Hoe pak ik het aan? 1. Wat kunnen we leren van de geschiedenis? 2. De Nieuwe Revolutionaire Golf 3. Het omslagpunt 4. Hoe nu verder?

Transcriptie

1

2 Hoe pak ik het aan? 1. Wat kunnen we leren van de geschiedenis? 2. De Nieuwe Revolutionaire Golf 3. Het omslagpunt 4. Hoe nu verder?

3 Revolutionaire golven zijn niet uniek 1848, 1917, 1968, 1989, 2010

4 Overeenkomsten Het broeit al langere tijd De levensstandaard wordt aangetast Reactie op mondialisering en ingrijpende maatschappelijke veranderingen Jongeren gaan de straat op Door triggers slaat de vlam in de pan Mobilisatie met beschikbare technologie

5 2. De nieuwe revolutionaire golf

6 Een uniek tijdsgewricht Veranderende wereldorde met nieuwe spelregels Westers machtsverval Instabiliteit rond Europa: Rusland, Midden-Oosten, Afrika Vluchtelingen, terrorisme, herleven Koude Oorlog Financiële crisis Klimaatverandering Nieuwe industriële revolutie

7 De macht van het Westen blijft afnemen

8 Systeemcrises nemen toe

9 Doelbewuste ondermijning Militaire afschrikking Subversie Bedreiging van handelsroutes Economische oorlogvoering Boycots Cyberaanvallen Politieke inzet staatsbedrijven Aanvallen op handelsakkoorden Politiek gebruik van grondstoffen Propaganda en desinformatie Steun aan groepen en partijen

10 De instabiliteit neemt toe

11 De financiële crisis van 2008

12 Afname van de werkgelegenheid

13 Vrees voor mondialisering en neoliberalisme (Volgens Branko Milanovic)

14 3. Het omslagpunt: 2015

15 Inspelen op angst

16 Het sociale contract Orde in ruil voor onderwerping Rousseau ( ) De impliciete afspraak tussen leiders en volk dat de leider voor welvaart en veiligheid zorgt en het volk zich in ruil daarvoor onderwerpt aan zijn gezag of de collectieve wil en wetten.

17 Wanneer sneuvelt het sociale contract? Verlies aan welvaart Verlies aan veiligheid

18 De opkomst van radicale populisten

19 Waar zit de onvrede?

20 Wordt de rechtsstaat omarmd? Wilders op Twitter (September 2015) Politiek en pers kunnen de rambam krijgen. Neem zelf lekker afstand van jullie lafheid en verraad van Nederland aan de islam. Sukkels (December 2016) Onbetrouwbaar, onprofessioneel, politiek gedreven. Zij staan aan de verkeerde kant van de geschiedenis. Alle drie

21 Gaan we de grens over? Jan Vos op Twitter (17 september 2015) slottekst Wilders toont openlijk kenmerken van fascistoïde leiderschap: 't parlement is nep en 't volk moet in verzet: weg met de democratie Robert Paxton Mobilizing passions van het fascisme: Gevoel dat er een enorme crisis gaande is Geen traditionele oplossingen Slachtofferschap Bedreiging door individualistisch liberalisme Klassenconflict Dreiging van buiten Streven naar een zuivere gemeenschap Instinct van de leider Recht van een groep om te domineren Verheerlijking van geweld

22 Fascisme? Fascisme volgens Paxton: Vorm van politiek bedrijven die gekenmerkt wordt door een obsessieve gerichtheid op de vermeende aftakeling van van de maatschappij, vernedering en slachtofferschap.

23 Wanneer gaan we de grens over? Als een totalitaire staat of autoritaire democratie ontstaat: Democratische spelregels worden opzij gezet De rechtsstaat wordt ontmanteld Geweld wordt normaal Repressie van andersdenkenden

24 Alliantie van Europese Nationale Bewegingen Voor Rusland Sterke leider Autoritair systeem Jobbik (H), Front National (Fr), het Belgische Front National (B), Fiamma Tricolore (I) Nationaal Democraten (Zw).

25 Is er een oplossing? Uitdagingen Gevolgen van machtsverschuivingen Crisis in de betrekkingen met Rusland Instabiliteit in het Midden Oosten en Afrika Vluchtelingencrisis en terrorisme Gevolgen nieuwe industriële revolutie Klimaatverandering Etc. Reacties Ontkennen Beschermen Aanpassen

26 Nationalisme Protectionisme Soevereinisme

27 Handel en economische groei

28 De uitdaging

29 We vergooien onze positie.

30 .terwijl de toekomst onzeker is De Griekse crisis Politieke turbulentie Vertrouwen neemt af door: Polarisatie Nieuwe bankencrisis Amerikaans protectionisme en isolationisme Harde Brexit Aanvallen op Euro en Unie Nieuwe aanslagen Oplaaiende vluchtelingencrisis Russische assertiviteit De nieuwe industriële revolutie

31 Industriële revoluties hebben een grote sociaal-economische impact De eerste De derde / vierde

32 Is de democratie sterk genoeg? The Origins of Political Order Politieke systemen en instituties falen als zij zich niet aan de gewijzigde omstandigheden aanpassen.

33 Falen van het technocratische fiksen Regelpolitiek Populisme

34 Drie scenario's Het waait over Ontwrichting Voortmodderen

35 Opgave 1 Ontwikkel een visie over Nederland in de wereld en het belang van samenwerking: Willen we vroegere keuzes ongedaan maken? Welke aanpassingen willen we: opschorten uitbreidingsdiscussie EU, begrotingsunie, gezamenlijk buitenlandbeleid en subsidiariteit? Noodscenario s voor een breuk binnen eurozone en nieuwe crises?

36 Opgave 2 Vergroot het gevoel van veiligheid en identiteit Maak een heldere keuze over de EU: superstaat, supermacht of vrijhandelszone? Immigratie- in plaats van vluchtelingenbeleid Bescherming van belangen

37 Opgave 3 Vul het technocratische fiksen aan met nieuwe politiek Leiderschap opnieuw uitvinden Bereid burger voor op aanpassing aan de nieuwe wereld, maar bescherm hem Benoem afwegingen: afschaffen eigen bijdrage in de zorg of investeren in duurzaamheid, energietransitie, substitutie grondstoffen, 3D-printing, circulaire economie, digitalisering? Vergroot solidariteit en cohesie: experimenteer met ideeën als het basisinkomen Institutionele veranderingen zijn geen antwoord. Beperkt gebruik van referenda

38 Conclusie De winnaar is degene die zich het beste aanpast

39