VIS-traject Groen Bouwen: groene gevels voor duurzame gebouwen en steden 7 e Partnervergadering

Transcriptie

1 WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF Inrichting erkend bij toepassing van de besluitwet van 30 januari 1947 VIS-traject Groen Bouwen: groene gevels voor duurzame gebouwen en steden 7 e Partnervergadering Verslag van de vergadering van 14 september 2017 om 13h30 in de WTCB-kantoren te Poincarélaan 79, 1060 Brussel Aanwezig: Mevr. Hildegard Moreels, Bouwunie Mevr. Anne-Laure Nuytten, NAV Mevr. Kyra Koch, UAntwerpen Mevr. Katrien Lievens, PCS de Heer Pieter Heyse, Centexbel de Heer Jan Vancayzeele, AVBS de Heer Yves Martin, WTCB de Heer Joris Van Herreweghe, WTCB Mevr. Ine Knoops, WTCB Verontschuldigd: de Heer Mevr. de Heer de Heer Karl Clement, voorzitter van de gebruikersgroep Dominique Van den Hove, VCB Karl Fonteyne, VCB Pieter Goossens, PCS De PowerPoint als bijlage wordt getoond en overlopen. In deze PowerPoint worden volgende aspecten opgenomen: Stand van zaken WP en varia. Volgende opmerkingen en afspraken werden gemaakt tijdens de presentatie: - Stand van zake WP WP 1: Diagnose van de bestaande toestand Database In situ bezoeken: Momenteel staan er 40 projectfiches op de website. Dit zijn er 5 meer ten opzichte van de vorige vergadering. In de nabije toekomst zullen er nog 5 extra projectfiches worden toegevoegd 1 De partners hebben ondertussen een bezoek gebracht aan volgende bestaande wanden: o Greenhouse Sempergreen o Wolf Oil Muurtuin o Nike Mobilane o Europese Raad Ecoworks (Optigrün) o Docks & Sibelga PlantDesign o Kamikaze VZW Groene Gevels

2 o Bent Shoes Ecoworks (eigen systeem) De partners tonen interesse om nog 1 bestaande grondgebonden wand te gaan bezoeken. De vraag naar interessante wanden zal opnieuw gesteld worden tijdens de 5 e gebruikersgroep vergadering. Plantenlijst: Pieter Goossens had zich verontschuldigd voor deze vergadering en kon dus geen verdere toelichting geven bij de stand van zaken. TO DO: Er zal een nieuwe oproep gelanceerd worden op de 5 e GGV. WP 2: Demonstratie, optimalisatie en kennisoverdracht Proefopstelling WTCB: De proefopstelling is operationeel sinds eind maart. Op 10 april werden alle wanden behandeld tegen taxuskever. Dankzij het autonome irrigatiesysteem hebben de wanden een goede weerstand tegen warmere periodes. Sinds 25 juli krijgen de wanden ook voedingsstoffen. Het hoofddoel van deze proefopstelling is de kwaliteit en de kwantiteit van het water per wand te bepalen, voor en na de wand. Een extra PPT met de meest recente foto s van de wanden wordt getoond. Hieruit blijkt dat de meeste wanden het goed doen en dat ook het verschil voor en na toevoegen van voeding opmerkelijk is. Enkel het Mobilane systeem lijkt een stilstand te hebben. Hier werd Osmocote toegevoegd. Het lijkt alsof het water de voedingsstoffen niet voldoende kan oplossen. Er wordt geopteerd om de vochtigheid van het substraat op verschillende plaatsen te meten om zo een beeld te krijgen van de vochtverdeling. Verder werd er hier ook vastgesteld dat de wortels van de planten in de goten beginnen te groeien. Ook de 6 textielen als alternatieve klimhulpen werden besproken. Hierbij is duidelijk dat sommige textielen beter geschikt zijn dan anderen. Hier zal er na verloop van tijd gekeken worden of de klimhulpen niet gaan doorhangen onder het gewicht van de planten. Er wordt maandelijks een foto verstuurd naar de fabrikanten en (tuin)aannemers, zodat zij de evolutie van de wand vanop afstand kunnen volgen. Op vraag van de firma Krinkels, lid van de gebruikersgroep, zal de proefopstelling nog uitgebreid worden met 2 systemen: Vertiss Plus en Modulogreen. De plaats van Cultiwall zal ingenomen worden door het systeem Verticaal.be van Quercus Tuinen. Deze systemen zullen in de loop van oktober geïnstalleerd worden bij het WTCB. Joris Van Herreweghe (WTCB) presenteert de resultaten van de eerste meetcampagne (voor de opstart van de voedingsstoffen) van de kwaliteit van het water. In tweede fase zal ook de kwaliteit van het water na opstart van de voedingsstoffen gemeten en vergeleken worden. Het zelf samengesteld irrigatiesysteem werd voor de volledigheid nog even overlopen. Voor de meetcampagne werd de watergift geoptimaliseerd. Dit wil zeggen dat voor sommige systemen er minder water gegeven wordt dan aangegeven 2

3 door de fabrikanten. Voor anderen wordt er echter meer water gegeven. Er wordt gewerkt met een codering voor de verschillende systemen om de resultaten zo objectief mogelijk en productonafhankelijk te kunnen presenteren. 13 verschillende analyseparameters worden onderzocht (o.a. ph, conductiviteit, zwevende stoffen, kleur, ). Proefopstelling en testen PCS: Foto s van de 8 wanden bij PCS worden getoond. Bij hen werd Verciaal.be van Quercus Tuinen reeds geïnstalleerd. Elke twee maanden wordt er een verslag vanuit PCS verstuurd naar de fabrikanten en (tuin)aannemers waarin de toestand van de wand en de resultaten van de metingen worden besproken. De proefpost bevat ook textielen voor klimplanten en de groeibegrenzer. In augustus werd er een onderhoud (inboeten en snoeien) uitgevoerd op alle wanden. Bij PCS zullen volgende parameters opgevolgd worden: vochtverdeling / controle irrigatie, bemestingstoestand, drainmeting (door middel van lepeltellers) & analyse, waterverbruik (WUE), plantengroei en plantsortiment. Bedoeling is ook om foto s te maken met de warmtecamera en UAntwerpen zorgt voor testen voor luchtzuivering. Verder werden er kiemtesten en bewortelingsproeven uitgevoerd in samenwerking met Centexbel. Als laatste werden er stresstesten uitgevoerd. De testen met planten werden nog niet afgerond. Materialen (Centexbel): Er zal bekeken worden of de klimplanten die niet op de textielen hechten, vervangen moeten worden door andere soorten. Bij het WTCB is er slechts 1 textiel die niet geschikt blijkt voor de geselecteerde planten. Verder zal er tijdens de 5 e gebruikersgroep vergadering gevraagd worden wat de eisen zijn voor de structurele toepassing van textielen en/of er interesse is om samen te werken aan nieuwe producten. UAntwerpen: (hygro)thermie en luchtkwaliteit: UAntwerpen heeft geen nieuwe metingen uitgevoerd. In het voorjaar van 2018 zullen er wel nieuwe testen gebeuren. Deze toekomstplannen zullen voorgesteld worden op de 5 e gebruikersgroep vergadering. WP 3: Implementatie Case studies (opstarten en opvolgen) De partners hebben volgende werven opgevolgd: o Uitbreiding Institut des Arts et Metiers, Brussel VZW Groene gevels o Ecowerf, Leuven GroenT.A.C. (Mobilane) o Carmi, Korbeek-Lo - Ecoworks o Wolf Oil, Hemiksem Aquarella met het systeem van Muurtuin Mogelijke nieuwe werven: o Particuliere woning Gent 1: de vraag werd via het contactformulier op de website gesteld. o Particuliere woning Gent 2: de vraag werd gesteld aan PCS Vraag is of dit een interessante case is, aangezien er reeds werven werden opgevolgd van zowel Mobilane als Muurtuin. 3

4 Aangezien het om een eengezinswoning gaat, is het een andere situatie en is het toch interessant om op te volgen. Ter vervollediging van het lijstje zou het goed zijn om ook nog werven in uitvoering te bezoeken van Sempergreen en PlantDesign (de vraag zal opnieuw gesteld worden op de 5 e gebruikersgroep vergadering). WP 4: TO DO: nieuwe oproep op 5 e GGV Disseminatie Bouwunie: in het najaar organisatie van lezingen: renovatie van appartementen waarin groene wanden ook een rol kunnen spelen. Verder zijn er artikels verschenen van de werfverslagen en een verslag van de studiereis. NAV: er zal een artikel verschijnen over de Vooruit in Gent. Verder wordt er een infosessiereeks georganiseerd in het voorjaar van 2018 over groene daken en groene wanden. VCB: artikel over Nike is verschenen. AVBS: reeds artikels gepubliceerd over de verschillende werfbezoeken en een verslag van de studiereis. Zij zullen in samenwerking met PCS studiedagen organiseren. Mid-term Event: in het aanvraagdossier werd beschreven dat er een Mid-term Event georganiseerd zou worden. Dit event zal plaatsvinden na de 5 e gebruikersgroep vergadering (op 3 oktober bij Centexbel). Dit event is open voor iedereen. Aan de partners wordt alvast gevraagd om na te denken over de agenda en de locatie. Er wordt bij de leden nagevraagd indien het voor hen ok is dat het event bij PCS zal plaatsvinden. TO DO: alle partners stellen een lijst op met disseminatieopdrachten en denken na over de invulling van het Mid-term Event. - Varia Voorbereiding 5 e GGV: Alle betrokken partners bereiden hun presentatie voor. Verder wordt er ook gevraagd om per partner het overzicht van 2 jaar onderzoek door te sturen (lijsten met artikels, studiedagen, workshops, en indien van toepassing uitgevoerd onderzoek). TO DO: alle partners verzamelen de nodige informatie voor de 5 e GGV. WGIC Berlijn: De samenvatting van het congres in Berlijn werd overlopen. Geluidswanden spoorwegen Karl Clement: gezien de verontschuldiging van de Heer Karl Clement, wordt dit item naar de volgende partnervergadering verplaatst. 4

5 KPI s en Leverbaarheden: de KPI s en Leverbaarheden die vermeld worden in het aanvraagdossier werden overlopen. In september zullen de eerste twee jaren van het project aflopen en zal er een evaluatie zijn door VLAIO. Vooral KPI 3: bedrijfsspecifieke vervolgtrajecten zal opgevolgd moeten worden. TO DO: alle partners verzamelen de informatie voor het invullen van het tussentijds verslag van VLAIO (deadline 13/10/2017!) Website: er werden momenteel 23 aanvragen ontvangen via het contactformulier. Er wordt van de partners gevraagd om deze website af en toe te bezoeken en opmerkingen en/of aanpassingen door te geven. De presentaties en de verslagen van de vergaderingen zullen op de website geplaatst worden en niet meer via mail doorgestuurd. Er zal wel nog een mail worden verstuurd om te melden dat de documenten werden toegevoegd. SBO project EcoCities: het SBO project EcoCities werd ingediend net als de feedback op de commentaar van de experten die over het algemeen (zeer) positief was. De bedoeling is om o.a. de ecosysteemdiensten van groendaken en groene wanden te onderzoeken. De beslissing zal vallen in december. Indien het project wordt goedgekeurd, start het in januari 2018 voor 4 jaar. Moswand: zowel UAntwerpen als PCS hebben reeds contact gehad met een persoon die een moswand wil ontwikkelen. De bedoeling is om verschillende soorten mos op verschillende ondergronden te laten groeien. Vanuit het project is er geen subsidie mogelijk. Wel kunnen de partners hun expertise aanwenden, indien het project zich al in een eerste fase bevindt. Meer info op 5

6 TO-DO LIJST To do Verantwoordelijke Voorzien deadline WP 1: literatuurstudie: verslag en presentatie Voorbereiding 5 e GGV (lijst disseminatieopdrachten, presentaties, ) WP 3: oproep voor case studies + organisatie werfbezoeken Voorbereiding voortgangsverslag VLAIO (KPI s, Leverbaarheden, 1-op- 1 contacten, prestaties.) Stand van zaken op 20/09/2017 Ine Knoops 28/10/2016 Het verslag is klaar om te uploaden Alle partners 29/09/2017 Ine Knoops + alle 03/10/2017 partners Alle partners 13/10/2017 Voorbereiding Mid-term Event Alle partners Na de 5 e GGV en na invullen tussentijds verslag WP 1: organisatie in situ bezoeken Ine Knoops Wanneer de informatie zich aandient WP 4: disseminatieopdrachten Alle partners Continue Website aanpassen Ine Knoops Continue, in functie van doorgestuurde opmerkingen 6