De weg naar nieuwe erkenningen in de sierteelt

Transcriptie

1 De weg naar nieuwe erkenningen in de sierteelt Els Pauwels 1

2 Wetgeving Europese wetgeving Zonale evaluatie Nationale wetgeving Nationale evaluatie 2

3 EU opgedeeld in 3 zones: Wetgeving Uitzondering: toepassingen in serres, na-oogst toepassingen, behandeling van lege opslagruimten en zaadbehandeling: 1 dossier voor alle zones. 3

4 Wetgeving Als ze goedgekeurde stoffen bevatten: evaluatie door de lidstaten en toelating volgens hun nationale omstandigheden volgens een Europese procedure Gewasbeschermingsmiddel Actieve stof(fen) andere Evaluatie van werkzame stoffen gebeurt op Europees vlak 4

5 Sierteelt firma s/producenten van GBM dienen aanvraag in: zonale procedure firma s/producenten van GBM dienen aanvraag in: wederzijdse erkenning via Werkgroep Kleine teelten: proeven door een onderzoeksinstelling die GEPproeven (Good Experimental Practices) mag uitvoeren voor de sierteelt, zoals het PCS 5

6 Erkenningsondersteuning PCS Financiering Fonds voor de Grondstoffen (= Fytofonds ): jaarlijks enkele proeven die resulteren in een 5-tal middelen voor uitbreiding van erkenning naar de volledige sierteelt. Via de jaarlijkse proefprogramma s van de Praktijkcentra worden, naargelang de vraag van de Technische Comités, extra GEP-proeven ingelast. Ook besteden de fytofirma s hun sierteeltproeven vaak uit aan het PCS 6

7 Erkenningsondersteuning PCS Twee soorten proeven worden uitgevoerd: Fytotoxiciteitsproeven: per middel: testen van enkele en dubbele dosering naast een onbehandelde partij op 4 à 5 typegewassen voor de sierteelt. Producten zonder schade: erkenning voor de gehele sierteelt. Efficiëntieproeven: nieuwe middelen testen in enkele dosering op ziekte of plaag; in vgl met bestaand erkend referentiemiddel en een waterbehandeling. Nieuw middel heeft duidelijk werking: erkenning tegen die ziekte of plaag. 7

8 Voorbeelden van erkenningen Insecticiden via Werkgroep Kleine Teelten 8

9 Bladluis Myzus persicae (groene perzikluis) Aphis fabae (zwarte bonenluis) Aulacorthum solani (boterbloemluis) Aphis gossypii (katoenluis) Macrosiphum euphorbiae (aardappeltopluis) 9

10 Bladluis open lucht Gazelle SG Mesurol SC 500 Movento 100SC was in 2011 erkend in België in sierbomen tegen dop-, schild- en wolluizen, bladluizen en galmuggen aan 75 ml/100l, maar niet in de andere sierteeltgewassen. Fastac NeemAzal T/S Sherpa 200 EC Decis EC 2,5 Perfekthion 400EC Teppeki Confidor 200 SL Raptol Karate Zeon Okapi Sun Spray 7 E Bio-Pyretrex Pirimor Plenum Movento 100 SC Mavrik 2 F Calypso Actara Fury 100 EW 10

11 Weekhuidmijten 11

12 Schadebeeld op Wisteria F. GOOSSENS F. GOOSSENS 12

13 Schadebeeld op Cornus CORNUS ALTERNIFOLIA CORNUS SANGUINEA CORNUS 'IVORY HALO' CORNUS ALBA 13

14 Hydrangea dart 'Little Dot' 14

15 Schadebeelden boomkwekerij ITEA VIRGINICA HALESIA CAROLINA 15

16 Viburnum tinus 16

17 Vertimec Milbeknock Raptol Masaï 20 WP weekhuidmijten Vertimec: vroeger enkel erkend bij sierplanten tegen spintmijten en mineervlieg aan een dosering van 25 ml/100l, tegen trips aan 50 ml/100l, en tegen weekhuidmijten bij aardbei aan 1,25 l/ha Dankzij efficiëntie-proeven: 50 ml/100l en uitbreiding naar erkenning weekhuidmijten Milbeknock: vroeger enkel erkend bij sierplanten tegen bonenspintmijt en rode spin aan een dosering van 50 ml/100l Dankzij efficiëntie-proeven: uitbreiding naar erkenning weekhuidmijten Efficiëntie- en fytotoxiciteitsproeven in 2015 en 2016 hebben voor deze erkenning gezorgd. 17

18 Schild-, wol en dopluizen 18

19 Schade schildluizen: Schild- en dopluizen Opzuigen van plantensap veroorzaakt groeiremming Schildluizen injecteren met hun speeksel toxische stoffen gele en bruine vlekken Schade dopluizen: Opzuigen van plantensap veroorzaakt groeiremming Uitscheiden van honingdauw als gevolg van het suikerrijke plantensap => roetdauwschimmels Belangrijkste soorten: Dopluis op Ilex, Taxus en Laurus Nobilis Schildluis op hydrangea Coniferenschildluis Kommaschildluis 19

20 Schild-, wol en dopluizen 20

21 Schild-, wol en dopluizen open lucht Sherpa 200 EC Decis EC 2,5 Perfekthion 400EC Teppeki Confidor 200 SL Raptol Karate Zeon Mesurol SC 500 Sun Spray 7 E Envidor Movento 100 SC Calypso Actara Dankzij proeven in 2000 op Laurier en Ficus Dankzij proeven in 2011 (enkel fytotoxiciteit) Dankzij proeven in 2012 (enkel fytotoxiciteit) 21

22 Haantjes 22

23 Haantjes open lucht Gazelle SG Dimilin SC-48 Karate Zeon Bio-Pyretrex Tracer Dankzij proeven in 2000 op populier en wilg Dankzij proeven in 2013 op wilg (wilgenhaantje) 23

24 Voorbeelden van erkenningen fungiciden via Werkgroep Kleine Teelten 24

25 Calonectria buxicola 25

26 Calonectria buxicola en Volutella buxi Verspreiding en cyclus Symptomen eerste symptomen evolutie detail Calonectria buxicola gele oranjebruine vlekken; evolueren naar donkerbruin vlekken later groter en samenvloeien centrum: vaak oranjebruin tot wit centrum zwarte (dunnere) streepjes op stengel in lengterichting Volutella buxi grijsgroen of bruin (tot geel) verkleuring later afsterven:strokleurig uitzicht geïnfecteerde twijgen: bladeren dichter tegen twijgen ouder blad sterft eerst af (toppen soms nog groen) roze sporenhoopjes op onderzijde blad (of stengels) takken: vaak kanker + insnoering op twijgen; daarboven afsterven bast komt los van onderliggende hout uiteindelijke schade uiteindelijk: bladval en taksterfte afsterven takken (sapstroom verhinderd) wonden niet nodig; indringing via cuticula vooral via snoeiwonden, vorstschade, galmug (topje) bladnatperiode kieming sporen: min. 3 u - infectie na 5 tot 7u luchtvochtigheid hoge RV is ideaal voor infectie hoge RV is ideaal voor infectie temperatuur optimaal : C ; min. 5 C; max. 33 C (in proefwerk reeds bij C) snelheid ontwikkeling infectie - symptomen: 5 d (optimale t ) verspreiding grijsgroene vruchtlich. (perithecia) = gesl. + schimmeldraden + conidiën (ongesl. sporen) // ascosporen // ongesl.sporen (conidiën = duursporen (chlamydosporen) zalmkleurig) 26

27 Calonectria buxicola 27

28 Calonectria buxicola 28

29 Volutella buxi 29

30 Proeven tegen Calonectria buxicola en Volutella buxi 30

31 Calonectria Amistar Ortiva Top Bravo Via proeven in de afdeling boomkwekerij in Erkenning verkregen in 2016 via proeven in de afdeling boomkwekerij Panax Switch Geyser Candit Eminent Topsin M 70 WG 31

32 Volutella buxi Amistar Sporgon Eminent Via proeven in de afdeling boomkwekerij in Erkenning verkregen in 2016 via proeven in de afdeling boomkwekerij 32

33 Grootste bedreiging nu voor Buxus 33

34 Buxusmot 34

35

36

37

38 Buxusmot 38

39 Buxusmot 39

40 Buxusmot 40

41 April, mei: Buxusmot: bestrijdingsmomenten op het moment dat deze als L1-L3 uit de overwinteringsplaats tevoorschijn en de daaropvolgende periode dat ze op de planten voorkomen Juli- augustus: op het moment dat de eerste generatie rupsen uit de eitjes komen en de daaropvolgende periode dat ze op de planten voorkomen September-oktober: op het moment dat de tweede generatie rupsen uit de eitjes komen en de daaropvolgende periode dat ze op de planten voorkomen 41

42 Buxmot: bestrijding 42

43 Phytophthora 43

44 Blad en tak-phytophthora Lavendula Phyt. ramorum Rhododendron 44

45 Blad- en takphytophthora Amistar Valbon Ranman Top Tanos Acrobat Extra WG Fenomenal Shirlan Epok 600 EC Unikat Pro Revus Fubol Gold Previcur Energy Waren nog niet erkend tegen blad- en takphytophthora of niet erkend in de sierteelt. Nu wel dankzij screeningsproeven, Werkgroep Kleine teelten, GEP-proeven PCS en financiering door FOD ook in de sierteelt Dithane 45

46 Echte meeldauw (witziekte) 46

47 Echte meeldauw (witziekte) open lucht Amistar Ortiva Top Signum Geyser Karma Candit Systhane 20 EW Bumper 25 EC Impulse Eminent Flint 50 WG Microsulfo Waren nog niet erkend tegen witziekte in de sierteelt. Nu wel, of kregen een uitbreiding dankzij screeningsproeven, Werkgroep Kleine teelten, GEP-proeven PCS en financiering door FOD ook in de sierteelt Fortress 47

48 48

49 Heb je nog vragen? E: Bezoek ook Volg jij W&W al op