inhoud 1 De historische ontwikkeling van procurement 15 2 Trends en ontwikkelingen 23 3 Voorkeursgedrag van de CPo 35 Woord vooraf 8 Inleiding 10

Transcriptie

1 inhoud Woord vooraf 8 Inleiding 10 The Next CPO Network 12 1 De historische ontwikkeling van procurement Procurement toen en nu De opkomst van de CPO 19 2 Trends en ontwikkelingen Trends die relevant zijn voor The Next CPO Instabiele economische vooruitzichten Digitale- en communicatierevolutie Schaarste van resources Machtsverschuivingen Onderlinge geografische afhankelijkheid Instabiliteit van financiële markten Werkloosheid Veranderende waarden Opkomende economieën 33 3 Voorkeursgedrag van de CPo Drijfveren en gedrag CPO-groepsprofiel The Next CPO drijfveren 41 6 The Next CPO

2 4 The Next CPo De rollen 45 De onderhandelaar 46 De waakhond 48 De leider 50 De expert 52 De wereldburger 54 De samenwerker 56 De visionair 59 De verantwoordelijke 62 De co-creator Het roze schaap met negen poten 68 5 Aanbevelingen The Next CPO en zijn bestaansrecht The Next CPO en zijn omgeving The Next CPO en zijn organisatie The Next CPO over zichzelf 82 6 PROFIELEN ORGANISATIES EN CPO S 87 index 128 Bronnen Inhoud

3 Woord vooraf The journey to become The Next CPO: not because it s easy, but because it s hard! Al vijf jaar lang speelde bij ons de ambitie een boek te schrijven over de wereldwijde trends en ontwikkelingen die relevant zijn voor de toekomstige Chief Procurement Officer The Next CPO oftewel de toekomstige inkoopverantwoordelijke van een onderneming. The Next CPO gaat over de veranderende rol van de CPO als gevolg van wereldwijde trends en ontwikkelingen. Het gaat over hoe The Next CPO nog relevanter kan worden voor zijn of haar organisatie. Het is bewust geen boek over methoden, technieken en processen, daarvan bestaan er al genoeg. In onze ogen is er een groeiende behoefte aan een boek over de veranderende rol van de CPO, waarin goed wordt gekeken naar sociale en gedragsmatige aspecten. Vlak voor de zomer hebben we gezegd: We doen het gewoon! Niet alleen, maar juist samen met huidige CPO s. Omdat inkoop niet op zichzelf staat, hebben we besloten ook de kennis en ervaringen van salesdirecteuren, wetenschappers en aanstormend inkooptalent aan het boek toe te voegen. Omdat wat wij willen bereiken verder reikt dan alleen een boek hebben we ook The Next CPO Game gelanceerd. Het is een online game voor iedereen die geïnteresseerd is in het vakgebied of veel te maken heeft met inkopers. Met de game kun je ervaren hoe het is om in de schoenen te staan van The Next CPO, waarbij het de uitdaging is een interactieve case op te lossen. De presentatie van de eerste bètaversie van de game vond plaats tijdens een meeting van de Dutch Financial CPO s en de definitieve versie van de game is op basis van hun waardevolle feedback ontwikkeld. Verder gaat binnenkort de eerste editie van The Next CPO Journey van start, waarin we samen met de deelnemers een jaar lang op een inspirerende reis gaan. De deelnemers worden zorgvuldig geselecteerd en vormen samen een gevarieerde groep van aanstormend talent met de ambitie The Next CPO te worden. 8 The Next CPO

4 De afgelopen maanden hebben we veel mensen geïnterviewd. Wat voorzichtig begon met CPO s die wij persoonlijk kennen, eindigde met respectabele professionals van uiteenlopende organisaties die allemaal een bijdrage hebben geleverd aan het boek The Next CPO, The Next CPO Game en/of The Next CPO Journey. Wij zijn trots op de enorme lijst met namen van mensen die aan dit boek hebben meegewerkt. Dat hadden we van tevoren niet durven hopen. Veel dank aan (oud-) opdrachtgevers en (oud-) collega s van Kirkman Company, die op hun eigen wijze een bijdrage hebben geleverd. In het bijzonder Cas van Arendonk, Eva Sepers, Karolien van der Ouderaa en Jona ter Meulen. Ook speciale dank aan Daniel Peterse en Dominique Simons die beiden naast hun afstudeeronderzoek veel deskresearch voor ons hebben gedaan. Bovenal bedanken wij Paul Frentrop, Koen Burgers en Har Hendriks voor hun kritische blik en waardevolle feedback. Het boek is niet alleen voor CPO s bedoeld, maar ook voor managers, professionals en aanstormende talenten die binnen organisaties met CPO s samenwerken. Daarnaast is het ook voor studenten die de ambitie hebben om zich te verder te ontwikkelen in het vakgebied interessant leesvoer. Voor ons zijn het boek, de game en de journey geslaagd als mensen binnen organisaties beter begrijpen hoe de CPO nog relevanter kan worden voor de organisatie. Daarnaast willen wij eraan bijdragen dat het inzicht groeit dat daar andere sociale en gedragsmatige aspecten voor nodig zullen zijn. Uiteraard hopen we dat veel mensen het boek met plezier lezen, de game enthousiast spelen, of een onvergetelijke reis met ons hebben gemaakt of nog gaan maken. Baarn, 30 juni 2014 Han Hendriks en Joost Scheepens 9 woord vooraf

5 Inleiding De wereld verandert enorm snel. Organisaties ontdekken dat het creëren van financiële waarde alleen niet meer voldoende is. Wat is er nog zeker vandaag de dag? Hoelang blijven vertrouwde businessmodellen nog bestaan? Met welke partijen kunnen we nog langdurig samenwerken? Hoe nemen we als organisatie onze maatschappelijke verantwoordelijkheid? Wat is circulair inkopen? En wat betekenen al deze vragen voor de rol die The Next CPO moet gaan vervullen? Welke eisen stelt dit aan de kwaliteiten van The Next CPO? De basis van het boek is: Het schaap met negen poten. Het is een overzicht van de verschillende rollen die een CPO zal moeten vervullen. Deze rollen zijn gebaseerd op ervaringen uit onze adviespraktijk en worden onderbouwd door een ontwikkelingstheorie die werd geïntroduceerd door Clare W. Graves, Spiral Dynamics genaamd. Deze theorie omschrijft de ontwikkeling van de mens, organisaties en samenlevingen. Het boek is gelardeerd met voorbeelden uit de praktijk. De openhartige manier waarop de deelnemers over zichzelf en hun werk hebben verteld leverde interessante inzichten op. The CPO Network is gevisualiseerd op pagina 12 en 13. Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 1 is gericht op de historische ontwikkeling van het procure ment - vakgebied tot nu toe. In dit hoofdstuk wordt de historie van het vakgebied beschreven en wordt op basis van deze feiten en ontwikkelingen uitgebreider ingegaan op de opkomst van de CPO. Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 2 gaat over huidige wereldwijde trends en ontwikkelingen die de toekomstige rol van de CPO doen veranderen. Denk daarbij aan thema s als schaarste van grondstoffen, machtsverschuivingen en veranderende waarden. Deze trends en ontwikkelingen zijn onderbouwd met concrete voorbeelden uit de praktijk. 10 The Next CPO

6 hoofdstuk 3 In hoofdstuk 3 gaan we dieper in op het voorspelbare gedrag van de mens. De evolutionaire bewustzijnsontwikkeling geeft aan hoe drijfveren zich hebben ontwikkeld door de tijd heen en wat het effect daarvan is op het gedrag van mensen. Er wordt gekeken naar denkpatronen en gewoontes van de deelnemende CPO s. hoofdstuk 4 Hoofdstuk 4 schetst de negen rollen waartussen The Next CPO zou moeten kunnen schakelen. Het gaat om uiteenlopende rollen van bijvoorbeeld leider tot onderhandelaar. Dit hoofdstuk beschrijft de verwachte gedragspatronen van The Next CPO. hoofdstuk 5 Hoofdstuk 5 gaat over wat je kunt doen om jezelf te ontwikkelen tot The Next CPO. Dit doen we door middel van negen tips. Deze tips zullen je helpen bij het ontplooien en ontwikkelen van de rollen die je als The Next CPO nodig hebt en kunt aannemen. Ze leren je, vandaag en in de toekomst, effectief om te gaan met de veranderingen in het vak. hoofdstuk 6 In hoofdstuk 6 stellen we de CPO s voor die een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan dit boek met een bedrijfs- en persoonlijk profiel. Het bedrijfsprofiel geeft een overzicht van de kenmerken, strategie en missie van de organisatie. Het persoonlijk profiel richt zich op de loopbaan van de CPO, en geeft onder meer informatie over opleiding en (neven-)functies. 11 inleiding

7 ThE next CPo network 12 The next CPo KMC The Next CPO binnenwerk herdruk nieuw formaat v3.indd :02

8 13 The next CPo network KMC The Next CPO binnenwerk herdruk nieuw formaat v3.indd :03