20/11/2018. Ontwikkeling van wiskundig denken Goed wiskundeonderwijs binnen ZILL. Doelen van deze dag van de wiskunde:

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "20/11/2018. Ontwikkeling van wiskundig denken Goed wiskundeonderwijs binnen ZILL. Doelen van deze dag van de wiskunde:"

Transcriptie

1 Ontwikkeling van wiskundig denken Goed wiskundeonderwijs binnen ZILL Philip Catteeuw pedagogisch begeleider Doelen van deze dag van de wiskunde: Hoe krijgt wiskundig denken vorm in het nieuwe leerplan basisonderwijs? Stilstaan bij de opbouw en klemtonen van het nieuwe leerplan. De visie op goed wiskundeonderwijs (Waarom? Hoe? Wat?) binnen ZILL verkennen. Het ontwikkelveld Ontwikkeling van wiskundig denken tot op leerlijnniveau ontdekken aan de hand van impressies en illustraties. Doelen van deze dag van de wiskunde: Hoe krijgt wiskundig denken vorm in het nieuwe leerplan basisonderwijs? Stilstaan bij de klemtonen en opbouw van het nieuwe leerplan. De visie op goed wiskundeonderwijs (Waarom? Hoe? Wat?) binnen ZILL verkennen. Het ontwikkelveld Ontwikkeling van wiskundig denken tot op leerlijnniveau ontdekken aan de hand van impressies en illustraties. 1

2 Een geïnspireerd, net-eigen leerplan MOTIVATIE INSPIRATIE BETEKENISVOL LEREN Een harmonische ontwikkeling van elk kind PERSOON CULTUUR 2

3 terminologie ONTWIKKELVELD met verwachte leeruitkomst ONTWIKKELTHEMA met verwachte leeruitkomst GENERIEK DOEL met leerinhoud LEERLIJN met referentieperiodes en ontwikkelstappen ontwikkelveld 3

4 Vroegere lp van 1998: getallenkennis, bewerkingen, meten en metend rekenen, meetkunde, domeinoverschrijdende doelen ontwikkelthema leeruitkomst Generieke doelen Generiek doel Onderliggende leerinhouden 4

5 Generiek doel met onderliggende leerinhoud Leerlijn met ontwikkelstappen bij de leerinhoud en een referentieperiode Doelen van deze dag van de wiskunde: Hoe krijgt wiskundig denken vorm in het nieuwe leerplan basisonderwijs? Stilstaan bij de opbouw en klemtonen van het nieuwe leerplan. De visie op goed wiskundeonderwijs (Waarom? Hoe? Wat?) binnen ZILL verkennen. Het ontwikkelveld Ontwikkeling van wiskundig denken tot op leerlijnniveau ontdekken aan de hand van impressies en illustraties. Ontwikkeling van wiskundig denken in 3 vragen WAAROM? WAT? Wat? WAT? Hoe? HOE? Waarom? H WAAROM? 5

6 Waarom is wiskunde en wiskundig denken belangrijk? Zoem- en overlegmoment: De werkelijkheid. begrijpen en abstract leren denken 6

7 De leeruitkomst van het veld Ik bedenk hoe ik mijn wiskundige bagage kan gebruiken om een probleem aan te pakken.* Ik doe dit met vertrouwen en plezier* *= wiskundig denken * = Zin in wiskunde leren! Zin in wiskunde beleven! Een kleine toepassing: Ik bedenk hoe ik mijn wiskundige bagage kan gebruiken om een probleem aan te pakken, ik doe dit met vertrouwen en plezier. Ontwikkelthema: Logisch en wiskundig denken Generiek doel: Inzien en vaststellen hoe men wiskunde en logisch denken kan gebruiken om problemen uit het dagelijkse leven op te lossen en daarbij waardering opbrengen voor wiskunde als dimensie van menselijke inventiviteit In de tijd van.. Tel de getallen 1 tot 100 bij elkaar op, welk getal bekom je dan? 7

8 Wiskundig denken in 3 vragen WAT? Wat? WAT? Hoe? HOE? Waarom? Ik bedenk hoe ik mijn wiskundige bagage kan gebruiken om een probleem aan te pakken. Ik doe dit met vertrouwen en plezier (leeruitkomst van het ontwikkelveld) Hoe? H WAAROM? Resultaat van een oefening over goed wiskundeonderwijs Hoe geven we goed wiskunde-onderwijs vorm? ZILL als kader Ontwikkelingsgericht Ervaringsgericht Programmagericht 8

9 Betekenisvol wiskundeonderwijs in werkelijke en abstracte situaties Duidelijke instructie en ruimte en tijd voor probleemoplosend denken Ruimte en tijd 25 Probleemoplossend gericht Soberheid en effectiviteit Antwoordgericht Hoe geven we goed wiskunde-onderwijs vorm? ZILL als kader Aandacht voor WISKUNDIGE ATTITUDE door in te zetten op Persoonsgebonden ontwikkeling Ontwikkelingsgericht Ervaringsgericht programmagericht Hoe geven we goed wiskunde-onderwijs vorm? ZILL als kader Aandacht voor WISKUNDIGE ATTITUDE door in te zetten op thema s van Persoonsgebonden ontwikkeling Ontwikkelingsgericht Ervaringsgericht Programmagericht Zelfregulerend vermogen Onderzoekscompetentie Relationele vaardigheden Ondernemingszin Veerkracht 9

10 Zelfregulerend vermogen Onderzoekscompetentie Relationele vaardigheden Ondernemingszin Veerkracht Hoe geven we goed wiskunde-onderwijs vorm? ZILL als kader Aandacht voor WISKUNDIGE ATTITUDE door in te zetten op thema s van Persoonsgebonden ontwikkeling Zelfregulerend vermogen Onderzoekscompetentie Relationele vaardigheden Ondernemingszin Veerkracht Ontwikkelingsgericht Ervaringsgericht Programmagericht Probleemoplossend gericht onderwijs Wiskundig denken stimuleren Antwoordgericht Probeemoplossend gericht Bereken de oppervlakte van deze rechthoek. Hoeveel rechthoeken met een oppervlakte van 24cm² kan je vinden. Probeer uit en bewijs! Belang van (parate) kennis! Belang van redeneren en toepassen! 30 Sober en effectief! Rijk en uitdagend! 10

11 Ruimte en tijd voor probleemoplossend gericht wiskundeonderwijs in een veilige stimulerende omgeving Zelfregulerend vermogen Onderzoekscompetentie Relationele vaardigheden Ondernemingszin Veerkracht -> proces -> reflectie en discussie -> meer vragen dan antwoorden /s/jvremoortere.wordpress.c om/2016/10/08/100-vragendie-wiskundig-denkenbevorderen/amp/ een waaier aan vragen 31 Doelen van deze dag van de wiskunde: Hoe krijgt wiskundig denken vorm in het nieuwe leerplan basisonderwijs? Stilstaan bij de opbouw en klemtonen van het nieuwe leerplan. De visie op goed wiskundeonderwijs (Waarom? Hoe? Wat?) binnen ZILL verkennen. Het ontwikkelveld Ontwikkeling van wiskundig denken tot op leerlijnniveau ontdekken aan de hand van impressies en illustraties. 11

12 Wiskundig denken in 3 vragen WAT? Wat? WAT? Hoe? HOE? Waarom? H WAAROM? Ik bedenk hoe ik mijn wiskundige bagage kan gebruiken om een probleem aan te pakken. Ik doe dit met vertrouwen en plezier (leeruitkomst van het ontwikkelveld) ZILL als kader en inzetten op wiskundige attitude Wat? > 2018 Leidraad bij het ontwikkelen van het curriculum voor wiskunde - Welke wiskundige kennis en vaardigheden hebben kinderen nodig in de 21 ste eeuw? - Wat is er betekenisvol voor alle kinderen in de basisschool? Hoe zorgen we voor een uitdagend curriculum voor iedereen? - Een ontwikkelingsgerichte visie veronderstelt doorlopende leerlijnen. Wat betekent dit voor het jonge kind en voor de afstemming met het secundair? - We zetten in op datgene waar we sterk in zijn (kennis) maar focussen ook op datgene waar we beter in kunnen worden (redeneren, toepassen) cf. TIMSS, peilproeven - Consequenties verplichte eindtoets? > 2018 nieuwe(re) accenten IN het gemeenschappelijk curriculum (= leerplan) We blijven inzetten op kennis (waar we goed in zijn; cf. TIMSS) maar tevens: - Meer aandacht voor probleemoplossend denken - Logisch en algoritmisch denken (computationeel denken) - Wiskundige gelijkheid - kiezen van de meest geschikte rekenwijze - schatten en schattend rekenen explicieter - interpreteren grafische voorstellingen - negatieve getallen in betekenisvolle situaties - verbindingen bewegingsruimte en -tijd 12

13 1998 -> 2018 scholen kunnen WEL kiezen voor onderstaande inhouden voor individuele leerlingen of leerlingengroepen maar ze behoren NIET tot het gemeenschappelijk curriculum (= leerplan): - Bewerkingen met uitkomst > , deelbaarheid door 25 - Interest, kapitaal, soortelijk gewicht (WEL verband inhoud/gewicht) - Herleidingen landmaten - Oppervlakte cirkel, volume cilinder - Berekenen oppervlakte ruimtefiguren(wel door ontvouwing ontdekken!) (overlap kaarten, plattegronden - > naar oriëntatie op de wereld) -> niet-eindtermgerelateerde inhouden, afstemming secundair is gebeurd ONTWIKKELING VAN WISKUNDIG DENKEN Ik bedenk hoe ik mijn wiskundige bagage kan gebruiken om een probleem aan te pakken. Ik doe dit met vertrouwen en plezier. 38 Logisch en wiskundig denken Ik kan logisch redeneren en zet wiskunde handig en inzichtelijk in. Getallenkennis Ik ben thuis in de wereld van de getallen. Rekenvaardigheid Ik reken handig en kies de meest geschikte rekenwijze. Meten en metend rekenen Ik ontwikkel maatbesef en ken referentiematen. Ik meet en reken met standaardmeeteenheden. Meetkunde Ik verwerf inzicht in meetkundige objecten en meetkundige relaties. 5 ontwikkelthema s waarvan het ontwikkelthema logisch en wiskundig denken nader bekeken Ontwikkelthema met Logisch en wiskundig denken leeruitkomst en 8 d Ik kan logisch redeneren en zet wiskunde handig en inzichtelijk in WDlw1 Inzien en vaststellen dat je wiskunde en logisch denken kan gebruiken om problemen uit het dagelijkse leven op te lossen WDlw2 Wiskundige kennis en vaardigheden efficiënt en met inzicht hanteren WDlw3 Wiskundige problemen oplossen in betekenisvolle situaties en de redeneringen hierbij onderbouwen, bijsturen, weergeven en beoordelen. WDlw4 Redeneren over wiskundige verbanden en patronen. WDlw5 Wiskundige gegevens correct interpreteren en wiskundige redeneringen op verschillende manieren weergeven WDlw6 Inzicht verwerven in de wiskundige gelijkheid en de basisbewerkingen. WDlw7Logisch en algoritmisch denken WDlw8 Geloven in de eigen wiskundige bekwaamheid en groeikracht door actief en constructief problemen op te lossen. Inzicht verwerven in het nut van wiskunde in studies en beroepen. 13

14 WDlw1 Inzien en vaststellen dat je wiskunde en logisch denken kan gebruiken om problemen uit het dagelijkse leven op te lossen Afstanden/tijd schatten: Wat is de afstand van onze school tot aan het zwembad? Tabellen lezen: intekenlijst hoekenwerk, bus nemen Betalen, wisselen, Ik neem druifjes mee naar school. Hoe? Zakje? Doosje? Waarom? Grootte? Ik dek de tafel voor het klasontbijt. Hoeveel borden, kopjes,. heb ik nodig? Wiskunde overal WDlw2 Wiskundige kennis en vaardigheden efficiënt en met inzicht hanteren Hoe kan je de lengte van de speelplaats handig meten? Ik moet bijhouden hoeveel lengtes mijn klasgenoot zwemt. Hoe pak ik dat efficiënt aan? WDlw3 Wiskundige problemen oplossen in betekenisvolle situaties en de redeneringen hierbij onderbouwen, bijsturen, weergeven en beoordelen. probleem In de klas staan 16 vierkante tafels. Voor een klasontbijt willen de leerlingen 1 lange tafel maken in de gang. Aan elke zijde van een tafeltje kan 1 leerling zitten. Hoeveel leerlingen kunnen er aan de lange tafel zitten? Welke zoekstrategie pas ik toe om dit op te lossen? Mogelijke zoekstrategieën: Een tekening maken Een bewerking opstellen Werken met kleinere getallen: 1 tafel = 4 leerlingen 2 tafels = 6 leerlingen 3 tafels = 8 leerlingen. typevraagstuk 1 kg gehakt kost 8 euro. Hoeveel kost 250 gram gehakt 14

15 WDlw4 Redeneren over wiskundige verbanden en patronen Voorbeelden van patronen: link met patronen muziek, kunst, voorwerpen, interieur, blokkenbouwsels, natuur, Fibonacci (!) Getallenrij: patronen, sprongen, Kansen tot redeneren over patronen bij de tafels: tafel van 9: 9, 18, 27, 36, 45, 54, 63, 72, 81, 90 Elke keer + 9 is ook elke keer + (10 1) In de tafel van de even getallen (2, 4, 6, 8, 10) komen enkel even getallen voor een resultaat is enkel oneven als beide factoren oneven zijn. patronen: van kralen naar cijfers of symbolen patronen en verbanden bij bewerkingen Patronen in bewerkingen (kan ook met producten, verschillen of quotiënten): Hangmobiel WDlw5 Wiskundige gegevens interpreteren en wiskundige redeneringen op verschillende manieren weergeven Inhoudskaders met leerlijn: Wiskundetaal (conferentie ) Grafische voorstellingen Naast het inhoudelijke geeft het vormelijke aspect van deze voorstelling ook al kansen tot reflectie: Wat ontbreekt hier? Waarom is dat (niet) belangrijk? Is dat altijd zo? WDlw6 Inzicht verwerven in de wiskundige gelijkheid en de basisbewerkingen. Inhoudskaders met leerlijn: Wiskundige gelijkheid Basisbewerkingen 15

16 WDlw7Logisch en algoritmisch denken Wat is computationeel denken? Computationeel denken gaat over het vermogen om problemen op te lossen met behulp van ICT of door inzicht in ICT. Deelcompetenties: - Problemen formuleren/opdelen - Logisch redeneren - Abstraheren - Algoritmes (opeenvolgende stappen) - Herhaling - Veralgemenen zelfvertrouwen, doorzetting, foutvriendelijkheid, communicatie, doorzetting Samaey en Van Remortel,

17 Even checken Bij wiskundig denken zetten we voornamelijk in op probleemoplossend denken, kennis is hierbij ondergeschikt. gaat het over een onderzoeksgerichte aanpak, ondernemigszin en zelfregulerend vermogen. is directe instructie uit den boze. streven we er naar dat alle leerlingen de tafels paraat kennen. is cijferen ondergeschikt aan hoofdrekenen, schatten, gebruik van de zakrekenmachine. Wiskundig denken in 3 vragen WAT? Wat? WAT? Hoe? HOE? Waarom? H WAAROM? Ik bedenk hoe ik mijn wiskundige bagage kan gebruiken om een probleem aan te pakken. Ik doe dit met vertrouwen en plezier (leeruitkomst van het ontwikkelveld) ZILL als kader en inzetten op wiskundige attitude Zill en een uitdagend 21 ste eeuws wiskundecurriculum voor alle leerlingen 17

18 32 18

Ontwikkeling van wiskundig denken Goed wiskundeonderwijs binnen ZILL. Sabine Jacobs pedagogisch begeleider wiskunde

Ontwikkeling van wiskundig denken Goed wiskundeonderwijs binnen ZILL. Sabine Jacobs pedagogisch begeleider wiskunde Ontwikkeling van wiskundig denken Goed wiskundeonderwijs binnen ZILL Sabine Jacobs pedagogisch begeleider wiskunde Doelen van deze studiedag 1) De visie op goed wiskundeonderwijs (Waarom? Hoe? Wat?) binnen

Nadere informatie

ONTWIKKELING VAN WISKUNDIG DENKEN.

ONTWIKKELING VAN WISKUNDIG DENKEN. ONTWIKKELING VAN WISKUNDIG DENKEN Sabine.jacobs@katholiekonderwijs.vlaanderen Wiskundig denken in 3 vragen 1. Waarom is wiskunde en wiskundig denken belangrijk? 2. Hoe krijgt wiskundig denken vorm in het

Nadere informatie

ONTWIKKELING VAN WISKUNDIG DENKEN

ONTWIKKELING VAN WISKUNDIG DENKEN ONTWIKKELING VAN WISKUNDIG DENKEN Sabine Jacobs Bart De Wilde Een auto neemt een defecte auto op sleeptouw. Ze gebruiken geen koord, maar een ijzeren staaf als depannagemiddel. Ze spreken af zeker niet

Nadere informatie

Doelen 22/11/2017. Een harmonische ontwikkeling van elk kind. 1. Dieper zicht krijgen op het ontwikkelveld mediakundige ontwikkeling

Doelen 22/11/2017. Een harmonische ontwikkeling van elk kind. 1. Dieper zicht krijgen op het ontwikkelveld mediakundige ontwikkeling 22/11/2017 Doelen 1. Dieper zicht krijgen op het ontwikkelveld mediakundige ontwikkeling ontwikkelthema s generieke doelen leerlijnen 2. Mediaonderwijs binnen ZILL: combineren van ontwikkelvelden bij het

Nadere informatie

Beste juf/meester. Geen enkel onderwijsleerpakket is dus ZILL op zich; jij maakt het ZILL! Hoe zou je dat kunnen realiseren met Nieuwe Pluspunt?

Beste juf/meester. Geen enkel onderwijsleerpakket is dus ZILL op zich; jij maakt het ZILL! Hoe zou je dat kunnen realiseren met Nieuwe Pluspunt? HOE GAAT DAT SAM? Beste juf/meester Bij de uitwerking van het onderwijsleerpakket Nieuwe Pluspunt, dat gefinaliseerd werd in 2008, namen de auteurs de doelen uit de toen actuele leerplannen als uitgangspunt.

Nadere informatie

Nieuwe Pluspunt en het nieuwe leerplankader Zin in leren, Zin in leven

Nieuwe Pluspunt en het nieuwe leerplankader Zin in leren, Zin in leven Nieuwe Pluspunt en het nieuwe leerplankader Zin in leren, Zin in leven Beste juf/meester Bij de uitwerking van het onderwijsleerpakket Nieuwe Pluspunt dat gefinaliseerd werd in 2008, namen de auteurs de

Nadere informatie

Eindtermen wiskunde. 1. Getallen. Nr. Eindterm B MB NB Opm. B = behaald MB = meer behaald NB = niet behaald Opm. = opmerking

Eindtermen wiskunde. 1. Getallen. Nr. Eindterm B MB NB Opm. B = behaald MB = meer behaald NB = niet behaald Opm. = opmerking Eindtermen wiskunde B = behaald MB = meer behaald NB = niet behaald Opm. = opmerking 1. Getallen 1.1 Tellen en terugtellen met eenheden, tweetallen, vijftallen en machten van tien 1.2 Functies van natuurlijke

Nadere informatie

NIEUWE PLUSPUNT EN DE DOELEN UIT HET ONTWIKKELVELD WISKUNDIG DENKEN VAN ZILL

NIEUWE PLUSPUNT EN DE DOELEN UIT HET ONTWIKKELVELD WISKUNDIG DENKEN VAN ZILL EN DE DOELEN UIT HET ONTWIKKELVELD WISKUNDIG DENKEN ( ) EN NIEUWE PLUSPUNT EN DE DOELEN UIT HET ONTWIKKELVELD WISKUNDIG DENKEN VAN ZILL ONTWIKKELVELD WISKUNDIG DENKEN Ik bedenk hoe ik mijn wiskundige bagage

Nadere informatie

Actualisering leerplan eerste graad - Deel getallenleer: vraagstukken Bijlage p. 1. Bijlagen

Actualisering leerplan eerste graad - Deel getallenleer: vraagstukken Bijlage p. 1. Bijlagen Bijlage p. 1 Bijlagen Bijlage p. 2 Bijlage 1 Domeinoverschrijdende doelen - Leerplan BaO (p. 83-85) 5.2 Doelen en leerinhouden 5.2.1 Wiskundige problemen leren oplossen DO1 Een algemene strategie voor

Nadere informatie

Leerplanacademie SG Stekene sessie 1

Leerplanacademie SG Stekene sessie 1 Leerplanacademie SG Stekene sessie 1 Bingo : ZILL! ONZE DOELEN VANDAAG Thuiskomen in de leergroep. Inzicht in opstarten van een veranderingsproces. Het leerplan Zin in leren! Zin in leven! kunnen duiden

Nadere informatie

Les 20: gelijknamige breuken, gelijkwaardige breuken en breuken vereenvoudigen

Les 20: gelijknamige breuken, gelijkwaardige breuken en breuken vereenvoudigen Getallenkennis Target 1 Les 1: getalbegrip to 10 000 000 wb. p. 1+2, sb 1 Les 5: kommagetallen tot 0,001 wb. p. 8-9, sb 5 Les 12: breuken vergelijken en sorteren wb. p. 15-16, sb 10 Les 13: breuk als operator,getal,verhouding,

Nadere informatie

Leerplanacademie sessie 2

Leerplanacademie sessie 2 Leerplanacademie sessie 2 Dit blijft ons verhaal. 1. Inhoudelijke verdieping van ontwikkelvelden, ontwikkelthema s en generieke doelen van persoonsgebonden en cultuurgebonden ontwikkeling. 2. Het ordeningskader

Nadere informatie

Rekensprong 5 boek A. Getallenkennis boek A sprong 1, 2 en 3

Rekensprong 5 boek A. Getallenkennis boek A sprong 1, 2 en 3 Rekensprong 5 boek A Getallenkennis boek A sprong 1, 2 en 3 Sprong 1 les 2 natuurlijke getallen tot 100 000 Sprong 1 les 6 kommagetallen Sprong 2 les 14 de breuk als operator Sprong 2 les 19 de breuk als

Nadere informatie

COMPUTATIONEEL DENKEN IN

COMPUTATIONEEL DENKEN IN COMPUTATIONEEL DENKEN IN Zin in leren! Zin in leven! Katholiek Onderwijs Vlaanderen trekt in het nieuwe leerplan voor het basisonderwijs volop de kaart van het zogenaamde computationeel denken. In het

Nadere informatie

Deel 12 en 13 van De Wiskanjers Zorg: Curriculumdifferentiatie

Deel 12 en 13 van De Wiskanjers Zorg: Curriculumdifferentiatie Deel 12 en 13 van De Wiskanjers Zorg: Curriculumdifferentiatie Deze mappen willen wegwijzers aanreiken om vanuit begrip en respect het beste te halen uit die leerlingen die de basis wiskundeleerstof uit

Nadere informatie

DE basis. Wiskunde voor de lagere school. Jeroen Van Hijfte en Nathalie Vermeersch. Leuven / Den Haag

DE basis. Wiskunde voor de lagere school. Jeroen Van Hijfte en Nathalie Vermeersch. Leuven / Den Haag DE basis Wiskunde voor de lagere school Jeroen Van Hijfte en Nathalie Vermeersch Acco Leuven / Den Haag Inhoud GETALLENKENNIS 13 1 Getallen 13 2 Het decimale talstelsel 14 3 Breuken 16 Begrippen 16 Soorten

Nadere informatie

Deel 1: Getallenkennis

Deel 1: Getallenkennis Deel 1: Getallenkennis 1 Natuurlijke getallen 10 1.1 De waarde van cijfers in natuurlijke getallen 10 Les 1: Natuurlijke getallen kleiner dan 10 000 10 Les 2: Natuurlijke getallen kleiner dan 100 000 13

Nadere informatie

Wiskunde is leuk wiskunde is leuker dan je denkt wiskunde is nog leuker als je denkt

Wiskunde is leuk wiskunde is leuker dan je denkt wiskunde is nog leuker als je denkt Wiskunde is leuk wiskunde is leuker dan je denkt wiskunde is nog leuker als je denkt Bruggen bouwen Derde graad Marleen Duerloo marleen.duerloo@telenet.be Wie ben ik? En wat deed ik? Marleen Duerloo 24

Nadere informatie

INHOUDSTAFEL. inhoudstafel... 2

INHOUDSTAFEL. inhoudstafel... 2 INHOUDSTAFEL inhoudstafel... 2 getallenkennis waarde van cijfers in een getal... 6 grote getallen... 7 rekentaal... 8 rekentaal deel 2... 9 soorten getallen... 9 rekentaal deel 3... 10 de ongelijke verdeling...

Nadere informatie

aantal evaluatielessen

aantal evaluatielessen Jaarplanning Rekensprong Plus Rekensprong Plus heeft voor elk leerjaar een eenduidig jaarwerkplan. Elk werkschriftje van Rekensprong Plus overspant een periode tussen twee schoolvakanties werkschrift a

Nadere informatie

1. Neem een tas koffie. 2. Zet je aan een tafel, neem een. 3. Zet je in positie F. 4. Voor wie een smartphone heeft:

1. Neem een tas koffie. 2. Zet je aan een tafel, neem een. 3. Zet je in positie F. 4. Voor wie een smartphone heeft: Straks een groepswerk. Maak een keuze tussen haken of solderen en kies telkens voor een groep met geen, weinig of veel ervaring. 1. Neem een tas koffie. 2. Zet je aan een tafel, neem een koekje. 3. Zet

Nadere informatie

Deel 1: Getallenkennis

Deel 1: Getallenkennis Deel 1: Getallenkennis 1 Natuurlijke getallen 10 1.1 De waarde van cijfers in natuurlijke getallen 10 Les 1: Natuurlijke getallen kleiner dan 100 000 10 Les 2: Natuurlijke getallen kleiner dan 1 000 000

Nadere informatie

aantal evaluatielessen

aantal evaluatielessen Jaarplanning Rekensprong Plus Rekensprong Plus heeft voor elk leerjaar een eenduidig jaarwerkplan. Elk werkschriftje van Rekensprong Plus overspant een periode tussen twee schoolvakanties werkschrift a

Nadere informatie

Resultaten van de interdiocesane proeven. Schooljaar 2005-2006. Ges. Vrije Basisschool (Gemengd) Wezenstraat 8. 9090 Melle

Resultaten van de interdiocesane proeven. Schooljaar 2005-2006. Ges. Vrije Basisschool (Gemengd) Wezenstraat 8. 9090 Melle Resultaten van de interdiocesane proeven Schooljaar 2005-2006 Ges. Vrije Basisschool (Gemengd) Wezenstraat 8 9090 Melle 1 INHOUD Bijlage : vragen Interdiocesane proeven Inleiding 3 4 Schoolresultaten Nederlands

Nadere informatie

DE basis WISKUNDE VOOR DE LAGERE SCHOOL

DE basis WISKUNDE VOOR DE LAGERE SCHOOL Inhoud GETALLENKENNIS 13 1 Getallen 13 2 Het decimale talstelsel 14 3 Breuken 16 Begrippen 16 Soorten breuken 16 Een breuk vereenvoudigen 17 4 Breuken, percenten, kommagetallen 18 Breuk omzetten in een

Nadere informatie

Klasrapport IDP

Klasrapport IDP Dienst Curriculum & vorming Guimardstraat 1-1040 BRUSSEL +32 2 507 06 01 www.katholiekonderwijs.vlaanderen Vrije Basisschool klas 6A Katholiek Onderwijs Vlaanderen, 2017 Deze brochure is een intern document.

Nadere informatie

Deel 1: Getallenkennis

Deel 1: Getallenkennis Deel 1: Getallenkennis 1 Natuurlijke getallen 10 1.1 De waarde van cijfers in natuurlijke getallen 10 Les 1: Natuurlijke getallen kleiner dan 10 000 10 Les 2: Natuurlijke getallen kleiner dan 100 000 13

Nadere informatie

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN WISKUNDIGE TLVRDIGHEDEN Derde graad 1 Het begrijpen van wiskundige uitdrukkingen in eenvoudige situaties (zowel mondeling als 1V4 2V3 3V3 (a-b-c) schriftelijk) 2 het begrijpen van figuren, tekeningen,

Nadere informatie

JAARPLANNING ZO GEZEGD, ZO GEREKEND - 5 leerjaar pag. 1 / 10

JAARPLANNING ZO GEZEGD, ZO GEREKEND - 5 leerjaar pag. 1 / 10 JAARPLANNING ZO GEZEGD, ZO GEREKEND - 5 leerjaar pag. 1 / 10 Op basis van 5 wiskundelessen per week Week 44: herfstvakantie Week 52 en 1: Kerstvakantie Week 10: krokusverlof Week 15 en 16: Paasvakantie

Nadere informatie

Toetswijzer examen Cool 2.1

Toetswijzer examen Cool 2.1 Toetswijzer examen Cool 2.1 Cool 2.1 1 Getallenkennis: Grote natuurlijke getallen 86 a Ik kan grote getallen vlot lezen en schrijven. 90 b Ik kan getallen afronden. 91 c Ik ken de getalwaarde van een getal.

Nadere informatie

Workshop. Timmeren. - de oppervlakte van de plank berekenen, en de oppervlakte van het binnenwerk berekenen: basis x hoogte

Workshop. Timmeren. - de oppervlakte van de plank berekenen, en de oppervlakte van het binnenwerk berekenen: basis x hoogte Workshop Timmeren Leerlingen krijgen als voortaak (thuis oplossen) het plan, en dan samen bespreken en controleren in de workshop: - ontbrekende getallen invullen. Hiervoor zetten ze eerst best alles in

Nadere informatie

Rekenen en wiskunde ( bb kb gl/tl )

Rekenen en wiskunde ( bb kb gl/tl ) Tussendoelen Rekenen en wiskunde Rekenen en wiskunde ( bb kb gl/tl ) vmbo = Basis Inzicht en handelen Vaktaal wiskunde Vaktaal wiskunde gebruiken voor het ordenen van het eigen denken en voor uitleg aan

Nadere informatie

De Zill! selectietool gebruiken

De Zill! selectietool gebruiken De Zill! selectietool gebruiken De Zill! selectietool kan je gebruiken om fiches te maken voor een les, een hoek, een project, een dagelijks onderwijsarrangement, een éénmalig onderwijsarrangement, een

Nadere informatie

4 Jaarplan. 1 Leerplan

4 Jaarplan. 1 Leerplan Formule 1_Handleiding.indb 9 1/07/15 13:50 9 4 Jaarplan 1 Leerplan Het jaarplan is opgesteld volgens het leerplan VVKSO BRUSSEL D/2011/7841/021. De nummers van de doelstellingen in het jaarplan verwijzen

Nadere informatie

INTERDIOCESANE PROEVEN

INTERDIOCESANE PROEVEN Vlaams Verbond van het Katholiek Basisonderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel INTERDIOCESANE PROEVEN 2012-2013 Ges. Vrije Basisschool (Gemengd) Savaanstraat 118 9000 Gent 6e leerjaar 1 VVKBaO, 2013 Deze

Nadere informatie

wiskunde B-stroom Oostakker) DPB-SO Hasselt

wiskunde B-stroom Oostakker) DPB-SO Hasselt wiskunde B-stroom Bisdom GENT PB SO Hilde De Maesschalck en Jef De Langhe 31 mei 2011 Leerplanvoorzitter: JM Ramakers Lid leerplancommissie: - Myriam Vanlede (Edugo Oostakker) wiskunde B-stroom huidige

Nadere informatie

WISKUNDE: HERHALINGSOEFENINGEN EINDE ZESDE LEERJAAR

WISKUNDE: HERHALINGSOEFENINGEN EINDE ZESDE LEERJAAR WISKUNDE: HERHALINGSOEFENINGEN EINDE ZESDE LEERJAAR Getallenkennis: getalbegrip 1. Noteer het getal: 5D 2H 6HD 7t 9d 2. Noteer het getal: MMXVIII Getallenkennis: werken met gegevens 3. Hoeveel maanden

Nadere informatie

Van focus tot onderwijsarrangement. Dienst CUR

Van focus tot onderwijsarrangement. Dienst CUR Van focus tot onderwijsarrangement Dienst CUR Weg van het label, naar een genuanceerde beeldvorming dankzij Harmonische ontwikkeling ontwikkelvelden en -thema s Operationeel doelen, leerlijnen Doorlopende

Nadere informatie

Leerlijnen groep 6 Wereld in Getallen

Leerlijnen groep 6 Wereld in Getallen Leerlijnen groep 6 Wereld in Getallen 1 REKENEN Boek 6a: Blok 1 - week 1 - buurgetallen - oefenen op de getallenlijn Geld - optellen van geldbedragen - aanvullen tot 10 105 : 5 = 2 x 69 = - van digitaal

Nadere informatie

RekenTrapperS Cool 1.1

RekenTrapperS Cool 1.1 RekenTrapperS Cool 1.1 Inhoud 1 Doe-activiteiten met kalender en klok... 5 1.1 Weetjes over de indeling van het jaar... 5 1.2 Kloklezen en rekenen met uren, minuten en seconden... 9 2 Getallenkennis tot

Nadere informatie

BIJGESTELDE VISIE REKENEN & WISKUNDE

BIJGESTELDE VISIE REKENEN & WISKUNDE BIJGESTELDE VISIE REKENEN & WISKUNDE Het project Curriculum.nu Doelstelling van het project Curriculum.nu is ontwikkeling van de curricula in negen leergebieden (uit: werkopdracht aan de ontwikkelteams):

Nadere informatie

ONTWIKKELVELDEN ONTWIKKELTHEMA S Benaming in het boek Plaats Persoonsgebonden ontwikkeling

ONTWIKKELVELDEN ONTWIKKELTHEMA S Benaming in het boek Plaats Persoonsgebonden ontwikkeling ONTWIKKELVELDEN ONTWIKKELTHEMA S Benaming in het boek Plaats Persoonsgebonden ontwikkeling Ontwikkeling van een innerlijk kompas Identiteit Psychosociale identiteit Het zelf Een positief zelfbeeld 196-200

Nadere informatie

INTERDIOCESANE PROEVEN

INTERDIOCESANE PROEVEN INTERDIOCESANE PROEVEN 25-26 Vlaams Verbond van het Katholiek Basisonderwijs Guimardstraat 1, 14 Brussel Ges. Vrije Basisschool (Gemengd) straat 4 1 Brussel 1 VVKBaO, 26 Deze brochure is een intern document.

Nadere informatie

De Zill! Leerplansite verkennen.

De Zill! Leerplansite verkennen. De Zill! Leerplansite verkennen. De waarde van de Zill! leerplansite wordt soms wel eens onderschat. Je kan er alle informatie vinden rond visie, het waarom, het waar Er wordt haarfijn uitgelegd wat Zill!

Nadere informatie

Referentieniveaus uitgelegd. 1S - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1S rekenen. 1F - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1F rekenen

Referentieniveaus uitgelegd. 1S - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1S rekenen. 1F - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1F rekenen Referentieniveaus uitgelegd De beschrijvingen zijn gebaseerd op het Referentiekader taal en rekenen'. In 'Referentieniveaus uitgelegd' zijn de niveaus voor de verschillende sectoren goed zichtbaar. Door

Nadere informatie

toetswijzer wiskunde curriculumdifferentiatie 6de leerjaar *De waarde van natuurlijke getallen en kommagetallen, bv = 8 D + 5 H + 6 T + 0 E

toetswijzer wiskunde curriculumdifferentiatie 6de leerjaar *De waarde van natuurlijke getallen en kommagetallen, bv = 8 D + 5 H + 6 T + 0 E toetswijzer wiskunde curriculumdifferentiatie 6de leerjaar naam:... Getallenkennis *De waarde van natuurlijke getallen en kommagetallen, bv. 8 560 = 8 D + 5 H + 6 T + 0 E *Getallen in de positietabel noteren

Nadere informatie

Examenplanning 5 de leerjaar Juni 2016

Examenplanning 5 de leerjaar Juni 2016 Examenplanning 5 de leerjaar Juni 2016 Wiskunde - Getallenkennis BOEK B : Les 53 : Percenten Les 54 : Breuken, kommagetallen, percenten Les 58 : Percent berekenen deel 1 Herhalingsoefeningen Les 63 blz.

Nadere informatie

Alles telt tweede editie. Kerndoelanalyse SLO

Alles telt tweede editie. Kerndoelanalyse SLO Alles telt tweede editie Kerndoelanalyse SLO Maart 2012 2012 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld is het toegestaan om zonder

Nadere informatie

Rekenen op maat 3 is bedoeld voor groep 3 van het basisonderwijs en vergelijkbaar niveau van het speciaal basisonderwijs.

Rekenen op maat 3 is bedoeld voor groep 3 van het basisonderwijs en vergelijkbaar niveau van het speciaal basisonderwijs. REKENEN OP MAAT 3 Rekenen op maat 3 richt zich op de belangrijkste vaardigheden die nodig zijn voor het rekenwiskundeonderwijs. Er wordt nauw aangesloten bij de oefenstof van de verschillende blokken van

Nadere informatie

Rekenwonders. Kerndoelanalyse SLO

Rekenwonders. Kerndoelanalyse SLO Rekenwonders Kerndoelanalyse SLO November 2014 Verantwoording 2014 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Mits de bron wordt vermeld, is het toegestaan zonder voorafgaande toestemming

Nadere informatie

A. Cooreman. 6 MV 3D volume, constructies en problemen

A. Cooreman. 6 MV 3D volume, constructies en problemen A. Cooreman Ink ijke xe mp la ar MV 3D volume, constructies en problemen Leerjaar kk Groep 2 Remediëring 1 3 2 3 Naam: D/201/13280/ ISBN 9 7892 18 i.s.m 7 8 Klas: digitaal Legende iconen Leer dit vanbuiten.

Nadere informatie

LEERPLAN WISKUNDE OVSG

LEERPLAN WISKUNDE OVSG LEERPLAN WISKUNDE OVSG 1 Publicatie Papieren versie 1998 2008 2013 2010 Digitale versie 2008 / 2013 2 Opbouw en gebruik leerplan Structuur Deel 1 richtsnoer Visie Evaluatie Gebruik van het leerplan Deel

Nadere informatie

Peiling wiskunde basisonderwijs

Peiling wiskunde basisonderwijs Peiling wiskunde basisonderwijs Voorstelling resultaten 1 juni 2017 dr. Daniël Van Nijlen Overzicht De peiling wiskunde basisonderwijs Beschrijving van de steekproef Resultaten van de peiling o o Behalen

Nadere informatie

Maatwerk rekenen. Kerndoelanalyse SLO

Maatwerk rekenen. Kerndoelanalyse SLO Maatwerk rekenen Kerndoelanalyse SLO November 2011 2011 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld is het toegestaan om zonder

Nadere informatie

Het onderwijs op de Bron: de onderbouw (groep 1-2)

Het onderwijs op de Bron: de onderbouw (groep 1-2) Het onderwijs op de Bron: de onderbouw (groep 1-2) Het onderwijs op de Bron De opdracht van de basisschool Het onderwijs op de Bron per bouw Onderwijsinhoud op de Bron Wat komt er aan bod in groep 1-2

Nadere informatie

LEERPLANDOELEN METEN EN METEND REKENEN 6 E LEERJAAR

LEERPLANDOELEN METEN EN METEND REKENEN 6 E LEERJAAR LEERPLANDOELEN METEN EN METEND REKENEN 6 E LEERJAAR Legende: - - - aanzet klemtoon === opbouw herhalen en verdiepen VET GEDRUKTE TEKST... zorgdoelen deze doelen komen niet (letterlijk) aan bod in de handleiding

Nadere informatie

Op stap naar 1 B Minimumdoelen wiskunde

Op stap naar 1 B Minimumdoelen wiskunde Campus Zuid Boomsesteenweg 265 2020 Antwerpen Tel. (03) 216 29 38 Fax (03) 238 78 31 www.vclbdewisselantwerpen.be VCLB De Wissel - Antwerpen Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding Op stap naar 1 B Minimumdoelen

Nadere informatie

Rekenen in het VO. 9 december 2013

Rekenen in het VO. 9 december 2013 Rekenen in het VO 9 december 2013 Eén boek, vijf delen: Visie en organisatie (h 1 t/m 4) Rekenen (h 5 t/m 9) Afstemmen (h 10 t/m 13) Begeleiding (h 14 t/m 17) Onderzoek (h 18 en h 19) Kern: Goed rekenonderwijs

Nadere informatie

Onderwijsbehoeften: - Korte instructie - Afhankelijk van de resultaten Test jezelf toevoegen Toepassing en Verdieping

Onderwijsbehoeften: - Korte instructie - Afhankelijk van de resultaten Test jezelf toevoegen Toepassing en Verdieping Verdiepend Basisarrange ment Naam leerlingen Groep BBL 1 Wiskunde Leertijd; 5 keer per week 45 minuten werken aan de basisdoelen. - 5 keer per week 45 minuten basisdoelen toepassen in verdiepende contexten.

Nadere informatie

Domein A: Inzicht en handelen

Domein A: Inzicht en handelen Tussendoelen wiskunde onderbouw vo vmbo Preambule Domein A is een overkoepeld domein dat altijd in combinatie met de andere domeinen wordt toegepast (of getoetst). In domein A wordt benoemd: Vaktaal: het

Nadere informatie

HANDMATIG WORTELTREKKEN

HANDMATIG WORTELTREKKEN HANDMATIG WORTELTREKKEN 1. INLEIDING Boer Jaak bezit een vierkant stuk grond (oppervlakte = 169 m²). Hij wil heel graag een hek zetten langs één kant van dat stuk grond. Hij heeft vroeger niet zo goed

Nadere informatie

Analyse rekenalgebraïsche. vaardigheden in de onderbouw van het havo/vwo. ReAL Leerlijnen van rekenen naar algebra

Analyse rekenalgebraïsche. vaardigheden in de onderbouw van het havo/vwo. ReAL Leerlijnen van rekenen naar algebra Analyse rekenalgebraïsche vaardigheden in de onderbouw van het havo/vwo. ReAL Leerlijnen van rekenen naar algebra SLO nationaal expertisecentrum voor leerplanontwikkeling Wiskunde in de onderbouw van het

Nadere informatie

Leerlijnen rekenen: De wereld in getallen

Leerlijnen rekenen: De wereld in getallen Leerlijnen rekenen: De wereld in getallen Groep 7(eerste helft) Getalbegrip - Telrij tot en met 1 000 000 - Uitspraak en schrijfwijze van de getallen (800 000 en 0,8 miljoen) - De opbouw en positiewaarde

Nadere informatie

aantal evaluatielessen

aantal evaluatielessen Jaarplanning Rekensprong Plus Rekensprong Plus heeft voor elk leerjaar een eenduidig jaarwerkplan. Elk werkschriftje van Rekensprong Plus overspant een periode tussen twee schoolvakanties werkschrift a

Nadere informatie

Het Grote Rekenboek. Kerndoelanalyse SLO

Het Grote Rekenboek. Kerndoelanalyse SLO Het Grote Rekenboek Kerndoelanalyse SLO Mei 2014 Verantwoording 2014 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Mits de bron wordt vermeld, is het toegestaan zonder voorafgaande toestemming

Nadere informatie

Tussendoelen rekenen-wiskunde voor eind groep 5

Tussendoelen rekenen-wiskunde voor eind groep 5 Domein GETALLEN, subdomein Getalbegrip beheerst de doelen van groep 2 t/m 4, ook op het niveau van groep 5 en HELE GETALLEN kan willekeurige delen van de telrij tot ten minste 1000 opzeggen en vanuit elk

Nadere informatie

6 NEUZE-NEUZEBOEK REKENSPRONG. leerlijnen: Eric De Witte. Raf Lemmens. Paul Nijs. Hilde Van Iseghem. Viv Vingerhoets. Eric De Witte.

6 NEUZE-NEUZEBOEK REKENSPRONG. leerlijnen: Eric De Witte. Raf Lemmens. Paul Nijs. Hilde Van Iseghem. Viv Vingerhoets. Eric De Witte. leerlijnen: Eric De Witte Raf Lemmens Paul Nijs Hilde Van Iseghem Viv Vingerhoets auteurs: René De Cock Eric De Witte Myriam Neirynck Peter Van Cleemput Marc Verschraege 6 NEUZE-NEUZEBOEK REKENSPRONG Rekensprong

Nadere informatie

Rekenen in het MBO. 11 maart 2014

Rekenen in het MBO. 11 maart 2014 Rekenen in het MBO 11 maart 2014 Eén boek, vijf delen: Visie en organisatie (h 1 t/m 4) Rekenen (h 5 t/m 9) Afstemmen (h 10 t/m 13) Begeleiding (h 14 t/m 17) Onderzoek (h 18 en h 19) Kern: Goed rekenonderwijs

Nadere informatie

De sleutel tot KBO College Sleutelbos

De sleutel tot KBO College Sleutelbos De sleutel tot KBO College Sleutelbos Het klein College Is een centrumschool. Heel lang geleden begonnen als secundaire school (vakschool) Nadien een lagere school en nog later is de kleuterschool erbij

Nadere informatie

HET NIEUWE LEERPLAN- CONCEPT BASISONDERWIJS IN HET REFERENTIEKADER VOOR ONDERWIJSKWALITEIT

HET NIEUWE LEERPLAN- CONCEPT BASISONDERWIJS IN HET REFERENTIEKADER VOOR ONDERWIJSKWALITEIT HET NIEUWE LEERPLAN- CONCEPT BASISONDERWIJS IN HET REFERENTIEKADER VOOR ONDERWIJSKWALITEIT 36 Op 20 september 2016 is het Referentiekader voor Onderwijskwaliteit (ROK) voorgesteld. De onderwijsinspectie,

Nadere informatie

Bijlage Wiskunde vmbo

Bijlage Wiskunde vmbo Bijlage Wiskunde vmbo IJking Referentiekader Rekenen versus Examenprogramma's Victor Schmidt April 2010 Verantwoording 2010 Stichting leerplanontwikkeling (SLO), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits

Nadere informatie

REKENEN OP MAAT GROEP 4

REKENEN OP MAAT GROEP 4 REKENEN OP MAAT GROEP 4 REKENEN OP MAAT GROEP 4 RICHT ZICH OP DE BELANGRIJKSTE VAARDIGHEDEN DIE NODIG ZIJN VOOR HET REKEN-WISKUNDEONDERWIJS. ER WORDT NAUW AANGESLOTEN BIJ DE OEFENSTOF VAN DE VERSCHILLENDE

Nadere informatie

Kader voor ontwikkeling - Vaardigheden

Kader voor ontwikkeling - Vaardigheden Kader voor ontwikkeling - Vaardigheden Zelfsturing Zelfsturing - Onderbouw O: Ik begin uit mezelf met mijn werk en houd mijn aandacht erbij -19-0 O: Ik vraag op tijd hulp als ik ergens zelf niet uit kom

Nadere informatie

Maar als iedereen zomaar zoekt worden er plaatsen over het hoofd gezien of plaatsen meerdere keren bezocht.

Maar als iedereen zomaar zoekt worden er plaatsen over het hoofd gezien of plaatsen meerdere keren bezocht. Waar is Beer? Samenvatting Leeftijd 4-5 jaar Vaardigheden automatisering decompositie van het probleem parallellisme voorspellen Totale tijdsduur 50 minuten Beer is zoek, waar zou hij kunnen zijn? Gericht

Nadere informatie

Leerlijnen groep 8 Wereld in Getallen

Leerlijnen groep 8 Wereld in Getallen Leerlijnen groep 8 Wereld in Getallen 1 2 3 4 REKENEN Boek 8a: Blok 1 - week 1 Oriëntatie - uitspreken en schrijven van getallen rond 1 miljoen - introductie miljard - helen uit een breuk halen 5/4 = -

Nadere informatie

Workshop. Vriendschapsbandjes

Workshop. Vriendschapsbandjes Workshop Vriendschapsbandjes Opzet: Vriendschapsbandjes in macramé met pareltjes aan. (Idee uit het boekje Eigentijds macramé, Margriet Kors en Gina Lambers, Cantecleer, 2002, ISBN 90 213 3201 9) pagina

Nadere informatie

Wiskunde - getallenkennis

Wiskunde - getallenkennis Wiskunde - getallenkennis Getalbegrip Ik ken de volgende begrippen: getal, cijfer, komma, kommagetal. Ik ken deze symbolen: + - x : < > =, % ² _ Ik kan getallen tot 10 000 en meer noteren. Ik kan getallen

Nadere informatie

Tussendoelen wiskunde onderbouw vo vmbo

Tussendoelen wiskunde onderbouw vo vmbo Tussendoelen wiskunde onderbouw vo vmbo Domein A: Inzicht en handelen Subdomein A1: Vaktaal wiskunde 1. vmbo passende vaktaal voor wiskunde herkennen en gebruiken voor het ordenen van het eigen denken

Nadere informatie

Niveau 2F Lesinhouden Rekenen

Niveau 2F Lesinhouden Rekenen Niveau 2F Lesinhouden Rekenen LES 1 Begintest LES 2 Getallen Handig optellen en aftrekken Handig vermenigvuldigen en delen Schattend rekenen Negatieve getallen optellen en aftrekken Decimale getallen vermenigvuldigen

Nadere informatie

Groep 3. Getalbegrip hele getallen. Optellen en aftrekken. Geld

Groep 3. Getalbegrip hele getallen. Optellen en aftrekken. Geld Groep 3 Getalbegrip hele getallen De leerlingen werken de eerste periode in het getallengebied tot 20 en 40. De tweede helft van het jaar ook tot 100. De leerlingen leren het verder- en terugtellen, tellen

Nadere informatie

In de lagere school gebruiken we de methode Kompas

In de lagere school gebruiken we de methode Kompas In de lagere school gebruiken we de methode Kompas Algemeen Kompas is een nieuwe wiskundemethode voor het lager onderwijs, opgebouwd en uitgewerkt conform de eindtermen en de leerplannen. Kompas biedt...

Nadere informatie

Wis en reken. Kerndoelanalyse SLO

Wis en reken. Kerndoelanalyse SLO Wis en reken Kerndoelanalyse SLO April 2011 Verantwoording 2011 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld is het toegestaan om

Nadere informatie

5 NEUZE-NEUZEBOEK REKENSPRONG. René De Cock. Raf Lemmens. Paul Nijs. Eric De Witte. Eline Govaert. Hilde Van Iseghem. Martien Hendrix.

5 NEUZE-NEUZEBOEK REKENSPRONG. René De Cock. Raf Lemmens. Paul Nijs. Eric De Witte. Eline Govaert. Hilde Van Iseghem. Martien Hendrix. leerlijnen: Eric De Witte auteurs: Kristel Croes Raf Lemmens René De Cock Paul Nijs Eric De Witte Hilde Van Iseghem Eline Govaert Viv Vingerhoets Martien Hendrix Greta Leunen Ann Missotten Myriam Neirynck

Nadere informatie

REKENTOETS VMBO BB/KB/TL-GL

REKENTOETS VMBO BB/KB/TL-GL rekentoets vmbo BB/KB/TL-GL vakinformatie staatsexamen 2020 REKENTOETS VMBO BB/KB/TL-GL VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2020 Versie: 22 maart 2019 pagina 1 van 7 rekentoets vmbo BB/KB/TL-GL vakinformatie staatsexamen

Nadere informatie

In deze activiteit krijgen leerlingen de uitdaging om een schuilplaats voor de hommelkoningin te zoeken aan de hand van de Beebot.

In deze activiteit krijgen leerlingen de uitdaging om een schuilplaats voor de hommelkoningin te zoeken aan de hand van de Beebot. Hommel Samenvatting Leeftijd 4-5 jaar Vaardigheden algoritme en procedure debugging voorspellen Totale tijdsduur 70 minuten In deze activiteit krijgen leerlingen de uitdaging om een schuilplaats voor de

Nadere informatie

Tussendoelen in MathPlus

Tussendoelen in MathPlus MALMBERG UITGEVERIJ B.V. Tussendoelen in MathPlus Versie 1 Inhoud Tussendoelen onderbouw in MathPlus... 2 Tabel tussendoelen... 2 1HVG... 7 Domein Rekenen... 7 Domein Meten en tekenen... 9 Domein Grafieken

Nadere informatie

Rekenen in groep 1 en 2. Een goede rekenstart

Rekenen in groep 1 en 2. Een goede rekenstart Rekenen in groep 1 en 2 Een goede rekenstart Onderwerpen in deze workshop Een goede rekenstart, rekentijd Betekenisvol reken- en wiskundeonderwijs Rekeninhouden en doelen Beredeneerd aanbod Werken met

Nadere informatie

Naam:... ZELFEVALUATIE WISKUNDE A-STROOM (het 60-puntenplan) WAT KAN IK AL? / WAT MOET IK NOG HERHALEN? / WAT MOET IK NOG INOEFENEN?

Naam:... ZELFEVALUATIE WISKUNDE A-STROOM (het 60-puntenplan) WAT KAN IK AL? / WAT MOET IK NOG HERHALEN? / WAT MOET IK NOG INOEFENEN? ZELFEVALUATIE WISKUNDE A-STROOM (het 60-puntenplan) WAT KAN IK AL? / WAT MOET IK NOG HERHALEN? / WAT MOET IK NOG INOEFENEN? Voor de GETALLENLEER worden concreet volgende doelstellingen nagestreefd: Begripsvorming

Nadere informatie

Welkom. Uitkomst. Uitkomst. J.P. De Beleyr M. De Sadeleer E. Vanbiesbrouck M. Vanlede

Welkom. Uitkomst. Uitkomst. J.P. De Beleyr M. De Sadeleer E. Vanbiesbrouck M. Vanlede Welkom J.P. De Beleyr M. De Sadeleer E. Vanbiesbrouck M. Vanlede Uitkomst Uitkomst Methode wiskunde voor B-stroom en tweede graad BSO Decennialang: jarenlange ervaring met bso-leerlingen 1 Uitkomst Remediërend

Nadere informatie

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN. De leerlingen ontwikkelen (binnen het gekende wiskundig instrumentarium) Derde graad kso/tso. Tweede graad kso/tso

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN. De leerlingen ontwikkelen (binnen het gekende wiskundig instrumentarium) Derde graad kso/tso. Tweede graad kso/tso WISKUNDIGE TLVRDIGHEDEN 1 Het begrijpen van wiskundige uitdrukkingen in eenvoudige situaties (zowel mondeling als 1V4 2V3 3V3(a-bschriftelijk) eenvoudige 2 het begrijpen (lezen) van figuren, tekeningen,

Nadere informatie

WELKOM Twee ICT voorbeelden in het Rekenen-wiskunde onderwijs op de Pabo van Avans hogeschool

WELKOM Twee ICT voorbeelden in het Rekenen-wiskunde onderwijs op de Pabo van Avans hogeschool WELKOM Twee ICT voorbeelden in het Rekenen-wiskunde onderwijs op de Pabo van Avans hogeschool Nicole Poulussen, Cindy Stienen, Esther Woertman Inhoud Jaar 1 Pabo Avans Voorbeeld 1 ICT in de vorm van een

Nadere informatie

Klasrapport IDP

Klasrapport IDP Dienst Curriculum & vorming Guimardstraat 1-1040 BRUSSEL +32 2 507 06 01 www.katholiekonderwijs.vlaanderen Basisschool Toermalijn Lichtaartseweg 129 2250 Olen klas 6A Katholiek Onderwijs Vlaanderen, 2016

Nadere informatie

Leerlingen concentreren zich op het bouwen van slangen met de juiste lengte. Leerlingen kunnen optellen tot 20 en gebruiken eenvoudige wiskundetaal.

Leerlingen concentreren zich op het bouwen van slangen met de juiste lengte. Leerlingen kunnen optellen tot 20 en gebruiken eenvoudige wiskundetaal. Slang Leerlingen concentreren zich op het bouwen van slangen met de juiste lengte en vragen eventueel elkaar of leerkracht om hulp. Problemen proberen te begrijpen en blijven zoeken naar een oplossing

Nadere informatie

Vaardigheden in VO. 15 december Gecijferdheid

Vaardigheden in VO. 15 december Gecijferdheid beelden Vaardigheden in het VO 15 december 2004 Gecijferdheid Werkdefinitie: Kennis, vaardigheden en persoonlijke kwaliteiten, nodig om adequaat en autonoom om te gaan met de kwantitatieve kant van de

Nadere informatie

VOET EN WISKUNDE. 1 Inleiding: Wiskundevorming

VOET EN WISKUNDE. 1 Inleiding: Wiskundevorming Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat, 00 Brussel VOET EN WISKUNDE Inleiding: vorming Een actuele denkwijze over wiskundevorming gaat uit van competenties. Het gaat om een

Nadere informatie

Leerlijnen groep 7 Wereld in Getallen

Leerlijnen groep 7 Wereld in Getallen Leerlijnen groep 7 Wereld in Getallen 1 2 REKENEN Boek 7a: Blok 1 - week 1 in geldcontext 2 x 2,95 = / 4 x 2,95 = Optellen en aftrekken tot 10.000 - ciferend; met 2 of 3 getallen 4232 + 3635 + 745 = 1600

Nadere informatie

Rekenen op maat 4. Doelgroepen Rekenen op maat 4. Omschrijving Rekenen op maat 4

Rekenen op maat 4. Doelgroepen Rekenen op maat 4. Omschrijving Rekenen op maat 4 Rekenen op maat 4 Rekenen op maat 4 richt zich op de belangrijkste vaardigheden die nodig zijn voor het rekenwiskundeonderwijs. Er wordt nauw aangesloten bij de oefenstof van de verschillende blokken van

Nadere informatie

Lerarendag RUG 21 december Gecijferdheid

Lerarendag RUG 21 december Gecijferdheid beelden 21 december 2004 Gecijferdheid Werkdefinitie: Kennis, vaardigheden en persoonlijke kwaliteiten, nodig om adequaat en autonoom om te gaan met de kwantitatieve kant van de wereld om je heen. Brede

Nadere informatie

LEERPLANSTUDIE Tweede graad TSO/KSO leerplan d

LEERPLANSTUDIE Tweede graad TSO/KSO leerplan d LEERPLANSTUDIE Tweede graad TSO/KSO leerplan d 1 Leerplannen Eerste graad A-stroom (D/2009/7841/003) In voege sinds 1 september 2009 Tweede graad KSO/TSO (D/2002/0279/048) In voege sinds 1 september 2002

Nadere informatie

Cursus voor Rekenondersteuners rekenen de 3 e slag. Bijeenkomst 3 28 februari 2012 Ceciel Borghouts & Monica Wijers Freudenthal Instituut

Cursus voor Rekenondersteuners rekenen de 3 e slag. Bijeenkomst 3 28 februari 2012 Ceciel Borghouts & Monica Wijers Freudenthal Instituut Cursus voor Rekenondersteuners rekenen de 3 e slag Bijeenkomst 3 28 februari 2012 Ceciel Borghouts & Monica Wijers Freudenthal Instituut deel 0 EVEN DE KRANT 1. Huiswerk Programma 16 februari doen

Nadere informatie