Prenatale Diagnose (PD) Maternele Intensieve Zorgen (MIC) Neonatale Intensieve Zorgen (NIC) Neonatale Heelkunde (NHK) Neonatale Follow-Up (FU)

Transcriptie

1 Jaarverslag 215 P* functie Brugge Prenatale Diagnose (PD) Maternele Intensieve Zorgen (MIC) Neonatale Intensieve Zorgen (NIC) Neonatale Heelkunde (NHK) Neonatale Follow-Up (FU) AZ St-Jan Brugge Oostende AV, Ruddershove 1, 8 Brugge AZ St-Lucas, Lucaslaan 29, 831 Brugge

2 1 Voorwoord Wanneer we terugblikken op het voorbije jaar, ontbreekt het zeker niet aan sterke indrukken. In 215 hebben we als groep extra ingezet op verschillende pijlers die ons perinataal netwerk ondersteunen: - Goede klinische zorg, - Efficiënte communicatie (zie o.a. de kennisgaves bij in utero transporten), - Praktische teaching (zie onze NLS cursussen het ganse jaar door), - Boeiende wetenschap (zie ons congres in december 215). In 216 en 217 starten we de ontwikkeling van klinische zorgpaden voor congenitale pathologie. Hierbij willen we iedereen betrekken: - De verwijzende gynaecoloog tijdens het prenatale pad, - De kinderarts uit het verwijzende centrum tijdens het postnatale pad. Intern onderging onze verpleegkundige bestaffing het voorbije jaar een belangrijke uitbreiding en vernieuwing inzake leiding gevende functie. Graag stellen we hen kort aan U voor! Tony Waterschoot Hoofdverpleegkundige Neonatologie Na jarenlange ervaring als adjunct Neonatologie in het UZ Brussel, werd Tony bij ons aangesteld als hoofdverpleegkundige Neonatologie. Zijn klinische en beleidservaring zijn een belangrijke meerwaarde voor onze dienst. Nele De Norre en Stefanie Rosseeuw Neonataal verpleegkundigen Zij worden onze NIDCAP-verpleegkundigen die zullen instaan voor de implementatie van het Newborn Individualized Development Care and Assessment Programme, dit is de gouden standaard inzake ontwikkelingsgerichte zorg van de neonaat.

3 2 Fabricia Quagebeur en Valerie Billiet Neonataal verpleegkundigen Zij zijn onze twee verpleegkundigen die sinds vorig jaar voltijds instaan voor de opleiding van nieuw aangeworven verpleegkundigen Neonatologie. Ingrid Sissau en Annick Vanhaeren Adjunct-Verpleegkundigen Neonatologie Zij staan in voor de dagelijkse organisatie en werking van de dienst Neonatologie (incl weekends). Van Links naar rechts - Katrien Loose - Sylvie De Baere - Sabine Gadeyne - Katrien Loose is sinds 199 werkzaam als vroedvrouw binnen het Verloskwartier. Vijf jaar geleden nam zij de uitdaging aan om als hoofdvroedvrouw op Campus H. Serruys de touwtjes in handen te nemen. Haar expertise in de verloskunde en ervaring als leidinggevende vormen een geschikte bodem om vanaf september 215 de functie verder te zetten als

4 3 hoofdvroedvrouw van het Verloskwartier AZ Sint-Jan, Centrum Reproductieve Geneeskunde en consultatie Gynaecologie. - Na haar start als vroedvrouw te Knokke, behaalde Sylvie De Baere haar Masterdiploma in de vroedkunde in 213 en werd in 214 hoofdvroedvrouw op de Materniteit, om op 1 maart 216 als hoofdvroedvrouw van de MIC-afdeling te starten. - Sabine Gadeyne is in 1983 gestart op onze verloskamer en Materniteit. Gedurende 12 jaar heeft zij haar ervaring als hoofdverpleegkundige kunnen opbouwen op de diensten Pediatrie, Orthopedie en Algemene Heelkunde om nu als hoofdvroedvrouw Materniteit de optimale zorg te organiseren. Ook op medisch front is er wissel van de wachtdienst. Vanaf 1 mei 216 wordt Dr Hilde Logghe het MIC-afdelingshoofd, en zal ook verder het prenatale luik overkoepelen. In dit verband kunnen we U hier aankondigen dat een nieuwe multidisciplinaire aanpak voor prenatale diagnostiek opgestart wordt vanaf september 216. We wensen hier uitdrukkelijk Dr Anne Loccufier te danken voor haar jarenlange inzet. Zij blijft actief als teamlid binnen de MIC-afdeling. In 216 wensen we met dezelfde ernst en gedrevenheid onze missie te vervullen, ten dienste van een kwaliteitsvolle en toegankelijke perinatale zorg voor iedereen. Neem dit jaarrapport eens door op een onbewaakt moment, want het staat vol cijfers die getuigen van een prima samenwerking en verwijspatroon binnen ons perinataal netwerk. Wij zijn U hier oprecht dankbaar voor. Dr L. Cornette, Diensthoofd NIC Mede namens Dr A. Loccufier, Diensthoofd MIC Dr H. Logghe, Diensthoofd PD

5 4 I. Jaarrapport 215 Prenatale Diagnose Rapportering Dr H. Logghe Het blijft een boeiende uitdaging om binnen het complex gebied van Prenatale Diagnose een professionele behandeling te bieden voor de zwangere patiënten die geconfronteerd worden met zorgen rond hun ongeboren kind, alsook een goede communicatie te bewerkstelligen tussen alle betrokken zorgverleners. Het jaar 215 is reeds lang geklasseerd en gleed razendsnel voorbij in al zijn drukte. Er werd hard gewerkt op de dienst prenatale diagnose: Het aantal structureel morfologisch en echografisch aantoonbare abnormaliteiten steeg verder gezien onze verder doorgedreven echografische kennis. Het aantal expertise echografieën nam in dit verband toe. Het aantal invasieve ingrepen is gestabiliseerd. De massieve uptake van de NIPT-test (Niet-Invasieve Prenatale Test) heeft dus geen (verdere) invloed gehad op ons aantal invasieve testen. 1. De NIPT-test De NIPT-test heeft vooral een positieve bijdrage geleverd voor de prenatale diagnostiek inzake het screenen naar trisomie 21 (T21). Dit jaar hebben twee grote studies bevestigd dat de NIPT-test efficiënt gebruikt kan worden in een laag-risico populatie (ref. 1 en 2), waardoor de NIPT-test deel geworden is van onze counselling bij elke zwangere patiënte. Verder wetenschappelijk onderzoek toont aan dat de NIPT-test monogenetische afwijkingen kan aantonen, bijvoorbeeld bij dominant-overerfbare skeletdysplasieën, Beta-thalassemie en Huntington disease. Maar er duiken ook problemen op met de interpretatie van de NIPT-test. Placentair mosaïcisme komt voor in ongeveer 1% van de zwangerschappen. Bij een abnormale NIPT-test wordt daarom steeds een invasieve test aanbevolen. Ondertussen toont een nieuwe studie (ref. 3) aan dat placentair mosaïcisme bij T21 (1%) en T18 (4%) laag is, waardoor een vlokkentest een snelle en verantwoorde manier is om de diagnose T21 of T18 al dan niet te bevestigen. Placentair mosaïcisme is echter veel frequenter bij T13 (22%) en bij Turner (tot 59%), waardoor een vruchtwaterpunctie te verkiezen valt bij twijfel over T13 of Turner. Aanvullend kan een expertise echografie steeds een duidelijke richting geven bij een vermoeden van trisomie of Turner.

6 5 Een vals positieve NIPT-test is ook beschreven bij vrouwen met een oncologisch proces. Kortom een abnormale of discordante NIPT-test dient verder nagekeken te worden, dit in samenwerking met de klinisch geneticus. 2. Evolutie invasieve testen AZ Sint-Jan en AZ Sint-Lucas Sinds oktober 213 wordt de NIPT-test aangeboden in Vlaanderen via de universitaire centra (Gent, Antwerpen, Leuven en Brussel) en enkele commerciële labo s. Sinds de invoering van de NIPT was het aantal invasieve testen initieel in vrije val, maar stabiliseren dit jaar AZ St-Lucas AZ St-Jan Evolutie expertise echografie We zien een verdere stijging van het aantal expertise echografieën. Naast de fetale abnormaliteiten zien we een toegenomen aantal indicaties voor vertraagde fetale groei en abnormale placentatie. Deze problematiek neemt gestadig toe gezien de verhoogde incidentie van maternele problematieken zoals obesitas, diabetes en hypertensie. De wetenschappelijke publicatie over abnormale cerebro-placentaire ratio in normale en groei-vertraagde fetussen benadrukt het belang van gebruik van de doppler-techniek bij elke fetus, dit in het derde trimester (ref. 4).

7 AZ St-Lucas AZ St-Jan In 216 willen we de Brugse prenatale diagnostiek verder uitbouwen als een dienst die nauw samenwerkt met de diensten Neonatologie, Kinderheelkunde en Genetica. We zullen U hierbij een nieuwe structuur Prenatale Diagnose voorstellen in het najaar van 216, met als doel een volwaardige diagnostiek en prognose te brengen voor U en voor alle West-Vlaamse zwangere vrouwen. Ik wil U, onze verwijzer, danken voor het vertrouwen en de collegiale samenwerking. Wij zien uit naar een verdere vruchtbare samenwerking. Dr H. Logghe mede namens Dr V. Ballegeer, Dr A. Loccufier, Dr J. Van Keirsbilck 1. Norton ME et al. Cell-free DNA Analysis for Noninvasive Examination of Trisomy NEJM 215;372: Zhang H et al. Non-invasive prenatal testing for trisomies 21, 18 and 13: clinical experience from pregnancies. Ultrasound Obstet Gynecol. 215;45: Grati FR et al. The type of feto-placenal aneupolody detected by cfdnatesting may influcence the choice of confrimatory diagnotic procedure. Prenat Diagn 215;35: DeVore GR et al. The importance of the cerebropalcental ratio in the evaluation of fetal well-being in SGA and AGA fetuses. AJOG 215; 213:5-15.

8 7 II. Jaarrapport 215 Maternele Intensieve Zorgen Rapportering Dr A. Loccufier Ook in 215 heeft onze samenwerking bij het opvolgen en behandelen van hoogrisico zwangerschappen er voor gezorgd dat we kunnen terugblikken op een vruchtbaar jaar. We willen alle verwijzers dan ook danken voor deze samenwerking, waardoor we uitgegroeid zijn tot een dienst met grote ervaring in de zorgverlening voor hoogrisicozwangerschappen en het welzijn van moeder en kind. De verwijzing is zeer intens en accuraat door de 24 op 24 uur bereikbaarheid via het nummer 5/ Op deze manier is de Dienst Neonatologie steeds op de hoogte van de aankomende patiënten en staat een multidisciplinair team klaar, bestaande uit artsen, vroedvrouwen, verpleegkundige, psychologen, sociaal assistenten en kinesisten. Ook de terugverwijzingen verlopen vlot en in overleg, waarover meer hierna. 1. Evolutie Intra-Uteriene Transporten (IUT) Dit jaar mochten we 148 hoog-risico zwangerschappen op de MIC-afdeling ontvangen, wat in de lijn ligt van de verwachtingen omdat de IUT ratio in België geschat wordt op,9% of op 9 op 1. bevallingen (College Moeder Kind 24). Daarnaast werden nog 49 patiënten uit Brugge (Sint-Jan & Sint-Lucas) op de MIC opgenomen, waarbij hun verblijf resulteerde in een bevalling tijdens dat verblijf. Voor West-Vlaanderen zijn er in 215 in totaal bevallingen (-,86% tov 214; -1,5% tov 213), (214: 1.546; 213: ; 212: ; 211: 12.1) en hebben we 1,3% doorverwijzingen gehad (213: 1,3%; 212: 1,5%; 211: 1,1%), daarbij tellen we nog de 67 bevallingen van Eeklo (67) en Moeskroen (667).

9 Onderstaande grafiek toont de herkomst van de patiënten. Alle West-Vlaamse materniteiten verwijzen, alsook Eeklo en Moeskroen. De groep andere zijn patiënten die doorverwezen worden ten gevolge van plaatsgebrek in andere MIC-centra.

10 Verwezen Bevallen

11 Hoofddiagnose Preterme kontrakties (PMK) en ruptuur van de vliezen (PPROM) blijven de voornaamste redenen tot doorverwijzing, wat overeenkomt met de epidemiologie van prematuriteit. Andere redenen zijn placentaire afwijkingen, pre-eclampsie/hellp, extreme groeiretardatie (IUGR) en complexe congenitale afwijkingen. Het lijndiagram op de volgende pagina geeft de procentuele weergave.

12 PMK PPROM Placentair Hypertensie IUGR Cong Misv Zwangerschapsduur bij opname We zien dat de zwangerschapsduur zich voor 7% situeert tussen 26 en 33 weken. Doch 22% heeft een zwangerschapduur < 26 weken (33 zwangerschappen) en 11% (17 zwangerschappen) < 24 weken. Ook bij de zwangerschappen < 24 weken voorzien we een multidisciplinair gesprek en wordt de sombere prognose van extreme prematuriteit duidelijk beklemtoond. Patiënten hebben echter de indruk dat ze alles gedaan hebben, wat binnen de mogelijkheden ligt, door naar de MIC-Brugge te komen en verwerken deze periode beter. We raden ook aan gebruik te maken van een bijkomende begeleiding van een psycholoog, vroedvrouw, maatschappelijk assitent, aalmoezenier of moreel consulent, zodat ze in deze intense periode beter ondersteund en begrepen wordt. Er wordt duidelijk gesteld dat we pas vanaf 23 weken 5 dagen een bevalling voorbereiden met longrijping en neuroprotectie met Magnesiumsulfaat, om vanaf 24 weken actief in te grijpen. Afhankelijk van de zwangerschapsduur en pathologie is ook een conservatieve houding met nefast gevolg mogelijk. De neonatale outcome van deze extreme prematuren vindt u in het NIC-gedeelte.

13 12 Tijdens onze multidisciplinaire gesprekken, wordt gepoogd de risico s voor moeder en kind in te schatten, zodat elk koppel zo correct mogelijk is geïnformeerd tijdens de volledige opnameduur. Zo behoudt een koppel de motivatie om ook na de acute opname de observatieperiode in te gaan. Tijdens deze (soms lange) observatieperiode pogen we een huiselijke sfeer te scheppen, doch ook duidelijke tijdstippen van beleidsafspraken en medische controle te maken <24 w w w w w 37w 4. Meerlingen In 215 mochten we 17 tweelingen en 1 drieling ontvangen. Voor het opvolgen van gecompliceerde, monochoriale tweelingen werken we nauw samen met het team van UZ Leuven. Een gecompliceerde tweeling wordt vaak opgenomen voor fetale monitoring. De meerderheid van deze tweelingen beviel in ons MIC-centrum, alsook 1 drieling.

14 13 3 Tweeling Drieling Aantal ligdagen In 215 zijn 55% (82 patiënten) binnen de week bevallen (214=51%; 213=68%; 212=41%; 211=7%). 29% (43 pten) van deze hoog-risicozwangeren bevalt de dag zelf of de dag na opname, wat wijst op een adequaat doorverwijspatroon (214=32%; 213=39,5%; 212=23%; 211=42%). Bij de observaties die langer dan een één week worden geobserveerd wordt vlot terugverwezen (n=45).

15 dag 2 dagen 3-6 dagen 7-68 dagen Bevallingswijze en terugverwijzing In 215 bevielen er 13 van de 148 verwezen MIC-patiënten in ons centrum, dus 7% (214=63%; 213=82%; 212=73%; 211=42%), wat wijst op een adequate verwijzing. Het aantal patiënten dat na stabilisatie op de MIC-afdeling wordt terugverwezen naar het verwijzend centrum bedraagt 45 (= 3%). De vorige jaren waren de percentages terugverwijzing 37%, 12%, 27% en 18% voor respectievelijk 214, 213, 212 en 211. Deze risicopopulatie bevalt in 41% (61 patiënten) ahv sectio met als indicatie extreme groeiretardatie, prematuriteit, liggingsafwijking en pre-eclampsie.

16 Sectio Vaginale partus Terug Transport Tot slot wil ik een speciaal dankwoord richten tot alle collegae die mee de weg getimmerd hebben aan het succesverhaal van de unieke samenwerking in West- Vlaanderen en ook aan de collegae van Eeklo en Moeskroen die ons ook het vertrouwen geven om deze intense zorg te kunnen bieden aan de hoogrisicozwangeren van hun regio. Na het KB 1996, werd deze samenwerking opgestart in 1998 met vele multidisciplinaire ziekenhuisoverschreidende gesprekken, die ons de gevoeligheden leerde kennen van elk centrum, maar waarbij we ook telkens kritisch waren op onze eigen functioneren. We hadden deze intense samenwerking niet kunnen waarmaken, zonder de wil tot samenwerken tussen beide Brugse ziekenhuizen en het doorgedreven enthousiasme van het startende team. Heden wordt dit enthousiasme verder gezet en zal Dr Hilde Logghe het vaandel overnemen, waarbij ik haar heel veel succes toewens en speciaal wil steunen voor de uitbouw van een zelfde intense West-Vlaamse samenwerking voor de prenatale diagnostiek.

17 16 III. Jaarrapport 215 Neonatale Intensieve Zorgen Rapportering Dr L. Cornette Hieronder vindt U een beknopt overzicht van de belangrijkste cijfers/evoluties binnen de afdeling Neonatale Intensieve Zorgen over de voorbije 1 jaar. Deze cijfers worden vervolgens in verschillende hoofdstukken in meer detail toegelicht Totaal "grote"n opnames Totaal "N ster" opnames TOTAAL MO: pat. "grote"n geweigerd wegens geen capaciteit 2. Aantal kinderen < 1.5 gr Aantal kinderen < 2.5 gr Aantal kinderen beademd > 4 u > 24 u Aantal dagen beademing Aantal dagen nasale CPAP Uren ino Aantal kinderen met TPN Aantal dagen TPN Aantal effectieve ligdagen N N* Gemiddelde bezetting 15,6 18,7 2,94 2,18 23,2 23,37 24,5 24,5 23,95 25,23 (excl N *) 6. Aantal transporten % 67% 65% 64% 67% 75% 72% 71% 67% 69% Intra-uterien (geboortes) Extra-uterien

18 17 1. Aantal opnames Het aantal opnames op de Neonatologie afdeling ( grote N ) en N*-afdeling is de laatste 2 jaar stabiel, met name een totaal van n= De lokale, minder intensieve pathologie wordt zo goed als mogelijk op de materniteit verzorgd, doch enkele zuigelingen (n=34) met eerder mineure pathologie worden opgenomen op onze N*-afdeling (fysisch gescheiden van de grote N afdeling). N=437 opnames op de afdeling Neonatologie vertaalt zich praktisch gezien in gemiddeld dagelijks 1 nieuwe opname en 1 terugtransfer, dit naast een gemiddelde bezetting van 24 patiënten die medische en verpleegkundige zorgen behoeven (zie verder).

19 Grote N N Ster 2. Geboortegewicht en Post-Menstruele Leeftijd In 215 registreren we dus n=88 opnames < 1.5 gr (zie infra Wenz erkenningscriterium: minimum vereiste per Neonatologie afdeling is 5 Very Low Birth Weight infants per jaar (VLBW pasgeborenen < 1.5 gr) < 15 gram < 25 gram

20 19 Onderstaande grafiek toont U voor de laatste 5 jaar de spreiding van alle intensieve opnames volgens hun geboortegewicht < 5 g g g g Dit betreft dus een gelijkaardig aantal VLBW tov 214, met vooral een toename van het aantal zuigelingen <1. gr. Indien mogelijk worden dreigende vroeggeboortes steeds tijdig in-utero doorverwezen: hun aantal is vooral hoog in de laagste gewichtsklassen (zie onderstaande grafiek rode kleur). Dit verwijspatroon getuigt van goede kwaliteitsgeneeskunde, gezien een in-utero transfer het meest veilige transport betekent voor de fetus/pasgeborene.

21 In utero 215 (of eigen KK) Ex utero 215 (incl Heli, spoed) < 5 g g g g Beademing Het aantal pasgeborenen dat invasief wordt beademd toont een dalende trend Kinderen beademd > 4 u > 24 u

22 21 Het aantal dagen invasieve beademing nam echter niet af, dit ten gevolge van een 6- tal zeer chronisch zieke patiënten in Dagen invasief beademd Dagen CPAP Wat vooral opvalt is de toename in het aantal dagen ncpap. Naar analogie met andere Vlaamse Neonatologie diensten, streven we binnen onze ventilatie strategie er steeds naar om pasgeborenen zo kortdurend mogelijk te beademen. Tevens streven we ernaar nieuwe technieken zoals INSURE (INtubate SURfactant Extubate) en MIST (Minimally-Invasive Surfactant Therapy) of LISA (Less Invasive Surfactant Administration) te integreren in onze standaard opvang van de pasgeborene ( lung protective ventilation ), wat resulteert in een laag aantal patiënten met Chronic Lung Disease (O 2-nood op PML 36 weken: n=7 in 214). Als we dit verder bekijken per PML, dan is het duidelijk dat de allerkleinsten toch nog garant staan voor de meest langdurige beademing.

23 22 4. Totaal Parenterale Nutritie (TPN) De hoge zorgintensiteit wordt tevens aangetoond in een evenredig aantal patiënten (n=35) dat TPN toegediend kreeg, met in totaal n=4.455 TPN-dagen

24 23 5. Ligdagen en Bedbezetting Het aantal ligdagen (n=921) blijft hoog, ondanks een snel terugverwijsbeleid Grote N N Ster 159 Indien we dit aantal ligdagen vertalen naar de actuele dagelijkse gemiddelde bedbezetting, dan bekomen we de volgende figuur NICU N STER TOTAAL

25 24 Met andere woorden, in 215 is de dagelijkse gemiddelde bedbezetting op onze afdeling 25.4 patiënten ,4 15,6 18,7 2,9 2,7 23, 23,4 24, , 25, Korte ligduur, intensiteit van pathologie, geboortegewicht. zijn slechts verschillende factoren die het aantal verantwoorde bedden van een afdeling Neonatologie bepalen. Dit aantal wordt jaarlijks herzien volgens MKG- en MVG-codering. Voor ons ziekenhuis (dat vroeger 15 erkende bedden had tot 213), toonden berekeningen aan dat wij in 213 over 32 verantwoorde N-bedden konden beschikken (gele kleur curves = 213), met een groei naar 35 bedden in 215. Daarmee is onze afdeling de derde drukste dienst van alle 19 N-diensten in ons land, mede dankzij uw verwijspatroon. De volgende grafiek toont deze spreiding van verantwoorde bedden/activiteit over alle NIC-diensten in België (met in het rood de diensten die bedden of activiteit verliezen in 215).

26 In-utero versus ex-utero transporten

27 26 Indicaties voor pre- of postnatale transfer van patiënten naar een P*-functie hangen af van de klinische conditie van moeder/kind. We zien een stabiel aantal in-utero verwijzingen naar de MIC-afdeling (resulterend in bevalling alhier te Brugge), samen met een toename van het aantal ex-utero transporten Intra-Uterien 13 Extra-Uterien Het is opvallend dat ook in 214 alle West-Vlaamse centra ex-utero verwijzen naar onze Neonatologie afdeling. De volgende twee grafieken tonen U - de herkomst van de verwezen patiënten, inclusief de evolutie gedurende de voorbije 5 jaar per centrum (in volgorde voor 215 rode balken), - het gemiddeld aantal ex-utero transporten per ziekenhuis, dit uitgemiddeld voor

28

29 28 7. Mortaliteit Onderstaande grafiek toont U de spreiding van het aantal sterfgevallen over de laatste 5 jaar, dit volgens gewichtsklasse < 5 g g g g >4 215 was een bijzonder moeilijk jaar, meer bepaald kenden we een totaal van 25 overlijdens. Dit betrof allen kinderen waarbij we bewust de intensieve zorgen gestaakt hebben. In onderstaand overzicht geven we U een samenvatting van de redenen waarom we intensieve zorgen staakten in elke casus.

30 29 Herkomst Geboorte Weken Dagen Overlijden Gewicht (Dagen) 1 postnataal outborn Overlijden ten gevolge van congenitale GBS-sepsis met refractaire hypotensie en multipel orgaanfalen 2 postnataal outborn Thuisbevalling met ernstig hypoxisch ischemisch hersenlijden (HIE) tgv postnatale respiratoire distress op basis van Congenitale Hernia Diafragmatica (CHD) links Ingreep op D4 (herstel CHD), met aansluitend MRI hersenen die multipele ischemische zones toont. Staken intensieve zorgen. 3 postnataal inborn Prematuriteit en bilaterale IVH graad 3 met bilaterale uitgebreide veneuze infarcering - staken intensieve zorgen 4 postnataal outborn Peripartale asfyxie met ernstig hypoxisch ischemisch hersenlijden (HIE) en Addison-crisis ikv bilaterale bijnierbloeding - CHARGE Syndroom - staken intensieve zorgen 5 niet postnataal > 28 dagen maanden oud - ALTE thuis (Pneumocystis uit Bronchusaspiraat) - bilateraal uitgebreide ischemische hersenletsels - staken intensieve zorgen 6 postnataal inborn Prematuriteit en congenitale sepsis - intraventriculaire bloeding + uitgebreide intraparenchymateuze echodensiteit (IPE) links - staken intensieve zorgen 7 postnataal inborn Extreme prematuriteit - longbloeding - uitgebreide intraventrikulaire bloeding met parenchymateus infarct - staken intensieve zorgen 8 postnataal inborn Extreme prematuriteit - Bilaterale cerebrale bloeding met veneuze infarcering met betrokkenheid van quasi volledige hemisfeer - staken intensieve zorgen 9 postnataal inborn Extreme prematuriteit - Acute longbloeding D5 - therapieresistent respiratoir falen - IVH graad 3 - staken intensieve zorgen 1 postnataal inborn Extreme prematuriteit - peripartale infectie - bilaterale IVH graad IV - staken intensieve zorgen 11 postnataal outborn Extreme prematuriteit, thuisbevalling - NEC met "total gut ischemia" - staken intensieve zorgen

31 3 12 postnataal inborn Ernstige peri-partale asfyxie op basis van placentaloslating - bilateraal ischemische hersenschade + multipel orgaanfalen - staken intensieve zorgen 13 postnataal outborn Extreme prematuriteit - longbloeding - intraventriculaire bloeding beiderzijds - staken intensieve zorgen 14 postnataal inborn Monochoriale tweelingzwangerschap - urgente sectio - mors in utero bij lid I en ernstige asfyxie bij lid II (Jules), waarvoor staken therapie 15 postnataal inborn Prematuriteit - Levensbedreigende sepsis met refractaire hypotensie (oorzaak intestinale perforatie) - staken intensieve zorgen 16 postnataal inborn Prematuriteit - Ernstige intracraniële bloeding - staken intensieve zorgen 17 postnataal inborn Prematuriteit - Ernstige sepsis op basis van een Enterobacter + multipel orgaanfalen - uitgesproken intracraniële bloeding - staken intensieve zorgen 18 postnataal inborn Peripartale asfyxie - hypoxisch-ischemisch hersenlijden - inklemming door intracraniële overdruk waarvoor discontinueren hypothermie en staken intensieve zorgen 19 postnataal outborn Ernstige prematuriteit - Ernstige intracraniële bloeding - staken intensieve zorgen 2 postnataal inborn Extreme prematuriteit - Longhypoplasie met pulmonale hypertensie en pneumothorax - Vermoeden van CCAM in linker long - Peripartale asfyxie Overlijden 15 uur na geboorte omwille van respiratoire insufficiëntie, ondanks maximale therapie 21 niet postnataal < 28 dagen Ernstige asfyxie met diffuse hersenschade waarvoor discontinueren intensieve therapie. Metabole analyses tonen Complex IV-deficiëntie. 22 postnataal outborn Ernstige prenatale asfyxie op basis van placentaloslating resulterend in acute foetale hypovolemie/anemie en hypoxisch ischemische encephalopathie diffuse bilaterale corticale en subcorticale necrose - ernstige meervoudige handicap voorspelt - staken intensieve zorgen 23 niet postnataal > 28 dagen

32 31 Ernstige laryngomalacie - volledige asystolie (reanimatie MUG) - zeer uitgebreide neurologische schade met acute inklemming - staken intensieve zorgen 24 postnataal outborn Ernstige peripartale asfyxie op basis van baarmoeder ruptuur - Hypoxisch ischemisch hersenlijden - ernstige acidose (zonder multipel orgaanfalen) bilateraal ischemische letsels thv diepe grijze kernen en capsula interna - staken intensieve zorgen 25 postnataal outborn Zeer ernstige en therapieresistente pulmonale hypertensie - Afwijkende anatomie van de hersenen met klinisch encefalopathisch beeld - staken intensieve zorgen 1. MiraLouise Fonds Over het fonds MiraLouise schreven we U reeds vorig jaar. Dit Fonds is ondertussen een vaste waarde geworden voor onze afdeling. Opnieuw werden talrijke projecten ondersteund, dankzij bijdrages via Benefiet avonden, Music for Life en andere. Er wordt vooral geïnvesteerd in materiaal dat ten goede komt aan onderwijs en dus aan het ganse netwerk. Meer informatie vindt U op de website

33 Neona Tube In 215 zijn we gestart met het maken van educatieve infofilmpjes tav ouders met een zuigeling op de afdeling Neonatologie. Deze films zullen vanaf volgend jaar getoond worden aan de ouders (op IPAD) ter voorbereiding van een bepaalde gebeurtenis. De ouders kunnen nadien onmiddellijk hun vragen stellen. Enkele enthousiaste verpleegkundigen hebben reeds veel tijd gestopt in deze opnames. Verschillende onderwerpen werden immers gefilmd betreffende het verblijf op onze afdeling (couveuse, monitor, voeding, verzorging, kangoeroeën etc). Wordt vervolgd!

34 33 IV. Jaarrapport 215 Neonatale Follow-up Rapportering Dr A. Casaer Graag zou ik dit jaar één bijzondere onderzoeksgroep willen belichten, namelijk de exprematuren, geboren op een postmenstruele leeftijd van 24 weken tot 26 weken 6 dagen en behandeld op de Neonatologie van het AZ Sint-Jan te Brugge, geboren in 214 (waarvan we dus reeds follow-up gegevens hebben). In onderstaande grafiek ziet u een overzicht van het aantal kinderen levend geboren en onderverdeeld in drie groepen: Eerste groep: geboren op een PML 24 weken tot 24 weken 6 dagen. Tweede groep: geboren op een PML 25 weken tot 25 weken 6 dagen. Derde groep: geboren op een PML 26 weken tot 26 weken 6 dagen. Met geboortejaar 214 waren er op de Neonatologie afdeling van het AZ Sint-Jan drie 24-wekers waarvan één neonataal overleden. Er waren vijf 25-wekers waarvan twee neonataal overleden. Er waren zes 26-wekers waarvan één neonataal overleden w-24w6d 25w-25w6d 26w-26w6d Groep volgens PML (overleden) Groep volgens PML (levend) Omdat deze extreem prematuren een hoge risicogroep vormen, zou ik U graag in detail de onderzoeksresultaten willen weergeven, opgedeeld volgens de diagnostische categorieën van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).

35 34 Definities: Impairment without disability Verlies of abnormaliteit van psychologische, fysiologische of anatomische structuur maar zonder functioneel verlies. Mild disability Verlies of abnormaliteit van psychologische, fysiologische of anatomische structuur met functioneel verlies: een IQ tussen 7 en 84 of een gehoorverlies van minder dan 4 db of een mild visueel probleem of een mild motorisch probleem. Moderate disability Kinderen met neuromotore tekenen die kunnen zitten, staan of stappen met hulpmiddelen of een IQ hebben tussen 5 en 69 of een gehoorverlies van 4 tot 55 db in het betere oor met eventueel gehoorapparaten of ernstiger visueel verlies. Severe disability Kinderen met neuromotore tekenen die niet kunnen zitten, staan of stappen ondanks hulpmiddelen, met een IQ van minder dan 5 of een gehoorverlies van meer dan 55 db in het beste oor of een ernstig visueel verlies. 1. Van de twee overlevende 24 wekers vertonen beiden een impairment without disability. 2. De drie overlevende 25-wekers zijn in te delen in twee kinderen met een normale psychomotore ontwikkeling en één kind met een severe disability op neuromotoor en visueel gebied. 3. De vijf overlevende 26-wekers zijn in te delen één kind met een impairment without disability, drie kinderen met een mild disability, één kind met een moderate disability. a. De mild disability groep bestaat uit één kind met neuromotore problemen en twee kinderen met psychomotore problemen. b. Het kind met moderate disability heeft neuromotore, mentale en visuele problemen. We moeten er rekening mee houden dat deze groep de gecorrigeerde leeftijd van twee jaar vaak nog niet heeft bereikt. Vooral neuromotore problemen worden op deze jonge leeftijd al gemakkelijk opgepikt; de psychomotore, mentale en/of gedragsproblemen worden vaak pas op latere leeftijd duidelijk. Daarom blijft een gesystematiseerde lange termijn follow-up van deze prematuren zeer belangrijk.

36 35 V. Overzicht Hypothermie Rapportering Dr L. Cornette Perinatale asfyxie resulterend in hypoxisch ischemische encepahlopathie (HIE) blijft een ernstige aandoening, vaak met belangrijke neurologische restletsels op latere leeftijd. Op basis van klinische aanwijzingen dat matige hypothermie (72 uur systemisch koelen tot 33.5 Celsius) na asfyxie bij voldragen ( 36 weken) pasgeborenen resulteert in neuroprotectie, wordt deze innovatieve therapie sinds 21 als standaardzorg beschouwd. Therapeutische hypothermie moet snel worden gestart, met name binnen de 6 uur na de geboorte. Aangezien dus het therapeutische venster na asfyxie van korte duur is kan hypothermie alleen succesvol zijn wanneer er een vroege identificatie is van hoog-risicobaby s, die op hun beurt snel doorverwezen worden naar de NICU. Dit vereist dus: - een nauwkeurig monitoren van het neurologisch gedrag gedurende de eerste uren na de geboorte (Thompson score 7 betekent encephalopathie), - een optimale samenwerking tussen U als verwijzend ziekenhuis en ons als Neonatale Intensieve Zorgen afdeling. Bij twijfel is telefonisch overleg met ons centrum steeds geïndiceerd.

37 36 De therapie wordt nu reeds een 5-tal jaar toegepast binnen ons perinataal netwerk. Tijd voor een beknopt overzicht van enkele interessante cijfers. 1. Doelgroep Tussen 21 en 215 werden in ons centrum 78 zuigelingen onderworpen aan deze therapie. Onderstaande grafiek toont dat ons centrum gemiddeld 13 patiënten per jaar koelt (~1 per maand)

38 37 De gemiddelde zwangerschapsleeftijd bedraagt 38 weken 3/ / De geboortegewichten van deze kinderen bevinden zich grotendeels binnen de normale percentielen PML P P1 P3 5

39 38 2. Antenatale kenmerken De gemiddelde leeftijd van de mama bedraagt 29,2 jaar (1 patiënte > 4 jaar, 4 patiëntes < 19 jaar). Inzake pariteit tellen we 36/78 nullipare en 42/78 multipare mama s. De medische problematiek bestaat uit: Arteriële hypertensie 4/78 Pre-eclampsie 4/78 Diabetes 4/78 Inzake etiologie kunnen we de volgende samenvatting bieden: Obstetrische Calamiteiten 25% Postnatale etiologie 6% Peripartale asfyxie 47% Schouderdystocie 1 Stollingsstoornis 1 Ventouse+forceps/Sectio 3 Stuit 1 Steinert 1 Langdurige ventouse 3 Uterusruptuur 4 Listeria 1 Verminderde kindsbewegingen en andere 41 Navelstrengprolaps 5 Postnatale asfyxie 1 Placentaire loslating 14 Metabole etiologie 1 Auto ongeval 1 3. Complicaties De techniek is enkel veilig indien duidelijke klinische studieprotocols worden gevolgd, en indien deze patiënten invasief bewaakt worden op een dienst Intensieve Zorgen. Sinus bradycardie en verlenging van het QT-interval zijn normale bevindingen bij hypothermie. De complicaties zijn, mits nauwkeurige monitoring, minimaal. Meest frequent zien we een reactieve pulmonaal hypertensie, die behandeld wordt met stikstof monoxide (ino)

40 39 4. Morbiditeit Hypothermie wordt in toenemende mate gevalideerd met behulp van MRI, in het bijzonder de diffusie-gewogen beeldvorming, wat een vroegtijdige identificatie van ischemische letsels mogelijk maakt. Hypothermie resulteert duidelijk in minder ernstige cortico-subcorticale schade (i.e. het waterscheidingsgebied bij de voldragen zuigeling), en in minder schade thv de diepe grijze kernen (i.e. de hoogenergieverbruikende cerebrale gebieden). Alle patiënten die onderworpen werden aan hypothermie, worden daarenboven systematisch teruggezien in onze opvolg-kliniek: Eerste nazicht: 3-4 maand (AIMS + General Movements), Tweede nazicht: maand (AIMS & Bailey II), Derde nazicht: 2 jaar (AIMS & Bailey III). Tot op heden hebben we cijfers van 2 jaar follow-up bij 46 van de 57 overlevende patiënten. De follow-up gegevens tonen indrukwekkende resultaten. Motorisch doen de meeste van deze kinderen het prima (AIMS Score = Alberta Infant Motor Scale). Met de Bailey II wordt gepeild naar de spel-, denk- en taalontwikkeling van jonge kinderen (leeftijdsbereik 1 tot 42 maanden). De gemiddelde score is 1, en de normale variatie ligt tussen 85 en 115. Men spreekt van een leeftijdsadequate ontwikkeling indien de score op ontwikkelingsleeftijd overeenkomt met de kalenderleeftijd. In onze groep kinderen worden ontwikkelingsindexen gehaald tussen 96 en 116 betreffende de 5 jaren van therapie.

41 4 Bailey II - Ontwikkelingsindex De ontwikkelingsleeftijd (berekend op basis van Bailey II) loopt zelfs vóór in sommige jaargangen op de kalenderleeftijd. 13 Kalenderleeftijd (maand) Ontwikkelingsleeftijd (maand) Bij de jaargangen 21 en 213 is de ontwikkelingsleeftijd iets onder de kalenderleeftijd. Het is met name enkel in die jaartallen dat we enkele kinderen hebben met afwijkingen op MRI (n=3 in 21 en n=3 in 213).

42 41 Met andere woorden: - de aanwezigheid van een hersenletsel zichtbaar op MRI is sterk suggestief voor een vertraagde ontwikkeling. We raden dan ook onmiddellijk kine aan zodra er diffusie-gewogen stoornissen zijn op MRI. - Of nog: indien er geen MRI letsels zijn, dan is de prognose gunstig. In totaal zien we dus bij 7/46 (15%) van de opgevolgde patiënten een of andere morbiditeit. Dit is iets lager dan wat gepubliceerd wordt in internationale studies. Aantal hypothermie Aantal Slechte uitkomst Shankaran (NEJM) % Gluckman (Lancet) % Azzopardi (NEJM) % TOTAAL % In elk geval is dit een laag cijfer, gezien initieel gevreesd werd dat met de intrede van hypothermie er meer kinderen zouden overleven met ernstige handicap. 5. Mortaliteit Op een totaal van 78 patiënten werd de zorg gediscontinueerd bij 21 patiënten (= 27%), dit wegens evidentie van belangrijke hersenschade op MRI (diffusie-gewogen beelden). Drie patiënten overleden alvorens het beëindigen van de hypothermie, 18 patiënten overleden na het afwerken van de therapie. Alle 21 patiënten hadden de ergste vorm van encephalopathie, zijnde Sarnat 3 (stupor/coma, iso-electrisch EEG)

43 42 Dit cijfer komt overeen met de internationale cijfers uit grote studies. Aantal hypothermie Aantal overleden Shankaran (NEJM) % Gluckman (Lancet) % Azzopardi (NEJM) % TOTAAL % 6. Incidentie van ernstige peripartale asphyxie Ons verwijsgebied telt 11.9 bevallingen per jaar. Met andere woorden, tussen 21 en 215 ontvingen we 78 verwijzingen voor systemische hypothermie, dit op een totaal van 59.5 bevallingen (= 1,3/1. bevallingen). Binnen deze groep tellen we 21/78 sterftes en 7/57 patiënten met een vertraagde ontwikkeling (=.47/1. bevallingen). Dit laatste cijfer is beduidend lager dan het cijfer uit de literatuur, dat zegt dat normaliter 1/1. bevallingen leidt tot erstige peripartale asphyxie (overlijden van de zuigeling of ernstige handicap). Ons netwerk,5/1. Literatuur 1,/1.

44 43 De reden van dit eerder lage incidentie cijfer binnen ons netwerk kan allerhande zijn: - Optimale peripartale zorg, - Follow-up nog niet langdurig genoeg en mogelijks cognitieve stoornissen pas zichtbaar op latere leeftijd, - Niet alle zuigelingen die voldoen aan de criteria worden doorverwezen voor de hypothermie behandeling. Besluit In gans Vlaanderen werd systemische hypothermie sedert 21 geïntroduceerd als standaardzorg voor de voldragen zuigelingen met asfyxie resulterend in HIE. Cijfers binnen ons eigen perinataal netwerk tonen aan dat de morbiditeit en mortaliteit bij à-terme geboren zuigelingen met HIE (n=78 over een tijdspanne van 5 jaar) gelijklopend is met de internationale literatuur. De incidentie van ernstige peripartale asfyxie is evenwel lager, doch mogelijks worden (nog) niet alle patiënten die recht hebben op hypothermie doorverwezen. Daarom blijft het enorm belangrijk om tijdig te overleggen met de NICU-afdeling (ook bij twijfel) over het al dan niet doorverwijzen van een slecht gestarte zuigeling. Vandaar nogmaals in een kort overzicht (hieronder) de criteria voor hypothermie behandeling. Toekomstige studies focussen momenteel op het optimaliseren van de aanvang, de duur en de diepte van de hypothermie. Er is hoop dat de hypothermie ook veilig bevonden wordt bij de matig prematuur geborene (32-36 weken), en dat de combinatie van hypothermie met bepaalde farmaca (bv. EPO, allopurinol, Xenon) een verdere optimalisatie van neuroprotectie zal teweegbrengen. Referenties - Shankaran S, laptook Ar, Ehrenkranz ra, et al. Whole-body hypothermia for neonates with hypoxic ischemic encephalopathy. N Engl J Med 25;353: Gluckman PD, Wyatt JS, Azzopardi D, et al. Selective head cooling with mild systemic hypothermia after neonatal encephalopathy: multicentre randomised trial. Lancet 25;365: Azzopardi D, Strohm B, Edwards AD, et al. treatment of asphyxiated newborns with moderate hypothermia in routine clinical practice: how cooling is managed in the UK outside a clinical trial. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed 29;94:F26-4. Inclusiecriteria Hypothermie

45 44 VI. Jaarrapport 215 Wetenschappelijke activiteiten P*-functie De wetenschappelijke activiteiten binnen onze P*-functie kunnen als volgt worden samengevat: 1. Team vergaderingen P*-functie o o o Wekelijks o maandagochtend multidisciplinair overleg ( u) zwangere patiënten op MIC-afdeling complexe prenatale patiënten complexe neonatale patiënten Maandelijks o organisatorische teammeeting NIC-artsen o vrijdagmiddag stafvergadering/multidisciplinair overleg 6-Maandelijks o Prenatale Diagnose meeting West-Vlaanderen o Voordrachten o P*-vergadering (= gestructureerd overleg met de betrokken verantwoordelijken van de lokale maternele functies en van de N*-functies) 2. Deelname aan wetenschappelijke studies I. MIC-STUDIES - BOSS o Belgian Obstetrics Surveillance System (College Moeder-Kind) o Registratie van uterusruptuur, eclampsie, hysterectomie, longembolen

46 45 - RECURRENT MISCARRIAGE o Prenatale Diagnose, AZ Sint-Lucas - FRIBONECTINE, kwantitatieve bepaling o Internationale observationele studie (MIC Brugge) - AURORA-studie o Observationele studie over patiënten na bariatrische heelkunde (MIC Brugge + coördinatie Prof. R. Devlieger UZ Leuven) - BEDIP-studie o Zwangerschapsdiabetes (olv Dr. K. Benhalima) - RETOSIBAN-studie o Interventionele studie nieuw tocolyticum bij premature contracties II. NIC-STUDIES - Hypothermie in het kader van perinatale asfyxie (Neonatologie, AZ Sint-Jan) a. algemene lichaamskoeling op een neonatale intensieve zorgenafdeling voor pasgeborenen 36 weken b. alle behandelde patiënten worden opgenomen in een gemeenschappelijk Vlaams-Nederlands databestand, waarbij ook naar follow-up wordt gevraagd op de leeftijd van 1 jaar (Vlaams- Nederlandse werkgroep Neonatale Neurologie)

47 46 - NEODEX (Neonatologie, AZ Sint-Jan) a. Dexmedetomidine pharmacokinetics-pharmacodynamics in mechanically ventilated neonates with single-organ respiratory failure b. Piloot-studie - NEOKISS (Neonatologie, AZ Sint-Jan) a. Het College voor de Moeder en de Pasgeborene (sectie Neonatologie) koos als kwaliteitsthema de nosocomiale infecties. b. Na overleg met het federale WIV (Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid) en de BICS (Belgian Infection Control Society) werd besloten om de registratie van de nosocomiale infecties op de diensten Neonatologie te bestuderen, dit via het (Duitse) project NeoKiss c. Pilootstudie België gestart in TOHOP-studie (Neonatologie, AZ Sint-Jan) a. Treatment of hypotension of prematurity: A randomized, non-blinded cohort clinical trial b. AZ Sint-Jan + Utrecht - BRAIN-studie (Neonatologie, AZ Sint-Jan) a. Epidemilogische studie: mei 214 december 215 b. Nakijken prevalentie pasgeborenen met symptomen van hyperammonemie - RAINBOW-studie (Neonatologie, AZ Sint-Jan) a. A randomized, open-label, controlled, multi-center study to compare the efficacy and safety of intravitreal ranibizumab with laser therapy in patients with retinopathy of prematurity b. Voorbereidingen in 214 start in CEFTOBIPROLE-studie (Neonatologie, AZ Sint-Jan) a. Farmacokinetiek nieuw derdegraads cefalosporine - Observatie en evaluatie van de motorische ontwikkeling op, 3, 4, 1-12 en 24 maand bij kinderen met hypoxisch ischemische encefalopathie na behandeling met matige hypothermie. a. Samenwerking AZ Sint-Jan Brugge en Revaki Gent (Prof.Dr. C. Van den Broeck en Mevr. Nina Vens)

48 47 III. MIC en NIC-STUDIES - CMV (Prenatale Diagnose, AZ Sint-Lucas) a. Participation in trial: i. Prevention of congenital CMV infection in infants of mothers with primary CMV infection during pregnancy. A randomised, open, controlled, prospective, multicentre and multinational study investigating efficacy and safety of Cytotect FH, nanometer filtered (BT94). ii. Study Phase III iii. recruitment temporary on hold in Flanders because of possible bias in the study due to the important numbers of CMV seroconversions in pregnancy IV. Review activiteiten voor Journals - H. Logghe a. Prenatal Diagnosis b. BJOG - J. Van Keirsbilck a. Fetal diagnosis and therapy b. Prenatal Diagnosis c. Ultrasound in obstetrics and gynecology - L. Cornette a. Eur J Pediatrics b. Prenatal Diagnosis c. J Pediatrics d. Archives of Diseases in Childhood (Fetal/Neonatal Edition) - A. Loccufier a. AZ Link 3. Teaching - Onderwijs op afstand o Neonatale stabilisatie cursus West-Vlaanderen o Dr J. D haese, Dr E. Balemans, Dr M. Sijmons, Dr L. Cornette, Mevr N. Six, Mevr F. Quaeghebeur (instructoren) o Data Brugge Kortrijk

49 Roeselare Brugge Kortrijk Roeselare - ENLS (European Neonatal Life Support) o Dr L. Cornette, Dr J. D haese, Dr M. Sijmons: full instructoren o Jaarlijks organisatie van en teaching op volledige lesdagen (Aartselaar - Boom), open voor alle professionals werkzaam binnen de perinatologie te Vlaanderen o Data STAN-Instructoren: Dr A. Loccufier, Dr H. Logghe, Dr F. Claerhout o Januari STAN examen (Dr. A. Loccufier) - Docent vak Neonatologie (3 u) aan hogeschool VIVES te Brugge en Kortrijk aan 3 de jaar vroedkunde & pediatrische verpleegkunde (Dr J. D haese) - MIC en NIC artsen verzorgen opleiding en onderwijs aan: o studenten verpleegkunde (VIVES) en neonataal verpleegkundigen o stagiairs geneeskunde (5 de, 6 de en 7 de jaars) + Assistenten (GSO s) o gastcolleges door verschillende stafleden van MIC en NIC aan VIVES (Katholieke Hogeschool Brugge Oostende), in het kader van voortgezette opleidingen verpleegkundigen o gastcolleges aan postgraduaat cursus voor verpleegkundigen spoedgevallen/intensieve zorgen (Dr J. D haese) o lector VIVES 2de jaar vroedkunde (Dr H. Logghe) o lector VIVES 2de en 3de jaar Vroedkunde (Dr F. Claerhout) o actieve bijdrage aan de postgraduaat cursus (18 daagse lessencyclus) en themadagen door alle neonatologen > 1 vroedvrouwen/verpleegkundigen nemen deel Jaarlijkse topic Dag VIVES (voorjaar) - KATHO te Kortrijk - Teaching op verschillende LOK-vergaderingen van gynaecologen en pediaters o Dr H. Logghe, Dr F. Claerhout, Dr L. Cornette, Dr J. D haese, Dr W. Decaluwe, Dr J. Van Keirsbilck - De MIC- en NIC-verpleegkundigen o verzorgen opleiding en onderwijs aan studenten verpleegkunde (VIVES Kortrijk en Roeselare; Turnhout), i.e. praktisch gerichte stagebegeleiding o ontvangen frequent op onze dienst verpleegkundigen uit andere ziekenhuizen (kijkstage)

50 49 - Gombe Matadi Dr Congo, 17-28/5/215 o Deelname van Anne Loccufier aan het Ziekenhuis voor ziekenhuis project (Memisa). o Doel van dit project is gericht op de millenium doelstelling om de Moeder-Kindsterfte te reduceren. Met workshops en veldwerk wordt ondersteunende hulp geboden ten voordele van een regio met de grootte van West-Vlaanderen. Naast een medisch team met anesthesist en verpleegkundige, zijn een ingenieur en secretaresse voor de logistiek onontbeerlijk. - LUMOS, november 215 o Deelname van Dr J. D haese aan het project Rwanda binnen de organisatie LUMOS (Leuvense Universitaire Medische Ontwikkelingssamenwerking en Solidariteit). o Doel van dit project (sinds 26) is de kinder- en moedersterfte te beperken via multidisciplinaire ondersteuning. Binnen deze missie heeft de neonatale ondersteuning vooral als doel workshops te organiseren rond voeding, hygiëne en neonatale reanimatie (District Hospital te Kabutare en Centres de santé in het District Huye).

51 5 4. Specifieke Voordrachten Regionaal en (inter)nationaal - 23/3/215 o Themadag Vives o Dr A. Loccufier: Ethische overwegingen tijdens een prenatale diagnose - 8/9/215 o Netwerk bijeenkomst RSV prophylaxis bij ex-prematuren Roeselare o Dr. M. Sijmons: Respiratoire ondersteuning bij de pasgeborene: graag minimaal invasief! - 9/1/215 o Jaarcongres VVOG o Dr. A. Loccufier: Obstetrische Calamiteiten - 12/11/215 o Dr A. Loccufier - Verloskundige vaardigheden: PPH (VVOG cursus) o Dr L. Cornette Neonatale Reanimatie - 1/12/215 o Dr L. Cornette - Hot topics for Junior Doctors in Pediatrics o Presentaties vanwege alle assistenten pediatrie binnen de West-Vlaamse ziekenhuizen + Dr M. Vandelanotte o AZ Sint-Jan Brugge - 12/12/215 o Jaarlijks P STER - Congres MIC-NIC Brugge, VIVES o Sprekers Dr. F. Claerhout Het cardiotocogram (CTG) met een verhaal: wat kunnen we eruit leren? Mevr. G. Van Nieuwenhuyse & Dr. A. Loccufier Simulatie training op de werkvloer - Eclampsie, dringende sectio, post-partum bloeding Dhr. T. Waterschoot, Hoofdverpleegkundige NIC Medicatie veiligheid vergt nultolerantie Dr. W. Decaluwe & Dr. J. D haese Van minimaal naar niet beademen Dr. L. Cornette & Dr. H. Logghe Hypothermie in West-Vlaanderen: uitkomst & toekomst

52 51 5. Publicaties Staels W, D Haese J, Sercu E, De Meirleir L, Colpaert J, Cornette L. Medium- Chain Acyl-CoA Dehydrogenase Deficiency presenting with Neonatal Pulmonary Haemorrhage. Maternal Health, Neonatology and Perinatology; 215; MMC Bruijn, EI Kamphuis, J Vis, I Hoesli, B Martinez de Tejada, A Loccufier, Y Jacquemyn, M Kühnert, H Helmer, MM Porath, MA Oudijk, M Franssen, M Kok, BW Mol, GJ van Baaren. De kwantitatieve fibronectine test in combinatie met cervixlengte meting in de voorspelling van spontane vroeggeboorte bij symptomatische vrouwen: een prospectieve multicenter cohort studie (EUFIS). Abstract Nederlands Congres Ter Doelen Mei Merel Bruyn and EUFIS studygroup. Quantitative fetal fibronectine test and cervical lenght measurement: absolute probability of Preterm Labor in symptomatic woman. Poster Society for Maternal and Fetal Medecin Mei J. Van Keirsbilck, A. Loccufier, M. Langlois. Evolutie van de prenatale screening naar aneuploïdie in het eerste trimester: van leeftijd naar NIPT. AZlink 27, maart Lidmaatschap perinatale bestuursorganen Dr A. Loccufier - Bestuurslid Vlaamse Werkgroep Verloskunde - Bestuurslid + Wetenschappelijke raad Studiecentrum Perinatale Epidemiologie (SPE) - Lid Werkgroep Aangeboren Afwijkingen - Adviesgroep Project Zoet Zwanger Vlaamse Diabetes Vereniging vzw - Lid VVOC adviesraad - Lid Wetenschappelijk Comité : Congres De Doelen Rotterdam - Lid Adviesraad AZLink

53 52 Dr J. Van Keirsbilck - Consulent AZ Groeninge Kortrijk - Bestuurslid BOSS Dr H. Logghe - Bestuurslid Vlaamse Werkgroep Verloskunde - Bestuurslid Studiecentrum Perinatale Epidemiologie (SPE) - Lid Ethisch Comité AZ Sint-Lucas - Lid Nationaal College Moeder-Kind - Lid Borstvoedingscomite - Lid van twee KCE projecten o Preterme arbeid o Antenatale zorg van de zwangere Dr F. Claerhout - Consulent Universitaire Ziekenhuizen Leuven - Lid Adviesraad Vroedkunde VIVES Dr L. Cornette - Secretaris BVN (Belg. Vereniging Neonatologie) - Lid Nationaal College Moeder-Kind - Diensthoofdencollege BVN (Belg. Vereniging Neonatologie) - Lid Stuurgroep Neonatal Life Support Course Vlaanderen - Lid VVOC adviesraad - Lid Editorial Board tijdschrift Seminars in Fetal and Neonatal Medicine - Lid ENBC (European Neonatal Brain Club) - Lid Raad van Bestuur Centrum van Ontwikkelingsstoornissen UZ Gent Dr J. D haese - Lid kernbestuur Vlaamse Vereniging Kindergeneeskunde (VVK) - Voorzitter LOK Oostende/Brugge - Lid Stuurgroep Neonatal Life Support Course Vlaanderen - Lid Adviesraad Vroedkunde VIVES Dr A. Casaer - Lid werkgroep VVK-Neonatologie - Lid Vlaams-Nederlandse werkgroep neonatale neurologie

54 53 Dr Luc Cornette, 18 mei 216