Bewonersinitiatief dakopbouw Componistenbuurt p/a mevr. E.C. Zonneveld Berliozplein VG Berkel en Rodenrijs

Transcriptie

1 Bewonersinitiatief dakopbouw Componistenbuurt p/a mevr. E.C. Zonneveld Berliozplein VG Berkel en Rodenrijs Gemeente Lansingerland Wethouder, voorzitter en raadsleden van de Commisie Ruimte Commissie Ruimte vergadering 3 februari 2015 Berkel en Rodenrijs, 2 februari 2015 Betreft: Bewonersinitiatief dakopbouw Componistenbuurt Berkel en Rodenrijs Geachte wethouder, voorzitter en raadsleden, Eind 2014 hebben de bewoners van de Componistenbuurt in Berkel en Rodenrijs het initiatief genomen om een dakopbouw op onze woningen mogelijk te gaan maken. Dit jaar wordt het bestemmingsplan Berkel Noord geactualiseerd. Het voorontwerp is bijna gereed en zal dan aan de commissie ruimte worden aangeboden. Als bewoners willen wij U graag nu laten weten wat er leeft onder de bewoners in onze wijk. En vragen wij uw aandacht voor onze wensen en hoe wij die vooraf vertaald zouden willen zien in het dit jaar te actualiseren bestemmingsplan Berkel Noord. Wij willen U vragen om positief te staan tegenover het toestaan van dakopbouwen op onze woningen en om dakopbouwen op onze woningen reeds in het voorontwerp van het te vernieuwen bestemmingsplan Berkel Noord op te nemen en daarbij tevens een beeldkwaliteitsplan op te stellen. In deze brief zullen wij U uitleggen waarom. De Componistenbuurt is gelegen tussen de Oostersingel aan de westkant en het HSL-tracé aan de oostkant. In de wijk zijn begin jaren 70, 168 drive-in woningen gebouwd. De wijk is ruim van opzet met veel groen en een besloten karakter door de stedenbouwkundige opzet met woningblokken aan pleintjes. Op dit moment is het in het bestemmingsplan niet toegestaan om een dakopbouw te plaatsen, de toegestane maximale bouwhoogte wordt met de toevoeging van een dakopbouw overschreden. Het idee voor een dakopbouw betreft een optopping over de breedte (5 meter) van de woning en 7 meter diep. De dakopbouw ligt aan de voor- en achterzijde naar binnen. Zie ook de impressie in figuur 1 en bijlage 1. Waarom een dakopbouw? In deze brief zullen zes redenen toegelicht worden waarom een dakopbouw toestaan op onze woningen gewenst is. 1. Wens voor dakopbouw leeft onder bewoners 2. Kans voor verbetering van de wijk 3. Betrokkenheid bewoners vergroten 4. Technisch nu haalbaar 5. Precedentwerking andere drive-in woningen 6. Stedenbouwkundig inpasbaar Figuur 1 Impressie dakopbouw drive-in woning Componistenbuurt (Oosterlaan architectuur & vormgeving, 2014) 1. Wens voor dakopbouw leeft onder bewoners Onder de bewoners in de wijk leeft de wens voor een dakopbouw. We hebben een handtekeningenactie gehouden en 126 mensen hebben een handtekening gezet voor Ja, wij willen dat een dakopbouw mogelijk wordt op onze drive-in woningen. Dit houdt in dat 75% van de bewoners vóór een dakopbouwmogelijkheid is bewoners hebben (nog) niet getekend. 8 bewoners hebben niet open gedaan i.v.m. vakantie/niet thuis/bel kapot. 5 mensen huren het huis en wilden daarom niet tekenen. 10 mensen hebben geen mening over een dakopbouw en de rest van de mensen (19) vinden een dakopbouw niet mooi, denken dat het technisch niet haalbaar is, vinden de woningen te hoog worden of vinden uitbreiding van 168 woningen is 75%. Er is maximaal 1 handtekening per adres genoteerd. Brief Bewonersinitiatief dakopbouw Componistenbuurt Berkel en Rodenrijs 2/2/15 Pagina 1 van 7

2 niet nodig. De verzamelde handtekeningen worden in de commissie ruimte vergadering van 3 februari 2014 aangeboden aan de wethouder. In het verleden is vanaf de jaren 80 al meerdere malen geprobeerd om een dakopbouw op onze woningen mogelijk te maken. Dit is gestrand omdat het constructief niet haalbaar was. Het toestaan van dakopbouwen ligt wellicht nog gevoelig omdat er in het verleden vanuit bewoners ook weerstand is getoond tegen een dakopbouw. Dit is mede de reden geweest om nu een handtekeningenactie te starten om te laten zien dat veel bewoners (75%) vóór een dakopbouw zijn. De jaren 80 liggen al weer 30 jaar achter ons. De wereld om ons heen verandert en de mensen en hun wensen veranderen mee. Het is belangrijk om tegemoet te komen aan de woonwensen van deze tijd. Het is daarbij natuurlijk een taak van de gemeente om de belangen van bewoners te wegen. Indien een dermate grote groep bewoners aangeeft dat de mogelijkheid voor een dakopbouw gewenst is, is hier rekening mee te houden in een te vernieuwen bestemmingsplan. Voor de bewoners die gegronde redenen hebben tegen een dakopbouw bestaat de mogelijkheid voor zienswijzen en beroep. Omdat de kwaliteit en uitstraling van de wijk onder de bewoners van groot belang wordt geacht, zijn wij bereid om samen met de gemeente te werken aan een beeldkwaliteitsplan dat samen met het bestemmingsplan wordt vastgesteld. Hierin kunnen de kwalitatieve randvoorwaarden omtrent een dakopbouw worden vastgelegd waarmee de uniformiteit van de woningen behouden blijft. 2. Kansen voor verbetering van de wijk en woningen De wijk is gelegen langs de HSL en de bewoners ervaren veel geluidsoverlast. De wijk is door de ligging direct aan het HSL tracé minder interessant geworden. De wijk is aan het vergrijzen, een aanzienlijk deel van de woningen wordt nog door de oorspronkelijke bewoners bewoond. Daarnaast heeft door onderhoud en aanpassingen aan de woningen de wijk zijn eenheid verloren: diverse kleuren en type gevelbekleding en verschillend gebruik van de begane grond. Een dakopbouw zorgt er door de uitbreiding van de woonruimte voor dat de wijk en woningen weer aantrekkelijker worden. Het vergroot de mogelijkheden voor gebruik: er is eventueel ruimte voor een praktijk/kantoor aan huis of uitbreiding van slaapkamers met een eventuele extra badkamer. De woningen bieden ook ruimte voor een kangoeroe constructie (grootouders op de begane grond, ouders met kinderen op de verdiepingen) of voor mantelzorg. De diversiteit aan woningaanbod in de wijk wordt ook vergroot, de woonkwaliteit wordt vergroot en het woongenot neemt toe. Dit kan er tevens aan bijdragen dat het voor jonge mensen weer aantrekkelijker wordt om in deze wijk te gaan wonen. 3. Betrokkenheid bewoners vergroten Met dit burgerinitiatief geven de bewoners van de wijk aan dat het vergroten van de woonmogelijkheden gewenst is middels een dakopbouw. De bewoners pakken dit initiatief zelf op en bieden aan om samen met de gemeente een beeldkwaliteitsplan te maken voor de dakopbouwen. Daarmee laten de bewoners ook zien dat zij zich willen inspannen voor hun wijk. Door het mogelijk maken van een dakopbouw wordt de betrokkenheid van de bewoners bij hun wijk verder vergroot en kan de sociale cohesie toenemen. Bewoners kunnen weer trots worden op hun wijk. 4. Technisch nu haalbaar In het verleden is er al meerdere malen geprobeerd om een dakopbouw te ontwerpen voor onze drive-in woningen maar deze waren constructief niet haalbaar. Dat een dakopbouw thans technisch wel haalbaar is komt omdat begin 2013 de lokale bedrijven Oosterlaan architectuur & vormgeving en aannemersbedrijf Batenburg het initiatief hebben genomen voor een plan voor een dakopbouw te realiseren met lokale ondernemers. Samen met een lokale constructeur hebben zij een ontwerp gemaakt welke constructief te realiseren is. Het betreft lichtgewicht houtskeletbouw met een zelfdragende houten vloer. De gehele opbouw rust op de betonnen woningscheidende muren, waardoor het gewicht van de opbouw gelijkmatig verdeeld terecht komt op de heipalen. De heipalen kunnen het geringe extra gewicht dragen. Het betonnen dak wordt daardoor niet belast. Om de sparing voor het trapgat in het betonnen dak mogelijk te maken zal ter plaatse van het trapgat ondersteuning worden aangebracht. In de constructieberekeningen is rekening gehouden met sneeuw(ophoping) en met windbelasting. Uitkomst is dat een dakopbouw op deze wijze constructief haalbaar is. Ook zijn er studies gedaan naar de invloed van dakopbouwen op bezonning en mogelijke hinder bij plaatsing van de dakopbouwen op de woningblokken. De eerder genoemde bedrijven zijn al sinds het voorjaar van 2013 in gesprek met de gemeente en tot op heden zonder resultaat. In het voorjaar van 2014 hebben zij een flyeractie in de wijk gehouden om de interesse in een dakopbouw te peilen. Nu duidelijk is dat deze dakopbouw wel technisch realiseerbaar is, is bij de bewoners het initiatief ontstaan om zich in te zetten om een dakopbouw mogelijk te gaan maken. Technisch is het haalbaar, driekwart van de bewoners wil het en over de beeldkwaliteit kunnen met elkaar afspraken worden gemaakt. Brief Bewonersinitiatief dakopbouw Componistenbuurt Berkel en Rodenrijs 2/2/15 Pagina 2 van 7

3 5. Precedentwerking andere drive-in woningen In januari 2015 heeft er een gesprek plaatsgevonden bij de gemeente met de stedenbouwkundige. De stedenbouwkundige heeft daarin aangegeven dat elke wijk zijn eigen identiteit heeft en dat daarom niet overal dakopbouwen toegestaan kunnen worden. Er werd aangegeven dat de wijk nu eenheid in vorm heeft doordat de woningen 3 lagen met plat dak zijn. Een dakopbouw zou te veel variatie en onrust geven in het beeld en er tevens voor zorgen dat de identiteit van de wijk verloren gaat. Echter als de welstandsnota bestudeerd wordt over de Componistenbuurt en de Bomen- en Struikenbuurt in Berkel en Rodenrijs (rond de Prunusweg, Lindenlaan en Rhododendronstraat) waar ook drive-in woningen zijn gebouwd, dan roept dit veel vraagtekens op en concluderen wij dat er eerder dakopbouwen in de Componistenbuurt dan in de Bomen- en Struikenbuurt toegestaan zouden dienen te worden. De drive-in woningen in de Bomen- en Struikenbuurt zijn eind jaren zestig gebouwd. De woningen kennen een dakopbouw met een puntdak over het gehele dakoppervlak. Deze dakopbouw heeft een opvallende verschijning door de afwijkende vorm (puntdak) bovenop de bouwmassa van 3 woonlagen en de aanwezigheid vanaf de voorgevel tot aan de achtergevel, wat resulteert in een onrustig beeld, zie figuur 2 voor een foto. In het bestemmingsplan Berkel Noord zijn dakopbouwen op deze woningen toegestaan. In de welstandsnota valt deze buurt onder het gebied woonerven ( ) en is het welstandsniveau licht. Als uitgangspunt staat hierbij onder andere genoteerd: Het beleid is er op gericht eventuele wensen naar individualisering van woningen mogelijk te maken, met behoud van de bindende elementen als kap, dakrand en bergingen aan de voorgevel. Het wijkje van de drive-in woningen in de Bomen- en Struikenbuurt komt echter meer overeen met de kenmerken van het gebied stroken en blokken ( ) dan met het toegekende gebied woonerven ( ). Dit komt door de traditionele opzet met blokverkaveling, een eenvoudig patroon van rechte straten met een eenvoudig straatprofiel en het sobere materiaal- en kleurgebruik waardoor de samenhang ontstaat. In de welstandsnota valt de Componistenbuurt onder het gebied stroken en blokken ( ). De opzet van drivein woningen in de Componistenbuurt, gebouwd begin jaren zeventig, komt echter meer overeen met de kenmerken van het gebied woonerven ( ) dan met het gebied stroken en blokken ( ). Dit komt door de stedenbouwkundige structuur met veel gebogen en korte lijnen (ligging aan pleinen en de ontsluitingsroute die slingerend door de wijk loopt), de riante groenstructuur en het besloten karakter van de wijk. In de welstandsnota staat als uitgangspunt onder andere genoteerd: Het beleid is er op gericht eventuele wensen naar individualisering van woningen mogelijk te maken, maar zonder de samenhang van het straatbeeld geweld aan te doen. Figuur 2 Foto Bomen- en struikenbuurt, Prunusweg (Google Earth) Zo bezien lijkt het of de kenmerken van deze 2 wijken met drive-in woningen zijn omgedraaid en dat er geen eenduidig beleid vanuit de gemeente op de identiteit van de verschillende wijken is. De opzet van beide wijken is verschillend van elkaar, de woningen zijn echter allebei sober en doelmatig van opzet waarbij individualisering reeds heeft plaatsgevonden in materiaal- en kleurgebruik. Een dakopbouw op de drive-in woningen in de Componistenbuurt zou goed mogelijk kunnen zijn conform de welstandsnota, de samenhang van het straatbeeld wordt geen geweld aan gedaan door de terugligging vanaf de voorgevel en achtergevel van de dakopbouw en de gelijke vorm (rechthoekig) aan de 3 woonlagen van de woning en de woningblokken (zie bijlage 1 voor een impressie). De rechthoekige dakopbouw zorgt ervoor dat de abstracte compositie van de woningblokken behouden blijft. Het sobere bestaande (gevel)beeld blijft behouden bij de dakopbouw door de kleur en het materiaalgebruik. De aanwezig ritmering van horizontale elementen wordt voortgezet met de dakopbouw. Dit alles zorgt er voor dat er een rustig straatbeeld ontstaat en de karakteristiek en herkenbaarheid van de drive-in woning uitstekend behouden blijft door de extra woonlaag en dat een dakopbouw past binnen de eisen zoals geformuleerd in de welstandsnota. Een dakopbouw in de Componistenbuurt behoudt beter eenheid in vorm dan de dakopbouwen in de Bomen- en Struikenbuurt met zijn afwijkende vorm ten opzichte van de woningblokken. De angst van de gemeente dat de drive-in woningen in de Componistenbuurt hun identiteit verliezen door een dakopbouw is, gezien het bovenstaande, niet nodig. Brief Bewonersinitiatief dakopbouw Componistenbuurt Berkel en Rodenrijs 2/2/15 Pagina 3 van 7

4 6. Stedenbouwkundig inpasbaar De Componistenbuurt is ruim van opzet met veel groen en een besloten karakter door de stedenbouwkundige opzet met woningblokken aan pleintjes. Door de opzet ligt de wijk enigszins verborgen en is de zichtbaarheid vanuit de openbare ruimte beperkt. Een dakopbouw laat het besloten karakter van de wijk in stand. Een dakopbouw kan zich soepel vormen tot de hoofdkarakteristiek van de wijk door de sterk naar binnen gekeerde opzet van de pleinstructuur. Van oorsprong is er een relatie tussen het stedenbouwkundig patroon en de architectuur van de woningen. De individualisering van de gevels hebben afbreuk gedaan aan deze karakteristiek. De dakopbouwen kunnen de oorspronkelijke karakteristiek weer versterken en ondersteunen. De rechthoekige dakvorm is een vorm die inpasbaar is in de ingetogen, strakke en in zijn eenvoud karakteristieke vormgeving van de bebouwing in de wijk. Door aan de dakopbouw een maximale dieptemaat te binden wordt voorkomen dat er een te forse massa op de woningen wordt geplaatst. Het is gewenst dat er onderscheid blijft tussen de oorspronkelijke hoofdbouwmassa en de toegevoegde dakopbouw. Een dakopbouw is daarmee stedenbouwkundig inpasbaar in de identiteit van de wijk. Vanuit de bewoners is er de wens dat de dakopbouwen allemaal van hetzelfde model zijn en er eenheid is in maatvoering en kleur- en materiaalgebruik en deze ook behouden blijft, dit voorkomt verstoring van het rustige beeld. Deze randvoorwaarden kunnen echter niet in het bestemmingsplan opgenomen worden omdat er in het bestemmingsplan alleen randvoorwaarden worden opgenomen die kwantificeerbaar zijn en ruimtelijke relevantie bevatten. Een mogelijkheid om deze kwalitatieve randvoorwaarden te borgen is het opstellen van een beeldkwaliteitsplan. Het beeldkwaliteitsplan kan een kader bieden waar wordt ingegaan op aspecten als gevelgeleding, materiaalgebruik, kleurgebruik en detailleringen. Als bewoners zouden we graag met de gemeente in gesprek gaan over de beeldkwaliteitseisen die gesteld kunnen gaan worden aan de dakopbouw op de drive-in woningen in de Componistenbuurt. In bijlage 2 treft u een voorzet aan voor randvoorwaarden voor het bestemmingsplan en eisen voor het beeldkwaliteitsplan. Conclusie Het bewonersinitiatief heeft met een handtekeningenactie waarbij 75% van de bewoners zijn handtekening heeft gezet aangetoond dat de wens voor de mogelijkheid van een dakopbouw groot is. Om de kwaliteit van de drive-in woningen in de Componistenbuurt te verhogen en de betrokkenheid van de bewoners bij hun wijk te vergroten is de mogelijkheid voor een dakopbouw in de Componistenbuurt een gewenste situatie. Wij vragen van de gemeente een positief constructieve houding om mee te werken aan de wens van driekwart van de bewoners van de wijk om een dakopbouw op de drive-in woningen mogelijk te maken middels het: - opnemen van dakopbouwen in het (voor)ontwerp van het te actualiseren bestemmingsplan Berkel Noord; - en het opstellen en vaststellen van een beeldkwaliteitsplan gekoppeld aan het bestemmingsplan. Rekenen op uw medewerking in deze en met vriendelijke groet, Bewonersinitiatief dakopbouw Componistenbuurt voor deze, E.C. Zonneveld Brief Bewonersinitiatief dakopbouw Componistenbuurt Berkel en Rodenrijs 2/2/15 Pagina 4 van 7

5 Bijlage 1 impressies van een dakopbouw op de drive-in woningen Componistenbuurt Brief Bewonersinitiatief dakopbouw Componistenbuurt Berkel en Rodenrijs 2/2/15 Pagina 5 van 7

6 Brief Bewonersinitiatief dakopbouw Componistenbuurt Berkel en Rodenrijs 2/2/15 Pagina 6 van 7

7 Bijlage 2 voorzet randvoorwaarden bestemmingsplan en eisen beeldkwaliteitsplan Voorgestelde randvoorwaarden voor dakopbouw in bestemmingsplan Berkel Noord - Goothoogte en bouwhoogte bedragen circa 3.30 meter bovenop de hoofdbouwmassa. - Gevelbreed, diepte maximaal 7.00 meter. - Afstand dakopbouw tot voorgevel 1.50 meter. In één lijn met andere dakopbouwen. De dakopbouwen dienen tegen elkaar aan gebouwd te worden. Voorgestelde eisen beeldkwaliteitsplan dakopbouw Hoofdvorm Gevel - De dakopbouw is langwerpig van vorm, gevelbreed en plat afgedekt. - De gevels aan de voorzijde en achterzijde dienen terugliggend ten opzichte van de zij- en woningscheidende gevels en afsluiting te worden geplaatst. - De verhouding van open en gesloten delen van de voor- en achtergevels dienen aan te sluiten op en in overeenstemming te zijn met de aanwezige verhoudingen van de gevels in het hoofdgebouw. - Indeling en profielen van gevels en kozijnen in overeenstemming met de indeling en profielen van gevels en kozijnen van het hoofdgebouw. - In de zijgevels bevinden zich geen openingen ten behoeve van daglichttoetreding en ventilatie. Materiaal - Toepassen van duurzame plaatmaterialen zoals kunststof of houtcomposiet of daarmee vergelijkbare duurzame materialen. - Voor- en achtergevel: smalle panelen/planken. - Zij- en woningscheidende gevels: smalle panelen/planken. Kleurstelling - Toepassen van materiaalkleuren passend bij de toegepaste materiaalkleuren van de hoofdbouwmassa. - Voor- en achtergevel: lichte of donkere kleurstelling passend bij de toegepaste materiaalkleuren van de hoofdbouwmassa. - Zij- en woningscheidende gevels: donkere kleurstelling passend bij de materiaalkleuren van de gevels. Brief Bewonersinitiatief dakopbouw Componistenbuurt Berkel en Rodenrijs 2/2/15 Pagina 7 van 7