Economische beschouwing waterzijdig inregelen in de bebouwde omgeving
|
|
- Karen Verstraeten
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Economische beschouwing waterzijdig inregelen in de bebouwde omgeving eneef BV West Kinderdijk 122G 2953 XW Alblasserdam I E info@eneef.nl T KVK BTW NL B02 IBAN NL54 RABO
2 Aanleiding Binnen de te behalen doelstellingen van het Energieakkoord is de realisatie van energiebesparing in de bebouwde omgeving tot nu toe onderbelicht. Deze economische beschouwing geeft inzicht in het effect dat het dynamisch waterzijdig inregelen van verwarmingsinstallaties kan hebben op het realiseren van grote hoeveelheden besparing. Voor dit doel is in deze beschouwing gekeken naar de mogelijkheid om in één jaar een besparing van 10 PJ in utiliteitsgebouwen- en 5 PJ in woningen te bewerkstelligen. Er wordt ingegaan op het benodigd aantal monteurs om dit te realiseren. Dynamisch waterzijdig inregelen Een goed werkende verwarming levert in iedere ruimte het gewenste warmtecomfort en gebruikt hiervoor de minimale hoeveelheid energie. Theoretisch gezien is dit goed haalbaar; de praktijk wijst echter uit dat dit niet zo is. Het overgrote deel van alle verwarmingsinstallaties werkt niet efficiënt. Geen of slechte inregeling leidt tot onbalans in de verwarmingsinstallatie en zorgt voor slecht comfort en hoog energieverbruik. Zo is ruim 90% van de bestaande installaties niet of slecht ingeregeld, blijkt uit onderzoek. De inregeling van een verwarmingsinstallatie moet ervoor zorgen dat alle afgiftesystemen, zoals radiatoren, het gewenste debiet (de hoeveelheid water per seconde) krijgt. Er is sprake van onbalans in de installatie als er wordt afgeweken van dit gewenste debiet. Dit geeft warmte- en koude klachten, laag rendement en stromingsgeluiden. Dynamisch inregeling waarborgt een constant debiet over de radiatoren, ongeacht de drukschommelingen in het leidingnet. Met behulp van speciaal ontwikkelde druk gecompenseerde inregelventielen wordt het debiet constant gehouden. Het sluiten van radiatoren heeft zo geen invloed meer op de balans; de radiatoren die aan staan blijven zowel in vol- als deellast precies de gevraagde hoeveelheid warmte leveren. Het dynamisch waterzijdig inregelen kan in de meeste gevallen goed in de praktijk worden gebracht door het vervangen van bestaande radiatorventielen voor drukonafhankelijke appendages met de juiste voorinstellingen o.b.v. ontwerpspecificaties. Uiteraard vergt dit wel installatietechnische kennis.
3 1. Utiliteitsbouw 10 PJ Om een reëel beeld te geven van het benodigd aantal monteurs dat nodig is om middels dynamisch waterzijdig inregelen een besparing van 10 PJ te realiseren in de utiliteit, moet een kader worden geschetst. Voor deze berekening is het belangrijk een utiliteitssector te kiezen waar de diversiteit in gebouwgrootte en gebruik minimaal is en waarvan er betrouwbare nacalculatiegegevens voorhanden zijn. Hierom is gekozen om in dit kader te rekenen met basisscholen. Voor een goede berekening zijn de volgende parameters nodig: + Gemiddeld oppervlak; + Gemiddeld verbruik; + De besparing die dynamisch balanceren teweegbrengt; + De manuren die nodig zijn voor het balanceren; + De werkbare uren van een monteur per jaar. 1.1 Gemiddeld oppervlak J.M. Sipma hanteert in het artikel Energieverbruik in de utiliteitssector een gemiddeld bruto vloeroppervlak (BVO) van m 2 in het primair onderwijs, gebaseerd op onderzoek van Mobius en Geon (Sipma, 2014 a & b). Hier zullen wij mee rekenen. 1.2 Gemiddeld verbruik Uit artikelen van het ECN kan worden geconstateerd dat de ongewogen gemiddelde gasintensiteit per basisschool 15 m 3 per m 2 is. De gewogen gasintensiteit per basisschool ligt op 82% van de ongewogen gemiddelde gasintensiteit, inhoudend dat de gewogen gasintensiteit per basisschool 12,3 m 3 per m 2 is. (Sipma, 2016; Sipma & Rietkerk, 2016) Door gebruik te maken van de Benchmark energieverbruik dienstensector en bedrijfsgebouwen, die is gebaseerd op actuele gegevens van het CBS en statistisch zijn bewerkt door ECN, vinden wij de gemiddelde gebruiken in m 3 per m 2 per bouwjaarcategorie. (Energievastgoed, 2016) Kijkend naar deze benchmark (zie volgende pagina) is gekozen om te rekenen met de gewogen gemiddelde gasintensiteit per basisschool van 12,3 m 3 per m 2.
4 Basisonderwijs Verbruik per m2 Totaalverbruik m 2 BVO Tot ,2 m 3 per m m ,6 m 3 per m m ,4 m 3 per m m ,5 m 3 per m m 3 Benchmark basisonderwijs per bouwjaarcategorie 1.3 Besparing dynamisch waterzijdig inregelen Fabrikanten en leveranciers van druk gecompenseerde inregelventielen beloven veelal een hogere besparing, uiteenlopend van 10% tot en met 30% (vb. Oventrop, Danfoss, e.d.). De variatie tussen deze besparingen zit onder andere in toepassing in utiliteitsbouw of woningbouw, in het gebruik van drukafhankelijke (in)regelafsluiters (statisch balanceren) of drukonafhankelijke (in)regelafsluiters (dynamisch balanceren) en in het al dan niet optimaliseren van de hydronica. Aangezien het exacte besparingspotentieel afhankelijk is van het type installatie, de staat waarin deze verkeerd en de manier waarop de installatie wordt gebruikt hanteren wij in deze beschouwing voor de utiliteit een bescheiden besparingspotentieel van 20%. 1.4 & 1.5 Manuren en Werkuren Uit praktijkervaring weten wij dat het dynamisch waterzijdig inregelen van een gemiddelde basisschool, waarover in deze beschouwing gesproken, ± een week werk is voor twee monteurs. Dit komt, uitgaande van acht werkuren per monteur per dag, neer op 80 manuren per project. Wij gaan ervan uit dat een monteur jaarlijks gemiddeld werkbare uren heeft.
5 Uitgangspunten utiliteit 1. BVO van m 2 2. Verbruik van 12,3 m 3 per m 2 3. Besparing van 20% manuren per project werkbare uren per jaar Uitwerking Een te realiseren besparing van 10 PJ in één jaar. 10 PJ = ,19 m 3 (GCV = 31,65 MJ/m3) Utiliteit (10 PJ) Jaarverbruik per m 2 12,30 m 3 Oppervlak m 2 * Jaarverbruik gemiddeld gebouw ,80 m 3 Gemiddelde besparing % 20% * Gemiddelde besparing in m 3 /jaar 3.237,36 m 3 Aantal manuur per project 80 uur / Besparing per manuur 40,467 m 3 Te besparen 10 PJ ,19 m 3 Besparing per manuur 40,467 m 3 / Benodigde manuren uur Manuren per jaar uur / Benodigde monteurs Met monteurs die ieder uur per jaar werken kan in één jaar een besparing van 10 PJ worden gerealiseerd. Wij zijn ons ervan bewust dat er niet 10 PJ in het basisonderwijs alleen kan worden bespaard. Het totaalverbruik van het basisonderwijs is namelijk maar 3,62 PJ (Sipma, 2014 a & b). Dit voorbeeld geeft echter wel aan dat over de 173,76 PJ die in de utiliteit aan ruimteverwarming wordt verbruik (Sipma, 2014 a & b) een potentieel ligt om over meerdere jaren 34,75 PJ te besparen.
6 2. Woningbouw 5 PJ Naast de utiliteitsbouw kan dynamisch hydronisch balanceren ook in de woningbouw worden toegepast. Iedere nog niet gebalanceerde verwarmingsinstallatie kan namelijk dynamisch worden gebalanceerd. Voor de berekening van het aantal benodigde monteurs t.b.v. het besparen van 5 PJ in de woningbouw, rekenen wij met bekende gemiddelden. Hierbij nemen wij de volgende uitgangspunten: Uitgangspunten woningbouw Verbruik van m 3 Besparing van 12% 8 manuren per project werkbare uren per jaar Het verbruik van m 3 is gebaseerd op gegevens uit het Energietrends rapport 2016 (ECN et al., 2016). De besparing van 12% is een bescheiden schatting gebaseerd op praktijkervaring en informatie van fabrikanten en leverancier. Deze is ingezet op een lagere besparing dan voor de utiliteitsbouw, aangezien 1) besparingen in de woningbouw meer onderhevig zijn aan gedrag en 2) het installaties met kleinere volumes betreft. Naar schatting is één werkdag van acht uur nodig om een woning dynamisch waterzijdig in te regelen. Uitwerking Een te realiseren besparing van 5 PJ in één jaar. 5 PJ = ,10 m 3 (GCV = 31,65 MJ/m3) Woningbouw (5 PJ) Jaarverbruik gemiddelde woning 1.400,00 m 3 Gemiddelde besparing % 12% * Gemiddelde besparing in m 3 /jaar 168,00 m 3 Aantal manuur per project 8 uur / Besparing per manuur 21 m 3
7 Te besparen 5 PJ ,10 m 3 Besparing per manuur 21 m 3 / Benodigde manuren uur Manuren per jaar uur / Benodigde monteurs Met monteurs die ieder uur per jaar werken kan in één jaar een extra besparing van 5 PJ worden gerealiseerd in de woningbouw. Door in één jaar woningen te balanceren ( ,10 m 3 / 168 m 3 ) kan een besparing van 5 PJ worden gerealiseerd.
8 3. Conclusie Deze economische beschouwing laat zien dat monteurs ( ), die in één jaar uur utiliteitsgebouwen en woningen dynamische waterzijdig inregelen, in één jaar 15 PJ kunnen besparen. Ook al kunnen werkzaamheden over meerdere jaren worden verspreid, geeft deze beschouwing wel weer dat voor duizenden fte s werk is in de installatiebranche. Om woningen dynamisch waterzijdig in te regelen kan, gezien de eenvoud van de toepassing, gebruik worden gemaakt van werknemers die tot nu toe niet werkzaam geweest zijn in de installatietechniek. De kennis en het inzicht benodigd voor deze toepassing zou zelfs aan herintreders kunnen worden geleerd in een relatief beperkte tijd. Gezien de grootte van de woningmarkt en utiliteitssector is er een veel hogere besparing mogelijk dan de 15 PJ waarover in deze beschouwing wordt gesproken. Voor de utiliteitsbouw, waar 173,76 PJ wordt verbruikt aan ruimteverwarming (Sipma, 2014 a & b), is bij een besparing van 20% een besparing van 34,75 PJ mogelijk. Voor woningen, waar 265,86 PJ (31,65 MJ/m 3 ) wordt verbruikt aan ruimteverwarming (uitgaande van 6 miljoen geschikte woningen * m 3 gasverbruik (CBS, 2017; ECN et al., 2016)), is bij een besparing van 12% een besparing van 31,90 PJ mogelijk. Gezamenlijk ligt het potentieel dus op 66,65 PJ, waarbij tevens een toename in werkgelegenheid kan worden gerealiseerd.
9 Bronnen CBS (2017) Voorraad woningen en niet-woningen; mutaties, gebruiksfunctie, regio, geraadpleegd op 21 november 2017 via O , september Energievastgoed (2016) Benchmark Energieverbruik vergelijk uw gebouw, geraadpleegd op 21november 2017 via Sipma, J.M. (2014 a) Energieverbruik in de utiliteitssector. Energieonderzoek Centrum Nederland via Sipma, J.M. (2014 b) Verbetering referentiebeeld utiliteitssector, publicatienummer ECN-E Energieonderzoek Centrum Nederland via ECN, Energie-Nederland en Netbeheer Nederland (2016) Energietrends 2016, publicatienummer ECN- Sipma, J.M. (2016) Nieuwe benchmark energieverbruik utiliteitsgebouwen en industriële sectoren, publicatienummer E15068_artikel. Energieonderzoek Centrum Nederland via Sipma, J.M. & Rietkerk, M.D.A. (2016) Ontwikkeling energiekentallen utiliteitsgebouwen, publicatienummer ECN-E Energieonderzoek Centrum Nederland via
Bijeenkomst VVE-010 Datum: Spreker: Cornelis Swets Functie: adviseur Eagle Energy BV
Bijeenkomst VVE-010 Datum: 26-01-2017 Spreker: Cornelis Swets Functie: adviseur Eagle Energy BV Wie zijn wij? - Onafhankelijk adviesbedrijf - Ontstaan vanuit een installatiebedrijf - Wetenschappelijke
Nadere informatieBreng balans in verwarmingsinstallaties. Verbetert comfort en vermindert energiegebruik.
Breng balans in verwarmingsinstallaties. Verbetert comfort en vermindert energiegebruik. Whitepaper Techniek Veel verwarmingsinstallaties werken heel inefficiënt. Ruim 90% van de huidige installaties is
Nadere informatiePresentatie Adviesrapport Blaak/Nieuwstraat, Rotterdam
Presentatie Adviesrapport Blaak/Nieuwstraat, Rotterdam Eagle Energy BV Cornelis Swets West Kinderdijk 218A 2953 XT Alblasserdam info@eagle-energy.eu 085 016 06 17 Adviseur cornelisswets@eagle-energy.eu
Nadere informatieCALEFFI ACADEMY // Hydraulisch inregelen, een installatie in balans APRIL 2017 Marc Heusinkveld
CALEFFI ACADEMY // Hydraulisch inregelen, een installatie in balans 18 19 20 APRIL 2017 Marc Heusinkveld PROGRAMMA vwat IS INREGELEN? vgastspreker: ROBERT DOORNEBOS, REMEHA vlunch vpraktijkvoorbeelden
Nadere informatie10/04/2014. Voorlichting. Laagdrempelige oplossingen. Voorlichting. Collectieve verwarmingsinstallaties Welke eisen stelt u?
Collectieve verwarmingsinstallaties Welke eisen stelt u? Voorlichting Verbeteren van het rendement van de warmteopwekker en het afgiftesysteem. Energieverbruik Voorkomen van geluidsklachten, comfortklachten,
Nadere informatieBesparingsrapportage. Passer College locatie Lage Land, Rotterdam. Eagle Energy BV West Kinderdijk 281A 2953 XT Alblasserdam
Eagle Energy BV West Kinderdijk 281A 2953 XT Alblasserdam www.eagle-energy.eu info@eagle-energy.eu 085 016 06 17 KvK-nr. 56801033 BTW-nr. 852308401B01 Besparingsrapportage Passer College locatie Lage Land,
Nadere informatieIn opdracht van het Ministerie van
VERBETERING VAN HET REFERENTIEBEELD Energieverbruik in de utiliteitssector¹ Energiebesparing in de utiliteitsbouw is voor de rijksoverheid een beleidsprioriteit zoals onder meer blijkt uit het in september
Nadere informatieCALEFFI ACADEMY HYDRONIC DESIGN // INREGELEN. SEPTEMBER 2016 Marc Heusinkveld
CALEFFI ACADEMY HYDRONIC DESIGN // INREGELEN SEPTEMBER 2016 Marc Heusinkveld ECOLOGIE ECONOMIE HVAC-SECTOR BUSINESS AS USUAL Eu-richtlijnen, Ecodesign, EPB àverplichtingen, andere aanpak, nieuwe systemen
Nadere informatieMICRODATA PROJECTEN ECN. Marijke Menkveld
MICRODATA PROJECTEN ECN Marijke Menkveld INHOUD Microdata projecten uitgevoerd door ECN: Energiekentallen utiliteitsgebouwen Energielabels en het werkelijk energieverbruik van kantoren Energielabels en
Nadere informatieVerkenning Utiliteitsbouw
Verkenning Utiliteitsbouw Robin Niessink Aanleiding In de Kamerbrief van 28 november 2016 over energiebesparing schrijft minister Blok (BZK, 2016): In de Borgingscommissie is besloten dat er naast de label
Nadere informatie<1 jaar terugverdientijd
MAKING MODERN LIVING POSSIBLE De natuurlijke combinatie van energiebesparing en een ingeregeld tweepijpssysteem Onze Renovation + Solution is bewezen techniek voor een perfecte hydraulische balans in collectieve
Nadere informatieSeminarie Duurzaam Gebouw
Seminarie Duurzaam Gebouw Een duurzaam energiebeheer voor iedereen Leefmilieu Brussel 31/01/13 PLAGE Scholen 2009-2013 St-Hubertuscollege Pierre URBAIN & Marc LEMYE SeGEC Secrétariat Général de l Enseignement
Nadere informatieHybride warmtepomp-concept
DHPA vanaf Oktober 2016 VAKGROEP WONINGBOUW VAKGROEP UTILITEIT Technische commissie Technische commissie Communicatie Statistieken 1 Hybride warmtepomp-concept Energie neutraal? 2 1 Hartelijk welkom Frans
Nadere informatieEnergiebesparingspotentieel Dienstensector gasverbruik
Energiebesparingspotentieel Dienstensector gasverbruik December 2014 ECN drs. Ing. J.M. Sipma Energiebesparingspotentieel dienstensector dec. 2014 EnergieVastgoed - 1 Energiebesparingspotentieel dienstensector
Nadere informatieBinnenklimaat: energie efficiënte oplossingen besparing door comfort
Binnenklimaat: energie efficiënte oplossingen besparing door comfort Rob Nagel Honeywell Dag van de Installatie VSK, Jaarbeurs Utrecht 2 februari 2010 Binnenklimaat besparing door comfort Woningmarkt in
Nadere informatieHydraulisch inregelen Verdraaid goed geregeld
Hydraulisch inregelen Verdraaid goed geregeld Paul De Schepper Medewerker kenniscentrum energie 9 april 2007 Waarom waterzijdig inregelen? In een ongebalanceerd systeem: Is een slechte waterverdeling Waarom
Nadere informatieBouwjaarklasse (op basis van m²) 1970-1979
BVO (x 10 6 m²) tot 1960 1960-1969 1970-1979 1980-1989 1990-1999 vanaf 2000 Tbv onderzoek naar kwaliteit MaVa: beschikbare info over zorginstellingen: Verpleging en verzorging Info via: Agentschap NL,
Nadere informatieThemamiddag Dick van Dijk Klimaat- en Duurzame Techniek 'Warmtepompen en waterzijdig inregelen... van besparen naar écht optimaal besparen!
Welkom! Themamiddag Dick van Dijk Klimaat- en Duurzame Techniek 'Warmtepompen en waterzijdig inregelen... van besparen naar écht optimaal besparen!' Ed IJtsma Waterzijdig inregelen verwarmingsinstallaties!
Nadere informatieGeen comfort- en geluidsklachten dankzij slimme aanpak blokverwarming
Het Danfoss Renovation + concept voor tweepijpsverwarmingssystemen. Geen comfort- en geluidsklachten dankzij slimme aanpak blokverwarming Lagere energie- en exploitatiekosten en meer comfort in appartementen-
Nadere informatieBesparingspotentieel en comfort verhoging door juist hydraulisch concept, correcte inregeling en optimalisatie
Besparingspotentieel en comfort verhoging door juist hydraulisch concept, correcte inregeling en optimalisatie Water quality & system performance: Consultancy Commissioning Monitoring Support A-Quality-System:
Nadere informatieWaterzijdig inregelen, hoe doet u dat? Haal meer comfort en lagere energiekosten in huis
Waterzijdig inregelen, hoe doet u dat? Haal meer comfort en lagere energiekosten in huis STAP 6 Plaats de radiatorregelaar Voor de regeling van de ruimtetemperatuur biedt Honeywell een compleet portfolio
Nadere informatieSteek Energie in je huis
Steek Energie in je huis 9 oktober 2012 Breda 1 Bouwbedrijf Boot B.V. Bouwbedrijf Boot is actief in de woningbouw (particulier, ontwikkeling), zorg huisvesting en utiliteit (scholen, kantoren, bedrijfsgebouwen).
Nadere informatieWaterzijdig inregelen, hoe doet u dat? Haal meer comfort en lagere energiekosten in huis
Waterzijdig inregelen, hoe doet u dat? Haal meer comfort en lagere energiekosten in huis Slecht ingeregelde CV-installatie: x Hoog gasverbruik Mogelijk koude ruimtes Radiator te koud Radiator te warm CV-ketel
Nadere informatieBusinesscase voor thermische energie uit water t.b.v. beschermde stadskern Blokzijl 18 april 2019
Businesscase voor thermische energie uit water t.b.v. beschermde stadskern Blokzijl 18 april 2019 BC Thermisch uit oppervlaktewater Blokzijl I. TEO en WKO Algemeen II. Locatie III. Energievraag IV. Energiebesparing
Nadere informatieDe 3 voorwaarden van waterzijdig inregelen.
De 3 voorwaarden van waterzijdig inregelen. voorwaarde 1 Bij volle belasting moet voor alle eindunits het ontwerpdebiet beschikbaar zijn. voorwaarde 2 De verschildruk over de regelafsluiters mag niet teveel
Nadere informatieMAKING MODERN LIVING POSSIBLE. AB-QM: Perfectie in regeltechniek. Regelen én balanceren met één afsluiter
MAKING MODERN LIVING POSSIBLE : Perfectie in regeltechniek Regelen én balanceren met één afsluiter » De toekomst begint nu Het doel van een HVAC-installatie is duidelijk: een aangenaam binnenklimaat creëren
Nadere informatieVerkenning van mogelijkheden tot reductie van stroomverbruik en CO 2 -uitstoot in de Openbare Verlichting in de gemeente Heusden
Verkenning van mogelijkheden tot reductie van stroomverbruik en CO 2 -uitstoot in de Openbare Verlichting in de gemeente Heusden Datum: 19 mei 2016 Status: definitief Samenvatting In deze rapportage worden
Nadere informatieVraagstelling en conclusie
Notitie Petten, 13 november 2014 Afdeling Policy Studies ECN-N--11-002 Van Aan J.M. Sipma Z. Berdowski (Instituut voor Onderzoek naar Overheidsuitgaven (IOO) Onderwerp Energiegebruik en gerelateerde kosten
Nadere informatieEen eenvoudige oplossing voor waterzijdig inregelen
Danfoss Dynamic Valve Een eenvoudige oplossing voor waterzijdig inregelen Optimale balans en nauwkeurige temperatuurregeling in 2-pijps verwarmingssystemen en dat alles met één afsluiter. 2-in-1 De Dynamic
Nadere informatieEnergiekentallen utiliteitsgebouwen Vesta 2.0
Energiekentallen utiliteitsgebouwen Vesta 2.0 Notitie Delft, september 2015 Opgesteld door: C. (Cor) Leguijt B.L. (Benno) Schepers N.R. (Nanda) Naber R.A. (Ruud) van den Wijngaart (PBL) 2 September 2015
Nadere informatieMeer wooncomfort. en minder energieverbruik door een warmtepomp. voltalimburg.nl/warmtepomp
Meer wooncomfort en minder energieverbruik door een warmtepomp voltalimburg.nl/warmtepomp Tip! Vraag subsidie aan bij de aanschaf van een warmtepomp. Het subsidiebedrag voor een warmtepomp van 5 kw is
Nadere informatieDeerns ketenanalyse downstream van een van de twee meeste materiele emissies
Deerns ketenanalyse downstream van een van de twee meeste materiele emissies 2013 Inleiding In het kader van de CO 2 prestatieladder is een ketenanalyse uitgevoerd naar de CO 2 productie door verwarming
Nadere informatieEfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving
Warmte en koude Kennis, advies, instrumenten en financiële steun EfficiEncy Duurzaam GebouwDe omgeving energie financiering KEnnis industrie instrumenten EnErgiEbEsparing De Nederlandse overheid streeft
Nadere informatieMAKING MODERN LIVING POSSIBLE. AB-QM: Perfectie in regeltechniek. Regelen én balanceren met één afsluiter
MAKING MODERN LIVING POSSIBLE : Perfectie in regeltechniek Regelen én balanceren met één afsluiter » De toekomst begint nu Het doel van een klimaatinstallatie is duidelijk: een aangenaam binnenklimaat
Nadere informatieWarmte in Nederland. Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk
Warmte in Nederland Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk Warmte kost veel energie Warmtevoorziening is verantwoordelijk voor bijna 40% van het energiegebruik in Nederland.
Nadere informatieGebruikersdag. Warmtepomp. Het Warmte Effect
Gebruikersdag Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 20.00 uur Thermostaat regelen + Temperatuur instellingen + Weersafhankelijkheid + Geluid + Besparing 20.30 uur Inregelen afgiftesysteem 21.00 uur Collectieve
Nadere informatieMarktinformatie isolatiematerialen, isolatieglas en HR-ketels 2010-2013
Marktinformatie isolatiematerialen, isolatieglas en HR-ketels 2010-2013 Inleiding In het kader van de monitoring van energiebesparing in de gebouwde omgeving door Agentschap NL is door Buildsight verkoopinformatie
Nadere informatieMarktinformatie isolatiematerialen, isolatieglas en HR-ketels 2010-2013. In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Marktinformatie isolatiematerialen, isolatieglas en HR-ketels 2010-2013 In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Inhoud Inleiding 3 Minerale en organische wollen 4 Kunststof
Nadere informatie2020: 8 miljoen woningen belasten ons milieu onevenredig zwaar?
Erik Franke Franke Architekten 1 oktober 2008 Den Haag 2008: 7 miljoen woningen belasten ons milieu onevenredig zwaar! 2020: 8 miljoen woningen belasten ons milieu onevenredig zwaar? 2020: 4,3 miljoen
Nadere informatieStrangregelventielen. control solutions. control solutions
Strangregelventielen Hydraulisch evenwicht compenseert ongelijke debieten en drukverschillen die gecreëerd worden door de opbouw van een installatie ( hoogte van het gebouw, afstand tot de hoofdleiding,
Nadere informatieUTILITEIT OPTIMAAL RENDEMENT IN HVAC-INSTALLATIES APPENDAGES TOEVOEGINGEN ADVIES
UTILITEIT OPTIMAAL RENDEMENT IN HVAC-INSTALLATIES APPENDAGES TOEVOEGINGEN ADVIES Meer comfort dankzij een goed werkende installatie Klimaatinstallaties zijn essentieel voor elk gebouw waarin mensen verblijven.
Nadere informatieROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U.
NAV STUDIENAMIDDAG MASSIEF PASSIEFBOUW IN DE PRAKTIJK: AANPAK VAN ONTWERP TOT REALISATIE NAAR EEN PASSIEVE WONING OP BASIS VAN TRADITIONELE BOUWMETHODES ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP
Nadere informatieVoorwaarden aansluiting appartementen en woningen op WKO bron DSKII
Voorwaarden aansluiting appartementen en woningen op WKO bron DSKII Stichting Spaarnesant 04 februari 2014 9X3803 Entrada 301 Postbus 94241 1090 GE Amsterdam +31 20 569 77 00 Telefoon 020-5697701 Fax info@amsterdam.royalhaskoning.com
Nadere informatieIn fabrieken worden warme vloeistoffen en gassen getransporteerd door leidingsystemen. Deze systemen zijn niet altijd afdoende geïsoleerd, hetzij
In fabrieken worden warme vloeistoffen en gassen getransporteerd door leidingsystemen. Deze systemen zijn niet altijd afdoende geïsoleerd, hetzij omdat de isolatie ontbreekt of omdat de isolatiesystemen
Nadere informatieENERGENCE Quick-Scan. V.v.E. Voorbeeldig. Project adres: Bespaarstraat 44 1010 EN Amsterdam
ENERGENCE Quick-Scan V.v.E. Voorbeeldig Project adres: Bespaarstraat 44 1010 EN Amsterdam Uitgevoerd door: ENERGENCE Herman van den Berg Westhavenweg 58F 1042 AL Amsterdam Datum: 15-01-2015 Disclaimer:
Nadere informatieKOMBI-TRV THERMOSTATISCH RADIATOR VENTIEL Onze eenvoudige formule om verwarmingssystemen in te regelen. Kombi-TRV = meer voordelen minder problemen
KOMBI-TRV THERMOSTATISCH RADIATOR VENTIEL Onze eenvoudige formule om verwarmingssystemen in te regelen Kombi-TRV = meer voordelen minder problemen Kombi-TRV een eenvoudige en degelijke oplossing om automatisch
Nadere informatieCirculair Congres TKI-BBE Ronald Zwart, Platform Bio-Energie 08 mei 2019
De Toekomst van Bio-energie Circulair Congres TKI-BBE Ronald Zwart, Platform Bio-Energie 08 mei 2019 De Toekomst van Bio-energie Bio-energie is vandaag de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in
Nadere informatieVeel gebouwen worden in Nederland verwarmd door installaties die op aardgas werken. Het verbranden van aardgas veroorzaakt het broeikasgas CO2.
Veel gebouwen worden in Nederland verwarmd door installaties die op aardgas werken. Het verbranden van aardgas veroorzaakt het broeikasgas CO2. Dit artikel beschrijft hoe een prijs op CO2 invloed heeft
Nadere informatieAccusystemen in kantoren en scholen niet rendabel
Accusystemen in kantoren en scholen niet rendabel Energieopslag in accu s staat steeds meer in de belangstelling. Uit eerder onderzoek bleek al dat het niet lang meer duurt voordat de investering in een
Nadere informatieWarmte in Nederland. Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk
Nationaal Expertisecentrum Warmte maakt duurzame warmte en koude mogelijk Warmte in Nederland Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk In opdracht van 1 Warmte kost veel energie
Nadere informatieEnergie besparingsmonitor 2010-2011
Energie besparingsmonitor 2010-2011 Inleiding In het kader van het monitoren van het Meer Met Minder convenant is er informatie verzameld onder de leveranciers van isolatiemateriaal in Nederland, Vereniging
Nadere informatieNotitie regeling verwarmings-/koelinstallaties woningen/appartementen
Notitie regeling verwarmings-/koelinstallaties woningen/appartementen Inleiding Het uitgangspunt van de Woningborg Garantie- en waarborgregeling Nieuwbouw 2016 (GWRN 2016) is, dat de benoemde ruimtetemperaturen
Nadere informatieAfstellen van verwarmingsinstallaties. Paul De Schepper
Afstellen van verwarmingsinstallaties Paul De Schepper Doel Aandacht besteden aan REG Werkwijze : Checklist afstellen van verwarmingsinstallaties www.ond.vlaanderen.be/energie/maatregelen.htm Afstellen
Nadere informatieNotitie Duurzame energie per kern in de gemeente Utrechtse Heuvelrug
Notitie Duurzame energie per kern in de gemeente Utrechtse Heuvelrug CONCEPT Omgevingsdienst regio Utrecht Mei 2015 opgesteld door Erwin Mikkers Duurzame energie per Kern in gemeente Utrechtse Heuvelrug
Nadere informatieVerbetering referentiebeeld utiliteitssector:
Verbetering referentiebeeld utiliteitssector: - voorraadgegevens - energiegebruik - besparingspotentieel - investeringskosten - arbeidsinzet J.M. Sipma Juni 2014 ECN-E--13-069 Verantwoording In opdracht
Nadere informatieZonder investeren besparen 10 tips en vragen voor de facilitair manager
Zonder investeren besparen 10 tips en vragen voor de facilitair manager Als facilitair manager bent u verantwoordelijk voor de huisvesting. Daarmee ook voor het energiegebruik van de huisvesting. In deze
Nadere informatieEnergiebesparing bestaande koopwoningen. Effecten stimuleringspakket
Energiebesparing bestaande koopwoningen Effecten stimuleringspakket Notitie Delft, juli 2013 Opgesteld door: Cor Leguijt Frans Rooijers 2 2 juli 2013 3.B17.1 Energiebesparing bestaande koopwoningen 1 Inleiding
Nadere informatieENERGIECONCEPTEN. Advies op maat. vandorp.eu
ENERGIECONCEPTEN Advies op maat ENERGIE- KOSTEN Stelt u zich eens voor dat u 1,- per m 2 aan energiekosten kunt besparen in een pand van 5.000 m 2. In een tijd van stijgende energiekosten zal dit in 10
Nadere informatieEnergieakkoord, gevolgen voor lokale energie. Inspiratiebijeenkomst Netwerk Duurzame Dorpen
Energieakkoord, gevolgen voor lokale energie Inspiratiebijeenkomst Netwerk Duurzame Dorpen Hoofdlijnen Besparing finale energieverbruik van 1,5% per jaar 100 Petajoule* aan energiebesparing in het finale
Nadere informatieRuimteverwarming. 1 Inleiding... 1. 2 Energieverbruik ruimteverwarming... 2. 3 Centrale verwarming... 3. 4 Decentralisatie... 4
1 Inleiding... 1 2 Energieverbruik ruimteverwarming... 2 3 Centrale verwarming... 3 4 Decentralisatie... 4 5 Convectieverwarming... 5 6 Stralingsverwarming... 9 7 Keuzecriteria... 11 1 Inleiding Voor de
Nadere informatieEnergie uit oppervlaktewater
Energie uit oppervlaktewater Thema: De theoretische benadering Dr. ir. Kees Wisse Ir. Kundert de Wit DWA installatie en energieadvies Inhoud Open en gesloten, diep, ondiep Installatieconcepten Vereenvoudigde
Nadere informatieEnergierapportage MFC Atria Leusden. Asschatterweg JJ Leusden
Energierapportage 2018 MFC Atria Leusden Asschatterweg 37 3831 JJ Leusden Introductie Voor u ligt de energierapportage 2018, waarin de energieverbruiken van de scholen wordt vergeleken met het maximale
Nadere informatieOptimaliseren van uw cv installatie
Optimaliseren van uw cv installatie 10 januari 2019 Gerard Rosinga Frans den Braber Agenda Wat is Beng. De cv installatie Problemen met de cv installatie Mogelijke verbeteringen Inregelen van de cv installatie
Nadere informatieKom verder. Saxion. WARM-UP Energiemanagement voor Nederlandse Gemeenten Jan de Wit 31 mei 2012
WARM-UP Energiemanagement voor Nederlandse Gemeenten Jan de Wit 31 mei 2012 Energiemanagementsystem (EMS) Stappen 1. Automatische Data verzameling 2. Specificatie (MJ/grdd, m² BVO) 3. Vergelijk met Normverbruik
Nadere informatieNieuwe benchmark energieverbruik utiliteitsgebouwen en industriële sectoren
Januari 2016 E15068_artikel Nieuwe benchmark energieverbruik utiliteitsgebouwen en industriële sectoren Sipma, J.M. Gewijzigd op: 18-1-2016 19:18 Samenvatting In dit artikel wordt ingegaan op gas- en elektriciteitsintensiteiten
Nadere informatie13 Resultaten, financiële consequenties en dekking
13 Resultaten, financiële consequenties en dekking 13.1 Inleiding In dit hoofdstuk volgt een beknopt overzicht van de beoogde en berekende resultaten van het Energieakkoord voor duurzame groei. Voor een
Nadere informatieBEREKENING VERHUURBARE VLOEROPPERVLAKTE. Rooswijkweg 17 Velsen-Noord
BEREKENING VERHUURBARE VLOEROPPERVLAKTE Rooswijkweg 17 Velsen-Noord Kenmerk : Berekeningen volgens de richtlijnen van de NEN 2580 (2007) Datum : 18.11.2014 Status : Definitief Aantal bladen : 06 BOUWKUNDIG
Nadere informatieAardgas eruit, Bodemenergie erin Nederland Gasloos in de praktijk
Inhoudsopgave Gasloos Ondernemen Kuijpers Aanpak Gasloos ondernemen Duurzaam en Circulair Aardgas eruit, Bodemenergie erin Nederland Gasloos in de praktijk Energievakbeurs 9 Oktober 2018 1 Inhoudsopgave
Nadere informatieVentilatie in bestaande bouw Bouw, Noodzaak, Achtergronden en Eisen
Ventilatie in bestaande bouw Bouw, Noodzaak, Achtergronden en Eisen Wil de Gids Senior adviseur TNO Bouw en Ondergrond Vent Gid Guide Noodzaak Overheidsbeleid Woning voorraad Woning kwaliteit Ventilatie
Nadere informatieZEN Platformbijeenkomst. Bouw op onze kennis
ZEN Platformbijeenkomst Bouw op onze kennis Even voorstellen Patrick Harting Projectmanager Werkzaam sinds: 2007 "De uitdaging van mijn werk is niet het stapelen van de stenen, maar het inzetten van ieders
Nadere informatiemeer voordelen minder problemen
= meer voordelen minder problemen Thermostatisch Radiator Ventiel Onze eenvoudige formule om verwarmingssystemen in te regelen een eenvoudige en degelijke oplossing om automatisch verwarmingssystemen in
Nadere informatieThema-avond Warmte. 28 februari 2018
Thema-avond Warmte 28 februari 2018 Energieverbruik gemiddeld huis in NL Business case voor besparingen Besparingspotentieel Netto Contante Waarde huidige besparing electra gas investeringsruimte 1500
Nadere informatieEven voorstellen. Philip Blaauw. INNAX GEBOUW & OMGEVING Directie 0885533000 pblaauw@innax.com
Even voorstellen Philip Blaauw INNAX GEBOUW & OMGEVING Directie 0885533000 pblaauw@innax.com INNAX GROUP is een onafhankelijk Energie Diensten Bedrijf = ESCO voor het verduurzamen van gebouwen INNAX GROUP
Nadere informatieEen eenvoudige oplossing voor waterzijdig inregelen
Danfoss Dynamic Valve Een eenvoudige oplossing voor waterzijdig inregelen Optimale balans en nauwkeurige temperatuurregeling in 2-pijps verwarmingssystemen en dat alles met één afsluiter. 2-in-1 radiatorafsluiter.
Nadere informatieHybride warmtepompen. Wat, wanneer en hoe? Simon Tuitel, Product Manager Warmtepompen, Controls & connectivity
Hybride warmtepompen Wat, wanneer en hoe? Simon Tuitel, Product Manager Warmtepompen, Controls & connectivity Agenda Waarom Hybride en wat zijn de voordelen Wat is een Hybride systeem Voorbeeld berekening
Nadere informatieEnergieverbruik per functie voor SenterNovem
Energieverbruik per functie voor SenterNovem Rapportage/advisering : Meijer Energie & Milieumanagement B.V. tel. 070 315 57 15 fax 070 315 57 10 Status : Eindrapport Auteurs : Ir P.H. Meijer Ir. R. Verweij
Nadere informatieIs uw VvE toekomstbestendig?
Is uw VvE toekomstbestendig? Ing. G.B. (Gerard) Groenendijk RT Bouwkundig adviseur Register taxateur Klik om de titelstijl van het model te bewerken VvE Belang Is uw VvE toekomstbestendig? Uit welk bouwjaar
Nadere informatieDoor: Vincent Damen Ninja Hogenbirk Roel Theeuwen
Door: Vincent Damen Ninja Hogenbirk Roel Theeuwen 31 mei 2012 INHOUDSOPGAVE Inleiding... 3 1. Totale resultaten... 4 1.1 Elektriciteitsverbruik... 4 1.2 Gasverbruik... 4 1.3 Warmteverbruik... 4 1.4 Totaalverbruik
Nadere informatieVerplichtingen voor kantoorgebouwen op vlak van energie
Verplichtingen voor kantoorgebouwen op vlak van energie Een overzicht van maatregelen in een aantal Europese lidstaten Sven Wuyts, Factor4 27 februari 2015 Inhoud Hinderpalen Verplichtingen vanuit Europa
Nadere informatieNotitie. Betreft: Aansluitplicht op het warmtenet
Notitie Van: afdeling Bouw- en Woningtoezicht E-mail: bwt-bouwfysica@rotterdam.nl Telefoon: 14 010 Datum: 15 april 2016 Betreft: Aansluitplicht op het warmtenet Wat is het warmtenet? Het warmtenet levert
Nadere informatieIsolatie van appendages
Isolatie van appendages In opdracht van het ministerie van Economische Zaken In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Energie-efficiënte maatregelen bij vergunningplichtige bedrijven Factsheet
Nadere informatieVerdeling gemiddeld energieverbruik NL. Auto (benzine)
Warmtepomp Het gebruik van verwarming en warm water bepalen een zeer groot deel van het energieverbruik van een woning. Het gebruik van een warmtepomp is een (gedeeltelijk of volledig) alternatief voor
Nadere informatieATLAS D Condens Unit Condensatie gas-olie ketel 32 kw enkel verwarming of met SWW
ATLAS D Condens Unit Condensatie gas-olie ketel 32 kw enkel verwarming of met SWW Kiezen voor meer comfort en energie-besparing. De beste prestaties, met minder verbruik. Kennis en intlegentie ten dienste
Nadere informatieNederlands Platform Warmtepompen. Nederlands Platform Warmtepompen DHPA vanaf Oktober 2016
HET NIEUWE VERWARMEN Miguel Angel Miralles Veiga 1 DHPA vanaf Oktober 2016 VAKGROEP WONINGBOUW VAKGROEP UTILITEIT Technische commissie Technische commissie Communicatie Statistieken 2 1 Daikin Europe N.V.
Nadere informatieSteek energie in duurzaamheid(sadviezen). Het loont! Lagere kosten, meer comfort, gezonder binnenklimaat.
Steek energie in duurzaamheid(sadviezen). Het loont! Lagere kosten, meer comfort, gezonder binnenklimaat. Whitepaper Duurzaamheid en comfort in gebouwen Er zijn legio mogelijkheden om gebouwen duurzamer
Nadere informatieEen nieuwe kijk op houtenergie
Een nieuwe kijk op houtenergie HOUT EEN MODERNE ENERGIEBRON AUTHENTIEK EN TOEKOMSTGERICHT In Europa is hout de primaire bron van duurzame energie. Duizenden gezinnen hebben een houtkachel ter beschikking.
Nadere informatieEnergy Solutions Pioneering for you
Energy Solutions Pioneering for you Uw Energy Consultant : Ruben Boekel Telefoonnummer : 088-9456014 Energy Solutions Pompen zijn verantwoordelijk voor 10 procent van het wereldwijde energieverbruik. Dit
Nadere informatieDoor Anna Gruber (FfE), Serafin von Roon (FfE) en Karin Wiesmeyer (FIW)
Energiebesparingspotentieel door isolatie Door Anna Gruber (FfE), Serafin von Roon (FfE) en Karin Wiesmeyer (FIW) Het is bekend dat de CO 2 uitstoot tegen 2020 fors naar omlaag moet. In Duitsland zijn
Nadere informatie100% Warmte, warm tapwater en koude. Comfortabel én milieuvriendelijk wonen. duurzame energie van eigen bodem
100% duurzame energie van eigen bodem Warmte, warm tapwater en koude Comfortabel én milieuvriendelijk wonen U gaat voor nul! Comfortabel én milieuvriendelijk wonen Warmte, warm tapwater en koude van Eteck
Nadere informatieCapaciteitsplan. ONS Netbeheer BV 30-11-2000
Capaciteitsplan ONS Netbeheer BV 2001 2007 30-11-2000 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Visie 3. Modellen 3.1. Model 1 Belasting, invoeden en uitwisselen in knooppunten bij verschillende transportscenario's
Nadere informatieVoor onafhankelijke informatie en advies over:
Raoul Santibanez Voor onafhankelijke informatie en advies over: Energie besparen en energie opwekken Luchtkwaliteit in huis Comfortverbetering in huis Levensloopbestendig wonen Klimaat adaptief wonen Subsidies,
Nadere informatie(lage-temperatuurverwarmingsinstallaties) temperatuurverschil van 20 ºC, (90/70). Ltvinstallaties
Katern voor scholing, her- en bijscholing 10 inhoud Een uitgave van Intech Klimaat & Sanitair en OTIB november 2008 1 Waterzijdig inregelen 4 Otib nieuws Basiskennis Waterzijdig inregelen Een verwarmingsinstallatie
Nadere informatieConcept second opinion voor de Schaepmanstraat, Katwijk
Concept second opinion voor de Schaepmanstraat, Katwijk Geert-Jan Persoon Adviseur woningkwaliteit Vereniging Nederlandse Woonbond Nieuwe Achtergracht 17 1018 XV Amsterdam 020-5517784 www.woonbond.n www.bespaarenergiemetdewoonbond.nl
Nadere informatieMartin Horstink & Albert Rodenboog. De woningbouw verduurzamen met warmtepompen
Martin Horstink & Albert Rodenboog De woningbouw verduurzamen met warmtepompen Wie is BDH? Denkt mee over de transitie in de woningbouw 2 3 Wie is BDH? Speelveld BDH Waarom CO₂-neutraal en aardgasvrij?
Nadere informatieOnderhoud en renovatie. Onderhoud en renovatie
Onderhoud en renovatie Onderhoud en renovatie Colt: een servicegerichte organisatie Kwaliteit en service zijn de factoren waarmee Colt zich onderscheidt op de markt. In haar benadering staat de klant centraal.
Nadere informatieMasterclass Warmtewet 3+5 juni 2014. Albert Koedam
Masterclass Warmtewet 3+5 juni 2014 Albert Koedam Tariefcomponenten voor Vanaf 1-1-2014 warmtelevering Plafond = Maximumprijs: Gebruiksonafhankelijk deel in (vastrecht, max 254) Gebruiksafhankelijk deel
Nadere informatieKoude - & Warmte Opslagsystemen
Koude - & Warmte Opslagsystemen Duurzame energie systemen vanuit een operating excellence visie Afwegingen bij start project 1. Technische haalbaarheid en energievisie Ontwerp vanuit koude of vanuit warmte
Nadere informatieWATERZIJDIG INREGELEN
WATERZIJDIG INREGELEN Een aangenaam binnenklimaat en energie besparen VOORWOORD Herkent u dit? In een deel van het gebouw is de temperatuur altijd veel te hoog, terwijl een ander deel juist niet warm te
Nadere informatie20% energiebesparing door het slim en zelflerend regelen van elke individuele ruimte
20% energiebesparing door het slim en zelflerend regelen van elke individuele ruimte De gebouwde omgeving, woningen en utiliteitsbouw, is verantwoordelijk voor 32% van het jaarlijks bruto eindverbruik
Nadere informatieHydraulische optimalisatie
Hydraulische optimalisatie Atic - Hysopt Brussel 20 september 2017 Johan Baan - Accountmanager HYDRAULISCHE OPTIMALISATIE Het besparingspotentieel Payback 1.. 3 jaar! Jan Palfijn Ziekenhuis Antwerpen Hydraulische
Nadere informatie