1.1 Leefwijze jagers-verzamelaars
|
|
|
- Jozef Boender
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 1.1 Leefwijze jagers-verzamelaars Tijd van jagers & boeren - Prehistorie - Tot v. Chr. Nomaden + nauwelijks verschil in aanzien, bezit en macht
2 1.2 Landbouwrevolutie + landbouw Tijd van jagers & boeren - Prehistorie - Tot v. Chr. Sedentair (vaste woonplaats) + beginnend verschil in aanzien, bezit en macht
3 1.3 Eerste stedelijke gemeenschappen Tijd van jagers & boeren - Prehistorie - Tot v. Chr. Landbouwoverschot + (gevolg =) specialisatie (bestuur, schrift enz.)
4 2.1 Grieks politiek + wetenschappelijk denken Tijd van Grieken & Romeinen - Oudheid v. Chr Filosofie als reactie op polytheïstische godsdienst + Griekse bestuursvormen
5 2.2 Romeins imperium + cultuur verspreiding Tijd van Grieken & Romeinen - Oudheid v. Chr Omvang Romeinse rijk (expansie) + Romanisering
6 2.3 Griekse-Romeinse vormentaal (kunst) Tijd van Grieken & Romeinen - Oudheid v. Chr Grieks-Romeinse mengcultuur + klassiek + zuilen
7 2.4 Confrontatie Germanen + Romeinen Tijd van Grieken & Romeinen - Oudheid v. Chr Romanisering + militair bondgenootschap + volksverhuizingen
8 2.5 Ontwikkeling Jodendom & Christendom Tijd van Grieken & Romeinen - Oudheid v. Chr Monotheïsme + Fases Christendom in Rome (verboden vrij staatsgodsdienst)
9 3.1 Ontstaan + verspreiding Islam Tijd van monniken & ridders - Vroege middeleeuwen Monotheïsme + landbouwstedelijk + verspreid tot in Spanje & Frankrijk
10 3.2 Van landbouwstedelijk naar landbouw Tijd van monniken & ridders - Vroege middeleeuwen West-Europa + domein-/hofstelsel + horigen + herendienst + autarkie
11 3.3 Feodale verhouding Tijd van monniken & ridders - Vroege middeleeuwen Leenheer + leenman (vazal) + eed van trouw + adel (standenmaatschappij)
12 3.4 Verspreiding Christendom Tijd van monniken & ridders - Vroege middeleeuwen Bekeren + kerstenen + missionarissen + heidenen Verschil met 4.5 (Christelijke expansie): 3.4 = mensen bekeren = omvang geloof vergroten land terug veroveren = kruistocht
13 4.1 Herleving landbouwstedelijk Tijd van steden & staten - Late middeleeuwen Landbouwoverschot + specialisatie (handel + ambacht) + gilden
14 4.2 Stedelijke burgerij & Zelfstandige steden Tijd van steden & staten - Late middeleeuwen Stadsrecht (privilege) Onderdeel van een context: precieze beheersing noodzakelijk
15 4.3 Staatsvorming & centralisatie Tijd van steden & staten - Late middeleeuwen Ambtenarij + legers maken deze processen mogelijk Centralisatie (vanuit 1 punt besturen) + staatsvorming (eenheid in regels) Onderdeel van een context: precieze beheersing noodzakelijk
16 4.4 Conflict wereldlijke & geestelijke macht Tijd van steden & staten - Late middeleeuwen Geestelijk = kerk (paus) + wereldlijk = bestuur over een gebied (koning/keizer) Investituursstrijd
17 4.5 Christelijke expansie Tijd van steden & staten - Late middeleeuwen Kruistochten + kruisvaarders + pelgrims Verschil met 3.4 (Verspreiding Christendom): 3.4 = mensen bekeren = omvang geloof vergroten land terug veroveren = kruistocht
18 5.1 Renaissance + Heroriëntatie oudheid Tijd van ontdekkers & hervormers - Vroeg moderne tijd Humanisme + nieuw wereld- & mensbeeld + klassieke bronnen/kunst Verschil met andere cultureel-wetenschappelijke aspecten 6.4 (Wetenschappelijke revolutie) & 7.1 (Verlichting): 5.1 = Kritische houding op middeleeuwen met als voornaamste bron de oudheid Geen kritiek op oudheid 6.4 = Nadruk op vinden van natuurwetten (Empirisme) (bijv. zwaartekracht) Wel kritiek op oudheid 7.1 = Nadruk op ratio vraagstuk beredeneren met verstand OOK positie van de mens (vrij- & gelijkheid)
19 5.2 Europese expansie Tijd van ontdekkers & hervormers - Vroeg moderne tijd Ontdekkingsreizen + expansie + motieven: Cultuur = bekeren - economie = grondstoffen - politiek = uitbreiding land (macht)
20 5.3 Reformatie (kerkhervorming) Tijd van ontdekkers & hervormers - Vroeg moderne tijd Protestantisme + ketters + aflaten + Maarten Luther (stellingen) + bijbel = de bron! Geen extra s zoals priesters en beelden van heiligen Onderdeel van een context: precieze beheersing noodzakelijk
21 5.4 Nederlandse opstand Tijd van ontdekkers & hervormers - Vroeg moderne tijd Verzet tegen centralisatie & kettervervolging van Spaanse koning + 7 gewesten zweren koning af en worden Republiek Onderdeel van een context: precieze beheersing noodzakelijk!
22 6.1 Wereldeconomie Tijd van regenten & vorsten - Vroeg moderne tijd Gouden Eeuw + handelskapitalisme + VOC + stapelmarkt Onderdeel van een context: precieze beheersing noodzakelijk!
23 6.2 Bijzondere plaats van de Republiek Tijd van regenten & vorsten - Vroeg moderne tijd Waarom bijzonder? politiek = republiek met onafhankelijke gewesten economisch = Gouden Eeuw cultureel = gewetensvrijheid + multicultureel + bloei in kunst Onderdeel van een context: precieze beheersing noodzakelijk!
24 6.3 Absolutisme Tijd van regenten & vorsten - Vroeg moderne tijd Absolutisme + Droit Divin + mercantilisme + centralisatie + staatsgodsdienst Onderdeel van een context: precieze beheersing noodzakelijk!
25 6.4 Wetenschappelijke revolutie Tijd van regenten & vorsten - Vroeg moderne tijd Empirisme + natuurwetten Verschil met andere cultureel-wetenschappelijke aspecten 5.1 (Renaissance) & 7.1 (Verlichting): 5.1 = Kritische houding op middeleeuwen met als voornaamste bron de oudheid Geen kritiek op oudheid 6.4 = Nadruk op vinden van natuurwetten (Empirisme) (bijv. zwaartekracht) Wel kritiek op oudheid 7.1 = Nadruk op ratio vraagstuk beredeneren met verstand OOK positie van de mens (vrij- & gelijkheid)
26 7.1 De Verlichting Tijd van pruiken & revolutie - Vroeg moderne tijd Rationalisme kritisch op godsdienst, standenmaatschappij & wijze van bestuur (zie voorbeelden denkbeelden hierboven) Verschil met andere cultureel-wetenschappelijke aspecten 5.1 (Renaissance) & 6.4 (Wetenschappelijke revolutie): 5.1 = Kritische houding op middeleeuwen met als voornaamste bron de oudheid Geen kritiek op oudheid 6.4 = Nadruk op vinden van natuurwetten (Empirisme) (bijv. zwaartekracht) Wel kritiek op oudheid 7.1 = Nadruk op ratio vraagstuk beredeneren met verstand OOK positie van de mens (vrij- & gelijkheid)
27 7.2 Ancien regiem & Verlicht absolutisme Tijd van pruiken & revolutie - Vroeg moderne tijd Combinatie van absolutisme en verlichte ideeën, dus: een vorst die boven de wet staat, maar verlichte ideeën toepast. Ancien regiem zijn de oude machthebbers (koning + adel) zij kregen kritiek in de verlichting, maar sommige paste de verlichting toe om hun positie te handhaven. Bekend voorbeeld: Frederik de Grote
28 7.3 Democratische revoluties Tijd van pruiken & revolutie - Vroeg moderne tijd Franse + Amerikaanse + Bataafse revolutie, waarin veelal de verlichte ideeën met geweld worden doorgevoerd. Frankrijk: afschaffing standenmaatschappij + absolutisme Amerika: geen kolonie meer van Britse kroon Bataafse: toepassing verlichte ideeën in Nederland
29 7.4 Slavenhandel & Abolitionisme Tijd van pruiken & revolutie - Vroeg moderne tijd Transatlantische slavenhandel + driehoekshandel Abolitionisme = streven naar afschaffen slavernij
30 8.1 Industriële revolutie Tijd van burgers & stoommachines Moderne tijd Begonnen in Engeland daarna verspreid over Europa Door stoommachine werd industrialisatie mogelijk, daardoor vergroting productie + transportrevolutie (stoomtrein & -boot)
31 8.2 Politieke Ismen Tijd van burgers & stoommachines Moderne tijd Ismen = politieke stroming Opkomend in 19 e eeuw: liberalisme (vrijheid), nationalisme (staat versterken/eigen staat willen) & conservatisme (behouden) Overige ismen passen beter bij andere aspecten Socialisme (8.3) Imperialisme (8.6) Confessionalisme & Feminisme (8.4) Communisme, Fascisme & Nationaal-Socialisme (9.3)
32 Overige ismen passen beter bij andere aspecten Liberalisme, Nationalisme & Conservatisme (8.2) Imperialisme (8.6) Confessionalisme & Feminisme (8.4) Communisme, Fascisme & Nationaal-Socialisme (9.3) 8.3 Sociale kwestie (Socialisme) Tijd van burgers & stoommachines Moderne tijd Weerstand tegen slechte leef- & werksituatie voor arbeiders door industrialisatie Vakbonden - Kritiek op rijke leefwijze frabrieksbazen (onnodige ongelijkheid) Socialisten streven naar gelijke behandeling in het bijzonder voor de arbeider
33 8.4 Democratisering Tijd van burgers & stoommachines Moderne tijd Een grotere rol voor burgers in het politieke proces Census kiesrecht (stemmen als je een bepaald inkomen hebt) Algemeen kiesrecht (stemmen voor zowel man als vrouw)
34 8.5 Emancipatiebewegingen (Feminisme & Confessionalisme) Tijd van burgers & stoommachines Moderne tijd Ismen die streven naar gelijke behandeling rechten van een bepaalde groep Feminisme: gelijke behandeling en rechten voor vrouwen Confessionalisme: vooral in NL proberen protestanten en katholieken een gelijk aandeel te krijgen in politiek en samenleving
35 8.6 Modern Imperialisme als gevolg van de industrialisatie Tijd van burgers & stoommachines Moderne tijd Europese landen voegen Afrikaanse en Aziatische landen aan hun rijk toe Kolonies vergroten rijk (imperium) Politiek motief: groot rijk = grote politieke speler in de wereld (macht) Economische motief: grondstoffen voor industrie + nieuwe verkoopmarkten
36 9.1 Het voeren van de twee wereldoorlogen Tijd van wereldoorlogen Moderne tijd Wereldoorlog I = Wereldoorlog II = Beide totale oorlogen
37 9.2 Bezetting van Nederland in WO II Tijd van wereldoorlogen Moderne tijd Wereldoorlog I = NL neutraal Wereldoorlog II = Collaboratie (meewerken met bezetter) + verzet
38 9.3 Verwoesting door massavernietigingswapens & betrokkenheid van burgers bij oorlog (totale oorlog) Tijd van wereldoorlogen Moderne tijd De ontwikkeling dat oorlog voor iedereen gaat gelden niet alleen voor soldaten Kracht wapens neemt toe -> veel schade + slachtoffers Inzet burgers, productiemiddelen, media & voedsel = voor de oorlog
39 9.4 Totalitaire systemen Tijd van wereldoorlogen Moderne tijd Totalitaire staat (overheid beheerst leven van mensen volledig door) censuur + propaganda + dwang/geweld Voorbeeld: Fascisme (Italië) Nationaal-Socialisme (Nazi s) Communisme (SU)
40 9.5 Propaganda, communicatiemiddelen & massaorganisatie Tijd van wereldoorlogen Moderne tijd Massa s mensen beïnvloeden met propaganda (politieke reclame) veelal met massamedia, zoals radio en televisie (nu ook: internet) maar ook massabijeenkomsten (partijdagen)
41 9.6 Crisis van het wereldkapitalisme Tijd van wereldoorlogen Moderne tijd Forse daling aandelen in VS (Beurskrach) Depressie - Slaat over naar Europa In Europa speelt dit o.a. het Nationaal-Socialisme in de kaart Afbeelding benadrukt verschillen: reclame voor auto s (voor crisis) & massale werkloosheid na de crisis (na de crisis)
42 9.7 Racisme en discriminatie die leiden tot genocide (volkerenmoord) Tijd van wereldoorlogen Moderne tijd Holocaust = volkerenmoord op de Joden tijdens WO II Antisemitisme = Jodenhaat
43 9.8 Verzet (in kolonies) tegen imperialisme Tijd van wereldoorlogen Moderne tijd In Afrika en Azië komen de eerste vormen van verzet tegen Europese overheersing Dit wordt Aziatisch en Afrikaans nationalisme genoemd (eigen staat willen zijn) Dit aspect past in een drieluik: 8.6 = Begin van de overheersing door Europa (modern imperialisme) 9.8 = Verzet tegen dit modern imperialisme (vervolgstap van 8.6) 10.1 = Dekolonisatie, kolonies komen los van Europa (vervolgstap van 9.8)
44 10.1 Dekolonisatie Tijd van televisie en computers Moderne tijd 1950-heden Aziatische en Afrikaanse landen komen op eigen benen te staan (onafhankelijk) Breekpunt = WO II - Door de oorlog kon Europa kolonies niet meer onderhouden Dit aspect past in een drieluik: 8.6 = Begin van de overheersing door Europa (modern imperialisme) 9.8 = Verzet tegen dit modern imperialisme (vervolgstap van 8.6) 10.1 = Dekolonisatie, kolonies komen los van Europa (vervolgstap van 9.8)
45 10.2 Ideologische blokvorming + wapenwedloop (Koude oorlog) Tijd van televisie en computers Moderne tijd 1950-heden Aan dit aspect is een volledige context gewijd, dus precieze beheersing Wapenwedloop = wedstrijd om de beste bewapening
46 10.3 Welvaart & sociaal-culturele veranderingen Tijd van televisie en computers Moderne tijd 1950-heden Economisch herstel na WOII zorgt voor meer welvaart in NL (eigen tv e.d.) hierdoor kunnen mensen zich onafhankelijker van hun overheid gedragen Gevolg: individualisering protestgeneratie (kritisch overheid) 2 e feminisme Dit past bij de verplichte voorbeelden: bestorming Felix Meritis (protest) + protesten tegen de plaatsing van kernwapens
47 10.4 Europese eenwording Tijd van televisie en computers Moderne tijd 1950-heden Europese Unie Euro Samenwerking komt op vanaf jaren 50 versterkt door de lessen van WO II en de Koude oorlog
48 10.5 Multiculturele samenleving Tijd van televisie en computers Moderne tijd 1950-heden Ontstaan in NL als gevolg van de mensen die kwamen uit de voormalige kolonies + de gastarbeiders
49 Oefenvragen kenmerkende aspecten 1. Wat zijn de 3 wetenschappelijk aspecten uit de Vroeg Moderne tijd? En wat is inhoudelijk het belangrijkste verschil daartussen? 2. Wat zijn de 3 Christelijke aspecten in de middeleeuwen + wat is het belangrijkste inhoudelijke verschil? 3. Leg uit dat de eerste 4 aspecten van ontdekkers en hervormers symbool staan voor het begin van een nieuwe tijd (Vroeg moderne tijd). 4. Welke aspecten zijn allebei van toepassing op Nazi-Duitsland & de SU + waarom? 5. Wat zijn de kolonisatie aspecten en wat verband tussen deze aspecten? 6. Koppel een aspect aan ieder isme: socialisme, feminisme & fascisme.
Tijd van jagers en boeren? 3000 v. Chr. Prehistorie. Kenmerkende aspecten. Begrippen
Tijd van jagers en boeren? 3000 v. Chr. Prehistorie 1. De levenswijze van jager-verzamelaars. 2. Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen. 3. Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen.
Tijdvakken en kenmerkende aspecten.
Tijdvakken en kenmerkende aspecten. Tijdvak 1: Tijd van Jagers en Boeren. Periode: Prehistorie 1 De levenswijze van jagers-verzamelaars (Hoe zag deze samenleving eruit?) 2 Het ontstaan van landbouw en
De Tien Tijdvakken. Tijd van de jagers en boeren, tot 3000 v.c.
De Tien Tijdvakken Tijd van de jagers en boeren, tot 3000 v.c. KA1: De levenswijze van jagersverzamelaars KA2: Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen KA3: Het ontstaan van de eerste stedelijke
Samenvatting Geschiedenis Kenmerkende aspecten (1 t/m 7 zijn uitgewerkt)
Samenvatting Geschiedenis Kenmerkende aspecten (1 t/m 7 zijn uitgewerkt) Samenvatting door S. 850 woorden 25 maart 2017 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 01 De levenswijze van jagers-verzamelaars Het
GROTE-LIJN-OVERZICHT VAN TIJDVAKKEN BEHANDELD IN LEERJAAR 1
GROTE-LIJN-OVERZICHT VAN TIJDVAKKEN BEHANDELD IN LEERJAAR 1 Tijdvak Jagers en boeren; van de eerste mensen 3000 v. C. prehistorie; van de eerste mensen - 3000 v.c. Samenlevingstype: eerst jagers/verzamelaars,
Examenprogramma geschiedenis havo
Examenprogramma geschiedenis havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Domein B Domein C Domein
Examenprogramma geschiedenis havo/vwo
Examenprogramma geschiedenis havo/vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Historisch besef
De vijftig vensters en de kenmerkende aspecten van de tien tijdvakken van de commissie De Rooy
De vijftig vensters en de kenmerkende aspecten van de tien tijdvakken van de commissie De Rooy In blauw: de tijdvakken en de kenmerkende aspecten (alleen uitgewerkt voor het en ). In oranje: de canonvensters,
Examenprogramma geschiedenis vwo vanaf CE 2015
Examenprogramma geschiedenis havo/vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Historisch besef
Vaste voorbeelden. 1. Tijd van jagers en boeren. Tot 3000 v.c. (prehistorie) De levenswijze van jager-verzamelaars.
Begrippenlijst door Manon 1370 woorden 17 februari 2016 7.6 17 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Tijdvakken / Perioden Kenmerkende aspecten Vaste voorbeelden. 1. Tijd van jagers en boeren. Tot 3000 v.c.
Leerplan geschiedenis tweede fase. Albert van der Kaap
Leerplan geschiedenis tweede fase Albert van der Kaap Leerplan geschiedenis tweede fase Albert van der Kaap Enschede, juli 2008 Verantwoording 2008 Stichting leerplanontwikkeling (SLO), Enschede Alle
Geschiedeniswetenschap streeft ernaar waarheden vast te stellen over het verleden!
Geschiedeniswetenschap streeft ernaar waarheden vast te stellen over het verleden! Geschiedenis Waarheden Verleden = beelden van het verleden van de menselijke cultuur. = relatie tussen vroeger en nu,
LESTIP bovenbouw havo/vwo: Tijdvakken oefenen
LESTIP bovenbouw havo/vwo: Tijdvakken oefenen Half mei worden leerlingen van 5 havo en 6 vwo onder meer getest op hun kennis van de tijdvakken en de kenmerkende aspecten. In deze les gaan leerlingen een
Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 18139 5 september 2012 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 4 juli 2012, nr. VO/419920, houdende
Leerplan geschiedenis voor de tweede fase havo en vwo. Albert van der Kaap
Leerplan geschiedenis voor de tweede fase havo en vwo Albert van der Kaap Enschede, april 2009 Verantwoording Stichting leerplanontwikkeling (SLO), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt
Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 9955 23 februari 2017 Regeling van de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 12 februari 2017, nr.
Renaissancetijd Gouden Eeuw eeuw van de Verlichting industrialisatietijd
Kaartjes tijdsperiodes Prehistorie Oudheid vroege Middeleeuwen hoge en late Middeleeuwen Renaissancetijd Gouden Eeuw eeuw van de Verlichting industrialisatietijd eerste helft 20 e eeuw tweede helft 20
Canon en kerndoelen geschiedenis PO
Canon en kerndoelen geschiedenis PO bron: http://www.entoen.nu/primair-onderwijs/didactisch-concept/leerplan-(slo)/geschiedenis In dit hoofdstuk over canon en geschiedenis wordt eerst ingegaan op de recente
Instroom pabo geschiedenis
Keuzedeel mbo Instroom pabo geschiedenis gekoppeld aan één of meerdere kwalificaties mbo Code K0050 Penvoerder: Sectorkamer zorg, welzijn en sport Gevalideerd door: Sectorkamer Zorg, welzijn en sport Op:
GESCHIEDENIS VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2020
GESCHIEDENIS VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2020 Versie: 2 april 2019 De vakinformatie is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de
8*. Na de dood van Karel de Grote werd de eerste grondslag gelegd voor Grenzen in Europa. Leg uit.
Gebruik bron 1 en 2 In 1897 werd in de venen bij Yde het lijk van een ongeveer zestienjarig meisje gevonden. Deze vondst gaf aanleiding tot twee voorlopige conclusies over de leefwijze van het volk waartoe
GESCHIEDENIS HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2019 V
GESCHIEDENIS HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2019 V18.03.1 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van
GESCHIEDENIS HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V
GESCHIEDENIS HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V17.03.2 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van
SLO Leerdoelenkaart geschiedenis: gedifferentieerde beheersingsniveaus voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs
1. Jagers en boeren (tot -3000 v C) 2. Grieken en Romeinen ( -3000 v. Chr. - 500 na Chr.) 1. Je plaatst historische gebeurtenissen, in de tijd van jagers en boeren (-3000 v C) en je geeft er betekenis
GESCHIEDENIS HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V16.8.1
GESCHIEDENIS HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V16.8.1 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van
KORTE BESCHRIJVING VAN DE 49 KENMERKENDE ASPECTEN
KORTE BESCHRIJVING VAN DE 49 KENMERKENDE ASPECTEN Bijlage bij Geschiedeniswerkplaats Handboek historisch overzicht vwo en havo 1 Tijd van jagers en boeren (tot 3000 v.c.) 1a de levenswijze van jagers-verzamelaars
Voorbeeld leerplan geschiedenis voor het Primair Onderwijs. Albert van der Kaap
Voorbeeld leerplan geschiedenis voor het Primair Onderwijs Albert van der Kaap Voorbeeld leerplan geschiedenis voor het Primair Onderwijs Albert van der Kaap Enschede, juli 2008 Verantwoording 2008 Stichting
GESCHIEDENIS VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V
GESCHIEDENIS VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V17.05.1 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van
GESCHIEDENIS VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2019 V
GESCHIEDENIS VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2019 V18.03.1 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van
Tijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus
138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de
Hieronder worden de keuzes die de syllabuscommissie heeft gemaakt punt voor punt toegelicht.
Toelichting bij de werkversie syllabus geschiedenis nieuwe stijl 1 ten bate van de pilotscholen In het schooljaar 2007-2008 is een syllabuscommissie, ingesteld door de CEVO, aan het werk gegaan om te bepalen:
Tijd van monniken en ridders Vroege Middeleeuwen. Tijd van jagers en boeren Prehistorie. - 3000 v C 500-1000
jagers en boeren Prehistorie - 3000 v C monniken en ridders Vroege Middeleeuwen 500-1000 Grieken en Romeinen Oudheid -3000 v C - 500 n C steden en staten - Hoge en Late Middeleeuwen 1000 1500 ontdekkers
Jagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten
Jagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten Van de oogst van hun land en van hun dieren Jagers & boeren Wat
Mens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst)
Mens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst) Kerndoelen 36. De leerling leert betekenisvolle vragen te stellen over maatschappelijke kwesties en verschijnselen, daarover een
TIJD VAN PRUIKEN EN REVOLUTIES
TIJD VAN PRUIKEN EN REVOLUTIES Hoofdstuk 4 PARAGRAAF 4.1 Pruikentijd Standenmaatschappij De verlichting VERVAL EN RIJKDOM In de 17 e eeuw was Nederland het rijkste land ter wereld Van stilstand komt achteruitgang
A. LEER EN TOETSPLAN. Vak: Geschiedenis Leerjaar: 2 Onderwerp: De Nieuwe Tijd (extra uitgereikt materiaal) Kerndoel(en):
A. LEER EN TOETSPLAN Vak: Geschiedenis Onderwerp: De Nieuwe Tijd (extra uitgereikt materiaal) tijd van ontdekkers en hervormers (1500 1600); tijd van regenten en vorsten (1600 1848). 40. De leerling leert
SLO-leerdoelenkaart beheersingsniveaus Geschiedenis bovenbouw havo/vwo
Kenmerkende aspecten Inhoud Voorbeelden Oriëntatie op heden Betekenis verlenen 1. De levenswijze van jagersverzamelaars B8.1. Je kent de kenmerkende aspecten van alle tijdvakken. B8.2. Je geeft bij elk
HC Stedelijke Dynamiek in de Lage Landen ( )
HC Stedelijke Dynamiek in de Lage Landen (1050-1700) Vraag 1 Wat maakte de opkomst van de stedelijke burgerij in de Nederlanden mogelijk? Periode: 1050-1302 Opkomst van de stedelijke burgerij - De opkomst
GESCHIEDENIS VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V16.8.1. pagina 1 van 16
GESCHIEDENIS VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V16.8.1 pagina 1 van 16 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor
Het nieuwe eindexamen geschiedenis
Het nieuwe eindexamen geschiedenis Stephan Klein Rotterdam, 4 oktober 2013 Gesprek in de klas (2013) Docent: Wie kan uitleggen wat standplaatsgebondenheid inhoudt? (stilte van enkele seconden) Leerling
De VOGGP Wat is eigenlijk een VOGGP? De V staat voor een verschijnsel. Wat zijn verschijnselen?
De VOGGP Wat is eigenlijk een VOGGP? De V staat voor een verschijnsel. Wat zijn verschijnselen? Toestanden, instellingen die gedurende een lange tijd min of meer onveranderd hebben bestaan, een verschijnsel
Samenvatting Geschiedenis Kenmerkende aspecten
Samenvatting Geschiedenis Kenmerkende aspecten Samenvatting door P. 2626 woorden 18 maart 2017 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis K E N M E R K E N D E A S P E C T E N TIJDVAK 1 1a: de levenswijze van
Examentraining - Geschiedenis
Examentraining - Geschiedenis 2017 65% context (precieze beheersing) 35% kenmerkende aspecten (globaal) 180 min. - +/- 25 vragen (7 min.) - +/- 75 punten Vraag te herkennen aan: cijfer + aantal punten
Tijd van ontdekkers en hervormers (1500 1600) / Renaissance
Tijdvakken Tijd van ontdekkers en hervormers (1500 1600) / Renaissance K.A. * Het begin van de Europese overzeese expansie * Het veranderende mens- en wereldbeeld van de Renaissance en het begin van een
De VOGGP Wat is eigenlijk een VOGGP? De V staat voor een verschijnsel. Wat zijn verschijnselen?
De VOGGP Wat is eigenlijk een VOGGP? De V staat voor een verschijnsel. Wat zijn verschijnselen? Toestanden, instellingen die gedurende een lange tijd min of meer onveranderd hebben bestaan, een verschijnsel
Tijdvakken eenvoudig overzicht brugklas t/m klas 3. Prehistorie - 3000 v.c. Oudheid 3000 v.c. 500 n.c. De tijd van jagers en boeren
Tijdvakken eenvoudig overzicht brugklas t/m klas 3 Meest gebruikte indeling Tijdvakken Kenmerken(de aspecten) Waarover gaat het? Prehistorie - 3000 v.c. Oudheid 3000 v.c. 500 n.c. De tijd van jagers en
Slaaf krijgt vrijheid (vanaf nu: ex-slaaf) en wordt loonarbeider bij zijn baas (vanaf nu: ex-slavenhouder)
Samenvatting door M. 1033 woorden 15 juni 2015 6,7 7 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo 7.1 De verlichting Verlichting is het gevolg van de wetenschappelijke revolutie uit hoofdstuk/tijdvak
Toetsvragen Geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 7 Toetsvragen
Tijdvak 7 Toetsvragen 1 In de Tijd van Pruiken en Revoluties hielden kooplieden uit de Republiek zich bezig met de zogenaamde driehoekshandel. Tussen welke gebieden vond deze driehoekshandel plaats? A
Voorbeeld leerplan geschiedenis voor de onderbouw van het vmbo
Voorbeeld leerplan geschiedenis voor de onderbouw van het vmbo Leerwegondersteunend en basisberoepsgericht Albert van der Kaap Voorbeeld leerplan geschiedenis voor de onderbouw van het vmbo Leerwegondersteunend
A Het examenprogramma geschiedenis voor havo en vwo, zoals gepubliceerd door de CHMV in februari 2001:
BIJLAGEN 57 Bijlage 1 Examenprogramma s A Het examenprogramma geschiedenis voor havo en vwo, zoals gepubliceerd door de CHMV in februari 2001: Wat in het onderstaan de cursief is gedrukt geldt alleen voor
Beschrijven en herkennen dat zaken bij geschiedenis veranderen maar ook dat zaken hetzelfde blijven.
Historische vaardigheden PO kern subkern inhoud PO tussendoel PO kerndoel Historische vaardigheden Tijdaanduidingen en tijdsindelingen. Tien tijdvakken met bijbehorende kenmerkende aspecten. Het plaatsen
Voorbeeld leerplan geschiedenis voor de onderbouw van het vmbo
Voorbeeld leerplan geschiedenis voor de onderbouw van het vmbo Kader, gemengde en theoretische leerweg Albert van der Kaap Voorbeeld leerplan geschiedenis voor de onderbouw van het vmbo Kader en gemengde
TIJDVAK 7 Bepoederde pruiken, bruisende ideeën
TIJDVAK 7 Bepoederde pruiken, bruisende ideeën Bepoederde pruiken, bruisende ideeën Tijd van Pruiken en Revoluties 1700-1800 Vroegmoderne Tijd Kenmerkende aspecten Uitbouw van de Europese overheersing,
Eindexamen geschiedenis pilot havo 2009 - II
Door de tijd heen De volgende historische verdragen staan in willekeurige volgorde: 1 Door de Vrede van Brest-Litovsk tussen het Duitse keizerrijk en het communistische Rusland kunnen de Duitse generaals
Examentraining - Geschiedenis. HAVO 5 Republiek Duitsland Koude oorlog
Examentraining - Geschiedenis HAVO 5 Republiek Duitsland Koude oorlog Doel Bewustwording nieuw programma Kansen zien! Kennis & vaardigheden herhalen Typische examenzaken Vergroten motivatie Inhoud Inhoudelijke
Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen
Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken
Examen HAVO. geschiedenis (nieuwe stijl)
geschiedenis (nieuwe stijl) Examen HAVO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 2 Woensdag 21 juni 9.00 12.00 uur 20 06 Vragenboekje Voor dit examen zijn maximaal 77 punten te behalen; het examen bestaat
Eindexamen geschiedenis nieuwe stijl havo 2008-II
Door de tijd heen De volgende revoluties staan in willekeurige volgorde: 1 De Franse Revolutie werpt het ancien régime omver. 2 In de Oktoberrevolutie grijpen de Russische communisten onder leiding van
Docentenhandleiding toepassen oriëntatiekennis bij het vak Geschiedenis
Docentenhandleiding toepassen oriëntatiekennis bij het vak Geschiedenis Door Christiaan Heyting V anaf 2015 wordt er van iedere leerling die in Nederland examen doet in het vak geschiedenis verwacht dat
Eindexamen geschiedenis n.s.havo 2007-II
Prehistorie en Oudheid In Drenthe zijn veel prehistorische vuurstenen werktuigen gevonden. Het vuursteen van deze werktuigen is afkomstig uit de ondergrondse vuursteenmijnen bij Ryckholt in Zuid-Limburg
Leerstofaanbod Geschiedenismethode Brandaan
Leerstofaanbod Geschiedenismethode Brandaan Groep 5 Groep 6 Groep 7 Groep 8 01. Tijd van jagers en boeren 02. Tijd van Grieken en Romeinen 03. Tijd van monniken en ridders 04. Tijd van steden en staten
Landbouwrevolutie: ingrijpende verandering waarbij mensen overgaan van een samenleving van jagen en verzamelen naar een landbouwsamenleving.
Begrippenlijst door B. 947 woorden 23 december 2013 6,1 3 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats H1 De tijd van jagers en boeren. Agrarisch: heeft te maken met landbouw. Cultuur: denken en
Rijksuniversiteit Groningen Nameting kennis en argumentatie
Rijksuniversiteit Groningen Nameting kennis en argumentatie Instructie onderdeel kennis: Hieronder staan 22 vragen over tijdvak 6 en 7. Probeer de vragen zo goed mogelijk te beantwoorden. Omcirkel met
De tien tijdvakken. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/83277
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Joyce Landman 07 november 2017 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/83277 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
De tien tijdvakken. Joyce Landman; Jonne Lubbi. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteurs Laatst gewijzigd Licentie Webadres Joyce Landman; Jonne Lubbi 07 november 2017 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/83277 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs
MEMO BEGRIPPEN BRUGKLAS HOOFDSTUK 1 DE GROTE LIJN
MEMO BEGRIPPEN BRUGKLAS HOOFDSTUK 1 DE GROTE LIJN Geschiedenis of Historie Prehistorie Bronnen Historische canon Historische indeling Het vak dat zich bezig houdt met: 1)wat mensen in het verleden hebben
SO 2 Tijdvak I AVONDMAVO 2012-2013. Staat en Natie. Dit SO bestaat uit 37 vragen. 29 openvragen en 8 meerkeuze vragen.
SO 2 Tijdvak I AVONDMAVO 2012-2013 Staat en Natie Dit SO bestaat uit 37 vragen. 29 openvragen en 8 meerkeuze vragen. In de 17 e en de 18 e eeuw ontstond er in Europa een politieke en filosofische stroming,
Geschiedenis kwartet Tijd van jagers en boeren
Geschiedenis kwartet jagers en boeren jagers en boeren jagers en boeren Reusachtige stenen die door mensen op elkaar gelegd zijn. Zo maakten ze een begraafplaats. * Hunebedden * Drenthe * Trechterbekers
geschiedenis (nieuwe stijl)
Examen HAVO 2007 tijdvak 2 woensdag 20 juni 9.00-12.00 uur geschiedenis (nieuwe stijl) Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 25 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 78 punten te behalen.
Leerlijn Oriëntatie op Tijd VSO
Leerlijn Oriëntatie op Tijd VSO Kerndoel 19: De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen, zoals aanwezig in ons cultureel erfgoed, en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling
Toelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 7
Toelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 7 Hierbij treft u een toelichting aan bij de beelden die in de tijdbalk van Argus Clou Geschiedenis groep 7 zijn opgenomen. Inhoud Thema 1 Boze
Als bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.
Examen HAVO 2008 tijdvak 2 woensdag 18 juni 9.00-12.00 uur geschiedenis (nieuwe stijl) Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 28 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 75 punten te behalen.
Voorbeeld leerplan geschiedenis voor de onderbouw havo en vwo. Albert van der Kaap
Voorbeeld leerplan geschiedenis voor de onderbouw havo en vwo Albert van der Kaap Voorbeeld leerplan geschiedenis voor de onderbouw havo en vwo Albert van der Kaap Enschede, juli 2008 Verantwoording 2008
Toetsvragen geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 8 Toetsvragen
Tijdvak 8 Toetsvragen 1 In Nederland was de eerste belangrijke politieke stroming het liberalisme. Welke politieke doelen wilden liberalen bereiken? A Zij wilden een eenheidsstaat met een grondwet en vrijheid
geschiedenis (nieuwe stijl)
Examen HAVO 2008 tijdvak 1 dinsdag 20 mei 9.00-12.00 uur geschiedenis (nieuwe stijl) Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 29 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 77 punten te behalen.
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6 Samenvatting door M. 804 woorden 17 juni 2013 5,5 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Bronnen Samenvatting geschiedenis Hoofdstuk 6 Burgers en stoommachines,
Als bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.
Examen HAVO 2009 tijdvak 2 woensdag 24 juni 9.00-12.00 uur geschiedenis (pilot) Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 25 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 75 punten te behalen. Voor
Tijdvak van burgers en stoommachines (1800 1900) / 19 e eeuw
Tijdvakken Tijdvak van burgers en stoommachines (1800 1900) / 19 e eeuw K.A. * De Industriële Revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële samenleving * De moderne vorm van imperialisme
Geschiedenis ( havo vwo )
Einddoelen Geschiedenis Geschiedenis ( havo vwo ) havo/vwo bovenbouw = CE = SE Jagers en boeren 1. de levenswijze van jagersverzamelaars De nomadische levenswijze van jagers- verzamelaars 1. de levenswijze
Geschiedenis ( havo vwo )
Einddoelen Geschiedenis Geschiedenis ( havo vwo ) havo/vwo bovenbouw = CE = SE Jagers en boeren 1. de levenswijze van jagersverzamelaars De nomadische levenswijze van jagers- verzamelaars 1. de levenswijze
Onderzoeksvraag: Welke motieven hadden de Europeanen om in Afrika en Zuidoost-Azië een groot koloniaal imperium op te bouwen?
Onderzoeksvraag: Welke motieven hadden de Europeanen om in Afrika en Zuidoost-Azië een groot koloniaal imperium op te bouwen? Kenmerkende aspect: De moderne vorm van imperialisme die verband hield met
Eindexamen geschiedenis nieuwe stijl havo 2008-I
Door de tijd heen De volgende gebeurtenissen hebben met verschillende godsdiensten te maken en staan in willekeurige volgorde: 1 Jezus Christus wordt geboren. 2 De profeet Mohammed trekt van Mekka naar
Tijd van burgers en stoommachines 1800 1900. 8.2 Het moderne imperialisme
Onderzoeksvraag: Welke motieven hadden de Europeanen om in Afrika en Zuidoost Azië een groot koloniaal imperium op te bouwen? Kenmerkende aspect: De moderne vorm van imperialisme die verband hield met
Eindexamen geschiedenis pilot havo 2009 - I
Door de tijd heen De volgende historische gebeurtenissen hebben allemaal te maken met migratie en staan in willekeurige volgorde: 1 Afrikanen worden op slavenschepen naar Amerika gebracht om te werken
Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 10: tijd van televisie en computer
Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 10: tijd van televisie en computer Verslag door Lotte 1361 woorden 19 juni 2017 6,2 10 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van televisie
MEMO BEGRIPPEN LEERJAAR 1 HOOFDSTUK 1 DE GROTE LIJN
MEMO BEGRIPPEN LEERJAAR 1 HOOFDSTUK 1 DE GROTE LIJN Geschiedenis of Historie Prehistorie Bronnen Historische canon Historische indeling Het vak dat zich bezig houdt met: 1)wat mensen in het verleden hebben
Tijd van pruiken en revoluties 1700 1800
Onderzoeksvraag: Op welke gebieden wilden de Verlichtingsfilosofen de bestaande maatschappij veranderen? Rationalisme = het gebruiken van gezond verstand (rede/ratio) waarbij kennis gaat boven tradities
Eindexamen havo geschiedenis pilot 2012 - I
Door de tijd heen De volgende historische gebeurtenissen hebben te maken met de Olympische Spelen en staan in willekeurige volgorde: 1 Tijdens de Olympische Spelen in Berlijn won de zwarte Amerikaanse
Examen HAVO. geschiedenis (nieuwe stijl)
geschiedenis (nieuwe stijl) Examen HAVO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 1 Maandag 22 mei 9.00 12.00 uur 20 06 Vragenboekje Voor dit examen zijn maximaal 78 punten te behalen; het examen bestaat
Tijd van burgers en stoommachines De sociale kwestie.
Onderzoeksvraag: Waardoor ontstonden het liberalisme en het socialisme, en hoe dachten liberalen en socialisten over de sociale kwestie? Kenmerkende aspect: De opkomst van de politiek maatschappelijke
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 8: Tijd van burgers en stoommachines
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 8: Tijd van burgers en stoommachines Samenvatting door Larissa 665 woorden 18 januari 2016 5,4 5 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Hoofdstuk 8: Tijd van
Begrippenlijst Geschiedenis Hoofdstuk 1 t/m 8
Begrippenlijst Geschiedenis Hoofdstuk 1 t/m 8 Begrippenlijst door R. 2521 woorden 29 juni 2014 6,2 8 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats Kernbegrippen H1 Agrarisch = heeft te maken met
Examen Geschiedenis overzicht kenmerkende aspecten afdeling havo Bron: http://www.schoolsamenvatting.nl/havo-geschiedenis/kenmerkende-aspecten-havo/
Examen Geschiedenis overzicht kenmerkende aspecten afdeling havo Bron: http://www.schoolsamenvatting.nl/havo-geschiedenis/kenmerkende-aspecten-havo/ Tijd van jagers en boeren, prehistorie tot 3000 v.chr.
2,1: Nederlands-Indië, 19 e eeuw
2,1: Nederlands-Indië, 19 e eeuw 1830 1870: Javaanse boer werkt voor Nederlandse staat: - cultuurstelsel - Herendiensten van verliespost naar wingewest Vanaf 1870: modern imperialisme particuliere bedrijven
Antwoordkernen zijn vrijwel nooit volledige zinnen. Antwoordkernen geven alleen aan, wat er beslist in het antwoord moet staan.
Antwoordkernen Instap en Ontdekkingsreizen Eureka 2M volledig herziene 5 e druk, 2015-2016 Antwoordkernen zijn vrijwel nooit volledige zinnen. Antwoordkernen geven alleen aan, wat er beslist in het antwoord
Toetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 3 Toetsvragen
Tijdvak 3 Toetsvragen 1 Op veel afbeeldingen wordt de Romeinse keizer Constantijn als een heilige afgebeeld met een stralenkrans om zijn hoofd. Welke reden was er om Constantijn als christelijke heilige
Toelichting bij het tijdvakdossier
Tijdvakdossier Toelichting bij het tijdvakdossier Bij geschiedenis leer je de geschiedenis van de westerse wereld verdeeld over 10 tijdvakken. Elk tijdvak heeft een aantal kenmerken. Om beter te kunnen
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4 Samenvatting door een scholier 990 woorden 24 februari 2018 4,2 7 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Geschiedenis samenvatting hoofdstuk 3 + kenmerkende