Samenvatting begrotingsbrieven 2018 Gemeente Structureel evenwicht

Transcriptie

1 Samenvatting begrotingsbrieven Gemeente Alblasserdam gekomen de lasten van uw begroting en Albrandswaard Alphen a.d. Rijn Barendrecht Binnenmaas van uw begroting niet volledig gedekt zijn door De lasten in de zijn wel gedekt door de lasten van uw begroting niet volledig gedekt zijn door De is wel gedekt door baten zal dit circa 0,6 miljoen uit uw begroting vervallen. Momenteel is er sprake van tekorten bij de verbonden partijen die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van taken in het sociaal domein, zoals inkomensvoorziening en Jeugdwet. gemeente in verband met de ambtelijke samenwerking in het Shared Service Centrum. Sluitend Sluitend Het realiseren van de bezuinigingstaakstelling voor de GR BAR-organisatie ad. 5,9 mln ligt op gemeente in verband met de schema. ambtelijke samenwerking in de gemeenschappelijke regeling BAR-organisatie. 4 miljoen uit uw In uw begroting en heeft u nog geen maatregelen genomen. Niet sluitend Sluitend Het realiseren van de bezuinigingstaakstelling voor de GR BAR-organisatie ad. 5,9 mln ligt op gemeente in verband met de schema. ambtelijke samenwerking in de gemeenschappelijke regeling BAR-organisatie. Niet sluitend Sluitend In uw begroting wordt het nadeel van afgerond 1,7 miljoen in 5 jaar afgebouwd. Het effect van het laatste deel van de afbouw in 2022 van valt buiten het beeld van de meerjarenbegroting Uw raad heeft investeringskredieten beschikbaar gesteld bij de vaststelling van de begroting. Dit gegeven wordt wel door u benoemd maar wij adviseren u om deze investeringskredieten voortaan apart op te nemen in het besluit tot vaststelling van de begroting. In de overwegingen bij ons oordeel hebben wij geconstateerd uw begroting voor niet in is, maar u in de aannemelijk heeft gemaakt u dit uiterlijk in 2021 tot stand brengt. Het geraamd resultaat wijkt fors af van het geraamd en reëel resultaat. Dit hangt samen met extra incidentele bestedingen in zoals bijvoorbeeld de uitgaven voor de transformatie opgaven Sociale Agenda. De in het diagram gepresenteerde en reële saldi wijken af van de in uw begroting gepresenteerde saldi, om wij de incidentele mutaties van de 1e begrotingswijziging hebben meegenomen in het overzicht van incidentele baten en lasten. Bodegraven-Reeuwij 0,9 miljoen uit uw Uw raad heeft investeringskredieten beschikbaar gesteld bij de vaststelling van de begroting, die niet duidelijk in het besluit tot vaststelling van de begroting zijn verwerkt. Aangezien de stuurmaatregelen in twee tranches, in en 2019, worden gerealiseerd en niet voorzien in het terugdringen van het volledige tekort hebben wij hiervoor correcties aangebracht op uw resultaat. Het gepresenteerde en reële saldo wijkt alle jaren af van het in uw begroting gepresenteerde saldo, om u uw overschotten toevoegt aan de algemene reserve en ze daarmee inzet ter versteviging van uw weerstandsvermogen en solvabiliteit. Wij hebben geconstateerd de onderlinge beoordeling van de basisset financiële kengetallen nog steeds ontbreekt in uw begroting. Daarnaast is in uw paragraaf verbonden partijen nog niet per verbonden partij opgenomen wat eventuele risico s zijn van de verbonden partij voor de financiële positie van de gemeente. Brielle van uw begroting niet volledig gedekt zijn door De is wel gedekt door Niet sluitend Sluitend In onze brief financieel toezicht begroting 2017 met kenmerk PZH hebben wij u geschreven de jaarschijven 2020 en 2021 in moet zijn om opnieuw voor repressief begrotingstoezicht in aanmerking te komen. De gemeenten Brielle, Hellevoetsluis en Westvoorne hebben besloten tot een ambtelijke fusieorganisatie per 1 januari 2019 in de vorm van de gemeenschappelijke regeling Werkorganisatie Voorne. De financiële gevolgen van de beoogde fusie zijn nog niet opgenomen in uw begroting.

2 Capelle a.d. IJssel gekomen de lasten van uw begrotingen Sluitend Sluitend Het verschil tussen het geraamd resultaat van de begroting en het geraamd en reëel resultaat van de begroting wordt hoodzakelijk veroorzaakt door de eenmalige bijdrage ad 0,4 miljoen aan de stichting PCPO voortvloeiend uit het aangenomen amendement. Cromstrijen Sluitend Sluitend U heeft de inkomsten budgettair neutraal opgenomen in uw begroting en een substantieel deel hiervan toegevoegd aan de reserves Bypass Klaaswaal en Vitaliseringsagenda. Wij zijn content u prudent hiermee bent omgegaan en niet afhankelijk bent van deze inkomsten. Delft Den Haag nagenoeg gedekt zijn door baten. Sluitend Sluitend dekkingsmiddel ( 16,3 miljoen) uit uw verlagen Wij verzoeken u om met het vaststellen van het beheerplan Meerjarenprogramma Kunstwerken 3 ook te voorzien in de dekking van deze lasten zo deze ook in de begroting en worden opgenomen. In eerdere brieven hebben wij al aandacht gevraagd voor de tekorten op het Buigbudget. Voor is een afname van meer dan 5% verwacht ten opzichte van het Buigbudget In uw begroting worden de lasten budgettair neutraal geraamd. Dordrecht 2022 zal dit 6,0 miljoen uit uw Inmiddels is bekend geworden Dienst Gezondheid en Jeugd Zuid- Holland-Zuid een tekort heeft van 1,7 miljoen in 2017 en een aanvullende bijdrage vraagt aan de 17 deelnemende gemeenten van 2,2 miljoen voor het begrotingsjaar. In uw begroting heeft u een aanvullende bijdrage aan deze gemeenschappelijke regeling van 1,5 miljoen begroot. Op dit moment is het tekort voor de van deze regeling nog niet bekend. Hierdoor heeft u de aanvullende bijdrage enkel als PM post opgenomen in de. gemeente in verband met de ambtelijke samenwerking in de gemeenschappelijke regeling Drechtsteden. In vergelijking met de begroting 2017 is uw weerstandsratio gedaald van 1,9 naar 1,0. In uw begroting zien wij er nog sprake is van achterstallig onderhoud bij wegen. Met belangstelling hebben wij kennis genomen u integraal het onderhoud van uw aan het onderzoeken bent. -De saldi van en 2019 zijn gecorrigeerd voor de incidentele baten van 2,4 miljoen in en 0,7 miljoen in 2019 uit vastgoedopbrengsten. -In en 2019 heeft u incidentele verkoopopbrengsten uit vastgoed ten gunste van de exploitatie gebracht. Dit betreft een aanzienlijke opgave van 2,4 miljoen in en 0,7 miljoen in Giessenlanden Sluitend Sluitend

3 Goeree-Overflakkee gekomen de lasten van uw begroting en Gorinchem Sluitend Sluitend In uw begroting en is sprake van nog te realiseren resterende bezuinigingstaakstellingen op het gebied van personeel, vastgoed en inkoop ,- uit uw begroting wegvallen. Wij zijn content u de afschaffing van de precariobelasting vanaf 2021 reeds heeft verwerkt in uw. In onze begrotingsbrief van vorig jaar hebben wij aangegeven de uitkomsten over uw ambitie om de schuldenlast af te bouwen met belangsteling tegemoet te zien. Wij hebben in de loop van 2017 geconstateerd u belangrijke voorwaartse stappen heeft gezet in het professionaliseren van het financieel beleid. Gouda circa 2,0 miljoen vervallen. U zult In onze laatste brief -Het gepresenteerde rondom de jaarrekening en reële saldo in de jaren, 2016 en kadernota 2019 en 2021 wijkt af van het in (kenmerk: uw begroting gepresenteerde PZH saldo, om u uw ) hebben wij overschot in die jaren inzet voor u verzocht om de incidentele dotaties aan de tekorten op de BUIGgelden volledig in de Ruimte en voor de spaaroptie. egalisatiereserve Openbare begroting -In uw brief van 6 november op te nemen. geeft u aan u de spaaroptie voortzet, zij het voor een lager bedrag dan in voorgaande begrotingen. -Uw niet in exploitatie genomen gronden hebben een aanzienlijke omvang. Als deze gronden niet uiterlijk 31 december 2019 in ontwikkeling zijn genomen, of zijn afgestoten, moeten ze worden afgewaardeerd naar de waarde tegen huidig gebruik. Hardinxveld-Giessen Hellevoetsluis Sluitend Sluitend U heeft inmiddels maatregelen genomen om de opbrengst vanaf 2020 gefaseerd af te bouwen, waarbij het laatste deel zal worden verwerkt in de jaarschijf 2022 van de volgende begroting 2019 en gemeente in verband met de toetreding tot de ambtelijke samenwerking in de gemeenschappelijke regeling Drechtsteden per 1 januari. Sluitend Sluitend Met belangstelling hebben wij kennis genomen van de toevoegingen aan de Algemene reserve. Hierdoor zal de weerstandsratio toenemen van 0,9 in naar 1,2 in 2022 en voldoet hiermee aan de minimale streefwaarde van 1,2. De grenscorrectie Oudenhoorn, die nog niet in de begroting is verwerkt, zal naar verwachting een negatieve invloed hebben op uw weerstandsvermogen. Deze onderdelen ontbreken: - de informatie van de kengetallen jaren t-2, t-1, t+2 en t+3 (artikelen 11, lid 2d en 11, lid 3 van het BBV); - de berekening van het EMU-saldo voor de laatste twee jaren van de (artikelen 20, lid 1c en 23, letter d van het BBV). -Het weerstandsvermogen met betrekking tot uw grondexploitaties is op dit moment niet toereikend. U geeft ook aan de risico s de komende tijd zullen toenemen. -De gemeenten Brielle, Hellevoetsluis en Westvoorne hebben besloten tot een ambtelijke fusieorganisatie per 1 januari 2019 in de vorm van de gemeenschappelijke regeling Werkorganisatie Voorne. De financiële gevolgen van de beoogde fusie zijn nog niet opgenomen in uw begroting. Hendrik-Ido-Ambacht gekomen de lasten van uw begroting en Sluitend Sluitend Momenteel is er sprake van tekorten bij de verbonden partijen die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van taken in het sociaal domein, zoals inkomensvoorziening en Jeugdwet. Deze tekorten hebben hun doorwerking in uw gemeentebegroting. gemeente in verband met de ambtelijke samenwerking in het Shared Service Centrum. -Uw kengetallen tonen aan uw schulden relatief hoog zijn. Dit uit zich in een hoge schuldquote en ook in een lage solvabiliteitsratio. In het is een dalende trend van de schuldquote te zien.

4 Hillegom 2022 zal dit consequenties van circa voor de 1,8 miljoen uit uw ambtelijke samenwerking HLT-samen waarin uw U heeft in de gemeente deelneemt. begroting al een voorschot genomen op het wegvallen van deze inkomst door een trapsgewijze verhoging van de OZB. Voor het resterende bedrag zult u nog aanvullende Wij hebben geconstateerd een aantal onderdelen nog steeds ontbreken in uw begroting : - kengetallen - Samenhang kengetallen - Overhead op overzicht van baten en lasten Kaag en Braassem Katwijk van uw begroting niet volledig gedekt zijn door De is wel gedekt door 2,7 mln. uit uw Niet sluitend Sluitend Vanaf 1 januari dekkingsmiddel uit uw begroting vervallen. Voor uw gemeente gaat het om een bedrag van circa 3,2 miljoen. De jaarlijkse begrotinsgruimte tot en met 2021 is ontoereikend om deze derving van inkomsten op te kunnen vangen. Wij hebben geconstateerd het beheerplan wegen niet actueel is. In de overwegingen bij ons oordeel hebben wij geconstateerd uw begroting voor niet in is, maar u in de aannemelijk heeft gemaakt u dit in 2021 tot stand brengt. Het geïnvesteerd vermogen van uw gemeente in grondexploitaties is hoog, wat betekent u nog aanzienlijke verkopen zal moeten realiseren om dit terug te verdienen. Korendijk ,- wegvallen. U zult

5 Krimpen aan de IJsse Niet sluitend Sluitend In de overwegingen bij ons oordeel hebben wij geconstateerd uw begroting voor niet van uw begroting niet in volledig gedekt zijn is, maar u door in de De aannemelijk heeft lasten van gemaakt u dit de in worden in 2021 tot stand brengt. het jaar 2021 wel volledig gedekt door De tekorten -Ondanks tekorten in in de begroting en de begroting heeft u nieuw in de eerste twee beleid opgenomen voor, jaarschijven van de waarvan een deel van aard, zoals de inzet van 2021 worden Buitengewoon hoofdzakelijk opsporingsambtenaren cq veroorzaakt door de toezichthouders. Wij zijn van tekorten in het sociaal mening terughoudend moet domein. Deze tekorten worden omgegaan met worden in en nieuw beleid indien 2019 gedekt uit de een gemeente een niet bestemmingsreserve sluitende begroting sociaal domein, waarna presenteert. deze reserve is -In de loop van zal er naar uitgeput. We hebben er verwachting een definitief besluit nota van genomen worden genomen om de het beleidsplan Sociaal aandelen Eneco af te bouwen. Domein eind 2017 Een eventuele verkoop van deze wordt geëvalueerd. Op aandelen zal financiële basis van deze consequenties met zich evaluatie zullen keuzes meebrengen. Incidenteel zal dit gemaakt dienen te een positief resultaat worden om de veroorzaken. De dividenden op kosten binnen het deze aandelen zullen echter sociaal domein te wegvallen en niet meer als beheersen. dekkingsmiddel in de begroting beschikbaar zijn. Krimpenerwaard Lansingerland Leerdam gekomen de lasten van uw begroting en Sluitend Sluitend In onze begrotingsbrief 2017 (met kenmerk: PZH ) hebben wij u meegegeven in de paragraaf weerstandsvermogen weliswaar een inventarisatie van de risico s is opgenomen (risicowaarde) maar geen inventarisatie van de weerstandscapaciteit (algemene reserve e.d.). 0,2 mln vervallen. 0,2 miljoen uit uw Wij hebben geconstateerd uw deelname aan enkele gemeenschappelijke regelingen (Bedrijfvoeringsorganisatie Vijfheerenlanden, Avres, Dienst Gezondheid & Jeugd Zuid-Holland Zuid) op korte termijn kan leiden tot verhoogde gemeentelijke bijdrage. gemeente in verband met de ambtelijke samenwerking in de gemeenschappelijke regeling Bedrijfsvoeringsorganisatie Vijfheerenlanden. In onze toezichtbrief over de begroting 2017 met kenmerk PZH hebben wij u gevraagd in te gaan op de visie met betrekking tot toekomstige exploitatielasten als gevolg van (vervangings)investeringen. Het in uw begroting opgenomen overzicht van incidentele baten en lasten was niet volledig. Er ontbraken twee reservemutaties waardoor het saldo lager uitvalt. In de begroting hebben wij geconstateerd de volgende onderdelen nog ontbreken in uw begroting : - Eventuele risico s voor de financiële positie per verbonden partij; - van het EMU-saldo; - Overzicht van de kosten van overhead in het programmaplan. -U heeft bij de vaststelling van Wij hebben de begroting en de geconstateerd de meerjarenbegroting een beoordeling van de begrotingswijziging vastgesteld onderlinge met betrekking tot verhouding tussen de Kinderboerderij / educatieve financiële kindertuin. Als gevolg hiervan kengetallen in relatie wordt een P.M. stelpost in tot de financiële en vanaf positie nog steeds opgenomen. ontbreekt in uw De partnergemeenten hebben begroting. nog geen instemming gegeven op deze begrotingswijziging. Bij de beoordeling van de begroting hebben wij deze begrotingswijziging buiten beschouwing gelaten. -In de begroting heeft u een financieringstekort geraamd van 23 miljoen. Met een wettelijk vastgestelde kasgeldlimiet van 5,1 miljoen, betekent u in vaste financiering zult aantrekken.

6 Leiden 7,8 miljoen uit uw In uw begroting en heeft u nog geen maatregelen genomen. De financiële consequenties van het voorlopig budget van de Buig zijn negatief ten opzichte van het definitief budget Mogelijke negatieve ontwikkelingen in het Sociaal Domein: - In de geactualiseerde programmabegroting jeugdhulp van de tijdelijke werkorganisatie opdrachtgeverschap TWO jeugdhulp is een berekening opgenomen van mogelijke meerjarige overschrijdingen bij ongewijzigde uitvoering. -Het aantal verstrekkingen voor minimabeleid en de bijzondere bijstand neemt toe. -Wij hebben u bij de begroting 2017 geschreven over de negatieve ontwikkeling van uw netto schuldquote en solvabiliteitsratio. Deze verslechtering houdt verband met de grote investeringen in uw stad. -In uw paragraaf taakstellingen wordt aandacht gegeven aan de nog te realiseren taakstellingen. Voor de begroting en bedraagt de opgave 1,75 miljoen oplopend tot 3,1 miljoen. Uw aanvankelijke taakstelling bedroeg 25 miljoen. Wij geven u mee om bij de kadernota te bepalen of deze taakstellingen te realiseren zijn. Leiderdorp van uw begroting In de zijn alleen in de jaarschijf 2019 de lasten niet volledig gedekt door 0,6 mln vervallen. U heeft in uw raadsvergadering van 26 juni 2017 al een aantal uitgangspunten hiervoor vastgesteld. Leidschendam-Voorb Lisse dekkingsmiddel ( ,-) uit uw 2022 zal dit 2,1 miljoen uit uw In de paragraaf lokale heffingen doet u al een eerste aanzet om het wegvallen van deze inkomstenpost deels op te vangen door het verhogen van de OZB. Voor het resterende bedrag zult u nog consequenties van circa voor de ambtelijke samenwerking HLT-samen waarin uw gemeente deelneemt. In het eerste kwartaal van zullen de geactualiseerde beheerplannen integraal door u worden vastgesteld.met de financiële consequenties van deze geactualiseerde plannen heeft u al rekening gehouden door het opnemen van een stelpost van Wij gaan ervan uit deze stelpost toereikend is. Wij hebben geconstateerd de van het EMU-saldo nog steeds ontbreekt in uw begroting. Maassluis van uw begroting De is niet voor alle jaren volledig gedekt door 2022 zal dit 0,2 miljoen uit uw De gepresenteerde en reële saldi wijken af van de in uw begroting gepresenteerde saldi, om u gelijktijdig met het vaststellen van de begroting vier amendementen heeft aangenomen en de Oktoberbrief 2017 heeft vastgesteld. De afwijkingen worden vooral veroorzaakt door de amendementen. Deze zorgen ervoor de resultaten jaarlijks met worden verlaagd.

7 Midden-Delfland Molenwaard Nieuwkoop Sluitend Sluitend 1,3 miljoen vervallen. U zult Sluitend Sluitend In de zien wij u een forse afname van de gronden verwacht. Dit is een gunstige ontwikkeling. Evenals vorig jaar wordt een substantieel gedeelte van de weerstandscapaciteit gebruikt om de risico s bij de grondexploitaties af te dekken. Wij adviseren u de grondexploitaties en de daarmee samenhangende risico s regelmatig te actualiseren. Daarbij moet in acht worden genomen de rentekosten die aan de taakvelden moeten worden toegerekend met behulp van een renteomslag maximaal 0,5% mag afwijken van het werkelijke percentage. Uw begroting voldoet niet aan deze voorschriften. Nissewaard Noordwijk Sluitend Sluitend Met instemming hebben wij geconstateerd u vanaf 2021 begrotingsruimte heeft gecreëerd van 2,5 miljoen en hiermee een stap heeft gezet om het verlies van inkomsten het hoofd te bieden. U zult nemen om voor de resterende 1,3 miljoen andere verlagen circa 3 miljoen vervallen. U zult De weerstandsratio bij de begroting bedraagt 0,66 en verdient nog steeds uw aandacht. In deze begroting en zien wij een verbetering van de algemene reserve. Wij hebben geconstateerd u een incidentele toevoeging aan de algemene reserve van 2,5 miljoen in heeft begroot, indien de verkopen erfpachtgronden worden gerealiseerd. Daarnaast zijn er toevoegingen aan de algemene reserve begroot uit de overschotten van de begroting en. Hiermee heeft u een goede lijn ingezet ter verbetering van uw weerstandsvermogen. Uit de begroting hebben wij het volgende geconstateerd: - er is sprake van achterstallig onderhoud bij Civiele kunstwerken en Verkeer; - de financiële vertaling bij onderhoud Groen is niet volledig; - er wordt geen rekening gehouden met vervangingsinvesteringen bij onderhoud Wegen Civiele kunstwerken, openbare verlichting en bomen. Wij hebben geconstateerd een aantal beheerplannen niet actueel zijn. Hierdoor is het niet mogelijk vast te stellen of de onderhoudsbudgetten toereikend zijn. In uw begroting zijn geen achterstanden in onderhoud gemeld. verwacht tekorten -Naar verwachting zal de binnen het sociaal gecorrigeerde domein door de lagere schuldquote dalen naar 165% in uitkering van de BUIG Wij gaan ervan uit de gelden en afbouw van de schuldpositie uw neerwaartse bijstelling nadrukkelijke aandacht krijgt bij van de integrale het aangaan van nieuwe uitkering in het kader leningen. van Jeugdzorg. De -Voor 2019 en verder is een dekking voor taakstelling parkeren met een deze tekorten moeten bedrag van 0,3 miljoen worden gevonden opgenomen. binnen het Hek De invulling van deze sociaal domein. Het is taakstelling is niet concreet echter nog onzeker hoe verwerkt in uw begroting. - de hoogte Als gevolg van nieuwe BBV van toekomstige regelgeving heeft u in 2015 de uitgaven en de nog niet in exploitatie genomen mogelijke besparingen gronden van 45 miljoen zich zullen ontwikkelen. overgebracht naar de materiele vaste activa. U loopt een groot financieel risico indien deze gronden op niet verkocht zijn of in exploitatie zijn genomen. -De grenscorrectie Oudenhoorn, die nog niet in de begroting is verwerkt, zal naar verwachting invloed hebben op uw financiële situatie. Gedeputeerde Staten hebben de bedragen van de verrekening inmiddels voorlopig Tekorten in het sociaal Het geïnvesteerd vermogen van domein worden gedekt uw gemeente in uit de reserve Sociaal grondexploitaties is hoog, wat Domein. De betekent u nog aanzienlijke verwachting is deze verkopen zal moeten realiseren reserve in 2021 vrijwel om dit terug te verdienen. Wij geheel aangewend zal adviseren u de zijn. Wij adviseren u grondexploitaties en de daarmee deze samenhangende risico s tekorten van regelmatig te actualiseren. dekking te voorzien en te verwerken in uw begroting en

8 Noordwijkerhout Oegstgeest circa 1,6 miljoen vervallen. U zult 1,7 mln vervallen. Uw raad heeft investeringskredieten beschikbaar gesteld bij de vaststelling van de begroting, die niet in het besluit tot vaststelling van de begroting zijn verwerkt. Wij verzoeken u erop toe te zien bij de volgende begroting het vaststellingsbesluit een compleet beeld geeft van de besluitvorming door uw raad. Tijdens de vaststelling van de begroting heeft u het positief saldo van aangewend voor eenmalige verlaging van het tarief rioolbelasting ad en het restant ad is door u toegevoegd aan de reserve sociaal domein. Hierdoor komt het resultaat op nul. In de paragraaf Weerstandsvermoge n en Risicobeheersing in uw begroting zijn uw kengetallen wel afzonderlijk toegelicht, maar daarbij wordt slechts summier ingegaan op de betekenis voor de specifieke situatie van uw gemeente. Een toelichting op de onderlinge samenhang treffen wij daar niet aan. Oud-Beijerland uit uw Tot op heden heeft de actualisatie van de beheerplannen nog niet plaatsgevonden. De verwachting is nu in februari de beheerplannen openbaar gebied, waaronder wegen en kunstwerken, door u worden vastgesteld. In uw begroting is een stelpost van opgenomen voor de verlaging van de totale lasten van het sociaal domein. Deze post is nog niet concreet ingevuld. Deze verlaging is gebaseerd op ervaringscijfers van de afgelopen jaren. Wij gaan ervan uit deze verlaging ook daadwerkelijk wordt gerealiseerd. De gepresenteerde en reële saldi tot en met 2021 wijken af van de in uw begroting gepresenteerde saldi, om wij de in de begroting en opgenomen stelpost hogere algemene uitkering gemeentefonds van hebben verrekend met de door u berekende gevolgen van de septembercirculaire gemeentefonds Verder hebben wij geconstateerd het volgende onderdeel nog ontbreekt in uw begroting : - Het EMU-saldo over het vorig begrotingsjaar (2017) en de ontwikkeling van het EMU-saldo voor de drie jaren volgend op het begrotingsjaar (artikelen 20, lid 1c en 23, letter d van het BBV). Papendrecht Pijnacker-Nootdorp gekomen de lasten van uw begroting en Sluitend Sluitend gemeente in verband met de ambtelijke samenwerking in het Shared Service Centrum. Sluitend Sluitend Uw gemeente heeft, door het ontbreken van een accountantsverklaring, niet aan de wettelijke inzendtermijn voor de jaarrekening 2016 kunnen voldoen. Uw conceptjaarrekening 2016 hebben wij reeds ontvangen. Het ontbreken van vastgestelde jaarstukken over 2016 is, gezien de concept-jaarstukken en de beoordeling van de begroting, voor ons geen reden om preventief toezicht voor in te stellen.

9 Ridderkerk de lasten van uw begroting en Hierbij maakt u tot en met 2019 gebruik van de dekkingsreserve voor per jaar. De inzet van deze reserve past binnen het beleid zoals opgenomen in ons gemeenschappelijk financieel toezichtkader en kan daarom als worden aangemerkt. Sluitend Sluitend Het realiseren van de bezuinigingstaakstelling voor de GR BAR-organisatie ad. 5,9 mln ligt op schema. gemeente in verband met de ambtelijke samenwerking in de gemeenschappelijke regeling BAR-organisatie. Rijswijk Rotterdam dekkingsmiddel ( ,-) uit uw 13,5 miljoen vervallen. Tijdens ambtelijk overleg is aangegeven in de eerstvolgende voorjaarsnota dekkingsvoorstellen zullen worden gedaan. In uw paragraaf onderhoud geeft u aan een aantal beheerplannen dienen te worden geactualiseerd in. Het gaat hierbij om: beheerplan bomen,; beheerplan oevers; beheerplan spelen; waterplan -In dit diagram zijn de saldi van baten en lasten weergegeven vóór verrekening met reserves. Deze saldi zijn negatief. Dat betekent u uw eigen vermogen inzet om de begroting in te brengen. Het eigen vermogen neemt hierdoor de komende vier jaar met 14% ( 120 mln) af. -We zien in onderstaande grafiek wel de solvabiliteit sterkt afneemt. Op zichzelf hoeft dit geen probleem te zijn, zolang het eigen vermogen voldoende weerstandscapaciteit biedt om de risico s af te dekken en uw gemeente in staat blijft dekken met Schiedam de lasten van uw begroting niet volledig In de is wel het geval. Het tekort in wordt vooral verklaard door nog in te vullen taakstellingen ad Niet sluitend Sluitend Vanaf 1 januari 2022 zal dit 2 miljoen uit uw Wij hebben geconstateerd u in uw naar dit tekort per 2022 toegroeit door oplopend ieder jaar 1/5 deel van dit bedrag als incidenteel aan te merken Uit uw paragraaf onderhoud In de overwegingen bij blijkt er ons oordeel hebben wij sprake is van achterstallig geconstateerd uw onderhoud op gebouwen. Dit begroting voor niet wordt ingelopen volgens een in herstelplan waarbij de is, maar u maatregelen worden in de bekostigd uit de aannemelijk heeft verkoopopbrengsten van de af gemaakt u dit te stoten accommoies. Deze verkoopopbrengsten zijn uiterlijk in 2021 tot stand nog niet (volledig) brengt. gerealiseerd. De kengetallen die u heeft opgenomen in uw paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing tonen aan uw schulden relatief hoog zijn. Sliedrecht 2022 zal dit 0,7 miljoen uit uw consequenties van circa voor de ambtelijke samenwerking Drechtsteden waarin uw gemeente deelneemt. -Het overzicht van baten en Wij hebben lasten is in de geconstateerd gesaldeerd. Hierover een aantal is vorig jaar tijdens de onderdelen nog begrotingsbrief 2017 ook steeds ontbreken in geschreven. uw begroting : - Een overzicht van de geraamde kosten van de overhead op het overzicht van baten en lasten; - Risico's per verbonden partij voor de financiële positie van de gemeente;

10 Strijen van uw begroting nagenoeg volledig De is wel geheel gedekt door Niet sluitend Sluitend U heeft de inkomsten budgettair neutraal opgenomen in uw begroting en een deel hiervan ingezet voor de incidentele invoeringskosten van de omgevingswet in samenwerking met de andere Hoeksche Waard gemeenten. Wij zijn content u prudent hiermee bent omgegaan en niet afhankelijk bent van deze inkomsten. In de begroting hebben wij geconstateerd onderstaand onderdeel nog niet is opgenomen: - De beoordeling van de onderlinge verhouding tussen de kengetallen in relatie tot de financiële positie (artikel 11, lid 2e van het BBV); Teylingen 2022 zal dit 2,6 miljoen uit uw Met instemming hebben wij vernomen u een eerste stap heeft gezet om het verwachte tekort op precario terug te dringen. Voor het overige bedrag zult u nog maatregelen consequenties van circa voor de ambtelijke samenwerking HLT-samen waarin uw gemeente deelneemt. Wij hebben geconstateerd in uw begroting in het overzicht van baten en lasten nog steeds geen overzicht van de geraamde kosten van de overhead is. Vlaardingen Voorschoten gekomen de lasten van uw begroting en 2022 zal dit 0,4 miljoen uit uw Sluitend Sluitend Met inzet van u allen bent u er in geslaagd om voor tot en met 2021 een en reëel sluitende begroting en op te stellen. U heeft hierbij rekening gehouden met het vervallen van de mogelijkheid van de heffing van precariobelasting in Het beëindigen van de verruimde toepassing van de BTW koepelvrijstelling voor gemeentelijke samenwerking kan financiële gemeente hebben. Dit in het kader van de ambtelijke samenwerking in de Werkorganisatie Duivenvoorde. Uit uw paragraaf onderhoud blijkt er sprake is van achterstallig onderhoud op wegen. De kosten hiervan heeft u tot en met financieel vertaald middels het in 2015 vastgestelde wegenbeheerplan. U heeft voor de periode vanaf 2019 een hoger budget nodig om te voorkomen het achterstallig onderhoud verder oploopt. Naar aanleiding van de nota Financieel herstel heeft u besloten om voor het onderhoud van de buitenruimte over te gaan van kwaliteitsniveau B naar C. De (financiële) consequenties heeft u verwerkt in de begroting en. Om dit besluit goed in de begroting te kunnen verwerken, hebben wij (in goede samenwerking met uw organisatie) opdracht gegeven tot een verdiepend onderzoek naar de belangrijkste beheerplannen. Wij beschouwen de resultaten van dit onderzoek als de onderbouwing van de door u in de begroting en verwerkte bezuiniging op de kosten van. De kengetellen tonen aan uw schulden relatief hoog zijn. Dit uit zich ook in een lage solvabiliteitsratio (het eigen vermogen ten opzichte van het totale vermogen). Voor de komende jaren is wel een verbetering waarneembaar. -Een fors deel van uw meerjarige overschotten stort u, op voorhand, in de algemene reserve.u heeft het voornemen om deze overschotten te gebruiken om uw schulden af te lossen om zo de flexibiliteit van uw begroting te verbeteren. Wij onderschrijven dit volledig. Deze overschotten kunnen alleen ontstaan indien u de bezuinigingen, taakstellingen en ombuigingen volledig realiseert. -In de begroting zijn bezuinigingen, ombuigingen en taakstellingen opgenomen oplopend tot een bedrag van 2,7 miljoen. Deze maatregelen zijn beoordeeld op realiteit. Gezien de zorgvuldigheid van het doorlopen proces gaan wij uit van haalbaarheid van deze maatregelen.

11 Waddinxveen 2022 zal dit circa 0,6 miljoen in uw begroting vervallen. U heeft in deze begroting en reeds maatregelen genomen om een deel van het tekort in 2021 op te lossen, waarbij de rest van het tekort wordt opgelost ná Hierbij bleek de toelichting op de samenhang van de uniforme basisset van financiële kengetallen in de paragraaf weerstandsvermogen nog niet is opgenomen. Wassenaar 2022 zal dit 1,8 miljoen uit uw In uw begroting en heeft u nog geen maatregelen genomen. gemeente in verband met de ambtelijke samenwerking in de Werkorganisatie Duivenvoorde. De afgelopen jaren hebben wij Het opschuivend u aandacht gevraagd voor de perspectief geldt ook voor actualisatie van de de inzet van de reserve beheerplannen. Inmiddels Frictiekosten. Deze beschikt u voor al uw reserve is in 2017 over gevormd ten laste van de geactualiseerde plannen. U algemene reserve en bent voornemens om op uw wordt conform de beheerplannen te afspraken tot en met 2019 bezuinigingen, daartoe heeft u ingezet. een taakstelling ingeboekt die oploopt tot in Het meerjarig geraamd resultaat is ontstaan na inzet van de reserve Frictiekosten. Deze reserve is in 2017 gevormd ten laste van de algemene reserve en wordt conform de afspraken tot 2019 ingezet. -In de begroting zijn bezuinigingen, ombuigingen en taakstellingen opgenomen oplopend tot een bedrag van 2,2 miljoen. Westland de lasten van uw begroting gedekt zijn door Ook de is afgedekt met Sluitend Sluitend In de paragraaf onderhoud wordt vermeld een groot deel van de vigerende beheerplannen in dienen te worden geactualiseerd. -In de begroting en heeft u een aantal taakstellingen opgenomen. Bij de jaarrekeningen constateren wij de taakstellingen tot dusver daadwerkelijk zijn gerealiseerd. De taakstelling op de Organisatie heeft u grotendeels ingevuld. -De schuldpositie van uw gemeente blijft hoog.de hoge schuldquote wordt voor een groot gedeelte veroorzaakt door de voorraad van bouwgronden waar uw gemeente over beschikt. Westvoorne de lasten van uw begroting gedekt zijn door baten. De is niet volledig gedekt door Sluitend Niet sluitend -Ondanks de begroting sluitend is, hebben wij wel zorgen over uw financiële situatie. Met vaststelling van de nieuwe nota Reserves en Voorzieningen heeft u besloten om de komende 5 jaren jaarlijks 1 miljoen te onttrekken uit bestemmingsreserves ter dekking van de exploitatiebegroting. Hierdoor neemt uw eigen vermogen de komende jaren af. In combinatie met de toename van de schuldpositie en de verwachte tekorten in 2019 tot en met 2021 is uw gemeente minder in staat om aan haar financiële verplichtingen te voldoen. -Uw gemeente beschikt over ruim 2,3 miljoen aan strategische gronden. Uiterlijk 31 december 2019 dient u deze gronden tegen marktwaarde in uw balans op te nemen. -fusieorganisatie per 1 januari 2019 in de vorm van de gemeenschappelijke regeling Werkorganisatie Voorne. De financiële gevolgen van de

12 Zederik 2022 zullen deze inkomsten ad 0,8 miljoen uit uw begroting wegvallen. De nieuw te vormen gemeente waarvan u deel gaat uitmaken zal maatregelen Wij hebben geconstateerd uw deelname aan enkele gemeenschappelijke regelingen (Bedrijfvoeringsorganisatie Vijfheerenlanden, Avres, Dienst Gezondheid & Jeugd Zuid-Holland Zuid) op korte termijn kan leiden tot verhoogde gemeentelijke bijdrage. gemeente in verband met de ambtelijke samenwerking in de gemeenschappelijke regeling Bedrijfsvoeringsorganisatie Vijfheerenlanden. -Gemeentelijke fusies gaan in de eerste jaren gepaard met financiële consequenties. -Een eventuele verkoop aandelenpakket Eneco/Stedin zal financiële consequenties met zich meebrengen. Zoetermeer Zoeterwoude van uw begroting volledig gedekt zijn door De is ook gedekt door 0,3 miljoen uit uw 2022 zal dit circa uit uw begroting vervallen. In het programma algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien heeft u al stappen ondernomen om tot een oplossing te komen. In uw paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing wordt aangeven u op de Ontwikkelingsmaatschappij Meerburg in totaal nog 7,4 miljoen aan vorderingen van niet betaalde rekeningen en openstaande leningen heeft. Ook wordt er aangegeven u in overleg bent met alle bij OMM betrokken partijen om te komen tot een nieuwe vorm van financiering. Een dergelijke wijziging kan haar eigen risico s met zich meebrengen. In uw paragraaf onderhoud wordt aangegeven een aantal beheerplannen zijn verouderd en geactualiseerd dienen te worden. Ambtelijk is bevestigd er momenteel aan een nota wordt gewerkt. Wij adviseren u deze beheerplannen zo snel mogelijk te actualiseren. Uit uw begroting blijkt naar Hierbij bleek de verwachting in alle jaren in de volgende onderdelen begroting en nog ontbraken in uw de begroting: renterisiconorm wordt - de kengetallen zijn overschreden. De niet beoordeeld op renterisiconorm geeft een norm onderlinge voor de jaarlijks verhouding tussen de toegestane herfinanciering. Over kengetallen in relatie dit bedrag loopt u namelijk een tot risico op rentestijging. de financiële positie; Komend jaar zullen wij ambtelijk - in de paragraaf onderzoeken of aanvraag voor verbonden partijen een ontheffing noodzakelijk is en zijn de eventuele of een herstelplan nodig is om risico s per weer aan de renterisiconorm te verbonden partij niet kunnen voldoen. opgenomen. Zuidplas 2022 zal dit 1,9 miljoen uit uw De lasten binnen het sociaal domein, waaronder jeugdzorg en bijstand, zijn budgettair neutraal geraamd. Dit betekent de ramingen van de uitgaven gelijk zijn gehouden aan de inkomsten. Hierdoor zijn de verwachte tekorten op jeugdzorg en bijstand niet in de cijfers van uw begroting verwerkt. Wel zijn er maatregelen aangekondigd om het tekort op termijn te reduceren. Daarnaast heeft u een significant bedrag gereserveerd om de tekorten de komende twee jaar af te kunnen dekken. Verder heeft u hiervoor in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing gekwantificeerde risico s opgenomen.

13 Zwijndrecht de lasten van uw begroting niet volledig Het jaar 2019 van de is ook niet sluitend, de jaarschijven 2020 en 2021 zijn wel gedekt door Niet sluitend Sluitend Vanaf 1 januari 1,3 miljoen uit uw verlagen Momenteel is er sprake van tekorten bij de verbonden partijen die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van taken in het sociaal domein, zoals inkomensvoorziening en Jeugdwet.Deze tekorten hebben hun doorwerking in uw gemeentebegroting. gemeente in verband met de ambtelijke samenwerking in het Shared Service Centrum. De financiële consequenties van verschillende plannen heeft u verwerkt in de begroting en. Echter, bij de onderdelen havens, groen en spelen is er sprake van ontoereikende budgetten. In de overwegingen bij ons oordeel hebben wij geconstateerd uw begroting voor niet in is, maar u in de aannemelijk heeft gemaakt u dit in 2021 tot stand brengt.