01 De hut vol info. POSTENTOCHTvragenblad. biotoopstudie EERST LEZEN DAN DENKEN NU PAS DOEN
|
|
- Joke van der Heijden
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 01 De hut vol info Je staat aan het infobord. Lees de tekst en kijk naar het plan. 1. Geef de volledige naam van het natuurreservaat. 2. Hoe groot is het reservaat in ha? Een voetbalveld is ½ ha. Hoeveel voetbalvelden kunnen in het natuurreservaat? 3. Welke rivier vind je in het gebied? 4. Mag je hier met je hond wandelen? Wat moet je doen? Twee zaken. 5. Kan je je waterschildpad hier een nieuwe thuis geven, als je er zelf niet meer voor kan zorgen? Waarom? 6. Kleur in het kadertje het stuk dat aangeeft hoe groot het reservaat is.
2 02 Vier landschappen op rij Voor jou ligt het natuurreservaat. Neem de 4 foto s. Ga op de plek staan waar de fotograaf de foto s nam. 1. Leg de foto s op de grond in volgorde van de seizoenen. Begin met de lente. Schrijf één of meerdere kenmerken in de kadertjes. 2. In elk seizoen ziet het natuurreservaat er anders uit. Wat is nu een meersgebied? Schrap wat niet past. 3. Wat zou er gebeuren als we deze graslanden aan de natuur overlaten?
3 03 Kaarten op tafel Zet je neer aan een tafel. Leg de topografische kaarten juist aan elkaar met de Bodemlegende ernaast. 1. Welke rivier vind je in het natuurreservaat? 2. Zie je de Ringvaart, dit is een grens van het reservaat. - Hoe lang is die grens. Druk uit in km. Gebruik de schaal op de kaart en de meetlat. - Is dit een kunstmatige of een natuurlijke waterloop. - Geef een voorbeeld van een natuurlijke waterloop. 3. Zoek met behulp van de legende welke verschillende bodembedekkingen er zijn in het reservaat. 4. Geef 2 namen van bekende plaatsen die je herkent ten Zuiden van het reservaat 5. Vind je op de kaart de Vinderhoutse bossen terug? Daar woont een vos. Toch loopt hij rond het Valkenhuis. Hoe komt hij daar? Wat komt hij in het reservaat zoeken?
4 04 Een groene architect Voor het gebouw staan 2 dikke bomen. Stap vanaf de 2 de boom 20 passen af richting reservaat. Kijk naar het gebouw. 1. Verbind de punten op het antwoordblad met elkaar en maak zo een schets van het gebouw. 2. Teken opvallende onderdelen van het gebouw. Welke drie zaken vallen op in je tekening en aan het gebouw? 3. Ga het gebouw binnen en vraag de onthaalbediende wat er typisch is aan het gebouw. Noteer kort wat dat betekent. 4. Zoek in het gebouw de 3 oranje tekstballonnen over: - glas - isolatie - gebruikte lucht. Noteer wat ontbreekt. 5. Geef 2 redenen waarom dit gebouw milieuvriendelijk is. 6. Weet je wat groene energie is? Geef 2 voorbeelden. Kan de onthaalbediende je helpen?
5 05 Vanop de stenen brug Ga rechts van de brug staan. Zie je de peillat die het water van de Grijtgracht meet? 1. Neem de vouwmeter, vouw open en laat die voorzichtig in het water zakken tot je de bodem voelt. Lees op de vouwmeter de diepte van het water af. Hoe diep is het water? Duid aan op de tekening. 2. Lees op de peillat het waterpeil af. Duid aan op de tekening. 3. Je hebt 2 verschillende resultaten! Vul op de stippellijn naast 0 m het juiste woord in. Kies uit de bodem - de weg - de zeespiegel Ga nu naar de linkerkant van de brug. 4. Neem de waterthermometer aan het touw vast en laat die hangen in het water. Wacht ± 3 minuten. Noteer de temperatuur van het water Neem de secchischijf. Lees eerst de bijlage. Laat de secchischijf zakken in het water. Noteer de resultaten van de 2 metingen en bereken het gemiddelde. - Wat heb je gemeten en voor wie of wat is dat belangrijk? Droog met de handdoek vouwmeter, thermometer en secchischijf goed af.
6 06 In het populierenbosje Ga in het bosje en doe 10 grote stappen. Halt. 1. Is dit bosje een natuurlijk of kunstmatig bosje? Geef 2 redenen. 2. Zie je de verschillende lagen in het bos? - Vul het juiste nummer in op de tekening. - Kan je voor elke laag 1 voorbeeld van een plant en een dier geven? Gebruik eventueel de zoekkaarten. Bekijk de bladsilhouetten op je antwoordblad. Dit zijn silhouetten van de populier, de esdoorn en de grote weegbree. 3. Zoek 1 blad van die verschillende bomen en kruiden aan de rand van het bosje. Neem een afgevallen blad, indien je er geen vindt, dan pas pluk je er een. - Vergelijk het blad met het getekende silhouet, bekijk de nerven, teken ze en vul in: - handnervig - veernervig - parallelnervig.
7 07 Bijna zo groot als... Recht voor het gebouw staan 2 grote bomen. Dit zijn schietwilgen. Meet de hoogte van de boom die het dichts bij je staat. 1. Schat de lengte van de eerste boom. Meet de lengte, gebruik de boommeter en de rolmeter. Lees eerst de bijlage. 2. Schat de lengte van één van jullie. Meet de lengte, gebruik de lintmeter. 3. Hoeveel keer kan jij in die boom?
8 08 Boom zoekt stamboom In deze buurt staan 2 bomen met een rood lint. 1. Neem de determinatietabel bomen. - Zoek de naam van de 2 bomen op. - Zoek uit of het inheemse of uitheemse bomen zijn. 2. In het reservaat groeien dus zowel inheemse bomen als uitheemse boom. Wat betekent dit? 3. Neem de bijlage en lees de tekst over de Duindoorn, een struik die in onze kuststreek groeit. Als we deze struik in het reservaat planten is deze struik dan: - inheems - uitheems - streekeigen - niet streekeigen? (meerdere antwoorden mogelijk) 4. In het reservaat wil men eigenlijk alleen maar planten hebben die inheems en streekeigen zijn. - Waarom? - Hoe kunnen we dit bereiken.
9 09 Dikke vriend Recht voor het gebouw staan 2 grote bomen. Dit zijn schietwilgen. Meet de dikte van één van de bomen. Door de omtrek te meten en een rekensom te maken weet je hoe oud de boom ongeveer is. 1. Schat de omtrek van de stam en schat de leeftijd van de boom. 2. Meet met het touw de omtrek zoals op de tekening. Het touw heeft om de 10 cm een knoopje. - Hoe dik is de boom? - Bereken zijn leeftijd, gebruik de tabel. 3. Is je schatting juist?
10 10 Nu jij, ik kompas later Ga in het grasland bij de eerste boom (eik) staan. 1. Neem de rode stift en kleur de kompasnaald op de tekening die naar het Noorden wijst. Noteer op de stippellijn waar: Duitsland, Frankrijk, Nederland en Groot-Brittannië liggen. 2. Neem het kompas. Lees eerst de bijlage. 3. Zoek in het landschap op hoeveel graden van het Noorden 1. Het Natuur- en Milieucentrum De Bourgoyen. 2. Het meetstation. Omcirkel telkens de graden op de tekening en noteer de naam. 4. Zoek de schat! Hij ligt verborgen op 20 stappen van de eik, op 90 van het Noorden. - Wat is de schat? - Noteer de 2 vragen die je met Wikipedia moet beantwoorden. Verberg de schat op dezelfde plaats.
11 11 Op het Appelpad Wandel op het Appelpad en stop aan de eerste appelboom. 1. Zoek aan de hand van de foto s de 4 planten (esdoorn, eik koninginnenkruid, braam) bij het Appelpad. Observeer elke plant en bekijk: - plant - blad - bladvorm - bladnerven - vrucht Neem de bijlage Kenmerken van een plant. Je kan ook de zoekkaart Bloemen beschrijven gebruiken. Kies telkens het juiste antwoord en vul de tabel in.
12 12 Meten is weten Dit is een meetstation. Lees eerst de bijlage. 1. Is het vandaag koud, warm of tussen de twee. - Schat de temperatuur. - Meet de temperatuur met de luchtthermometer. - Regent, hagelt of het sneeuwt? Lees het bord bij het meetstation. 2. Wat betekent VMM? 3. Wat doet de VMM hier? 4. Noteer in de tabel 3 namen van verontreinigende stoffen. Vul de tabel aan. 5. Op wat kan de vervuilde omgevingslucht schadelijke invloed hebben? 6. Voor wie is dat nadelig? 7. Hoe kan jij je omgevingslucht minder vervuilen?
13 13 Wegwijs met troep Achter het vlechtwerk hangen muurpanelen. Lees eerst de informatie. 1. Wat betekent: - pmd - gft? 2. Wie vormt bladeren, maaisel en resten van fruit om tot compost? 3. Hoe help jij de papierberg te verkleinen? 4. Ik eet een appel en drink een frisdrank uit een flesje. Wat kan ik doen met het klokhuis en het flesje? 5. Zoek een slagzin om mensen aan te zetten minder afval te maken. 6. Wat kan er gebeuren indien de vuilniskar het vuil niet meer zou komen ophalen? Formuleer in 3 zinnen een positief verhaal.
14 14 Vogels beloeren Ga zitten op de liggende boomstam. Hang de veldkijker voorzichtig aan je nek. 1. Speur met je veldkijker naar 5 vogels in het landschap. Zoek op de zoekkaart hun naam. Welke zie je en waar? 2. Watervogels zijn aangepast aan hun biotoop. Verbind de vogel met de juiste poten en de juiste snavel.
15 15 De place toe bie Ga zitten op de liggende boomstam. De muur die je ziet is gebouwd voor de wilde bijen. 1. Uit welke materialen is de muur gebouwd? 2. Zie je een wilde bij of hommel bij de muur en wat doen ze? Tot welke groep dieren behoren zij? Zoek op de Zoekkaart bijen de leukste bijennaam op! 3. Waarom vermindert het aantal wilde bijen? 4. Zoek holle stengels in de omgeving. Maak de stengels even lang (± 15cm). Bundel ze stevig samen met 3 touwtjes of ijzerdraad. Middenste touw wat langer zodat je het kan ophangen. Ziezo, nu heb je zelf een bijenhotelletje.
16 16 Leven in & rond het water Ga tot aan het begin van de houten loopbrug. 1. Observeer het water. Is het water: - helder - troebel - zeer troebel? 2. Kruis aan op het werkblad welke planten je ziet. Zijn de planten: - ondergedoken - drijvend - oeverplanten? 3. Zie je nog andere waterplanten? Gebruik Zoekkaart Algemeen voorkomende waterplanten. Zie je dieren in de omgeving van het water? - kruis aan: dieren die je ziet - teken: ander dier die je ziet 4. Hoe kan je dit water: 1. vervuilen? 2. zuiver houden? Geef telkens 2 voorbeelden.
17 17 Een natje en een droogje Aan de beide kanten van de sloot staat een paal in het grasland. Bij elke paal doe je dezelfde opdracht. 1. Neem de vochtmeter. Lees eerst de bijlage. Meet bij de paal hoe vochtig de bodem is. Kruis aan: - grasland met paal 1 - grasland met paal 2 2. Neem het touw en leg het in een vierkant rond de paal. Hoeveel verschillende kruiden staan er in het vierkant? 3. Leg de kaartjes met de plantenafbeeldingen op een rij. Welke kruiden herken je in het vierkant? 4. Hoe komt het dat de graslanden verschillende kruiden hebben? Droog met de vod de vochtmeter af.
18 18 De onderwereld Hier zoek je naar leven in de bodem. Neem het schopje en zet de witte bak op de grond. Schep wat aarde los, kijk onder takken en tussen bladeren en zoek diertjes. Doe de gevonden diertjes in de witte bak. Stop 1 diertje in het loeppotje en kijk goed. 1. Zoek het diertje op met de zoekkaart minidiertje en vul de tabel in. Zoek nog 3 andere diertjes. Laat de diertjes terug vrij. Maak witte bak, potjes en schopje met vod proper.
19 19 Stille waters, diepe gronden Tussen de bomenrij staat een hekje open. Zoek aan de gracht een plekje waar je makkelijk aan het water kunt. Haal alles uit de opdachtbak en zet de bak op het witte blad. Laat de bak staan! Draai de keukenwekker op 10 minuten. Hoor je de wekker aflopen, dan is het tijd om met de opdracht te stoppen! - Neem de emmer en schep water uit de sloot. - Doe het water in de opdrachtbak - Neem elk een schepnetje en schep heen en weer tussen de waterplanten. - Doe de inhoud van de netjes in de opdrachtbak. - Zie je beweging in de bak? Neem nu de kleine potjes en schep met elk potje 1 diertje uit de bak. - Neem de zoekkaart en zoek op welke diertjes je gevangen hebt. - Kan je het diertje ook tekenen? Schrijf zijn naam erbij. Doe het water en de diertjes terug in de gracht. Droog met de handdoeken opdrachtbak, kleine potjes, netjes en emmer goed af.
20 20 Sporen van de mens In het reservaat heeft de mens goede maar ook minder goede invloed. Bekijk op het plannetje de route van de postentocht. 1. Ga tot aan de opdrachtpost 2 en terug. Kijk ondertussen naar de positieve en negatieve sporen die de mens achterliet. Noteer bij: - de positieve invloed - de negatieve invloed 2. Vind je afval onderweg, stop ze in de plastiekzak. De natuur is je dankbaar!
21 21 Zorg voor het natuurgebied De schrijver gaat zitten. De denker wandelt rond. 1. Bespreek met elkaar hoe je zelf zorg kunt dragen voor het natuurgebied. Denk ook aan de zorg om de natuurgebieden op de hele wereld. Schrijf enkele van jullie ideeën neer.
01 De hut vol info. POSTENTOCHTantwoordblad. biotoopstudie. 4. ja/neen. 5. ja/neen GROEP
01 De hut vol info 1........ 2....... ha Het natuurreservaat is zo groot als.... voetbalvelden. 3......... 4. ja/neen 1...... 2...... 5. ja/neen een schildpad..... 6. 5 km 2 km 02 Vier landschappen op
Nadere informatie01 De hut vol info. POSTENTOCHTvragenblad. biotoopstudie EERST LEZEN DAN DENKEN NU PAS DOEN
01 De hut vol info EERST LEZEN DAN DENKEN NU PAS DOEN POSTENTOCHTvragenblad Je staat aan het infobord. Lees de tekst en kijk naar het plan. Beantwoord volgende vragen. Noteer de antwoorden op het antwoordblad.
Nadere informatiegroen in de stad BIOTOOPWANDELING BIOTOOPWANDELINGleidraad natuurreservaat bourgoyen-ossemeersen biotoopstudie 1 MO biotoopstudie
groen in de stad BIOTOOPWANDELING natuurreservaat bourgoyen-ossemeersen 1 MO 01 Gewoon doen Deze wandeling met een biotooptas is ontwikkeld door het Natuur- en Milieucentrum De Bourgoyen, Milieudienst
Nadere informatieOpdrachtenboekje. Waterkant
enboekje Dit boekje is van Naam:... School:... Groep:... Waterkant - 1 - Dit heb je nodig Lichtgrensmeter 2 loeppotjes aquariumbakje plastic lepel of klein schepnetje groot schepnet zoekkaart waterdiertjes
Nadere informatiePOSTENTOCHT YIN ANTWOORDEN. POSTENTOCHTantwoordblad. stedelijk natuurreservaat bourgoyen-ossemeersen. biotoopstudie. biotoopstudie.
ANTWOORDEN POSTENTOCHT YIN stedelijk natuurreservaat bourgoyen-ossemeersen 1 ste graad ASO 01 De hut vol info 1. Bourgoyen - Ossemeersen 2. 230 ha 460 voetbalvelden 3. Leie 4. ja/neen 1. aan de lijn te
Nadere informatieDiertjes vangen en bekijken
Hossebos wateropdracht 1 Diertjes vangen en bekijken Zoek een plekje aan de waterkant, waar je goed bij het water kunt. Leg alle materialen klaar. Vul het aquarium half met water en zet het op een plekje
Nadere informatieOpdrachtkaarten Herfst
Zandspoor Opdrachtkaarten Herfst Zandspoor Opdrachtkaarten Herfst Je gaat in het duingebied onderzoek doen naar allerlei dingen die met zand te maken hebben. De materialen die daarvoor nodig zijn, zitten
Nadere informatieEERST LEZEN DAN DENKEN NU PAS DOEN POSTENTOCHT. natuurreservaat bourgoyen-ossemeersen. POSTENTOCHTleidraad. biotoopstudie 1 MO. biotoopstudie.
POSTENTOCHT natuurreservaat bourgoyen-ossemeersen 1 MO nme 01 Algemeen 1. Doelgroep: 12-14 jarigen Een klas met maximum 30 leerlingen van 1 MO A/B stroom voorzien van minstens 2 begeleiders. 2. Periode:
Nadere informatieDoos der wijzen: opdracht één
Doos der wijzen: opdracht één Zet de schoenendoos voor je voet, en bekijk alle kanten goed. De bodem zie je nu helemaal niet, heb daarover geen verdriet. Neem het deksel er eens van, hoeveel kanten zie
Nadere informatieDASSENWERK. werkbladen opdrachten Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen. Locatie De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen
DASSENWERK werkbladen opdrachten Locatie De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen 2012 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen 1. Waar ben je? Je onderzoekt vandaag een klein gebied van Nationaal Park De
Nadere informatieOude bomen. Opdracht 1 - Bijzondere bomen. Opdracht 2 De leeftijd van een boom meten. Benodigdheden
Oude bomen meetlint In Amsterdam staan veel bomen. Sommige van die bomen zijn al heel oud en hebben veel meegemaakt. Bomen kunnen veel betekenen voor mensen. Denk bijvoorbeeld aan de kastanjeboom in de
Nadere informatieRivierenhof. Ontdekkingstocht voor gezinnen
Rivierenhof Ontdekkingstocht voor gezinnen t pech s e d e i k k a j T e lente ontdekt d INLEIDING TJAKKIE LENTE Tjakkie de specht voor gezinnen is een ontdekkingstocht met een bewegwijzerde route doorheen
Nadere informatieWerkblad Waterrapport 1 - Kleur van het water
Werkblad Waterrapport - Kleur van het water Water in sloten, plassen, meren en rivieren kan allerlei verschillende kleuren hebben door de stoffen die erin opgelost zijn. Meestal betekent helder en lichtgekleurd
Nadere informatieWATERKWALITEIT IN HET BEATRIXPARK
Klas: Groep: Vijver: namen van de groepsleden 1 2 3 4 5 Opdracht: WATERKWALITEIT IN HET BEATRIXPARK Je gaat in het Beatrixpark de waterkwaliteit bepalen van 1 of meerdere vijvers. Die kwaliteit zal niet
Nadere informatieOpdrachtkaarten Lente
Zandspoor Opdrachtkaarten Lente Zandspoor Opdrachtkaarten Lente Je onderzoekt straks in het duingebied allerlei dingen die met zand te maken hebben. De materialen die daarvoor nodig zijn, zitten in de
Nadere informatieBloeiend plantje Spoor van een dier
Volwassen boom Jonge boom Dode boom Hoge struik Lage struik Varen Mos Klimmende plant Bloeiend plantje Spoor van een dier Paddenstoel (op de grond) Bodemdiertje Paddenstoel (op een boom) Activiteit 3 :
Nadere informatieOp het einde van de fotozoektocht moet je een klein stukje langs een vrij drukke straat stappen. Wees dus voorzichtig en hou uiterst links!
Startplaats We starten de fotozoektocht op de parking van de Hospicebossen te Nazareth. Deze parking bevindt zich aan de ingang vlakbij de brug over de autosnelweg. Wegbeschrijving: Vanaf de startplaats
Nadere informatie2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam.
Opdracht 1. Gebruik je ogen goed. In het bos kun je van alles ontdekken! Komen er onder de bomen verschillende soorten insecten en of bodemdiertjes voor? Het beste bos 1. Materiaal tas 1: zoekraam, 1 schepje,
Nadere informatieNME-leerroute Kabouters in het Westerpark
NME-leerroute Kabouters in het Westerpark 1 Groep Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen In het Westerpark woont een kaboutervolk. Dat weten niet zoveel mensen, maar voor deze ene keer hebben
Nadere informatieVolg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :...
Rode opdracht: bomen Pak de boomzoeker 1, 2 en 3 uit de werkmap Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Kijk goed naar deze boom om te zien of het
Nadere informatieEen midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015
Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Doelgroep: Midden- en bovenbouw basisonderwijs: groep 5-8 Jaargetijde: Herfst, winter, lente en een stukje zomer. Plaats:
Nadere informatieVeldonderzoek. Deel 1. Biologisch onderzoek. Onderzoek van het water van het Apeldoorns Kanaal.
Biologisch onderzoek Deel 1 Onderzoek van het water van het Apeldoorns Kanaal. Controleer het onderzoeksmateriaal potloden touw met loodje (10 m) meetlint peilstok of lat (2 m) bakje thermometer plastic
Nadere informatie( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL:
( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL: GROEP:.. BOOM IN DE ZOMER(beuk, esdoorn, berk) waarneemvel 1a WAT IS DE NAAM VAN JULLIE BOOM?.. 1. WELK SCHORSPLAATJE PAST BIJ JE BOOM? (kruis aan) hoe voelt deze schors?:
Nadere informatieDoe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6
Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Mileu, in opdracht van de Gemeente Harderwijk. Wij
Nadere informatieWERKBLAD OPDRACHTEN. Locatie: De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen. 2008 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen
Dassenwerk WERKBLAD OPDRACHTEN Locatie: De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen 2008 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen 1. Waar ben je? Je gaat een onderzoek doen in een klein gebied van Nationaal
Nadere informatieBomenpad Park Vredeoord. Antwoordenblad. Vul hier eerst jullie namen in:
Antwoordenblad Vul hier eerst jullie namen in: 1......................................................................................... 3.........................................................................................
Nadere informatieONDERZOEKERS:...(vul je naam in) Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :...
Rode opdracht: bomen Pak de boomzoeker 1, 2 en 3 uit de werkmap Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Als je naar de takken van de boom kijkt,
Nadere informatieLeerpad Holle Wegen Halen. Opdrachten. Holle_Wegen_OPDRACHT.indd 1 20/04/10 14:04
Leerpad Holle Wegen Halen Opdrachten 1 Holle_Wegen_OPDRACHT.indd 1 20/04/10 14:04 OPDRACHT 1 Temperatuur in de holle weg Bovenaan de Kluis ligt het driesterrenplekje. Neem hier de thermometer uit het koffertje.
Nadere informatieDe Dender ontspringt in... en mondt uit in de... in de stad... Deze stad dankt zijn naam hieraan.
De Dender ontspringt in... en mondt uit in de... in de stad... Deze stad dankt zijn naam hieraan. Dit werkblad en volgend werkblad worden in de klas gemaakt, voor dat ze op stap gaan en de Dender van dichtbij
Nadere informatieMateriaal Groen. Deel 3: Groen groeit
Materiaal Groen Deel 3: Groen groeit Colofon Deel 3: Groen groeit Onderdeel van het materiaal Groen, met de thema s: Seizoenen (dl. 1), Groen in de stad (dl. 2), Groen groeit (dl. 3), Thuis tuinieren (dl.
Nadere informatieGa je mee op watersafari?
Informatie en reserveringen voor het Nationaal Park Weerribben-Wieden: www.np-weerribbenwieden.nl Beulakerpad 1 8326 AH Sint Jansklooster t 0527-246196 / 06-12890380 e n.vanderlaan@ivn.nl Ga je mee op
Nadere informatieMINIDIERENSAFARI - veldwerkopdrachten met ongewervelden-
MINIDIERENSAFARI - veldwerkopdrachten met ongewervelden- Aanwijzingen voor de leerkracht Kinderen willen doorgaans bij natuureducatieve activiteiten dieren zien. Aangezien de meeste dieren eerder zo snel
Nadere informatieOntdekkingstocht voor gezinnen
Rivierenhof Ontdekkingstocht voor gezinnen Tjakkie de specht ontdekt de herfst INLEIDING TJAKKIE HERFST Tjakkie de specht voor gezinnen is een ontdekkingstocht met een bewegwijzerde route doorheen het
Nadere informatie( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL:
( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL: GROEP:.. BOOM IN DE HERFST waarneemvel 1 WAT IS DE NAAM VAN JULLIE BOOM?.. 1. KRUIS AAN WAT JE ZIET AAN JULLIE TAK Nog groene bladeren Gekleurde bladeren Kale takken Vruchten
Nadere informatieLEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD WERKBLADEN
LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD WERKBLADEN 2 LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD - WERKBLADEN GROTE BOMEN & KLEINE BOMEN Grote bomen... of kleine bomen? Zijn de bomen in deze boomgaard hoogstammen of laagstammen?
Nadere informatieIk weet wat een wintervoorraad is en waarom dieren dit verzamelen. (weinig verse voeding in de winter)
Ik weet wat een wintervoorraad is en waarom dieren dit verzamelen. (weinig verse voeding in de winter) Ik kan de sporen en poten van bepaalde dieren herkennen. (zie themaboekje pag. 2) Ik ken de 12 maanden
Nadere informatieOpdrachten thema. Veluwe
en thema Schema groepjes en opdrachten bij vorm 2: elke opdracht vaste begeleider Groepje 1: spechten Groepje 2: muizen Groepje 3: vossen Groepje 4: eekhoorns Groepje 5: egels Kleine beestjes + voedselketens
Nadere informatieLeesboekje de seizoenen
Leesboekje de seizoenen Leesboekje De Seizoenen Pagina 1 Dit is de winter. Dit is de sneeuw. Dit is de hagel. Dit is de ijzel. Dit is het ijs. Dit is het donker. Dit is het licht. Dit is de kat. Dit is
Nadere informatieBOUW JE EIGEN WEERSTATION
BOUW JE EIGEN WEERSTATION Als je wilt weten wat voor weer het is, dan moet je de verschillende weerselementen kunnen meten. Met enkele heel gewone dingen kan je jouw eigen weerstation bouwen. De thermometer
Nadere informatieOpdrachten thema. Veluwe
en thema Totaal materialen heide Materialen per groepje 1A Sporen van grazers 3 Witte bakken 3 Pincetten Zoekkaart bos- en heideplanten 1B Dennen trekken Handschoenen voor elk kind Zoekkaart bos- en heideplanten
Nadere informatieGroep: Schrijf achter elk dier waar je denkt dat het woont. a) De mensen in het clipje laten aan andere mensen zien dat het hun huis en tuin is.
Naam: Groep: LES 3 - WERKBLAD 1 Kamertje te huur! SAMENWONEN Bekijk het clipje: Samenwonen. a) Met wie woon jij samen in en om jouw huis? Schrijf de namen op van de mensen die in jouw huis wonen. Welke
Nadere informatieHandleiding. Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec
Handleiding Naam opdracht De omgeving met andere ogen bekeken Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec zeer geschikt ongeschikt Benodigde materialen opdrachtenbladen pen
Nadere informatieVOEL! KLEUTERS. Vlinderen. --> in zijvak hand
VOEL! KLEUTERS Vlinderen kaart zon/wolk --> in zijvak hand De begeleider kiest een open plek met bloemen. De kinderen zijn vlinders die rondfladderen in het grasland. Vlinders hebben de warmte van de zon
Nadere informatieEen project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2009
Een project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2009 Doelgroep: groepen 4 t/m 8 Plaats: een goed bereikbare plek aan stilstaand of stromend water (zie kaartje). Doel: Ontdekken dat er zich een interessante
Nadere informatieBasiscursus planten: Bladvormen. Klas:. Plantenpersnr: Namen van leerlingen: 1:..
2012 Basiscursus planten: Bladvormen Klas:. Plantenpersnr: Namen van leerlingen: 1:.. 2:. Basiscursus planten: Bomen verliezen hun bladeren en sparen zo hun energie om straks na de winter weer helemaal
Nadere informatieONDERZOEKERS:...(vul je naam in)
Rode opdracht: bomen Pak de Boomzoeker 1,2 en 3 uit de werkmap Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Staat deze boom in bloei? 0 - Ja 0 - Nee
Nadere informatieUiterlijke kenmerken 1 / 2e graad
Zoek de zwaluw Uiterlijke kenmerken 1 / 2e graad Elke vogel ziet er anders uit. Niet alleen de kleuren, maar ook de vorm! Schrijf bij elke vogel de juiste naam. De boerenzwaluw in kleur Uiterlijke kenmerken
Nadere informatieonderzoek werkblad naam: Biodiversiteit les & In de klas Buiten - zoekkaart Bodemdiertjes of site dierenzoeker.nl of de app dierenzoeker
Biodiversiteit naam: - twee bakken - tuinschop of spade - loeppotjes of vergrootglazen - zoekkaart Bodemdiertjes of site dierenzoeker.nl of de app dierenzoeker In de klas Er leven in Nederland meer dan
Nadere informatieEen basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2012
Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2012 Doelgroep: Midden- en Bovenbouw Basisonderwijs: groep 5-8 jaargetijde: Voorjaar, zomer, herfst plaats: Bij school, in een park, in een
Nadere informatie1e klas. BiNaSch slootwateronderzoek. Deze reader is van: Scala Rietvelden Vakgroepen natuurkunde, scheikunde en biologie 1e klas. Klas:.
1e klas BiNaSch slootwateronderzoek Deze reader is van: Klas:. Docent: Vakgroepen natuurkunde, scheikunde en biologie 1e klas Waterkwaliteit In deze lessencyclus ga je naar de kwaliteit van het water van
Nadere informatieVollenhove Wonen op een havezate
D S T R K C N T Opdracht 1 Nodig: foto van jezelf als klein kind, fotoblad opdracht 1 In Vollenhove staat de havezate Oldruitenborgh. De havezate is al heel oud. Bijna 250 jaar geleden, rond 1770, woonden
Nadere informatieVan eitje tot vlinder
Werkblad Van eitje tot vlinder Wat is de goede volgorde van de plaatjes? Begin bij plaatje : de vlinder legt eieren. Schrijf de letter a in hokje. Welk plaatje is de volgende? Zet de letter ervan in hokje
Nadere informatieWat weet jij over biologisch en over de bodem?
Met leuke vragen, opdrachten en experimenten voor thuis! Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Biologisch, lekker natuurlijk! Heb je er wel eens over nagedacht dat alles wat je eet, van een plant
Nadere informatieNatuur dagboek. Op ontdekking in je achtertuin
Natuur dagboek Op ontdekking in je achtertuin Hey daar! Dit is jouw eigenste, hoogst persoonlijkste Dit natuurdagboek is van natuurdagboek. Trek de tuin, het park of het bos in. Gebruik je ogen, oren en
Nadere informatieObservatie van de wegberm
Observatie van de wegberm Materiaal ringbundel plantenkaarten plantengids de Nieuwe Bloemengids werkblad Observatie van een wegberm schrijfmateriaal, klembord Na opdracht alle materiaal terug netjes opbergen.
Nadere informatieCompetentie: Leergebied: Zuid Nederland. Constructies
Techniekkit: Domein: Competentie: Leergebied: Zuid Nederland Constructies Ontwerpen Natuur In Nederland vind je verschillende natuurgebieden. Een voorbeeld van een natuurgebied is De Biesbosch. Het gebied
Nadere informatiePlanten voor de Prins Werkmap Eerste graad Basisonderwijs
Planten voor de Prins Werkmap Eerste graad Basisonderwijs Tekeningen: Jowan De Saedeleer Inleiding Wil jij Prins Baldewijn helpen om terug in zijn kasteel te gaan wonen? Dan moet je op zoek gaan naar nuttige
Nadere informatieZijn mijn boterhammen op, toon ik mijn brooddoos aan de juf/meester en vraag toestemming om de zaal te verlaten.
Wij eten in twee groepen: Groep 1: 1 ste, 4 de en 6 de leerjaar. Groep 1 zet om 12u15 de boterhammenbak en de drankbak bij het pictogram van hun klas in de refter. Om 12u15 gaat groep 1 eten. Zij staan
Nadere informatieDe vier seizoenen in de boomgaard
Verantwoordelijke uitgever: Ann Cloet - Tel 056.860.150 De vier seizoenen in de boomgaard Draaiboek de animatie rond «Boomgaard» Voornaam:... Realisatie : CRIE Moeskroen en (Stad Moeskroen) Editie Jaar
Nadere informatieRivierenhof. Handleiding. Opgesteld door de domeinwachters. >> Ontdekkingstocht voor het 4, 5 en 6 leerjaar. Tjakkie de specht Ontdekt de Herfst
Rivierenhof Handleiding Opgesteld door de domeinwachters >> Ontdekkingstocht voor het 4, 5 en 6 leerjaar Tjakkie de specht Ontdekt de Herfst INLEIDING Het zelf -doe pakket bestaat uit een bewegwijzerde
Nadere informatieWerkblad: Vind me dan
Werkblad: Vind me dan Stap 1 Stap 2 Wat is het probleem? Vraag het de natuur! Hoe lost de natuur dit probleem op? Hoe zorgen planten en dieren ervoor dat ze niet opvallen? Kennen jullie voorbeelden? Schrijf
Nadere informatieBomen in drie seizoenen
Bomen in drie seizoenen Naam van mijn boom Namen groepsgenoten WERKBLAD - BOMEN IN DRIE SEIZOENEN - WINTER, LES 2-2004 1 WERKBLAD - BOMEN IN DRIE SEIZOENEN - WINTER, LES 2-2004 2 Bomenopdracht in drie
Nadere informatieIk zie, ik zie, wat jij niet ziet
Naam: Groep: LES 1 - WERKBLAD 1 Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet 1. OP STAP Bekijk het clipje: Op stap. Mensen gaan naar hun werk, naar school of op bezoek bij familie. Ze gaan boodschappen doen, naar
Nadere informatiePlanten voor de Prins Werkmap Tweede graad Basisonderwijs
Planten voor de Prins Werkmap Tweede graad Basisonderwijs Tekeningen: Jowan De Saedeleer Inleiding Wil jij Prins Baldewijn helpen om terug in zijn kasteel te gaan wonen? Dan moet je op zoek gaan naar nuttige
Nadere informatieVoorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8
Voorbereiding post 5 Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Iedere vogel zijn eigen plekje, voor groep 4 t/m 8. Inhoud:
Nadere informatie1. Van je juf of meester krijg je een plaatje. Bekijk je plaatje goed. 3. Zoek samen nog vier klasgenoten met een ander plaatje.
Opdracht 1 Ongeveer 150 jaar geleden stonden er veel steenfabrieken langs de IJssel. De stenen werden van klei gemaakt. Dat kon je langs de IJssel vinden. Als de rivier overstroomde, bleef er een laagje
Nadere informatieNME-leerroute Bomen in het Wandelbos
NME-leerroute Bomen in het Wandelbos 5 Groep 1 Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen De oudste, dikste en hoogste levende wezens op aarde zijn bomen. In het Wandelbos gaan we bomen onderzoeken,
Nadere informatieBegrijpend lezen. E i n d s i g n a l e r i n g k e r n 1 1. Inhoud De Eindsignalering bestaat uit de volgende toetsen:
Toet s i n s t r u c t i e E i n d s i g n a l e r i n g k e r n 1 1 Inhoud De Eindsignalering bestaat uit de volgende toetsen: Begrijpend lezen Spellingtoets deel 1 en 2 Veilig & vlot kern 11. Materialen
Nadere informatieVind de schat van Het Vinne!
Vind de schat van Het Vinne! Zoek de eerste stopplaats met behulp van het plan aan de andere kant van deze paal 1. Ik voel, ik voel wat jij niet voelt: Eén deelnemer sluit zijn ogen. De anderen zoeken
Nadere informatieMijn Boom. Werkboekje. C.N.M.E. De Groenling
Mijn Boom Werkboekje SEPTEMBER Mijn boom Zoek een boom op in de buurt waar je regelmatig even naar toe kunt. Let er op dat je bij de onderste takken kunt komen. Ruimte voor een foto of tekening van je
Nadere informatielesbrieven water verzamelen avonturenpakket de uitvinders en de verdronken rivier leerlingen werkblad Lesbrief 1:
lesbrieven leerlingen werkblad Lesbrief 1: water verzamelen Verhaal: De Uitvinders en De Verdronken Rivier Opdracht 1: Opdracht 2: Opdracht 3: Opdracht 4: Brainstorm over water Bouw een water-takel-kraan
Nadere informatieHet kiemen van zaden
Het kiemen van zaden Dit Werkblad is van... Bij deze opdrachten gaan we in een aantal weken het ontkiemen van zaden volgen. We hebben daarvoor bonen uitgekozen, omdat dit zaden zijn, waarbij de ontkieming
Nadere informatieBomen in drie seizoenen
Bomen in drie seizoenen Naam van mijn boom Namen groepsgenoten WERKBLAD - BOMEN IN DRIE SEIZOENEN - 2006 (MET DANK AAN HET AMSTERDAMS NME CENTRUM) 1 Herfst 1 Determineren een 2 Boomhoogte meter hoog 3
Nadere informatieLESPAKKET ECOLOGIE. Naam. Dierenrijk is onderdeel van
LESPAKKET ECOLOGIE HAVO / VWO Naam Docent Klas LEKKER BEESTEN TUSSEN DE DIEREN Dierenrijk is onderdeel van WELKOM IN DIERENRIJK ELAND Om ervoor te zorgen dat je een leuke en leerzame excursie hebt, volgen
Nadere informatiebodem ph indicator ph-waarde van water = 7 = neutraal ph-waarde van citroen = 2 = zuur ph-waarde van cola = 3 = zuur
bodem ph indicator Met deze test meet ik hoe zuur of niet zuur (=basisch) de bodem is, uitgedrukt in een ph-getal. Hoe zuurder de grond hoe lager het getal. ph-waarde van water = 7 = neutraal ph-waarde
Nadere informatieDoe- pad Watertorenweg
Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 3-4 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Mileu, in opdracht van de Gemeente Harderwijk. Wij
Nadere informatie14 Speuren naar dieren Handleiding voor begeleiders 01
Handleiding voor begeleiders 01 Ten opzichte van 50 jaar geleden zijn veel diersoorten verdwenen. Dit is vooral een gevolg van de toename van de bevolking en de steeds grotere ruimte waarop mensen beslag
Nadere informatieSPEURNEUZEN in de Groene Velden
klimaatstad 2 SPEURNEUZEN in de Groene Velden Start aan het infobord in de Zuibroek. Bekijk het plan op het bord. Vergelijk met het plan in je eigen bundel. Zie Duid aan of noteer op je plan: waar je bent
Nadere informatieDe grond waarop wij wonen
GROEP 5/6 De grond waarop wij wonen Doel: Planten horen bij de grond waarop wij wonen. Dit onderdeel gaat over het onderzoekend verkennen van de vegetatie in de omgeving van de kinderen van de middenbouw.
Nadere informatieBronnen. Meer info. Naam: Co-wetenschapp(st)er: Klas:
Bronnen - Het grote experimenteerboek, uitgeverij Deltas, 2003 - Aan de slag met Findus, uitgeverij Davidsfonds/Infodok, 2000 - Grasspriet Themadossier 4 Tuinbouw, Plattelandsklassen vzw Meer info Telefoon:
Nadere informatieCOMPOSTEREN MET KINDEREN WERKBLAD 24. Duizendpoot in bed
COMPOSTEREN MET KINDEREN WERKBLAD 24 Duizendpoot in bed COMPOSTEREN MET KINDEREN WERKBLAD 25 Twaalf groepen dieren COMPOSTEREN MET KINDEREN WERKBLAD 26 Instructieblad Jerom knutselen sok stokje prop papier
Nadere informatieblaadjes THEMA 9 Docentenhandleiding Groep 1/2/3/4/5/6
Docentenhandleiding Groep 1/2/3/4/5/6 THEMA 9 blaadjes Dit materiaal is ontwikkeld in opdracht van IVN, in het kader van Gezonde Schoolpleinen. Tekst: Dieuwertje Smolenaars, NME Amsterdam-Noord. Vormgeving
Nadere informatieDe teelt van zonnebloemen
De teelt van zonnebloemen De zonnebloem heeft als wetenschappelijke naam: Helianthus annuus. Deze naam komt van de Griekse woorden voor zon (helios) en bloem (anthos). De plant behoort tot de grote familie
Nadere informatie1. Samen maken we muziek vandaag
1. Samen maken we muziek vandaag We verzamelen voor het gebouw van de Natuurtuin Na een korte inleiding zingen we samen het lied samen maken we muziek vandaag. Dit lied zullen we telkens zingen als we
Nadere informatieDE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN
DE HERFST DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN vanaf 2de graad lager onderwijs. x vak: muzische vorming x duur: halve dag GRIEZELBOS HET KLEINE VIEZE BEESTJES- ONDERZOEK! verloop: x verdeel de klas in verschillende
Nadere informatieSPEURNEUZEN in de Groene Velden
klimaatstad 1 SPEURNEUZEN in de Groene Velden Planlezen Start aan het infobord in de Zuibroek. Bekijk het plan op het bord. Vergelijk met het plan in je eigen bundel. Zie Duid aan of noteer op je plan:
Nadere informatieOpdrachten thema. Veluwe
Opdrachten thema Schema groepjes en opdrachten bij vorm 2: elke opdracht vaste begeleider Groepje 1: schaatsenrijders Groepje 2: beekprikken Groepje 3: schrijvertjes Groepje 4: bloedzuigers Groepje 5:
Nadere informatieIn het water. Allemaal beestjes. Onderzoeken. Scheppen. Dit heb je nodig: Schepnetje. Dit heb je nodig: Petrischaaltje Zoekkaart Waterdiertjes Loep
In het water 1 Allemaal beestjes In sloten en plassen leven veel waterdiertjes zoals libellen, kikkers en visjes. In schoon water hebben deze waterbewoners het meer naar hun zin dan in vies water. In vies
Nadere informatieSpelen met zand. Zandpaspoort voor kinderen van 7 tot en met 12 jaar
Spelen met zand Zoals je hebt kunnen zien is zand heel interessant, maar zand is ook heel erg leuk. Je kunt er namelijk onwijs goed mee spelen! Zandpaspoort voor kinderen van 7 tot en met 12 jaar Schrijf
Nadere informatiem a t e r i a a l z e n d i n g
m a t e r i a a l z e n d i n g Paddenstoelen ordenen 1 Kleurpotloden Schaar Lijm Kleur de paddenstoelen en knip ze uit. Plak ze op van klein naar groot. Stippen tellen 2 Kleurpotloden Kleur de paddenstoelen
Nadere informatieLESPAKKET ECOLOGIE. Naam. Dierenrijk is onderdeel van
LESPAKKET ECOLOGIE VMBO Naam Docent Klas LEKKER BEESTEN TUSSEN DE DIEREN Dierenrijk is onderdeel van WELKOM IN DIERENRIJK SPOREN Om ervoor te zorgen dat je een leuke en leerzame excursie hebt, volgen hier
Nadere informatieDe grond waarop wij wonen
GROEP 3/4 De grond waarop wij wonen Doel: Planten horen bij de grond waarop wij wonen Dit onderdeel gaat over het onderzoekend verkennen van de planten in de omgeving van de kinderen van de onderbouw.
Nadere informatieOPDRACHTEN bij de FIETSEXCURSIE van het project MOOI HOOGLAND-WEST!
ietsroute Hoogland West OPDRACHTEN bij de FIETSEXCURSIE van het project MOOI HOOGLAND-WEST! 5 4 6 3 2 1 Let op het verkeer en zet je fiets goed aan de kant! Mooi Hoogland-West! 1 Bolle akker locatie 1
Nadere informatieWinkelen in het bos?
Winkelen in het bos? Natuur, tweede graad Doelstellingen Kinderen ervaren dat het bos uit verschillende delen en bewoners bestaat. Kinderen ontdekken verbanden tussen alle delen en bewoners van het bos.
Nadere informatievan zwaartekracht hebben weet dat hoe groter de zwaartekracht van een hemellichaam is, hoe kleiner hun sprong is
Zwaartekracht GROEP 5-6 48 65 minuten 1 en 23 De leerling: herkent de zwaartekracht ontdekt dat een kleine sprong op aarde een veel grotere sprong op de maan is ontdekt dat een kleine sprong op aarde een
Nadere informatiePaddenstoelen in de klas. werkbladen
Paddenstoelen in de klas werkbladen Paddenstoelen bekijken 1 spiegeltje paddenstoelenzoekkaart iets om op te schrijven/tekenen (kleur)potloden Ga buiten op zoek naar paddenstoelen. Je vindt paddenstoelen
Nadere informatieDOCENT. Thema: natuur BOMEN BIJ MIJN SCHOOL. groep 3 en 4. Stadshagen
In groep 1 en 2 hebben de leerlingen binnen dit thema geleerd dat er in de natuur verschillende kleuren, vormen en texturen te vinden zijn. De leerlingen in groep 3 en 4 richten zich in dit thema op bomen.
Nadere informatieT2. Planten. 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat
T2. Planten T2. Planten (les 1. Tuinkers) De natuurwetenschappelijke methode Opdracht 2 blz. 33 1. Wat willen we onderzoeken? Waarom kwaakt de kikker? 2. Wat veronderstellen we? Je bedenkt een antwoord
Nadere informatieVoorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 1-2-3
Voorbereiding post 5 Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Iedere vogel zijn eigen plekje, voor groep 1, 2 en 3. Inhoud:
Nadere informatieNatuurpad. Haarlemmermeerse bos
Haarlemmermeerse bos Het natuurpad in het Haarlemmermeerse bos is een speel, beleef en doe pad waarbij je op zoek gaat naar twaalf genummerde borden met QR codes. Er zijn twee startpunten, de eerste is
Nadere informatie