Veilig Thuis december 2018

Transcriptie

1 Veilig Thuis december 2018

2 WERKWIJZE VEILIG THUIS VERANDERT Miranda Hendriksen, manager Veilig Thuis, kijkt tevreden en met trots terug op de werkconferenties. Het was bemoedigend dat er zoveel belangstelling was en dat de beroepsgroepen zo breed vertegenwoordigd waren." Veilig Thuis Gelderland-Midden heeft afgelopen weken werkconferenties gehouden voor verschillende beroepsgroepen die huiselijk geweld en/of kindermishandeling kunnen melden. Bij de conferenties waren diverse vertegenwoordigers zoals leerkrachten uit het primair en voorgezet onderwijs, ouderenwelzijnwerkers, kinderopvangmedewerkers, jeugdzorgwerkers, notarissen, spoedeisende zorgmedewerkers, sociaal wijkteamwerkers, kinderartsen, thuiszorgmedewerkers, pleegzorgwerkers, verloskundigen, jeugdgezondheidsmedewerkers, verbindingsofficieren, huisartsen, jeugdbeschermers, mantelzorgondersteuners, reclasseringswerkers, wijkverpleegkundigen en zorgcoördinatoren mensenhandel. Doordat elke werkconferentie in het teken stond van één van de diverse vormen van geweld, konden de deelnemers vanuit hun beroepsgroepen heel gericht met Veilig Thuis in gesprek te gaan over de impact van de verbeterde meldcode op de specifieke aanpak. Zo stonden in de werkconferenties de verbeterde meldcode in het licht van: De aanpak van ouderenmishandeling, Het stoppen van mensenhandel, Het doorbreken van patronen van partnergeweld. 2

3 Het signaleren van onveiligheid bij kinderen Het herstel van veiligheid voor kinderen Het werken met afwegingskaders voor medici en paramedici Miranda met rechts van haar Matthé Hak en andere belangstellenden tijdens een werkconferentie. Miranda: In deze nieuwsbrief proberen we een beeld te geven van de beleving en de presentaties. Voor de werkconferentie Het signaleren van onveiligheid bij kinderen was zoveel belangstelling dat we deze werkconferentie in januari nog een keer houden. We willen graag iedereen die zich heeft aangemeld in de gelegenheid stellen om deel te nemen. De werkconferentie wordt gehouden op dinsdagmiddag 15 januari 2019 vanaf uur in Arnhem. Deze is met name voor professionals uit de kinderopvang, jeugdgezondheidszorg en leerkrachten en intern begeleiders uit het onderwijs. Opgeven kan via [1] Geweld in het verleden is de grootste voorspeller van toekomstig geweld Verschillende conferenties maakten indruk op Miranda, zo staat ze even stil bij veiligheid voor kinderen: In de werkconferentie Herstel van veiligheid voor 3

4 kinderen, stonden we samen met onze collega s van andere organisaties stil bij hoe we de verbeterde meldcode gaan aangrijpen als kans om de gezamenlijke focus op veiligheid te versterken. Voor al deze organisaties is het beschermen van kinderen en kinderen veilig laten opgroeien hun dagelijkse werk. Ik vond het inspirerend om te merken dat de bereidheid er is om te oriënteren hoe we de verbeterde meldcode kunnen gebruiken om de gezamenlijke focus op veiligheid te versterken. De opdracht die Veilig Thuis gaat vervullen door haar Radarfunctie is nieuw, ook het langer kunnen monitoren van gezinnen waar Veilig Thuis intensief bij betrokken is geweest, wordt uitgebreider. De nieuwe aanpak is meer gestoeld op de wetenschap Geweld in het verleden is de grootste voorspeller van toekomstig geweld. Miranda: Hoewel het ook spannend is en we nog niet exact weten welk effect het werken met de verbeterde meldcode zal hebben, denk ik echt dat we in de aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling een grote stap voorwaarts maken door de verbeterde meldcode te gebruiken en te zien als kans om de gezamenlijke focus op veiligheid te versterken. Meldcodekaartje 4

5 Wij hebben de verbeterde meldcode in een overzichtelijke 'meldcodekaartje' gezet. Wil je die bestellen? Dat kan bij [2] Veilig Thuis verbetert de werkwijze [3] Er is een animatie [4] gemaakt over de verbeterde meldcode. 5

6 Veilig Thuis Gelderland-Midden is verhuisd naar Snelliusweg 1, 6827 DG Arnhem. 6

7 DOORBREKEN VAN PARTNERGEWELD Geweld in een relatie doorbreken, is niet altijd eenvoudig. Daarom is het belangrijk om als netwerkpartners te werken aan veiligheid van beide partners. Iris du Bois is casemanager Tijdelijk huisverbod en onderzoeker bij Veilig Thuis Gelderland-Midden. Zij is ook lid van de vakgroep partnergeweld bij Veilig Thuis. Iris gaf een presentatie over partnergeweld en over expartnergeweld. In veel huishoudens komt partnergeweld voor, zowel bij partners zonder kinderen als bij gezinnen met kinderen. Partnergeweld komt voor bij partners van alle leeftijden, nationaliteiten, geloofsovertuigingen en seksuele geaardheid. Iris vertelt dat onderscheid wordt gemaakt tussen twee type partnergeweld: Common Couple Violence: het gaat hier om wederzijds geweld tussen partners. Het is de meest voorkomende vorm van geweld Intimate Terrorism: het gaat hier om eenzijdig structureel geweld. Deze vorm komt het minste voor, maar is wel vaak de meest gevaarlijke; slachtoffers hebben vaak ernstig letsel soms met dodelijke afloop Iris: Juist omdat patronen van partnergeweld zo moeilijk te doorbreken zijn, is het belangrijk dat we als netwerkpartners gezamenlijk gaan voor veiligheid van beide partners. Als netwerkpartners kunnen we deze vorm van geweld beter signaleren en stoppen. Om de komende veranderingen met de verbeterde meldcode goed voor te 7

8 bereiden heeft Veilig Thuis alle medewerkers laten deelnemen aan een speciaal landelijk opgesteld trainingsprogramma. Iris: Ik merk in de praktijk al dat er netwerkpartners zijn die gebruik maken van de verbeterde meldcode en dat zorgt dat we elkaar sneller vinden in casuïstiek. Iris verwacht dat Veilig Thuis eerder het gesprek met professionals zal hebben over vermoedens van onveiligheid, om samen de stappen te doorlopen voor een goede afweging. Gezien de aanscherping verwacht ik dat dit voor een toename in het aantal meldingen zou kunnen zorgen. Ik zie kansen om samen met deze professionals vanuit onze eigen expertise mee te denken om samen veiligheid beter te gaan borgen. Vanuit partnerschap kunnen samenwerken om het geweld in gezinnen/bij partners te stoppen Iris verwacht dat er gaandeweg nog wel vragen zullen komen waar nog niet direct een antwoord op is en waarin ze samen met de professionals vanuit maatwerk zullen gaan kijken naar passende acties. Elkaar laagdrempelig vinden in een vroeg stadium en het gesprek aangaan om er samen goed uit te komen is voor ons belangrijk. Samenwerken vanuit partnerschap staat voor ons centraal, laat Iris weten. Terugkijkend op de conferentie waar zij aan deelnam, vertelt Iris: Het was mooi om met samenwerkingspartners om tafel te zitten en vanuit gezamenlijkheid na te denken welke concrete veranderingen de verbeterde meldcode teweeg brengt, en hoe wij vanuit partnerschap kunnen samenwerken om het geweld in gezinnen/bij partners te stoppen. Samen kunnen we zorgen voor duurzame veiligheid bij onze cliënten. Hier een opmerkelijk filmpje over partnergeweld: Violence is violence [5]. 8

9 9

10 KINDEREN MOETEN VEILIG KUNNEN OPGROEIEN Kinderen moeten zich veilig voelen en veilig groot kunnen worden. Dat zal niemand tegenspreken. Toch is nog vaak sprake van structurele onveiligheid waarin kinderen opgroeien. Daarom twee werkconferenties over kinderen en onveiligheid. In Arnhem was 20 november de werkconferentie Signaleren van kinderen in onveiligheid en in Scherpenzeel waren professionals bijeen voor een conferentie Samenwerken aan herstel van veiligheid van kinderen. Dat was op donderdagmiddag 22 november. We vroegen naar de ervaring van orthopedagoog Meinke Kooderings van het samenwerkingsverband Passend Onderwijs in Arnhem. Zij woonde de conferentie in Arnhem bij, deze was specifiek bestemd voor het onderwijs, kinderopvang en jeugdgezondheidszorg: Deze werkconferentie is goed bezocht, omdat we allemaal vinden dat samenwerking op dit onderwerp essentieel is. De orthopedagoog laat ook weten dat zij en haar collega s het enorm waarderen dat Veilig Thuis op deze manier actief contact heeft gezocht met de ketenpartners. Door elkaar te kennen, kunnen we beter samenwerken en knelpunten sneller oplossen. De werkconferentie bracht op die manier niet alleen alle informatie over de nieuwe meldcode, maar was ook een moment van netwerken. Netwerken is een waardevolle bijkomstigheid van de werkconferenties over de 10

11 verbeterde meldcode. In Scherpenzeel bezocht Matthé Tak, crisisinterventor bij Spoedeisende Zorg (SEZ) Jeugdbescherming Gelderland, de conferentie Samenwerken aan herstel van veiligheid van kinderen. Na afloop spraken we met Matthé over de verbeterde meldcode en wat dat betekent voor de Jeugdbescherming en de Spoedeisende Zorg. Van de inhoud was ik al wel op de hoogte. Welk effect het had nog niet. In de praktijk moet dit nader ingevuld worden, waarbij we ons als belangrijke samenwerkingspartners moeten realiseren dat we doen wat nodig is, maar dat we wel een werkbare situatie moeten creëren. Dat we als partners gaan doen wat nodig is om die veiligheid goed in beeld te krijgen Matthé verwacht dat er veel meer casussen van Spoedeisende Zorg bij Veilig Thuis gemeld moeten gaan worden. De bedreiging is dat we hierin het systeem en afspraken leidend laten zijn. Daardoor zijn we meer bezig met het systeem dan dat we daadwerkelijk de veiligheid van kinderen beter in beeld hebben. Hier ligt echt een kans om de goede samenwerking die er al ligt te versterken. Dat we als partners gaan doen wat nodig is om die veiligheid goed in beeld te krijgen. Hij hoopt dat vanuit een goede samenwerking een praktische en werkende praktijk wordt ingericht, die verbindt en ondersteunend is aan elkaar. Matthé: Hoewel dit een uitdaging is, zie ik dat positief tegemoet. 11

12 Bij de Jeugdbescherming is de verbeterde meldcode wel voldoende bekend, denkt Matthé, maar hij vraagt zich af of de impact in de praktijk al helemaal duidelijk is. Matthé: Ik denk dat we vanuit een grondhouding van gelijkwaardigheid de samenwerking met Veilig Thuis moeten opzoeken. We moeten samenwerken en dan kunnen we elkaar goed aanvullen. Hierin is de communicatie tussen de medewerkers van beide organisaties een essentieel onderdeel. De crisisinterventor kijkt met een goed gevoel terug op de werkconferentie. Ik vond het waardevol om aanwezig te zijn. Het heeft er in ieder geval voor gezorgd dat het voor mij duidelijker is wat er vanaf 1 januari gaat veranderen en welke impact dit heeft. Daarnaast is het een mooie manier om andere werkers uit het veld rond dit thema te ontmoeten. 12

13 SAMENWERKEN TEGEN MENSENHANDEL Anne de Feijter en Peté van Putten zijn zorgcoördinatoren mensenhandel en presenteerden tijdens een werkconferentie hun ervaringen. In Arnhem is de conferentie gehouden op 15 november met als titel Samenwerken tegen mensenhandel. Anne de Feijter werkt bij Moviera in de regio Arnhem en Peté van Putten is verbonden aan de regio West-Veluwe Vallei en Noord-Oost Gelderland. Anne: De functie van zorgcoördinator houdt over het algemeen in de coördinatie en monitoring van het traject van de cliënt, het regionale netwerk opbouwen en onderhouden en afstemmen en overleggen met het landelijke netwerk. Daarnaast hebben we een informatie- en adviesfunctie voor professionals en zijn we er voor andere organisaties, die mogelijk kunnen signaleren of zich richten op de zorg aan slachtoffers. Anne vertelt dat de teams zorgcoördinatie mensenhandel al op de hoogte waren van de verbeterde meldcode. In de voorbereiding hebben we met Veilig Thuis meegedacht hoe een werkconferentie over de verbeterde meldcode en de aanpak van mensenhandel het beste vorm kon krijgen. Deze bijeenkomsten waren erg verhelderend voor ons om juist die verbeterde meldcode scherp te krijgen. Voor de coördinatoren is de meldcode niet onbekend. Ze maken er ook nu gebruik van. Anne: Binnen de huidige meldcode melden wij als het niet lukt om de juiste hulp te organiseren en als de veiligheid in het geding komt. Momenteel worden alle teams intern voorgelicht en getraind over de nieuwe 13

14 meldcode, weten Anne en Peté, zodat iedereen 1 januari 2019 correct en volgens de meldcode kan handelen als dat nodig is. Anne: De verbeterde meldcode vraagt van ons om te melden als er sprake is van acute of structurele onveiligheid ook als hulp en bescherming geregeld is. Beide coördinatoren kijken tevreden terug op de werkconferentie: Het is een geslaagde conferentie waarin veel expertise aanwezig was, hierdoor kon een goed gesprek plaatsvinden. Op die manier kon zowel de verbeterde meldcode als de aanpak mensenhandel goed aan de orde komen. Juist bij een onderwerp als mensenhandel is deze gezamenlijke aanpak noodzakelijk. Moviera heeft met Veilig Thuis een signaleringsprotocol Mensenhandel samengesteld. Het doel van het signaleringsprotocol Mensenhandel is dat professionals signalen en (vermoedelijke slachtoffers van) mensenhandel herkennen en weten hoe te handelen. Ook wordt in dit document [6] duidelijk welke ketenpartner betrokken kan worden voor advies. Tijdens de werkconferentie kwam ook arbeidsuitbuiting ter sprake. Daarover werd dit filmpje vertoond: Open je ogen voor mensenhandel. [7] Hier staat de presentatie van Moviera [8]. Teamleiders Rianne van Rooijen en Manon Wijnhout van Veilig Thuis Gelderland-Midden bij de werkconferentie. 14

15 DILEMMA'S BIJ (PARA)MEDICI OVER MELDEN In gezelschap van kinderartsen, huisartsen, verloskundigen, kraamzorg en een kinderpsychiater is aan de hand van een casus goed zichtbaar hoe de verbeterde meldcode kan bijdragen aan meer veiligheid. Medici en paramedici waren bijeen in Scherpenzeel om te praten en discussiëren over de verbeterde meldcode. Vanuit Veilig Thuis waren hier onder andere de vertrouwensartsen en de gedragswetenschapper bij aanwezig. Iedereen heeft zo zijn eigen dilemma s bij het bespreekbaar maken van onveiligheid bij kinderen met ouders of een melding doen bij Veilig Thuis. De afwegingsvragen in de verbeterde meldcode geven (para)medici meer houvast. Tom van Mierlo, kinderarts bij het Gelderse Vallei Ziekenhuis, had een casus voorbereid die uit zijn dagelijkse praktijk voortkwam. Bij de bespreking hiervan werd helder dat wanneer andere betrokken partijen in een eerder stadium een signaal van onveiligheid hadden afgegeven bij Veilig Thuis, Veilig Thuis op basis van de Veiligheidstaxatie in een eerder stadium samen met het lokale team effectieve hulp in gang had kunnen zetten om veiligheid te borgen. Ook werd besproken wat de dilemma s zijn bij wel of niet melden bij Veilig Thuis. Wat kunnen de (para)medici verwachten van Veilig Thuis en wat is er nodig om de gezamenlijke focus op veiligheid te versterken? 15

16 Links op de foto kinderarts Tom van Mierlo. Naast hem vertrouwensartsen van Veilig Thuis Gelderland-Midden Gwen Veneman en Gert Swier. Zie hier de presentatie [9] van Tom van Mierlo. foto: Gortcoaching bewerkt 16

17 AANPAK OUDERMISHANDELING In Arnhem is 13 november een werkconferentie gehouden voor iedereen die in het werk te maken kan krijgen met oudermishandeling. Marianne van der Krans, voorzitter Landelijk Platform Bestrijding Ouderenmishandeling, verzorgde een presentatie over signaleren en aanpak van ouderenmishandeling in relatie tot de verbeterde meldcode. We spraken met Maddy Kloet, projectmedewerker mantelzorg bij Mantelzorg Vrijwillige Thuishulp in Arnhem, over de werkconferentie en de verbeterde meldcode. Was jij op de hoogte van de verbeterde meldcode en de effecten daarvan op jouw dagelijkse werk? Het was mij bekend dat er veranderingen aankwamen, maar niet precies welke. Ik kwam naar de conferentie om kennis op te doen maar ook om andere professionals te ontmoeten. Daarbij miste ik vandaag de praktijkondersteuners van de huisartsen, die een belangrijke rol hebben in het signaleren van ouderenmishandeling. Welke effecten verwacht je? Ik zie heel veel voordelen in de verbeterde meldcode. Ik verwacht overall meer meldingen waardoor escalaties kunnen worden voorkomen door eerder samen zorg te leveren, waarbij het informele netwerk en de professionals samenwerken. Daarnaast zie ik ook dat we met zijn allen echt een stap moeten gaan maken 17

18 naar echt iets te doen bij vermoedens van ouderenmishandeling. Daarbij is het nodig dat het wijkteam de regie neemt, meer dan nu gebeurt. Is de verbeterde meldcode binnen jouw organisatie voldoende bekend? Binnen de organisatie zijn we bezig om de gevolgen van de verbeterde meldcode te implementeren. Op dit moment melden we zelf zelden iets bij Veilig Thuis, we geven onze zorg door aan de wijkcoach en zo nodig meldt deze. Daar zal verandering in komen. Binnen onze organisatie staan we aan de kant van de mantelzorger, die dan onmachtig, overbelast en compassie-moe kan zijn. Dit kan mishandeling in de hand werken. We willen naast de mantelzorger kunnen blijven staan, hen ondersteunen. Maar ook wij zullen de verbeterde meldcode gaan toepassen om erger te voorkomen. Hierbij is de vertrouwensrelatie absoluut belangrijk, maar deze kan niet in de weg staan van goede zorg. Wij ondersteunen de mantelzorgers door het gebruik van Bordje vol, een tool waarbij de mantelzorger voor zichzelf in kaart kan brengen hoe het staat met de draagkracht en/of draaglast. Hierbij blijft de mantelzorger zelf aan zet. Wij nemen geen verantwoordelijkheid over, maar ondersteunen daar waar het gewenst is. Of we ondersteunen door het inzetten van respijtzorg. Belangrijk is om goed in kaart te hebben waar de energievreter bij de mantelzorgers zit en daarop de ondersteuning in te zetten. Wat is er volgens jou nodig voor een goede samenwerking met Veilig Thuis in het kader van de verbeterde meldcode? Veilig Thuis kan door het verbinden van signalen hopelijk erger voorkomen en ouderenmishandeling eerder stoppen. Ik zie ook een rol voor Veilig Thuis in het beleggen van de regie om met alle partners geïntegreerd samen te werken rond dit lastige thema. Het is goed om te weten dat Veilig Thuis ons kan ondersteunen in het doorlopen van de meldcode en de afwegingen, zodat we als gezamenlijke partners rond de zorg voor ouderen handelingsbekwaam worden en niet handelingsverlegen blijven als het gaat om signaleren en stoppen van ouderenmishandeling. Hoe kijk je terug op de werkconferentie? Ik vond het een hele waardevolle conferentie met goede informatie. Het heeft mij zeker voorbereid op wat komen gaat en dat kan ik binnen mijn organisatie gaan uitdragen. Tijdens de werkconferentie werd dit filmpje vertoond waar in een televisieuitzending meneer Van der Tak [10] openlijk is over hoe 18

19 oudermishandeling in zijn relatie een plek kreeg. De presentatie van Marianne van der Krans, voorzitter Landelijk Platform Bestrijding Ouderenmishandeling [11]. 19

20 Deze PDF is automatisch gegenereerd op: veiligthuis.ccreader.nl [12] 20