Hof van Cassatie van België

Transcriptie

1 4 JANUARI 2006 P F/1 Hof van Cassatie van België Arrest Nr. P F.- I. Z. G. L., Mr. Benoît Lemal, advocaat bij de balie te Brussel, II. O. V. A., Mr. Laurent Kennes, advocaat bij de balie te Brussel, III. O. B. B., Mr. Patrick Leclerc, advocaat bij de balie te Brussel, eisers in cassatie.

2 4 JANUARI 2006 P F/2 I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF De cassatieberoepen zijn gericht tegen een arrest, op 26 oktober 2005 gewezen door het Hof van Beroep te Brussel, kamer van inbeschuldigingstelling. De eiser L. Z. G. voert drie middelen aan in een memorie, waarvan een voor eensluidend verklaard afschrift aan dit arrest is gehecht. De eisers A. O. V. en B. O. B. voeren er ieder twee aan, in memories waarvan eveneens een voor eensluidend verklaard afschrift aan dit arrest is gehecht. Advocaat-generaal Damien Vandermeersch heeft een conclusie neergelegd. Op de terechtzitting van 4 januari 2006 heeft raadsheer Jean de Codt verslag uitgebracht en heeft advocaat generaal Damien Vandermeersch geconcludeerd. II. BESLISSING VAN HET HOF Redengeving A. Over het cassatieberoep van L. Z. G. : Over het eerste middel : Eiser verwijt het parket van de procureur des Konings dat het machtiging heeft verleend tot een huiszoeking van zijn hotelkamer zonder huiszoekingsbevel, verwijzend naar een betrapping op heterdaad die deze huiszoeking diende vast te stellen. Het middel dat kritiek oefent op de motivering van het openbaar ministerie tot staving van zijn beslissing, houdt, in zoverre, geen verband met het bestreden arrest en is bijgevolg niet ontvankelijk. Artikel 6bis van de Wet van 24 februari 1921 betreffende het verhandelen van gifstoffen, slaapmiddelen en verdovende middelen, psychotrope stoffen, ontsmettingsstoffen en antiseptica, staat de huiszoeking zonder bevel tot huiszoeking toe van om het even welke plaats die voor de verkoop of de aflevering van dergelijke stoffen is bestemd. Eiser voert aan dat hij het voorwerp uitmaakte van een huiszoeking die op artikel 41 van het Wetboek van

3 4 JANUARI 2006 P F/3 Strafvordering is gegrond, maar het arrest vermeldt dat de speurders overeenkomstig het vooormelde artikel 6bis hebben gehandeld. In zoverre het middel op een onvolledige lezing van het arrest steunt, mist het feitelijke grondslag. Eiser protesteert ook tegen de omstandigheid dat de hoteldirecteur geen schriftelijke toestemming heeft gegeven vooraleer de politie zijn kamer binnendrong. De schriftelijke toestemming die bij artikel 1bis van de wet van 7 juni 1969 tot vaststelling van de tijd gedurende welke geen opsporing ten huize of huiszoeking mag worden verricht, komt neer op het verzaken aan het grondwettelijk recht van onschendbaarheid van de woonst. Dit vormvereiste is bijgevolg niet van toepassing op de plaatsen die niet van een dergelijke waarborg genieten. In zoverre het middel het tegendeel beweert, faalt het naar recht. Eiser voert ten slotte aan dat de naspeuringen waarvan hij in zijn hotelkamer het voorwerp uitmaakte niet op artikel 6bis van de wet van 24 februari 1921 konden steunen, wegens een gebrek aan ernstige aanwijzingen die het verrichten van een dergelijke maatregel verantwoorden. Volgens het middel kan een anonieme inlichting geen dergelijke aanwijzing uitmaken. Het arrest vermeldt dat de vervolging is ingesteld op grond van een anonieme aangifte volgens welke een drugsdeal, meer bepaald een levering van vier kilo cocaïne, op til was in hotel Ibis aan de Grote-markt te Brussel ; dat die aangifte bijzonder precieze, erg gedetailleerde, en bijgevolg geloofwaardige gegevens vermeldt die verder gaan dan eenvoudige vermoedens, met name, dat een groep gehandicapten van Mexicaanse nationaliteit, waarvan één met de voornaam Pedro, die in de kamers 504 en 506 van hotel Ibis verblijven, hun opblaasbare orthopedische kussens gebruiken om hierin verdovende middelen te verbergen die binnen de twee uur aan iemand, een jongeman van Israëlische origine, die in kamer nr. 605 van hetzelfde etablissement verblijft, moeten worden geleverd ; dat er ook een bedrag van ongeveer tot , die uit die transactie voortkomt, ter plaatse zou moeten worden aangetroffen. Op grond van die overwegingen beslist het arrest op onaantastbare wijze dat de speurders, rekening gehouden met de erg nauwkeurige details in het verhaal van

4 4 JANUARI 2006 P F/4 de anonieme aangever, vóór de huiszoeking over ernstige en objectieve aanwijzingen van een misdrijf met betrekking tot onrechtmatig bezit van verdovende middelen met het oog op verkoop beschikten. In zoverre het middel kritiek oefent op die feitelijke beoordeling van de bodemrechters, is het niet ontvankelijk. Voor het overige doet geen enkele wettelijke bepaling het in overweging nemen van aanwijzingen uit een anonieme inlichting, afhangen van de voorwaarden dat die in het aanvankelijke proces-verbaal wordt gestaafd. In zoverre het middel het tegendeel aanvoert faalt het naar recht. In zoverre het middel laat uitschijnen dat de politie geen enkel voorafgaand onderzoek zou hebben verricht, is daarvoor een onderzoek van de feitelijke gegevens van de zaak vereist, waarvoor het Hof niet bevoegd is, en is het bijgevolg niet ontvankelijk. Over het tweede middel : Volgens eiser kan de anonieme getuigenis op zich geen aanwijzing zijn. Evenwel hangt de aanwending van de onderzoeksbevoegdheden die bij artikel 6bis van de Wet van 24 februari 1921 zijn bepaald, niet af van een aangifte waarvan de bron bekend zou zijn, noch van het verkrijgen van gegevens die het bestaan van een handel in verdovende middelen aantonen. De bodemrechter beoordeelt in feite het ernstig karakter van de aanwijzingen waarover de speurders beschikten. Dit karakter verdwijnt niet, louter omdat de inlichting van een nietgeïdentificeerde bron uitgaat. Vorm en inhoud van de inlichting alsook de omstandigheden waarin zij is verkregen kunnen eveneens beoordelingscriteria uitmaken. Wat dat betreft, kan het middel niet worden aangenomen. Eiser verwijt het arrest ook machtsoverschrijding. Volgens hem moest het onderzoeksgerecht immers van rechtswege de onregelmatigheid van de huiszoeking vaststellen aangezien het openbaar ministerie ze verkeerdelijk op grond van de ontdekking op heterdaad had toegestaan. De appelrechters hadden bijgevolg, volgens het middel, niet de bevoegdheid om vast te stellen dat de

5 4 JANUARI 2006 P F/5 onderzoeken die werden verricht, eigenlijk op grond van artikel 6bis van de wet van 24 februari 1921 gebeurden. In tegenstelling tot wat het middel beweert, staat het aan het onderzoeksgerecht om, in voorkomend geval, vast te stellen of de wettelijke bepaling die door de inverdenkinggestelde wordt aangevoerd om de nietigheid van een onderzoekshandeling aan te tonen in de zaak niet van toepassing is. In zoverre faalt het middel naar recht. Over het derde middel : Eiser verklaart dat hij op het ogenblik van zijn aanhouding niet werd ingelicht over zijn rechten die bij artikel 36.1.b van het Verdrag van Wenen van 24 april 1963 inzake consulair verkeer, zijn bepaald, naar luid waarvan, met name, de bevoegde overheden van de verblijfstaat de consulaire post van de zendstaat onverwijld ervan in kennis moeten stellen wanneer een onderdaan van die Staat wordt opgesloten. Uit de stukken waarop het Hof vermag acht te slaan blijkt niet dat dit verweer voor de appelrechters werd aangevoerd. Het middel dat niet voor het eerst voor het Hof mag worden aangevoerd is niet ontvankelijk. Het ambtshalve toezicht : De substantiële of op straffe van nietigheid voorgeschreven rechtsvormen zijn in acht genomen en de beslissing is overeenkomstig de wet gewezen. B. Over het cassatieberoep van A. O. V. : Over het eerste middel : Eerste onderdeel : Eiser verwijt het arrest te oordelen dat hotelkamers alleen de waarborg van onschendbaarheid van de woning en van het recht op eerbiediging van het privéleven genieten, wanneer de bewoners er hun permanente en enige verblijfplaats van hebben gemaakt.

6 4 JANUARI 2006 P F/6 Die grief slaat op een overtollige reden van het arrest. Teneinde het gebrek aan een huiszoekingsbevel voorafgaand aan het doorzoeken van de kamers door de politie te rechtvaardigen, hebben de appelrechters zich ook op de bevoegdheden die bij artikel 6bis van de wet van 24 februari 1921 aan de officieren van gerechtelijke politie zijn toegekend gegrond. Aangezien de bekritiseerde beslissing op grond van dit artikel naar recht verantwoord is, is het onderdeel niet ontvankelijk bij gebrek aan belang. Tweede onderdeel : Eiser verwijt het arrest dat het geen schriftelijke toestemming van de werkelijke eigenaar vaststelt vooraleer de politie de hotelkamers binnenvalt die in de aangifte worden bedoeld. Maar het arrest oordeelt dat de speurders, op grond van nauwkeurige inlichtingen die kamers mochten beschouwen als lokalen welke dienen voor de verkoop of de levering van verdovende middelen. De schriftelijke toestemming die bij artikel 1bis van de Wet van 7 juni 1969 tot vaststelling van de tijd gedurende welke geen opsporing ten huize of huiszoeking mag worden verricht, is vereist, komt neer op een verzaking aan het grondwettelijk recht van onschendbaarheid van de woning. Dit vormvereiste is bijgevolg niet van toepassing op de plaatsen die geen dergelijke waarborg genieten. Het middel dat eigenlijk het tegenovergestelde beweert, faalt naar recht. Over het tweede middel : Eiser voert aan dat een anonieme inlichting nooit als objectief of ernstig kan worden beschouwd. Die grief is dezelfde als die welke in het tweede middel van L. Z. G. wordt aangevoerd. Op dezelfde gronden kan het middel niet worden aangenomen. Ambtshalve toezicht : De substantiële of op straffe van nietigheid voorgeschreven rechtsvormen werden in acht genomen en de beslissing is overeenkomstig de wet gewezen.

7 4 JANUARI 2006 P F/7 C. Over het cassatieberoep van B. O. B. : Over het tweede middel : Eiser verwijt het arrest artikel 6bis van de Wet van 24 februari 1921 te hebben geschonden. Die schending wordt afgeleid uit de omstandigheid dat de interventie van de politie op een anonieme inlichting berustte die door geen enkele externe aanwijzing was bevestigd. In tegenstelling tot wat eiser lijkt aan te voeren is een handeling van vooronderzoek of van gerechtelijk onderzoek niet onwettig alleen maar omdat hij is bevolen ten gevolge van inlichtingen die uitsluitend door middel van een anonieme getuigenis of aangifte zijn verkregen. Wanneer een anonieme informant de aanwezigheid aangeeft van verdovende middelen in een willekeurig lokaal dat dient voor de verkoop, de opslag, de aflevering of de bewaring van die stoffen, is het doorzoeken ervan door de gerechtelijke politie met toepassing van het voormelde artikel 6bis niet noodzakelijk ondergeschikt aan de voorafgaande opsporing van aanwijzingen of aanvullende inlichtingen die de aanvankelijke aangifte bevestigen. Het is noodzakelijk maar tevens voldoende dat die, wat de vorm, de inhoud of de omstandigheden waarin zij werd ontvangen, een ernstige aanwijzing betekent. Dit is wat het arrest vaststelt, mits een beoordeling die niet onder het toezicht van het Hof valt. Het middel kan niet worden aangenomen. Over het eerste middel : Eiser verwijt het arrest dat het weigert aan de tijdelijk bewoonde hotelkamers het voordeel toe te kennen van de waarborgen die uit de onschendbaarheid van de woning en het recht op eerbiediging van het privé-leven voortvloeien. Die grief is dezelfde als die welke in het eerste onderdeel van het eerste middel van A. O. V. wordt aangevoerd en die hoger werd beantwoord. Op dezelfde gronden, is het middel niet ontvankelijk.

8 4 JANUARI 2006 P F/8 Het ambtshalve toezicht : De substantiële of op straffe van nietigheid voorgeschreven rechtsvormen zijn in acht genomen en de beslissing is overeenkomstig de wet gewezen. Dictum Het Hof Verwerpt de cassatieberoepen ; Veroordeelt elke eiser in de kosten van zijn cassatieberoep. Aldus geoordeeld door het Hof van Cassatie, tweede kamer, te Brussel, door afdelingsvoorzitter Francis Fischer, de raadsheren Jean de Codt, Frédéric Close, Paul Mathieu en Benoît Dejemeppe, en in openbare terechtzitting van vier januari tweeduizend en zes uitgesproken door afdelingsvoorzitter Francis Fischer, in aanwezigheid van advocaat-generaal Jean-Marie Genicot, met bijstand van eerstaanwezend adjunct-griffier Fabienne Gobert. Vertaling opgemaakt onder toezicht van raadsheer Luc Huybrechts en overgeschreven met assistentie van afgevaardigd griffier Véronique Kosynsky. De afgevaardigd griffier, De raadsheer,