S u p p o r t F r y s l â n jaarverslag 2007

Transcriptie

1 S u p p o r t F r y s l â n jaarverslag 2007

2 2 inhoudsopgave

3 S u p p o r t F r y s l â n jaarverslag 2007 Support Fryslân jaarverslag

4 1.1 Wat houdt het maatjesproject in? Support Fryslân koppelt vrijwilligers (maatjes) aan jongeren tussen de 12 en 20 jaar die om uiteenlopende redenen extra aandacht en een steuntje in de rug kunnen gebruiken. Samen spreken ze af wat ze gaan ondernemen. De vrijwilliger is een maatje voor de jongere op wie hij of zij kan rekenen, en regelmatig iets afspreekt met de jongere. Het gaat hierbij voornamelijk om het er zijn voor de jongere. Belangrijk is dat de controle bij de jongere ligt. Hij of zij bepaalt zelf wat hij/zij vertelt over zijn/haar redenen om zich aan te melden, bepaalt zelf met wie hij/zij op pad wil en hoe vaak. Het betreft jongeren die soms moeite hebben om aansluiting te vinden bij de samenleving. Deze jongeren worden gekoppeld aan de maatjes, die zich hiervoor als vrijwilliger hebben aangemeld. Door dit maatjescontact krijgen jongeren uit de doelgroep de mogelijkheid om nieuwe contacten te maken, hun netwerk te vergroten, en krijgen ze een nieuwe kans om aan de samenleving deel te nemen Hoe is Support Fryslân ontstaan. Het politiedistrict Noord-West Friesland was de initiatiefnemer van het project. Vaak blijk dat jongeren behoefte hebben om over hun situatie te spreken, maar niet (of niet uitsluitend) met een professionele hulpverlener willen spreken. De politie heeft Solidair Friesland benaderd om een actieve rol in te nemen bij het opzetten van Support Fryslân. Solidair Friesland en de politie hebben daarnaast Stichting Humanitas en Jeugdzorg Friesland gevraagd plaats te nemen in de projectgroep. Support Fryslân is als project juridisch ondergebracht bij Stichting Katholiek Steunpunt Maatschappelijk Activeringswerk Solidair Friesland. Solidair Friesland stelt zich ten doel te bevorderen dat binnen de provincie Friesland en NOP personen, instellingen, raden, orga-nisaties en groepen zich vanuit katholieke inspiratie bezinnen op welzijnsvraagstukken en bijdragen leveren aan de opbouw en het welzijn van de samenleving. Ondanks dat Support Fryslân niet specifiek werkt vanuit een katholieke inspiratie, past het qua insteek en doelstelling erg goed bij een maatschappelijke activeringsorganisatie als Solidair Friesland Doelgroep. Support Fryslân richt zich op een brede doelgroep. Elke jongere die het zelf van belang vindt om zich aan te melden voor het maatjesproject, wordt in principe aangenomen. Het kan bijvoorbeeld gaan om jongeren die extra aandacht nodig hebben/verdienen, jongeren met een laag zelfbeeld, jongeren die moeilijk contact maken met andere jongeren, jongeren die eenzaam zijn, jongeren die verkeerde vrienden hebben of jongeren die normoverschrijdend gedrag vertonen. Signaalgedrag kan voor bijvoorbeeld een ouder/verzorger, leerkracht of hulpverlener reden zijn om, in overleg met de jongere zelf, de jongeren bij ons aan te melden. Maar als jongeren het gewoon leuk vinden om samen met een maatje activiteiten te ondernemen, zijn ze ook van harte welkom. Immers niet het probleem maar de wens van de jongere staat centraal! Daarbij komt dat jongeren met een goed sociaal netwerk en aansluiting bij de maatschappij, zich hoogst waarschijnlijk niet zullen aanmelden bij een maatjesproject. Een aanmelding door een jongere neemt Support Fryslân dus altijd serieus. 4 Hoofdstuk 1 het maatjesproject

5 Support Fryslân werkt wel met een contra-indicatie, omdat er met vrijwilligers wordt gewerkt. Deze contra-indicaties zijn: jongeren met psychiatrische problemen; jongeren met een ernstige verslaving Methodiek en werkwijze Jongeren kunnen zich zelf aanmelden bij Support Fryslân of worden verwezen via derden. Hierbij kun je denken aan bijvoorbeeld een ouder/verzorger, leerkracht of hulpverlener. Voorop staat dat de jongere zelf graag een maatje wil. Het maatje kiest ervoor om op vrijwillige basis, zonder dat hij of zij hier een vergoeding voor krijgt, tijd te investeren in de jongere. Hiermee geeft het maatje de jongere een duidelijke boodschap: de jongere is het waard om energie in te steken. Dit kan bijdragen in het krijgen of versterken van het zelfvertrouwen van de jongere. Binnen het contact wordt gebruik gemaakt van de presentietheorie. Het er voor de jongeren zijn staat hierbij centraal. Het gaat erom dat je er bent en niet direct om wat je doet. Als maatje ben je absoluut geen hulpverlener! Natuurlijk kun je wel een hoop betekenen voor een jongere. Dat kan door bijvoorbeeld te luisteren of afleiding te bieden. De gedachte dat er altijd iemand voor je is, is al erg waardevol. Een zeer korte omschrijving van presentiebeoefening is de volgende: Een praktijk waarbij de zorggever zich aandachtig en toegewijd op de ander betrekt, zo leert zien wat er bij die ander op het spel staat van verlangens tot angst en die in aansluiting dáárbij gaat begrijpen wat er in de desbetreffende situatie gedaan zou kunnen worden en wie h/zij daarbij voor de ander kan zijn. Wat gedaan kan worden, wordt dan ook gedaan. Een manier van doen, die slechts verwezenlijkt kan worden met gevoel voor subtiliteit, vakmanschap, met praktische wijsheid en liefdevolle trouw. Aansluiten volgens de presentiebenadering: methodische kenmerken 1. Beweging, plaats en tijd De presentiebeoefenaar is dikwijls niet onder dak, dat wil zeggen: werkt niet vanuit een pandje of bureau. De basisbeweging is: naar de ander toe in plaats van omgekeerd ( u moet naar mij toe komen ). De presentiebeoefenaar is ongehaast en houdt zich vrijelijk op in het leefmilieu van de betrokkenen, is gemakkelijk aan te klampen. Het ritme van werken is afgestemd op het leefritme van de anderen: soms is dat traag, soms buiten loketuren, soms razendsnel en urgent, soms repetitief en iteratief, vaak instabiel en redelijk onvoorspelbaar. Bovendien hebben presentiebeoefenaren in de regel langdurige contacten. Bij Support Fryslân kunnen de jongeren en de maatjes zelf bepalen waar, hoe vaak, hoe lang en wanneer ze afspreken. 2. Ruimte en begrenzing De presentiebeoefenaar is niet louter aanspreekbaar op één type probleem of hulpvraag. Openheid, domeinoverschrijding, brede inzetbaarheid, doen wat de hand vindt te doen: dat zijn trefwoorden. Een ander: gespecialiseerd in het ongespecialiseerde, en dat is (vergeleken met het reguliere welzijnswerk) hoogst bijzonder. De betrokkenen hoeven de aandacht en hartelijkheid van de presentiebeoefenaar niet te verdienen, ze zijn ook niet aan (formele) voorwaarden gebonden en kunnen het trouwens ook niet gemakkelijk verbruien. De presentiebeoefenaar is er onvoorwaardelijk. Binnen Support wordt niet vooraf bepaald welke onderwerpen en activiteiten er centraal komen te staan. Er worden ook geen Support Fryslân jaarverslag

6 doelen opgesteld waaraan voldaan hoeft te worden. Er wordt een vriendschap opgebouwd waarbij alle domeinen van de jongere aan bod kunnen komen. Dit betekend niet dat het maatje dan ook een actieve rol hoeft aan te nemen. Samen wordt bekeken wat het maatje voor je jongeren kan betekenen. Daarbij behoort het kenmerk dat er zoveel mogelijk gewerkt wordt met de zaken, de verhalen en de sociale structuren zoals ze zich voordoen (organiciteit). betekenis van het leven goed tot je door laten dringen (dus jezelf openstellen). De sturing van het werk is dus ook problematisch: reflectief, zonder vaste patronen, zonder een legitimatie vooraf, zonder veilige regels of een beschermende professionele status. Je moet het toch vooral van jezelf hebben (introspectie). En ten slotte is ook het profiel van de werke vaak laag, open, flexibel, zonder te verdoezelen wie h/zij is, waarvoor h/zij staat en wat zijn of haar verantwoordelijkheden zijn. 3 Aansluiting Er wordt nauw aangesloten bij de leefwereld en levensloop van de betrokkenen. De presentie-beoefenaar deelt in het leven van de betrokkenen. Bovendien staat niet de jacht op problemen voorop, maar het vinden van een bevredigende verhouding tot het leven. Deze verworteling in het geleefde leven mondt uit in een ander kenmerk: de presentiebeoefening oogt vaak heel alledaags, bedient zich ook van alledaagse omgangs- en werkvormen, werkplekken en werkrollen, van gewone taal, kleine, doodgewone aanleidingen en aangrijpingspunten. Denk vooral niet aan zware hulpverlenende gesprekken, maar eerder aan met elkaar optrekken en daar doorheen ernstige zaken aansnijden: afgrijselijke kindermishandeling ter sprake krijgen onder een patatje. De omgang van presentiebeoefenaar is dikwijls heel hartelijk en informeel, men kent elkaar en deelt een geschiedenis. Trouw is een trefwoord, net als de beeldspraak van de familiale betrekking. 5 Betekenis Vanwege deze kenmerken is de presentiebenadering bijzonder, zij het niet exclusief, geëigend waar contact gezocht wordt met mensen in de marge van onze samenleving, met moeilijk bereikbare, chaotisch en teruggetrokken levende mensen bij wie zich de problemen opstapelen. Daarmee is tevens gezegd dat het onjuist is om de presentiebeoefening eenzijdig te associëren met armoede. Het blijkt vooral betekenisvol voor mensen die maatschappelijk uitgestoten, sociaal overbodig heten, wier verhaal, leed, leven anderen nauwelijks interesseert en die gemist kunnen worden als kiespijn. Juist die mensen worden door presentiebeoefenaren uitgekozen, gevonden, gesterkt, opgenomen in een sociaal weefsel, erkend. Doordat de presentiebeoefenaar zich (nauwgezet) positioneert in het netwerk van de reguliere zorg en het welzijnswerk, vormt deze vaak een goed bruggenhoofd. 4 Afstemming en openheid De presentiebenadering loopt niet over van door anderen uitgebroede bedoelingen. Doelen liggen niet vast, zeker niet tevoren; we spreken eerder van een doelrichting. De presentiebeoefenaar heeft een open agenda die de ander mag invullen; vaak letterlijk! Open is ook de benadering van de anderen: niet weten, je laten verrassen, je oordeel en handelen opschorten, de geleefde 6 Hoofdstuk 2 Doelstellingen

7 2.1 Algemene doelstellingen. Support Fryslân is primair een preventief project en richt zich derhalve niet op de professionele hulpverlening, maar juist op het voorkomen van de noodzaak daartoe. Uiteraard kan Support Fryslân daarnaast ook functioneren als een aanvulling op en/of een vervolg zijn van de professionele hulpverlening. Om aansluiting te vinden bij de maatschappij en om je eigen problemen op te lossen, is allereerst zelfvertrouwen nodig. Zelfvertrouwen kun je o.a. krijgen als je je geliefd voelt, je een goed zelfbeeld hebt en je succeservaringen hebt. Door een jongere te koppelen aan een vrijwilliger en samen een vriendschap op te bouwen, streven we ernaar dat een jongere door deze positieve ervaring (weer) zelfvertrouwen krijgt. Dat Support Fryslân zijn doelstellingen bereiken wordt bevestigd door het groeiende aantal aanmeldingen. Steeds meer jongeren zien dat het nut heeft een maatje te hebben, bij bijvoorbeeld kennissen of huisgenoten. Ook de hulpverlening merkt dat het hebben van een maatje bijdraagt aan het welzijn van de jongere. De jongere krijgt bijvoorbeeld meer energie, zelfvertrouwen of lucht waardoor er meer ruimte ontstaat voor de professionele hulpverlening. Steeds meer hulpverleningsinstellingen bieden ons project daarom structureel aan bij elke jongere die bij hen binnenkomt. Enkele instellingen hebben hun ervaringen voor ons op schrift gezet. U kunt dit vinden in bijlage Doelstellingen voor 2007 Doelen die Support Fryslân had gesteld voor 2007 (voortvloeiend uit de doelen van 2006): Door een jongere uit de doelgroep te koppelen aan een vrijwilliger wordt met dit project getracht: voortijdig schoolverlaten tegen te gaan Criminalisering te voorkomen de noodzaak van professionele hulpverlening te voorkomen het aangaan of herstellen van maatschappelijke contacten te stimuleren Of Support Fryslân deze effecten haalt is moeilijk aan te tonen in cijfers. Immers, het is een preventief project en we zullen nooit weten of onze jongeren zonder ons waren afgegleden. Tevens krijgen veel jongeren ook professionele hulpverlening. Hierbij is het moeilijk aan te wijzen wie verantwoordelijk is voor welk effect. Wel is duidelijk dat de samenwerking elkaar en de effecten versterkt. 1 Het tot stand brengen van: (voorwaardes provincie Fryslân) 1) een gemiddelde van 36 koppelingen voor het jaar 2007 met als beoogd effect van het tegengaan van voortijdig schoolverlaten, het voorkomen van criminalisering en eventueel andere ernstige zaken als verslaving en depressiviteit. 2) een grotere zelfredzaamheid en toegenomen zelfkennis bij jongeren alsmede bij hen toegenomen sociale vaardigheden. 3) een kwalitatief goede inzet van de betrokken vrijwilligers. 2 Voortzetting van bekendmaking van Support Fryslân te beginnen in zuidwest Friesland. Met als doel dat de naamsbekendheid van Support Fryslân op 31 december 2008 is voltooid, in die zin dat het product over heel Friesland bekend is en er actieve deelname van jongeren en vrijwilligers is vanuit heel Friesland. Hiervoor zal begin 2007 een werkplan worden Support Fryslân jaarverslag

8 opgesteld. (Tevens voorwaarde provincie Fryslân) 3 de ontwikkeling en inwerkingstelling van een database voor Support Fryslân. 4 De resultaten van Civiq bespreken en verwerken. Met deze opgedane kennis vervolgens beleid bepalen over de PR van Support Fryslân en de werving en waardering van de vrijwilligers voor 2007 en Het implementeren van de resultaten van het onderzoek van Civiq/&Joy naar de motivatie van de vrijwilligers. 5 Solidair Friesland en Support Fryslân dienen er voor te zorgen dat er cofinanciering plaats gaat vinden, die gelijk is aan de subsidie van de provincie, van voor het jaar De juridische positie van Support Fryslân zal moeten worden besproken voor zowel 2007 als voor de verdere toekomst. Deze wordt besproken binnen zowel Solidair Friesland als binnen de projectgroep van Support Fryslân. 7 De zelfdragendheid van Support Fryslân moet een aandachtspunt en actiepunt blijven. (voorwaarde provincie Fryslân) 8 Het versterken van de projectgroep met een jongerenwerker, bij voorkeur uit zuidwest Friesland Voorwaarden provincie Fryslân De provincie stelde de volgende doelen voor 2007: Het tot stand brengen van: (voorwaarden provincie Fryslân) 1) een gemiddelde van 36 koppelingen voor het jaar 2007 met als beoogd effect van het tegengaan van voortijdig schoolverlaten, het voorkomen van criminalisering en eventueel andere ernstige zaken als verslaving en depressiviteit. 2) een grotere zelfredzaamheid en toegenomen zelfkennis bij jongeren alsmede bij hen toegenomen sociale vaardigheden. 3) een kwalitatief goede inzet van de betrokken vrijwilligers. In 2007 zijn er 39 koppelingen tot stand gebracht. Support Fryslan werkt vanuit de presentietheorie, die zegt dat de kwaliteit van leven wordt bevorderd, wanneer je een vriend hebt. Vanuit dit perspectief gekeken hebben we ons ingezet als preventief project ter voorkoming dat jongeren afdwalen van het recht pad. De insteek van Support Fryslân, dat de jongere aan mag geven wat hij/zij wil doen met zijn/haar maatje, werkt mee aan het vergroten van de zelfredzaamheid en zelfkennis bij jongeren. Ook in 2007 hebben we ook vanuit deze benadering gewerkt. Vanaf oktober 2007 zijn 3 groepen van elk +/-11 nieuwe vrijwilligers getraind. De geplande training voor januari 2007 kon helaas niet doorgaan, i.v.m. te weinig aanmeldingen van vrijwilligers. De vrijwilligers die zich wel aangemeld hebben, zijn op een later tijdstip getraind. De vrijwilligers die al actief waren, zijn elke 6 weken bij elkaar geweest onder begeleiding van een coördinator, voor intervisie Voortzetting van bekendmaking van Support Fryslân Voortzetting van bekendmaking van Support Fryslân, te beginnen in zuidwest Friesland. Met als doel dat de naamsbekendheid van Support Fryslân op 31 december 2008 is voltooid, in die zin dat het product over heel Friesland bekend is en er 8 Hoofdstuk 2 Doelstellingen

9 actieve deelname van jongeren en vrijwilligers is vanuit heel Friesland. Hiervoor zal begin 2007 een werkplan worden opgesteld. (Tevens voorwaarde provincie Fryslân) In 2007 is een derde coördinator voor 17 uur aangetrokken. Elke coördinator is intussen actief in een derde van Friesland. Met 3 coördinatoren kunnen we zeggen dat Support Fryslan nu in alle gemeentes in Fryslân bekend is, mede door de grootschalige PR-actie die begin 2007 is opgezet. In 2007 zijn ook veel voorlichtingen gegeven op informatiemarkten, bij WMO bijeenkomsten, op scholen en binnen sociale teams of andere vergaderingen binnen hulp- en welzijnsorganisaties Database 2007 en Begin oktober 2007 zijn de resultaten van Civiq besproken tijdens een presentatie. Het was bijzonder leerzaam en verhelderend onderzoek waarbij met het vinden en binden van vrijwilligers binnen ons project centraal stond. Over de resultaten zal het een en ander benoemd worden in hoofdstuk 4.2. Het implementeren van de resultaten van het onderzoek van Civiq/&Joy naar de motivatie van de vrijwilligers. Helaas heeft Support Fryslân nog geen schriftelijk verslag van de resultaten en aanbevelingen van het onderzoek mogen ontvangen. De implementatie van de resultaten heeft daardoor vertraging opgelopen. Support Fryslân wil in 2008 hier mee aan de slag. De ontwikkeling en inwerkingstelling van een database voor Support Fryslân Cofinanciering Eind 2006 is begonnen met het ontwikkelen van een database. Een noodzakelijke stap gezien de snelle groei van het project. Rond maart 2007 is de database voor Support Fryslân in werking gesteld. Alle gegevens van de afgelopen jaren zijn ingevoerd. Momenteel wordt er gewerkt aan een verbetering van de werking van de database: de kinderziektes worden uit het systeem gehaald. In 2008 zal de database perfect moeten functioneren. Solidair Friesland en Support Fryslân dienen er voor te zorgen dat er cofinanciering plaats gaat vinden, die gelijk is aan de subsidie van de provincie, van voor het jaar 2007 Ook voor 2007 is Solidair Friesland er in geslaagd cofinanciering voor Support Fryslân te vinden voor een bedrag van minimaal ,00. Cofinanciers zijn fondsen, o.a. Kinderpostzegels, Oranjefonds, Stichting DOEN!, VSB-fonds Friesland, gemeenten en kerken Beleid bepalen over de PR en werving en waardering van de vrijwilligers De resultaten van Civiq bespreken en verwerken. Met deze opgedane kennis vervolgens beleid bepalen over de PR van Support Fryslân en de werving en waardering van de vrijwilligers voor De juridische positie van De juridische positie van Support Fryslân De juridische positie van Support Fryslân zal moeten worden besproken voor zowel 2007 als voor de verdere toekomst. Deze Support Fryslân jaarverslag

10 wordt besproken binnen zowel Solidair Friesland als binnen de projectgroep van Support Fryslân. In 2007 is binnen het team van Support Fryslân geanalyseerd wat de beste plaats zou zijn om Support Fryslân juridisch onder te brengen. De statutaire doelstelling van de stichting Katholiek Steunpunt Maatschappelijk Activeringswerk Solidair Friesland is: de stichting stelt zich ten doel te bevorderen dat binnen de provincie Friesland en NOP personen, instellingen, raden, orga-nisaties en groepen zich vanuit katholieke inspiratie bezinnen op welzijnsvraagstukken en bijdragen leveren aan de opbouw en het welzijn van de samenleving. (art. 2) de stichting tracht haar doel te bereiken met alle wettige middelen, in het bijzonder door het in standhouden van een bureau, van waaruit de volgende taken worden verricht: (art. 3) a. het geven van voorlichting en informatie met betrekking tot de samenlevingsproblematiek; b. de zorg voor een juiste motivatie; c. het signaleren van tekorten in de samenleving, het bevorderen en ondersteunen van nieuwe initiatieven en spontane projecten; d. het bevorderen van een eigen, specifieke, inbreng in de welzijnsplanning en -programmering; e. het bevorderen van de maatschappelijke vaardigheid en zelfwerkzaamheid van de doelgroepen, genoemd in artikel 2. Ondanks dat Support Fryslân niet specifiek werkt vanuit een katholieke inspiratie, past het qua insteek en doelstelling nog steeds erg goed bij een maatschappelijke activeringsorganisatie als Solidair Friesland. De afgelopen jaren zijn voor beide partijen als plezierig en vruchtbaar ervaren. Een eventuele verhuizing zou op dit moment meer onrust met zich mee brengen dan voordelen. Daarom spreekt Support Fryslân de voorkeur uit voorlopig juridisch ondergebracht te willen blijven bij Solidair Friesland. De voorkeur van het team wordt in 2008 voorgelegd aan het bestuur. Deze zal hier een definitieve keuze in maken Zelfdragendheid van Support Fryslân Support Fryslân heeft zich in operationeel opzicht inmiddels ontwikkeld tot een stevige en zelfdragende organisatie. De werkzaamheden worden gecoördineerd door een team van regiocoördinatoren (tezamen ca. 1 fte). Daarmee kan Suport Fryslân in principe de maatjes in de hele provincie ondersteunen en jaarlijks ca koppelingen realiseren. Bestuurlijk en rechtspositioneel maakt Support Fryslân onderdeel uit van het Katholiek Steunpunt Maatschappelijk Activeringswerk Solidair Friesland. Voor de ontwikkeling van Support Fryslân van een pilotproject naar een provinciebreed opererende organisatie zijn door fondsen en de provincie investeringssubsidie beschikbaar gesteld voor de periode Ten aanzien van de bestuurlijke en rechtspositionele borging van Support Fryslân geeft het coördinatieteam er de voorkeur aan deze situatie per te continueren. Support Fryslân is een snel gegroeide organisatie, maar nog volop in ontwikkeling. Het project heeft een breed maatschappelijk draagvlak onder instellingen en vrijwilligers in Fryslân, maar heeft nog geen zekerheid over het financiële draagvlak na Medio 2008 zal daaromtrent meer duidelijkheid ontstaan. Wanneer er voldoende financiële vooruitzichten zijn worden de mogelijkheden voor borging van Support Fryslân bij Solidair 10 Hoofdstuk 2 Doelstellingen

11 Friesland onderzocht en vergeleken met eventuele andere varianten. Op basis daarvan zal een besluit vallen over de voortzetting van Support Fryslân Het versterken van de projectgroep met een jongerenwerker Bij het opstarten van het project is een projectgroep ontwikkeld. Deze bestond uit collega s uit het werkveld. Samen met afgevaardigden van Buro Jeugdzorg, Humanitas, Politie Noordwest Friesland en Solidair Friesland is Support Fryslân geholpen in het opstarten van het maatjesproject. Deze projectgroep is later aangevuld met een leerplichtambtenaar van de gemeente Leeuwarden. De invloed van de projectgroep tijdens de startfase van support Fryslân is erg gewaardeerd. In oktober 2007 is echter besloten de Projectgroep op te heffen. De projectgroep bleek na evaluatie geen meerwaarde meer te hebben voor het uitzetten van het beleid voor Support Fryslan. De deelnemers van de Projectgroep zijn hiervan persoonlijk op de hoogte gebracht. Support Fryslân jaarverslag

12 Support Fryslân richt zich op alle jongeren van 12 tot 20 jaar die een maatje willen. In hoofdstuk 1.2 is al uitgelegd dat de achtergronden van de jongeren divers zijn. In het kort kun je zeggen dat alle jongeren in deze leeftijdscategorie, die een maatje willen welkom zijn. Toch kun je, als we de aangemelde jongeren onder de loep nemen, verschillende groepen herkennen. We zullen hieronder 3 grote groepen benoemen. offer zijn geworden van een loverboy, mensenhandel of eerwraak. Deze meiden worden door de vrouwenopvang gewezen op de mogelijkheid om zich aan te melden voor een maatje. Doordat deze meiden ondergedoken in Friesland verblijven, missen zij de sociale contacten die zij noodgedwongen achter hebben moeten laten. Op hun onderduikadres worden zij voortdurend omringt door hulpverleners en lotgenoten. Veel meiden vinden het juist in dit stadium prettig om een maatje te hebben die buiten de problematiek staat, en afleiding en/of een luisterend oor kan bieden. 1 Veel jongeren komen uit gezinnen die te maken hebben met complexe problematiek. Ook wel multi problem gezinnen genoemd. Vaak is hierbij ook al professionele hulpverlening aanwezig. Sommige van deze jongeren wonen vanwege deze problemen in gezinsvervangende huizen. De thuissituatie is vaak onrustig en ongeschikt om vrienden te ontvangen. Veel jongeren hangen hierdoor op straat, komen makkelijk in aanraking met verkeerde vrienden en criminaliteit. 2 Veel jongeren die zich bij ons hebben aangemeld, hebben een verstandelijke en/of sociale beperking. Veel jongeren kampen met bijvoorbeeld ADHD of PDD-NOS. Deze beperkingen kunnen het moeilijk maken om contacten met leeftijdsgenoten op te bouwen. Zelfvertrouwen van de jongere en begrip van vrienden zijn niet altijd vanzelfsprekend. Een aantal van deze jongeren wordt door deze beperkingen dusdanig beperk dat speciaal onderwijs wenselijk is. Jongeren missen hierdoor contacten met de jongeren uit hun eigen buurt. Zeker wanneer het speciaal onderwijs gegeven wordt in een landelijk gebied, is het voor deze jongeren vaak al om praktische redenen moeilijk om buiten school om contacten te onderhouden met klasgenoten of vrienden. Om deze jongeren op de hoogte te brengen van ons bestaan, hebben we in 2006 nieuwe folders ontwikkeld. Deze folders vallen duidelijk in de smaak bij de jongeren, en hierop wordt regelmatig gereageerd. Tevens is in 2006 de website online gegaan waarop jongeren zich met weinig inspanning kunnen aanmelden. In 2007 hebben we als vervolg hierop een grootschalige PR actie opgezet. Naast folders voor de jongeren, worden ook instellingen benaderd. Regelmatig wordt er voorlichtingen gegeven op scholen, bij gemeentes, bij de politie en verschillende hulpverleningsinstellingen. Het aantal aanmeldingen van jongeren groeit nog elk jaar. Erg positief om te vermelden is dat het aantal jongeren dat zichzelf aanmeld steeds groter wordt. In hoofdstuk 5 geven we een overzicht van de aantallen. 3 Een steeds sneller groeiende groep zijn meiden die slacht- 12 Hoofdstuk 3 Jongeren

13 Support Fryslân jaarverslag

14 4.1. Support Fryslân is een vrijwilligers project. Support Fryslân is een vrijwilligersproject dat gecoördineerd wordt door betaalde krachten. Juist door te werken met vrijwillige maatjes is ons project zo succesvol. Jongeren geven aan dat ze het erg bijzonder vinden dat iemand in zijn of haar eigen tijd met de jongere op pad wil. Blijkbaar is de jongere het waard om energie in te steken. Dit kan een jongere enorm veel zelfvertrouwen geven. Doordat het geen professionele hulpverlening betreft, kun je als koppel je tijd anders besteden. Je kunt ontspanning zoeken of je hart luchten. Maar in geen geval hoef je daarbij te voldoen aan vooropgestelde doelen. We praten niet over moeten maar over mogen. Deze vrijheid geeft de jongere vaak de ruimte om zichzelf te zijn. Een vrijwilliger laat zien door vooral present te zijn, dat dit kan. De jongere hoeft bijvoorbeeld geen stoer gedrag te laten zien om leuk gevonden te worden. Omdat vrijwilligers in aanraking kunnen komen met jongeren met diverse en soms heftige problematiek, vinden wij het erg belangrijk een vrijwilliger goed te begeleiden. Daarom is besloten de coördinatie te laten uitvoeren door professionals met ervaring in het werkveld. Na het selectiegesprek vindt een verplichte training van 5 middagdelen plaats. Hierin komen verschillende thema s aan bod. Zo wordt er onder andere een beeld gegeven van de doelgroep, de vooroordelen, wordt er ingegaan op gesprekstechnieken en komen de eigen grenzen van de vrijwilliger ruimschoots aan bod. Na de training heeft de coördinator nogmaals een gesprek met de vrijwilliger waarin beiden nog kunnen aangeven met elkaar door te willen, of niet. Wanneer een vrijwilliger de training succesvol heeft afgerond, kan hij of zij gekoppeld worden. Aan wie hij of zij gekoppeld wordt, wordt in overleg bepaald. Als vrijwilliger kun jij je voorkeuren uitspreken, immers je moet wel een click hebben met de jongere. Na de training wordt één maal per zes weken een bijeenkomst gepland waarin alle vragen en ervaringen van de vrijwilligers besproken kunnen worden. Deze bijeenkomst wordt geleid door de coördinator. Naast deze bijeenkomsten is de coördinator ook bereikbaar per telefoon, , Hyves en MSN. Vooral studenten maken dankbaar gebruik van de laatste optie Onderzoek naar vinden en binden van vrijwilligers Allereerst krijgt elke potentiële vrijwilliger een selectiegesprek met een coördinator wanneer hij of zij zich aanmeld. Een goed moment voor een vrijwilliger om een reëel beeld te krijgen wat het vrijwilligers werk bij Support Fryslân inhoudt. Tevens is dit voor een coördinator een moment om in te schatten of een persoon geschikt is voor het vrijwilligerswerk bij Support Fryslân. Wanneer een van beide partijen denkt dat dit vrijwilligerswerk niet geschikt is, wordt ervoor gekozen om niet te starten als vrijwilliger. Vrijwilligers worden op verschillende manieren geworven. Regelmatig adverteren we in huis-aan-huis bladen en provinciale kranten. Helaas zijn de reacties naar aanleiding van deze oproepen beperkt. Een van de plekken waar wij veel vrijwilligers vinden, is de praktijkmarkt voor studenten van Social Studies van de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden. In september 2007 hebben we ook 14 Hoofdstuk 4 vrijwilligers

15 voorlichtingen gegeven op de Christelijke Hogeschool Noord- Nederland, op de afdeling Sociaal Pedagogische Hulpverlening. Studenten van beide scholen kunnen in kader van een stage ervaring bij ons op doen in de rol van vrijwilliger. Ondanks het feit dat we blij zijn met de vele aanmeldingen van studenten in 2006, zijn we er ook van bewust dat dit een duidelijke keerzijde heeft. Immers, een aantal studenten zullen na een jaar bij het behalen van hun studiepunten, Support Fryslân weer verlaten. En dat terwijl de koppelingen dan vaak nog lopen. Voor een jongere is dit dat een teleurstellende ervaring. Gelukkig wil de grootste groep studenten wel blijven na het behalen van de studiepunten. Een opmerkelijk verschil die bij ons de vraag opriep waarom de ene student wel blijft en de andere niet, en welke invloed wij hierop kunnen uitoefenen. In 2006 hebben we daarom Civiq benaderd om een onderzoek te starten naar het vinden en binden van vrijwilligers binnen Support Fryslân. motivatie zorgt ervoor dat mensen langer blijven omdat het niet tijdgebonden is. Dit kan o.a. gedaan worden door vrijwilligers aan te spreken op hun intrinsieke motivatie en ze hierin vooral te belonen en minder nadruk te leggen op de excentrieke motivatie. Dit is iets waar Support Fryslân zich in 2007 al op heeft gericht. De studenten die in 2007 actief waren, zijn bijna allemaal actief gebleven na het behalen van hun studiepunten. We zullen onze aandacht hier dan ook na 2007 op blijven richten. Binnen het onderzoek werd ook duidelijk dat het overgrote deel van de vrijwilligers tevreden was over Support Fryslân, en hun werk als vrijwilliger binnen deze organisatie. Wij zien dit als een groot compliment. Helaas zijn de uitkomsten van het onderzoeken nog niet op schrift naar ons gerapporteerd, waardoor we geen cijfers en harde conclusies kunnen laten zien. Wel zijn de voorlopige conclusies van het onderzoek tijdens een bijeenkomst aan ons gepresenteerd. De voornaamste conclusie is dat Support Fryslan veel vrijwilligers vindt op een plek waar iedereen een extrinsieke motivatie heeft (motivatie van buitenaf) namelijk de opleiding. Hier staat o.a. het behalen van studiepunten centraal. Toch zou het niet zinvol zijn te stoppen met het werven op deze plaatsen omdat het zoveel aanmeldingen met zich mee brengt. De kunst volgens Civiq, is om deze extrinsieke motivatie te verplaatsen naar een intrinsieke motivatie (motivatie van binnenuit). En intrinsieke Support Fryslân jaarverslag

16 Verloop jongeren en vrijwilligers Nieuw aangemelde jongeren in Gestart aantal clicks in 2007 (inclusief jongeren die voor 1 januari 2007 zijn aangemeld) 35 Gestopte clicks in 2007 (inclusief clicks die voorgaande jaren zijn gemaakt) 16 Waarvan x aantal jongeren opnieuw gekoppeld 7 Nieuw aan-gemelde vrijwilligers 54 Waarvan x aantal actief in Aantal actieve jongeren op 31 december 2007 (lopende clicks, clicks gestart in 2007 en te clicken jongeren) 28 Totaal aantal gemaakte clicks in lopende clicks uit Aantal koppelingen: sommige jongeren zijn aan meerdere vrijwilligers gekoppeld (geweest). 2. Sommige vrijwilligers zijn gekoppeld aan meerdere jongeren. 3. Sommige jongeren/vrijwilligers melden zich aan, maar worden nooit actief of worden afgewezen. Dit verklaart het gat tussen aanmelding en actief. 16 Hoofdstuk 5 overzicht aantal koppelingen

17 Support Fryslân jaarverslag

18 Binnen Support Fryslân wordt veel samengewerkt met andere instellingen. Want ook naast de aanmelding door de jongere zelf, kunnen jongeren naar ons verwezen worden. Hierbij kun je denken aan bijvoorbeeld een mentor, decaan, politieagent of hulpverlener. voorlichting Christelijke Hogeschool Nederland (Stender hogeschool) afdeling Sociaal Pedagogische hulpverlening. aangesloten bij de landelijke website van het Oranjefonds PR-Acties In 2006 hebben we ons gepresenteerd aan heel Friesland, waardoor veel instellingen en organisaties op de hoogte zijn gebracht van ons bestaan. Dit heeft Support Fryslân gedaan door o.a.: 6.2. Verwijzers. De volgende instellingen hebben jongeren naar ons verwezen of waarmee de eerste contacten zijn gelegd: het geven van een workshop op de WMO-conferentie in Heerenveen. deelgenomen aan de WMO-conferentie in gemeente Smallingerland het houden van een voorlichtingsstand op de bevrijdingsmarkt in Leeuwarden. het geven van een interview aan de locale omroep van Leeuwarden Mercurius. het houden van een stand tijdens de Congres Week van de Jeugdzorg. voorlichting Jongerenwerkers van de gemeenten Bolsward, Littenseradiel, Nijefurd, Wûnseradiel en Gaasterlân-Sleat. het houden van een voorlichtingsstand op de Meet&Greet op de CHN (Stender hogeschool) in Leeuwarden. voorlichting Jong in Fryslân (JIF) coördinatoren van heel Friesland. voorlichting Politie Fryslân. voorlichting Slachtofferhulp Nederland. voorlichting Noordelijke Hogeschool Leeuwarden afdeling Social Works. Maatschappelijke instellingen: Bureau Jeugdzorg Bureau jeugdhulp (leefgroephuizen, observatiegroepen, ggz ambulant mee talant crisisopvang ed.) Fier Fryslân (vrouwenopvang) aanzet het Buro/S-team hulp en Welzijn Leeuwarden. de Frybuiters vrijwilligerscentrales tjallingahiem politie Fryslân maatschappelijke Organisaties Smallingerland (MOS) BUS+ project van Frank Koster timpaan, coördinator Sociale teams en trajectbegeleiding humanitas philadelphia 18 Hoofdstuk 6 promotie

19 leer en leefgemeenschap Wieldemerk leger des Heils - T for Toekomst de Skule Franeker, jongerenwerkers jongerenwerkers in Bolsward, Littenseradiel, Nijefurd, Wûn- seradiel, Gaasterlân-Sleat, Smallingerland, Leeuwarden, Menaldumeradeel Slachtofferhulp Nederland Stichting Zorg op Maat Friesland Onderwijs: professor Grewelschool Leeuwarden vso De Zwaai Drachten (voortgezet onderwijs) Zuiderpoort Praktijkonderwijs Sneek, zorgcoördinator Zuiderzeecollege Lemmer 6.3. Samenwerking Naast contacten met verwijzers, werken we ook samen met verschillende projecten en instellingen Noordelijke Hogeschool Leeuwarden, Bureau Jeugdzorg en Support Fryslân Eind 2006 zijn we door de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden benaderd om samen te werken met de opleiding Social Work en Bureau Jeugdzorg. De voogden die werkzaam zijn bij Bureau Jeugdzorg zien veel jongeren die behoefte hebben aan een maatje, daarnaast vroeg de NHL om stage plekken voor tweedejaarsstudenten. Na overleg is er besloten dat studenten zich aan kunnen melden als maatje en dat Support Fryslân de training en begeleiding gaat verzorgen. Bureau Jeugdzorg zal de jongeren in gaan lichten over Support Fryslân en als de jongeren gemotiveerd is, kan hij/zij zich aanmelden. Door de coördinatoren van Support Fryslân is er een voorlichting gegeven aan de voogden. De voorlichting vond plaats halverwege december 2007 en de verwachting is dat meerdere jongeren zich aan zullen melden in Via de NHL zijn tweedejaars studenten aangetrokken en zal er in januari 2008 gestart worden met de training Maatjesprojecten Overleg Fryslan Naast de samenwerking met de bovengenoemde verwijzers, werkt Support Fryslân ook samen met andere vrijwillige maatjesprojecten. Samen met Stichting Aanzet, Co-zorg, Home-start van Humanitas en het Tandemproject van MEE, komen we eens in de 3 maanden samen om de projecten te bespreken. Er wordt samen gekeken naar hoe wij ons duidelijk kunnen profileren naar netwerk en cliënten. Maar ook thema s als de WMO en subsidies komen aan bod. Support Fryslân jaarverslag

20 Support Fryslân wordt gefinancierd door: provincie Fryslân (Sociaal Investeringsfonds, hoofdsponsor) oranjefonds Fonds Kinderpostzegels Stichting DOEN! vsb-fonds Friesland kerken caritas gemeente Het Bildt gemeente Harlingen gemeente Heerenveen gemeente Kollumerland gemeente Leeuwarden gemeente Leeuwarderadeel gemeente Skarsterlân gemeente Smallingerland 20 Hoofdstuk 7 financiën

21 7.1. Overzicht inkomsten en uitgaven 2007 Support Fryslan - uitgaven 2007 Uitgaven Raming Uitgaven (bedragen in Euro s) Uitgaven Personeelskosten Huisvesting Drukwerk en fotocopieën Porti Telefoonkosten Kantoormiddelen en automatisering*1) Vakliteratuur, abonnementen Organisatiekosten/secretariaat Specifieke kosten, o.a. vrijw.kosten Overigen Totaal Personeelskosten Huisvesting Drukwerk en fotokopieën Porti Kantoormiddelen en automatisering*1) Vakliteratuur Organisatiekosten/secretariaat Specifieke kosten, o.a. vrijw.kosten Support Fryslan - inkomsten 2007 Gemeenten Fondsen en kerken*2) Provincie Fryslân Overigen Totaal Gemeenten Fondsen en kerken*2) Provinsje Fryslân Overigen *1) In 2007 extra kosten i.v.m. ontwikkelen D-base en website ( ) *2) Bijdragen geheel of gedeeltelijk ontvangen in 2007: Oranjefonds ( ) Bijdragen geheel of gedeltelijk nog te ontvangen in 2008: Oranjefonds ( 6.250), VSB Friesland ( 7.500) Support Fryslân jaarverslag

22 Doelen die Support Fryslân wil behalen in 2008 (voortvloeiend uit de doelen van 2007): 1. Kerntaken a. Maken van koppelingen en verwachte resultaten voor 2008 het maken van een gemiddelde van 36 koppelingen voor het jaar 2008 met als beoogd effect het tegengaan van voortijdig schoolverlaten, het voorkomen van criminalisering en eventueel andere ernstige zaken als verslaving en depressiviteit. (voorwaarde provincie Fryslân) het bevorderen van een grotere zelfredzaamheid en toegenomen zelfkennis bij jongeren alsmede bij hen toegenomen sociale vaardigheden. (voorwaarde provincie Fryslân). insteek van een koppeling bij Support Fryslân is, dat de jongere aan mag geven wat hij/zij wil doen met zijn/haar maatje. De jongere heeft het primair voor het zeggen. Hier speelt het maatje (de vrijwilliger) op in. Dit doet het maatje, door op een positieve en stimulerende manier te reageren op de jongere, waardoor zijn/haar zelfvertrouwen kan groeien en de jongere (onbewust) zaken mee krijgt als zelfredzaamheid, zelfkennis en sociale vaardigheden. b Selectie, training en begeleiding maatjes een kwalitatief goede inzet van de betrokken vrijwilligers. (voorwaarde provincie Fryslân) vrijwilligers volgen, alvorens zij aan de slag kunnen/mogen aan als maatjes, eerst een training (samengesteld door Actioma), die wordt gegeven door de coördinatoren. In 2008 zullen er weer een aantal trainingen plaatsvinden. In januari/februari zal er een groep getraind worden en in oktober zullen er zo n 2 á 3 groepen getraind worden. Daarnaast wordt, net als in de jaren er voor, in 2008 doorgewerkt met de 6-wekelijkse intervisies van de vrijwilligers. Om als coördinatoren op een professionele wijze vrijwilligers te kunnen trainen, zullen de coördinatoren eind januari een ééndaagse cursus volgen van Actioma, waarin het geven van een training aan vrijwilligers centraal staat. Op deze manier kan worden gewaarborgd dat de vrijwilliger op een kwalitatief goede manier wordt begeleid en de vrijwilliger derhalve kwalitatief goed werk kan verrichten. 2. PR en naamsbekendheid Voortzetting van bekendmaking van Support Fryslân, met als doel dat het project uitbreidt naar die gebieden van Fryslan waar in 2006 en 2007 nog geen activiteiten zijn geweest. Het project moet op 31 december 2008 zijn voltooid, in die zin dat het product dan over heel Fryslan bekend is en dat het product dan ook deelname van vrijwilligers en jongeren uit heel Fryslan kent. (Voorwaarde provincie Fryslân) om de naamsbekendheid op 31 december 2008 te kunnen voltooien, hebben de 3 coördinatoren elk een regio onder hun vleugels genomen. Fryslân is opgedeeld in Regio 1: Zuid/West Fryslân, Regio 2: Noord/Oost, Zuid/Oost en Leeuwarden en Regio 3: Noord en Noord/West. Elke coördinator richt zich met name ook op de gemeentes binnen de regio, waar nu nog niet zoveel tijd in is geïnvesteerd door Support Fryslân. Dit zal worden gedaan in de vorm van gesprekken en voorlichtingen, onder andere met gemeentes, politie, 22 Hoofdstuk 8 doelstellingen 2008

23 jongerenwerk en hulpverleningsinstanties. er wordt een PR samenwerking met overige maatjesprojecten in Fryslân gepland. Begin 2008 zal een gezamenlijke advertentie geplaatst worden in lokale en regionale kranten. in 2008 zal Support Fryslân ook beginnen met het verspreiden van een Digitale Nieuwsbrief. 3. De organisatie a. Bestuurlijk, rechtspositioneel en ondersteuning de zelfdragendheid van Support Fryslân moet een aandachtspunt en actiepunt blijven. (voorwaarde provincie Fryslân) in 2008 moet gekeken worden naar structurele financieringsbronnen. Support Fryslân moet haar inbedding deels vinden binnen gemeentes via het WMO beleid. Begin 2008 zal één van de coördinatoren 4 uur per week o.a. besteden aan de realisatie van de zelfdragendheid van het project. de volgende punten aan de orde komen: doelstelling, doelgroep, toekomstvisie, groei, juridische positie, huisvesting, financiën. Voorjaar 2008 zal het beleidsplan binnen het bestuur worden besproken. het implementeren van de resultaten van het onderzoek van Civiq/Movisie naar de motivatie van de vrijwilligers. Begin 2008 zullen de resultaten van Civiq/Movisie worden verwerkt. Een gedeelte hiervan zal terug komen in het beleidsplan. Zaken waar Support Fryslan naar zal gaan kijken zijn: functieontwerp van vrijwilligers, duurzaam binden van vrijwilligers aan de organisatie en de wervingsboodschap. c. financieel Solidair Friesland dient er voor te zorgen dat er cofinanciering plaats gaat vinden, die gelijk is aan de subsidie van de provincie, van voor het jaar 2008 (Voorwaarde provincie Fryslân). Solidair Friesland heeft hiertoe toezeggingen gekregen van o.a. een aantal fondsen en kerken. er moet een beslissing worden genomen rond de juridische positie van Support Fryslân voor zowel 2008 als voor de verdere toekomst. in 2007 heeft het team van Support Fryslân aangegeven dat de voorkeur uitgaat naar het structureel borgen van Support Fryslân bij Solidair Friesland In 2008 zal het bestuur van Solidair Friesland hier over een beslissing nemen. b. beleidsmatig opstellen beleidsplan voor Begin 2008 zal er een start worden gemaakt met het opstellen van het beleidsplan voor Hierin zullen Support Fryslân jaarverslag

24 Support Fryslân is een initiatief van Solidair Friesland, de Jeugdtaak van Politie Friesland, Bureau Jeugdzorg en Humanitas. Bonifatiusplein 21a, 8911 JT Leeuwarden T info@supportfryslan.nl