Even voorstellen. Anje Korsten Dorine van Nispen. Ergotherapeuten werkzaam in Rivierenland Ziekenhuis Tiel

Transcriptie

1 Ergotherapie &

2 Even voorstellen Anje Korsten Dorine van Nispen Ergotherapeuten werkzaam in Rivierenland Ziekenhuis Tiel

3 Opbouw presentatie Vermoeidheid en ergotherapie, een intro Health Counseling Praktijk model: cursus omgaan met vermoeidheid Praktijk model: activiteitenweger Samenwerking andere disciplines Conclusie Vragen?

4 Intro Chronische aandoeningen en vermoeidheid Invloed op dagelijks handelen Ergonomie / activiteiten analyse Indelen van de dag en het verdelen van de activiteiten

5 Health Counseling (1) Is een methode gericht op de begeleiding van de cliënt met als doel hem te motiveren deze adviezen ook daadwerkelijk uit te voeren en vol te houden. (Health Counseling dr. F. Gerards, 2001) Health counseling bestaat uit de volgende stappen:

6 Health Counseling (2) 1. Bewustwording 2. Afweging 3. Besluit 4. Gedragsverandering 5. Gedragsbehoud 6. Nazorg

7 Cursus omgaan met vermoeidheid Groepseducatie Ontwikkeld voor MS cliënten, door post-polio Assessment Clinic in Kingston, Ontario, Canada. Is vertaald en bewerkt in het UMC st. Radboud. Voor mensen met vermoeidheid die ernstig genoeg is om een negatieve of remmende impact te hebben op het dagelijks leven en het functioneren.

8 Cursus omgaan met vermoeidheid Doel: vermoeidheid verminderen door te leren efficiënt met energie om te gaan. Onderwerpen: belang van rust, gebruik van aanpassingen, goede lichaamshoudingen, activiteiten analyse, goede balans in leefstijl.

9 Soorten vermoeidheid Algemene lichamelijke vermoeidheid Specifieke gelokaliseerde spiervermoeidheid Cognitieve / geestelijke vermoeidheid Chronische vermoeidheid Acute vermoeidheid Inspanningsgebonden vermoeidheid Niet-inspannigsgebonden vermoeidheid Vermoeibaarheid

10 Factoren van invloed Lichamelijke factoren Omgevings factoren (o.a. prikkels) Psychologische factoren Persoonsgebonden factoren

11 De vermoeidheidscyclus Vermoeidheid Stress Afname van activiteiten Gevoel van onvermogen

12 Wat is rust? Manier om je energie op te slaan Werkt preventief en herstellend Geeft energie terug aan het lichaam Welke activiteit levert echt rust op?

13 Regels voor rust Rusten vóór vermoeidheid Minder tijd nodig om te herstellen Neem korte, frequente rustpauzes Experimenteer met tijdsduur, tijdstip en frequentie van rust Wissel werk en rust af Deel je activiteit op in stappen

14

15

16 Oefenen tijdens de cursus Rustmomenten plannen Scoren mbv vermoeidheidschaal = vol energie, 10 = totaal uitgeput Zelfmanagement Dag / week plannen (activiteitenweger)

17 Activiteitenweger De activiteitenweger is een praktijkmodel dat is ontwikkeld door de ergotherapie in Meander Medisch Centrum in Individueel

18 Doelen activiteitenweger Balans belasting en belastbaarheid Overbelaster - onderbelaster Geven van overzicht in activiteiten die cliënt wil gaan doen

19 Activiteitenweger stapsgewijs 1. Voorbereidingsfase Bewustwording Afweging Besluitvorming 2. Werken met de activiteitenweger Gebruikswensen Nulmeting / beginsituatie Uitvoeringsfase 3. Nazorg fase

20 Mevrouw Jansen Borstkanker, waarvan behandeling net afgerond. Gehuwd, geen kinderen. Echtgenoot werkt 40uur per week. Deed altijd grootste deel van het huishouden. Werkte daarnaast 24u/pw. Geeft vermoeidheid aan als belangrijkste beperking omdat: Zelfverzorging net gaat maar erg vermoeiend is Huishoudelijke taken, werk en hobby s achter blijven

21 Werken met de activiteitenweger Nulmeting / beginsituatie Tijdschrijflijsten meegeven Eventueel: bijhouden zwaarte activiteit Eventueel: score pijn of vermoeidheid

22 Mevrouw Jansen Daglijsten meegegeven, waarop ook vermoeidheid scoren. Score vermoeidheid cijfer tussen 1 en 10. 1= niet vermoeid, 10=extreem vermoeid. Mw. had voor drie dagen de lijsten ingevuld.

23 Werken met de activiteitenweger Punten berekening: 1 punt: lichte activiteiten 2 punten: gemiddelde activiteiten 3 punten: zware activiteiten 0 of -1 punt: ontspanning Punten worden per half uur toegekend voor een activiteit.

24

25 Werken met activiteitenweger Maar ook bespreken van de lijsten: - Hoe vond u het om de lijsten in te vullen? - Was het een zware of lichte dag? - Wat maakt een activiteit zwaar of licht? - Wat ziet u als u op deze dag terug kijkt? - Vooral fysiek bezig geweest, of ook mentaal? - Wanneer heeft u echt rust genomen?

26 Werken met de activiteitenweger Uitrekenen basisniveau: Het basis niveau is het aantal punten wat de client altijd aankan: op goede en slechte dag. Hoe? Per daglijst punten optellen. Daarna delen door aantal daglijsten. Aftrekken van ongeveer 20 procent geeft voor overbelasters een goede richtlijn.

27

28 Werken met de activiteitenweger Bepalen manier van gebruiken: Via de computer Kaartjes-systeem In een agenda Etc

29

30 Werken met de activiteitenweger Gedragsverandering: Met de ergotherapeut een dagplanning maken. Wanneer de cliënt vertrouwd raakt met plannen: behandeldoelen integreren. Ook kan het basis niveau worden bijgesteld naar boven of naar beneden (afhankelijk van de doelstelling).

31 Nazorg fase Gedragsbehoud Onderzoek heeft uitgewezen dat een drietal situaties belangrijke risicosituaties zijn voor terugval: Interpersoonlijke conflicten Sociale druk Negatieve emoties

32 Samenwerking met andere disciplines Vermoeidheid is een overkoepelend probleem dat op alle facetten van het leven invloed heeft. Daarom is een teambrede aanpak van groot belang.

33 Samenwerking met andere disciplines Samenwerking met fysiotherapie: Opbouw conditie, tegelijk met opbouw activiteitenniveau. Groepseducatie met meerdere disciplines: Voorlichting ook van fysiotherapeut over het belang van pauze en wat pauze inhoudt. Voorlichting psycholoog: invloed psychologische factoren op vermoeidheid. Praktijk model ergotherapeut.

34 Conclusie Rol ergotherapeut: Voorlichting over vermoeidheid, ergonomie. Praktische daginvulling. Activiteiten lichter maken / anders doen: activiteiten analyse. Energie management teambreed aanpakken.

35 Vragen?