaar presidentsverkiezingen. De president en de vice-president worden niet zoals het congres rechtstreeks gekozen, maar door een zogenaamd college van kiesmannen, het Electoral College. Er zijn in totaal 538 kiesmannen, gelijk aan de 100 leden van de Senaat en de 438 leden van het Huis van Afgevaardigden. Het aantal kiesmannen per staat is gelijk aan het aantal senatoren, altijd twee, en het aantal leden van het Huis van Afgevaardigden dat de staat heeft. De kiezers in elke staat kiezen, op een manier die door de staat zelf bepaald wordt, een lijst van kiesmannen. De partij die met hun kiesmannenlijst de meeste stemmen behaalt, wint de staat en dus ook het aantal kiesmannen van die staat. De kiesmannen stemmen dan op de presidentskandidaat van hun partij, Democraten of Republikeinen. Als je president wilt worden, dan moeten er minstens 270 kiesmannen op je stemmen. Als geen van de kandidaten die meerderheid behaalt, dan beslist het Huis van Afgevaardigden wie er president wordt. Paragraaf 2 Naar het beeld van de vrijheid 1 a juist b juist c juist d onjuist e onjuist 2 Een natie in vrijheid geboren en toegewijd aan de overtuiging dat alle mensen als elkaars gelijken zijn geboren. Bestuur door het volk, door het volk en voor het volk. 3 Een droevig gevoel 4 Bron 4: D-E Bron 5: C Bron 6: C Bron 7: A-C 5 - Na de Amerikaanse Burgeroorlog was er een heel groot tekort aan arbeidskrachten, er waren mensen gesneuveld. Pagina 10 van 24

11 - Amerika werd beter bereikbaar, door de stoomboten. 6 Hij schept een westernbeeld en er zijn weinig moderne voertuigen uit die tijd te zien. 7 Ze laten de werkelijkheid zien, mensen kunnen zich erbij inleven. 8 Hoe meer inwoners een deelstaat telde, hoe meer afgevaardigden naar het Congres mochten en hoe meer inwoners hoe meer belastinginkomsten voor een deelstaat. 9 Ze hebben zich in 27 jaar verdubbeld, rond 1800 was het merendeel blank en daarna kwamen er veel uit Zuid en Oost-Europa. 10 Nee, ze willen niet zoveel mensen van een nationaliteit, omdat die dan hun eigen cultuur houden (eigen wijken). Ze willen niet integreren. 11 Op bron 8 gaan ze in kleine groepjes te paard en op bron 11 gaan ze met veel mensen (een grote massa) tegelijk op een (stoom)boot. 12 We hebben gekozen voor stelling 2, omdat ze daar heel erg gekeurd werden op ziektes en als dat niet goed was werden ze teruggestuurd. 13 Ze zouden in Europa kunnen worden gediscrimineerd en ook tijdens de Tweede Wereldoorlog zouden ze het moeilijk hebben. 14 In Amerika konden ze onderwijs krijgen en zich omhoog werken. 15 Ze konden het meest, mooiste, intellectuele en machtigste ras ter wereld voortbrengen. 16 Die vrouwen representateren niet het Amerikaanse volk en het schilderij staat niet op de voorgrond. 17 Zie de hele bron Ze laten hun gedachtes zien, maar of het in de werkelijkheid zo is? En ze willen ook niet een bewijs, als het wel zo is. 19 Eerst mocht iedereen binnenkomen en waren ze er blij mee, daarna waren ze zelf rijk en hadden ze ze niet meer nodig. 20 De immigranten die zich begaven naar Amerika deden dit met verschillende achtergronden. De eerste immigranten kwamen naar Amerika omdat er veel vrijheid en gelijkheid beloofd werd. Er was veel land beschikbaar voor de mensen die een nieuw leven op wilde bouwen. Er waren niet alleen mensen die naar Amerika vertrokken omdat ze opnieuw wilde beginnen en omdat Amerika ze deze mogelijkheid bood, maar Pagina 11 van 24

12 er waren ook vluchtelingen. Er waren immigranten die in hun eigen land geen godsdienstvrijheid hadden en die wel vonden in Amerika. Deze immigranten hadden hun eigen mogelijkheden tot wederopbouw van hun leven en werden heel openlijk ontvangen door de kolonialen die met name uit Engeland kwamen. Alleen de Ieren werden al vanaf het begin erg gediscrimineerd. De tweede groep immigranten kwam vooral naar Amerika omdat er veel werkgelegenheid was en omdat Amerika een goede economie had opgebouwd vonden ze dit wel de moeite waard. Ze werden ook aangetrokken door de betere mogelijkheden van vervoer die het mogelijk maakte om sneller en wellicht goedkoper naar Amerika te immigreren. Ook deze stroom kon Amerika makkelijk binnenkomen. Er was wel sprake van discriminatie onder de bevolking, maar er werd niet gecontroleerd op de binnenkomst van de immigranten omdat men ze goed kon gebruiken. De laatste immigranten hadden hun persoonlijke redenen. Een van deze algemene redenen is wederom de werkgelegenheid. Er was in Amerika nog steeds een grote vraag naar werknemers en door het massale aanstroom van immigranten was dit voor de economie van Amerika alleen maar voordelig omdat er gebruik werd gemaakt van de goedkope immigranten. In veel gevallen werden deze immigranten niet meer geaccepteerd. Dit is het geval omdat de Amerikaanse bevolking zich tegen de immigranten verzette. Ze vonden dat er te veel immigranten waren en dat dit niet langer kon. Er werd nu zelfs gecontroleerd bij de binnenkomst van de immigranten om te kijken of de mensen geen besmettelijke ziekten met zich mee namen het vaste land op. Er was veel sprake van Nativisme en er werd zelf een verbod opgesteld voor de immigratie vanaf China en alle andere Oosterse Landen. Men vond de Europeanen aan het begin minder erg dan de mensen met een andere huidkleur. Toen de eerste Wereldoorlog uitbrak werden ook de Europeanen verdacht gevonden en werd er een limiet gesteld aan de hoeveelheid immigranten. Het aantal immigranten werd in die tijd dus vors teruggedrongen door de Amerikaanse overheid. Paragraaf 3 Roodhuiden en zwarte Amerikanen 1 a juist b onjuist c onjuist d juist e onjuist f juist g juist 2 Ze zien het land als gemeenschappelijk bezit en ze vinden ook dat je je land niet mag verkopen. 3 De Cherokees werden gedwongen om naar andere gebieden te gaan. Bron 2 beschrijft welke voordelen volgens de blanken er voor de indianen zijn. Bron 3 beschrijft dat de indianen helemaal niet naar het westen wilde, omdat ze zich alleen maar met het land van hun voorvaderen verbonden voelden. Maar ze konden niet tegenstribbelen wat ze wilde, maar de tocht naar het westen kwam er toch. Je kon het Amerikaanse politieke systeem niet vertrouwen. Pagina 12 van 24

13 4 Het was de voornaamste voedselbron voor de indianen en ze gebruikten waarschijnlijk het leer voor kleren. 5 Ja, want hij heeft zich helemaal losgemaakt van de Indiaanse cultuur en heeft zich helemaal aangepast aan de Amerikaanse cultuur. 6 Het zijn allebei boodschappen van indianen aan de overheid dat de indianen en hun land met rust moeten worden gelaten 7 Hij wilde laten zien dat de indianen net zo groot en machtig waren/ zijn als de Amerikanen. Dat ze in principe even belangrijk zijn. 8 Historisch gezien van de Verenigde Staten. De indianen willen wel dat ze als gelijke worden behandeld maar tegelijkertijd scheiden ze zich van de Amerikaanse bevolking. 9 Ik zou gaan kijken want misschien heb ik als zuidelijke katoenboer nog wel een slaaf nodig voor op mijn plantages. Ik zou als zuiderling de verkoop heel normaal vinden, want het is toegestaan. 10 Dat door de uitvinding van de cotton-gin veel slaven naar Amerika werden gehaald om goedkoop katoen te produceren. Hoe meer balen katoen er werden geproduceerd, hoe meer slaven er waren. Deze konden dan met de cotton- gin snel katoen ontdoen van het zaadje. 11 Vraag 1: aan de hand van deze bron kan je niet precies het antwoord op vraag geven. Je kan namelijk aan de hand van de bron niet achterhalen of die dominees nou racistisch zijn of niet, want daar staat niets over in. 12 De blanken en de donkere groeiden helemaal uit elkaar. Ze deden alles los van elkaar, maar ze hadden wel dezelfde rechten. Er ontstonden eigenlijk 2 bevolkingen, die niet aan elkaar gewend raakten doordat ze gescheiden leefden en omdat de overheid daar verder niets aan deed. De overheid heeft er niets aan gedaan om de twee groepen naar elkaar toe te laten groeien. 13 De persoon in bron 15 zegt dat het aan de negers zelf ligt dat ze gediscrimineerd worden. Volgens die persoon word je niet gediscrimineerd als je hard werkt en de ander geen reden geeft om te discrimineren. De persoon in bron 16 geeft de Amerikaanse bevolking de schuld. Zij mogen niet discrimineren, omdat ze de negers zelf naar Amerika gehaald hebben om voor hen te werken. De een is dus tegen de blanken en de andere niet. 14 a = b b = a c = c Pagina 13 van 24

14 15 Nee, niet echt. Hij blijft heel negatief doen over negers en doet net of ze minder zijn. Als Kings bedoelingen indruk op hem gemaakt zouden hebben, dan zou hij wel wat toleranter staan tegenover negers. 16 De waarden die bedoeld worden zijn denk ik dat iedereen gelijk is en dat men ook het recht heeft van vrije meningsuiting. Ook wil men dat iedereen een vrij burger kan zijn. 17 Hij vindt het een goed plan, want hij is voor de gelijkheid, maar hij vindt ook dat de macht nog te veel bij de hoge heren ligt en dat blijkt ook uit deze prent. Het volk is nu dan misschien wel gelijk, maar die heren staan nog steeds hoog en groot boven de rest van het volk. 18 De man in bron 21 wil met strijd zijn gelijk krijgen en de man in bron 19 wil door middel van geweldloze acties zijn gelijk krijgen. 19 Toen de Amerikanen verder naar het westen trokken moesten de indianen weg. In 1830 werd er een wet aangenomen die zorgde dat tegenstribbelende indianen naar een plek ter westen van de Mississippi gebracht konden worden. De Amerikaanse regering wilde dat de indianen tot burgers van Amerika veranderde. Ze stopte de Indianen dus in reservaten waar ze omgetoverd werden tot Amerikanen. In 1887 werden Indianen gedwongen om apart als boeren te gaan werken en leven. Zo konden ze het staatsburgerschap van Amerika verdienen. Er waren dus genoeg mogelijkheden voor Indianen om Amerikaan te worden, alleen mochten ze niet zelf kiezen voor het staatsburgerschap, ze werden er gewoon toe gedwongen. De Amerikanen hadden eeuwen lang de neger als slaven gebruikt, totdat president Lincoln de slavernij afschafte in Hij gaf de negers gewone burgerrechten en ook stemrecht. Ze konden ook als volksvertegenwoordigers gekozen worden. Toch werd er in 1896 een wet ingevoerd die zei dat zwarten en blanken gescheiden naast elkaar mochten leven, zolang ze dezelfde burgerrechten hadden. In 1954 werd dit voorstel echter verworpen. Theoretisch was toen iedereen gelijk, maar in de praktijk bleek dat niet zo te zijn. Vaak werden negers toch nog gediscrimineerd en bevooroordeeld en dat is geleidelijk aan beter aan het worden, maar tot op de dag van vandaag wordt nog steeds niet iedereen gelijk behandeld. Wat hield slavernij in in de Verenigde Staten? Als men het heeft over de Amerikaanse Burgeroorlog wordt ook altijd de slavernij genoemd. De slavernij is namelijk volgens velen dé oorzaak voor de Amerikaanse Burgeroorlog. Daarom volgt hieronder een inleiding over wat slavernij precies inhoudt, waar het in Amerika voorkwam, enzovoort. Slavernij bestaat al heel lang, al is de manier waarop de slaven verkocht werden wel veranderd. Slavernij houdt in dat een mens eigendom is van iemand anders en dat diegene de slaaf overal voor mag gebruiken. Slavernij is overal op de wereld voorgekomen en komt nu nog wel eens voor, maar ik zal het in dit hoofdstuk alleen hebben over de slavernij in Amerika. De komst van de slaven in Amerika Pagina 14 van 24

15 Vanaf de 15e eeuw gingen de Europeanen naar Afrika om slaven te halen. Omdat ze de mensen natuurlijk niet zomaar meekregen, gaven ze wapens, alcohol en allerlei metalen in ruil voor slaven. Die slaven werden dan in een fort of een gevangenis gezet en moesten daar blijven tot er een schip zou komen die hen naar Amerika zou brengen. In het fort en op de schepen werden de slaven verschrikkelijk behandeld. In Amerika werden ze verkocht en van dat geld kochten de handelaren in Amerika katoen, suiker, koffie en cacao. Die goederen brachten ze dan naar West-Europa om ze daar te verkopen en dan begon alles weer helemaal opnieuw. Deze handel heette de driehoekshandel, omdat als je de weg die deze handelaren gingen tekent, je een soort driehoek krijgt. De eerste slaven kwamen pas in 1619 in Amerika aan. Slavernij was tot 1669 eigenlijk niet toegestaan, maar toen kwam er een wet die het mogelijk maakte en die ervoor zorgde dat de internationale slavenhandel steeds meer toenam. Deze handel bracht ook steeds meer geld op doordat ze gebruik maakten van de driehoekshandel, de slaven gingen inenten tegen allerlei ziektes en door het imperialisme. Door de driehoekshandel zorgden ze ervoor dat de schepen onderweg nooit leeg waren en dus niet voor niets voeren. Het sterftecijfer van de slaven op schepen lag zeer hoog, omdat ze heel slecht behandeld werden en er daarom heel veel ziektes waren met de dood als gevolg. Doordat ze gingen inenten, bereikten meer slaven Amerika en was er ook een grotere winst. De laatste reden waarom de slavenhandel zo groeide, was omdat de Britse koloniën snel groeiden en er niet genoeg mensen uit Europa waren om daar te gaan werken. Goedkope slaven waren er daarentegen genoeg. Het leven van een slaaf in Amerika Zodra de slaven aangekomen waren in Amerika, kwamen ze vooral in het zuiden van het land te werken op plantages en boerderijen. In het noorden waren namelijk niet zulke grote landbouwbedrijven waar ze veel slaven nodig zouden hebben. Eerst werden ze voorbereid op het zware veldwerk door kleine klusjes te doen onder de naam gewenning. Op de boerderijen gold daarna een zogenaamd takensysteem, wat inhield dat de slaven elke dag een taak kregen die ze moesten afronden voor ze mochten stoppen. Alles werd in de gaten gehouden door de slavendrijvers van de meester. De meeste slaven kwamen echter terecht op een suiker-, rijst- of tabaksplantage. Daar werden alle slaven naar leeftijd en conditie in ploegen verdeeld die allemaal zwaarder of lichter werk deden, het zogenaamde ploegensysteem. Hier moesten de vrouwen vaak ook gewoon meewerken en anders werkten ze als dienstbode. Op de plantages waren heel veel regels, zoals dat ze alles moesten doen wat hun meester hen opdroeg, dat ze niet betaald werden en geen bezittingen mochten hebben, dat ze niet tegen blanke mensen mochten getuigen en dat ze niet voor de wet mochten trouwen. Maar de meeste slavenhouders vonden trouwen op zich al niets. Op het overtreden van al deze regels stonden zware straffen, zoals zweepslagen en zware mishandelingen. De slaven hadden meestal niet veel vrijheden, want alles stond in het teken van de eisen van de meester en zijn familie. Veel slaven wilden trouwen en een gezin stichten, maar dat vonden de eigenaren vaak niet goed. Ten eerste zouden de slaven dan al hun vrije tijd bij hun gezin doorbrengen, kinderen konden ze niet gebruiken op de plantages en vaak stierven de kinderen al binnen een paar weken door ziekte of honger. Maar aan het eind van de 18e eeuw toen de slavenhouders bang waren dat de slavenhandel ten einde liep werden de slaven juist gestimuleerd om te trouwen en kinderen te krijgen al hielden ze niet veel rekening met het gezin. Het gezin werd namelijk soms zomaar uit elkaar gehaald als dat zo uitkwam Pagina 15 van 24

16 Onenigheid over slavernij Hierboven vertelde ik al dat de meeste slaven in het zuiden van Amerika terechtkwamen. Dat kwam omdat er in het noorden niet zo n grote vraag naar arbeidskrachten was, omdat er niet veel grote landbouwbedrijven waren. De industriële revolutie was daar ook eerder op gang gekomen en daardoor werkten bijna alle mensen nu in fabrieken. Ook waren er in het noorden veel blanke emigranten die dat slavenwerk ook wilden doen. Omdat het noorden dus zelf bijna geen gebruik maakte van slavernij, keurden ze het af en wilden ze het afschaffen. In het zuiden kwam er aan het eind van de 18e eeuw zo langzamerhand ook een einde aan de slavernij, omdat het niet meer zo winstgevend was als eerst. Veel slaven werkten namelijk op tabaksplantages, maar toen de prijs van tabak sterk daalde, konden de plantagehouders al die slaven niet meer te eten geven. Maar na 1793 bloeide de slavernij weer helemaal op. Toen vond Eli Whitney namelijk de Cotton Gin uit. Dit is een soort gemechaniseerde kam waardoor je heel snel het katoen van de struiken kan plukken. Door deze uitvinding was de slavernij opeens weer winstgevend, omdat een slaaf zo veel sneller katoen kon plukken. Hierna groeide de productie van katoen enorm, omdat de vraag ontzettend was toegenomen door andere uitvindingen die het verwerken van katoen eenvoudiger maakten. Een andere reden was dat vele boeren door die groeiende vraag naar katoen overstapten op het verbouwen ervan. Hierdoor kwam de slavernij weer helemaal terug en nam het meningsverschil over de slavernij tussen noord en zuid toe. Welke problemen waren er bij de slavernij? Zoals gezegd in de inleiding, werd er in 1789 een grondwet gemaakt waarin slaven niet werden vermeld. Zo werd voorkomen dat er nog meer ruzie kwam tussen Noord- en Zuid Amerika over de slavernij. Maar door deze verzwijging was het probleem slavernij nog lang niet opgelost en de haat woedde voort in de mensen. Het Noorden had de handel in slaven al in vele staten afgeschaft terwijl het Zuiden hier pas in 1790 mee leek te starten. Maar dit ging niet eens door, want voor katoen bleef het handelen in slaven gewoon nog geoorloofd. Het enige wat er wél veranderde was dat er alvast werd vastgesteld dat in 1808 de slavenhandel officieel zou worden verboden. Zo konden beiden partijen aan het idee wennen en hun maatregelen nemen. Maar zo veel veranderde er niet, de slavenhandelaren in het Zuiden bleven toch gewoon door gaan met handelen, ook ná Het verschil werd dus steeds groter, want in het Noorden was het handelen van slaven inmiddels al bijna overal verboden en werd het door de bevolking niet geaccepteerd. De Noordelijke staten werden dus steeds meer tegen slavenhandel. Ze vonden het maar niks hoe het er aan toe ging in het Zuiden en ze wilden gelijkheid. Daarnaast hoorde het ook niet in Amerika, het was niet netjes en ze wilden absoluut niet in de buurt van slavenhouders wonen. De Zuidelijke staten dachten alleen maar aan de opbrengsten. En eigenlijk was er ook geen probleem ontstaan na 1808 voor de slavenhandelaren want inmiddels waren er al zoveel slavenfamilies, dat men alleen aan hen al genoeg had. Zij plantten zich namelijk voort en zorgden toch wel voor een nieuwe slavengeneratie. Er kon dus gewoon door worden gegaan met de slavernij. Het Zuiden wist eigenlijk ook niet wat ze anders met al die mensen moesten doen wanneer deze niet meer als slaven zouden dienen en dus was er voor hen dus ook geen reden om, door slavernij te verbieden, een Pagina 16 van 24

17 probleem te creëren. Maar dat probleem kwam er toch wel, want hoe langer het duurde, hoe meer de Noordelingen tegen de slavernij werden. Tot 1820 was er een gelijk aantal vrije staten als aantal slavenstaten, namelijk 11. Dit zorgde altijd voor een stemmenevenwicht in de Senaat. Maar toen Missouri zich ook als staat wilde laten toelaten tot de VS ontstond het probleem. Eén zesde van de inwoners was namelijk slaaf en dus zou Missouri zo als slavenstaat toegelaten worden. Maar New York stak daar een stokje voor, ze wilde de slavernij in Missouri geleidelijk aan afschaffen. De Zuidelijke partijen vonden dat weer helemaal niks. Uiteindelijk kwam The great Compromiser Henry Clay en deze stelde voor om het noordelijke Maine tegelijk met Missouri toe te laten. Zo kwam er een nieuwe vrije staat (Maine) bij en een nieuwe slavenstaat (Missouri). Natuurlijk zou in de toekomst dit probleem weer kunnen komen en daarom stelde Henry Clay ook voor om boven een bepaalde lengtegraad slavernij te verbieden. Noord en Zuid waren het hier mee eens en de Missouri Compromise werd gesloten. Maar nog steeds was het probleem nog niet opgelost, dit was slechts een tussenoplossing. Want juist ná die tijd begon het pas: tussen 1820 en 1830 vond een Great Awakening plaats in bijna alle Verenigde Staten. Het was een tijd waarin een soort nieuwe stroming, het Abolitionisme, ontstond. Zij stonden voor de afschaffing van de slavernij en zochten het in religieuze kringen. Door de slaven, de slavenhouders en de mensen zonder openlijke mening voor zich te winnen probeerden zij de afschaffing van de slavernij zover te krijgen. Overal ontstonden plotseling anti-slavernij organisaties, zowel in het noorden als in het Zuiden. Tot 1831, want toen gebeurde er iets wat alles wat het Abolitionisme had bereikt, terug deed draaien: Nat Turner s Rebellion. In 1831 stond er in Virginia namelijk een blanke abolitionist op, genaamd Nat Turner. Hij dacht dat als hij 57 slaven uit Virginia wapens gaf, dat deze voor zichzelf op zouden kunnen komen en dat dit zou kunnen leiden tot een slavenrevolutie. Het pakte alleen anders uit, want in plaats van dode slavenhouders eindigde het verhaal met dode slaven. Vanaf toen was het Zuiden er helemaal van overtuigd: niks geen afschaffing van de slavernij, ze zouden dit niet zomaar langs hun heen laten gaan. Slavernij moest van hen blijven. En dat, terwijl het abolitionisme juist in de laatste jaren de Zuiderlingen zo ver had gekregen om de slavernij langzaam los te laten gaan. Veel anti-slavernij organisaties verdwenen dan ook vrij snel en het waren voornamelijk Noordelijke abolitionisten die overbleven. Zij gingen steeds openlijker protesteren en bleven maar doorgaan bij het Congres over het afschaffen van de slavernij. Maar ook het Congres wist geen oplossing en besloot in 1836 dat slavernij niet meer als gespreksonderwerp in aanmerking mocht komen tijdens hun vergaderingen, oftewel de Gag Rule. Tot en met 1844 hield men deze regel vol, maar vanaf dat moment besloten de abolitionisten over te gaan op andere tactieken. Ze zochten het onder andere bij de pers. Exslaven lieten ze daar hun levensverhaal vertellen om maar aan iedereen te laten zien hoe verschrikkelijk hun leven was ten tijde van hun slaventijd. Er kwam ook een abolitionistische krant, The Liberator, die hetzelfde doel had. En het werkte, want steeds meer Noordelingen werden tegen slavernij en men wilde dat slavernij in ieder geval in de nieuwe Westelijke Staten zou worden verboden. De Zuiderlingen voelden zich steeds meer bedreigd en besloot om maatregelen te verzinnen voor de nieuwe staten, die Pagina 17 van 24

18 vergemakkelijkden dat slavernij zou worden toegelaten. En wéér werd het probleem slechts uitgesteld en ook wéér kwam het te voorschijn. Dit maal in 1850 toen the Great Compromiser Henry Clay alsnog probeerde beide partijen tevreden te stellen. Er kwamen een aantal regels bij: Californië zou tot de Verenigde Staten toetreden als vrije staat. Dit zorgde ervoor dat er een ongelijk aantal vrije staten en slavenstaten kwamen in de Senaat, wat dus voordelig was voor het Noorden. In Washington DC werd de slavenhandel afgeschaft. Ook dit was natuurlijk goed voor het Noorden. De Utah en New Mexico Territories - dit waren geen staten kregen territoriale regeringen. Deze mochten zelf bepalen wat zij goed en niet goed vonden. Dit kon dus zowel voordelig uitpakken voor het Noorden als voor het Zuiden. De Fugitive Slave Law kwam er in alle Verenigde Staten. Het was een wet die ervoor zorgden dat mensen achter weggelopen slaven aan mochten jagen en hen mochten volgen door heel de VS. Dit was duidelijk een voordelig punt voor het Zuiden. De nieuwe manier van regeren voor de territoriën bleek niet zo goed te werken en dus besloot men in 1854 in de Kansas-Nebraska Act vast te leggen dat de wil van het volk zou bepalen of slavernij wel of niet moest worden toegestaan. Elk van de territoriën zou hierbij apart bekeken worden door middel van zo n referendum. Om te zorgen voor een meerderheid van stemmen stuurden zowel Noord als Zuid zoveel mogelijk mensen naar het referendum en dus werd het eigenlijk een oneerlijke strijd waarbij alleen naar belangen en niet naar gevolgen werd gekeken. Dit leidde in 1856 bij de Bleeding Kansas dan ook tot ruzie waarbij zo n 200 doden vielen. Dred Scott en John Brown Er stonden nog 2 belangrijke gebeurtenissen te wachten, namelijk de rechtzaak van Dred Scott en de mini-revolutie van John Brown. In de rechtzaak van Dred Scott (in het jaar 1856 en 1857) ging het om de uitspraak van de rechter Roger Taney. Hij moest vertellen of de voormalige slaaf Dred Scott al dan niet vrij man was. Dred Scott had namelijk vier jaar als slaaf geleefd in een gebied waar dit wettelijk verboden was. Volgens hem had zijn verblijf op deze vrije grond hem dan ook vrij man gemaakt. In eerste instantie kreeg hij daarin gelijk, na een tweede rechtzaak ongelijk en de derde (en hoogste) rechtbank moest hem uiteindelijk vertellen wat de uitspraak was. Het werd een bijzondere uitspraak; de rechter gaf Dred Scott geen gelijk. Hij deed dat op nogal vreemde punten: Zwarten waren volgens Roger Taney geen staatsburger van de Verenigde Staten en konden dus ook geen rechtszaak aangaan. De rechter verklaarde de Missouri Compromise en de Kansas-Nebraska Act onwettig, wat inhield dat slavernij ineens overal mocht worden toegestaan, dus ook in het noorden. Alle wetten die met de slavernij in de territoriën te maken hadden werden voor ongrondwettelijk aangezien en het 5e Amendement werd naar voren gehaald waarin stond dat geen enkele burger zijn bezit afhandig gemaakt kan worden zonder wettige rechtsgang. En aangezien zwarte slaven als bezit werden aangezien Pagina 18 van 24

19 zou Dred Scott niet vrij zijn in gebieden waar slavernij verboden was. Door deze uitspraken werden er steeds meer Noordelingen tegen de slavernij. Ze vonden de rechtszaak onaanvaardbaar, maar ze hadden de pech dat er net een nieuwe president was. Deze president, James Buchanan, stond achter de uitspraak aangezien hij voor slavernij was. Het was dan ook niet toevallig dat de uitspraak van de rechtszaak was gerekt tot ná de presidentsverkiezingen waarbij Buchanan werd aangesteld, aangezien er anders een hele andere stemming was geweest. Net na de rechtszaak gebeurde er nog iets belangrijks, namelijk een mini-revolutie met als aanstichter John Brown. Het was 1859 en de Bleeding Kansas was net geweest. Ook daar was John Brown de aanstichter van. Hij had besloten om met nog vier vrienden een pro-slavernij dorpje in Kansas binnen te vallen en daar vijf mensen te vermoorden, wat uiteindelijk had geleid tot een bloedbad met meer dan 200 doden. Na de Bleeding Kansas was John Brown voor een deel van de Noorderlingen een held geworden door zijn acties. Hij kreeg veel morele steun, maar wilde meer. Hij wilde een soort guerilla-oorlog beginnen samen met een groep blanke en zwarte volgelingen, tegen het Zuiden. In oktober 1859 viel hij daarvoor met 20 mensen een wapenarsenaal van de Verenigde Staten binnen vlakbij het plaatsje Harper s Ferry. Twee dagen later reageerde het Amerikaanse leger daarop met terug veroveren van het wapenarsenaal. Dit gebeurde volop met geweld onder leiding van kolonel Robert E. Lee. Tien mannen van John Brown overleden hierbij en Brown werd gevangen genomen en opgehangen. Toch had deze actie grote gevolgen, want ook burgers die er niet vooruit waren gekomen dat zij anti-slavernij waren, vonden de moed van Brown erg goed en prezen zijn idealen, alhoewel zij de manier waarop hij alles probeerde te bereiken niet goed vonden. Door al deze reacties kwamen veel Zuidelijke bewoners van de VS tot de conclusie dat voor hun levensstijl vol met slaven, geen plaats was in de Verenigde Staten. Men raakte er vanovertuigd dat compromissen geen zin meer hadden, er moest een definitieve oplossing komen. Welke rol had Abraham Lincoln in de burgeroorlog met betrekking tot de slavernij? Abraham Lincoln werd geboren op 12 februari 1809 in het plaatsje Kentucky. Hij groeide hier op, maar verhuisde naar Illinios waar hij woonde tot Daarna heeft hij van 1832 tot en met 1837 in Salem gewoond. Hij besloot in 1836 rechten te gaan studeren en hij werd een advocaat. In 1837 is hij de politiek in gegaan, maar dat viel hem toch tegen en hij werd weer gewoon advocaat. In 1854 kon hij het toch niet weerstaan, en Abraham Lincoln ging weer in de politiek. Hij besloot zich in 1856 bij de Republikeinse Partij aan te sluiten en in 1860 werd hij kandidaat voor het presidentschap. In 1858 gebruikte Abraham Lincoln de Dred Scott zaak om de Noordelijke meerderheid voor zich te winnen en een zetel in het Congres te krijgen. In 1860 verscheen zijn naam tijdens de presidentsverkiezingen niet op de Zuidelijke stembiljetten. Het dichtbevolkte Noorden stemde wel met voldoende aantallen op hem en het Zuiden verdeelde hun stemmen over de overige kandidaten. Uiteindelijk won Abraham Lincoln de verkiezingen met 40% van de stemmen. Hij werd de zestiende president van de Verenigde Staten. De overwinning van Lincoln zorgde ervoor dat op 20 december 1860 (de zuidelijke staat) South Carolina Pagina 19 van 24

20 uit de Unie trad en een tijdje later volgde ook (de zuidelijke staten) Mississippi, Florida, Alabama, Georgia, Louisiana en Texas. Zij waren namelijk voor slavernij en Abraham Lincoln was, wat zij dachten, tegen slavernij. Van de 34 staten waren er nu nog maar 27 over. In Alabama werd Jefferson Davis president van de uit de Unie getreden staten: de Confederate States of America (CSA). Deze Geconfedereerde Staten kregen een nieuwe grondwet die slavernij voor eeuwig garandeerde. Toch legde Lincoln zich daar niet bij neer. Hij vertelde dat het lidmaatschap van de Unie grondwettelijk niet kon worden gebroken en dat hij ervoor zou zorgen dat de wetten ook juist zouden worden uitgevoerd. Wel kwam hij de staten enigszins tegemoet door hen te vertellen dat hij niet van plan was direct of indirect in de weg te staan aan het instituut slavernij, daar waar het bestaat. Toch waren nog steeds zowel de noordelijke staten als de zuidelijke staten er van overtuigd dat ze zonder elkaar verder konden gaan en dat ze elkaar niet nodig hadden. Lincoln wilde er alles aan doen om de staten bij elkaar te houden en te voorkomen dat er een burgeroorlog zou ontstaan. Volgens hem konden de staten niet zonder elkaar. Tijdens de senaatscampagne van 1858 had hij dan ook gezegd: Ik geloof niet dat dit land kan overleven als het permanent half slaaf en half vrij is. Ik verwacht niet dat de Unie wordt opgeheven - ik verwacht niet dat het huis zal instorten - maar ik verwacht wel dat het zal ophouden verdeeld te zijn. Het zal helemaal het één worden, of helemaal het ander. Hij stelde de Zuidelijke Staten tijdens zijn presidentsschap dan ook voor de keuze. Zij mochten beslissen of er wel of geen burgeroorlog zou komen. Hij zei dit: In Uw handen, niet in die van mij, ligt de uiterst gewichtige beslissing voor een burgeroorlog. Ik ben van mening, dat de Unie van deze Staten eeuwigdurend is. Overeenkomstig met de Wet kan geen enkele staat op eigen initiatief uit de Unie treden. De Zuidelijke Staten kozen voor een burgeroorlog. Lincoln was daar niet op voorbereid en hij had ook weinig militairen, maar uiteindelijk vond hij een generaal: Ulysses S. Grant, die later tot opperbevelhebber werd benoemd. De Zuidelijke Staten hadden wel een goed leger. Het begin van de burgeroorlog Het echte begin van de burgeroorlog was de aanval van de zuiderlingen op fort Sumter voor de haven van Charleston in South Carolina. Ze veroverden dit en de burgeroorlog was een feit geworden. Nog vier staten sloten zich aan bij het zuiden: Arkansas, North Carolina, Tennessee en Virginia. De hoofdstad van het zuiden werd Richmond. Zo stonden in de burgeroorlog 23 staten met 22 miljoen inwoners tegenover 11 staten met 9 miljoen inwoners, bijna 4 miljoen daarvan waren slaven. De burgeroorlog is begonnen en Abraham Lincoln doet hard zijn best om de Unie bij elkaar te houden. Voor hem zou het uiteenvallen van de Unie het bewijs zijn dat democratie niet werkte en daar geloofde hij niet in. Maar hij begint langzaam aan in te zien dat het niet om wel of geen democratie gaat, maar dat slavernij de kernkwestie van alles is. Hij was eigenlijk van mening dat slavernij moest worden beperkt maar niet afgeschaft. Er mochten van hem geen nieuwe slaven komen in de nieuwe staten, maar overál de slavernij afschaffen was volgens hem niet mogelijk. Toch vindt hij het idee om de inwoners van de nieuwe staten zélf te laten kiezen of ze voor of tegen slavernij zijn geen goed idee en uiteindelijk schaft hij in 1863 de slavernij toch af. Maar dit was slechts een militaire maatregel. In 1965 werd deze maatregel gevolgd door een amendement op de grondwet. Daardoor verdween de slavernij voorgoed. Pagina 20 van 24

Werkstuk Geschiedenis Amerikaanse Burgeroorlog

Werkstuk Geschiedenis Amerikaanse Burgeroorlog Werkstuk Geschiedenis Amerikaanse Burgeroorlog Werkstuk door een scholier 1675 woorden 11 december 2005 6,2 37 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Onderwerp: De Amerikaanse Burgeroorlog Vraagstelling: Op

Nadere informatie

De indianen als 1e bewoners. 2 De komst van de Europeanen. 3 De komst van de Afrikanen. Boekverslag door M woorden 14 juni 2007

De indianen als 1e bewoners. 2 De komst van de Europeanen. 3 De komst van de Afrikanen. Boekverslag door M woorden 14 juni 2007 Boekverslag door M. 1970 woorden 14 juni 2007 6.8 14 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdstuk 8 De opkomst van de Verenigde Staten 1 De indianen als 1e bewoners De indianen kwamen van oorsprong uit Azië.

Nadere informatie

SKILLSTIPS SKILLSTOWN

SKILLSTIPS SKILLSTOWN SKILLSTIPS SKILLSTOWN Met dank aan Wout Plevier www.innerspective.nl De grooste online opleider van Nederland www.skillstown.com Hoe krijg jij een supergeheugen? Iedereen heeft een brein dat heel en compleet

Nadere informatie

Assignment. Example. >>> result(votes2008) (358, 180)

Assignment. Example. >>> result(votes2008) (358, 180) Electors The president of the United States is not chosen directly. Actually, on the day of the elections, it is not the president that gets chosen, but the college that is going to choose the president.

Nadere informatie

Geschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor

Geschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor Geschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor Terugkijken: Bij de ene revolutie ontstaat een nieuw en onafhankelijk land. Vrijheid is voor de inwoners

Nadere informatie

inkomen en stemgedrag in de USA de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016

inkomen en stemgedrag in de USA de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016 inkomen en stemgedrag in de USA de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016 The New York Times publiceerde op 16 november 2016 (een week na de verkiezingen) een artikel van Tim Wallace over "The Two

Nadere informatie

Toetsvragen Geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 7 Toetsvragen

Toetsvragen Geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 7 Toetsvragen Tijdvak 7 Toetsvragen 1 In de Tijd van Pruiken en Revoluties hielden kooplieden uit de Republiek zich bezig met de zogenaamde driehoekshandel. Tussen welke gebieden vond deze driehoekshandel plaats? A

Nadere informatie

Geschiedenis groep 6 Junior Einstein

Geschiedenis groep 6 Junior Einstein De oude Grieken en Romeinen hadden ze al en later ook de Vikingen. Koloniën. Koopmannen voeren met hun schepen over zee om met andere landen handel te drijven. Langs de route richtten ze handelsposten

Nadere informatie

5,7. Samenvatting door een scholier 1953 woorden 10 april keer beoordeeld. Geschiedenis Sprekend verleden. 1 De indianen als 1e bewoners.

5,7. Samenvatting door een scholier 1953 woorden 10 april keer beoordeeld. Geschiedenis Sprekend verleden. 1 De indianen als 1e bewoners. Samenvatting door een scholier 1953 woorden 10 april 2002 5,7 161 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden 1 De indianen als 1e bewoners. -Indianen komen oorspronkelijk uit Azië. -± 25000

Nadere informatie

Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties

Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Dit hoofdstuk gaat over opstand in Amerika, Frankrijk en Nederland. Deze opstanden noemen we revoluties. Opstand in Amerika (1775). De

Nadere informatie

Hoe betrouwbaar zijn de peilingen en de bookmakers? Is Obama echt de grootste kanshebber? Hoe spannend wordt de race?

Hoe betrouwbaar zijn de peilingen en de bookmakers? Is Obama echt de grootste kanshebber? Hoe spannend wordt de race? Leerlingenmateriaal Op 4 november zijn er presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten. Zelfs op de Nederlandse televisie zien we bijna elke avond toespraken, discussies, achtergronden en meer. Het lijkt

Nadere informatie

TIJDVAK 7 Bepoederde pruiken, bruisende ideeën

TIJDVAK 7 Bepoederde pruiken, bruisende ideeën TIJDVAK 7 Bepoederde pruiken, bruisende ideeën Bepoederde pruiken, bruisende ideeën Tijd van Pruiken en Revoluties 1700-1800 Vroegmoderne Tijd Kenmerkende aspecten Uitbouw van de Europese overheersing,

Nadere informatie

LANGUAGE BUDDY IN DE USA

LANGUAGE BUDDY IN DE USA Home Een professionele ervaring opdoen Engels Verenigde Staten Language Buddy - PROFESSIONELE ERVARING - LANGUAGE BUDDY IN DE USA LANGUAGE BUDDY IN DE USA - PROFESSIONELE ERVARING - Ontdek de Verenigde

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Binnenlandse migratie in de VS

Werkstuk Aardrijkskunde Binnenlandse migratie in de VS Werkstuk Aardrijkskunde Binnenlandse migratie in de VS Werkstuk door een scholier 1543 woorden 8 januari 2003 6,5 185 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo Inleiding In dit werkstuk wil ik

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Ro Samenvatting door S. 1180 woorden 29 maart 2016 6,4 11 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 5 De Ro Paragraaf 1 t/m 7 1 Van dorp

Nadere informatie

Spreekbeurt Aardrijkskunde De Verenigde Staten: land van migranten

Spreekbeurt Aardrijkskunde De Verenigde Staten: land van migranten Spreekbeurt Aardrijkskunde De Verenigde Staten: land van migranten Spreekbeurt door een scholier 1713 woorden 9 december 2001 5,9 272 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdvraag: Wat is na 1980 het patroon

Nadere informatie

Verenigde Staten van Amerika

Verenigde Staten van Amerika Staten en kiesstelsels Verenigde Staten van Amerika In de dossiers op de website van ProDemos wordt vooral aandacht besteed aan de staatsstructuren en kiesstelsels van Europese landen. Maar vanwege het

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 8, De opkomst van de Verenigde Staten

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 8, De opkomst van de Verenigde Staten Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 8, De opkomst van de Verenigde Staten Samenvatting door een scholier 3382 woorden 13 juni 2005 7,1 95 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden H8 De

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting door S. 1030 woorden 18 mei 2017 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis samenvatting H2 1: Wetenschappelijke Revolutie 17 e eeuw Kenmerken: Observeren

Nadere informatie

GESCHIEDENIS SO3 TV

GESCHIEDENIS SO3 TV GESCHIEDENIS SO3 TV 2 2014-2015 Dit schoolexamen bestaat uit 42 vragen. Bij meerkeuze vragen antwoorden met hoofdletter schrijven. Geef niet meer antwoorden dan er worden gevraagd. Als er bijvoorbeeld

Nadere informatie

Pizza Verdi. Opdrachtenblad. Regie: Gary Nadeau Jaar: 2011 Duur: 8 minuten

Pizza Verdi. Opdrachtenblad. Regie: Gary Nadeau Jaar: 2011 Duur: 8 minuten Pizza Verdi Regie: Gary Nadeau Jaar: 2011 Duur: 8 minuten Opdrachtenblad Lesuurpakket Pizza Verdi (thema s: sociale verschillen, stereotyperingen/vooroordelen; verdiepingsopdracht Amerikaanse burgerrechten)

Nadere informatie

5,9. Werkstuk door een scholier 1657 woorden 30 april keer beoordeeld. Aardrijkskunde

5,9. Werkstuk door een scholier 1657 woorden 30 april keer beoordeeld. Aardrijkskunde Werkstuk door een scholier 1657 woorden 30 april 2007 5,9 141 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde De inhoud Pagina De inleiding 1 De geschiedenis...2 De regering.4 De bevolking..5 Wonen, gebouwen en Het

Nadere informatie

Naam: VERENIGDE STATEN Indianen en slavernij

Naam: VERENIGDE STATEN Indianen en slavernij Naam: VERENIGDE STATEN Indianen en slavernij De Verenigde Staten van Amerika worden meestal gewoon VS of Amerika genoemd. Amerika is een enorm groot land. Je doet er zeker vijf dagen over om van oost naar

Nadere informatie

Geschiedenis van Suriname : Suriname van Engelse naar Nederlandse landbouwkolonie

Geschiedenis van Suriname : Suriname van Engelse naar Nederlandse landbouwkolonie Geschiedenis van Suriname 1667-1683: Suriname van Engelse naar Nederlandse landbouwkolonie 581-1795: De Republiek In de 17e en 18e eeuw spraken we nog niet van één Nederland maar, van de Republiek der

Nadere informatie

DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode?

DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode? DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848 ACHTERGRONDINFORMATIE PERIODE 1815-1848 DE EERSTE JAREN VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN Tussen 1795 en 1813 was Nederland overheerst geweest door de Fransen. In

Nadere informatie

Geschiedenis van Suriname : de slavenhandel

Geschiedenis van Suriname : de slavenhandel Geschiedenis van Suriname 1502-1808: de slavenhandel 1502: het begin van de Europese slavenhandel Na de ontdekking van Amerika werden er door de Spanjaarden en Portugezen al snel plantages aangelegd. Op

Nadere informatie

5,7. Werkstuk door een scholier 2162 woorden 23 januari keer beoordeeld. Geschiedenis. Voorwoord

5,7. Werkstuk door een scholier 2162 woorden 23 januari keer beoordeeld. Geschiedenis. Voorwoord Werkstuk Geschiedenis Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen het communistisch systeem in de Sovjet-Unie en het westers parlementairdemocratisch systeem in de VS? Werkstuk door een scholier 2162

Nadere informatie

Klas 2: Revoluties en Slavernij

Klas 2: Revoluties en Slavernij Auteurs Laatst gewijzigd Licentie Webadres Joyce Landman ; Hielke ter Veld; Jonne Lubbi; Joyce Landman 09 september 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62754 Dit lesmateriaal

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting door D. 971 woorden 31 mei 2013 5,7 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo 1848 Censuskiesrecht Grondrechten Ministeriele verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Klas 2: Revoluties en Slavernij

Klas 2: Revoluties en Slavernij Auteurs Laatst gewijzigd Licentie Webadres Joyce Landman ; ; 09 September 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62754 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

TIJD VAN PRUIKEN EN REVOLUTIES

TIJD VAN PRUIKEN EN REVOLUTIES TIJD VAN PRUIKEN EN REVOLUTIES Hoofdstuk 4 PARAGRAAF 4.1 Pruikentijd Standenmaatschappij De verlichting VERVAL EN RIJKDOM In de 17 e eeuw was Nederland het rijkste land ter wereld Van stilstand komt achteruitgang

Nadere informatie

Mijn project. Ontdek de Verenigde Staten terwijl je taallesen geeft aan een Amerikaanse familie. LEER JE TAAL AAN. Language Buddy

Mijn project. Ontdek de Verenigde Staten terwijl je taallesen geeft aan een Amerikaanse familie. LEER JE TAAL AAN. Language Buddy Ontdek de Verenigde Staten terwijl je taallesen geeft aan een Amerikaanse familie. Duur:: 2-12 we(e)k(en) Vanaf: 1045 Ontdek de Verenigde Staten terwijl je taallessen Frans, Spaans of Italiaans geeft aan

Nadere informatie

De Franse keizer Napoleon voerde rond 1800 veel oorlogen in Europa. Hij veroverde verschillende gebieden, zoals Nederland en België. Maar Napoleon leed in 1813 een zware nederlaag in Duitsland. Hij trok

Nadere informatie

Website beoordeling oversizeloadescorts.com

Website beoordeling oversizeloadescorts.com Website beoordeling oversizeloadescorts.com Gegenereerd op Juni 26 2019 06:49 AM De score is 48/100 SEO Content Title Oversize Load Escorts - Pilot Car Directory Lengte : 44 Perfect, uw title tag bevat

Nadere informatie

Slaaf krijgt vrijheid (vanaf nu: ex-slaaf) en wordt loonarbeider bij zijn baas (vanaf nu: ex-slavenhouder)

Slaaf krijgt vrijheid (vanaf nu: ex-slaaf) en wordt loonarbeider bij zijn baas (vanaf nu: ex-slavenhouder) Samenvatting door M. 1033 woorden 15 juni 2015 6,7 7 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo 7.1 De verlichting Verlichting is het gevolg van de wetenschappelijke revolutie uit hoofdstuk/tijdvak

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis Afrika

Praktische opdracht Geschiedenis Afrika Praktische opdracht Geschiedenis Afrika Praktische-opdracht door een scholier 2206 woorden 11 januari 2007 6,3 74 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo HOOFDVRAAG Wat is mythe en wat is werkelijkheid

Nadere informatie

Verenigde Staten Ontwikkeling van de burgerrechten

Verenigde Staten Ontwikkeling van de burgerrechten Verenigde Staten Ontwikkeling van de burgerrechten 1.2-2.3-3.3 Inleiding Deze opdracht gaat over de ontwikkeling van de burgerrechten. Hierbij staat de status van de zwarte bevolking in de Verenigde Staten

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4: paragraaf

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4: paragraaf Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4: paragraaf 1 + 2 + 3 Samenvatting door een scholier 1324 woorden 7 april 2003 5 44 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis hoofdstuk 4: Kapitalisme en communisme.

Nadere informatie

Suriname in de kijker

Suriname in de kijker 44 2012 Suriname in de kijker Dit boekje brengt jullie naar een land, ver hier vandaan. Een vliegtuig doet er ongeveer 9 uur over om van Schiphol (in Nederland) naar de hoofdstad Paramaribo te vliegen.

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14

Inhoud. Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14 Inhoud Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14 Inleiding Je hoort of leest vaak over mensenrechten. Maar kun je ook een paar mensenrechten opnoemen?

Nadere informatie

AAN DE SLAG MET DE RECHTSSTAAT

AAN DE SLAG MET DE RECHTSSTAAT OKTOBER 2018 AAN DE SLAG MET #3 WAT HEB JE NODIG? PowerPoint Per groepje twee werkbladen met opdrachten van verschillende landen DE WERKVORM IN HET KORT Eerst leg je aan de hand van een PowerPointdia uit

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Staatsinrichting van Nederland

Samenvatting Geschiedenis Staatsinrichting van Nederland Samenvatting Geschiedenis Staatsinrichting van Nederland Samenvatting door M. 1255 woorden 6 mei 2015 5,8 23 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Geschiedenis Staatsinrichting van Nederland Grondwet

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Samenvatting Staatsinrichting hoofdstuk 1 VMBO

Samenvatting Geschiedenis Samenvatting Staatsinrichting hoofdstuk 1 VMBO Samenvatting Geschiedenis Samenvatting Staatsinrichting hoofdstuk 1 VMBO Samenvatting door Marieke 1467 woorden 30 april 2015 7,4 34 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats Hoofdstuk 1: Het

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Binnenlandse migratie in de VS

Werkstuk Aardrijkskunde Binnenlandse migratie in de VS Werkstuk Aardrijkskunde Binnenlandse migratie in de VS Werkstuk door een scholier 1420 woorden 23 mei 2001 7,5 344 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het patroon van de binnenlandse migratie in de VS sinds

Nadere informatie

Toetsvragen geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 8 Toetsvragen

Toetsvragen geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 8 Toetsvragen Tijdvak 8 Toetsvragen 1 In Nederland was de eerste belangrijke politieke stroming het liberalisme. Welke politieke doelen wilden liberalen bereiken? A Zij wilden een eenheidsstaat met een grondwet en vrijheid

Nadere informatie

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken

Nadere informatie

Samenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat

Samenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat Samenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat Samenvatting door een scholier 1047 woorden 16 maart 2008 5,7 7 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Democratie en rechtstaat Hoofdstuk

Nadere informatie

een zee van tijd een zee van tijd Werkblad 17 Ω Over Indië en Suriname Ω Les 1: Van Batavia tot Jakarta Naam:

een zee van tijd een zee van tijd Werkblad 17 Ω Over Indië en Suriname Ω Les 1: Van Batavia tot Jakarta Naam: Werkblad 7 Ω Over Indië en Suriname Ω Les : Van Batavia tot Jakarta VOC Schepen van de VOC varen naar Indië om specerijen te halen. Specerijen zijn bijvoorbeeld peper, kruidnagel en nootmuskaat. De reis

Nadere informatie

Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat

Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat 7.1 Onze democratie Tekst 1: Wie is de baas in Nederland? Nederland is een democratie. Dat betekent: de bevolking is de baas. Maar je kunt niet 16,7 miljoen bazen

Nadere informatie

USA STATE - TEXAS - UTAH - VERMONT - VIRGINIA - WASHINGTON - WEST VIRGINIA - WISCONSIN - WYOMING

USA STATE - TEXAS - UTAH - VERMONT - VIRGINIA - WASHINGTON - WEST VIRGINIA - WISCONSIN - WYOMING OMZENDRIEF AAN DE GEMEENTEESTUREN HOOFDSTUK 36 / HAPITRE 36 PERMIS DE ONDUIRE NATIONAUX ÉTRANGERS NON-EUROPÉENS NIET-EUROPESE UITENLANDSE NATIONALE RIJEWIJZEN ANNEXES / IJLAGEN STATES - ALAAMA - ALASKA

Nadere informatie

De dag dat Lincoln besloot om de slavernij af te schaffen

De dag dat Lincoln besloot om de slavernij af te schaffen De dag dat Lincoln besloot om de slavernij af te schaffen Honderdvijftig jaar geleden, op 22 juli 1862, vond de beslissende wending plaats in de Amerikaanse Burgeroorlog. Die dag presenteerde president

Nadere informatie

Spreekbeurt Geschiedenis Slavernij

Spreekbeurt Geschiedenis Slavernij Spreekbeurt Geschiedenis Slavernij Spreekbeurt door een scholier 1863 woorden 10 februari 2003 6,3 385 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Mijn spreekbeurt gaat over de Slavernij van Afrika tot

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme

Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme Werkstuk door een scholier 1970 woorden 12 oktober 2005 6,7 72 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag: Hoe beschrijven en verklaren we

Nadere informatie

Industriële Revolutie

Industriële Revolutie SE Tijdvak 1 AVONDMAVO MIDDAGMAVO GESCHIEDENIS 017-018 Industriële Revolutie Deze toets bestaat uit 40 vragen Voor deze SE zijn maximaal 73 punten te behalen Deze SE bestaat uit 6 aantal bladzijden Bekijk

Nadere informatie

Tijd van pruiken en revoluties 1700 1800

Tijd van pruiken en revoluties 1700 1800 Onderzoeksvraag: Hoe probeerde men tijdens de Franse Revolutie enkele Verlichtingsidealen in praktijk te brengen? Kenmerkende aspect: De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies

Nadere informatie

Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie)

Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie) Praktische-opdracht door J. 1743 woorden 12 september 2011 6,1 32 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie)

Nadere informatie

Geschiedenis kwartet Tijd van jagers en boeren

Geschiedenis kwartet Tijd van jagers en boeren Geschiedenis kwartet jagers en boeren jagers en boeren jagers en boeren Reusachtige stenen die door mensen op elkaar gelegd zijn. Zo maakten ze een begraafplaats. * Hunebedden * Drenthe * Trechterbekers

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Nederland in de 19e eeuw

Werkstuk Geschiedenis Nederland in de 19e eeuw Werkstuk Geschiedenis Nederland in de 19e eeuw Werkstuk door een scholier 2435 woorden 22 januari 2005 6 108 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoud: Hoofdvragen: 1: Wat veranderde er in de 19e Eeuw met

Nadere informatie

Instructie: Landenspel light

Instructie: Landenspel light Instructie: Landenspel light Korte omschrijving werkvorm In dit onderdeel vormen groepjes leerlingen de regeringen van verschillende landen. Ieder groepje moet uiteindelijk twee werkbladen (dus twee landen)

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Module 4: Een natie van immigranten

Samenvatting Geschiedenis Module 4: Een natie van immigranten Samenvatting Geschiedenis Module 4: Een natie van immigranten Samenvatting door een scholier 1602 woorden 8 april 2004 7,9 55 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdstuk 1 In Amerika woonden eerst 10 miljoen

Nadere informatie

Tijd van pruiken en revoluties 1700 1800

Tijd van pruiken en revoluties 1700 1800 Onderzoeksvraag: Op welke gebieden wilden de Verlichtingsfilosofen de bestaande maatschappij veranderen? Rationalisme = het gebruiken van gezond verstand (rede/ratio) waarbij kennis gaat boven tradities

Nadere informatie

Opdracht Levensbeschouwing Doodstraf

Opdracht Levensbeschouwing Doodstraf Opdracht Levensbeschouwing Doodstraf Opdracht door een scholier 1930 woorden 14 maart 2003 6,2 18 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing 0. Geef een korte argumentatie waarom jij tegen of voor de doodstraf

Nadere informatie

5,9. Samenvatting door een scholier 1292 woorden 15 februari keer beoordeeld. Maatschappijleer

5,9. Samenvatting door een scholier 1292 woorden 15 februari keer beoordeeld. Maatschappijleer Samenvatting door een scholier 1292 woorden 15 februari 2005 5,9 76 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Samenvatting Hoofdstuk 2 Politieke Besluitvorming Democratie bestaat uit 2 basisprincipes: Vrijheid

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Kennislijst Amerika

Samenvatting Geschiedenis Kennislijst Amerika Samenvatting Geschiedenis Kennislijst Amerika Samenvatting door een scholier 2336 woorden 14 juni 2007 7,1 7 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 3VH: Wat je moet kennen/kunnen voor het proefwerk 'Verenigde

Nadere informatie

Quiz: welke staat past bij jou?

Quiz: welke staat past bij jou? Quiz: welke staat past bij jou? Korte omschrijving werkvorm Op 21 maart 2018 houdt Nederland een raadgevend, niet-bindend referendum over de Wiv. Als het aan het kabinet ligt wordt dit het laatste nationale

Nadere informatie

DEBAT. Debat over het Amerikaanse kiesstelsel OMSCHRIJVING

DEBAT. Debat over het Amerikaanse kiesstelsel OMSCHRIJVING Debat over het Amerikaanse kiesstelsel OMSCHRIJVING De leerlingen gaan met elkaar in debat over verschillende aspecten van het Amerikaanse kiesstelsel. De leerlingen bereiden zich voor door middel van

Nadere informatie

Trias Politica hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Trias Politica hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/61320 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6 Samenvatting door Jel 1523 woorden 13 juni 2018 0 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo 6.1 Europa veroverd de wereld Portugezen,Spanjaarden reisden rond 1500

Nadere informatie

Verdieping: welke staat past bij jou?

Verdieping: welke staat past bij jou? Verdieping: welke staat past bij jou? Korte omschrijving werkvorm Op 6 april houdt Nederland een raadgevend niet-bindend referendum over het associatieverdrag tussen de Europese Unie en Oekraïne. Nederland

Nadere informatie

Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet?

Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet? Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet? Slavernij in de geschiedenis van Nederland 1 Een niet zo fraai verleden In de loop van de geschiedenis werden mensen vaak misbruikt. Enkele trieste

Nadere informatie

Antwoorden Maatschappijleer Hoofdstuk 2

Antwoorden Maatschappijleer Hoofdstuk 2 Antwoorden Maatschappijleer Hoofdstuk 2 Antwoorden door een scholier 587 woorden 14 januari 2004 3,8 76 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Maatschappijleer H2 1. a) Bron2 in bron 1 wordt

Nadere informatie

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen.

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen. Tussen welke twee landen is de Eerste Wereldoorlog begonnen? 1. Engeland en Frankrijk 2. Duitsland en Frankrijk 3. Duitsland en Engeland Nederland blijft neutraal. Wat betekent dat? 1. Nederland kiest

Nadere informatie

5. De overheidsbril - Hoe is kinderarbeid in Nederland afgeschaft en wanneer wat waren de maatregelen van onze overheid?

5. De overheidsbril - Hoe is kinderarbeid in Nederland afgeschaft en wanneer wat waren de maatregelen van onze overheid? Boekverslag door S. 1702 woorden 8 maart 2004 6.3 168 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer 1: Inhoud. 2. inleiding. 3. normen en waarden bril -waar komt kinderarbeid voor en in welke soort ervan. 4. De

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4 Samenvatting door een scholier 990 woorden 24 februari 2018 4,2 7 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Geschiedenis samenvatting hoofdstuk 3 + kenmerkende

Nadere informatie

columbus Boeren tegen Britten: oorlog in Zuid-Afrika lesbrief HAVO/V leerjaa brengt het beste uit twee werelden samen

columbus Boeren tegen Britten: oorlog in Zuid-Afrika lesbrief HAVO/V leerjaa brengt het beste uit twee werelden samen columbus brengt het beste uit twee werelden samen lesbrief HAVO/V leerjaa WO r3 Boeren tegen Britten: oorlog in Zuid-Afrika columbus Inleiding Deze zomer vindt het WK voetbal plaats in Zuid-Afrika. Allerlei

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 2 t/m 8

Samenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 2 t/m 8 Samenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 2 t/m 8 Samenvatting door Anne 1154 woorden 12 april 2017 6,3 46 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Paragraaf 2 Bevolkingsspreiding: de manier

Nadere informatie

MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!!

MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!! MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!! De Europese Unie bestaat uit 27 lidstaten. Deze lidstaten hebben allemaal op dezelfde gebieden een aantal taken en macht overgedragen aan de Europese

Nadere informatie

Geschiedenisproefwerk groep 7 Hoofdstuk 5 Een nieuwe wereld: Amerika

Geschiedenisproefwerk groep 7 Hoofdstuk 5 Een nieuwe wereld: Amerika Geschiedenisproefwerk groep 7 Hoofdstuk 5 Een nieuwe wereld: Amerika In het vroegere Amerika woonden Indianenstammen. Columbus ontdekte dit land van de Indianen in 1492. Het waren de Azteken, de Inca s

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 7

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 7 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 7 Samenvatting door N. 1500 woorden 11 februari 2015 5,4 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats tijd van pruiken en revoluties 1800-1900 1667 Suriname

Nadere informatie

Tijd van pruiken en revoluties 1700 1800

Tijd van pruiken en revoluties 1700 1800 Onderzoeksvraag: Hoe probeerde men tijdens de Franse Revolutie enkele Verlichtingsidealen in praktijk te brengen? Kenmerkende aspect: De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies

Nadere informatie

DEBAT DEBAT OVER HET AMERIKAANSE KIESSTELSEL HANDLEIDING OMSCHRIJVING

DEBAT DEBAT OVER HET AMERIKAANSE KIESSTELSEL HANDLEIDING OMSCHRIJVING OVER HET AMERIKAANSE KIESSTELSEL OMSCHRIJVING De leerlingen gaan met elkaar in debat over verschillende aspecten van het Amerikaanse kiesstelsel. De leerlingen bereiden zich voor door middel van de expertmethode:

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Indianen en blanken

Werkstuk Geschiedenis Indianen en blanken Werkstuk Geschiedenis Indianen en blanken Werkstuk door een scholier 2086 woorden 19 mei 2005 5,7 179 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1. Wanneer ontmoeten de Indianen en blanken elkaar? De Indianen zijn

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Slavernij

Werkstuk Geschiedenis Slavernij Werkstuk Geschiedenis Slavernij Werkstuk door een scholier 2240 woorden 11 juni 2007 6,2 300 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Voorwoord In dit werkstuk wordt er verteld over slavernij. Dit is een schande

Nadere informatie

Wat denken de jongens? Trek een lijn naar het denk-wolkje. Het is niet eerlijk, ik ben arm en hij is rijk. Ik wil graag vrienden blijven

Wat denken de jongens? Trek een lijn naar het denk-wolkje. Het is niet eerlijk, ik ben arm en hij is rijk. Ik wil graag vrienden blijven Lees het verhaal Een onmogelijke vriendschap. Zie jij de blanke jongen? Hij heet Olivier. Olivier komt uit Nederland. Olivier woont op Sumatra. Zijn vader is de baas van een plantage. Olivier en zijn familie

Nadere informatie

Samenvatting geschiedenis H2 wetenschappelijke revolutie, verlichting en Franse Revolutie 2tm5 2 De verlichting De samenleving wetenschappelijk

Samenvatting geschiedenis H2 wetenschappelijke revolutie, verlichting en Franse Revolutie 2tm5 2 De verlichting De samenleving wetenschappelijk Samenvatting geschiedenis H2 wetenschappelijke revolutie, verlichting en Franse Revolutie 2tm5 2 De verlichting De samenleving wetenschappelijk De samenleving moest op dezelfde manier worden onderzocht

Nadere informatie

DEBAT. Debat over het Amerikaanse kiesstelsel OMSCHRIJVING

DEBAT. Debat over het Amerikaanse kiesstelsel OMSCHRIJVING Debat over het Amerikaanse kiesstelsel OMSCHRIJVING De leerlingen gaan met elkaar in debat over verschillende aspecten van het Amerikaanse kiesstelsel. De leerlingen bereiden zich voor door middel van

Nadere informatie

Tijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus

Tijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus 138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de

Nadere informatie

Indonesian Times blz. 4 toch niet vrij? en spotprent

Indonesian Times blz. 4 toch niet vrij? en spotprent Indonesian Times 28-12-1949 blz.2 eindelijk onafhankelijk!! blz. 5 het dagelijks leven en advertentie Blz. 3 onafhankelijkstrijd? blz.6 eerlijke strijd? blz. 4 toch niet vrij? en spotprent blz.7 column

Nadere informatie

Opdracht Maatschappijleer Integratie en immigratie

Opdracht Maatschappijleer Integratie en immigratie Opdracht Maatschappijleer Integ en immig Opdracht door een scholier 1899 woorden 21 januari 2004 6,6 90 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Integ en immig 1. Wat is het probleem? -Historische schets Tussen

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 7

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 7 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 7 Samenvatting door H. 1327 woorden 6 oktober 2015 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Samenvatting geschiedenis 7.1 De Franse filosoof en jurist Charles de Montesquieu

Nadere informatie

7.1 Slavenhandel en abolitionisme.

7.1 Slavenhandel en abolitionisme. 7.1 Slavenhandel en abolitionisme. Hieronder treffen jullie een aantal bronnen aan die betrekking hebben op de kwestie van zwarte Piet. Lees en bekijk de bronnen goed en probeer een antwoord te geven op

Nadere informatie

germaans volk), een sterke Franse groepering. Ze verkochten haar aan de Engelsen die haar beschuldigden van ketterij (het niet-geloven van de kerk).

germaans volk), een sterke Franse groepering. Ze verkochten haar aan de Engelsen die haar beschuldigden van ketterij (het niet-geloven van de kerk). Jeanne d'arc Aan het begin van de 15de eeuw slaagden de Fransen er eindelijk in om de Engelsen uit hun land te verdrijven. De strijd begon met een vrouw die later een nationale heldin werd, van de meest

Nadere informatie

S.O. 2 Tijdvak I AVONDMAVO 2014-2015

S.O. 2 Tijdvak I AVONDMAVO 2014-2015 S.O. 2 Tijdvak I AVONDMAVO 2014-2015 Dit S.O. bestaat uit 41 vragen. Je schrijft met een blauwe of zwarte pen. Schrijf netjes en duidelijk. Indien bij een vraag een verklaring wordt gevraagd en de verklaring

Nadere informatie

Tijd van burgers en stoommachines 1800 1900. 8.6 Emancipatie en democratisering. Onderzoeksvraag: Hoe werd de politiek gedemocratiseerd?

Tijd van burgers en stoommachines 1800 1900. 8.6 Emancipatie en democratisering. Onderzoeksvraag: Hoe werd de politiek gedemocratiseerd? Onderzoeksvraag: Hoe werd de politiek gedemocratiseerd? Kenmerkende aspecten: * Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan het politiek proces. * De opkomst van

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis Korea Oorlog

Praktische opdracht Geschiedenis Korea Oorlog Praktische opdracht Geschiedenis Korea Oorlog Praktische-opdracht door een scholier 1407 woorden 1 februari 2003 4,5 118 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Opdracht 1: Wat zijn volgens jouw de oorzaken van

Nadere informatie

Arigato. opdrachtenblad. Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten

Arigato. opdrachtenblad. Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten Arigato opdrachtenblad Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten Lesuurpakket Arigato Thema s: oorlogsverleden; mensenrechten; vergeven; herdenken. Verdiepingsopdrachten:

Nadere informatie

Lees het verhaal over master Roelof en slaaf Tomboy (deel 1).

Lees het verhaal over master Roelof en slaaf Tomboy (deel 1). Lees het verhaal over master Roelof en slaaf Tomboy (deel 1). Kijk, een schip uit Amerika, Amerika is een nu een vrij land. Zie jij de blanke jongen? Hij heet Roelof. Roelof is de zoon van de gouverneur.

Nadere informatie

Geschiedenis tijdvak slavenarbeid op plantages

Geschiedenis tijdvak slavenarbeid op plantages Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 28 february 2019 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie https://maken.wikiwijs.nl/87958 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs

Nadere informatie