Drenkelingen. Jaarverslag 2006 PATRIAE QUE SUIS.

Transcriptie

1 REDDITUR HIC Maatschappij tot ENE Redding van C T U S Drenkelingen A Q U I S Jaarverslag 2006 PATRIAE QUE SUIS Q U E

2

3 Maatschappij tot Redding van Drenkelingen Jaarverslag 2006 De Maatschappij heeft ten doel: het bevorderen van alles dat kan strekken ter voorkoming van verdrinken het ontwikkelen van het reddingwezen voorzover dit op het redden van drenkelingen in de ruimste zin betrekking heeft. De Maatschappij werd in 1767 opgericht en streeft deze doelstellingen na door voorlichting, onderzoek en bekroning van geslaagde reddingpogingen. In dit verslag informeren wij u over onze werkzaamheden in Mr F.A.J. van Hall, voorzitter J.G.P. van Huls van Taxis, secretaris Amsterdam, maart

4 Inhoud Algemeen 3 Bekroonde reddingen in Bekroning 19 Voorlichting 21 Instellingen actief op het terrein van preventie, redden, eerste hulp en bekroning 22 Bestuur 26 2

5 Algemeen Op 5 maart 2007 heeft prof.dr Th.M. van Gulik de voorzitterhamer overgedragen aan Mr F.A.J. van Hall. Drs G.A.J. ter Linden is per gelijke datum benoemd tot onder voorzitter. In juni 2005 gaf prof.dr D.A. Bosch de wens te kennen af te willen treden als lid van de Commissie van Advies van de Maatschappij. Hij bleef in functie totdat zijn opvolger aantrad. De Maatschappij prijst zich gelukkig dat prof. dr M.M. Levi de voordracht door de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen aanvaardde. Prof.dr M. van Lieburg hield een voordracht over de door hem gecatalogiseerde bibliotheek van de Maatschappij. Hij bracht daarin een onder scheid aan tussen historische stukken betreffende de Maatschappij zelf, historische medische literatuur en andere stukken met een vaak meer administratief karakter. De eerste categorie zal op het Rokin onder gebracht worden en voor de andere stukken zal een goede bestemming gevonden worden. In het kader van een wetenschappelijke onderzoek opdracht van de medische faculteit van de Universiteit Groningen onder leiding van de facultaire begeleider prof.dr J.W. Groothoff, mede onder begeleiding van prof.dr J.J.L.M. Bierens van de Vrije Universiteit in Amsterdam, heeft de heer A.M. Venema een inventarisatie gemaakt van de omstandigheden die tot een redding van een bijna-verdrinking leidden. Deze inventarisatie zal de basis worden van een nieuw redding aangifte formulier van de Maatschappij. Verdrinking Het bewustzijn in Nederland en ook daarbuiten is groeiende dat veel verdrinkingen kunnen worden voorkomen. De Maatschappij juicht deze ontwikkeling toe en zij zal blijven bevorderen dat dit bewustzijn verder wordt vergroot. De Maatschappij propageert in dit verband bijvoorbeeld de installatie in openbare 3

6 zwembaden van automatische systemen die drenkelingen detecteren en zwembadpersoneel alarmeren. Het eindverslag van het door de Maatschappij in de RAI geïnitieerde World Congress on Drowning, dat van 26 tot 29 juni 2002 plaatsvond, is opgenomen in het Handbook on Drowning dat wereldwijd bij de reguliere boekhandel verkrijgbaar is. Aanbevelingen Van het document Final recommendations of the World Congress on Drowning volgt hier een beknopt resumé. Er is een nieuwe definitie van verdrinking nodig, met name ten behoeve van een juiste registratie van verdrinkingsongevallen; de registratie moet beter en internationaal worden opgezet. Vooral is op dit vlak aandacht nodig voor verdrinking in ontwikkelings landen. (Tijdens het congres is een voorlopige definitie geformuleerd) Rapportage van verdrinkingsgevallen moet uniform zijn. Beleid en samenwerking is nodig op het gebied van preventie. Iedereen moet leren zwemmen. Dit geldt in het bijzonder voor politieagenten en brandweerlieden. Reddingstechnieken moeten worden onderworpen aan onderzoek. Iedereen die zich beroepshalve in de buurt van water bevindt, moet reanimatietechnieken leren. Voor behandeling van ernstige verdrinkingsgevallen dienen onder zoek en opleiding nader te worden gespecialiseerd. Dit geldt ook voor ziekenhuisopnames, bijvoorbeeld voor het aandachts gebied van patiënten met hersenbeschadiging ten gevolge van verdrinking. Het dragen van de juiste, tevens isolerende, overlevingsvesten moet worden bevorderd. De veiligheid van duiker-vissers en van recreatie-duikers vraagt meer aandacht. Aan de bewaking van stranden is nog veel te verbeteren, zoals eenheid van borden en signalen, risicoanalyse van stranden, verbetering van surveillancetechnieken, eenheid van trainingprogramma s van strandwachten. Verdere technische ontwikkeling is nodig van reddingsboten, die op specifieke taken en werkomstandigheden zijn afgestemd. De juridische implicaties van verdrinkingsongelukken en de aansprakelijkheid van redders moeten helder worden Ontruimingsplannen van grote passagiersschepen moeten gekeurd worden 4

7 Deze aanbevelingen, en hun implementatie, behoeven de volle ondersteuning van de overheid en organisaties en instellingen (zowel nationaal als internationaal) en van verantwoordelijke individuen. De resultaten van het onderzoek en de aanbevelingen worden op continue basis onder de aandacht gebracht van de verschillende instellingen die wereldwijd verantwoordelijk zijn voor de preventie, redding, medische behandeling en nazorg van verdrinking. Met deze organisaties zal in de komende jaren contact worden onderhouden teneinde na te gaan of en hoe zij vorderingen hebben kunnen maken met de implementatie. Aan de hand daarvan zal vastgesteld worden hoe vervolgacties kunnen worden ondernomen en welke initiatieven daartoe kunnen worden genomen Nieuw initiatief: Legpenning van de Maatschappij tot Redding van Drenkelingen Naast de bekroning van reddingsgevallen met een gouden, zilveren of bronzen medaille, wil de Maatschappij personen onderscheiden die zich op een uitzonderlijke wijze hebben ingezet voor het lot van drenkelingen. Hieronder wordt verstaan al hetgeen kan strekken tot voorkoming en behandeling van verdrinking, en tot ontwikkeling van het reddingwezen voor zover dit op het redden van drenkelingen in de ruimste zin betrekking heeft. De onderscheiding, waarvoor een breed internationaal draagvlak wordt beoogd, zal tenminste eens in de vijf jaar worden toegekend te beginnen in De onderscheiding bestaat uit een legpenning van de Maatschappij en een oorkonde. De ene zijde van de penning verbeeldt een drenkeling die in kolkend water wordt mee gesleept; de andere zijde laat de redder zien die de drenkeling meevoert. 5

8 Kandidaten voor de legpenning kunnen bij de Maatschappij schriftelijk gemotiveerd worden voorgedragen. De voordracht zal door de Commissie van Advies van de Maatschappij van een pre-advies worden voorzien. De onderscheiding wordt uitgereikt in een openbare bijeenkomst die door het bestuur van de Maatschappij wordt bijeengeroepen. Aan de ontvanger van de onderscheiding zal in voorkomende gevallen, worden gevraagd een lezing te geven over zijn of haar activiteiten in het reddingwezen. In deze bijeenkomst zal de Maatschappij het veld van het reddingwezen in brede zin betrekken. Reddingsmuseum Dorus Rijkers in Den Helder Een gedeelte van de collectie van de Maatschappij bestaande uit historische reanimatie apparatuur uit de 18de en 19de eeuw, zoals klisteerapparaten en elektriseermachines voor elektroshocktherapie, werd aan het Dorus Rijkers Museum in bruikleen afgestaan. Het museum heeft daarvoor een aparte vitrine ingericht, waarin de evolutie van het reanimeren wordt belicht. Tevens werd in de loop van 2006 extra aandacht gegeven aan de reddingen die door de Maatschappij werden bekroond. 6

9 Bekroonde reddingen 2006 Dossier 6890 Op 20 mei 2005 schiet de voet van de 87-jarige heer H. Arkesteijn van het koppelings pedaal af en belandt hij met zijn auto achterwaarts in het water van de Boomsluiterskade. De 32-jarige heer F. Velthuizen en de 52-jarige heer B.J. Charite twijfelen geen moment en springen in het water. De drenkeling wordt via het raampje uit zijn nog drijvende auto geholpen en op de kant gehesen. Meteen daarna zinkt de auto. Het slacht offer komt met de schrik vrij. De Maatschappij bekroont deze doortastende redding met een bronzen medaille. Dossier 6891 Op 6 juni 2006 rijdt de 26-jarige mevrouw N.N. samen met haar baby met haar auto door onbekende oorzaak het water in van de sloot langs de N469 tussen Leidseveen en Zoetermeer. De 46-jarige heer J. van de Heijden uit Den Haag ziet het gebeuren, stopt zijn auto en gaat te water. De deuren van de in de modder wegzinkende auto kunnen niet open, maar gelukkig kan de bestuurster haar baby door het schuifdak aan de heer Van de Heijden geven en daarna met diens hulp zelf door het dak ontsnappen. De Maatschappij bekroont deze doortastende redding met een bronzen medaille. Dossier 6892 Op 9 februari 2005 belandt een onbekend persoon met zijn auto in de vaart tussen Appelscha en Oosterwolde. De vaart is met ijs bedekt. Omstanders zien dat de auto even in het ontstane wak blijft drijven en daarna langzaam zinkt. De heer H. Beuker passeert op het moment dat de auto nog in het water drijft, hij stopt en gaat vervolgens zonder aarzeling te water. Hij opent de deur en trekt bestuurder eruit. Met hulp van omstanders worden drenkeling en redder op het droge getrokken. De Maatschappij bekroont deze redding met een bronzen medaille. Dossier 6893 Op 23 september 2005 in het Park Noordhoekse Wiel in Papendrecht raakt de 2-jarige Enrique Groeneveld bij het spelen met een bal te water. Mevrouw Y. van Leen Dol laat op dat moment haar honden uit. Zij ziet het kind in het water liggen en springt meteen het water in om het eruit te halen. Na de redding overhandigt zij het kind aan de moeder die het al liep te zoeken. Het 7

10 bestuur van de Maatschappij bekroont deze doortastend uitgevoerde redding met een oorkonde. Dossier 6894 Op 16 november 2005 rijdt de 50-jarige automobiliste mevrouw A. Lauwers uit België door onbekende oorzaak op de Kempenweg de Zuid-Willemsvaart in. De heer G.J.B. Aalbers hoort vanuit zijn graafmachine een plons, vervolgens getoeter en geschreeuw en hij gaat kijken. Hij ziet dat het slachtoffer al uit de auto is geklommen en half op het portier en half op het dak van haar auto zit. De heer Aalbers en een paar collega s gooien haar een touw toe, maar het slacht offer krijgt het niet te pakken. De auto zinkt intussen vervaarlijk dieper. De heer Aalbers bedenkt zich niet, trekt zijn overall en schoenen uit en springt het koude kanaal in. Omdat het slacht offer door de kou niet meer kan zwemmen, sleept hij haar naar de kant. De Maatschappij bekroont deze doortastende redding met een bronzen medaille. Dossier 6895 Op 14 december 2005 rijdt de 43-jarige heer W. Dijkhof met zijn 13-jarige zoon Richard in Heerde over de Kanaaldijk en komt in botsing met een - van rechts komende - auto. Daardoor glijdt de heer Dijkhof het water in. Op dat moment rijdt de 47-jarige heer B. van Werven op zijn fiets in de buurt. Hij hoort de knal van de botsing en ziet de auto het water in verdwijnen. Ook de 50-jarige heer C.H. Hanekamp hoort vanuit zijn huis de klap. Hij ziet slechts één auto en realiseert zich dat de andere in het water moet liggen. Zowel de heer Van Werven als de heer Hanekamp gaat onmiddellijk het water in. Het portier van de auto kan niet meteen worden geopend. De heren kantelen de auto waardoor het rechter portier geopend kan worden en zij trekken de jongen uit de auto. Vader Dijkhof zit echter nog onder water in de auto, buiten bewustzijn. De eerste pogingen om hem eruit te halen falen. Daarop komt een van de omstanders met een life hammer waarmee de rechter achter zijruit wordt ingeslagen. Met moeite krijgen ze vader Dijkhof half uit de auto, net voldoende voor de heer Van Werven om mond-op-mondbeademing toe te passen. Wanneer de levensgeesten weerkeren wordt de heer Dijkhof nog steeds bewusteloos - met behulp van een hijskraan geheel uit zijn voertuig getakeld. De Maatschappij bekroont deze redding met zilveren medailles voor de heren Van Werven en Hanekamp. 8

11 Dossier 6896 Op 30 december 2005 rijdt mevrouw D. de Groot van Snellen met haar auto over de Kerkdijk in Tienhoven en belandt na een slip in het water van de Nedereindsevaart. Verscheidene voorbijgangers stoppen en bieden hulp, onder wie de heren F. Darricarrere en S. Bley. Zij springen meteen het water in en proberen vruchteloos het portier te openen. Het slachtoffer geeft aan alleen in de auto te zitten. De auto zinkt steeds verder en het slachtoffer verdwijnt onder water. Zij verliest het bewustzijn. Met een hamer wordt onder water een zijruit ingeslagen waardoor de bewusteloze vrouw uit de auto worden gehaald. De redders reanimeren mevrouw De Groot. De Maatschappij bekroont deze redding met zilveren medailles voor de heren Darricarrere en Bley. Dossier 6897 In Heeg, gemeente Wymbritseradiel, raakt in de nacht van 5 februari 2006 mevrouw V. met haar fiets te water. De heer M. Langeland rijdt langs, hoort de plons, springt het water in en redt de drenkeling. De redder en de drenkelinge mogen in de auto van de politie weer op temperatuur komen. De Maatschappij bekroont deze redding met een zilveren medaille. Dossier 6899 Op 25 januari 2006 lopen twee 14-jarige jongens, Antoon J. Edam en Dennis de Kinkelder, tijdens een schoolpauze van het Candea College over het ijs van een vijver in het Horsterpark in Duiven. Wanneer ze door het ijs zakken en om hulp roepen doen tientallen omstanders niets. De 25-jarige heer R. Kooij komt toevallig langs en aarzelt niet. Hij loopt over het krakende ijs en kan Antoon uit het wak trekken. Dennis is intussen zo ver verkleumd dat hij niet naar de rand van het wak kan komen. Hij dreigt te verdrinken. De heer Kooij gaat te water en weet Dennis uit het wak op het ijs te krijgen. Omdat de ouders van de jongens niet thuis zijn, worden de jongens in het ketelhok van de school opgewarmd met een kop soep. De Maatschappij bekroont deze redding door de heer Kooij met een zilveren medaille. Dossier 6900 Wanneer op 1 maart 2006 in Oudega in de gemeente Smallingerland het 5-jarige zusje van de 2,5 jaar oude Fardou Cruiming in haar eentje thuiskomt, gaat haar moeder onmiddellijk zoeken. Zij vindt haar dochtertje in een sloot en samen met de 37-jarige heer G. van der Heide haalt zij het meisje uit het 9

12 water. De heer Van der Heide begint met reanimatie. De later gearriveerde verpleegkundige mevrouw M.W. de Boer uit Oudega en huisarts F.G. de Boer uit Opeinde nemen de reanimatie van hem over totdat ambulance en traumahelikopter arriveren. Het kind is in kritieke toestand aanvankelijk naar het MCL in Leeuwarden gebracht en in tweede instantie naar UMCG in Groningen. Het bestuur van de Maatschappij bekroont de redding door de heer Van der Heide met een bronzen medaille en de latere reanimatie ondersteuning door de heer De Boer en Mevrouw De Boer met een oorkonde. Dossier 6901 Op 29 januari 2006 zakt in Bunschoten de 9-jarige Roelie Jelier door het ijs van de vijver bij de Immanuelkerk. Walther Koelewijn probeert haar op de kant te trekken, maar belandt daarbij zelf in het water. Hijzelf kan weer op het ijs klauteren, maar Roelie slaagt daar niet in. Een reddingpoging van Remco de Ruiter mislukt evenzeer en hij belandt eveneens in het ijskoude water. Intussen staan er vele toeschouwers langs het ijs zonder actie te ondernemen. Roelie schreeuwt hard om hulp en de net voorbij fietsende 35-jarige heer J.W.F. Pruijs gaat het water in en brengt Roelie en Remco aan de kant. Het bestuur van de Maatschappij bekroont deze redding met een bronzen medaille voor de heer Pruijs vanwege diens moedige optreden in ijskoud water. Dossier 6902 Om onbekende reden raakt op 16 oktober 2006 de 2,5 jaar oude Dunkin S. te water tijdens een verblijf bij zijn grootmoeder. Hij wordt gered door de heer S. Davarci, die in de spiegel van zijn auto eerst een kind in z n eentje ziet bij het water onder aan een dijk in Maaswijk in de gemeente Spijkenisse, en enkele seconden later is het kind uit zijn blikveld verdwenen is. De heer Davarci besluit te stoppen, gaat kijken, ziet het kind in het water liggen en springt het water in. Hij haalt het kind op het droge en brengt het naar de grootouders. Later blijkt dat een van de kinderen van de grootouders, een tante van Dunkin, ook op 2,5-jarige leeftijd verdronken is. Omdat de grootouders met het idee leven dat ze bijna door hun schuld weer betrokken waren geraakt bij een familiedrama, hebben ze de gemeente verzocht geen ruchtbaarheid te geven aan dit ongeval. De Maatschappij heeft deze redding bekroond met een bronzen medaille, die door de gemeente discreet is uitgereikt. 10

13 Dossier 6903 Op de ochtend van 29 januari 2006 is het spiegelglad op de Westersingel in Leeuwarden waardoor er voortdurend ketting botsingen plaatsvinden. Vele fietsers en voetgangers komen ten val. Twee brigadiers besluiten de singel af te sluiten voor verkeer. Een terreinwagen komt te snel aanrijden, raakt in een slip, en komt in de singel terecht, waar het voertuig vrijwel onmiddellijk onder water verdwijnt. De 56-jarige bestuurder, de heer P. van Geffen, kan op eigen kracht niet uit de auto komen. Brigadier C. Bruinsma, 43 jaar, gaat het water in en duikt naar de bodem van de singel waarop de auto ligt. Op de tast kan hij de bestuurder niet vinden, maar weer boven water gekomen ziet hij de drenkeling van de kant weg zwemmen. Brigadier Bruinsma zwemt achter de man aan. Hij achterhaalt hem en gezamenlijk zwemmen ze naar de kant, waar collega brigadier T. Reitsma beiden aan de kant helpt. De drenkeling is naar het ziekenhuis gebracht. Brigadier Bruinsma kan bij omwonenden terecht voor een warme douche. Deze moedige redding, die door brigadier Bruinsma in de uitoefening van zijn dienst werd uitgevoerd, wordt door de Maatschappij bekroond met een oorkonde. Dossier 6904 Op 28 oktober 2006 rijdt de 5-jarige Geert Bos met een fietsje het water in van de Ringaert te Sint Johannesga, gemeente Skarsterlan. De buurvrouw, mevrouw L. Visser, ziet hem kopje onder gaan. Geert rijdt op het fietsje van de dochter van mevrouw Visser. Mevrouw Visser sprint het huis uit en springt het water in en redt het jongetje. Geert zat al wel op zwemles, maar door de zware kleren raakt hij toch in nood. De Maatschappij bekroont deze doortastende redding van mevrouw Visser met een oorkonde. Dossier 6905 Op 13 februari 2006 krijgt de bijna 60-jarige heer B. Zoomers een hartstilstand tijdens recreatief zwemmen in zwembad De Schaeck te Twello. Staande op de bodem in ondiep water valt het slachtoffer tegen iemand aan. De aanwezigen reageren adequaat door hem op te vangen en op het droge te helepen. Twee medewerksters van het zwembad, M. Tiemens en E. Wolbrink, brengen het hart weer op gang met de AED (automatische elektronische defibrillator). Eén stroomstoot blijkt voldoende. De Maatschappij complimenteert de beide dames met de succesvolle reanimatie. Daarnaast spreekt het bestuur van de Maatschappij zijn waardering uit over de aanwezigheid van een AED in het zwembad. De defibrillator blijkt een cadeau te zijn van Zorgverzekeraar Salland. 11

14 dossier 6906 Op 12 maart 2006 fietst de 20-jarige heer H.K.T.J.W. Strengers in Kampen over het fietspad tussen het Van Gelder plantsoen en de Elzenstraat. Bij de Marnixschool ziet hij langs het pad de 53-jarige heer L.C. Schouten ca. 2 meter van de kant in het water van de vijver zitten. Alleen het bovenlichaam is nog zichtbaar. De heer Schouten zit wat wezenloos voor zich uit te staren en prikt met een witte blindenstok in het water. De heer Strengers ziet verderop de 60-jarige heer H.J. van Warven lopen en samen halen ze de man uit het water. De inmiddels gearriveerde politie zorgt dat de heer Schouten thuis weer opwarmt. De Maatschappij complimenteert de beide redders schriftelijk met het door hen getoonde initiatief. dossier 6907 De heren N.S. Mathlener en J.J.C. Brouwers schaatsen in Meppel op de vijver van het Wilhelminapark. Een grootvader, de heer Ebbinge, zakt bij een wak door het ijs en met hem zijn twee kleinzoons van 2 en 3 jaar oud, die op een slee zitten. De heer Brouwers schaatst het wak in en duwt de grootvader en zijn kleinkinderen het wak uit, en de heer Mathlener - op zijn buik liggend - trekt ze verder het ijs op. De kleine kinderen zijn erg geschrokken en de heer Ebbinge is in een shock. Het bestuur van de Maatschappij beloont de heren Mathlener en Brouwers met een bronzen medaille. dossier 6908 Op 26 januari 2006 raakt door plotseling optredende gladheid de 41-jarige heer A.D. Schumm met zijn auto op de A37 in Hoogeveen in een slip en komt op de kop in een vijver terecht. De heer R. Schievink ziet het gebeuren en zet direct zijn vrachtwagen stil op de vluchtstrook. Hij probeert met een spanband de auto uit het water te trekken. Omdat de band knapt, mislukt deze reddingpoging. Inmiddels zijn er nog twee redders ter plaatse gekomen: de heren B. de Vries en S.J. van Hootegem. Zij trachten de auto te kantelen door er op te gaan staan. Dat lukt slechts ten dele en de auto ligt dan op de rechter kant terwijl het slachtoffer er half uithangt. De drie mannen gaan daarop het water in om hem uit zijn benarde positie te bevrijden. Het slachtoffer wordt aan wal gebracht, maar geeft geen teken van leven. Wanneer het slachtoffer na enige tijd beweegt, begint men met reanimeren. Later wordt de reanimatie overgenomen door ambulance personeel. Wegens deze moedige redding bekroont de Maatschappij de redders met een zilveren medaille. 12

15 dossier 6909 Op 23 maart 2006 rijden drie onbekend gebleven jongens over de volle breedte van het fietspad tussen Woerden en Nieuwerbrug de 76-jarige mevrouw Van Dijk tegemoet. Mevrouw Van Dijk krijgt een duw en belandt met fiets en al in de Oude Rijn bij Barwoutswaarder. Zij zwemt naar de kant, maar zij kan de steile oever niet opkomen. Zij roept om bijstand en de 17-jarige Jurjan Kleinloog en Maikel Sluijk en een onbekend gebleven dame schieten haar te hulp en hijsen haar op de kant. De beide jongens worden voor deze redding door de Maatschappij bekroond met een oorkonde. dossier 6910 Op 8 juni 2006 gaat de 82-jarige heer F.M.W.A. de Groot met zijn scootmobiel kopje onder nabij het winkelcentrum Penningkruid in Kampen. Hij kan zichzelf niet redden. De 15-jarige Kevin Zomerdijk en de 14-jarige Niels Schade zien het gebeuren, aarzelen geen moment en springen hem na en helpen de drenkeling op de kant. De Maatschappij bekroont beide redders met een oorkonde. dossier 6911 Op 16 juli 2006 zien de 8-jarige Joël Splinter en zijn 9-jarige zusje Barbera een meisje drijven in de Zeegerplas in Alphen a/d Rijn met haar hoofd naar beneden. Joël gaat zijn vader halen omdat het hem en zijn zusje niet lukt het meisje aan de kant te krijgen. Vader Splinter ziet vanaf de kant een broekje boven water uitsteken en roept naar mensen in de nabijheid om het kind te pakken: niemand onderneemt enige actie. Hij gaat intussen zelf naar het kind en brengt de 5-jarige Nisrine Layachi op het droge. Hij en zijn echtgenote, mevrouw S.A. Splinter Oostra, reanimeren Nisrine. De Maatschappij bekroont deze doortastende redding met een bronzen medaille voor de hele familie Splinter en de kinderen kregen daarnaast nog een cadeau. dossier 6912 Op 13 juli 2006 bezoekt mevrouw J. Douma haar ouders in Alkmaar. Ze hoort op een gegeven moment gegil uit de tuin van de buren. Het blijkt de oppas van een 1-jarig jongetje te zijn, die merkt dat haar pupil bijna verdrinkt in een zwembadje. Hij is al blauw aangelopen. Mevrouw Douma legt het slachtoffertje op zijn zij, instrueert de oppas de ambulance te bellen en begint te reanimeren. Zijn hartslag komt op gang en er komt een golf water naar buiten. De 13

16 ambulance vervoert het jongetje naar het ziekenhuis. De redster is werkzaam op de hartafdeling van het Medisch Centrum Alkmaar. De Maatschappij heeft de redster schriftelijk laten weten dat haar doortastende optreden een voorbeeld voor anderen was. Dossier 6913 Op 23 juli 2006 werd een buitengewone redding uitgevoerd op het strand bij Domburg tussen Zoutelande en Westkapelle. Twee Duitse toeristen, vader en ca 10-jarige zoon, waren gaan zwemmen iets voorbij de paalhoofden bij Westkapelle en kwamen door de sterke stroming, de harde wind en de onrustige zee in moeilijkheden en riepen om hulp. Een onbekend gebleven man wilde naar hun toe zwemmen, maar keerde uitgeput terug vanwege de onstuimige omstandigheden. Toen de 42-jarige heer M. Buijs en de 36-jarige heer M. Versteeg dat zagen aarzelden ze geen moment en doken de zee in. Ze bereikten de beide drenkelingen; de heer Buijs nam het jongetje op de rug en de heer Versteeg hield zich bezig met het motiveren en boven water houden van de vader. Intussen was door omstanders de reddingspost van de Stichting Strandexploitatie Walcheren gealarmeerd en die kwamen met een boot de redders te hulp. De redders moesten een uur lang bijkomen toen ze weer op het strand waren. De identiteit van de twee geredde Duitse drenkelingen is onbekend gebleven. Het bestuur van de Maatschappij heeft de beide redders beloond met een gouden medaille voor de door hen met gevaar voor eigen leven uitgevoerde redding. Dossier 6914 Op 25 juli 2006 ontsnapte de 3-jarige Gracelyn Sesay aan de aandacht van haar moeder en kwam in het water terecht van de recreatieplas aan de Baanhoekseweg in Dordrecht. Ze werd op haar buik drijvend door mevrouw A. Roodzant ontdekt, die haar meteen uit water haalde. Op de kant werd Gracelyn gereanimeerd door de heer J.J. Stender en door verpleegkundige mevrouw F.G. Frank. Het stichtingbestuur bekroontde redding door mevrouw Roodzant met een bronzen medaille, terwijl daarnaast de waardering van het bestuur voor beide reanimators per brief tot uitdrukking werd gebracht. 14

17 Dossier 6915 Op 26 juli 2006 wordt in Staphorst door snel ingrijpen van mevrouw I. den Toom en de heer A. Vrielink het leven van de 5-jarige Jacob H. Mussche gered. Jacob is met zijn zusje al spelend midden in de recreatie vijver aan de Vijverweg terecht gekomen en verdwijnt kopje onder. Zijn zusje slaat alarm, waarop de heer Vrielink hem onder water opspoort en aan land brengt. Mevrouw Den Toom reanimeert Jacob. Het slachtoffer wordt naar het ziekenhuis overgebracht en herstelt volledig. De Maatschappij bekroont deze redding met bronzen medailles voor beide redders. Dossier 6916 Op 6 juli 2006 wordt de 10-jarige Damian Kerriage onwel vermoedelijk door een epilepsieaanval en belandt op de bodem van het zwembad Splesj in Hoeven. Gelukkig ziet de heer M.W.J. Koevoets dat Damian bewegingloos op de bodem ligt en springt meteen het water in. Eerst controleert de heer Koevoets of Damian niet aan het spelen is, maar als het slachtoffer niet reageert, brengt hij hem snel naar de oppervlakte. De geredde jongen brengt een nacht in het ziekenhuis door. Het bestuur van de Maatschappij bekroont de redding door de heer Koevoets met een bronzen medaille wegens zijn doortastende optreden. Daarnaast krijgt de directie van het zwembad het dringende advies van de Maatschappij om elektronische onderwater detectieapparatuur te installeren teneinde dergelijke calamiteiten in een vroeg stadium te kunnen signaleren. 15

18 Dossier 6917 Op 21 augustus 2005 varen de 39-jarige heer C.G.C. Jeurninck en mevrouw C.W.A. Rientjes van der Horst in een bootje in de jachthaven van Neer waar zij een waterski- en bootshow bezoeken. Zij leggen aan en bij het uitstappen glijdt de heer Jeurninck uit, valt met zijn hoofd op de rand van de boot en tuimelt in het water. Mevrouw Rientjes hoort wel een plons, maar ziet het niet gebeuren. Zij reageert aanvankelijk niet omdat zij denkt dat de heer Jeurninck zelf het water is ingesprongen. Maar als zij twee tellen later zijn hoofd niet ziet en er luchtbellen naar boven komen, springt zij het water in om het slachtoffer te zoeken. Zij houdt hem boven water en tracht met hem aan de kant te komen. Haar echtgenoot, de heer M. Rientjes vaart op dat moment ook in de haven in een andere boot samen met mevrouw H. Segers Vaes. Zij horen het hulpgeroep van mevrouw Rientjes en de heer Rientjes helpt het bewusteloze slachtoffer op het droge te krijgen. Het slachtoffer verblijft enige tijd in het ziekenhuis. De Maatschappij bekroont deze redding met een bronzen medaille voor mevrouw Rientjes van der Horst. Dossier 6918 Op 19 juni 2006 rijdt de heer 73-jarige heer J. Knol met zijn scootmobiel over het Juisterpad in Loppersum en moet uitwijken voor het echtpaar Meruma dat hem op de fiets tegemoetkomt. Bij zijn poging weer op het fietspad te komen, glijdt hij met zijn driewieler de sloot in. Daarbij raakt de heer Knol bekneld onder de scootmobiel en hij kan zich niet bevrijden. De heer en mevrouw Meruma horen een schreeuw en keren meteen om, om hulp te verlenen. Ze kunnen echter weinig doen: het slachtoffer ligt op zijn zij in de sloot met het hoofd op het droge. Na enige tijd komen ambulance, de Lopster brandweer, de duikploeg van de Delfzijlster brandweer en de traumahelikopter ter plaatse. Het slachtoffer wordt met onder koelings verschijnselen naar het ziekenhuis overgebracht en is snel weer de oude. Het bestuur van de Maatschappij sprak per brief haar waardering uit voor de adequate hulpverlening. Dossier 6919 Op 12 augustus 2006 is de heer P.J. van Diepen getuige van een ongeval in de gemeente Beemster, waarbij de 36-jarige heer H.L. Hartog met zijn auto ondersteboven in de oostelijke sloot langs de Middenweg terechtkomt. De auto zinkt snel en de heer Van Diepen - die direct het water in was gesprongen - kan nog net het slachtoffer aan zijn benen door het raam van het rechterportier naar buiten trekken. Het slachtoffer maakt het goed en hoeft niet te worden 16

19 gereanimeerd. Het bestuur van de Maatschappij bekroont deze redding van de heer Van Diepen met een bronzen medaille. Dossier 6920 Op 26 maart 2006 maakt de 81-jarige mevrouw A.J.A.N. Ketelaars voor het eerst een rit met haar scootmobiel. Haar vriendin, de 82-jarige mevrouw M.A. van Reeden, rijdt op de fiets naast haar. Door onervarenheid komt mevrouw Ketelaars in de berm terecht en rijdt vervolgens het talud af het water in. Zij komt vast te zitten onder haar scootmobiel. Mevrouw Van Reeden aarzelt geen moment, gaat het water in en houdt het hoofd van haar vriendin boven water. Kort daarna komt de heer R. Slijkerman - en even later ook P.M.K. Knist - te hulp. Zij slagen er tenslotte in om gedrieën het slachtoffer gedeeltelijk uit het water te krijgen. Daarna slaagt de brandweer er in om mevrouw Ketelaars geheel op het droge te krijgen. De Maatschappij beloont de betrokken redders met een oorkonde. Dossier 6921 Op 15 oktober 2006 komen mevrouw R. Misset uit Goor en de heer A.W.S. Landeweer uit Gronau, Duitsland, met hun auto in de berm terecht van de Holtdijk in Goor. Zij geraken met de auto onderste boven in het water van de beek die langs de Holtdijk loopt. De 17-jarige Wesley Voortman rijdt op dat moment voorbij op zijn bromfiets en ziet het ongeluk gebeuren. Hij springt het water in en kan met een uiterste krachtinspanning de achterkant van de auto boven water houden zodat de inzittenden door langs de achterklep de auto kunnen verlaten. Door Wesley s doortastende optreden heeft hij weten te voorkomen dat er slachtoffers vallen. Het bestuur van de Maatschappij bekroont deze redding met een zilveren medaille. Dossier 6922 Op 7 september 2006 wijkt de 76-jarige heer A. t Jong met zijn scootmobiel uit voor een tegenligger op de Molendijk in Numansdorp in de gemeente Cromstrijen. Daardoor komt de heer t Jong op het talud terecht en rijdt de vier meter lager liggende sloot in. De heren P.J. de Ruiter en T. Heijmans zien het gebeuren, springen hem na en kunnen de drenkeling mét scootmobiel boven water houden totdat de brandweer arriveert. De Maatschappij spreekt brief haar waardering uit voor de actie van de beide redders. 17

20 Dossier 6923 Op 1 augustus 2006 raakt de heer Y. Unal door onbekende oorzaak met zijn auto in het water van het Apeldoorn-Dierens kanaal bij Laag Soeren. Mevrouw L. Sipman en de heren I. van Dulken, A. Immerzeel en P. van Dulken horen het ongeval gebeuren, gaan het water in, maar kunnen pas na een minuut of tien de auto lokaliseren. Zij halen het slachtoffer eruit, brengen het naar de kant en proberen hem te reanimeren. Later in het ziekenhuis wordt vastgesteld dat het slachtoffer door verdrinking is overleden. De Maatschappij heeft aan de redders per brief laten weten hoezeer zij de reddingspoging waardeert. 18

21 Bekroning Reddingsgevallen worden aan de Maatschappij bekend door speurwerk in de dagbladen en door spontane meldingen. Elke melding is welkom! Na ontvangst van een melding wordt de burgemeester en/of de politie om nadere gegevens gevraagd, waarna het bestuur een bekroning kan toekennen. Na een toekenning wordt de burgemeester gevraagd de bekroning namens de Maatschappij uit te reiken. Tussentijds wordt aan gemeenten gevraagd de spelling van de namen van de redders te verifiëren. De uitreikingen zijn bijzondere bijeenkomsten, met familie en verwanten van redder(s) en geredde(n) en vaak de politie en anderen, die tijdens de redding assistentie verleenden. De plaatselijke pers wordt steeds uitgenodigd. In het overzicht van de bekroonde reddingen van 2006 zijn foto s van enkele uitreikingen opgenomen. In 2006 kwamen 75 meldingen binnen, waarvan bijna de helft konden worden bekroond met een medaille, een oorkonde of een waarderend schrijven. De Maatschappij is een ieder erkentelijk, die informatie verschafte en zo bijdroeg aan de mogelijkheid een bekroning toe te kennen. De medaille is in het jaar van oprichting van de Maatschappij in 1767 ontworpen door J.G. Holtzhey en is de oudste medaille in Nederland die nog steeds wordt geslagen en toegekend. Aan de ene zijde wordt afgebeeld hoe De Menslievendheid, voorgesteld door een vrouw, de drenkeling beschermt tegen de hem bedreigende Dood. Het Latijnse randschrift REDDITUR HIC ENECTUS AQUIS PATRI AEQUE SUISQUE betekent In het water gesmoord wordt hij aan het vaderland en de zijnen teruggegeven. Aan de andere zijde is binnen de lauwerkrans plaats voor de gravering. Het Latijnse randschrift aan deze zijde OB SERVATUM CIVEM EX DONO SOCIET. AMSTELAED. CIDIDCCLXVII betekent Tot beloning voor het redden van een burger, geschonken door de Amsterdamse Maatschappij opgericht in

22 De medaille wordt toegekend voor respectievelijk: de inspanning waaraan voor een belangrijk deel de redding en/of de opwekking der levensgeesten van een geredde te danken zijn (brons). de redding die op een moedige en verdienstelijke wijze en/of de opwekking der levensgeesten die op verdienstelijke wijze plaatsvond (zilver). de redding die met gevaar voor eigen leven en/of de opwekking der levensgeesten die op zeer verdienstelijke wijze plaatsvond (goud). 20

23 Voorlichting Voorlichting is het belangrijkste middel van de Maatschappij om haar doelstelling te verwezenlijken: de beperking van de nadelige gevolgen van verdrinking. Daarin begrepen is de voorlichting over de resultaten van de andere activiteiten, zoals onderzoek en bekroning. Het liefst zou de Maatschappij met deze voorlichting het publiek bereiken, dat op korte of langere termijn geconfronteerd kan worden met een verdrinkingsongeval, zodat het in staat is op de juiste wijze te handelen. Dit is uiteraard onmogelijk omdat niet van tevoren is vast te stellen waar en wanneer een ongeluk zal plaatsvinden en wie er dan toevallig langskomt. Daarom richt de Maatschappij zich op tussenpersonen, die de informatie kunnen doorgeven en uitdragen, zoals gemeentebesturen en burgemeesters, en op hulpverleningsdiensten zoals politie en brandweer, docenten, beheerders en besturen van watersportverenigingen en zwembaden. Bekroningen De bekroningen zijn er uiteraard om de redders te eren. Van de uitreiking gaat een voorlichtende werking uit, des te meer naarmate er bekendheid aan wordt gegeven. Daarom stelt de Maatschappij het op prijs indien de burgemeester de uitreiking wil verzorgen in aanwezigheid van familie, vrienden en de lokale pers. Er zijn talloze krantenartikelen over uitreikingen, die hun uitwerking qua beeldvorming in de regio niet hebben gemist. De Maatschappij streeft ernaar zo veel mogelijk uitreikingen met een vertegenwoordiger van het bestuur bij te wonen. Website Doel en activiteiten van de Maatschappij worden in het kort op de website vermeld. Gevallen van redding kunnen via de website worden doorgegeven; ook kunnen de details van het verloop van de redding op een vragenformulier worden ingevuld en online ingediend. De Maatschappij doet op de website verslag van recente bekroningen. 21

24 Instellingen actief op het terrein van preventie, redden, eerste hulp en bekroning Maatschappij tot Redding van Drenkelingen Rokin 114 B, 1012 LB Amsterdam Tel , fax Websites: en De Maatschappij houdt zich steeds aanbevolen over reddingen te worden geïnformeerd. Twee organisaties die zich eveneens bezighouden met het lot van drenkelingen: Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij KNRM De KNRM is een professionele organisatie met moderne reddingboten, die vanaf onze kust schepen te hulp schiet, die op de Noordzee, Waddenzee en IJsselmeer in problemen zijn geraakt. Men beschikt over een aantal daartoe ingerichte reddingsstations. Men kan donateur of lid worden. En er is plaats voor vrijwilligers en opstappers op de boten. Adres: Postbus 434, 1970 AK IJmuiden; Bezoekadres: Haringkade 2 Tel knrm@knrm.nl. Website: Reddingsbrigades Nederland KNBRD Reddingsbrigades Nederland is de koepelorganisatie van de vele zelfstandige lokale redding brigades in het gehele land, die o.a. onderricht organiseren in zwem mend redden, bewakings diensten verrichten aan stranden, en reddingsoperaties uitvoeren aan stranden en in overstroom de gebieden. Wie zich wil aansluiten bij een reddingsbrigade, kan daarvoor de Gouden Gids en/of het telefoonboek raadplegen of schrijven of bellen naar: Dokweg 149, 1976 CA IJmuiden Tel postmaster@redned.nl. Website: 22

25 Overige instellingen die actief zijn op het terrein van preventie, redden, eerste hulp en bekroning: Het Oranje Kruis Het Oranje Kruis bewaakt namens de overheid de eenheid en kwaliteit van de opleiding tot het eenheidsdiploma EHBO en de afgeleide certificaten. Zij doet dit door het vaststellen van de leerstof, het afnemen van de examens en het uitgeven van diploma s. De opleidingen worden verzorgd door EHBOorganisaties, afdelingen van het Nederlandse Rode Kruis en door commerciële opleidingsinstituten. Het Oranje Kruis werkt samen met alle instellingen die zich bezighouden met pre-professionele hulpverlening en eerste hulp bij ongelukken, waartoe ook reanimatie behoort. Zij kan een geïnteresseerde naar de geëigende EHBO-vereniging doorverwijzen, of naar de plaatselijke afdeling van de Hartstichting, waar men onderricht in eerste hulp en reanimatie kan krijgen. Postbus 16462, 2500 BL Den Haag Tel Website: Stichting Carnegie Heldenfonds Deze stichting bekroont mensen die anderen gered hebben met gevaar voor eigen leven, dus ook in geval van verdrinking. Postbus 90602, 2509 LP Den Haag Tel Stichting Consument en Veiligheid Deze stichting onderzoekt voor overheid en instellingen de frequentie en aard van ongevallen in de privé-sfeer, d.w.z. thuis en in de vrije tijd, en geeft adviezen gericht op de preventie daarvan. Voor de komende jaren staat o.a. onderzoek naar verdrinking, gericht op het ontwikkelen van voorlichting in Nederland hierover, geprogrammeerd. De Stichting Consument en Veiligheid bereidde in opdracht van de Maatschappij tot Redding van Drenkelingen het congresgedeelte van het World Congress on Drowning 2002 voor. Postbus 75169, 1070 AD Amsterdam Tel Servicedesknummer Website: 23

26 Nederlandse Hartstichting De Nederlandse Hartstichting organiseert, in het kader van de bestrijding van hart- en vaatziekten, reanimatielessen. Uitvoerenden zijn de plaatselijke afdelingen. Bordewijklaan 3, 2591 XR Den Haag Tel International Life Saving Federation (ILS) Georganiseerde internationale reddingsactiviteiten gaan terug tot 1878 toen het eerste World Congress in Marseille werd gehouden. De noodzaak voor een internationaal forum om ideeën uit te wisselen werd spoedig daarna erkend. De ILS is te vinden op het internet op 24

27 Laat nooit iemand stikken DOE IETS Ben u getuige? 1. Ben u getuige van een ongeluk? Schakel omstanders in en bel direct 112. Vertel duidelijk waar u bent en wat er gebeurd is. 2. Haal het slachtoffer uit het water. Blijf voorzichtig: duik niet in het water, maar kies een andere manier om te water te gaan. Gebruik een touw of stok of aan elkaar geknoopte kleding om de drenkeling op de kant te krijgen. 3. Verzorg het slachtoffer. Pas reanimatie toe totdat de ambulance is gearriveerd. 4. Verzorg ook de redder. 5. Volg altijd de aanwijzingen van het ambulancepersoneel op. Tips voor baders en zwemmers 1. Ga nooit vermoeid en bezweet het water in. 2. Ga nooit het water in wanneer u net gegeten hebt. 3. Kan u niet zwemmen? Ga dan nooit verder dan tot u heupen in het water. 4. Speel nooit met een drijvend voorwerp in zee bij aflandige wind. 5. Ga nooit alleen in het water, maar met een groepje mensen. 6. Ga niet te snel in het water als u net een zonnebad hebt genomen. 7. Maak eerst handen en polsen goed nat om uw lichaam aan de watertemperatuur te laten wennen. 8. Blijf uit de buurt van vaarwegen; schippers zien u nauwelijks. 9. Blijf uit de buurt van boeien, zandbanken, dammen of pieren. 10. Houd rekening met eb en vloed. Tips voor veilig varen 1. Vertel achterblijvers (ouders, familie, vrienden) wat u gaat doen. 2. Let tijdens het varen goed op. 3. Zorg voor de juiste kleding (altijd een hoofddeksel) en draag steevast een reddingsvest. 4. Zorg dat u genoeg brandstof voor de motor hebt. 5. Onderhoud uw boot goed. 6. Kijk alles na voordat u met de boot vertrekt. 7. Luister naar de weerberichten. 8. Neem actuele waterkaarten mee. 9. Bedenk vooraf waarheen u kunt gaan als de wind draait of als het weer zo slecht wordt dat u niet meer kunt doorvaren. 10. Neem vaarles of volg een cursus bij een zeilschool. 25

28 Samenstelling van het bestuur en de commissies per 31 december 2006 Uitvoerend bestuur: Mr F.A.J. van Hall Jhr drs F.S. von Balluseck Drs G.A.J. ter Linden voorzitter penningmeester ondervoorzitter Overige bestuurders: Mr J.M. Boll, mr R.J. graaf Schimmelpenninck, mr J.C.M. van Dorp, mr B. Heldring, prof.dr Th.M. van Gulik, ir A. Meerstadt Consulent-bestuurders: Prof.dr P.A. Voûte, prof.dr J.J.L.M. Bierens Secretaris: J.G.P. van Huls van Taxis Commissie van Advies: Prof.dr W.H. Brummelkamp, prof.dr J.T.A. Knape, prof.dr M.M. Levi Ere-bestuurders: Prof.dr A.M. van Leeuwen, C.C. Delprat, J.F. Dudok van Heel, mr W.H.C. Boellaard, mr H. baron van Imhoff, mr O. Regout, jhr mr J.P.E. Teding van Berkhout, R.C. Kolff, jhr mr J.E. van der Does de Willebois, ds N.M.A. ter Linden, jhr drs H.S. van Lennep, mr J.A.G. Jonckheer 26

29 27

30 28

31

32 Maatschappij tot Redding van Drenkelingen Rokin 114 B 1012 LB Amsterdam tel fax info@drenkeling.nl website: Stichtingenregister Amsterdam nr