Lichaamsverlenging en ledemaatreductie
|
|
- Ida de Lange
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Lichaamsverlenging en ledemaatreductie
2 Lichaamsverlenging en ledemaatreductie Niet-verlengde tetrapode regionale differentiatie functionele onderverdeling
3 Lichaamsverlenging en ledemaatreductie Verlengde tetrapode: aantal wervels stijgt regionalisatie gaat verloren
4 Lichaamsverlenging en ledemaatreductie Voorkomen Functionele implicaties Ontwikkelingsbiologische verklaring
5 Lichaamsverlenging en ledemaatreductie Voorkomen Functionele implicaties Ontwikkelingsbiologische verklaring
6 Pootloze vertebraten 1. Caecilia 4. Acontias (Scincidae) 2. Anguis (Anguidae) 5. Blanus (Amphisbaenia) 3. Lialis (Pygopodidae) 6. Serpentes
7 Lichaamsverlenging en ledemaatreductie Osteichthyes Lissamphibia: vnl. Gymnophiona Squamata Mammalia: Cetacea
8 Lichaamsverlenging en ledemaatreductie Osteichthyes Lissamphibia: vnl. Gymnophiona Squamata Mammalia: Cetacea
9 Lichaamsverlenging en ledemaatreductie Anguilla verlengd lichaam verlengde onpare vinnen verlies van pelvische vinnen behoud van pectorale vinnen
10 Lichaamsverlenging en ledemaatreductie Clariidae: verlenging van het lichaam en van de onpare vinnen verlies van pelvische vinnen
11 Lichaamsverlenging en ledemaatreductie Osteichthyes Lissamphibia: vnl. Gymnophiona Squamata Mammalia: Cetacea
12 Caecilia
13 Caecilia Typhlonectes compressicauda (Colombia)
14 Caecilia Oscaecilia ochrocephala (Panama) Dermophis mexicanus (Mexico)
15 Caeciliidae: verspreiding
16 Caecilia: Ichthyophis glutinosus wijfje, rond eieren gekronkeld
17 Lichaamsverlenging en ledemaatreductie Osteichthyes Lissamphibia: vnl. Gymnophiona Squamata Mammalia: Cetacea
18 Primitieve hagedissen goed ontwikkelde ledematen duidelijk geregionaliseerde wervelkolom (reconstructie gebaseerd op verschillende genera)
19 Verlengde hagedissen: Scincidae
20 Mosasauria Plotosaurus (Boven-Krijt, ca. 10m lang) volledige voorste en achterste ledematen duidelijk geregionaliseerd axiaal skelet
21 Pachyrhachis (Beneden-Krijt) intermediair tussen varanoide hagedissen en slangen?
22 Lichaamsverlenging en ledemaatreductie Osteichthyes Lissamphibia: vnl. Gymnophiona Squamata Mammalia: Cetacea
23 Evolutie van walvissen Pachyaena ossifraga (Mesonychia; Beneden-Eoceen) Ambulocetus (Midden-Eoceen) Rodhocetus (Midden-Eoceen)
24 Fossiele walvissen (Archaeoceti) Basilosaurus (Boven-Eoceen) Zygorhiza
25 Archaeoceti: Basilosaurus isis behoud van achterste ledemaat
26 Lichaamsverlenging en ledemaatreductie Voorkomen Functionele implicaties Ontwikkelingsbiologische verklaring
27 Functionele implicaties van lichaamsverlenging Locomotie-apparaat wervels / ribben musculatuur Andere orgaansystemen
28 Wervels salamander Amphiuma
29 Wervels quadrupedale hagedis slang
30 Wervels caudaal craniaal lateraal rompwervel van Python reticulatus
31 Wervels craniaal caudaal lateraal rompwervel van Natrix
32 Ribben thoracale wervels van een primitieve tetrapode
33 Ribben in apode vormen Ophisaurus Typhlosaurus Pygopus apodus vermis lepidopus
34 Axiale musculatuur rompmusculatuur van Caecilia
35 Lichaamsverlenging en ledemaatreductie Gymnophiona: locomotie in een koker van 1 cm vergelijking met slang
36 Axiale musculatuur rompmusculatuur van Cerastes cerestes (Viperidae)
37 Lichaamsverlenging en ledemaatreductie Voorkomen Functionele implicaties Ontwikkelingsbiologische verklaring
38 Cohn & Tickle (1999): python embryo s python embryo, 24d na incubatie pijl: positie van achterste ledemaat (verwijderd) homogeneïteit van wervels vóór pijl
39 Cohn & Tickle (1999): python embryo s a: 24d b: 14d (pelvis en korte femora) c: 14d (uitgeprepareerd)
40 Cohn & Tickle (1999): python embryo s Whole mount kleuring met antilichamen a: kip b- g: python h: expressiedomeinen HOXB5 HOXC8 HOXC6
41 Cohn & Tickle (1999): python embryo s expressiedomeinen: HOXB5 HOXC8 HOXC6
42 Cohn & Tickle (1999): python embryo s 24d: cloacaal gebied pijl: positie van achterste ledemaat (verwijderd) wervel met intermediaire morfologie
43 Evolutie van slangen hypothese naar Cohn & Tickle (1999)
Metapterygiale as in gnathostome vinnen. A. Cladoselache B. Squalus C. Acipenser D. Eusthenopteron E. Neoceratodus
Metapterygiale as in gnathostome vinnen A. Cladoselache B. Squalus C. Acipenser D. Eusthenopteron E. Neoceratodus Identificatie van de metapterygiale as: vergelijking met Eusthenopteron pre- axiaal post-
Nadere informatieHomeotische mutatie. Wat? mutatie waardoor één lichaamsdeel vervangen wordt door een structuur die normaal elders in het lichaam voorkomt
Homeotische mutatie Wat? mutatie waardoor één lichaamsdeel vervangen wordt door een structuur die normaal elders in het lichaam voorkomt Homeotische mutatie - Drosophila Antennapedia Bithorax Homeotische
Nadere informatieMiniaturisatie evolutief ontstaan van extreem kleine lichaamsgrootte binnen een afstammingslijn
Miniaturisatie Miniaturisatie Wat? Hoe algemeen? Ontwikkelingsbiologische basis Morfologische gevolgen van groottereductie Evolutieve betekenis Enkele problemen m.b.t. de studie van miniaturisatie Miniaturisatie
Nadere informatieGek genoeg begint dit verhaal helemaal niet met
De wervels van Basilosauridae: een overzicht van en een vergelijking met raadselachtige vondsten uit de Noordzee Sander Schouten, j.schouten19@chello.nl Samenvatting Dat de Noordzee bekend staat om bijzondere
Nadere informatieOp Wandel met Walvissen
Vliebergh-Sencie Biologie 2009 Op Wandel met Walvissen Evolutie in het Museum voor Dierkunde I. Het evolutieparcours in het museum De brochure I think... Evolutie in het Museum voor Dierkunde kan je downloaden
Nadere informatieDieren (deel 2) Indeling dierenrijk. Cursus Natuur-in-zicht. 2 hoofdgroepen: GEWERVELDEN. * In deze cursus ligt de nadruk op de gewervelden 15/09/2011
Dieren (deel 2) Cursus Natuur-in-zicht 1 Indeling dierenrijk 2 hoofdgroepen: ONGEWERVELDEN GEWERVELDEN * In deze cursus ligt de nadruk op de gewervelden Dieren 2 Cursus Natuur-in-zicht 2 1 enkele ongewervelden
Nadere informatieWadi Hitan, het dal der walvissen over oerwalvissen in Egypte en de evolutie der walvissen
In Grondboor & Hamer 1971, nr. 2 las ik voor het eerst iets over de walvissen van Egypte (Heslinga en Schut, april 1971, nr.2, p.62). Dit artikel ging weliswaar over de fossiele walvisresten van Nederland,
Nadere informatieSlangen hebben allerlei vormen, maten en kleuren en komen over de hele wereld voor.
Werkstuk door een scholier 1594 woorden 14 oktober 2003 5,8 430 keer beoordeeld Vak Biologie Een wereld van slangen. Slangen hebben allerlei vormen, maten en kleuren en komen over de hele wereld voor.
Nadere informatie2 De romp. Zichtbare en palpabele oriëntatiepunten van de romp
6 Merck Manual 2 De romp De romp is het centrale deel van het lichaam. In dit boek zullen we alleen ingaan op de romp als deel van het bewegingsapparaat en niet op de interne organen. De wervelkolom (columna
Nadere informatieSummary / Samenvatting SUMMARY
SUMMARY Caecilians, or Gymnophiona, constitute one of the three extant orders of the Recent Amphibia and comprise about 170 named species in six families. They are the least known, major living tetrapod
Nadere informatieOorsprong van de kop van gewervelden
Oorsprong van de kop van gewervelden Is de kop van gewervelden een fundamenteel gesegmenteerde structuur? The study of segmentation is comparable to the study of the Apocalypse. That way leads to madness
Nadere informatie1. Mensapen (mensapengebouw, binnen en buiten) Welke ledematen zijn het langst bij de chimpansee?
Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde van Antwerpen Educatieve dienst Werkblad ATLETEN te WATER, te LAND en in de LUCHT: beweging bij gewervelde dieren. Naam: Klas: Het is je taak om te observeren. En
Nadere informatieEvolutie, wat is dat nu feitelijk?!
Evolutie, wat is dat nu feitelijk?! Heb je je wel eens afgevraagd waarom er zo veel verschillende soorten vlinders, vogels of vissen zijn? Waarom is er niet gewoon één soort van die dieren? Er is toch
Nadere informatieRegulering van vorm en functie van dieren Deeltentamen Bouwplan (colleges Sluys)
Bouwplan (colleges Sluys) 1. Door welk uniek stamboomkenmerk(en) zijn de Beenvissen gekarakteriseerd? 1. een schedel 2. een skelet van been 3. vinnen met botelementen 4. geen van deze, bovengenoemde kenmerken
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Achtergrond De lichaamsbouw van hogere organismen is niet symmetrisch en in de anatomie worden drie belangrijke lichaamsassen onderscheiden. Dit zijn de kop-staart-as (anterio-posterior), de rug-buik-as
Nadere informatieFossiele knaagdieren uit Zuidoost Europa Servië en Bosnië & Herzegovina
NGV 20-09-2014 Nederlandse Geologische Vereniging (NGV) Thema: fossiele vertebraten Fossiele knaagdieren uit Zuidoost Europa Servië en Bosnië & Herzegovina Wilma Wessels Departement Aardwetenschappen Universiteit
Nadere informatieGalerij van de Evolutie
Galerij van de Evolutie Werkblad Niveau 3 RODE DRAAD 1) De galerij van de evolutie leidt je in 6 hoofdstukken van het prille leven tot de huidige tijd. Uiteraard beperkt evolutie zich niet tot deze 6 periodes
Nadere informatieinhoud O, NEE, GILBERT! WAAROM? WAAROM?
Slangen inhoud 1. Inleiding 2. Reptielen 4. Het ontstaan van de slang 5 4. Het woongebied 6 5. De bouw van de slang 7 6. De zintuigen 11 7. Slangenweetjes 12 8. Filmpje 14 Pluskaarten 15 Bronnen 17 Colofon
Nadere informatieEvolutie: De ontwikkeling van het leven op aarde waarbij soorten ontstaan, veranderen en/of verdwijnen.
Evolutie: De ontwikkeling van het leven op aarde waarbij soorten ontstaan, veranderen en/of verdwijnen. Evolutietheorie: Vanaf de 18 de eeuw. Het is niet te bewijzen, maar er zijn genoeg argumenten die
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
Skelet Hoofdstuk 1 Waarom een spreekbeurt over het skelet? Ik wil graag een spreekbeurt over het skelet houden omdat ik het een interessant onderwerp vind. Ik wil aan jullie laten zien dat het skelet niet
Nadere informatieEVOLUTIE VAN OERSOEP TOT OERMENS. College 5 Evolutie vogels en zoogdieren
EVOLUTIE VAN OERSOEP TOT OERMENS College 5 Evolutie vogels en zoogdieren PROGRAMMA 1. Aarde en Kosmos, van Big Bang tot Oersoep 2. Ontwikkeling van het leven in zee 3. Verovering van het land 4. Bloeitijd
Nadere informatieBeestige bundel van: 1
Beestige bundel van: 1 2 Ordening van organismen organisme = een levend wezen, iets wat leeft. Er zijn meer dan anderhalf miljoen soorten organismen. Om een overzicht te krijgen worden deze organismen
Nadere informatieVerdwenen tropen van Europa
MESSEL-tentoonstelling in Naturalis: Verdwenen tropen van Europa door John de Vos Nationaal Natuurhistorisch Museum, Naturalis, Postbus 9517, 2300 Leiden vos@naturalis.nl Verdwenen tropen van Europa is
Nadere informatieEn toen kwam Darwin. On the origin of species. 1. Het ontstaan van het leven. Fossielen. 2. Getuigen van deevolutietheorie
On the origin of species En toen kwam Darwin 1. Het ontstaan van het leven 2. Getuigen van deevolutietheorie Verklaring voor het ontstaan van leven komt voor in alle culturen. Creationisme Nemen de bijbel
Nadere informatieDINOSAURIËRS. Marthe Terny
DINOSAURIËRS Marthe Terny 1. INLEIDING Ik hou mijn spreekbeurt over dinosauriërs, omdat ik dit een erg leuk en interessant onderwerp vind. We weten al veel over de dinosauriërs, maar nog niet alles. Ik
Nadere informatieSlang. Door Pamela & Eliza
Slang Door Pamela & Eliza Inhoud 1. Inleiding 2. Wat eet een slang? 3. Ademhaling 4. Voortbeweging 5. Kou en hitte 6. Giftige slangen 7 t/m 9. levenswijze 12. Evolutie 13+14. Fun facts 15. Einde Inleiding
Nadere informatieVersie 2. 1 maart 2010
Regulering van vorm en functie van dieren Versie 2 1 maart 2010 Tentamen: 40 multiple choice vragen INSTRUCTIES Vraag 1) Welke van de volgende twee stellingen is of zijn juist? Stelling 1: alle cellen
Nadere informatieHoe zit je skelet in elkaar? In je lichaam zitten 206 botten. Samen vormen ze je skelet.
Tekst over skelet, gewrichten en spieren pag. 1/5 Hoe zit je skelet in elkaar? In je lichaam zitten 206 botten. Samen vormen ze je skelet. De botten in je hoofd vormen je schedel. Je schedel wordt gedragen
Nadere informatieHoogenergetisch trauma Wervelletsels kunnen ook voorkomen na val van een paard of van een huishoudtrapje
Gerian Huitema orthopedisch chirurg Komen minder vaak voor dan letsels van het perifere skelet Leiden tot aanzienlijke invaliditeit en de slechtste functionele uitkomsten (Hu et al 1996, Fisher et al 2006).
Nadere informatieDinosauriërs. Inhoudsopgave. 1. Inleiding. 2. Wat is een dinosauriër?
Dinosauriërs Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Wat is een dinosauriër? 3. Wanneer leefden de dinosauriërs? 4. Waar leefden dinosauriërs? 5. Hoe leefden de dinosauriërs? 6. Waarom waren de dinosauriërs zo groot?
Nadere informatieSystematiek in planten- en dierenrijk
Systematiek in planten- en dierenrijk Om de grote diversiteit in organismen te overzien zijn ze door de mens in groepen verdeeld. Hierbij is gekeken naar: morfologie. Dit zijn uiterlijke kenmerken anatomie.
Nadere informatieEindexamen biologie vmbo gl/tl II
REPTIELEN INFORMATIE 1 VERSCHILLENDE GROEPEN In de afbeelding hieronder staan vier soorten reptielen afgebeeld. Elke soort behoort tot een bepaalde groep van de reptielen: dier 1 behoort tot de krokodillen,
Nadere informatieBelevingsgame in Dierenpark Emmen...
Belevingsgame in Dierenpark Emmen... s d n a l r e d e N Duits Engels Nederlands Beleving in Dierenpark Emmen, Denk jij veel te weten over dieren, en wil je graag een speurtocht maken door werelden waar
Nadere informatieAuteur(s): B. Klink Titel: De menselijke staart Jaargang: 22 Jaartal: 2004 Nummer: 4 Oorspronkelijke paginanummers: 211-219
Auteur(s): B. Klink Titel: De menselijke staart Jaargang: 22 Jaartal: 2004 Nummer: 4 Oorspronkelijke paginanummers: 211-219 Deze online uitgave mag, onder duidelijke bronvermelding, vrij gebruikt worden
Nadere informatieLesvoorbereiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs
Lesvoorbereiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Naam Eeckhout Andreas Cluster Bi Fy Aa Groep 1 OSO 2 Academiejaar 2004-2005 Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Kattenberg 9,
Nadere informatieOverzicht Triflex FloorTattoos
Voor balkonvloeren met een persoonlijke touch TRIFLEX FLOORTATTOOS Overzicht s PERSOONLIJK. Bloem 95 cm x 95 cm 92 cm x 92 cm Positief Uil 65 cm x 60 cm 65 cm x 60 cm Negatief Parket 95 cm x 95 cm 95 cm
Nadere informatieBelangrijkste anatomische structuren van de wervelkolom
Belangrijkste anatomische structuren van de wervelkolom Om uw rugklachten beter te kunnen begrijpen is een basiskennis van de rug noodzakelijk. Het Rughuis heeft in haar behandelprogramma veel aandacht
Nadere informatieMIND & MOVEMENT COACH. Bewegen
Bewegen Om te kunnen bewegen hebben we spieren nodig, maar ook een skelet dat ons lichaam vorm geeft en de beweging mogelijk maakt. Onze gewrichten zorgen er voor dat dit mogelijk is binnen ons lichaam.
Nadere informatieHernia borstwervelkolom (thoracaal)
Hernia borstwervelkolom (thoracaal) Inleiding Een hernia is een ander woord voor uitstulping. Een uitstulping van de tussenwervelschijf wordt ook wel een Hernia Nuclei Pulposi (HNP) genoemd. Deze uitstulping
Nadere informatieVoor balkonvloeren met een persoonlijke touch Overzicht Triflex FloorTattoos
Voor balkonvloeren met een persoonlijke touch Overzicht s TRIFLEX FLOORTATTOOS PERSOONLIJK. Motief Afbeelding Afmeting folie Afmeting decoratie Applicatie Bloem 95 cm x 95 cm 92 cm x 92 cm Positief Uil
Nadere informatieKatholieke Universiteit Leuven, 2009! Samenstelling: Bert De Groef! Lay-out: Sylvia Grommen & Bert De Groef! Met de financiële steun van! vzw!
Katholieke Universiteit Leuven, 2009! Samenstelling: Bert De Groef! Lay-out: Sylvia Grommen & Bert De Groef! Met de financiële steun van! vzw! ➎ ➓ ➎ ➏ ➏ ➑ Benedenverdieping! ➒ ➍ ➐ ➊ ➏ ➋ ➌ Bovenverdieping!
Nadere informatie1. Doelgroep. 2. Relatieschema. Amfibieën. Reptielen
Inhoud Inleiding... 2 1. Doelgroep... 3 2. Relatieschema... 3 3. Opzet van de lescyclus... 4 3.1. Algemeen doel... 4 3.2. Doelstellingen... 4 4. Relatie met de kerndoelen... 4 5. Voorbereidende activiteit
Nadere informatie98 Lacerta 65 nummer 3
98 Lacerta 65 nummer 3 Tekst en foto s Lucas Bauer peruviridis@wanadoo.fr de niet zo erg breekbare hazelworm Lacerta 65 nummer 3 99 Reeds sedert Systema Naturae van Linnaeus heeft de hazelworm als wetenschappelijke
Nadere informatieAssess & Correct. Assessments 9/11/18. Deel II ASSESSMENTS. Ademhaling assessment. Mobiliteit assessment. Motorische assessment
Assess & Correct Deel II Assessments ASSESSMENTS We delen onze assessments op in 3 hoofd categorieën: Ademhaling assessment Mobiliteit assessment Motorische assessment 1 1. Ademhalings assessment Ademhalings
Nadere informatieVolgorde. Het moeras in.
Trekken, Duwen en Tillen 1 Volgorde. Over tillen is (en wordt nog steeds) zeer veel geschreven en gezegd. Duwen en trekken daarentegen hangt er meestal maar een beetje bij. Dat is jammer. Want bij tillen
Nadere informatieVOORBEELDEN VAN (ON)VEILIG RUGGEBRUIK VOOR DE TUSSENWERVELSCHIJF
ER H O E W E R K T D E TU S S E N W V E L S C H IJ F? VOORBEELDEN VAN (ON)VEILIG RUGGEBRUIK VOOR DE TUSSENWERVELSCHIJF STEP Nederland: www.step.nl - Deldenerstraat 47-7551AB HENGELO (O) - 074 250 28 28
Nadere informatieTIJDLIJN. Een reis door de geschiedenis
De OERKNAL! Wetenschappers denken dat zo n 13,7 miljard aardse jaren geleden alles in het heelal samengeperst was tot een gloeiend heet punt. Tijdens een enorme oerexplosie ontstonden uit dat punt materie
Nadere informatie16/11/18. Assess & Correct. Deel V. Correctie strategieën. 3. Motorische controle correcties
Assess & Correct Deel V Correctie strategieën 3. Motorische controle correcties 1 Voetboog activatie Single leg hip bridge (foamrol) 2 Single leg wall stance Lateral step up + pallof press 3 CORE activating
Nadere informatieGesloten vragen Functionele Anatomie II
Gesloten vragen Functionele Anatomie II 2013-2014 1. Ab- en adductie vindt plaats om een longitudinale as 2. In de anatomische houding is, in het sagittale vlak van de wervelkolom, lumbaal een lordose
Nadere informatieSTANDAARDNAAMLIJST voor de herpetofauna van Europa
STANDAARDNAAMLIJST voor de herpetofauna van Europa 106 Lacerta 64 nummer 3 R E P T I L I A Er is in Nederlands-Vlaamse samenwerking geprobeerd voor alle erkende Europese soorten reptielen en amfibieën
Nadere informatieEvolutie met een staartje
Evolutie met een staartje 2004, lay-out herzien in 2005 Bart Klink Dit artikel is tevens verschenen in het tijdschrift "Versus, Tijdschrift voor Fysiotherapie" (nummer 4 uit 2004) onder een andere titel.
Nadere informatieOrdening. Klas 1 en 2 van het voortgezet onderwijs
Ordening Klas 1 en 2 van het voortgezet onderwijs Over de hele wereld verspreid leven zeer veel verschillende dieren die allemaal hun eigen kenmerken hebben. Als je in de dierentuin rondloopt kun je de
Nadere informatieEVOLUTIE VAN DINO TOT MUS EN MUIS. College 2 Ontstaan en ontwikkeling van diapside reptielen
EVOLUTIE VAN DINO TOT MUS EN MUIS College 2 Ontstaan en ontwikkeling van diapside reptielen EVOLUTIE, VAN DINO TOT MUS EN MUIS Uw docent Kees Boele PROGRAMMA 1. Inleiding, tijdsbeelden en fossielen 2.
Nadere informatieBUSQUET METHODE DE FYSIOLOGISCHE KETTINGEN
BUSQUET METHODE DE FYSIOLOGISCHE KETTINGEN GLOBALE OPLEIDINGSDOELSTELLINGEN VAN DE METHODE VAN FYSIOLOGISCHE KETTINGEN: Opleiding in de goede werking van het menselijk lichaam Opleiding in compensaties
Nadere informatieNaam: REPTIELEN. Vraag 1. Noem vier kenmerken van een reptiel. Vraag 1b. Welke (soorten) reptielen ken je al? pagina 1 van 8
Naam: REPTIELEN Reptielen zijn gewervelde dieren en ze leven voornamelijk op het land. Ze zijn koudbloedig en hebben de omgevingstemperatuur dus nodig om hun lichaamstemperatuur te regelen. De huid van
Nadere informatieDe gevolgen van de toename van de thoracale kyphose.
1 De gevolgen van de toename van de thoracale kyphose. Mei 2011 Een schets van therapeutische mogelijkheden om de toename van de thoracale kyphose en de gevolgen daarvan te beperken. Copyright: C.G. de
Nadere informatieInhoud. Inleiding 1. 4 Anatomie van de schouder 41 4.1 Anteflexie 42 4.2 Retroflexie 42 4.3 Abductie 44 4.4 Adductie 46
Inhoud Inleiding 1 1 Anatomie van de heup 3 1.1 Anteflexie 4 1.2 Retroflexie 6 1.3 Abductie 7 1.4 Adductie 8 1.5 Exorotatie 9 1.6 Endorotatie 12 1.7 Ligamenten van de heup 12 1.8 Schema 14 2 Anatomie van
Nadere informatieLumbaal actief onderzoek Instabiliteit
Lumbaal actief onderzoek Instabiliteit De actieve stabiliteit wordt gewaarborgd door de rug- en buikspieren en de tussen het bekken en de onderste extremiteiten uitgespannen musculatuur. Belangrijkste
Nadere informatie23-Oct-14. 6) Waardoor wordt hyperextensie van het kniegewricht vooral beperkt? A) Banden B) Bot C) Menisci D) Spieren
Vlak As Beweging Gym Frontaal Sagitale Ab-adductie Radslag Latero flexie Ulnair-radiaal deviatie Elevatie-depressie Sagitaal Frontale Flexie-extensie Salto Transversale Ante-retro flexie Dorsaal flexie
Nadere informatieKaartenset gewervelde dieren
Kaartenset gewervelde dieren Deze set met plaatjes is het tweede en laatste deel van de kaartjes met gewervelde- en ongewervelde dieren op. Ieder kaartje bevat een afbeelding van het dier in kwestie, met
Nadere informatieStudies over de Nederlandse fossiele Cetacea
Studies over de Nederlandse fossiele Cetacea III. VORM EN STRUCTUUR VAN DE WALVISWERVEL B. Het ontstaan van vorm en structuur F. J. M. Heslinga en Johanna Schut SUMMARY The third part of our studies concerns
Nadere informatieBottenbeest. Activiteit in de klas Docentblad
Bottenbeest Activiteit in de klas Docentblad Doelgroep: basisonderwijs groep 5 t/m 8 Duur: ongeveer 1 uur Doelen: De leerlingen leren redeneren en hun argumentatie uit te leggen aan anderen; De leerlingen
Nadere informatieLesvoorbereiding. Student leraar secundair onderwijs groep 1
Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Naam Eeckhout Andreas Cluster Bi-Fy-Aa-Ch Groep 2 OSO 2 Academiejaar 2005-2006 Campus Kattenberg Kattenberg 9, B-9000 Gent Tel. (09) 269 98 06
Nadere informatieW.O. Tweede leerjaar Geert DE JAEGER
P ZEK NAAR DIN S! W.. Tweede leerjaar Geert DE JAEGER Wat weten we reeds over dino s? We gebruiken vaak de afkorting dino's. Eigenlijk zeg je dinosaurussen of dinosauriërs. Dat betekent : reuzen hagedis.
Nadere informatieSAMENVATTING IN HET NEDERLANDS
SAMENVATTING IN HET NEDERLANDS Een organisme bestaat uit verschillende weefsels, die opgebouwd zijn uit cellen. Cellen zijn dus de bouwblokken van elk levend organisme. De ontwikkeling van slechts een
Nadere informatieOVER EVOLUTIE De theorie en haar betekenis voor ons Leerlingenhandleiding
OVER EVOLUTIE De theorie en haar betekenis voor ons Leerlingenhandleiding Nothing in biology makes sense except in the light of evolution. (Theodosius Dobzhansky) INHOUD Centrale vraag 2 Hoofdstuk 1 3
Nadere informatieRechtop staan vmbo-b12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/62361
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 28 februari 2017 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62361 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs
Nadere informatieOPMERKINGEN OVER HET 'STAARTLOKKEN'DOOR SLANGEN, MET WAARNEMINGEN AAN DIT GEDRAG BU 1WEE ONDERSOORTEN VAN DE CANTIL, AGKISTRODON BILINEATUS SSP.
Opmerkingen over het staartlokken door slangen / 81 OPMERKINGEN OVER HET 'STAARTLOKKEN'DOOR SLANGEN, MET WAARNEMINGEN AAN DIT GEDRAG BU 1WEE ONDERSOORTEN VAN DE CANTIL, AGKISTRODON BILINEATUS SSP. Door:
Nadere informatieGa op de rug liggen. Buig de knieën en zet de voeten plat op de grond. Klap beide knieën naar één kant.
BUIKSPIEREN Klap beide knieën naar één kant. Beweeg de kin naar de borst en kom met de romp een klein stukje recht omhoog. Houd 4 tellen vast en ga langzaam weer terug. Bij nekklachten, nek ondersteunen
Nadere informatieDe beenderen in het hoofd vormen samen de schedel. De schedel word gedragen door de wervelkolom die in de romp naar beneden loopt.
THEMA 8 Paragraaf 1 het skelet De mens heeft ( net als alle andere gewervelden) een inwendig skelet of geraamte. Dit skelet bestaat uit vele beenderen (botten). De beenderen in het hoofd vormen samen de
Nadere informatieRichtlijn classificatie halsklierdissecties
VI Richtlijn classificatie halsklierdissecties naar Inleiding 532 1. Uitgangspunten 532 2. Omschrijving groepen lymfklieren 532 3. Classificatie halsklierdissecties 534 3.1 Radicale halsklierdissectie
Nadere informatieBASISINSTELLING WARMTEPOMP De Bloem Fase 1
BASISINSTELLING WARMTEPOMP De Bloem Fase 1 1 3 2 Onderdelen 1. GIW-box met TR-10 ruimtethermostaat en regeling aanvoertemperatuur vloerverwarming 2. Drukmeters vloerverwarming en bronnen 3. Afsluiters
Nadere informatieCHARLES BLIK OP EEN WERELD IN EVOLUTIE. Darwin in het lab. Moderne technologie haalt paleontologie vanonder het stof
CHARLES BLIK OP EEN WERELD IN EVOLUTIE Moderne technologie haalt paleontologie vanonder het stof Darwin in het lab 32 EOS Fossiel van een archegosaurus, uit het vroeg- Perm. Door zijn afwijkende wervelsamenstelling
Nadere informatieEnige bijzondere kaakloze vissen (Agnatha) uit het Onder-Siluur van Lanarkshire (Schotland)
Uit vislagen die buiten de jurisdictie van Scottish Natural Heritage (SNH - de Schotse natuurbeschermingsorganisatie) vallen werden kaakloze vissen vrijgemaakt die op een unieke manier zijn geconserveerd.
Nadere informatieRechtop staan hv12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/62508
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 28 februari 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62508 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van
Nadere informatieReflectiekaart. Vooraf: Wat moeten ze kunnen: Wat moeten ze kennen: Omschrijf wat kinderen volgens jou moeten kennen en kunnen
Reflectiekaart 3.2.3.09 Dieren uit de hele wereld met elkaar vergelijken en classificeren: ongewervelde dieren (insecten) / gewervelde dieren(vissen, amfibieën, reptielen, vogels, zoogdieren). Omschrijf
Nadere informatieJackelien Van Laere Dienst Orthopedie en Traumatologie Universitair ziekenhuis Gent. Belang van fysiotherapie - revalidatie
Jackelien Van Laere Dienst Orthopedie en Traumatologie Universitair ziekenhuis Gent Belang van fysiotherapie - revalidatie Mijn link met osteoporose Dienst traumatologie VKO Arbeidsongevallen Na val Spontane
Nadere informatiePost-Op braces S t a b i l i s e r e n e n i m m o b i l i s e r e n p r o d u c t i n f o r m a t i e
Post-Op braces t a b i l i s e r e n e n i m m o b i l i s e r e n p r o d u c t i n f o r m a t i e OT TO BOCK POT- OP BRCE --------------------------- eer en meer worden bij postoperatieve of posttraumatische
Nadere informatieOrdening. Voor groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs. D M O B - B & E - j u l i - 2 0 1 2
Ordening Voor groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs D M O B - B & E - j u l i - 2 0 1 2 1 In de dierentuin leven heel veel dieren. Sommige lijken op elkaar, andere juist helemaal niet. Door te kijken
Nadere informatieresten van Bos primigenius (= Oeros) en Bison priscus priscus). Deze wetenschap berust voornamelijk op (fig. 1). (=Steppewisent) Inleiding
Enige aantekeningen bij de determinatie van fossiele resten van Bos primigenius (= Oeros) en Bison priscus (=Steppewisent) Door Henk Hiddingh Inleiding In bovenpleistocene rivierafzettingen worden op diverse
Nadere informatieMOTOR. 1 of 1 22/01/ :48 REVISEREN 1 DISTRIBUTIERIEM, SPANINRICHTING EN TANDWIELEN. Distributieriem - verwijderen
300tdid_28 1 of 1 22/01/2013 20:48 DISTRIBUTIERIEM, SPANINRICHTING EN TANDWIELEN Distributieriem - verwijderen 4. Plaats gereedschap LRT-12-049 en de drukknop - een onderdeel van gereedschap LRT-12-031
Nadere informatieTheorie-examen Anatomie 13 januari 2006.
Theorie-examen Anatomie 13 januari 2006. 1. Wat is de diafyse van een pijpbeen? A. Het uiteinde van een pijpbeen. B. Het middenstuk van een pijpbeen. C. De groeischijf. 2. Waar bevindt zich de pink, ten
Nadere informatieHOOFDSTUK 1 HET ONTSTAAN VAN HET LEVEN OP AARDE BLZ 3. HOOFDSTUK 3 DE VELOCIRAPTOR BLZ 5. HOOFDSTUK 4 DE SPINOSAURUS BLZ 6.
INLEIDING BLZ 2. HOOFDSTUK 1 HET ONTSTAAN VAN HET LEVEN OP AARDE BLZ 3. HOOFDSTUK 2 DE IRRITATOR BLZ 4. HOOFDSTUK 3 DE VELOCIRAPTOR BLZ 5. HOOFDSTUK 4 DE SPINOSAURUS BLZ 6. HOOFDSTUK 5 TYRANOSAURUS REX
Nadere informatieDierenrijk. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres E i Kiwijs 06 September 2011 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/32475 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieBASISINSTELLING WARMTEPOMP
BASISINSTELLING WARMTEPOMP 1 2 4 3 Onderdelen 1. GIW-box met TR-10 ruimtethermostaat en regeling aanvoertemperatuur vloerverwarming 2. Drukmeters vloerverwarming en bronnen 3. Afsluiters vloerverwarming
Nadere informatieOrdening. Groep 4 en 5 van het basisonderwijs
Ordening Groep 4 en 5 van het basisonderwijs Hallo, welkom in Ouwehands Dierenpark! Met deze Doe Mee kom je veel verschillende dieren tegen. Probeer de vragen zo goed mogelijk te beantwoorden. Als je het
Nadere informatieUNIVERSITEIT GENT FACULTEIT DIERGENEESKUNDE. Academiejaar 2008-2009
UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT DIERGENEESKUNDE Academiejaar 2008-2009 door Sjoerd FRIETMAN Promotor : Dierenarts C. Casteleyn Medepromotor : Prof. Dr. P. Simoens Literatuurstudie in het kader van de Masterproef
Nadere informatieUniversiteit Gent, haar werknemers of studenten bieden geen enkele garantie met betrekking tot de juistheid of volledigheid van de gegevens vervat in
Universiteit Gent, haar werknemers of studenten bieden geen enkele garantie met betrekking tot de juistheid of volledigheid van de gegevens vervat in deze masterproef, noch dat de inhoud van deze masterproef
Nadere informatieVersus Tijdschrift voor Fysiotherapie, 16e jrg 1998, no. 2 (pp )
Auteur(s): P. van der Meer, H. van Holstein Titel: Mobiliseren van het onderste spronggewricht Jaargang: 16 Jaartal: 1998 Nummer: 2 Oorspronkelijke paginanummers: 63-74 Deze online uitgave mag, onder duidelijke
Nadere informatieDe vitamine D en calcium/fosfaat behoefte bij enkele soorten hagedissen
De vitamine D en calcium/fosfaat behoefte bij enkele soorten hagedissen Marja Kik, Wouter Hendriks, Dennis Oonincx, Guido Bosch, Job Stumpel, Hans van Leeuwen Belangrijkste problematiek Disbalans in de
Nadere informatievlinders infoblad Meer informatie van de afdeling NME (Natuur en Milieu Educatie) van Carmabi is te vinden op:
infoblad vlinders Alle vlinders en motten op de wereld horen tot de orde van Lepidoptera, het Latijnse woord voor insecten met geschubde vleugels. Deze schubben (die je onder een microscoop moet bekijken
Nadere informatieUNIVERSITEIT GENT FACULTEIT DIERGENEESKUNDE. Academiejaar 2013-2014. Kissing Spines. Door. Eva De Clercq. Promotors: 2014 De Clercq Eva
UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT DIERGENEESKUNDE Academiejaar 2013-2014 Kissing Spines Door Eva De Clercq Promotors: Dr. Dumoulin Michèle Prof. Dr. Pille Frederik 2014 De Clercq Eva Literatuurstudie in het
Nadere informatie11/19/2012. Systeem Aarde-6:het Mesozoicum. Perm/Trias Paleozoicum-Mesozoicum)massa extinctie Pangea
Systeem Aarde-6:het Mesozoicum Perm/Trias Paleozoicum-Mesozoicum)massa extinctie Pangea Atmosfeer: hoge CO 2 waarden Klimaatsverandering (landklimaat) Hydrosfeer: warme oceanen, anoxia Lithosfeer: hoge
Nadere informatieWerkblad schedels groep 1
Werkblad schedels groep 1 De lengte van het dier is ongeveer 5 keer de lengte van de schedel Hoe lang is de schedel? Meet langs de zijkant Hoe breed is de oogkas? Schedel nr 1 Schedel nr 2 Schedel nr 3
Nadere informatieOntdek de topstukken van het Museum voor Natuurwetenschappen. Voor kinderen van 9 tot 12 jaar
Ontdek de topstukken van het Museum voor Natuurwetenschappen Voor kinderen van 9 tot 12 jaar Inkomhal De walvis in de inkomhal Dit is het skelet van een bultrugwalvis. Dit exemplaar behoort tot een soort
Nadere informatieEVOLUTIE VAN DINO TOT MUS EN MUIS. College 3 Van sauriër tot vogel
EVOLUTIE VAN DINO TOT MUS EN MUIS College 3 Van sauriër tot vogel PROGRAMMA 1. Inleiding, tijdsbeelden en fossielen 2. Ontstaan en ontwikkeling van diapside reptielen 3. Van sauriër tot vogel 4. Vogels
Nadere informatieRAADPLEGING VOOR RUGAANDOENINGEN
CONSULTATI VOOR ORTHOPDI, TRAUMATOLOGI N RHUMA (letsels van wervelkolom, steun -en bewegingsapparaat) Kortrijksesteenweg 724 9000 GNT Tel: 09/222.27.03 Fax: 09/220.03.66 Website: http://flandersorthopaedics.com
Nadere informatieCT Protocol Oesophagus carcinoom
CT Protocol Oesophagus carcinoom Indicatie: Stagering oesophagustumor, oesophagus-cardiatumor. Voorbereiding: Patiënt nuchter, geen vast voedsel 4 uur van te voren. Orale voorbereiding: water ipv oraal
Nadere informatieENERGIEBALANS VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST Samenvatting
ENERGIEBALANS VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST 216 Samenvatting EINDVERSIE - OKTOBER 218 1. Samenvatting van de energiebalans 216 Elk jaar stelt Leefmilieu Brussel de energiebalans van het Brussels
Nadere informatieNaam: BOTTEN EN SPIEREN Het menselijk lichaam
Naam: BOTTEN EN SPIEREN Het menselijk lichaam Waarom heb je botten nodig? Het skelet is onmisbaar. Het houdt je overeind en geeft je lichaam vorm. Zonder het skelet zou je een soort pudding zijn. Je skelet
Nadere informatie