WERKPLAN. IBAN: NL50 RABO t.n.v. stg sterrenwacht Limburg

Transcriptie

1 WERKPLAN 2016 Stichting sterrenwacht Limburg Schaapskooiweg EL info@sterrenwacht.nl T: RSIN: / KVK: IBAN: NL50 RABO t.n.v. stg sterrenwacht Limburg Deze foto van de nachtzijde van Pluto werd gemaakt door de ruimtesonde Dawn. De wazige ring van licht wordt veroorzaakt door de (ijle) dampkring van de dwergplaneet.

2 GESCHIEDENIS Toen het explorion Science Center & sterrenwacht per 2012 haar deuren op de Brunssummerheide sloot, besloten drie enthousiaste sterrenkundehobbyisten te onderzoeken of er draagvlak zou zijn voor het opzetten van een nieuwe publiekssterrenwacht. Na gesprekken en rondvraag onder mede-hobbyisten, het algemene publiek, mogelijke stake holders en subsidienten, bleek er wel degelijk belangstelling en interesse zijn voor een sterrenwacht in de regio. En zo geschiedde het dat op de koude winterochtend van 9 januari 2012 stichting sterrenwacht Limburg te Heerlen werd opgericht. De maanden erop werd er door een groep hobbyisten en vrijwilligers flink gewerkt aan de nieuwe stichting. Dit zorgde ervoor dat op 22 februari 2013 sterrenwacht Limburg formeel haar deuren opende. Sindsdien mogen we met trots terugkijken op een succesvol traject met toenemende bezoekers, activiteiten en het blijvende behoud van het sterrenkundige cultureel erfgoed dat onze sterrenwacht zo rijk is. Daarnaast werkt de sterrenwacht ook samen met verschillende partijen uit de regio om het draagvlak voor educatie van exacte vakken te blijven versterken. Dit alles hadden wij natuurlijk nooit kunnen realiseren zonder de blijvende ondersteuning door onze vrijwilligers, donateurs, stake holders en subsidienten. Mede dankzij hen blijft Limburg rijk aan het unieke sterrenwacht concept. De formele opening werd verricht door wethouder van Zutphen en zijn zoontje. De ruim 120 jaar oude lenzenkijker is de publiekstrekker van de sterrenwacht. In de loop der jaren kreeg de sterrenwacht enkele historisch belangrijke instrumenten in haar bezit. Het paradepaardje is wel de antieke Fauth refractor. In het verleden werd deze kijker ingezet voor waarnemingen aan variabele sterren en is deels verantwoordelijk voor enkele relevante ontdekkingen rond het ontstaan en gedrag van deze sterren. Tegenwoordig wordt de kijker niet langer meer ingezet voor wetenschappelijke doeleinden maar is hij een ware publiekstrekker; Zowel de geschiedenis, haar formaat en de geweldige beelden die het instrument anno 2015 nog altijd levert, laat een diepe indruk achter bij de bezoeker. Hiernaast heeft de sterrenwacht nog enkele andere instrumenten van betekenis in haar bezit. Voorbeelden hiervan zijn de Fraunhofer kijker. Deze kijker uit 1843 werd door de Redemptoristen uit Wittem geschonken aan onze sterrenwacht. De kijker werd daar vroeger gebruikt voor onderwijs en onderzoek aan de sterrenhemel. Daarnaast heeft de sterrenwacht ook een een Heliostaat; Deze in Nederland unieke heliostaat is op dit moment nog in restauratie en eenmaal klaar zal hij worden ingezet voor zon-waarnemingen in groepsverband. 1

3 De missie van sterrenwacht Limburg blijft onveranderd: Het verbreiden en populariseren van de sterrenkunde in de breedste zin van het woord. Om deze missie te realiseren hanteert zij drie kerndoelen: Educatie & publieksvoorlichting; Behoud van cultureel erfgoed; Amateursterrenkunde. EDUCATIE & PUBLIEKSVOORLICHTING Sterrenkijkavonden: op ontdekkingstocht langs de sterrenhemel. De sterrenwacht is iedere vrijdagavond geopend; Op vrijdagavond worden er bij helder weer zoveel mogelijk praktijkactiviteiten gedaan. Dat wil zeggen dat het praktisch sterrenkijken door onze telescopen dan voorop staat. De sterrenwacht beschikt, naast haar cultureel erfgoed, ook over een arsenaal aan moderne telescopen die bij helder weer worden opgesteld. De bezoeker gaat onder begeleiding van een vrijwilliger zelf op ontdekkingstocht door de actuele sterrenhemel. Zo ontdekt de bezoeker zelf de kraters op de Maan, de grote wervelstormen op Jupiter of de enorme ringen rond Saturnus. Naast de vrijdagavond is de sterrenwacht ook regelmatig geopend op andere avonden. Voorbeelden hiervan zijn de zondagsopenstellingen, de jaarlijkse evenementen zoals de landelijke sterrenkijkdagen, nacht van de nacht of tijdens hemelverschijnselen. Zomeropenstelling Het sterrenkijken in de zomer is helaas door de late zonsondergangen wat onpraktisch voor de gemiddelde bezoeker. Daarom hanteert de sterrenwacht ook een zomeropenstelling. Naast de reguliere vrijdagavonden is de sterrenwacht tijdens de zomermaanden ook op zondag open. Er is dan uiteraard dan wel maar één ster zichtbaar: onze Zon. De Zon, de motor achter het licht en warmte die zo hard nodig is voor het leven op Aarde, huisvest een interessante wereld die door middel van onze veilige waterstof-alfa zonnekijker bereikbaar wordt voor de bezoeker. Met deze speciale kijker onthullen wij voor de bezoeker de boeiende wereld van het dynamische zonneoppervlak. Dit altijd veranderende oppervlak stikt van de zonnevlammen, fakkelvelden, zonnevlekken en granulen. Alle zondagsbezoekers mogen op een heldere vrijdagavond een keer gratis terugkomen om dan alsnog de sterrenhemel te komen bewonderen. Met behulp van de verschillende telescopen die binnen en buiten staan opgesteld, gaan de bezoekers op ontdekkingstocht langs de sterrenhemel om zo de kraters op de Maan, de ringen rond Saturnus of grote sterrenhopen. te onderzoeken. Het dynamische oppervlak van de Zon wordt door middel van H-Alfa goed zichtbaar. Te zien zijn fakkelvelden, zonnevlammen en lavastromen. 2

4 EDUCATIE: Jongeren en kinderen Het weer in Nederland is helaas lang niet altijd geschikt om de sterrenhemel te ontdekken. Daarom is het zeer belangrijk om een degelijk binnenprogramma te hebben waarin de bezoeker alles over de sterrenhemel en sterrenkunde te weten komt. De sterrenwacht blijft ook in 2016 investeren in een goed binnenprogramma waarin wij ons vooral richten op jongeren en kinderen. Het binnenprogramma moet dus voor deze doelgroep interessant en boeiend blijven zonder te veel in te leveren op details. Presentaties Één van de meest effectieve manier van kennisoverdracht is het gebruik van visuele middelen en doe-dingen. De sterrenwacht beschikt daarom over een grote presentatieruimte waar de bezoeker door middel van een interactieve lezing en planetarium-software, kennismaakt met ons zonnestelsel en de highlights van de actuele sterrenhemel. Daarnaast beschikken we over een klein planetarium waarmee we bij slecht een simulatie van de hemel kunnen tonen. Als onderdeel van haar duurzaamheidsvisie wil de sterrenwacht deze presentaties verder uitbreiden met 3D technologie om zo de belevingswereld van de bezoeker nog realistischer te maken. De presentaties worden gegeven door één van onze vrijwilligers die het sterrenkundeverhaal op een leuke en spannende manier weet over te brengen op het vaak jonge publiek. Vrijwilliger Sam houdt het publiek geboeid met allerlei sterrenkundige weetjes. Heliostaat & zon(dags)-expo De sterrenwacht is in het trotse bezit van een heliostaat. Een heliostaat is een speciaal instrument waarmee, voor een grote groep en op een veilige wijze, de Zon op verschillende manieren zichtbaar gemaakt kan worden. Zo kunnen de bezoekers verschillende aspecten van het zonne-oppervlak bekijken en onderzoeken. Daarnaast bezit de sterrenwacht ook een nog een losse H-alfa kijker waarmee fakkelvelden, zonnevlammen en protuberansen op een veilige manier waargenomen kunnen worden. Deze instrumenten zullen vooral te pas komen op de zondagmiddagen en op weekdagen wanneer scholen op bezoek komen. Expositie Naast de presentaties onderhouden we ook een expositie over verschillende sterrenkundige onderwerpen. Net zoals de presentaties is ook onze expositie zodanig ingericht dat de materie vooral voor kinderen en jongeren begrijpelijk blijft; Veel sterrenkundige onderwerpen zitten vrij complex in elkaar en het is daarom van belang dat de materie op een boeiende en laagdrempelige manier wordt gepresenteerd - zonder dat er teveel details aan verloren gaan. De meest effectieve wijze om dit te realiseren is het gebruik van praktische toepassingen; De expositie is uitgerust met enkele doe-dingen zodat de bezoeker door middel van praktische opdrachten & handelingen wordt uitgedaagd om op ontdektocht te gaan. Ook zetten we steeds meer in op visuele stimulatie. Het gebruik van video en geluidsmateriaal maakt het geheel wat dynamische en houdt de aandacht van de bezoeker makkelijker vast. Verder is de expositie modulair opgebouwd zodat aanpassingen snel verricht kunnen worden. De wereld van de sterrenkunde is immers altijd onderhevig aan Jongeren en kinderen zijn voor ons de belangrijkste doelgroep. constante aanpassingen en wij moeten hierop snel kunnen inspelen. Sterrenkunde & jeugd Alle activiteiten van de sterrenwacht zijn gericht op jongeren en jeugd. De expositie is zodanig ingericht dat deze voor jongeren interessant en vooral ook goed te begrijpen zijn. Tijdens sterrenkijk-sessies gebruiken de vrijwilligers begrijpbare termen om de bezoeker uit te leggen wat er te zien is. Hetzelfde geldt ook voor de lezingen. 3

5 EDUCATIE: Samen staan we sterker Sterrenwacht Limburg vindt samenwerken met gelieerde partijen erg belangrijk omdat het delen van kennis en mogelijkheden ten goede komt van het educatieve aanbod. Daar de sterremwacht ook geheel op vrijwilligers draait met een beperkte hoeveelheid tijd, is het juist belangrijk om partners te vinden om daarmee het educatieve draagvlak te versterken. In voorgaande jaren ging de sterrenwacht individuele en structurele samenwerkingen aan met verschillende scholen en educatieve instellingen. In 2016 gaan we verder op deze koers; De sterrenwacht blijft op zoek naar nieuwe partners waarmee zij vruchtbare samenwerkingen kan aangaan om zo haar educatieve functies te behouden en uit te breiden. Mad Science Mad Science organiseert zomerscholen bij de sterrenwacht. Deze zomerscholen, georganiseerd voor kinderen en jongeren, behandelen verschillende natuurkundige en biologische onderwerpen. De organisatie gaat door middel van workshops heel te praktisch te werk. In 2016 werkt sterrenwacht Limburg wederom samen met Mad Science door de aanlevering van onderdak en kennisoverdracht. Samenwerking met scholen Net zoals voorgaande jaren blijft de sterrenwacht scholen opvangen; Zo werkt de sterrenwacht regelmatig samen met het Citaverde en educatieve instellingen zoals stichting POLE. De sterrenwacht ondersteunt met haar kennis de praktische workshops die hier door de instituten aan leerlingen van het basis- middelbaar onderwijs worden gegeven. Natuurmonumenten In 2015 gingen sterrenwacht Limburg en vereniging Natuurmonumenten op het gebied van educatieve activiteiten samenwerken. De wereld van de sterrenkunde en de natuurkunde/ biologie kennen enkele raakvlakken. Waar Natuurmonumenten haar ervaring heeft op het gebied van naamsbekendheid, kennisverbreiding en netwerk, heeft de sterrenwacht alle kennis en ervaring in huis op het gebied van sterrenkundige educatie. In 2015 hebben wij al enkele trials gedaan die zich uitte in een educatieve nachtwandeling en de nacht van de nacht. In 2016 wordt er verder gekeken naar uitbreiding en een structurele implementatie van deze samenwerking. Themadagen Ieder jaar worden er op landelijk of internationaal niveau enkele natuurkundige en sterrenkundige themadagen georganiseerd. Voorbeelden hiervan zijn de landelijke sterrenkijkdagen of de Nacht van de Nacht. Op deze dagen zetten (semi)-wetenschappelijke instellingen de deuren extrawijd open om het publiek een inzicht te geven in hun aktiviteiten en in hun maatschappelijk belang. Veel van deze dagen hebben dus ook een maatschappelijke boodschap en zeker een educatieve inslag. Zo staat de Nacht van de Nacht bijvoorbeeld stil bij de gevolgen van de lichtvervuiling op mens, dier en zichtbaarheid van de sterrenhemel. Ook heeft 2015 enkele hemelverschijnselen zoals een gedeeltelijke maansverduistering en enkele interessante sterrenregens. De sterrenwacht organiseert hierop speciale themadagen en hanteert speciale openingstijden, afgestemd op het hemelverschijnsel. 4

6 STERRENKUNDE ALS HOBBY De sterrenwacht wordt gerund door, en dus ook voor amateur-sterrenkundigen. De sterrenwacht is voor de hobbyisten een plek voor beoefening van de hobby; Zowel in theoretische als ook in praktische zin. Ze komen iedere vrijdagavond bij elkaar om de laatste weetjes op het gebied van sterrenkunde en kennis te vergaren. Met zowel hun eigen apparatuur als ook sterrenwacht-apparatuur gaan ze bij helder weer naar buiten en onderzoeken ze de sterrenhemel. De hobbyisten dragen ook aanzienlijk bij aan de publieksvoorlichting. Zo laten ze regelmatig bezoekers door de telescoop kijken en geven ze uitleg over de sterrenkunde als hobby. Onze hobbyisten helpen ook mee tijdens speciale dagen en evenementen. Workshops & excursies De sterrenwacht-hobbyisten blijven in 2016 workshops en excursies ontplooien. Onder excursies vallen bijvoorbeeld uitstapjes naar andere sterrenwachten, tripjes naar verafgelegen donkere gebieden om sterren te kijken of het bezoeken van beursen. Bij voldoende belangstelling worden er workshops georganiseerd op het gebied van bouw van sterrenkijkers, herkenning van sterrenbeelden of het gebruik van telescopen. Sterrenkijkavonden De sterrenwacht-hobbyisten kijken bij helder weer regelmatig naar de sterren. Dit doen zij vaak rondom het gebouw van de sterrenwacht. Bij deze activiteiten betrekken zij uiteraard ook regelmatig het nieuwsgierige publiek. Op deze manier komt het publiek op een praktische manier in aanraking met sterrenkunde als hobby. Soms trekken de hobbyisten er ook op uit om de sterrenhemel te ontdekken vanaf een echt donkere plek zoals vanuit de Ardennen of de Eifel. Door middel van het nieuwsblaadje Sterrenstof communiceert de sterrenwacht naar haar hobbyisten. Ook plaatsen de hobbyisten zelf foto s en ervaringen in het blad. Daarnaast dient het blad als nieuwsbron over de sterrenwacht naar donateurs en stakeholders. Andere sterrenkunde-verenigingen De sterrenwacht biedt enkele sterrenkundige verenigingen onderdak. Sterrenkunde-vereniging Galileo huist enkele van haar activiteiten bij de sterrenwacht. In 2016 plant Galileo weer een tiental lezingen over verschillende sterrenkundige onderwerpen. Deze lezingen zijn voor iedereen toegankelijk. De sterrenwacht werkt ook samen met enkele educatieve organisaties en initiatieven. In 2016 ambieert de sterrenwacht ook toenemende samenwerking op het gebied van landelijke evenementen en themadagen. Iedereen is welkom! Iedereen die ver gaande interesse in de sterrenkunde of sterrenkunde als hobby heeft, is welkom bij onze hobbyclub. Het is een leuke manier om met gelijkgestemden kennis en ervaring op te doen over de hobby. 5

7 MEERJARENVISIE: Een duurzaam behoud van erfgoed In maart 2015 presenteerde sterrenwacht Limburg haar meerjarenvisie. In deze meerjarenvisie omschrijft de sterrenwacht haar ambities op het gebied van duurzaam behoud van cultureel erfgoed en publieksvoorlichting, educatie en milieutechniek. In dezelfde maand werd de meerjarenvisie aan alle relevante partijen gepresenteerd waarop positief werd gereageerd. Op het moment van schrijven is sterrenwacht Limburg bezig met het proces tot aanvraag van de nodige aanvragen bij de verschillende subsidiënten. In 2016 verwacht de sterrenwacht te beginnen met deze verduurzaming. Dhr. Koopmans bezocht op 3 maart 2015 onze sterrenwacht en nam onze meerjarenvisie in ontvangst. Milieubewust te werk gaan Het dertig jaar oude gebouw voldoet bij lange na niet meer aan de huidige milieutechnische normen. Een voorbeeld is de vrijwel afwezig zijnde dakisolatie of de net zo oude centrale verwarming. Tijdens de renovatie wil de sterrenwacht zoveel mogelijk energieneutraal worden. Dit wordt gerealiseerd door bijvoorbeeld de inzet van natuurlijke bronnen zoals zonlicht en regenwater. Daarnaast wil de sterrenwacht de bezoeker betrekken bij deze modernisering; Middels een expositie leert de bezoeker op een praktische wijze van alles over de inzet van alternatieve energie zoals zonne-energie. De meerjarenvisie geeft over onze ambities op dit gebied, uitvoerig uitleg. Aanpassingen aan gebouw Het gebouw waarin de sterrenwacht huist is nodig aan groot onderhoud toe. Grote delen van het gebouw, zoals het dak en de koepel, zijn nooit gerestaureerd geworden. Na dertig jaar vertonen deze delen gebreken zoals mechanisch falen en lekkage. Dit komt op termijn niet ten goede van het behoud van de sterrenwacht-functie en het cultureel erfgoed dat het huisvest. Sterrenwacht Limburg stelt daarom de restauratie en modernisering van het pand als hoogste prioriteit. Bescherming van cultureel erfgoed De sterrenwacht is in het trotse bezit van enkele antieke instrumenten. Daarnaast is het principe van de sterrenwacht zelf uniek in de provincie Limburg. Om een duurzaam voortbestaan van dit erfgoed te garanderen - en uit te breiden, worden er enkele aanpassingen en uitbreidingen gerealiseerd. Onder deze aanpassingen vallen veel structurele aanpassingen zoals restauratie aan en rondom het gebouw maar ook enkele uitbreidingen van bijvoorbeeld de expositie. Anticiperen op de toekomst Op termijn zal de grootste uitgave het vervangen van de gehele grote koepel worden. Hoewel de koepel in 2015 en 2016 gerestaureerd wordt, is de te verwachte levensduur van deze restauratie niet langer dan een jaar of 8. De dertig jaar oude koepel lijdt aan materiaal-moeheid en structurele slijtage en zal op een bepaald moment vervangen moeten worden. Met deze vervanging komen enorme kosten waarop de sterrenwacht gaat anticiperen door de aanleg van een reserve.deze reserve wordt regelmatig aangevuld om zo een toekomstige koepelvervanging te kunnen realiseren. Een niet-functionele koepel brengt de antieke kijker in gevaar die ook een van de fundamenten van de exploitatie is. 6

8 NETWERKEN EN PRESENTIE Wij blijven veel waarde hechten aan onze presentie. De sterrenwacht is actief lid en supporter van enkele netwerkorganisaties die het kennisaanbod op het gebied van de sterrenkunde stimuleren. Daarnaast blijft de sterrenwacht ook bewust bezig met haar presentie via de verschillende (online) media. Zeker nieuwsverbreiding via de verschillende social media blijft belangrijk; Uit navraag onder de bezoekers blijkt dat het overgrote deel van de bezoekers informatie over de sterrenwacht en sterrenkundige onderwerpen via (onze) social-media platforms en onze website vergaart. De komende jaren blijft de sterrenwacht haar persvertegenwoordiging onderhouden en uitbreiden daar het een effectieve manier van kennis- en nieuwsoverdracht blijft. Internet Het internet blijft onverminderd de belangrijkste spreekbuis voor de sterrenwacht naar haar bezoekers toe. We maken actief gebruik van Facebook, Twitter en uiteraard onze website om geinteresseerden op regelmatige wijze op de hoogte te houden van sterrenwacht-nieuws en de laatste sterren-weetjes. Lokale nieuws-media Sterrenwacht Limburg is regelmatig te vinden in de lokale media. Ook in 2016 houden wij de kranten en de radio en tv-omroepen regelmatig op de hoogte van het laatste nieuws. Veel mensen maken gebruik van de online presentie van de sterrenwacht. De sterrenwacht voedt haar website en social media regelmatig met de laatste sterren(wacht)-nieuwtjes Twee sterrenwachters op bezoek bij Avondgasten i.v.m. de zonsverduistering KNVWS De Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Weer- en Sterrenkunde (KNVWS) behartigt en ondersteunt de belangen van de amateursterrenkunde en weerkunde in Nederland. Stichting Sterrenwacht Limburg overweegt op termijn een formele afdeling te worden van de KNVWS. Voor nu faciliteert de sterrenwacht een KNVWS-afdeling op het gebied van onderdak en de exploitatie van hun aktiviteiten. Astroforum Sterrenwacht Limburg organiseert in samenwerking met de online community astroforum.nl op regelmatige basis activiteiten voor hobbyisten en eenieder die interesse heeft om zich te verdiepen in amateursterrenkunde. Vorig jaar werd bijvoorbeeld voor de derde keer het Limburgweekend georganiseerd; Een weekend voor- en door hobbyisten waarbij de dagbesteding vooral wordt gebruikt voor kennisuitwisseling en overdracht en de nachten voor het ontdekken van de Heerlense sterrenhemel. Overige verenigingen We bundelen steeds meer krachten met andere verenigingen. Zo exploiteert vereniging Galileo een deel van haar activiteiten bij sterrenwacht Limburg. Zij verzorgen op dit moment voordrachten gerelateerd aan de sterrenkunde die voor iedereen toegankelijk zijn. Ook verenigingen zoals Plastickit (modelbouw) gebruiken de sterrenwacht als onderkomen voor hun activiteiten. 7

9 BESTUUR & ORGANISATIE Norbert Schmidt (1970) Voorzitter Beroep: Eigenaar ICT bedrijf. Sinds zijn zesde enthousiast amateurastronoom. Actief als vrijwilliger bij sterrenwacht Copernicus en astroforum. nl. Één van de oprichters van sterrenwacht Limburg. Christian Mass (1984) Secretaris Beroep: Verkeersvlieger Sinds zijn elfde een enthousiast sterrenkundehobbyist. Ruim 20 jaar actief lid van voorlopers van sterrenwacht Limburg en één van de oprichters van sterrenwacht Limburg. Kay van Rooijen (1985) Penningmeester Beroep: Eigenaar adviesbureau. Sinds zijn jonge jaren vrijwilliger bij verschillende Heerlense culturele activiteiten. Beoefent de hobby sinds 5 jaar en nu ook actief vrijwilliger bij sterrenwacht Limburg. Erik Essers (1966) Algemeen bestuurslid Beroep: Systeembeheerder. Ruim 30 jaar vrijwilliger bij de voor- lopers van sterrenwacht Limburg en ook nu als allround vrijwilliger actief bij de sterrenwacht. Kai Gerards (1980) Algemeen bestuurslid Beroep: Eigenaar webdesign en gra fisch ontwerpbureau. Sinds zijn tiende enthousiast amateur astronoom en sinds drie jaar actief betrokken bij de sterrenwacht. Één van de oprichters van sterrenwacht Limburg. Functie bestuur Het bestuur van de stichting heeft als taak de beleidskaders op te stellen waarin de stichting opereert. Het bestuur is verder verantwoordelijk voor de financiële gang van zaken en de terugkoppeling van doelstellingen v.s. resultaat naar donateurs, stakeholders en subsidiënten. Het bestuur stuurt de vrijwilligers aan en zorgt ervoor dat gestelde doelen realistischerwijze behaald worden en voert daarbij eventuele corrigerende acties uit om dat te waarborgen. Het bestuur overlegt en communiceert heel regelmatig met de vrijwilligers en betrekken ze daarmee nauw bij de besluitvorming. Zij realiseert dit door het houden van regelmatige bijeenkomsten en door het uitgeven van de nieuwsbrief ( Sterrenstof ) aan haar vrijwilligers en donateurs. Cultural governance Zeggenschap en integriteit De statuten van sterrenwacht Hoewel het wettelijk gezien een stichting is en daarmee geen leden kent, Limburg zijn opgezet in blijft stichting Sterrenwacht Limburg haar vrijwilligers en donateurs overeenkomst met de gedragscode van de Cultural governance. Deze nauw betrekken bij de algemene besluitvorming. Voorbeelden zijn het starten van een nieuw project of algemene wijzigingen zoals gedragscode garandeert een helder wijzigingen in de regelgeving en statuten. De stichting houdt minimaal en integer bestuursorgaan zodat vier maal per jaar een bestuursvergadering waarbij bestuursleden de verschillende belangstellenden hun algemene bestuurlijke functies vervullen. Regelmatig zullen er donateursvergaderingen gehouden worden waarin de huidige zoals het algemene publiek, stand van zaken wordt besproken. Deze vergaderingen geven voor stakeholders, sponsors en iedereen de mogelijkheid voorstellen te doen of kritiek te uiten. donateurs makkelijk toegang hebben tot de stand van zaken. 8

10 FINANCIEN & LIQUIDITEITSPROGNOSE dat zij alle winst weer volledig in de organisatie steekt. Verder werkt de sterrenwacht geheel op vrijwillige krachten. Algemene inkomsten De sterrenwacht blijft ook in 2016 deels van overheden, donateurs en lokale bedrijven. Daarnaast verwacht de sterrenwacht algemene inkomsten te werven door het heffen van entree, de verkoop van frisdrank en snacks en een bescheiden opbrengst uit de Astroshop. We heffen entree op de algemene publieksactiviteiten zoals de expositie, interactieve presentaties en toegang tot de telescoop. Daarnaast worden er workshops georganiseerd die ook aan een bescheiden onkostenvergoeding onderhevig zijn. Deze inkomsten blijven belangrijk maar zijn onderhevig aan grote schommelingen. Zo geven statistieken aan dat er in de zomer een grote dip zichtbaar is in het aantal aantal bezoekers. Dit heeft te maken met de vakantieperiode en het feit dat de hemel pas na 22:30u pas donker genoeg is om waarnemingen te verrichten. Algemene uitgaven Ook in 2016 blijven de uitgaven voor energiekosten hoog. We verwachten een kleine toename daar de sterrenwacht in 2016 nog meer evenementen gaat organiseren in samenwerking met andere partijen. De sterrenwacht wil pilot-projecten gestart in 2015 met o.a. Natuurmonumenten structureel voortzetten. Daarnaast worden er uitgaven gemaakt aan de regelmatige uitbreiding en verversing van de exposities, onderhoud aan de instrumenten, ondersteuning van toenemende educatieve activiteiten en evenementen. Zoals omschreven in dit werkplan, zal de sterrenwacht extra reserves aanleggen ten behoeve van een noodzakelijke koepelvervanging. De geschatte ,- die deze vervanging gaat kosten zal de sterrenwacht alleen nooit kunnen opbrengen maar een aanzienlijke eigen inbreng zal het proces tegen die tijd vereenvoudigen. De sterrenwacht zal jaarlijks minimaal 1.000,- reserveren voor dit project. Dit werkplan werd tijdens de bestuursvergadering van 28 augustus 2015 door het bestuur vastgesteld en goedgekeurd. Namens het bestuur, Deze internet-versie van het document bevat om veiligheidsredenen geen handtekeningen. Norbert Schmidt Christian Mass-Protzen Kay van Rooijen Voorzitter Secretaris Penningmeester 9