Aanvullende informatie verzelfstandiging Zeeland Seaports

Transcriptie

1 bericht op brief van: - uw kenmerk: - De voorzitter van Provinciale Staten van Zeeland p/a Statengriffier ons kenmerk: afdeling: /18/DG Economie bijlage(n): behandeld door: Brief van Zeeland Seaports P. Woets doorkiesnummer: (0118) onderwerp: Aanvullende informatie verzelfstandiging Zeeland Seaports verzonden: Middelburg, 26 januari 2010 Geachte voorzitter, In de commissievergaderingen van Raden en Staten van de participanten van Zeeland Seaports (ZSP) die onlangs hebben plaatsgevonden, zijn een aantal onderwerpen m.b.t. de verzelfstandiging van ZSP naar voren gekomen die nadere aandacht vergen. ZSP heeft een brief aan de participanten gestuurd waarin zij deze onderwerpen nader toelicht. Hierbij sturen wij u die brief door, opdat Provinciale Staten deze aanvullende informatie kunnen betrekken bij de besluitvorming over de verzelfstandiging van ZSP. Hoogachtend, gedeputeerde staten,,voorzitter,secretaris V3.5

2 Uw brief van: Uw kenmerk: Ons kenmeik: Bijlage(n): Behandeld dooc Doorkiesnummer: Aan het College van Gedeputeerde Staten van de Provincie Zeeland Postbus LA MIDDELBURG Onderwerp: beantwoording vragen Terneuzen, 22 januari 2010 Geacht college, Naar aanleiding van de verschillende behandelingen in commissies van de Raden en de Staten van de participanten van Zeeland Seaports zijn enkele onderwerpen naar voren gekomen die nadere aandacht vergen. In Vlissingen is toegezegd deze vragen schriftelijk te beantwoorden. 1. Termijn van afbouw van de garanties van de deelnemers 2. Risicoprofiel van de deelnemers 3. Andere methodiek voor het preferent dividend. 4. Het vastleggen in de Statuten dat de nieuwe NV niet mag investeren in gebieden die buiten die van de participerende gemeenten liggen. Ad l: Tennijn van afbouw van garanties. Het verzoek is meer zicht en zekerheid te bieden op de termijn waarop de garantstellingen worden afgebouwd. Voorafgaand twee opmerkingen. Ten eerste is het evident dat de termijn waarop ZSP financieel op eigen benen staat opgerekt wordt door uitbetalingen die ZSP nu, voor de verzeifstandiging, doet aan de deelnemers. Ten tweede is er altijd sprake van enige termijn van garantstelling na verzelfstandiging. De leningenportefeuille van ZSP is van een dermate grote omvang dat complete herfinanciering per l januari een illusie is. De termijn van afbouw van de garanties van de deelnemers is grosso modo afhankelijk van 2 zaken: de hoogte van de rentestand op de kapitaalmarkt de hoogte van de investeringen van ZSP Bij de hoogte van de rentestand wordt aangetekend dat deze in het geheel niet door ZSP is te beïnvloeden, maar afhangt van de ontwikkelingen van de economie en de daarop reagerende kapitaalmarkt. Op dit moment is geld lenen zeer duur, omdat banken zich nog steeds herstellen van de kredietcrisis. De banken spelen de voordelen van de lage rente (waaronder zij zeti lenen) maar zeer mondjesmaat door naar de consumenten. De hoogte van de investeringen van ZSP is vanzelfsprekend wel te beïnvloeden, maar vastgesteld kan en moet worden dat ZSP een (uit het Strategisch Masterplan voorhrloeiend) ambitieus investeringsniveau heefl dat gekoppeld is aan commerciële afspraken dan wel aan het feit dat risico's voldoende kunnen worden weggelegd bij solide klanten. De hoogte van het investeringsniveau bepaalt vanzelfsprekend mede de periode van garantstelling. M.n. de eerste oorzaak belemmert op dit moment het noemen van een termijn van afbouw van degaranties. Vastgesteld kan worden dat er ongetwijfeld weer een periode kom! m& een rustige kapitaalmarkt, maar niemand waagt zich aan een uitspraak wanneer die rust weerkeert. De conclusie moet zijn dat het op dit moment noemen van een zekere termijn waarop de NV financieel zelfstandig zal zijn, niet mogelyk is. Er kan wei een indicatieve termijn worden genoemd en een termijn waarnaar nadrukkelijk gestreefd wordt. Die termijn is gezet op jaar, of zoveel eerder als mogelijk of zoveel later als noodzakelijk is.

3 "" w Zeeland Seaports POR A~thoiity Van belang is de volgende uitgangspunten in de definitieve documenten voor de verzelfstandiging op te nemen: * Aandeelhouders (via de GR) en NV ZSP delen een gezamenlijke intentie om ZSP zo verantwoord én zo spoedig mogelijk financieel op eigen benen te laten staan. Directeur ZSP krijgt een inspanningsverplichting om de NV ZSP zo verantwoord én zo spoedig mogdijk financieel zelfstandig te maken. 0 Directeur ZSP krijgt de opdracht om in zijn periodieke rapportages steeds een paragraaf op te nemen met een voortgang en monitoring van de stappen die gezet zijn en worden op het pad naar financiële zelfstandigheid van de NV. Daarbij gelden steeds 2 beoordeiingscriteria: zorgvuldigheid en snelheid. Ad 2: Risicoprofiel van de deelnemen nu en straks De vraag is niet alleen gesteld hoe lang de financiële zelfstandigheid kan duren, maar ook hoe de risico's (gedurende de garantstelling) door de deelnemerslaandeelhouders beheerst kunnen worden. Het kan immers niet zo zijn dat de NV (grote) financiële risico's gaat lopen die de deelnemers van de GR moeten afdekken. In de Statuten zullen nadere mechanismen worden vastgelegd die de deelnemers (later aandeelhouders) in staat stellen om de risico's te beheersen. Te denken ware aan: Aandeelhouders stellen de jaarlijkse begroting van de NV vast. Aandeelhouders stellen investeringen boven een (nader te bepalen) grens vast. Via deze 2 instrumenten kan de aandeelhouder de risico's zelf goed beheersbaar houden. Huidige situatie in de GR Op grond van artikel 22 van de vigerende gemeenschappelijke regeling Zeeland Seaports, garanderen de deelnemen (de Provincie Zeeland en de Gemeenten Terneuzen, Vlissingen en Borsele) jegens iedere geldgever de nakoming van de huidige en toekomstige verplichtingen van het havenbedrijf. Er is nu bepaald dat indien een der deelnemers vanuit de borgt garantstelling wordt aangesproken, de deelnemers jegens elkaar verplicht zijn bij te dragen in de schuld waarvoor de eerstbedoelde deelnemer wordt aangesproken. Op basis van deze regeling staan de deelnemers nu extern hoofdelijk garant voor de schulden van de GR. Formeel zijn dus alle deelnemers aansprakelijk voor het totale schuldenpakket van ZSP. Materieel speelt dat overheden niet failliet kunnen gaan en dat dus schuldeisers (als ZSP failliet mocht gaan) alle deelnemende overheden zullen en kunnen aanspreken. Toekomstige situatie In de nieuwe gemeenschappelijke regeling zal expliciet opgenomen worden dat de deelnemers garant dienen te staan naar rato van de stemverhoudingen, hetgeen uit het oogpunt van risico verdeling voor de participanten een positief verschil is ten opzichte van de huidige situatie. Als de NV dus onverhoopt failliet zou gaan kunnen schuldeisers deelnemers alleen maar aanspreken op hun eigen deel, niet meer op het totaal. Daarnaast wordt voorzien in een geleidelqke afbouw van de garanties waardoor ook de risico's van de garantstellers geleidelijk af zullen nemen. Ad 3: Andere methodiek voor het preferent dividend. Ter inleiding. ZSP zal het nodige in het werk moeten stellen om financieel zelfstandig te worden en zodoende de garanties van de deelnemers af te bouwen. Alle financiële voorstellen dienen in dat perspectief te worden bezien. Indien deelnemers voorstellen doen en besluiten nemen die beslag leggen op de leencapaciteit van ZSP, verlengen die besluiten tegelijkertijd de termijn waarmee deelnemers garant staan voor (delen van) de leningportefeuille van ZSP.

4 m Zeeland Seaports Volt Authority Lening in plaats van preferent dividend? De suggestie om te onderzoeken om het preferent dividend van l6 miljoen om te zetten in een lening waamver rente betaald wordt ontraden wij met klem. En wel om de reden dat geen enkele afbreuk zou moeten worden gedaan aan de leencapaciteit van ZSP NV. Die capaciteit dient immers te worden gemaximaliseerd om financiële zelfstandigheid en afbouw garantiestellingen naderbij te brengen. Dividend indexeren? De suggestie om de 16 mln. preferent dividend te indexeren kent 2 aspecten. Is indexering in overeenstemming met de systematiek van de waardeverevening? Indexering verdraagt zich goed met de systematiek van de waardeverevening, sprake was immers van een waardegat van E 32 mln. tussen de 2 Business Uniis dat wordt gevuld door elk der Business Units. De BU Vlissingen krijgt 16 mln. uitgekeerd in dividend en de BU Terneuzen krijgt 16 mln. in waardeophoging. Beide waardes zijn vastgesteld op peildatum Maar de EU Terneuzen realiseert per die datum in één keer die waarde, door meteen gelijke rechten te hebben binnen de NV als Vlissingen en Borsele. Dit terwijl de deelnemers van de EU Vlissingen nog moeten wachten op realisatie van hun deel van de deal. Dat maakt indexering van het preferent dividend aannemelijk. Voorgesteld wordt de aanspraak op preferent dividend te indexeren met de CPI. Is indexering financieel veranfwoord? De indexeringsoptie is ook financieel verantwoord. Dividend is immers pas aan de orde als voldoende winst wordt gemaakt en als er zicht bestaat op een spoedige afbouw van de garanties van de deelnemers. De bevoegdheid tot het uitkeren van (preferent) dividend ligt bij de aandeelhouders van de NV. Die aandeelhouders zijn tegeiijkertijd de garantstellers voor de leningportefeuille van ZSP. Zij kunnen als geen ander beoordelen of dividenduitkering verantwoord is in het licht van de afbouw van hun garantstellingen. Bij de dividenduitkering is de indexering dan inbegrepen. Ad 4. Het vastleggen in de Statuten dat de nieuwe NV niet mag investeren in gebieden die buiten het beheersgebied van ZSP liggen, dan wel in gebieden die op het grondgebied van de participerende gemeenten liggen maar die (nog) niet tot het beheersgebied van Zeeland Seaports behoren. Deze suggestie is op zich goed mogelijk, maar de belangen van ZSP strekken vaakfeitelijk verder dan strikt genomen de beheersgrenzen en een dergelijke bepaling zal in de praktijk een ongewenst keurslijf kunnen Derhalve wordt voorgesteld om in de documenten voor de verzelfstandiging op te nemen, dat investerinasbesluiten van de NV in oebieden die buiten het beheerwebied van Zeeland Seaports limen [dan wel in gegeden die op het gmndgecied van de participerende liggen, maar die (nog) niettot het beheersgebied van Zeeland Seaports behoren) alleen met unanimiteit kunnen worden genomen. Op deze wijze hebben de individuele aandeelhouders immers een vetorecht. Deze afspraak geldt voor nieuwe projecten. Voor reeds in gang gezette projecten geldt de normale besluitvorrningsprocedure. Tot slot. Deze week ontvingen wij het commentaar van de "Adviescommissie uit het bedrijfsleven Zeeland Seaports" Wij voegen deze reactie bij opdat hij deel kan uitmaken van uw beraadslagingen.

5 Wij hopen u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd, Hoogachtend, Het Dagelijks Bestuur van Zeeland Seaports, ~&ens Qeze,

6 Adviescommissie uit het bedrijfsleven Zeeland Seaports Westkade l04 Postbus 97,4550 AB Sas vnn Gent Telefoonnummer: Faxnummer: Ref as/adl Aan het Algemeen Bestuur van Zeeland Ond.. Verzelfstandiging Zeeland Seaports Seaports B.: -- Postbus AC TERNEUZEN [ngeeiccmrn Sas van Gent, 14 januari Geacht bestuur. De nota Verzelfstandiging Zeeland Seaports van 9 december 2009 is onderwerp van bespreking geweest in de Adviescommissie. Daarbij heeft de commissie ook belrokken hetgeen is verwoord in de voorstellen aan provinciale staten ter zake in het statenstuk E&M 146. De commissie is tot de volgende bevindingen gekomen. Algemeen 1. Het bedrijfsleven heeft in het (recente) verleden meermalen gepleit voor het op afstand plaatsen van Zeeland Seaports van de overheid. Het voorstel om Zeeland Seaports te verzelfstandigen in de vorm van een NV komt hieraan tegemoet en heeft daarom de instemming van de Adviescommissie. 2. De verzelfstandiging in de vorm van een NV sluit goed aan bij de ontwikkelingen in de andere zeehavens, die inmiddels al verzelfstandigd zijn of vergevorderde plannen daartoe hebben. l 3. De Adviescommissie neemt kennis van de afspraken die tussen de participanten gemaakt zijn inzake de verdeling van de aandelen, van de zeggenschap en van het recht op dividend. Zij beschouwt dit als een zaak van de huidige participanten. Onduidelijk is evenwel hoe de bevoegdheidsverdeling tussen Raad van Bestuur, Raad van Commissarissen en de Gemeenschappelijke Regeling is geregeld. De commissie gaat er van uit dat zij daar te zijner tijd nog over om advies gevraagd zal worden. 4. Het beiangrijkste argument vanuit de Adviescommissie vóór verzelfstandiging is dat daarmee de slagvaardigheid van de organisatie vergroot kan worden. Een NV kan sneller en flexibeler inspelen op ontwikkelingen in de markt. Dit doel dient daarom ook voorop te staan. De Adviescommissie constateert wel dat dit zeen vanzelfsurekendheid is: in de beginfase is nog sprake van het handhaven van de GR, w&door er voóralsnog een belangrijkekvloed van de overheidsuarticipanten bliifì - OD - het beleid van Zeeland Seaports. - De Adviescommissie pleit ervoor om deze tuisenfase zo beperkt mogelijk te houden.

7 5. Terecht wordt in de notitie opgemerkt dat NV Zeeland Seaports naast het behalen van een 1 voldoende financieel rendement ook tot doel heeft de economische ontwikkeling van de regio te stimuleren. In feite hebben wij hier te doen met een publieke taakstelling. Doelstelling dient daarom te zijn en blijven dat het onlangs vastgestelde Strategisch Masterplan volledig uitgevoerd wordt. In dit verband zullen er grote verschillen gaan optreden ten opzichte van de bestaande situatie. Door HBR bijvoorbeeld worden nu harde rendementscriteria gehanteerd bij investeringen die ten behoeve van of samen met bedrijven worden uitgevoerd. De mogelijkheid om als havenautoriteit een regionaal economisch beleid te voeren wordt daardoor beperkt. Dat is dus een bewuste keuze, maar de Adviescommissie pleit er voor om vooralsnog de rendementscriteria met een zekere marge te interpreteren teneinde investeringen te bevorderen. I l 6.In de nota Verzelfstandiging van ZSP wordt gesproken over een overgangstermijn van 10 a 15 jaar waarbinnen ZSP financieel op eigen benen kan staan. Gedurende die tijd moeten dan de bestaande leningen van de huidige GR worden doorgeleend aan de NV, die vervolgens ook geleidelijk aan gaat aflossen. Er is sprake van een lange termijn (z10 jaar). Het is wenselijk om aan te geven hoe het herfinancieringschema er in de loop van de tijd uit ziet en hoe in verband daarmee de financiële positie (balansverhoudingen) van ZSP zich ontwikkelt. Dit is mede van belang, omdat de rating en daarmee de kosten van de financiering (en op den duur dus ook de rarieven zoals in het document wordt gesteld) worden bepaald. 1 Paginagewijs Pagina 7, vijfde gedachtenbolletje. Wij zijn er geen voorstander van dat individuele gemeenten de besluiten van Zeeland Seaporis kunnen overmlen. Dan moet dat wel in zeer uitzonderlijke situaties zijn. Zeeland Seaports heeft tot taak de regionaal-economische ontwikkeling te stimuleren. Daarin past het niet dat een individuele gemeente een "vetmcht" heeft. Pagina I l, juist onder het midden. Onduidelijk blijft waarom de 50% eigen bijdrage van Borsele ook besteed mag worden voor ontwikkelingen in de Sloerandzone. Hiermee wijkt Borsele af van de afspraken met Vlissingen en Terneuzen. Wij pleiten voor het inzetten van deze bijdrage voor in ieder geval economisch relevante ontwikkelingen. 1 Pagina 14, bovenaan. Ook de Adviescommissie is geen voorstander van twee havenbeheerders binnen het beheersgebied. Wij ondersteunen daarom het standpunt van Zeeland Seaports. Pagina 17, onderaan. Wij leiden uit de tekst af dat de taakstelling, de werkwijze en de samenstelling van de Adviescommissie niet zullen wijzigen in een verzelfstandigd Zeeland Seaports.

8 Met inachtneming van bovengenoemde opmerkingen adviseert de commissie om uitvoering te geven aan de voorstellen wals die in de nota Verzelfstandiging van Zeeland Seaports en het desbetreffende statenstuk zijn verwoord. Drs. A.A.D. Saman i