Haarlem-IJmond. Concept Vervoerplan

Transcriptie

1 Haarlem-IJmond Concept Vervoerplan 2019

2 Concessie Haarlem-IJmond Concept Aanpassingen per 28 april 2019 Auteur: R.J. Oosting Datum: Versie: 1.3 2

3 Inhoudsopgave HOOFDSTUK TITEL BLADZIJDE 1 Inleiding Leeswijzer Highlights nieuwe concessie Haarlem-IJmond 4 2 Evaluatie dienstregeling Algemene kenmerken concessie Haarlem-IJmond Ontwikkeling vervoer in oktober Evaluatie vervoervraag en aanbod per lijn Wijzigingen in de dienstregeling per 28 april Inleiding Deelgebied Beverwijk Heemskerk Uitgeest Wijk aan Zee Deelgebied IJmuiden Velsen-Zuid Santpoort-Noord Deelgebied Haarlem Velserbroek Spaarndam Halfweg Deelgebied Heemstede Bloemendaal Zandvoort 40 Bijlage 1 Afwijkende dienstregeling tijdens feestdagen en vakanties 42 Bijlage 2 Bezetting per lijn november

4 Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1 Leeswijzer Voor u ligt het nieuwe vervoerplan van de concessie Haarlem-IJmond De concessie is ingegaan op 3 september 2017 zodat nu, na ruim een jaar zicht is op de eerste resultaten. In dit eerste hoofdstuk worden de highlights weergegeven van de vernieuwingen in de nieuwe concessie. In hoofdstuk 2 wordt de huidige dienstregeling geëvalueerd op basis van de eerste ervaringen. Er wordt een beeld gegeven van de belangrijkste kenmerken van de concessie. Tevens wordt de ontwikkeling per buslijn getoond voor de periode vanaf 2012, dus vóór de aanbesteding van de concessie. Ook wordt weergegeven wat de verhouding is tussen de omvang van het aantal reizigers en de geboden capaciteit per lijn. In hoofdstuk 3 wordt een aantal voorstellen gedaan voor een wijziging van de dienstregeling of route op enkele lijnen. 1.2 Highlights nieuwe concessie Haarlem-IJmond In de nieuwe concessie Haarlem-IJmond zijn enkele belangrijke wijzigingen doorgevoerd ten opzichte van het daarvoor aanwezige netwerk: - Een vernieuwd openbaar vervoer netwerk dat er op gericht is om een flinke groei van het aantal reizigerskilometers te bewerkstelligen. - Diverse extra voorzieningen ten opzichte van het eisenpakket in de aanbesteding van de concessie: o Extra ritten op alle verbindende lijnen in de concessie o Een tiental aanvullende lijnen die ervoor zorgen dat alle wijken en kernen worden bediend met lijngebonden openbaar vervoer o Een groter aanbod aan ritten in de spitsuren op een tiental buslijnen - Er zijn twee R-netlijnen gaan rijden tussen IJmuiden enerzijds en Haarlem en Amsterdam Sloterdijk anderzijds - Het R-net tussen IJmuiden en Haarlem rijdt op alle dagen van de week zowel overdag als s nachts - Inzet van verschillende typen bussen, afgestemd op de vraag. Er rijden buurtbussen voor 8 passagiers, midibussen met 16 zitplaatsen, standaardbussen van 12 meter met ca zitplaatsen en extra lange 15-meterbussen met 53 zitplaatsen. - Instroom van de eerste 8 elektrisch aangedreven voertuigen die vooral dienstdoen in Haarlem. De midibussen zullen medio 2019 ook elektrisch aangedreven worden. 4

5 Hoofdstuk 2 Evaluatie dienstregeling Algemene kenmerken concessie Haarlem-IJmond Connexxion verzorgt in de concessie Haarlem-IJmond het openbaar vervoer in de gemeenten Beverwijk, Bloemendaal, Heemskerk, Heemstede, Haarlem, Uitgeest, Velsen en Zandvoort met uitlopende lijnen naar de gemeenten Amsterdam, Castricum, Haarlemmermeer. Onderstaande afbeelding geeft een indruk van de belangrijkste corridors in de concessie. Het aantal reizigers is het grootst op de lijnen binnen Haarlem en tussen Haarlem en IJmuiden. Afbeelding 1: belangrijkste verplaatsingspatronen (1 e jaar van de concessie sep 2017 aug 2018): Het lijnennet van de concessie Haarlem-IJmond omvat de volgende lijnen: 2. Haarlem Spaarnwoude Station Delftplein/Spaarne Gasthuis 3. Haarlem Schalkwijk Station Velserbroek IJmuiden Dennekoplaan 4. Haarlem Schalkwijk Heemstede De Glip Station Heemstede-Aerdenhout 7. Station Heemstede-Aerdenhout Heemstede Spaarne Gasthuis 8. Haarlem Station Hogeschool Inholland 9. Vogelenzang Station Heemstede-Aerdenhout 14. Hillegom Station Bennebroek Heemstede Haarlem Spaarndam Buitenhuizen Pont 5

6 15. Haarlem Station Waarderpolder 71. Beverwijk Station Uitgeest Station 72. Beverwijk Station Heemskerk Centrum 73. Haarlem Schalkwijk Station Velserbroek Beverwijk Station Uitgeest Station 74. IJmuiden Beverwijk Station Heemskerk Centrum 76. Beverwijk Station Beverwijk Bazaar 78. Beverwijk Station Wijk aan Zee 79. Beverwijk Station Heemskerk Castricum 80. Zandvoort Station Heemstede-Aerdenhout Haarlem Amsterdam Busst. Elandsgracht 81. Zandvoort Bloemendaal Strand Haarlem Station 82. IJmuiden Sluisplein DFDS Amsterdam Sloterdijk 84. Zandvoort Bloemendaal Strand Haarlem Station (zomerlijn) 382. R-Net IJmuiden aan Zee Amsterdam Westpoort Amsterdam Sloterdijk 385. R-Net Haarlem Station IJmuiden 481. Buurtbus Bloemendaal Santpoort 567. Haarlem Cruquius Paswerk 680. Zwanenburg Haarlem Heemstede Aerdenhout N30. Amsterdam Bijlmer/ArenA Schiphol Hoofddorp Haarlem Station IJmuiden Dennekoplaan N80. Amsterdam Leidseplein Haarlem Station IJmuiden Dennekoplaan Het grootste aantal reizigers wordt vervoerd in de ochtendspits. Ook in de middagspits is het druk in de meeste buslijnen. In onderstaande grafiek is te zien welke lijn in die periodes de hoogste bezettingsgraad heeft (gemeten op het drukste deeltraject). 6

7 Afbeelding 2: Bezettingsgraad van de buslijnen in de spitsuren Het spits en dalpatroon van alle lijnen gezamenlijk is te zien in afbeelding 3. Met een getrokken lijn is de maximale bezetting van alle lijnen te zien (gemeten op een gemiddelde werkdag). De verticale balken geven aan hoeveel zitplaatsen er in totaal worden geboden per uurblok. Overigens wordt bij het bepalen van de geboden vervoercapaciteit uitgegaan van 5/7 maal het aantal zitplaatsen in de bus. Er is dan voldoende reden om aan te nemen dat aan de eis van zitplaatsgarantie in de daluren voldaan kan worden. Afbeelding 3: Zitplaatscapaciteit (x 5/7) versus bezetting (gemiddeld per werkdag) op alle buslijnen op het drukste punt. 7

8 Opvallend is dat bij de drukste 20 bushaltes net iets meer dan de helft van alle reizigers instappen op een gemiddelde werkdag. Dit is te zien in onderstaande afbeelding 4. Afbeelding 4: Aandeel in check-ins van de bushaltes in Haarlem-IJmond CHECK-INS PER HALTE IN HAARLEM-IJMOND, 2018 Heemstede, Stat.Heemstede-Aerdenh. 1% Haarlem, Tempeliersstraat 2% IJmuiden, Zwaanstraat 2% Haarlem, Julianapark IJmuiden, Plein % 2% IJmuiden, Marktplein 2% Haarlem, Delftplein/Spaarne Gasth. 2% Haarlem, Winkelc. Marsmanplein 2% Haarlem, Minahassastraat 2% Haarlem, Turfmarkt 1% Uitgeest, Station 1% Amsterdam, Stat. De Vlugtlaan 1% IJmuiden, Zeewijkplein 1% Haarlem, NOVA college 1% Zandvoort, Centrum 1% Haarlem, Schalkwijk Centrum 1% Beverwijk, Station 4% Haarlem, Centrum/Verwulft 4% Amsterdam, Station Sloterdijk 4% Haarlem, Station 16% Overige haltes 49% De drukste haltes zijn vooral de stations, stads(winkel)centra en schoollocaties in de regio. Aan de uitlopende buslijnen is het busstation bij Amsterdam, Station Sloterdijk de drukste locatie. 8

9 Hieronder worden de belangrijkste overstaphaltes onder elkaar gezet. Het betreft hier de overstappers in het jaar 2018 van bus op bus op het lijnennet van Connexxion. Opvallend, maar niet onverwacht, is de dominante rol van Station Haarlem in deze lijst. Afbeelding 5: Belangrijkste overstaphaltes in Haarlem-IJmond (incl. overstappen op lijnen van de concessie AML in Haarlem) Haarlem, Station Beverwijk, Station Haarlem, Houtplein + Tempeliersstraat Haarlem, Centrum/Verwulft Haarlem, Delftplein/Spaarne Gasth Haarlem, Europaweg/Schipholweg IJmuiden, Plein Haarlem, Schalkwijk Centrum Haarlem, Schipholweg/Europaweg IJmuiden, Marktplein Seizoenseffect (gemeten in de periode sep 2017 aug 2018) Op bladzijde 7 is te zien dat er op een werkdag in de spits meer reizigers zijn dan in de daluren. Als we het gehele jaar bezien, zijn er ook drukke en minder drukke periodes. De volgende afbeelding geeft nadere informatie over het eerste jaar. In de periode november tot en met maart is het aantal reizigers beduidend hoger dan in de zomerperiode. Ondanks dat Haarlem-IJmond als regio aan de kust gelegen is en de zomer extreem mooi was, is de winterperiode maatgevend. Op lijnniveau kan natuurlijk sprake zijn van een andere verdeling van drukke en minder drukke periodes in het jaar. Afbeelding 6: aantal reizigerskilometers per maand in eerste concessie jaar (x 1.000) (sep 2017 aug 2018) 2.2 Ontwikkeling vervoer in oktober Op de volgende bladzijde staan enkele afbeeldingen die een beeld geven van de ontwikkeling van het vervoer in de afgelopen drie jaren. Om gebruik te kunnen maken van chipkaartcijfers is gekozen voor de maand oktober zodat cijfers van drie jaren (2016, 2017 en 2018) beschikbaar zijn. Het gebruik van papieren kaartjes is in die periode meer en meer vervangen door de chipkaart. Het aantal reizigers- 9

10 kilometers en ook het aantal ritten laten een flinke groei zien in deze periode van ongeveer 25%. Daarbij moet wel bedacht worden dat in oktober 2016 de Velsertunnel afgesloten was, waardoor er toen minder reizigers waren. De opbrengsten ontwikkelingen zich ook positief, ruim 10%, wel is de groei daar lager dan in de overige grafieken. Dit verschil wordt onder andere veroorzaakt door de introductie van de SOV-kaart voor MBO-studenten waardoor de inkomsten uit deze doelgroep in deze concessie zijn teruggelopen. Ook de invoering van cashless openbaar vervoer heeft geleid tot een rem op de opbrengstengroei. Afbeelding 7: Aantal reizigerskilometers (x 1.000) in oktober Afbeelding 8: omvang van de opbrengsten (x 1.000) in oktober Afbeelding 9: Aantal ritten, o.b.v. check-ins (x 1.000) in oktober

11 Op lijnniveau wordt hieronder ingezoomd op de maanden oktober 2017 en oktober 2018 (alleen de werkdagen). Vanwege de leesbaarheid van de grafieken is het lijnennet verdeeld in twee clusters: in de eerste grafiek (afbeelding 10a) de 7 lijnen met veel reizigerskilometers. Vervolgens in afbeelding 10b de lijnen met minder reizigerskilometers per maand. Afbeelding 10a: Ontwikkeling aantal reizigerskilometers per lijn in Haarlem-IJmond (7 drukste lijnen, werkdagen) Ontwikkeling reizigerskilometers per lijn in Haarlem-IJmond okt 2017 t.o.v. okt / / okt okt Op lijn 2 en lijn 80 is de busdienst verstoord door omleidingen en wegwerkzaamheden. Daardoor blijft het aantal reizigers hier wat achter. De overige lijnen laten een flinke groei zien. De grootste groei (in absolute zin) vinden we bij R-net lijn 382. Maar ook R-net lijn 385, met dank aan de nieuwe vrije infrastructuur, en lijn 8 / 81 laten mooie groeicijfers zien. De R-netlijnen groeien met ruim 5%. De lijnen 8 / 81 groeien, vanwege een toenemend aantal studenten, zelfs met 17%. Op de overige, kleinere lijnen is een wisselend resultaat te zien. De drukkere lijnen 74 en 79 laten een redelijke groei zien. Bij lijn 74 kan nog sprake zijn van herstel van het reizigersvervoer na de heropening van de Velsertunnel. Ook lijn 15 naar de Waarderpolder en de buurtbus in Bloemendaal Santpoort kennen mooie groeicijfers. De overige lijnen ontwikkelen zich minder gunstig. De nieuwe nachtlijn N30 tussen IJmuiden en Haarlem is in een jaar tijd fors gegroeid. Dit gaat deels ten koste van nachtlijn N80. 11

12 Afbeelding 10b: Ontwikkeling aantal reizigerskilometers per lijn in Haarlem-IJmond (overige lijnen, werkdagen) Ontwikkeling reizigerskilometers per lijn in Haarlem- IJmond okt okt / 9 / N30 N80 14 okt okt

13 2.3 Evaluatie vervoervraag en aanbod per lijn Bij de evaluatie van de dienstregeling op lijnniveau wordt onder meer gebruik gemaakt van een gangbare richtlijn als norm voor een goede bezetting van een gezonde buslijn. Zo worden de diverse lijnen onderling beter vergelijkbaar. Bij de analyse wordt de volgende norm gehanteerd. Deze is ook gebruikt bij de in opdracht van de provincie opgestelde Vervoerschets Haarlem-IJmond in april Stroomlijnen Bezetting op een gemiddelde dag op de drukste doorsnede ma t/m vr zaterdag zondag Uurdienst Uurdienst met halfuurdienst in spitsuren 600 Halfuurdienst overdag Halfuurdienst met kwartierdienst in spitsuren 1200 Kwartierdienst overdag Kwartierdienst met 10-minutendienst in spitsuren minutendienst overdag Aanvullende lijnen Bezetting op een gemiddelde dag op de drukste doorsnede ma t/m vr zaterdag zondag Uurdienst Uurdienst met halfuurdienst in spitsuren 500 Halfuurdienst overdag * Kwartierdienst overdag* 1400* * aanvullende richtlijn van Connexxion De bezetting van de buslijn wordt gemeten op een gemiddelde dag waarbij het aantal reizigers in beide richtingen bij elkaar wordt opgeteld op het drukste telpunt. Hiervoor worden de check-in gegevens gebruikt van de maand november. Als maat voor een voldoende grote vervoercapaciteit van de bus wordt 5/7 e van het aantal zitplaatsen aangehouden. Er is dan voldoende reden om aan te nemen dat aan de eis van zitplaatsgarantie in de daluren voldaan kan worden. Voor deze analyse zijn de vervoerscijfers verzameld van de jaren 2012, 2017 en 2018, steeds van de novemberperiode. In 2012 zijn dat de gegevens uit de chauffeurstelling, in 2017 en 2018 zijn dat de check-in gegevens van de chipkaart (papieren kaartsoorten zijn in deze jaren dus buiten beschouwing gelaten). Voor 2012 is gekozen om de huidige concessie te kunnen vergelijken met een kenmerkende situatie in de voorafgaande concessieperiode. De gegevens uit het jaar 2012 zijn eerder ook gebruikt bij de analyse ten behoeve van de hiervoor genoemde Vervoerschets Haarlem-IJmond die de basis vormde voor de bestekken van de aanbesteding. De cijfers van alle lijnen en alle periodes vormen samen een flinke tabel. Deze is opgenomen als bijlage 2 bij dit vervoerplan. Overigens zijn de cijfers van de werkdagen in de zomerperiode (augustus 2018) hier ook opgenomen. Hieronder wordt bij de beschrijving per lijn steeds naar deze tabel verwezen. Ook wordt per lijn een vergelijking gemaakt tussen de vervoersvraag in november 2018 en de geboden capaciteit. Dit geeft een beeld van de effectiviteit van de ingezette voertuigen en dienstregelinguren. 13

14 Omwille van de leesbaarheid worden de diverse lijnen op volgorde van het lijnnummer beschreven. Lijn 2. Haarlem Spaarnwoude Station Delftplein Spaarne Gasthuis Lijn 2 rijdt het gehele traject binnen de gemeente Haarlem en fungeert daardoor als een echte stadsdienst. Sinds april 2018 rijden hier elektrisch aangedreven 12 meter lange bussen. De exploitatie wordt gehinderd door uitgebreide wegwerkzaamheden op de route. Hierdoor is er al enkele jaren sprake van omleidingen wat een negatief effect heeft op het aantal passagiers. Dat blijkt ook uit de cijfers in bijlage 2. Te zien is dat de bezetting van lijn 2 in 2012 duidelijk hoger is dan in latere jaren. Indertijd is de frequentie dan ook verlaagd van 6x naar 4x per uur. Onderstaande afbeelding 11 geeft aan wat de omvang is van de vervoersvraag per uurblok op werkdagen in relatie tot de zitplaatscapaciteit in de bus. Het betreft hier de cijfers van de beide rijrichtingen bij elkaar opgeteld. De basisfrequentie overdag is een kwartierdienst en dat voldoet goed ten opzichte van het aanbod aan passagiers. In de drukste spitsperiode en spitsrichting wordt een extra busrit geboden in Haarlem-Noord. Dit voldoet goed, hoewel er het laatste jaar ook klachten zijn over de volle bussen in de ochtendspits tussen station en de scholen in Noord (CIOS e.d.). Nagegaan moet worden of er extra ritten toegevoegd kunnen worden in de ochtendspits. Afbeelding 11: maximale bezetting op lijn 2 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (totaal van beide richtingen). In de zomervakantieperiode zakt het vervoer op lijn 2 in. Dat is begrijpelijk omdat de reizigers op lijn 2 vaak maar een korte afstand reizen en de fiets dan ook aantrekkelijk is. Overwogen zou kunnen worden om de frequentie in de zomervakantie te verlagen tot een halfuurdienst. 14

15 Lijn 3. Haarlem Schalkwijk Station Velserbroek IJmuiden Dennekoplaan Lijn 3 is een langgerekte ontsluitende buslijn die het vervoergebied doorkruist. Op het traject Schalkwijk Centrum Station fungeert lijn 3 als onderliggend, ontsluitend net ten opzichte van R- netlijn 300. Lijn 3 rijdt hier elk kwartier. In Haarlem-Noord en IJmuiden fungeert lijn 3 als onderliggend net ten opzichte van R-netlijn 385. In IJmuiden rijdt lijn 3 elk halfuur. Zoals in bijlage 2 te zien is, voldoet de bezetting van lijn 3 op werkdagen op de beide uiteinden niet geheel aan de norm voor de huidige frequentie. In Schalkwijk neemt het vervoer zelfs enigszins af. Lijn 3 loopt hier ook risico doordat het Spaarne Gasthuis in de toekomst aangepast wordt. De ingang van het ziekenhuis komt waarschijnlijk aan de zijde van de Europaweg te liggen en niet meer aan de Boerhaavelaan waar lijn 3 een halte heeft. Een verdere daling van het vervoer is niet ondenkbaar, als bezoekers aan het ziekenhuis in de toekomst met lijn 73 gaan reizen. In IJmuiden is het vervoer toegenomen, onder andere door het verlengen van de route van het oude eindpunt Rotonde Stadspark naar Zeewijk en het nieuwe eindpunt Dennekoplaan. Maar in absolute zin komt het aantal reizigers lang niet aan de norm die hier voor een halfuurdienst geldt. De onderstaande cijfers geven een beeld van het aantal instappers op de haltes in IJmuiden. Gemiddeld aantal instappers lijn 3 op een werkdag in maart 2018 (cursief weergegeven zijn de haltes aan de verlenging van de route in de nieuwe concessie): Dennekoplaan 17 Scheiberglaan 4 Zeewijkplein 36 Sporthal 16 Zwaanstraat 34 Rotonde Stadspark 20 Scheldestraat 21 Marktplein 42 Velserduinweg 12 Plein Zeeweg 11 Heerenduinweg 7 Totaal 282 Op het nieuwe traject door Zeewijk stappen op een gemiddelde werkdag ruim 100 reizigers in. Ter vergelijking: lijn 382 kent hier 300 instappers en lijn 385 zelfs 600 instappers op een gemiddelde werkdag. Lijn 3 heeft in IJmuiden veel concurrentie van de R-netlijnen 382 en 385. De extra investering in het verlengen van de route rendeert op deze manier niet. De functie die lijn 3 zou moeten vervullen in het lokale vervoer komt niet uit de verf. De bussen op het R-net rijden zo frequent dat reizigers het voor lief nemen dat deze bussen niet op alle haltes stoppen. De volgende cijfers illustreren dit: lijn 3, die het centrum van IJmuiden met 3 haltes bedient, kent per werkdag 32 instappers richting Zeewijk. Lijn 382 kent er 78 en lijn 385 zelfs 113 instappers per dag (gemiddelde werkdag, maart 2018). 15

16 Het opheffen van lijn 3 op het nieuwe traject, zou consequenties hebben voor de haltes Scheiberglaan en Sporthal, omdat hier geen R-netlijnen stoppen. Maar van de halte Scheiberglaan wordt nauwelijks gebruik gemaakt. Van de halte Sporthal wordt beperkt gebruik gemaakt, een alternatieve halte ligt op 300 à 400 meter afstand. Voor de reizigers vanaf de haltes in Zeewijk geldt dat ze niet meer rechtstreeks naar Velserbroek kunnen reizen of naar sommige haltes in Haarlem. Door de hoge frequentie van het R-net zal de overstap die voortaan benodigd is, altijd met een korte wachttijd zijn, zodat dit geen groot bezwaar hoeft te zijn. Lijn 3 laat hoge vervoerscijfers zien op het traject in Haarlem-Noord en in iets mindere mate in de Velserbroek. Hier rijdt lijn 3 grotendeels parallel aan lijn 73 die ook zeer goed bezet is. In onderstaande afbeelding 12 is te zien dat lijn 3 vooral in de spitsuren zeer veel reizigers trekt. In de ochtendspits in Haarlem-Noord moeten veel reizigers genoegen nemen met een staanplaats. Afbeelding 12: maximale bezetting op lijn 3 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (totaal van beide richtingen). Bij calamiteiten of rituitval komt het helaas voor dat reizigers niet mee kunnen met de gewenste busrit omdat de bus al vol zit. Deze situatie is ongewenst en om die reden wordt er sinds 9 december 2018 een extra rit in de ochtendspits geboden op lijn 3. Er wordt onderzocht hoe de vervoercapaciteit verder verhoogd kan worden in Haarlem-Noord in de spitsperiode. Hiermee kan ook toekomstige vervoersgroei gefaciliteerd worden. In de zomervakantieperiode (7 weken) is het aantal reizigers in Haarlem-Noord beduidend lager dan in de rest van het jaar. Een kwartierdienst is dan voldoende. In het weekend ontwikkelt lijn 3 zich in het algemeen positief. Lijn 3 voldoet dan goed aan de norm. In Haarlem-Noord wordt ook in het weekend de norm zelfs ruim overschreden. Een uitbreiding van de frequentie voor lijn 3 en/of lijn 73 ligt voor de hand. Beide lijnen hebben elk voldoende reizigers voor een kwartierdienst overdag. 16

17 Lijn 4. Haarlem Schalkwijk Heemstede De Glip Station Heemstede-Aerdenhout Lijn 4 is een ontsluitende buslijn in Heemstede die ieder uur een verbinding biedt naar de knooppunten Haarlem Schalkwijk en Station Heemstede-Aerdenhout. Tussen Heemstede De Glip en het Station Heemstede-Aerdenhout rijdt lijn 4 sinds de start van de concessie parallel aan de gewijzigde lijn 14. De dienstregeling is zodanig opgebouwd, dat deze lijnen gezamenlijk een halfuurdienst bieden op de route. Hierdoor is een beperkte reizigersgroei bereikt, zoals blijkt uit de cijfers in bijlage 2. Het totaal aantal reizigers is echter veel lager dan de norm voor 1 2 ritten per uur op een ontsluitende lijn. Op het traject tussen Heemstede en Haarlem Schalkwijk is het vervoer aanzienlijk afgenomen. Dit houdt verband met langdurige wegwerkzaamheden op de Europaweg. De kwaliteit van de busdienst had ernstig te leiden onder deze werkzaamheden waardoor het aantal reizigers is gedaald. De ontwikkelingen zullen worden gemonitord om na te gaan of het vervoer zich weer weet te herstellen. Afbeelding 13: maximale bezetting op lijn 4 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (totaal van beide richtingen). NB lijn 4 rijdt de gehele dag een uurdienst. Door een wijziging in het uurpatroon is er in het blok uur een afwijking te zien. Omdat het aantal reizigers beperkt is, worden hier midibussen ingezet. Toch zal het aantal reizigers de komende jaren een stabiele groei moeten laten zien om de uitbreiding van de dienstregeling te kunnen rechtvaardigen. De ontwikkelingen zullen daarom worden gevolgd. Lijn 7. Heemstede Spaarne Gasthuis Station Heemstede-Aerdenhout Lijn 7 is een ontsluitende buslijn in Heemstede die ieder uur een verbinding biedt naar het Spaarne Gasthuis in Heemstede en het Station Heemstede-Aerdenhout. In september 2017 is met deze lijn gestart in de nieuwe concessie. Uit de vervoerscijfers blijkt echter dat het aantal reizigers minimaal is. Gemiddeld 12 instappers per werkdag. Er is geen aanleiding om te veronderstellen dat het vervoer zich zodanig zal ontwikkelen dat het aantal reizigers voldoende zal zijn voor een relevante ontsluitende buslijn. Lijn 7 zal daarom opgeheven worden in april

18 Afbeelding 14: maximale bezetting op lijn 7 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (totaal van beide richtingen). Lijn 8. Haarlem Station Hogeschool Inholland Lijn 8 is nauw verweven met buslijn 81 Haarlem Station Hogeschool Zandvoort. Deze lijnen zullen gezamenlijk worden beschreven in de paragraaf over lijn 81. Lijn 9. Vogelenzang Heemstede Lijn 9 is een ontsluitende buslijn in Vogelenzang die ieder uur een verbinding biedt naar het Station Heemstede-Aerdenhout. Net als bijvoorbeeld op lijn 4 en lijn 7 rijden hier midibussen. Het aantal reizigers op lijn 9 is recentelijk flink gedaald door de wegwerkzaamheden aan de Vogelenzangseweg. De cijfers in bijlage 2 en in onderstaande afbeelding 15 geven daardoor een zeer ongunstig beeld. In 2019 zal onderzocht worden of het aantal reizigers zich weer hersteld nu de periode van omleidingen voorbij is. Voor de continuïteit van lijn 9 is dat wel te hopen. Lijn 9 eindigt bij de halte Vogelenzang Dorp. In de praktijk rijdt de bus door naar het dorpshuis om daar te keren. De wens is geuit om daar ook een bushalte in te richten. Dit is in principe mogelijk. 18

19 Afbeelding 15: maximale bezetting op lijn 9 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (totaal van beide richtingen). Lijn 14. Hillegom Bennebroek Heemstede Haarlem Spaarndam Buitenhuizen Pont Lijn 14 is een lange ontsluitende buslijn die diverse dorpen met elkaar en met Haarlem verbindt. Op deze lijn rijden midibussen omdat het aantal reizigers per rit beperkt is. Vooral in het zuidelijke deel van deze lijn is het aantal reizigers nog niet heel hoog. Ten dele wordt dat veroorzaakt door de recente wegwerkzaamheden in Vogelenzang. Deels komt het ook doordat lijn 4 en lijn 14 in de nieuwe concessie parallel aan elkaar rijden tussen Heemstede De Glip en Station Heemstede- Aerdenhout. De dienstregeling van deze lijnen is zodanig opgezet dat ze hier gezamenlijk een halfuurdienst bieden. Deze kwaliteitsverbetering heeft wel tot een bescheiden groei van het aantal reizigers geleid. Het aantal reizigers zal de komende jaren een stabiele groei moeten laten zien om de uitbreiding van de dienstregeling te kunnen rechtvaardigen. De ontwikkelingen zullen daarom worden gemonitord. De dorpsraad van Vogelenzang heeft de wens geuit om een overstapmogelijkheid te creëren voor de reizigers van lijn 14, komend vanuit Vogelenzang, op lijn 4 richting Haarlem Schalkwijk. De overstap zou gerealiseerd kunnen worden bij de Glipperdreef in Heemstede. Een bezoek aan het Spaarne Gasthuis en het winkelcentrum in Schalkwijk is dan mogelijk. Dit zou een flinke verbetering zijn ten opzichte van de huidige reismogelijkheden. De haalbaarheid is onderzocht. Als deze wens wordt gehonoreerd, kunnen lijn 4 en lijn 14 niet meer exact in een halfuurpatroon rijden. Ook kan de wens niet in beide reisrichtingen worden gehonoreerd. Maar richting Schalkwijk kan deze overstap zeker worden geboden. Voor de terugreis is een andere oplossing mogelijk: Het is haalbaar om lijn 4 en lijn 9 aan elkaar te koppelen zodat er op de terugreis vanaf Schalkwijk niet hoeft te worden overgestapt. De reis gaat dan wel via Station Heemstede-Aerdenhout en duurt daardoor iets langer. 19

20 Afbeelding 16: maximale bezetting op lijn 14 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (totaal van beide richtingen). Het traject in Haarlem Zuidwest is met ingang van de nieuwe concessie gewijzigd. De bussen rijden via de Westergracht en het Boterplein. Doordat de Hogeschool en het NOVA College niet meer aangedaan worden, is het aantal reizigers flink gedaald. In bijlage 2 is te zien dat er wel sprake is van enig herstel van het aantal reizigers. De ontwikkelingen zullen worden gevolgd. In Haarlem-Noord rijdt lijn 14 aan de oostrand van de wijk. Het aantal reizigers groeit hier sinds de frequentieverhoging in de spitsuren. In de ochtendspits is er sprake van enkele drukke ritten. Omdat niet alle ritten starten in Spaarndam, verdelen de reizigers zich ongunstig over de geboden ritten. Nagegaan moet worden of het mogelijk is om in de ochtendspits meer ritten in Spaarndam te laten beginnen of dat er een andere oplossing moet worden gezocht. Het is de bedoeling om op de tussenritten ook midibussen in te zetten en de 12-meterbussen op de drukkere lijnen in te zetten. Lijn 15. Haarlem Station Waarderpolder Met lijn 15 wordt bedrijventerrein Waarderpolder ontsloten. De reizigers worden vervoerd van of naar de stations Haarlem Spaarnwoude of naar het centraal station. Hier kan men overstappen op trein of bus. Zoals uit bijlage 2 blijkt, ontwikkelde het aantal reizigers zich de laatste jaren in ongunstige zin. Recentelijk worden weer meer reizigers vervoerd, vooral naar een vestiging van het ROC aan de Ingenieur Lelyweg. Dit leidt tot het actuele beeld, weergegeven in afbeelding 17: 20

21 Afbeelding 17: maximale bezetting op lijn 15 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit. Lijn 15 is een echte spitslijn, in de daluren is het vervoer minimaal. Maar ook in de spitsuren is het vervoer beperkt zodat de lijn niet geheel aan de norm voldoet voor een ontsluitende lijn. Onderzocht wordt of er in de daluren midibussen kunnen rijden op lijn 15. Voor de komende jaren liggen er waarschijnlijk uitbreidingsmogelijkheden als kan worden aangehaakt bij de ontwikkelingen in Haarlem Oostpoort en in het bedrijventerrein Polanenpark, net ten zuidoosten van de Waarderpolder. Lijn 71. Beverwijk Uitgeest Lijn 71 verbindt Beverwijk Heemskerk en Uitgeest met elkaar via een snellere route dan de parallel rijdende lijn 73 (Haarlem Beverwijk Uitgeest). Het doel van deze snellere route op lijn 71 is om goede aansluitingen te creëren op de trein. Dit is zowel in Beverwijk relevant op de sprinter van/naar Haarlem en Amsterdam als ook in Uitgeest op de sprinter naar Zaandam en Amsterdam. Helaas lukt dat in de spitsuren nog niet in alle reisrichtingen. Wel kan altijd in de drukste spitsrichting een korte overstaptijd van of naar de trein worden geboden. Onderzocht wordt hoe de rijtijd versneld kan worden. Wellicht kan de afstelling van de verkeerslichten verbeterd worden. De geplande busbaan Wijckermolen in Beverwijk is een belangrijke factor bij het bekorten van de rijtijd. Hoe eerder deze busbaan gerealiseerd kan worden, hoe eerder de aansluitingen op de trein verbeterd worden. 21

22 In bijlage 2 is weergegeven wat de ontwikkeling is van het aantal reizigers tussen Beverwijk, Heemskerk en Uitgeest op lijn 71 en 73. Met ingang van de nieuwe concessie rijdt ook lijn 74 tussen Beverwijk en Heemskerk. Deze drie lijnen rijden elk een halfuurdienst waarbij lijn 71 en 74 bijna gelijktijdig rijden over twee parallelle routes. Lijn 73 en 74 rijden daarbij door het centrum van Beverwijk via winkelcentrum Wijkerbaan naar Heemskerk. Lijn 71 rijdt over de hiervoor al beschreven snellere route. Het totaal aantal reizigers op deze lijnen is ondanks de uitbreiding nauwelijks toegenomen ten opzichte van de oude dienstregeling. Een van de oorzaken hiervoor is dat er minder treinen vertrekken vanaf het station van Beverwijk zodat het minder aantrekkelijk is om met de bus naar het station te reizen. Ook is het aantal reizigers dat gebruik maakt van lijn 74 sinds de heropening van de Velsertunnel nog niet terug op het niveau van voor de stremming. Lijn 71 is door al deze factoren maar matig bezet, vooral in de daluren. Wel mocht het afgelopen jaar een lichte groei worden genoteerd. Afbeelding 18: maximale bezetting op lijn 71 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (totaal van beide richtingen). Lijn 72. Beverwijk Heemskerk Lijn 72 is een ontsluitende lijn die Beverwijk, de wijk Broekpolder en het centrum van Heemskerk met elkaar verbindt. In de nieuwe concessie rijdt deze lijn niet meer naar het eindpunt Heemskerk Meerstate, maar naar de centrumhalte Ruysdaelstraat. Ook is in de spitsuren de frequentie verhoogd tot een halfuurdienst. De aanpassingen hebben echter niet tot een groei maar tot een forse daling van het aantal reizigers geleid. Dit is te zien in bijlage 2. Het aantal reizigers voldoet niet aan de norm voor een ontsluitende lijn met een halfuurdienst in de spitsuren. In elke richting worden per werkdag 7 ritten extra geboden om de frequentie te verhogen. Het aantal reizigers in de spitsuren geeft daar momenteel eigenlijk geen aanleiding toe zodat met minder ritten kan worden volstaan. 22

23 Afbeelding 19: maximale bezetting op lijn 72 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (totaal van beide richtingen). Lijn 73. Haarlem Schalkwijk Station Velserbroek Beverwijk Uitgeest Lijn 73 is een belangrijke noord-zuidverbinding door het concessiegebied. Binnen Haarlem voldoet deze lijn op alle dagen van de week aan de norm voor een kwartierdienst. Ook is er sprake van een groei van het aantal reizigers. Zie daarvoor bijlage 2. Daar waar bijvoorbeeld s avonds en op zondag nog geen kwartierdienst geboden wordt, ligt het voor de hand om de dienstregeling uit te breiden van 2 naar 4 maal per uur. Op langere termijn kan overwogen worden om in de spitsuren uit te gaan van een tienminutendienst. Dit maakt de dienstregeling echter complex aan de noordkant van de concessie bij Beverwijk waar een kwartierpatroon voldoende is. Voor de kortere termijn is het voldoende dat lijn 73 in Haarlem-Noord ondersteund wordt door lijn 3. Tussen Haarlem, Velserbroek en Beverwijk voldoet lijn 73 goed aan de norm voor een verbindende lijn. In de paragraaf over lijn 71 is reeds aangegeven dat de bezetting van de lijnen in Beverwijk en Heemskerk niet voldoet aan de norm. In afbeelding 20 lijkt de situatie problematisch op lijn 73. Het lijkt erop alsof in de spitsuren veel reizigers moeten staan in de bus. De grafiek is hier geen nauwkeurige weergave van de werkelijke situatie. Lijn 73 is een lange lijn waarbij het weinig voorkomt dat reizigers de hele route afleggen. Elke stoel in de bus wordt dus door meerdere reizigers na elkaar gebruikt op hun reis. In de spitsuren zijn de bussen wel vol maar niet overvol en hoeven reizigers nooit langer dan minuten te staan. 23

24 Afbeelding 20: maximale bezetting op lijn 73 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (totaal van beide richtingen). Lijn 74. IJmuiden Beverwijk Heemskerk Lijn 74 verbindt IJmuiden met Beverwijk en Heemskerk. In de nieuwe concessie is deze lijn flink uitgebreid. Enerzijds door de verlenging naar Heemskerk. Anderzijds door de frequentieverhoging in de spitsuren. Tussen IJmuiden en Beverwijk Station rijdt de bus elk kwartier. Dit maakt het mogelijk om vanuit IJmuiden goed over te kunnen stappen in Beverwijk op de trein richting Alkmaar en v.v. De kwartierdienst zorgt ook voor een goede bereikbaarheid van de Maritieme opleiding van het NOVA College. Lijn 74 heeft, ondanks alle verbeteringen een lagere bezetting dan in het verleden (zie bijlage 2). Dit is sinds de afsluiting van de Velsertunnel het geval. Het aantal reizigers is sinds de heropening van de Velsertunnel nog altijd niet op het oude niveau terug. Wel is er sprake van een licht herstel. Lijn 74 voldoet echter niet aan de norm die in overeenstemming is met de geboden frequentie. In onderstaande afbeelding 21 is te zien dat de in de spitsuren aangeboden capaciteit niet in verhouding is tot het aantal reizigers. Vooral in de middagspits is dat het geval. Het is goed mogelijk om de spitsritten te beperken tot een kortere periode van de dag. Ook op zaterdag blijft de bezetting in de bus achter bij de verwachtingen en voldoet niet aan de norm. Overwogen kan worden om het aantal ritten tussen Beverwijk en Heemskerk te beperken. Dit biedt ruimte om lijn 74 weer te koppelen aan lijn 76 zodat de rechtstreekse verbinding tussen IJmuiden en de Beverwijkse Bazaar weer hersteld kan worden. Dit kan bijdragen aan het herstel van het reizigersvervoer. 24

25 Afbeelding 21: maximale bezetting op lijn 74 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (totaal van beide richtingen). Het Rocov heeft voorgesteld dat de bushalte Oranjestraat verplaatst wordt naar de Kanaaldijk. Hierdoor wordt de daar gevestigde maritieme opleiding beter bereikbaar evenals de ferryterminal van DFDS. Nadeel is wel dat de halte Stationsstraat vervalt en een deel van Oud-IJmuiden minder goed bereikbaar is. En er moeten nieuwe halteperrons worden aangelegd. Vooralsnog is de conclusie dat de voordelen niet opwegen tegen de nadelen. Lijn 76. Beverwijk Station Beverwijk Bazaar In het weekeinde rijdt lijn 76 tussen Station Beverwijk en de Beverwijkse Bazaar. Net als bij lijn 74 is het aantal reizigers flink gedaald tijdens de afsluiting van de Velsertunnel. Wel heeft het herstel zich weer ingezet, hoewel de zaterdag daarbij wat achterblijft. Op dit moment voldoet het aantal reizigers nog niet aan de norm voor een halfuurdienst in het weekeinde. De ontwikkelingen zullen worden gemonitord. 25

26 Afbeelding 22: maximale bezetting op lijn 76 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (totaal in het weekend). Lijn 78. Beverwijk Station Wijk aan Zee Lijn 78 ontsluit Wijk aan Zee vanuit Beverwijk. De reizigers die van deze lijn gebruik maken, zijn enerzijds bewoners van Wijk aan Zee. Anderzijds zijn er ook veel bezoekers en scholieren die het in Wijk aan Zee gevestigde Heliomare als bestemming hebben. Sinds de treindienstregeling in Beverwijk gewijzigd is, is het helaas niet mogelijk om in beide richtingen op de trein aan te sluiten. Hierdoor moet steeds een keuze worden gemaakt om of voor reizigers vanuit Wijk aan Zee een goede treinaansluiting te realiseren, of voor reizigers richting Wijk aan Zee. De afgelopen jaren zijn ook de aansluitingen van lijn 78 op andere buslijnen in de regio minder gunstig geworden. Dit alles heeft geleid tot een lager aantal reizigers zodat lijn 78 niet voldoet aan de norm voor een halfuurdienst. Een lagere frequentie zou, gegeven de soms slechte aansluitingen, tot nog langere wachttijden leiden. Vooralsnog is een verbetering van de situatie niet goed mogelijk. Alleen door de route van/naar Wijk aan Zee flink langer te maken met een ontsluitende lus in Beverwijk, zouden de aansluitingen op de treintijden kunnen worden verbeterd. Op afbeelding 23 is te zien dat het aanbod aan passagiers een grillig verloop kent dat veroorzaakt wordt door het wisselende aanbod aan scholieren. Vanuit Wijk aan Zee reizen scholieren naar bijvoorbeeld Beverwijk of IJmuiden. Maar bij Heliomare is ook een school aanwezig voor Voortgezet Speciaal Onderwijs. Op deze school wordt lesgegeven van uur. 26

27 Afbeelding 23: maximale bezetting op lijn 78 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit. Lijn 79. Beverwijk Heemskerk Castricum Lijn 79 verzorgt de verbinding tussen Beverwijk en Castricum via Heemskerk Ruysdaelstraat. Afbeelding 24: maximale bezetting op lijn 79 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (totaal van beide richtingen). 27

28 Lijn 79 vervoert relatief veel scholieren, in de daluren is lijn 79 veel minder druk. De meeste scholieren reizen in de ochtendspits naar Castricum en s middags weer terug. Na enkele jaren van afnemend vervoer, is lijn 79 recentelijk weer gegroeid. Naast de scholieren worden ook forensen vervoerd die op station Castricum in de Intercity richting Amsterdam stappen. Desondanks is het aantal reizigers in schoolvakanties en in de avonduren zeer beperkt. Lijn 80. Zandvoort Heemstede Haarlem Amsterdam Busst. Elandsgracht Lijn 80 biedt een belangrijke oost-westverbinding in de concessie. Vooral tussen Amsterdam, Halfweg en Haarlem is sprake van een drukke verbinding. Op deze route rijdt op schooltijden ook lijn 680 (Zwanenburg Halfweg Haarlem Heemstede-Aerdenhout). Zoals in bijlage 2 te zien is, voldoet lijn 80 tussen Zandvoort en Haarlem doorgaans niet aan de norm voor een kwartierdienst. Dat is in de wintermaanden het geval, maar ook in de zomerperiode. Alleen op sommige stranddagen en bij evenementen is het zeer druk. De beperkte verkeersinfrastructuur in Zandvoort zorgt dan echter voor flinke vertragingen. Incidenteel wordt lijn 80 dan ingekort en wordt de dienstregeling op het traject Heemstede Zandvoort noodgedwongen niet uitgevoerd. Verwacht mag worden dat een betere infrastructuur en betere verkeerslichtenregelingen hier voor een groei van het aantal reizigers zouden kunnen zorgen. Afbeelding 25: maximale bezetting op lijn 80 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (totaal van beide richtingen). 28

29 In de nabije toekomst zal het vervoer op lijn 80 gaan groeien door de komst van een outlet center in Halfweg. Tot die tijd zijn er echter omvangrijke wegwerkzaamheden nabij Halfweg zodat het aantal reizigers nu een dalende trend laat zien. Deze wegwerkzaamheden duren nog tot eind Vandaar dat voorgesteld wordt in 2019 alleen in de zomervakantie op zondag de dienstregeling uit te breiden tot een kwartierdienst. Na 2019 lijkt het zinvol om op lijn 80 op alle zondagen een kwartierdienst te gaan bieden. Lijn 81. Zandvoort Bloemendaal Strand Haarlem Station Tussen Zandvoort en Haarlem rijdt lijn 81. Tussen Haarlem Station, het NOVA College en de Hogeschool Inholland rijdt ook lijn 8 omdat hier veel studenten worden vervoerd. De studenten zijn er ook de oorzaak van dat het vervoer op dit traject een flinke groei laat zien. De verwachting is dat het aantal studenten hier de komende jaren nog flink verder groeit door een uitbreiding van het NOVA College. In overleg met het NOVA College zal nagegaan worden of het mogelijk is om op het terrein van de onderwijsinstelling een keerpunt voor de bussen in te richten. De bussen kunnen dan sneller heen-en-weer rijden vanaf het centraal station zodat er met hetzelfde aantal voertuigen meer ritten kunnen worden gereden. Connexxion zoekt ook naar mogelijkheden om op lijn 8 meer gelede bussen in te zetten zodat de beschikbare capaciteit meegroeit met het toenemende vervoer. In onderstaande afbeelding is te zien welke pieken het vervoer kent. Ook is te zien dat in de uurblokken tussen 11 en 13 uur de capaciteit nog achterblijft bij de vervoersvraag. Hier zijn op korte termijn meer busritten nodig op lijn 8. Afbeelding 26: maximale bezetting op lijn 8 en lijn 81 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (totaal van beide richtingen). 29

30 Op het traject vanaf Zandvoort naar Haarlem voldoet lijn 81 in de wintermaanden niet geheel aan de norm voor een halfuurdienst. Maar in de zomerperiode en in alle weekenden is dat wel het geval. Bij evenementen en stranddagen is het zelfs dermate druk dat lijn 84 (Haarlem Zandvoort Station) bijspringt om ervoor te zorgen dat de reizigers zo vlug mogelijk vervoer worden. Geen eenvoudige opgave omdat de route tussen Haarlem en de kust veel vertraging kent. Lijn 84 wordt in de huidige situatie vooral in het weekend ingezet om lijn 81 te ondersteunen. Onderzocht gaat worden of lijn 84 ook op doordeweekse stranddagen nodig is. Met de extra inzet kan de kwaliteit verbeterd worden. Tussen Zandvoort en Haarlem ligt het recreatiegebied Bloemendaal aan Zee. In het voorjaar en de zomer worden in veel weekenden feesten en evenementen georganiseerd bij de paviljoens aan het strand. Hierdoor neemt het aantal reizigers zodanig toe dat lijn 81 het vervoer niet goed aan kan. Dit komt mede doordat de horeca in dit gebied meestal één sluitingstijd kent. Alle bezoekers willen dan gelijktijdig weer vertrekken vanaf deze locatie. Het is de vraag of regulier openbaar vervoer geschikt is voor het vervoer van bezoekers aan grote evenementen. Een aparte, frequent rijdende pendelbus naar NS-station Zandvoort kan dit vervoer beter faciliteren. Lijn 82. IJmuiden Sluisplein DFDS Amsterdam Sloterdijk Dagelijks legt in IJmuiden een ferry aan van DFDS vanuit Newcastle. Aan het einde van de middag vertrekt de ferry weer. In de nieuwe concessie Haarlem-IJmond verzorgt lijn 82 een aansluitende busrit tussen de ferry en Amsterdam Station Sloterdijk. Hierdoor kunnen reizigers snel vervoerd worden naar een knooppunt met treinverbindingen naar vele delen van het land. In de praktijk kan de bus van lijn 82 maar op weinig belangstelling rekenen. Er maken maar een handjevol reizigers per rit gebruik van lijn 82. De verwachting is dat er geen positieve ontwikkeling in dit vervoer zit en dat het beter is om lijn 82 in april 2019 op te heffen. Afbeelding 27: maximale bezetting op lijn 82 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (totaal van beide richtingen). 30

31 Lijn 382. R-Net IJmuiden aan Zee Westpoort Amsterdam Sloterdijk Tussen IJmuiden en Amsterdam Station Sloterdijk rijdt R-netlijn 382. Het afgelopen jaar is deze lijn, na omzetting tot R-net lijn zeer succesvol geweest. Het aantal reizigers is met 5% gegroeid. De verbinding voldoet op werkdagen goed aan de norm voor een verbindende lijn met een kwartierdienst in de daluren en een tienminutendienst in de spits. Ook in het weekend wordt ruimschoots aan de norm voor een halfuurdienst voldaan. In Amsterdam Westpoort wordt een nieuwe bushalte gerealiseerd ter hoogte van de Kaapstadweg. Hierdoor kunnen werknemers van de hier gevestigde bedrijven makkelijker van het openbaar vervoer gebruik maken. Zorgelijk is het aantal reizigers tussen IJmuiden aan Zee en IJmuiden Dennekoplaan. Dit voldoet zowel in de winter- als in de zomerperiode niet aan de norm die voor de daar geboden halfuurdienst moet gelden. Op sommige dagen zorgen evenementen of een cruiseschip voor grotere aantallen passagiers. Het is raadzaam om de inzet hier tot de maatgevende uren te beperken. In afbeelding 28 is te zien hoe de bezetting op deze lijn zich verhoudt tot de geboden capaciteit. Wellicht mag geconcludeerd worden dat het aantal ritten aan het begin van de avond wat te hoog is. Afbeelding 28: maximale bezetting op lijn 382 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (totaal van beide richtingen). Langs de route van lijn 382 zijn diverse evenemententerreinen te vinden. Enerzijds in recreatiegebied Spaarnwoude, anderzijds ook in het aangrenzende Westpoortgebied, bijvoorbeeld bij Dortmuiden. Hierdoor ontstaan op sommige dagen pieken in de vervoersvraag omdat steeds meer bezoekers het evenement willen bereiken met het openbaar vervoer. Het aantal evenementen neemt toe omdat de gemeente Amsterdam veel evenementen buiten het stadscentrum wil houden. Aan Connexxion om 31

32 adequaat beleid te ontwikkelen hoe om te gaan met deze pieken in de vervoersvraag. Verwacht wordt dat er op diverse momenten in het jaar extra businzet nodig is op lijn 382 vanwege evenementen. Voor lijn 382 en de hierna te beschrijven R-netlijn 385 geldt dat er in IJmuiden veel klachten zijn over het opheffen van de bushalte Scheldestraat. Deze halte werd veel gebruikt door forensen en vormde een belangrijke schakel in de ketenverplaatsing. In de huidige situatie wordt de halte alleen nog bediend door lijn 3 van het onderliggende ontsluitende net. Het aantal reizigers dat van deze halte gebruik maakt is daardoor flink gedaald, van een paar honderd instappers tot enkele tientallen instappers per dag. Eerder in dit hoofdstuk is al beschreven dat de functie van lijn 3 in het lokale vervoer niet uit de verf komt door het grote aantal R-netritten in IJmuiden. En dat dit leidt tot het inkorten van lijn 3 tot de halte Rotonde Stadspark. Door lijn 3 in te korten, wordt de functie in het lokale verkeer nog minder. Het ligt dan wel voor de hand om de lokale functie van de R-netlijnen iets te versterken. Gevoegd bij de wens van veel forensen om de bushalte Scheldestraat aan te doen met de R-netlijnen, wil Connexxion deze bushalte inderdaad weer met het R-net gaan bedienen. Verwacht wordt dat dit kan zonder grote uitbreiding van het aantal dienstregelinguren. De gemiddelde halteafstand op de beide R-netlijnen blijft boven de 1 kilometer zodat aan de eisen van de productformule voldaan wordt. Lijn 385. R-Net Haarlem Station IJmuiden De verbinding met de hoogste vervoerscijfers in de concessie is R-netlijn 385 tussen Haarlem en IJmuiden. Ook deze lijn kende in het afgelopen jaar een vervoersgroei van ruim 5%. Het gebruik van lijn 385 voldoet goed tot zeer goed in vergelijking met de norm. Dit geldt op alle dagen van de week. Afbeelding 29: maximale bezetting op lijn 385 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (totaal van beide richtingen). 32

33 Alleen het traject tussen IJmuiden aan Zee en IJmuiden Dennekoplaan voldoet niet. Er reizen hier in het zomerseizoen slechts enkele tientallen reizigers per dag met lijn 385. Op afbeelding 29 is te zien dat er voldoende capaciteit wordt geboden in relatie tot de bezetting van de bussen. Wellicht dat er in de vroege ochtend te snel met de spitsverdichting wordt gestart. In de zomervakantie is een verdichting naar 8x per uur in de spitsuren niet nodig. Het aantal reizigers is in deze weken lager, zodat met een tienminutendienst kan worden volstaan. Lijn 481. Buurtbus Bloemendaal Santpoort Ten westen van Haarlem rijdt buurtbus Bloemendaal Santpoort. De buurtbus ontsluit dorpen als Bloemendaal, Santpoort Zuid en Overveen en biedt diverse overstapmogelijkheden op de trein. Bij het eindpunt Delftplein / Spaarne Gasthuis kan de reiziger overstappen op diverse lijnen in Haarlem. Sinds de start van de buurtbusverbinding laat lijn 481 steeds een groei zien. Ook in de nieuwe concessie is dat het geval. De buurtbus voldoet ruim aan de norm, minimaal 400 instappers / maand. Afbeelding 30: maximale bezetting op lijn 481 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (totaal van beide richtingen). Lijn 567. Haarlem Cruquius Paswerk In Haarlem en Heemstede rijden onder het lijnnummer 567 enkele doelritten naar Cruquius Paswerk. In totaal zijn er 3 ritten heen en ook 3 ritten terug in aansluiting op de werktijden van Paswerk. In de nieuwe concessie zijn deze ritten ongewijzigd doorgezet. Conform de concessievoorwaarden wordt deze lijn 2 jaar aangeboden en wordt op basis van een tussentijdse evaluatie besloten of de lijn wordt gecontinueerd. 33

34 De vervoercijfers geven aan dat het aantal reizigers flink is gedaald. Het aantal reizigers is in de ochtendspits zodanig dat 2 busritten voldoende zouden moeten zijn in plaats van 3 ritten. s Middags reizen tegenwoordig minder mensen mee dan s morgens. Ruwweg is het aantal reizigers s middags nog maar de helft van het aantal in de ochtendspits. Hierdoor rijden de bussen s middags bijna leeg rond. Connexxion gaat in overleg met Paswerk en de provincie Noord-Holland vaststellen hoe de vervoersbehoefte efficiënter kan worden ingevuld met de doelritten. Lijn N30 Amsterdam Schiphol Hoofddorp Haarlem IJmuiden (nachtlijn) In de nieuwe concessie is de reeds bestaande nachtlijn N30 verlengd zodat er nu elke nacht van de week ook tussen Haarlem en IJmuiden gereden wordt. De dienstregeling is afgestemd met R-netlijn 385. Zodra de dienstregeling op deze lijn stopt, neemt lijn N30 het over met een frequentie van 1x per uur. Omdat de verbinding onderdeel uitmaakt van de lijn N30 vanaf Amsterdam, rijden hier bussen van de concessie Amstelland en Meerlanden. Op Schiphol zijn overstapmogelijkheden op het nachtnet van NS. Zoals uit bijlage 2 blijkt, is het aantal reizigers op deze verbinding flink gegroeid in het eerste jaar. Alleen in de nacht van zondag op maandag blijft het aantal reizigers achter. Afbeelding 31: maximale bezetting op lijn N30 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (totaal van beide richtingen). 34

35 Lijn N80 Amsterdam Haarlem IJmuiden (nachtlijn) Tussen Amsterdam Leidseplein, Haarlem en IJmuiden rijdt nachtlijn N80. Deze lijn rijdt in de nacht van vrijdag op zaterdag (1x per uur, 4 ritten) en in de nacht van zaterdag op zondag (2x per uur). Het aantal reizigers op lijn N80 vertoont een dalende lijn, zo is in bijlage 2 te zien. Voor een deel wordt dit veroorzaakt door de komst van lijn N30. Er zijn nu in de nachtelijk uren 2 routes van Haarlem naar IJmuiden. De ene route via Santpoort-Noord en de andere route via Velserbroek. Dit lijkt weinig zinvol. Onderzocht zal worden of het gunstig is om lijn N80 vanaf Velserbroek naar Beverwijk te laten rijden. Dan nemen de reismogelijkheden toe en wordt parallelliteit vermeden. In onderstaande afbeelding lijkt de situatie problematisch op lijn N80. Het lijkt erop alsof in de nacht veel reizigers moeten staan in de bus. De grafiek is hier geen nauwkeurige weergave van de werkelijke situatie. Lijn N80 is een lange lijn waarbij een beperkt aantal reizigers de hele route afleggen. Elke stoel in de bus wordt dus door meerdere reizigers na elkaar gebruikt op hun reis. Afbeelding 32: maximale bezetting op lijn N80 t.o.v. geboden zitplaatscapaciteit (in het weekend). 35