Spreekbeurt door een scholier 2154 woorden 31 mei keer beoordeeld. Geschiedenis

Transcriptie

1 Spreekbeurt door een scholier 2154 woorden 31 mei keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoe zijn de Romeinen ontstaan? 600 voor Christus was Italië bewoond door verschillende volken. De Grieken hadden land in het zuiden van Italië, de stukken land op Carthagers Sicilië. Rome was van de Romeinen, deze werden ook wel Latijnen genoemd. Vele volken vochten tegen elkaar. Na lange strijd wonnen uiteindelijk de Romeinen. Zij werden steeds machtiger. Kaart van volken die in Italië woonden. Roze Carthagers, Paars de Grieken. 800 jaar later hadden de Romeinen al het land om de Middellandse Zee veroverd. Deze noemden ze toen Mare Nostrum, dat betekend; onze zee. In Nederland woonden toen Germaanse stammen. In het noorden woonden de Friezen, in het westen de Kanninefaten, in het oosten de Tubanten en net boven de Rijn de Bataven. Ongeveer 50 voor Christus drongen de Romeinen ons land binnen. Pompeï Na Rome is de stad Pompeï de meest bekende Romeinse stad. Dat komt omdat deze stad in 79 na Christus door een uitbarsting van een vulkaan onder 3 meter as bedolven werd. Daardoor is er veel bewaard gebleven van deze Romeinse stad. Later hebben archeologen de stad opgegraven. De vulkaan staat er natuurlijk nog steeds. Het is de Vesuvius. De 17 jarige schrijver Plinius logeerde bij zijn oom toen de Vesuvius uitbarstte. Hij schreef een brief aan zijn neef, hij is de enige die het opgeschreven heeft; Op 24 augustus, rond 1 uur 's middags, maakte mijn moeder mijn oom op een rare wolk opmerkzaam. We begrepen eerst niet, maar later wel dat deze van de Vesuvius kwam. De wolk leek op een pijnboom, omdat hij eerst hoog opsteeg als een stam en daarna in takken uiteen waaide. Van de mensen die in Pompei woonden zijn er omgekomen tijdens de uitbarsting. Doordat er veel van Pompei bewaard is gebleven, zijn we veel te weten gekomen van de Romeinen. Rechten Rome werd bestuurd door een koning, maar in 509 voor Christus werd deze weggejaagd. Du toen werd Rome een Republiek. Daarom werd het land bestuurd door de Senaat. De Senaat telde aan het begin 300 mannen. Het waren allemaal rijke mannen, deze noemden ze Patriciërs. De senaat werd geleid door 2 mannen die heetten consuls. Die 2 mannen waren in oorlogstijd de baas van het leger, minister van justitie Pagina 1 van 6

2 en minister - president. De 2 consuls werden ieder jaar gekozen door de mannelijke burgers in Rome. Want vrouwen, slaven en buitenlanders mochten niet stemmen. De burgers die mochten stemmen kozen niet alleen leiders (consuls), maar ook rechters (praetors), beheerders van het geld (quaestors), verantwoordelijken voor openbare werken (aediles) en boekenkeurders (censors). Bekende keizers Julius Caesar Julius Caesar leefde van 100 voor Christus tot 44 voor Christus. Eerst was hij advocaat, later werd hij staatsman, veldheer en schrijver. Hij veroverde met zijn leger in 50 v. Christus Gallië. Dat land heet nu Frankrijk. Ook andere gebieden wist hij te veroveren. Hij keerde terug naar Rome en wilde alleen de baas zijn. Hij vond zichzelf een keizer en probeerde alleen te regeren. Julius Caesar voerde ook een nieuwe jaartelling in. Julius Caesar voerde ook een nieuwe kalender in. Het jaar kreeg nu 365 dagen en om de vier jaar kwam er een schrikkeljaar (1 dag extra). De laatste dag van het jaar was dus 28 februari (of 29 februari bij een schrikkeljaar). December was dus niet de laatste maand, maar de tiende maand. (december = deci = 10) De maand waarin Caesar geboren was, werd ter ere van hem "juli" genoemd. Op een gegeven moment werd Julius Caesar een soort dictator, hij probeerde dan ook de senaat buiten werking te zetten. Dat pikte de Senaat niet en toen de senaat en Caesar een vergadering hadden werd Caesar neergestoken. Deze liep 23 dolksteken op. Hij overleed door bloedverlies. Gaius Julius Caesar Octavianus (Augustus) Na Caesars dood wilde de mensen graag 1 baas houden Vanaf nu was de tijd van de Republiek ten einde. Er kwamen nu voor het eerst keizers die alleen de macht in handen hadden. De beroemdste keizer in de Romeinse geschiedenis was de keizer die na Julius Caesar kwam. Het was zijn pleegzoon Gaius Julius Caesar Octavianus. Hij was keizer van 27 v. Chr. tot 14 na Christus. (Dus 41 jaar keizer) Octavianus zorgde voor vrede in zijn eigen land. De provincies (gebieden zoals het zuiden van Nederland) werden nu ook beter bestuurd. Vanaf nu af aan zou er een lange periode van vrede in West-Europa zijn. Die periode in de Romeinse geschiedenis wordt de "Pax Romana" genoemd (Romeinse vrede). Oorlog met de Carthagers, Hannibal Barkas Hannibal Barkas was een Carthaagse generaal. Hij groeide op in de legerkampen van zijn adoptievader Hamilcar Barkas. Zijn vader was generaal en had gedeeltelijk Spanje en Portugal veroverd. Toen Hamilcar stierf, was Hannibal al volwassen, maar nog niet oud genoeg. Daarom nam zijn oom Hasdrubal het over. Hasdrubal werd vermoord en Hannibal nam de macht over. Hij was heel populair bij de soldaten omdat hij leefde als een soldaat, hij heeft nooit van zijn leven in een bed geslapen. Een van zijn eerste daden was de stad Saguntum aan te vallen en in te nemen. De stad lag ten zuiden van de Elbro. Hierna verklaarde Rome de oorlog aan Carthago. Pagina 2 van 6

3 Hannibal wilde olifanten uit India te halen, om in Italië te vechten. Dat lukte. Hij ging over de Alpen. Van de 37 olifanten overleefden een paar de tocht over de Alpen. Vanwege de kou. Hij verloor ook veel manschappen. Toen hij in Italië aankwam versloeg hij het ene Romeinse leger na het andere. De Romeinen Carthago aan en Hannibal werd teruggeroepen. Hannibal landde in Noord-Afrika en marcheerde naar de Romeinen, die naar hem toe kwamen. Ze ontmoetten elkaar bij de plaats Zama. Hannibal won die strijd, maar een paar dagen later vielen de Romeinen weer aan. Deze keer wonnen de Romeinen. Hannibal vluchtte naar Syrië. Toen hij hoorde dat zijn broer was vermoord, pleegde hij zelfmoord. Handel In de beginjaren van de Republiek werden er alleen spullen in het eigen land gehandeld, maar in de 2de eeuw na Christus werd in dat hele Romeinse rijk gedaan. Hierboven staan de belangrijkste handelsproducten uit die tijd. (Helaas werden slaven gezien als voorwerpen) Dankzij de handel in die producten kwam er geld in omloop en kwamen er goede wegen. Eten Vooral in de winter was het moeilijk om verse groente en vers fruit te eten, want het was er gewoon niet. Het voedsel was moeilijk te bewaren. Er waren wel manieren om het voedsel wat langer te kunnen bewaren, zoals drogen, roken, inzouten of inmaken. Toch aten veel Romeinen vaak bijna bedorven voedsel. Daarom hielden de Romeinen van sausjes. Deze sausjes zorgden een beetje voor een aangename smaak. In de morgen aten de Romeinen water en brood. Het middageten bestond uit vlees, vis, fruit en wijn. De Rijke Romein ging al om 2 of 3 uur 's middags naar huis. Dan begon het diner, de hoofdmaaltijd. Het diner duurde vaak meerdere uren. Soms waren er vrienden uitgenodigd die mee aten. Men kleedde zich om voor het diner en men at liggend op een bank. De Romeinen gebruikten geen vorken, dus na het eten wasten ze hun handen. Het diner Meestal kookten de slaven. Ieder gezin had wel een slaaf. Slaven kookten in ovens of op een fornuis. Groenten en kruiden werden opgehangen om te drogen. Er stonden altijd wel een paar grote vaten van aardewerk waarin meel, wijn, vlees of gedroogde groenten bewaard werden. Arme Romeinen hadden geen keuken en kochten alles op straat. Omdat ze geen keuken hadden. landbouw Hierboven zijn producten afgebeeld, die door Romeinse boeren verbouwd werden. Een groot boerenbedrijf werd een villa genoemd. Rijke Romeinen bezaten meerdere boerderijen en lieten het werk over aan opzichters en slaven. Pagina 3 van 6

4 In de steden wilden mensen graag fijne groente, fruit en vlees, wat op de Villa s werd verbouwd. Zo konden de Villa eigenaren een grote winsten maken. Overzicht van het jaar Januari: wijnranken snoeien Maart: olijfbomen enten Juli: oogsten Oktober: druiven plukken November: tarwe inzaaien December: Olijven plukken Het Romeinse leger Het leger bestond uit twee delen: de legioenen en de hulptroepen De legioenen De Legionairs (soldaten) waren goed getrainde Romeinse soldaten met veel wapens en goede bescherming. Elk legioen bestond uit ongeveer man. Het Romeinse leger had tussen de 25 en 35 legioenen. Een legioen van man was onderverdeeld in kleinere groepen. Die kleinere groepen heetten de centuriën. De leider van zo'n groep heette de Centurio(n) (Zie ook plaatje) 1 Centurie bestond uit ongeveer 83 man. 6 Centuriën bij elkaar noemde men een cohort. 10 cohorten samen vormden een legioen. 1 Cohort was ongeveer 500 soldaten. De legioenen waren meestal te vinden bij de grens van het Romeinse Rijk. De grens moest goed verdedigd worden. De Romeinse burgers waren niet verplicht om in het legioen te gaan. Veel Romeinse mannen gingen toch vrijwillig zo'n 20 tot 25 jaar als legionair op pad. De Romeinse keizer zorgde natuurlijk goed voor zijn vrijwillige soldaten. Als legionairs niet vochten of trainden, bouwden ze Romeinse villa's of wegen. Veel arme burgers gingen het leger in. Dan wisten ze zeker dat ze een goed salaris kregen. Hulptroepen De hulptroepen van het leger waren geen Romeinse soldaten, maar andere mensen uit bijvoorbeeld overwonnen gebieden. Er waren genoeg Germaanse jongens die wel in het Romeinse leger wilden gaan. Ze kregen wel salaris, maar minder dan de echte Romeinse soldaten. De niet-romeinse soldaten moesten ook langer in dienst, maar kregen na afloop van hun lange soldaattijd een beloning: vanaf dan waren zij officieel een Romein. Ze hadden dan dezelfde rechten. De hulptroepen werden trouwens steeds belangrijker, omdat het Romeinse Rijk erg groot was. Er waren dus veel soldaten nodig. Het badhuis In elke stad was wel een badhuis te vinden. Badhuizen waren een soort zwembaden, de Romeinen noemde ze Thermen. Rijke mensen hadden ook thuis een bad, maar ze gingen er voor de gezellig naartoe. Behalve dat er koude en warme baden waren, was er ook een sportterrein. Hier werden balspellen gedaan en er werd met gewichten getraind. Slaven stookten naast het bad onder de grond vuur zodat het bad warm bleef. Pagina 4 van 6

5 Er waren ook aparte ruimtes voor de mannen en de vrouwen. Geld, Cijfers en Schrijven Schrijven De Romeinen hadden een schrift dat erg leek op dat van de Grieken. Er werd geschreven met een stylus, dat is een soort houten pen met een scherpe kant en een stompe kant. Met de scherpe kant schreef men in een waslaagje, met de stompe kant kon men het weer uitvegen Wetten en belangrijke dingen schreef men op papyrus. Papyrus was erg duur. Als je het schrijven oefende, moest je oefenen op een houten plankje. Daar zat een zacht laagje overheen. (Dat was een waslaagje) Het Romeinse Alfabet heeft 25 letters. Sommige letters hebben ze niet. Cijfers De Latijnse cijfers zijn ook niet verdwenen. Hiernaast zie je een klok met Romeinse cijfers. Ieder getal kon opgeschreven worden door letters te gebruiken. De letter "X" betekende het getal 10. De letter "V" was het getal 5. Het getal 15 werd dan "XV" (10 + 5). Door een kleiner getal eerst te noemen, wist men dat je dat kleine getal eraf moest halen. Bijvoorbeeld : IV = 5-1 of IX = 10-1 = 9 Geld Behalve het alfabet brachten de Romeinen nog iets nieuws in de veroverde gebieden in Europa: munten. Voor de Romeinse tijd waren er geen munten. Om iets te kunnen kopen, moest je iets anders ruilen. Een kledingstuk kon men dus op de markt ruilen tegen een mes. Maar de Romeinen hadden geld nodig om hun enorme legers te betalen. Alle munten hadden aan 1 kant de afbeelding van de keizer. De munt met de laagste waarde heette de "as". Daarna kwamen de "dupondius"die was 2 as waard, de "sestertius" deze was 4 as waard, de "denarius" was 16 die as waard en ten slotte de "aureus" deze was 100 as. Alle munten hadden aan een kant de afbeelding van de keizer. Het Colosseum Het Colosseum is een Amfitheater. Dit staat in Rome. Het is een grote, ronde arena. Het programma was meestal: s morgens jachtpartijen, rond lunchtijd openbare terechtstellingen en in de middag waren er gladiatorengevechten. Rond de middag waren er soms ook minder bloederige voorstellingen, zoals acrobaten en fluitspelers maar deze trokken minder bezoekers, mede omdat de meeste Romeinen in de middag een middagdutje deden. Maar soms werden er ook poëzie- atletiek- of muziekwedstrijden georganiseerd. Het Colosseum werd in 80 na Chr. door een keizer geopend. Er konden mensen in. Het was zó gebouwd dat iedereen er in een paar minuten uit kon zijn. Waarschijnlijk konden ze met een groot zeil de bovenkant dicht maken. Circus Maximus In Circus Maximus waren volgens de berekeningen zitplaatsen. Er werden paarden gemend. Wagenmenners waren jonge mannen die in wagens door 4 paarden getrokken werden. Ze droegen de Pagina 5 van 6

6 kleur van hun team. De teams moesten 7 rondjes maken. De wagenmenners bonden de teugels van de paarden om hun middel, zodat ze niet uit zijn handen konden glippen. Maar de strijdwagens waren erg licht en als de wagenmenners er vanaf vielen, werden ze op de grond verder gesleept. Er stierven er dan ook veel. Er werd ook op de Wagenmenners gewed. Je kon dan ook, als wagenmenner, miljonair worden. Pagina 6 van 6