HET HISTORISCH REFERENTIEKADER

Transcriptie

1 HET HISTORISCH REFERENTIEKADER 1. DE TIJD PERIODISERING DE PERIODISERING VAN DE WESTERSE GESCHIEDENIS GEBEURTENISSEN SITUEREN IN DE TIJD DE HISTORISCHE PERIODES IN ANDERE SAMENLEVINGEN TIJDREKENING HET ANCIEN REGIME DE NIEUWSTE TIJD EN DE EIGEN TIJD BEGRIPPEN IN VERBAND MET TIJD SOORTEN SAMENLEVINGEN DE RUIMTE KAARTEN RUIMTELIJKE BEGRIPPEN DE DOMEINEN DE VIER MAATSCHAPPELIJKE DOMEINEN VERBANDEN EN WISSELWERKINGEN OVERZICHT BEGRIPPEN ALGEMENE HISTORISCHE BEGRIPPEN STRUCTUURBEGRIPPEN...31 Referentiekader / p.1 van 38 / versie 2019

2 DE ECONOMISCHE VERANDERINGEN IN DE 19E EEUW 1. DE INDUSTRIËLE REVOLUTIE DE EERSTE INDUSTRIËLE REVOLUTIE De start: Groot-Brittannië De eerste industriële revolutie in België DE TWEEDE INDUSTRIËLE REVOLUTIE Kenmerken Industriële centra GEVOLGEN VAN DE INDUSTRIALISERING ECONOMISCHE GEVOLGEN Het industrieel kapitalisme De consumptiemaatschappij De economische crisis SOCIALE GEVOLGEN Milieu Verstedelijking Werkloosheid Proletarisering DE 19DE-EEUWSE SAMENLEVING DE ARBEIDERS DE RIJKE BURGERIJ VERGELIJKINGEN DE IR DE INDUSTRIËLE ONTWIKKELING VAN DE BRICS SAMENLEVING TEN TIJDE VAN DE IR AGRARISCHE SAMENLEVINGEN SAMENLEVING TEN TIJDE VAN DE IR DE POSTINDUSTRIËLE SAMENLEVING BELGIË ANDERE GEÏNDUSTRIALISEERDE LANDEN BELGIË TIJDENS DE IR BELGIË VANDAAG...16 De economische veranderingen in de 19de eeuw / p.1 van 18 / versie 2019

3 HET SOCIALISME EN DE ONTVOOGDING VAN DE ARBEIDERS 1. HET SOCIALISME VERLICHTE VOORLOPERS HET UTOPISCH SOCIALISME DE ARBEIDERSBEWEGING IN GROOT-BRITTANNIË HET WETENSCHAPPELIJK SOCIALISME (= MARXISME) Inleiding Visie op mens, geschiedenis en samenleving Marx en het kapitalisme Marx en het communisme DE SOCIAALDEMOCRATIE HET ANARCHISME DE ARBEIDERSBEWEGING DE SOCIALISTISCHE ARBEIDERSBEWEGING Algemeen België Het socialisme in Vlaanderen vandaag DE CHRISTELIJKE ARBEIDERSBEWEGING Algemeen België REALISATIES TEN VOORDELE VAN DE ARBEIDERS ALGEMEEN BELGIË VERZUILING...22 Het socialisme en de ontvoogding van de arbeiders / p.1 van 24 / versie 2019

4 LIBERALISME EN NATIONALISME 1. HET BEGRIP IDEOLOGIE HET LIBERALISME TYPERING ONTSTAAN John Locke De verlichting Ontstaan van het liberalisme NATIONALE ONTWIKKELINGEN HET LIBERALISME VANDAAG HET NATIONALISME ONTSTAAN KENMERKEN GEVOLGEN RICHTINGEN HET NATIONALISME VANDAAG In België Elders Liberalisme en nationalisme / p.1 van 17 / versie 2019

5 KUNSTSTROMINGEN KIES ÉÉN STROMING 1. ROMANTIEK REALISME IMPRESSIONISME ART NOUVEAU EN JUGENDSTIL (DUITS) EXPRESSIONISME SURREALISME KUBISME...17 Op de site vind je links naar beeldmateriaal bij elke stroming. Kunststromingen / p.1 van 18 / versie 2019

6 HET MODERN IMPERIALISME 1. BEGRIP EN SITUERING DE MOTIEVEN VAN DE IMPERIALISTEN GEVOLGEN VAN HET IMPERIALISME DE BELGISCHE KOLONISATIE VAN CONGO KONGO VRIJSTAAT BELGISCH KONGO...14 Het modern imperialisme / p.1 van 14 / versie 2019

7 DE EERSTE WERELDOORLOG 1. OORZAKEN EN MECHANISMEN DE FRANS-PRUISISCHE OORLOG KOLONIALE CONFLICTEN DE BALKAN ECONOMISCHE RIVALITEIT BONDGENOOTSCHAPPEN BEWAPENINGSWEDLOOP EN MILITARISME FATALE MISREKENINGEN DE AANLEIDING HET VERLOOP HET VON SCHLIEFFEN-PLAN HET EIGENLIJKE VERLOOP LOOPGRAVENOORLOG BELANGRIJKSTE GEVOLGEN VAN DE OORLOG DE VREDESVERDRAGEN NA DE EERSTE WERELDOORLOG HET VERDRAG VAN VERSAILLES KIEM VAN DE TWEEDE WERELDOORLOG DE VOLKENBOND De Eerste Wereldoorlog / p.1 van 27 / versie 2019

8 DE ECONOMISCHE CRISIS 1. EEN STUKJE ECONOMISCHE THEORIE VRIJEMARKTECONOMIE PLANECONOMIE OF CENTRAAL GELEIDE ECONOMIE GEMENGDE ECONOMIE JOHN MAYNARD KEYNES EN HET KEYNESIAANS BELEID HET NEOLIBERALISME DE JAREN TWINTIG DE VS EUROPA DE BEURSCRASH VAN 1929 EN DE GROTE CRISIS DE CRASH VAN WALL STREET DE GROTE DEPRESSIE DE WERELDWIJDE ECONOMISCHE CRISIS AANPAK VAN DE CRISIS IN DE VS...20 De economisch crisis / p.1 van 23 / versie 2019

9 DE OPKOMST VAN HET FASCISME 1. WAT IS FASCISME? HET FASCISME IN ITALIË ONTSTAAN EN ONTWIKKELING KENMERKEN VAN DE FASCISTISCHE STAAT HET FASCISME IN DUITSLAND: HET NAZISME ONTSTAAN MACHTSOVERNAME IDEOLOGIE KENMERKEN VAN HET NAZI-REGIME HET BELEID TEGENOVER DE JODEN HET FASCISME IN SPANJE KENMERKEN VAN DE DEMOCRATIE...16 Opkomst van het fascisme / p.1 van 18 / versie 2019

10 DE TWEEDE WERELDOORLOG 1. OORZAKEN JAPAN ITALIË DUITSLAND CONCLUSIE HET VERLOOP VAN DE OORLOG EERSTE PERIODE (1939 TOT 1942) Europa Azië KEERPUNT Slag bij Midway Slag bij El Alamein Slag om Stalingrad TWEEDE PERIODE (1942 TOT 1945) Europa Azië KENMERKEN VAN DE TWEEDE WERELDOORLOG ALGEMEEN BEZETTING Bezetting door Duitsland Bezetting door Japan OORLOGSECONOMIE DE HOLOCAUST ( ) DE GEVOLGEN VAN DE TWEEDE WERELDOORLOG DE GROTE VREDESCONFERENTIES JALTA POTSDAM Tweede Wereldoorlog / p.1 van 33 / versie 2019

11 DE VERENIGDE NATIES 1. INLEIDING ONTSTAAN ORGANISATIE HOOFDORGANEN Algemene Vergadering Veiligheidsraad Secretariaat Internationaal Gerechtshof De economische en Sociale Raad De Trustschapraad DE VN-FAMILIE VAN ORGANISATIES VN-programma s en -fondsen Gespecialiseerde en andere organisaties DE DUURZAME ONTWIKKELINGSDOELEN: DE UNIVERSELE VERKLARING VAN DE RECHTEN VAN DE MENS ANDERE VERWEZENLIJKINGEN VAN DE VN PROBLEMEN EN KRITIEK...22 De VN / p.1 van 23 / versie 2019

12 DE EU 1. DE OORZAKEN VOOR DE OPRICHTING VAN DE EU DOELSTELLINGEN DE BELANGRIJKSTE FASEN IN HET EUROPESE EENMAKINGSPROCES DE POLITIEKE ORGANEN EN DE WERKING VAN DE EU DE ACTUELE UITDAGINGEN VAN DE EU...7 Dit document verwijst naar onderdelen van de brochure "Europa onder de loep" die gratis te downloaden is via de site. De Europese Unie / p.1 van 8 / versie 2019

13 DE KOUDE OORLOG EN DE VAL VAN HET COMMUNISME 1. OORZAKEN EN ONTWIKKELING VAN DE KOUDE OORLOG SITUERING EN VERLOOP Fase 1: Fase 2: 1953 tot eind jaren Fase 3: Eind jaren 70 tot BELANGRIJKE CONFLICTEN UIT DE KOUDE OORLOG De oorlog in Korea ( ) De Cubacrisis (1962) Vietnam (met VS: ) Praagse Lente (1968) Afghaanse invasie van de USSR ( ) CHRONOLOGIE VAN DE KOUDE OORLOG DE IMPLOSIE VAN HET COMMUNISME DE GEVOLGEN VAN HET VERDWIJNEN VAN HET COMMUNISME DE SOVJET-UNIE DE OOSTBLOKLANDEN DE REST VAN EUROPA Algemene gevolgen De hereniging van Duitsland DE WERELD HET COMMUNISME VANDAAG...22 De Koude Oorlog en de Val van het Communisme / p.1 van 23 / versie 2019

14 DE ACTUELE INTERNATIONALE VERHOUDINGEN 1. DE VS EN RUSLAND SINDS DE ROL VAN DE BRICS DE GROTE VIJF DE BRICS EN DE INTERNATIONALE VERHOUDINGEN TOELICHTINGEN Het IMF De Wereldbank De Wereldhandelsorganisatie DE ROL VAN DE EU ECONOMISCHE POSITIE VAN DE EU ROL IN EN BETEKENIS VOOR DE INTERNATIONALE VERHOUDINGEN VAN UNIPOLAIRE NAAR MULITPOLAIRE WERELDORDE...12 Actuele internationale verhoudingen / p.1 van 13 / versie 2019

15 ISRAËL EN DE PALESTIJNSE KWESTIE 1. VOORGESCHIEDENIS HET ONTSTAAN VAN DE STAAT ISRAËL VERZET EN INTERNATIONALE SPANNINGEN DE VEILIGHEIDSMUUR TOEKOMST EN UITDAGINGEN ERKENNING VAN DE PALESTIJNSE STAAT ALS WAARNEMEND LID BIJ DE VN DE ROL VAN JERUZALEM DE PALESTIJNSE VLUCHTELINGEN JOODSE NEDERZETTINGEN ARABISCHE PARTIJEN TEGEN ISRAËL...16 Israël en de Palestijnse kwestie / p.1 van 18 / versie 2019

16 CULTUUR IN DE EIGEN TIJD 1. HET EMANCIPATIEPROCES IN DE JAREN 60 EN DE SEKSUELE REVOLUTIE DE EMANCIPATIE VAN DE VROUW Inleiding Tot de jaren De jaren 60 en 70: de tweede golf PROTESTBEWEGINGEN TEGEN GEZAG, DE OORLOG EN DE KERK DENKSTROMINGEN IN DE EIGEN TIJD ANDERSGLOBALISTEN NEGATIONISME NEOFASCISME PEGIDA (POST)MODERNISME SECULARISATIE Oorzaken van de secularisatie Gevolgen van de secularisatie...16 Cultuur in de eigen tijd / p.1 van 18 / versie 2019

17 PROPAGANDA 1. WAT IS PROPAGANDA? PROPAGANDATECHNIEKEN AFFICHES ALS PROPAGANDAMIDDEL NAZI-PROPAGANDA FILM Antisemitische propagandafilms Leni Riefenstahl BEELDENDE KUNST MUZIEK... 9 Propaganda / p.1 van 9 / versie 2019

18 GESCHIEDENIS VAN BELGIË 1. HET ONTSTAAN VAN BELGIË ACHTERGROND ONVREDE IN DE BELGISCHE GEBIEDEN DE BELGISCHE REVOLUTIE VAN 1830 EN DE BELGISCHE ONAFHANKELIJKHEID DE JONGE BELGISCHE STAAT VAN UNITAIRE NAAR FEDERALE STAAT INLEIDING GROEIENDE TEGENSTELLINGEN IN DE JAREN 50 EN VAN UNITAIR NAAR FEDERAAL IN 4 STAPPEN DE HUIDIGE STRUCTUUR VAN BELGIË DE FEDERALE STAAT HET REGIONAAL EN COMMUNAUTAIR NIVEAU HET PROVINCIAAL NIVEAU HET GEMEENTELIJK NIVEAU ENKELE BELANGRIJKE BEGRIPPEN VLAAMSE POLITIEKE PARTIJEN SOCIAAL-ECONOMISCHE ONTWIKKELING NA DE VERZORGINGSSTAAT Ontstaan van de verzorgingsstaat De werking van de verzorgingsstaat DE ACTIEVE WELVAARTSSTAAT...36 Geschiedenis van België / p.1 van 38 / versie 2019