Technasium Review Lyceum Schöndeln

Transcriptie

1 Technasium Review Lyceum Schöndeln Algemene inleiding Op 25 april 2012 is op het Lyceum Schöndeln in Roermond een tweedejaars Technasium Review uitgevoerd. De interviews werden geleid door Boudewijn van Melle, geaccrediteerd auditor van CIIO in opdracht van het bestuur van de Stichting Technasium. Martha Hoebens, netwerkcoach voor het technasium netwerk Zuid-Oost Nederland was bij de gesprekken aanwezig. Tijdens de review is met de volgende personen gesproken: Schoolleiding Rob Menting, locatiedirecteur Patrick Raemaekers, technator O&O Docenten Rob Krijgsman Johan Al Tijdens de review is een kort bezoek gebracht aan de werkplaats, twee leerlingen van de 2 de klas hebben de auditor rondgeleid en enkele vragen beantwoord. Dit verslag is een beknopte weergave van de bevindingen van de auditor. De netwerkcoach en de schoolleiding hebben het verslag gezien voordat het definitief vastgesteld werd om feitelijke onjuistheden te voorkomen. Visie en beleid van de schoolleiding Denken en doen. Het Lyceum Schöndeln biedt havo/vwo aan, sinds 2 jaar met de mogelijkheid technasium te volgen. De school had bij de invoering van het Technasium al een bèta profiel (Universumschool), het technasium paste daarbij. Behalve technasium biedt de school ook een cultuurprofiel aan, na de fusie met een andere school. Beide profielen (technasium en cultuur) worden niet zozeer naast elkaar gepresenteerd als wel in elkaars verlengde; de synergie en de overeenkomsten worden benadrukt, niet de verschillen. Dit alles in lijn met de visie van de school op onderwijs: het gaat om het streven naar excellentie in de zin van talenten ontdekken voor alle leerlingen die de school bezoeken. Het beleidsplan voor de komende jaren is geschreven maar nog niet definitief vastgesteld. Na de introductie van veel vernieuwingen de afgelopen jaren zal de nadruk van dit plan op consolidatie liggen. Beleid m.b.t. meisjes en havo. Havo en vwo doen vanaf het begin volop mee in het technasium. Voor wat betreft meisjes is de ambitie dat de verhouding j/m ongeveer 50/50 zou moeten zijn. In sommige klassen wordt dat wel gehaald, in andere niet. Bij tegenvallende resultaten (bijvoorbeeld verrassend weinig Havomeisjes die technasium in de 2 de klas kiezen) onderzoekt de school oorzaken en neemt passende maatregelen. Samenwerken in de keten PO-VO-HO. De school organiseert samen met het PO thema middagen waar basisschoolleerlingen kennis kunnen maken met het technasium en een jaarlijkse knikkerbaanwedstrijd met groep 8 leerlingen, waarbij brugklassers en tweede klassers van her Lyceum Schöndeln ingezet Technasium Review Schöndeln 25 april 2012 blz. 1 van 6

2 worden. Ook zijn er initiatieven waarbij technasium leerlingen ontwerp opdrachten bij basisscholen begeleiden. Contacten met het Hoger Onderwijs zijn in een pril stadium. Er is al sprake van bijvoorbeeld masterclasses van de UM voor klas 5 en 6 VWO, ook is er een project met wiskunde D met de UT. Doelstellingen m.b.t. in- door- uitstroom. De instroom groeit sneller dan verwacht; voor het technasium wordt op termijn gerekend op zo n 100 leerlingen die elk jaar in de onderbouw technasium blijven doen, los van de grote aantallen in de brugklas (250 leerlingen in 2012) waar O&O verplicht is voor iedereen. De groei in instroom wordt toegeschreven aan het aanbieden van de combinatie technasium/cultuur. Voor de komende jaren is een nadere invulling van de verwachtingen gewenst, in verband met de planning van werkruimte, behoefte aan projectopdrachten, bedrijfscontacten, gecertificeerde docenten en gewenste begeleiding door het hoger onderwijs. Organisatie O&O O&O volgens het format aanbieden. Vanaf de 2 de klas volgt de school het format O&O met 5 uur O&O in blokken van 2 en 3 uur gedurende 8 weken, 4 projecten per jaar. Leerlingen hebben dan gekozen voor hetzij de technasiumrichting, hetzij de cultuurrichting. Voor de 1 ste klas werkt de school dit jaar met een iets afwijkend format (met toestemming van de Stichting Technasium), het komende schooljaar wordt een aanbod voor de 1 ste klas ontwikkeld dat er als volgt uit ziet: o Eén periode vaardigheden zoals (technisch) tekenen, presenteren, handvaardigheid ter voorbereiding zowel op het technasium als de cultuurprofilering o o Eén periode O&O project volgens het boekje. Eén periode combinatieproject O&O/cultuur; het is de bedoeling dat dit project geheel aan de eisen van een O&O project voldoet, maar tegelijkertijd ook cultuuraspecten heeft. o Eén periode cultuurproject. De drie projecten worden in 2 blokken gedurende 6 uur per week, 8 weken lang gegeven. Aan het eind van de 1 ste klas volgt dan de keuze voor technasium of cultuur. Bijdragen aan / werken met O&O-database. De school vindt wel veel inspiratie in de O&O database, maar heeft de ervaring dat projecten ingrijpend herschreven moeten worden om ze geschikt te maken voor de lokale situatie. De school heeft de afgelopen 2 jaar een aantal projecten toegevoegd aan de database; nog niet alle aangeboden projecten zijn ook daadwerkelijk goedgekeurd. De feedback die projectschrijvers van de Stichting Technasium ontvangen wordt op prijs gesteld en gebruikt. Het aandeel formeel goedgekeurde projecten is zowel in klas 1 als klas 2 onder de driekwart. Aparte technasiumklassen (voor alle vakken). Dit wordt gerealiseerd voor de 2 de klas; elke klas is óf technasium óf cultuur. Technasiumwerkplaats (en beheer). De huidige werkplaats is een tijdelijk onderkomen voor één klas tegelijk, dat wel aan de meeste functionele eisen van een technasiumwerkplaats voldoet, maar de uitstraling mist die van een Technasium Review Schöndeln 25 april 2012 blz. 2 van 6

3 dergelijke plek verwacht mag worden. Er is inmiddels begonnen met de bouw van een passende behuizing, over 2 verdiepingen waar 3 klassen tegelijk aan de slag kunnen. Het is de bedoeling dat hier vanaf september 2012 mee gewerkt kan worden. Het werkplaats beheer is op dit moment onvoldoende geregeld; docenten missen ondersteuning bij praktische zaken als omgaan met machines en aanvoer van materialen. Leerlingen die buiten hun lesuren om willen werken aan hun project kunnen overigens ook nu gebruik maken van de werkplaats of de mediatheek, het lokaal is vrijwel continu in gebruik. Méér dan O&O Netwerkactiviteiten met bedrijven. De school heeft geen gebrek aan opdrachtgevers, zij dienen zich als vanzelf aan, bijvoorbeeld via ouders van leerlingen. Coördinatie en beheer van de contacten staan nog aan het begin van een ontwikkeling. In de praktijk neemt de technator deze taak voor zijn rekening maar afspraken over wat het relatiebeheer precies inhoudt en welke rolverdeling er is tussen technator en docenten moeten nog gemaakt worden. De huidige opdrachtgevers nemen hun rol over het algemeen serieus, zij zijn beschikbaar op de juiste momenten en spelen een rol in de beoordeling van het resultaat. Een enkele keer laat een opdrachtgever op een cruciaal moment verstek gaan. Bijzondere activiteiten (met PO, wedstrijd, kamp, e.d.). De school is zeer actief in het organiseren van extra activiteiten, dat was ook voor het technasium al het geval. Voorbeelden hiervan zijn de First Lego League, roboticawedstrijd met Hs Zuyd voor de brugklassen, robotica en mechatronica met Fontys Venlo. Ondersteunende lesactiviteiten voor O&O door vakdocenten. Er zijn wel al voorbeelden van lesactiviteiten voor O&O buiten de O&O lessen om; vaak gaat het dan om bèta docenten die ook O&O geven en die in hun eigen les ingaan op thema s die bij O&O aan de orde zijn gekomen. Van planmatige, structurele afspraken met docenten of op sectieniveau is nog geen sprake. Overige docenten staan over het algemeen positief ten opzichte van het technasium initiatief en zijn er wel nieuwsgierig naar; vanuit de school is er de wens om zoveel mogelijk docenten ook met O&O onderwijs te laten kennismaken, er zijn docenten die O&O modulen volgen zonder de intentie ooit O&O te volgen maar het geleerde wel in praktijk te brengen binnen het cultuurprofiel. Activiteiten samen met Hoger Onderwijs. Er zijn reeds activiteiten samen met het hoger onderwijs, bijvoorbeeld de wedstrijd voor de brugklas samen met Hs Zuyd en het roboticaproject met Fontys Venlo voor de 2 de klas. Van deze activiteiten kan goed gebruik gemaakt worden om ze uit te bouwen naar de veel intensievere contacten die nodig zijn voor het realiseren van keuzeprojecten en meesterproeven over enkele jaren. Deskundigheidsbevordering Overleg O&O team. Dit schooljaar is er een 2-wekelijks overlegmoment voor de actieve O&O docenten (inclusief de technator). Aangezien dit als te mager Technasium Review Schöndeln 25 april 2012 blz. 3 van 6

4 ervaren wordt, gaat dat volgend jaar naar een frequentie van wekelijks. Met name de praktische zaken (planning, materiaal, opdrachtgevers, capaciteit) komen aan de orde, de inhoud (professionalisering, beoordeling en begeleiding van projecten) in iets mindere mate. Aan het overleggen over de inhoud is overigens wel behoefte. Een jaarplan (projecten, begeleiders, opdrachtgevers) voor het schooljaar is in voorbereiding; dit wordt besproken voor het einde van het huidige schooljaar. Evaluatief / lerend vermogen. Er vindt tussen de O&O docenten professionele uitwisseling plaats, dit gebeurt nog veel ad hoc, er zijn nog weinig vaste afspraken over zaken als feedback geven onderling, delen van projectervaringen of werken met competenties; de inroostering bij andere secties zit hier soms in de weg. De school zoekt intensief naar manieren om de beoordeling van leerlingen te verbeteren en inzichtelijker te maken voor alle O&O docenten; innovatief (en in een vergevorderd stadium) is het Eva-tool, een cloud-app waardoor het beoordelen van leerling-competenties door de verschillende partijen (leerlingen zelf, andere leerlingen, docenten, opdrachtgevers) gefaciliteerd wordt. Omvang team O&O-docenten. Op dit moment zijn 6 O&O docenten actief. Zij geven les in 7 brugklassen en 4 2 de klassen, totaal circa 30 projecten. Dat is gemiddeld ruim 4 projecten per jaar per docent. Er zijn 4 andere O&O docenten opgeleid of bezig met de opleiding; dat is ruim voldoende om de instroom het komende jaar op te vangen, het team zal op termijn verder uitgebreid moeten worden. Gecertificeerde O&O-docenten. Van de 6 docenten O&O die op dit moment actief zijn, zijn er 2 volledig gecertificeerd, 3 anderen zijn bezig met de opleiding, zij zullen op kortere of langere termijn ook gecertificeerd zijn. Van de docenten die niet actief zijn voor O&O is er 1 gecertificeerd, 3 anderen zijn bezig met de opleiding. Positionering en PR Sterk Werving: open huis. De recente open dag had over belangstelling niet te klagen, er waren relatief veel potentiële leerlingen (en hun ouders). Het technasium speelt hierin een belangrijke rol, evenals het cultuur profiel. De school organiseert samen met basisscholen een wedstrijd: de knikkerbaan. Presentatie: schoolgids en website. Op de homepage van de school staat een directe link naar Technasium. Op de site is voldoende informatie te vinden, zowel formele (wat houdt het in) als informele (foto impressies van projecten en presentaties). De school is succesvol in het verkrijgen van (free) publicity in de pers en op de tv. Technasium Review Schöndeln 25 april 2012 blz. 4 van 6

5 Betrokkenheid ouders. De technator bezoekt ouderraadbijeenkomsten om informatie uit te wisselen met ouders. Ouders komen zelf met ideeën voor projectopdrachten en opdrachtgevers, zonder daarom gevraagd te zijn. Partner in netwerk (participantenraad en regionaal netwerk). De school is voldoende actief in participantenraad en regionaal netwerk; in het regionale netwerk loopt de school één jaar achter bij de overige scholen in Zuid-Oost Nederland. Eindbeoordeling Het Lyceum Schöndeln is doende een doordacht Technasium op te bouwen. Er is goed nagedacht over uitgangspunten en hoe deze nieuwe schoolvorm past binnen de bestaande visie op onderwijs. Binnen relatief korte tijd heeft de school enkele stappen gezet die het technasium tot een onomkeerbare keuze gemaakt hebben: de koppeling van het technasium zowel aan bèta als aan cultuur, de opleiding van een fors O&O docententeam en het begin van de bouw van een ambitieuze technasiumwerkplaats. De keuzes werpen direct al vruchten af; de instroom is dit jaar beduidend hoger dan verwacht. Belangrijker wellicht nog zijn de eerste indicaties dat leerlingen op het technasium beter in staat gesteld worden hun talenten te ontwikkelen dan wanneer uitsluitend het standaard lespatroon gevolgd zou worden. Tijdens de gesprekken en het bestuderen van de documenten zijn enkele aandachtspunten naar voren gekomen. Om te beginnen de onderdelen die in een 2 de jaars review aan de orde horen te komen: Volgend jaar zal het rooster voor de 1 ste klas voldoende uren voor O&O projecten bieden; aandachtspunt blijft het O&O gehalte van de projecten; er zouden 2 goedgekeurde O&O projecten aangeboden moeten worden op basis waarvan leerlingen al of niet voor technasium kiezen. Op dit moment is het werken met de O&O database in ontwikkeling; deze ontwikkeling zou er toe moeten leiden dat er door de jaren heen zo n driekwart van de projecten die aangeboden worden goedgekeurd zouden moeten zijn. Op dit moment is dat nog niet het geval. De school wordt aangeraden een helder projecten-overzicht te produceren waaruit duidelijk de kenmerken (zoals wanneer goedgekeurd, opdrachtgever, thema, beroep, onderzoek/ontwerp) naar voren komen en te sturen op afwisseling in thema en percentage goedgekeurd boven 75%. Aan opdrachtgevers is op dit moment geen gebrek, het verdient wel aanbeveling om de contacten met (potentiële) opdrachtgevers te gaan organiseren en aan relatiebeheer te gaan doen; binnen enkele jaren zal het aantal betrouwbare opdrachtgevers dat nodig is voor projecten verveelvoudigen, dit is een goed moment om de voorbereiding daarop te beginnen. Inhoudelijk overleg en professionalisering van O&O docenten vindt wel plaats, maar wat meer planning en organisatie is noodzakelijk om daar voldoende aandacht aan te geven; ad hoc alleen is onvoldoende om het team O&O op peil te krijgen en te houden. Daarnaast zijn er onderwerpen die vooral van belang zijn voor de predikaatverlenging over 2 jaar: Technasium Review Schöndeln 25 april 2012 blz. 5 van 6

6 De bestaande contacten met het HO kunnen dienen als opstap voor de aanmerkelijk intensievere contacten die nodig zijn over enkele jaren, wanneer keuzeprojecten en meesterproeven aan de orde zijn. Naast de bouw van de technasiumwerkplaats is het ook van belang het beheer ervan goed te regelen. Op dit moment is het aandeel van gecertificeerde O&O docenten nog te laag; het verdient aanbeveling een planning te maken waarin de behoefte aan gecertificeerde O&O docenten voor de komende jaren naar voren komt, rekening houdend met de capaciteit per docent (hoeveel O&O wil hij of zij geven?), met het opleidingsniveau (1 ste of 2 de graad), met de doorlooptijd van de opleiding tot O&O docent (die vaak langer dan een jaar is) en met de predikaats-eis dat tenminste 80% van de O&O docenten gecertificeerd zou moeten zijn. Technasium Review Schöndeln 25 april 2012 blz. 6 van 6