ART SPIEGELMAN HORST ROSENTHAL JIM KALISKI JOE KUBERT JOE SHUSTER & JERRY SIEGEL MICHEL KICHKA ERIC HEUVEL BERNARD KRIGSTEIN & AL FELDSTEIN OSAMU

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "ART SPIEGELMAN HORST ROSENTHAL JIM KALISKI JOE KUBERT JOE SHUSTER & JERRY SIEGEL MICHEL KICHKA ERIC HEUVEL BERNARD KRIGSTEIN & AL FELDSTEIN OSAMU"

Petrus Pieters
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

2 ART SPIEGELMAN HORST ROSENTHAL JIM KALISKI JOE KUBERT JOE SHUSTER & JERRY SIEGEL MICHEL KICHKA ERIC HEUVEL BERNARD KRIGSTEIN & AL FELDSTEIN OSAMU TEZUKA MARC VERHAEGEN JEAN-PHILIPPE STASSEN WILL EISNER JEAN GRATON YSLAIRE MARVANO...

3 HOLOCAUST EN STRIPS Kazerne Dossin 16 september april 2019 Met Holocaust en strips toont Kazerne Dossin opnieuw een belangrijke tijdelijke tentoonstelling met internationaal allure. Na de geslaagde expo The Art of War richten we van 16 september 2018 tot en met 22 april 2019 de schijnwerpers op de negende kunst. De tentoonstelling Holocaust en strips brengt in kaart hoe het beeldverhaal de impact en de erfenis van de Holocaust weergeeft, van de eerste getuigen en pioniers, nu ruim 75 jaar geleden, tot vandaag, en hoe het genre de toon heeft gezet voor de overdracht in stripvorm van andere genocides - zoals de volkerenmoord op Armeniërs en Tutsi - en de moord op personen met een handicap, homoseksuelen, Roma en Sinti tijdens het naziregime. De tentoonstelling is een realisatie van Mémorial de la Shoah in Kazerne Dossin.

KAZERNE DOSSIN Kazerne Dossin, memoriaal, museum en documentatiecentrum over Holocaust en mensenrechten, toont in haar permanente tentoonstelling het historische verhaal van de Jodenvervolging in

4 KAZERNE DOSSIN Kazerne Dossin, memoriaal, museum en documentatiecentrum over Holocaust en mensenrechten, toont in haar permanente tentoonstelling het historische verhaal van de Jodenvervolging in België. Tussen juli 1942 en september 1944 was de Dossinkazerne in Mechelen een verzamelkamp van waaruit de nazi s Joden en 352 Roma en Sinti uit België en Noord-Frankrijk deporteerden naar uitroeiingscentra in Oost-Europa. Slechts 5% overleefde. Kazerne Dossin heeft er expliciet voor gekozen om de Holocaust te verbinden met mensenrechten, meer bepaald met fenomenen die een opstap kunnen zijn naar genocide: discriminatie, uitsluiting en massageweld. Dit deel van het educatieve, maatschappelijke project van Kazerne Dossin stelt burgerzin, democratische weerbaarheid en verdediging van individuele basisvrijheden centraal. Jaarlijks presenteert Kazerne Dossin ook een grote tijdelijke tentoonstelling die haar missie versterkt en aanvult.

5 DE TENTOONSTELLING De geschiedenis levert wel vaker stof voor verhalen en fictie - ook de Holocaust ontsnapt er niet aan. Deze tentoonstelling neemt de bezoeker mee op de historische en artistieke reis die stripkunstenaars in het thema van de Holocaust en andere genocides maakten. Na een aarzelend begin in de naoorlogse periode, exploreren graphic novelists het thema volop vanaf de jaren 1970: omzichtig, met enige schroom maar ook met respect. Maus van Art Spiegelman wist zich een weg te banen tot in de literatuurcanon, maar ook vele andere striptekenaars en graphic novelists slaagden erin om de Holocaust in beelden te vatten. De expo toont de enorme veelzijdigheid en creativiteit die stripkunstenaars daarbij aan de dag leggen, welke bronnen ze gebruiken en welke rol en plaats persoonlijke getuigenissen en herinneringen in een getekend verhaal krijgen.

6 TENTOONGESTELDE WERKEN De expo toont meer dan 200 werken, waaronder: Mickey au camp de Gurs van Horst Rosenthal Superman van Joe Shuster & Jerry Siegel De Held van Boedapest van Jean Graton, Belgisch striptekenaar, gekend van Michel Vaillant Master Race van Bernard Krigstein & Ed Feldstein Unknown Soldier van Joe Kubert Het revolutionaire Maus van Art Spiegelman Message to Adolf van de Japanse mangakunstenaar Osamu Tezuka Deogratias van de Belgische tekenaar Jean-Philippe Stassen Tweede Generatie van Michel Kichka Varto van Stéphane Torossian & Gorune Aprikian Yossel van Joe Kubert en nog vele andere belangrijke werken, ook uit de Belgische en Nederlandstalige striptraditie.

7 PARCOURS VAN DE TENTOONSTELLING De eerste getuigen Hoewel strikt genomen geen stripverhalen, dateren de eerste, meestal clandestien getekende getuigenissen van de Holocaust uit de Tweede Wereldoorlog zelf. Waar ze konden, tekenden gevangen kunstenaars zoals Horst Rosenthal of David Olère scènes uit hun dagelijkse leven in de kampen. Een lange aanlooptijd Tijdens de oorlog en in de eerste naoorlogse periode komt het thema van de Holocaust nauwelijks aan bod in stripverhalen. Enkele uitzonderingen zijn La Bête est morte van Dancette en Calvo (1944) of De Held van Boedapest van de Belgische tekenaar Jean Graton (1952), over het heroïsche en tragische lot van Raoul Wallenberg die het leven van zeer veel Joden heeft gered. Pas in Master Race tonen Krigstein en Feldstein (1955) de Jodenvervolging voluit, van de Kristalnacht tot de Endlösung. Maus: een revolutie Maus (1986, 1991) is het resultaat van de lange en pijnlijke, persoonlijke zoektocht van Art Spiegelman naar de geschiedenis van zijn vader, die kon ontsnappen uit Auschwitz. Maus was vernieuwend door zijn autobiografische karakter en geldt als een pionierswerk op het gebied van herinnering en geschiedenisoverdracht. Het werk droeg ook in belangrijke mate bij tot de vorming van de hedendaagse Joodse identiteit. Herinnering en herdenking Maus krijgt navolging. Mede dankzij de bloei van de graphic novel, wordt het beeldverhaal een belangrijk medium voor de overdracht van de geschiedenis en de herdenking van de slachtoffers van de Holocaust. Heel wat auteurs belichten het lot van de kinderen en jongeren tijdens de Holocaust. Het aantal getuigenissen, gedenkboeken, werken met historische of pedagogische inslag in stripvorm groeit snel, met als belangrijke auteurs Michel Kichka, Joe Kubert en Will Eisner. Meer zelfs, de striptraditie over de Holocaust wordt een referentie bij het levend houden van de herinnering aan andere historische gebeurtenissen en genocides, zoals de volkerenmoord op Armeniërs en Tutsi, en de moord op personen met een handicap, homoseksuelen, Roma en Sinti tijdens het naziregime. Hedendaagse vertegenwoordigers van dit genre zijn Marjane Satrapi, Jean-Philippe Stassen, Antonio Altarriba & Kim en Riad Sattouf. De grenzen van het genre Aan de hand van concrete stripwerken confronteert de tentoonstelling de bezoeker ook met de vraag of er grenzen zijn aan de artistieke vrijheid bij de voorstelling van de Holocaust. Zijn humor en satire verzoenbaar met het medeleven en het respect dat de slachtoffers verdienen, en hoe dun mag de lijn tussen feit en fictie zijn, nu de strip als historische bron in directe concurrentie treedt met het geschiedenisboek?

8 PUBLIEKSBEMIDDELING Zaalteksten Het parcours van de tentoonstelling en de tentoongestelde werken worden toegelicht door middel van zaalteksten op panelen en surface tables met aanraakscherm. Daarnaast liggen er ter inzage van de bezoeker in de tentoonstellingsruimte boekjes met leven en werk van een aantal stripkunstenaars, geïllustreerd met stripfragmenten. De teksten zijn in het Nederlands, Frans en Engels. Randprogramma (onder voorbehoud) Het randprogramma zoomt in op het thema Holocaust en strips, maar ook op genocide en mensenrechten en de educatieve rol die het stripgenre kan spelen, niet in het minst voor de jonge generatie van vandaag. Momenteel in uitwerking: Een educatief parcours met gids (Nederlands en Frans) Workshops en tekensessies met Belgische striptekenaars Lancering nieuwe stripedities Lezingen en panelgesprekken voor een breed publiek Documentaire filmvoorstellingen (o.m. over Michel Kichka). Academische lezingen voor het hoger onderwijs Extra stripaanbod in de museumshop De museumshop verruimt ter gelegenheid van deze tentoonstelling zijn aanbod aan graphic novels en narratieve strips over de thema s die Kazerne Dossin behandelt. TIMING Op maandag 17 september 2018 gaat de expo Holocaust en strips open voor het grote publiek. Enkele dagen voordien zal er gelegenheid zijn voor de pers om de tentoonstelling te bezoeken. De expo loopt tot 22 april 2019.

11 SEE YOU SOON met steun van

Vergelijkbare documenten

PROJECTAANVRAAG GASTTENTOONSTELLING & EVENEMENT

PROJECTAANVRAAG GASTTENTOONSTELLING & EVENEMENT Inleiding Kazerne Dossin toont, behalve haar permanente tentoonstelling, jaarlijks ook een eigen grote tijdelijke tentoonstelling, die vijf jaar vooruit